Lögberg - 10.10.1918, Blaðsíða 6
4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 10. OKTÓBER 1918
i
Söngmeistarinn frá Nuremberg.
F ramhald.
“Nú er eg tilbúin að ferðast með þér til yztu
takmerka veraldarinnar,” mæti Eva er hún kom
þangað sem Sir VValter beið hennar. “En,” bætti
ímn vrið, ‘við skulum hinkra lítið eitt, þar til að
hann Saehs slekkur ljósið, hann gæti séð okkur og
farið að spyrja okkur óþægilegra spurninga.”
“fir enginn annar vegur, sem víð getum farið
til þess að komast. út að ncrðnrhhðinu, þar sem
maður bíður eftir okkur /neð hest og vagn?”
sp/irði Sir Walter.
“Við getum ekki farið hina leiðiua,” inælti
Eva, “því þar mætum við vökumanninum og hann
mundi óðara sækja alla bæjarmenn. Nei við verð-
um að bíða hér dálitla stund.”
Þegjandi biðu þau og horfðu á verkstæði
Saehs. Hurðin var opin og út um dyrnar lagði
Ijósbjarmann frá ljóskerinu og út á götuna. Eftir
(Íálitla stund sáu þau sér til stórundrunar, að
Saeh’s kom út úr dyninum með ljóskerið í hend
inni, hengdi það á nagla upp yfir dyrunum svo að
j>að kastaði birtu vfir alla götuna fyrir framan
verkstæðið, sótti síðan verkefni sitt og settist sjálf-
ur við vinnu sína fyrir utan dyrnar.
“Því skyldi gamJi maðurinn gjöra þetta'? Það
lítur út fyrir að hann'ætli að sitja l>arna í alla nótt,
og við komumst líklega aldrei í burtu,” mælti Sir
Waltcr.
Aður en Eva gat svarað heyrðust flaututónar
líða í gegn um kyrð næturinnar, þeir komu fra
flautu Beckmesser, sern kom gangandi eftir göt,-
unni sem hús Pogners stóð við. Hann var á leiðinni
til þess að heilla Evu með söng þeim er hann ætlaði
sér að syngja daginn eftir. Hann staðnæmdist við
hús Pogners undií herbergisglugga Evu, og spilaði
þar á flautu sína af allri þeirri list, sem hann átti
yfir að ráða. En hann var varla byrjaður þegai'
Hans Sae.hs, sem var við iðn sína hinu megin í
götúnni tók að berja leðursóla sína með svo mikl-
um ákafa, og af svo miklum krafti að varla heyrð-
ist manns mál.
“Þú ert seint að í kveld, Hans Sachs,” mælti
Beckmesser frcmur óþolinmóður, “það hlýtur að
vera þýðingarmikið verk, sem kemur þér til þess
að vaka á sjálfa Jónsmessu nóttina.”
“Já, vissulega þýðingarmikið,” mælti Sarhs.
“ Eg er að rembast við að klára skóna þína, svo að
|)ú þurfir ekki að vera með götuga skó á fótunum
á hátíðinni á morgun, eins og þú varst í dag,” og
kliug, kling, kling, hélt liamarinn áfrarn, og Sachs
bélt áfram verki sínu og raulaði fyrir munni sér.
“Gamalær,” tautaði Beckmesser fyrir munni
sér, en tók sig á aftur og mælti: “Eg var að gera
að gamni míriu vinur. Eg á nýja skó heima hjá
mér, og þarf því ekki að nota þá sem þú ert að
smíða fyr en einhverntíma seinna. í kveld hefi eg
lcomið til þess að syngja hér við herhergisgluggan
liennar Evu kvæðið, sem eg vona að hún og þið
viðurkennið á morgun, svo ef þú vilt nú hlusta á
|)að og segja mér svo hvað þér finst um það, þá
skyldi mér þykja vænt um.
Jæja,” svaraði Sachs, “ef þú vilt skal eg gjöra
það, og eg skal vera dómarinn, og í staðinn fyrir
að marka gallana á spjald, eins og vanalega, ætla
eg að marka þá á sólana á skónum þínum með því
að slá á þá eitt högg með hamri mínum í hvert sinn
og þú ferð vilt. ’ ’
Beckrnesser tók að spila á flautu sína, og hon-
uin til ósegjanlegrar ánægju sá bann konu með sjal
yfir sér, sem stóð við gluggann á svefnherbergi
Evu. Þetta er Eva, hugsaði hann með sjálfum sér,
og herti sig að spila til þess að reyna að drekkja
bamarshöggurn Sachs, sem nú gjörðust nokkuð tíð.
Söngmenskan var lieldur Mgborinn hjá Beck-
messer, eins og Sachs komst fljótt að raun urn. Því
þó að hann kynni all-mikið í söngfræði, þá var hann
cnginn sérlegur söngmaður. Eftir að Beckmesser
hafði sungið tvö erindi af kvæði sínu, stóð Sachs
gamli upp og gékk til hans og sagði: Þetta dug-
ir. Eg er nú búirm með skóna þína, og þú verður
uð hafa þig heim til þrn hið bráðasta. Eva segir
þér á morgun hvernig henni féll kvæðið og söng-
menskan í geð.”
En Beckmesser var nú ekki á því að láta gamla
Sachs senda sig hcim. Hann lét sern hann heyrði
'ekki skipun Saehs og byrjaði á þriðja erindi kvæði
síns, og söng nú enn hærra en áður, og hafði aldrei
uigun af herbergisglugga Evti.
Davíð, sem hafði tafarlaust gengið til hvílu
þegar húsbóndi hans hafðí sagt honurn að hætta
um kveldið, vaknaði nú við það að hann heyrði
ieikið á flautu, og honum heyrðist mannamál úti.
Hann settist upp í rúmi sínu, nuddaði stýrurnar úr
augum sér og furðaði sig á hvað um væri að vera
úti. Hann heyrði flaututóna og í "gegn um þá
heyrði hann þóttafullan málróm Sachs. Hann
klæddi sig í snatri ogfór inn í svefnherbergi Sáchs
sem var við framhlið hússins, er hann svaf í, og
rétt á móti húsi herra Pogners, og það fyrsta, sem
mætir augum hans er unnusta lians, Iæna, þar sem
hún stendur við svefnherbergisglugga Evu, og
fvrir neðan gluggan stóð Beckmesser með flautu
sína yg söng kvæði, sem hann hélt að hann hefði
ort til hennar. •
“Fláráða mær!” varð Davíð að orði, “skyldi
henni þykja vænan um þenna mann með krumma
andlitið, heldur eu mig? Eg skal mola hvert bein
í skrokknum á honum,” og með þeim ummælum
greip liann barefli í hönd sér, þaut ofann stigann
og út þangað sem Beckmesser stóð, sló flautuna úr
liöndum honurn og mælti: “Dirfist þú að gera
tilraun til þess að tæla unnustu mína?” Síðan
reiddi hann upp barefli sitt og lagði því um herðai-
Beckmesscr og sagði: “Hafðu þetta, þetta og
þetta,” og hverju orði fylgdi högg, eins þungt og
Davíð gat frekast \reitt.
Beekmesser veinaði af kvölum og sneri á móti
Davíð og varð aðgangur all-harður á milli þeirra.
Lena, sem sá hverju fram fór, varð hrædd um að
Davíð mundi ganga milli hols og höfuðs Beck-
rnesser áður en hún næði að segja honum hvernig
;ið í öllu lá, svo lrún hrópaði á hjálp.
Allir í húsinu ruku á fætur og út, og nágrann-
arnir komu á nærklæðunum og spurðu hver annan:
“Hvaðerað? Er kominn upp eldur? Eigum við
að kalla á vökumanninn? Hefir nokkur kallað á
varðliðið?” og áður en nokkurn varði var allur
bærinn kominn í uppnám. /
En á þeirn dögum gékk það glæpi næst að láta
sjá sig úti á götu eftir að dimt var orðið, og þeir
sem gerðu óróa, eða uppþot á götum Nuremberg-
bæjar var stranglega hengt.
‘ ‘ Davíð, Davíð! Þetta er alt saman vitleysa, ’ ’
sagði Lena, “komdu með mér, svo eg geti skýrt
þetta fyrir ])éí‘.” Davíð slepti tökum á Beckmesser-
sern hafði ha>tt að berjast undir eins og hann
hevrði málróm Lenu.
“Lena, Lena! Ert það þú?” mælti Beckmes-
ser. “Hvar er húsmóðir þín ?” Rétt í því gall
lúður vökumannsins við, og birtan af Ijóskeri hans
sást álengdar. Svo fólkið hafði sig á burtu, hver
heim til sín, og Beckmesser án þess að bíða eftir
svari frá henni, forðaði sér frá því að verða á vegi
vökumannsins.
En á meðan á þessu stóð hafði Hans Sachs
gengið yfir götuna og þangað sem Eva og Sir
Walter höfðu verið meðan á uppþotinu stóð. Hann
lét ekkert á sér heyra að honum þætti einkennilegt
að hitta þau þar undir linditrénu saman, lét sem
þau rnundu hafa farið jiangað til að sjá og heyra
hvað fram hafði farið. En þegar vökumaðurinn
tók að færast nær sagði hann við Evu: ‘ ‘ Eg býst
við að faðir þinn sé farinn að leita að þér, komdu
með mér, eg skal fylgja þér heim. En Sir Walter
býð eg að vera hjá mér í nótt svo við getum spjall-
að um viðburðina frá í dag.”
Eva og Sir Walter skildu, og þegar vökumað-
urinn kom að húsi hr. Pogners, var þar engin lif-
andi sál sýnileg.
Vökumaðurinn litaðist um og tautaði við sjálf-
an sig: “Þetta er undarlegt, eg hefði getað svar-
ið að eg heyrði bæði tusk og mannamál. Hvað þetta
næturskvaldur er orðið villandi í eyrum mér.”
svo hélt hann áfram eftir þröngu götunni og
raulaði.
“Heyrlð mál mitt, herrar og frúr!
Hvervetna dynur við kiukkan tíu.
Slökkvið nú Ijósin og eldana eins,
að ekkert oss verði í nótt til meins,
svo lofum vér lífsins herra.”
Morguninn eftir fór Davíð ;í fætur til þess að
ljúka upp verkstæði húsbónda síns. Hann skamrn-
aðist sín mjög mikið fyrir frainkomu sína kveldið
áður, og hann var liræddur um að hann mundi
mæta átölum hjá húsbónda sínum, og hann var
hræddur um að það mundi seinka fyrir sveinsbréfi
sínu og tækifæri til þess að giftast Lenu.
En þegar Igmn kom ofan, fann hann verkstæð-
ið opið, og hann sá húsbónda sinn sitja þar við
glugga og vera að lesa bók, og virtist vera svo
sokkinn niður í hana að hann tók ekkert eftir
Davíð. Davíð gekk hljóðlega inn í dyrnar, þar sá
harm körfu,sem var skreytt með borðum og blóm-
um, og í henni var allra handa góðgæti. En þegar
að honum varð litið þangað sem húsbóndi hans
var, fyrirvarð hann sig mjög, gekk rakleitt þangað
sem hann sat, sýndi honum körfuna og mælti:
“Meistari, sjáðu það sem Lena sendir mér!”
Sachs leit af bókinni, sem hann var að lesa, og
á körfuna og mælti: “Blóm og borðar hér inni
hjá mér! Er þetta máltíð ? Hvernig hefir þetta
komist hingað inn? ”
“Hvað gengur að þér, mejstari minn ? Veiztu
ekki að í dag er Jónsmessan og miðsumars helgi-
dagurinn?” *
“ Jú, og í gærkvöldi var heimskingjakvöld. Jú,
eg held eg rriuni það,” sagði Sachs og reis á fætur,
um leið og hann sagði: “Það væri réttast að eg
gæfi þér alvarlega ráðningu fyrir framkomu 'þína
í gærkvöldi.”
“Fyrirgefðu mér, meistari góður,” bað Davíð
og sagði frá axarskafti sínu frá kvöldinu áður, og
hvernig ást hans til Lenu hefði hlaupið með hann
í gönur.
“Jæja, ja-ja, eg skal fyrirgefa þér 'þetta,”
mælti Sachs. “Og farðu nú og búðu þig í beztu
sparifötin þín, því þú ferð með mér á gleðimótið
í dag; og Davíð lét ekki segja sér það tvisvar.
“Góðan daginn, Sir Walters!” sagði Hans
Sachs, J)egar gestur hans kom ofan stigann, sem lá
upp að svefnherbergi Sachs, og sem Sir Walters
hafði sofið í það sem eftir var nætur. ‘‘Eg vona
að það hafi farið vel um þig, og þú sért búinn að
fyrirgefa gamla skósmiðnum, sem náði þér í gær-
kvöldi.”
“Sachs, eg er þér innilega þakklátur,” mælti
Si r Walters. ‘ ‘ Og mig langar til að segja þér und-
arlegan draum, sem mig dreymdi. — Mig dreymdi
að eg heyrði sungið svo yndislega fagurt, að eg er
viss um að söngmeistararnir mundu viðurkenna.
Ef að eins eg gæti munað bæði kvæðið og lagið.”
“Segjum að þú reyndir nú strax,” sagði
Sachs. ‘ ‘ Eg skal skrifa niður orðin jafnóðum og
þú syngur þau.”
Og Sir Walters^söng með sinni hreinu og
djúpu rödd erindi svo fallegt, að þegar að hann
\Tar búinn með það, klappaði Sachs saman höndun-
um og mælti: “Þetta er ágætt, þetta er ágætt,
haltu áfram.” Og Sir Walters söng annað erind-
ið, sem Sir Walters þótti jafn tilkomumikið.
“Nú skaltu syngja það þriðja,” mælti Sachs.
Og Sir Walters söng það með hrífandi sigurhreim.
Það var um fagra mey, sem hann hafði í draumi
sínum séð koma úr heimi stjamanna, til þess að
gefa honum hönd sína og hjarta.
“Sannarlega dýrðlega fallegt kvæði og vel
sungið,” mælti Sachs. “Og ef að þér tekst eins
vel að syngja það fyrir fólkinu, eins og þér hefir
tekist að syngja það fyrir mér, þá efast eg ekki
mikið um úrslitin. Nú er að búa sig og vera hinn
vondjarfasti. Hér er farangur þinn, sem að þjónn
þinn kom með í morgun. Þú verður að vera til-
búinn að koma með mér um hádegi, til gleðimóts-
ins. ”
Sir Walters fór, en Sachs tók að búa sig í há-
tíðisbúning sinn.
Framh.
Reyndu aftur-
“Reyndu aftur. ” Þétta er þörf regla fyrir
unga og gamla, ríka og fátæka. Þeir, sem vilja
færa sér þessa reglu í nyt, munu fá miklu áorkað.
Eg gef ekki mikið fyrir þann dreng, sem getur
setið grátandi og skælandi, þó honum liafi ekki tek-
ist að réikna dæmið sitt rétt í fyrsta sinni, eða þó
hann í eitt skifti hafi þyngri lexíu að læra en vana-
lega; hann á að “reyna aftur”, og ekki gefast upp
fyr en hann er búinn að reikna dæmið rétt og læra
lexíuna reiprennandi.
Þú hefir kanske lesið um Kólurnbus, sern
fann Vesturheim. Þegar liann fyrst vatt upp
' segl, hversu marga erfiðleika hafði hann þá ekki
að yfirstíga, og hversu oft brugðust honum ekki
vonir hans! Hvem daginn eftir annan varð hann
að reyna aftur; loks voru sjómenn hans orðnir svo
þreyttir, að þeir hótuðu honum að fleygja honum
fyrir borð, ef hann ekki vildi hætta við fyrirætlan
sína. En hann lét ekki hugfallast, heldur ‘ ‘ reyndi
aftur„’og það þangað til hann hafði fram fyrir-
ætlan sína, og uppgötvaði Vesturheim.
En eihnig má misbrúka þessa reglu, eins og
hvern annan góðan hlut.
Einu sinni var maður, sem ætlaði að stökkva
að gamni sínu yfir stóran viðarköst, en hann gat
það ekki, og meiddi s‘ig í fætinum. “Ilvaða klaufi
er eg,” mælti liann, “að geta ekki stokkið yfir
svona lítinn viðarköst; eg skal reyna aftur. ” Hann
gjörði aðra tilraun, en meiddi sig þá meir en í
fyrra skiftið. Af þessu varð hann reiður, svo
hann reyndi í þriðja skiftið, en þá meiddi hann sig
svo mikið, að hann bar þess menjar til dauðadags.
Af þessu sérðu, að maður á ekki að “reyna
aftur” við neinn hlut, nerna hann sé góður og nyt-
samur og þess verður, að maður “reyni aftur”
við hann. Sé hann það ekki, er ekki vert að gjöra
við hann eina einustu tilraun.
Hvað sem þú hefir fyrir stafni, þá láttu ekki
hugfallast. Ef einhverNhlutur er þess verður, að
þú byrjir á honum, þá er hann líka þess verður, að
þú leiðir hann til lykta. Ef þú byrjar á þeim hlut,
sem þú getur ekki léitt til lykta, er það sönnun fyr-
ir því, að annaðhvort, liafi það verið heiinska af
þér að byrja á honuin, eða fávizka að halda áfram
með hann.
Hugsaðu vel um það, sem þú tekst á hendur;
og þegar þú ert orðinn með sjálfum þér sannfærð-
ur um að það sé gott og nytsamt, þá gefstu ekki
upp heldur reyndu aftur og aftur, þangað til þér
tékst það. Ef þú fylgir þessari reglu, þá mátt þú
vera nærri því viss um góðan árangur.
Orðskviðir Salómons.
Nafnið drottins er örugt eins og vígi; hinn
réttv!’si leitar þangað hælis og er óhultur.
Treystu drotni af öllu hjarta þínu, en reiddu
þig ekki á þitt hygjuvit.
Son minn, met ekki lítils hirtingu Drottins, og
vertu ekki óþolinmóður þó hann refsi; því Drott-
inn agar þann er hann elskar og hefir velþóknun á
honum eins og faðir á syni.
Son minn, heyrðu áminningu föður þíns, og
yfirgefðu ekki boðorð þinnar móður.
Að muna áminningar er vegur til lífsins; en sá
villist, sem fyrirlítur agann.
Þessa sjö hluti hatar Drottinn; þessir sjö eru
honum viðbjóður: drarnbsöm augu, lýgin tunga og
hendur sem úthella blóði því, sem saklaust er,
hjarta það sem bruggar vélar, fætur sem hlaupa
eftir hinu illa, rangorðt vitni, sem ber ósannindi
og sá sem veldur deilu meðal bræðra.
Misgjörðir hins óguðlega munu veiða hann,
mun hann bundinn viðjum sinna synda.
Hrokinn leiðir af sér glötun, en drambið hrös-
un.
Deiglan er til að reyna silfrið, og bræðsluofn-
inn fyrir gullið; en Drottinn er sá, sem rannsakar
lijörtun.
Gráar liærur eru fögur kóróna, þegar þær eru
á vegi hins réttláta.
Vísdómur er betri en perlur, og öll auðæfi
jafnast ekki við hann.
Sá, sem mælir gálaust orð, er eins og biturt
sverð, en tunga hins vísa er læknisdómur.
Orð, sem talað er á réttum tíma, er eins og
gullepli í grafinni silfurskál.
Dáranum virðist sín hegðun rétt, en sá sem
leitar ráða, er vitur.
Fegurðin dregur á tálar, og yndið er forgengi-
legt; en kohu þá má lofa, sem óttast' Drottinn.
Þolinmóður maður er betri en hetja, og sá sern
stjórnar geði sínu, er meiri en sá, sem vinnur
borgir.
Ef óvin þinn hungrar, þá mettu hann með
brauði, ef hann þyrstir, þá gef honum að drekka,
með því safnar þú eldsglæðum að höfði honum, og
Drottinn mun endurgjalda þér það.
Sá, sem fljótur er til reiði, drýgir heimsku:
Að hefja deilu er eins og að opna vatn; láttu
því undan áður en deilan verður of áköf.
Láttu aðra lofa þig, en ekki þinn eigin munn,
hinn vandalausa, en ékki þínar eigin varir.
Auðæfi stoða ekki á degi reiðinnar, en réttlæti
frelsar frá dauðanum.
Sá, sem treystir auðæfunum, fellur, en hinir
réttlátu grænka eins og laufblað.
Elskaðu ekki svefninn, svo að þú verðir ekki
fátækur.
Þú, letingi, farðu til maursins; hegðun hans
er hyggileg.
Grænar jurtir með kærleika er betri réttur en
feitur uxi með hatri.
ÞEGER SKJALDA VAR SELD.
Hún: Eg vildi við mættum enn þá fylgjast að
og ekki skilja hvernig sem það gengur.
Hann: Nei, hættu nú, við höldum þá af stað;
nú hjálpa ekki þessar kveðjur lengur.
Hún: Þú verður þá að víkja Skjalda mín,
frá veslings liópnum sem hér eftir stendur.
Við óskum alt hið bezta bíði þín,
og blíðleg orð, og mjúkar vinahendur.
Þú veist það vinur, livar eg fróun fann
svo fljótt við gráti barna þinna löngum;
og hvað á nú að friða þorsta þann
og þerra tár af hinum litlu vöngum.
Hann: Eg veit að mjög er missir þessi sár —
en minnist eg á vetrartímann langa
þá veit eg þér ei við það fækka tár
ef verður þú að horfa á Skjöldu svanga.
Hún: Nei, fyrirgefðu vinur minn, eg veit
svo vel að þér er ekki neitt að kenna;
en þegar Skjalda augum á mig leit
mér eitthvað fanst í lijarta mínu brenna.
Og hljóð þau litu hvort til annars þá;
og hann varð svo með Skjöldu burt að
ganga.
Hún grét og starði göngu þeirra á;
svo gekk hún inn og þerði.tár af vanga.
—Dýravinurinn.
SMÁVEGIS.
Rússneskur barón kom einn vetur til Kaup-
mannahafnar með Ijón, sem hann ætlaði að sýua.
Nokkrum dögum síðar lagðist hann veikur en ljón-
inu var komið fyrir í sterku járnbúri í dýragarði,
sem er utarlega í bænum.
Eftir mánaðartíma var baróninn orðinn svo
hress að hann gat farið út og vitjað um ljónið.
Margir sem viðstaddir voru undruðust að sjá, hve
ljónið varð fegið, þegar það þekti baróninn í mann-
þrönginni, það lioppaði upp fyrir innan jámgrind-
urnar, og reyndi að brjóta þær til að komast til
lians. Baróninn gekk þá inn í bárið til Ijónsins,
var þá auðséð hve innilega vænt því þótti um að
sjá hann aftur eftir svo langan tíma, það stökk upp
um hann, neri sér upp við hann með vinajátum og
sleikti höndur hans.
Báróninn bauð þá áhorfendum að koma inn í
búrið og sagðist ábyrgjast, að ljónið skyldi ekkert
rnein vinna þeim, en enginn þorði nema formaður-
inn fyrir dýragarðinum. Þegar hann kom inn í
búrið, fór ljónið að fitja upp á trýnið, og drynja,
en undir eins og baróninn skipaði því að þegja og
sleikja liendur formannsins, þá hlýddi það.
Þetta sýnir að ljónið, sem er með grimmari
dýrum getur haft trygð og velvild til þess manns,
sem er góður við það; hversu miklu hægra væri að
vekja slíka tilfinningu hjá dýrum, sem hafa *nildu
þýðara og blíðara eðlisfar, ef þau hefðu gott átlæti
og vinsamlega meðferð?