Lögberg - 19.05.1921, Blaðsíða 2

2
i OOBERG, FlilTUDAGINN, 19. MAí 1921
c rq
Gefið út hvem Fimtudag af The Col-
umbia Pre«, Ltd.,tCor. William Ave. &
Sherbrook Str., Winnipeg, Man.
Talsimart >'-6327;oé N-6328
Jón J. Bíldfell, Editor
Utanáakrift til blaðsins:
THt COIUMBIH PRESS, Itd., Box 317*. Winnlpog, Man-
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LOCBERC, Box 3172 Winnlpog, Man.
The VLögberg” is prtnted and published by The
Columbta Press, Limlted, in the Columbia Block,
85* to 857 Sherbrooke Street, Winnipeg, Manitoba.
Ljósið sem í þér er.
Aðal hugsjón vor mannanna er, eða á að
vera, að ná fullkomnunar takmarki, að verða
meiri menn, betri menn og konur, en þeir, sem
á undan oss voru. Að vér, við enda lífs vors,
fiöfum á einhvern hátt átt þátt í að gjöra lífið
fegurra, ylríkara og hreinna, en það var áður en
vér hófum göngu vora í því. pað er takmark og
sjálfsagt vilji allra manna og kvenna.
En mönnum tekst þetta eins og alt annað,
sem þeir hafa með höndum í lífinu, misjafnlega,
og kemur það til af því, að upplag manna er mis-
jafnt, kringumstæður misjafnar og viljakraftur.
En meira en nokkuð annað er það af því, að
að fólk leggur ekki rækt við það góða, sem í þeim
býr sjálfum, — því að kenna, að það leitar að
ástæðum og meðulum út í frá. Eins og Stein-
grímur Thorsteinsson bendir á í erindinu ó-
gleymanlega:
“pér finst alt bezt, sem fjarst er,
þér finst alt verst, sem næst er.
En þarflaust hygg eg þó
að leita langt í álfum,
vort lán býr í oss sjálfum,
í vorum reit, ef vit er nóg.”
Ef að memf vildu muna eftir því, að sálar-
líf mannanna er eins og óplantaður reitur, ó-
unnin jörð, sem aldrei getur borið fullkominn
ávöxt nema því að eins að hún sé vel ræktuð, svo
að ylgeislar sólarinnar nái að verma sáðkornið.
Svo er Ijósið í sjálfum þér, það er bjart eða
dimt, hlýtt eða svalt, eftir því, hvað mikla rækt
að þú sjálfur leggur við það.
En það er ekki sama, hvernig að því er
hlúð; ekki sama, hvaða olía er iátin á lampana,
því eftir því hvemig einstaklingurinn hlúir að
ljósinu í sjálfum sér, fer útsýn hans yfir lífið og
aðstaða hans til manna og málefna.
Eitt af því, sem gjörir mönnum svo erfitt
fyrir í þessu sambandi, er, að þeir eru að leita að
meinabót — leita að gæðum lífsins út í frá —
fyrir utan sjálfa sig.
En menn geta leitað til eilífðar að auðlegð
utan síns eigin sálarlífs og fundið hana, án þess
að verða meiri menn eða betri menn.
Menn geta leitað að geðprýði eins lengi og
þeir vilja út í frá, en eignast hana aldrei á þann
hátt.
Menn geta leitað að orðheldni um allan heim
og verið eins lausir við orðheldni við endalok
lífsins og þeir voru í byrjun.
Menn geta leitað að yl lifsins og hreinleik
út í frá og verið samt eins kaldir og tilfinninga-
lausir eftir sem áður.
Alt eru þetta samt gæði lífsins, sem eru eft-
irsoknarverð, og ef menn eiga þau, þá hlýtur
lífið að verða heilbrigðara og fegurra en ella.
Ef menn vildu skilja og muna, að aflstöðin
er í einstaklingnum sjálfum, en ekki fyrir utan
hann. Ef menn vildu muna og skilja, að í sjálf-
um oss býr aflið, sem ræður yfir öllum þessum
gæðum lífsins. Ef menn vildu leita inn til sjálfra
sín, inn í sína eigin sál, í staðinn fyrir að leita út
í umheiminn að fullkomnunarmeðulum lífsins,
þá yrði meiri árangur af leitinni en oft vill verða.
Ef menn vildu hætta að kenna öðrum um
sína eigin bresti og ófullkomleika, en viðurkenna
að það er í flestum tilfellum vor eigin vanræksla,
vor eiginn trassaskapur, vor eiginn andlegur
vesaldómur, að skilja aldrei að “vort lán býr í
oss sjálfum”, og að gæfa vor, afkoma og mann-
dómur er undir því kominn, hvað vel oss tekst
að leggja rækt við ljós það, sem í sjálfum oss er.
----------------------o---------
Krossinn.
Á öðrum stað í blaðinu birtist grein eftir
frú 'R. G. K. Sigbjörnsson, út af ummælum S.
R. Söndahls um kroissinn í Lögbergi 28. apríl
aíðastliðinn. Kona þessi, sem er prýðisvel gefin
og pennafær, hefir ritað margar góðar greinar
í Lögberg og sent Sólskini fjölda af ágætum sög-
um, sem hún hefir þýtt. Fyrir þetta alt, og eins
þessa síðustu áminningargrein, erum vér henni
þakklátir.
í annan stað er oss það mikið gleðiefni, að
sjá hve þetta spursmál er frúnni viðkvæmt. Oss
þykir vænt utti að sjá, að til eru vor á meðal kon-
ur, sem krossinn Krists, sem er kristnum mönn-
um ímynd hins heilaga fórnarkærleika mann-
kynsfrelsarans Jepú, er svo hremn, hjartakær
og heigur, að þær þoli ekki að honum sé nein
vanvirða sýnd.
En í þessu sambandi er vert að minna á, að
krossinn hefir frá alda öðli táknað fleira en þetta
og gjörir það enn.
Hjá sumum fomþjóðunum var krossinn hið
ægilegasta píslarverkfæri, sem nokkum tíma
hefir þekst. Hjá öðrum, eins og Egyptum, var
hann aðallega til skarts eða sem leikfang hé-
gómafýsna manna.
Pað Var ekki fyr en árið 326, að Konstan-
tínus keisari löghelgaði krossinn sem ímynd
Knstslífsins á meðal kristinna þegna sinna, og
siðan hefir hann ávalt verið kristnum mönnum
tákn þess.
u-it*En krossinn hcfir enn fleiri merkingar hjá
þjóðum og einstaklingum. Enn þjónar hann hé-
^árra sem lágra, og enn nota þjóð-
hofðingjar hann til þess að kaupa sér vinskap
og vold, og menn flestra þjóða krjúpa enn að
fótskör valdhafanna til þess að geta látið þetta
glingur dingla á brjósti sér. Eins og vísan hans
Steingríms alkunna ber með sér:
Orður og titlar, úrelt þing,
eins og dæmin sanna,
notast oft sem uppfylling
í eyður verðleikanna. /
Og enn táknar krossinn sjúkdóm, erfiðleika
og áþján. Matthías segir í einu sumarkomu-
kvæði sínu til íslenzku þjóðarinnar: “Sigraðu
glaðvær sorgir og kross.” Náttúrlega á hann
ekki við, að íslenzka þjóðin eigi að sigra kross-
inn Krists, heldur áþján og erfiðleika, sem hún
á við að stríðá eða henni kunna að mæta.
Kvæðið, sem um er að ræða, er ort á stríðs-
tímum, og það var sá óskapa kross, sem oss
skildist að skáldið væri að tala um ásamt kórón-
unum eða valdhöfunum, sem því ollu, og að menn
ættu að rísa upp og brjóta af sér það ok. Og
um það finst oss, að við getum öll verið sam-
mála.
--------o---------
Mannvit Kínverja.
Tao, sem þýðir vegurinn, er nafn á bók, er
maður að nafni Brian Brown hefir gefið út, og
sem hann kallar á ensku “The Wisdom of the
Chinese”. Bók þessi er einkennileg og má heita
spakmæli spjaldanna á milli. Hér eru sýnis-
horn:
“Hið andlega og hið efnislega er eitt og
hið sama. Samblöndun sú er leyndardómur.
Hún er hlið alls andlegs þroska.”
“Góðmenskan á æðsta stigi er eins og vatn-
ið, því vatnið er gott og öllum hlutum nytsam-
legt, iþað á ekki í stríði. það hefst við á lægstu
stöðum, er mennirnir fyrirlíta.”
“Allir hlutir vinna sitt verk, og svo sjáum
vér þá líða undir lok. pað meinar hvíld eða
fullnaðar takmark. þessi breyting er órjúfan-
legum lögum háð. Að þekkja hana ekki, er
eymd og ógæfa.”
“Lögmál himinsins er að taka frá þeim, sem
of mikið hafa undir höndum, og fá þeim sem|
hafa of lítið. En lögmál mannsins er öðru vísi.
Hann tekur frá þeim, sem of lítið hefir, til þess
að fá þeim, sem of mikið eiga.”
“Sá, sem er sérgóður, verður aldrei vin-
sæll.”
“Al-fulilkomnir mannkostir sækjast ekki
eftir neinu. pess vegna eignast þeir alt.”
“Stiltu hvassyrðin. Hugsaðu skýrt. Hafðu
taum á viti þínu. Lifðu í samræmi við þá, sem
þú ert á vegi með. peir, sem það gjöra, standa
jafn-réttir ,hvort heldur þeir eru fyrirlitnir eða
þeir eru bornir á höndum sér.”
“Hófsemd er sama og forðabúr fult dygða.”
“Nytsemi hjólsins er komin undir miðdepli
þeim, sem möndullinn snýst í. Nytsemi skips-
ins undir skipshólfinu. Menn skera glugga og
hurðir, þegar menn byggja hús, en nytsemi húss-
ins er komin undir húsrúminu.”
“Kastaðu helgiblæjunni, legðu niður mikil-
menskuna og samferðamenn þínir munu á því
græða hundraðfalt.”
“Of mikill strangleiki er ékkert betri en
svikabrögð, ofmikið vit eins slæmt og yfirsjón.”
“Peir, sem þekkinguna hafa, þegja; þeir,
sem hana vantar, tala.”
Pjóð, sem svona getur hugsað, er ekki lík-
leg til þess að verða að strandaglóp í einskis-
verðu þrefi og gjálífi þeirra, er meiri henni
þykjast.
--------o---------
Andlátsorð nokkurra merkismanna.
Sókrates: “Kritó, við skuldum Æsculapius.”
Hana: “Gleymdu ekki að borga þá skuld.”
Sir Walter Raleigh, við böðulinn, þegar hann
hikaði: “Hví heggurðu ekki? Höggðu, maður!”
Dr. Franklin: “Alt verður deyjandi manni
Erfitt.”
Dr. William Hunter: “Ef eg gæti valdið
penna, þá skyldi eg skýra frá, hve sælt er og hægt
að deyja.”
Ed. Thurlaw: “Fari kollótt, ef eg held ekki
að eg sé að*deyja.”
Robert Burns: “óþokkinn hann Matthew
Penn”. (M. Penn var lögfræðingur, sem ógnaði
skáldinu með betrunarhússvist út af skuldavið-
skiftum).
George Washington: “pað er vel farið.”
------—o----------
MINNINGARLJÓÐ
Hinna þriggja dætra þeirra Mr. og Mrs.
M. Johnson í Winnipeg.
Eg átti Ijúfar liljur þrjár
í lundi vonar blíðum.
Við dagsins yl og daggartár
þær dreifðu geislum fríðum.
par lýsti ást af instu rót
frá ódauðleikans stóli,
svo hugglöð æfihausti mót
eg horfði’ í þeirra skjóli.
En tímans braut er völf og veik
og vonarljósin deyja,
og því er oft við æfileik
svo örðugt stríð að heyja.
Vér fáum ekki skilið skeið,
er skapar máttur hærri,
né séð á bak við blómin heið
hvað böl og sorg er nærri.
S j
Eg horfi særð, með húm í lund
á harms og dauðans foldu,
hver lilja blíð, er lýsti stund,
nú liggur falin moldu.
En ein er huggun helg í þraut
þó hjartað nísti tregi:
pær liðu hreinar heims af braut
á heiðum æskudegi.
Vorið.
Oss vetrarbraut oft verður hál,
en vorið hrekur burtu tál;
hið harða jafnvel hitnar stál,
þá huldur tala guðamál.
R. J. Davíðsson.
Stökur.
Dimmir kofar kyrkja dug,
því kennir dofa á freðnum vegi,
en sálin ofar setur flug,
er isólin lofar björtum degi.
Æ, mér ílyttu, aftangola,
er austan kemur þú ver,
eina fjólu’ úr æskudalnum
og eitt úr runni krækiber.
R. J. Davíðsso.
Frá Islandi.
CAustr,i 18. mar. til 16. apr. )
Maður að nafni Sigurður Sveins-
son bónda á Dállandi í Húsavík
ér eystra, varð úti fyrir skömmu
rétt hjá túninu í BreiðuVík í Borg-
arfjarðarhreppi, þar sem hann
bjó. Var að koma frá Borgarfirði
yfir Gagnheiði svonefnda. Sig-
urður var maður á bezta aldri.
Hettusótt allvond hefir verið
að ganga undanfarið í Héraði.
Síðustu fréttir segja
töfina afnumda.
viðskifta-
Við dætra minna dánarbeð,
ó, drottinn! gæð mig trausti,
að líta von og iotning með
að lífsins stunda hausti.
pá gróa hjartans svöðusár
og sérhvert blóm er fundið,
því alt vort líf, með lán og tár,
er lögum þínum bundið.
í nafni móðurinnar.
M. Markússon.
f
Látin er hér í bænm ekkjufrú
Ragnheiður Bjarnadóttir í Firði.
Lézt hún 27. marz af afleiðingum
af slagi 85 ára gömul.
Fyrir skömmu brann baðstofa á
Refsmýri í Fellum til kaldra kola.
Varð þar allmikið tjón, því alt var
óvátrygt.
Seðlafarganið er afnumið frá 1.
apríl. þarf nú enginn lengur að
berjast við að mæla í munni sín-
um sykur eða hveiti.
Ari Arnilds sýslmaður 'Og bæj-
arfógeti mun væntanlgur hingað
um 20. apríl. Mun hann nú orð-
inn heill heilsu.
T)r bréfi úr Húnavatnssýslu
2. apríl. 1921.
“Rosatíð, svo aldrei er fær sjór,
og hefir vetur þessi verið mjög úr-
fellasamur og ónotalegt tíðarfar
fyrir Iskepnur. Enda voru þær
orðnar óvenju rýrar strax um ný-
ár í vetur. Seinni hluta sum-
ars og haustið var íhér sífeld rign-
irgatíð, svo að talsverðar skemdir
urðu á heyjum og alt hraktist
eftir að kom fram í september.
Fénaðarhöld munu yfirleitt vera
hér í meðallagi og ibændur sæmi-
lega byrgir með hey all-flestir,
þótt ávalt séu einhverjar undan-
tekningar.”
Guðjón Jónsson frá Mel í Reyð-
arfirði féll út af mótorskipinu
“pór” á innleið á Hornafjarðarós
laugardaginn fyrir páska. Varð
honum ekki bjargað. Brottejór
kom á bátinn og var hann því nær
farinn með allri áhöfn. Guðjón
var formaður á bátnum, ungur og
efnilegur maður, ný kvæntur.
Maður fanst rekinn við Horna-
fjörð 16. marz. Var hann alls-
nakinn, hafði að eins bandstúkur.
Hann hafði ljóst yfirskegg og
dökt hár. Húðflúr hafði hann á
hægri íhandlgg, andlitsmynd af
ungri stúlku. Var líkið Ktið
skemt. Eigi vita menn það, hver,
maður þessi hefir verið. Vatns-
tunna og flaítningsborð (eða eitt-
hvað þessháttar) var rekið skamt
frá líkinu.
Til Fáskrúðsfjarðar eiga menn
von á í vor 18 frönskum fiskiskút-
um. Eru fiskivelðar Frakka hér
við land að aukast á ný.
Reglugjörð um bann gegn inn-
flutningi á óþarfa varningi, hefir
stjórnarráðið gefið út 31. f. m.
Reglugjörð iþessi er sett samkvæmt
lögum frá 8. marz 1920 um heim-
ild fyrir landstjórri að takmarka
eða banna innflutning á óþörfum
varningi. Irinihiald reglugiVirð-
arinnar er að mestu Qeyti þetta:
í 1. gr. eru taldar uipp þær vöru,1
sem bannað er að flytja inn sem
eru:
Niðursoðið fiskmeti, niðursoðið
kjötmeti, niðursoðnir ávextir, sykr-
aðir ávextir, kaffibrauð allskonar,
Tíkjur, döðlur, hnetur, lakkris,
karameMur, konfekt, efni til kon-
fektgjörðar, brjóstsylur, efni til
brjóstsykurgjörðar, marlsipan, 4t-
súkkulaði, öl, gosdrykkir, bifreið-
ar bifhjól, reiðhjól, hljóðfæri alls-
konar, grammofónplötur, leikföng
állskonar, postuMnsvörur alls-
konar, myndir allskonar, mynda-
rammar, rammalistar, silki og
silkivarningur, kniplingar, ilm-
vötn, hárvötn, glysvarningur alls-
konar, gullsmíðisvörur, silfur-j
smíðisvörur, plettvörur, iskraut-
gripi úr hverju efni sem er, gim-
steinar, lifandi blóm.
Úr ðllum vafaatriðum, hvort
jnnfluttar vörur faWa undir á-
kvæði fyrstu greinar, sker At-
vinnu- og samgöngumáladeild
stjórnarráðsins, og eins veitir (hún
innflutnings leyfi á vörum sem
bannaðar eru í 1. gr. ef sérstabar
ástæður mæla með því og leyfis
þar um er leitað ihjá stjórnarráðs-
deildinni.
Reglugjörðin öðlast gildi 1. apríl
og þar með feld úr gildl reglu-
gjörð frá 12. marz 1920 um inn-
flutning á vörum og enn fremur
Einnig er útgefin sama dag
augiýsing um þóstávísanir til út-
íanda, og eftir henni getur eng-
ínn sent póstávísanir til útlanda
nema með leyfi Atvinnu- og sam-
göngumáladeild stjórnarráðsins,
og verður að sækja um það bréf-
iega eða símleiöis, og tiigreina
veröur umsækjandi til hvers upp-
hæðin skuli notast. Leyfi og
synjanir um Islíkt verða svo send-
ar viðkomandi pósthúsi.
Póstkröfur mega menn búast
við að verði ekki leyfðar.
þetta eru nú helztu atriðin úr
iþessari stjórnarráðstöfun í við-
skiftamálunum, sem munu vera
afleiðingar og fyrsti árangur af
störfum þingsins í viðskiftamálun
um og virðist fljótt á litið tðlu-
vert til bóta frá því sem verið hef-
ur.
Sparið áður en þér eyðið.
Látið Banka Reikninginn vera
yðar fyrsta áhugamál.
það mun borga sig fyrir yður á
komandi árum.
Sparisjóðs deild er við
öll útifoú
THE ROYAL BANK
_____________OFCANADA
Borgaður höfuðstóll og viðlagasj. $40,000,000
Allar eignir....... $544,000,000
KAUPID BEZTA BLADID, LOGBERG
f
f
♦♦♦
STILES & HUMPHRIES SEGJA:
“Já, fjöldinn segir, komið á Kina há-ekta sölu.
Sáuð þér þyrpinguna í hvurri búð um sig?”
ALMENNINGUR VEIT ÞAÐ.
að þegar Stiles & Humphries segja að
SÉ FLEYGT Á MARKAÐINN FYRIR
HVERT
D0LLARS VIRÐI
X Þá þýðir það ekkert annað en það, að fyrir
hver 65c færðu dollars virði.
-I
f
f
♦♦♦
*
1
f
f
♦♦♦
f
f
Y
f
f
♦;♦
f
f
f
Hér eru nefnd aðeins fá tilfelli af hinum sjaldgæfu kjör-
kaupum. Munið að hvert dollars virði verður
að seljast (flibbar undanskildir)
Fit-Rite TaOored Suits
Eru gerð fyrir manninn, sem vill fá
endingargóð föt.
HATTAR
Vanaverð $30.
Vanaverð $35.
Vanaverð $40.
Vanaverð $45.
Vanaverð $50.
Vanaverð $55.
Vanaverð $58.
Vanaverð $68.
Vanaverð $75.
Vanaverð $85.
Nú................ $19.50
Nú.................$22.75
Nú................ $26.00
Nú................ $29.25
Nú.................$32.50
Nú............... $35.75
Nú ............... $37.70
Nú.................$44.20
Nú .............. $48.75
Nú.................$55.25
Vanaverð $10.00.
og Baltimore.
Vanaverð $8.00.
Vanaverð $6.00.
Stetson, Borsalino, Knox
Nú...............
McKibbons. Nú ..
Madisons. Nú ....
SKYRTUR
Vanaverð $2.60. Nú
Vanaverð $3.50. Nú .
Vanaverð $5.00. Nú
Vanaverð $6.50 Nú .
Vanaverð $8.50. Nú
$6.50
$5.20
$3.90
$1.63
$2.28
$3.25
$4.23
$5.53
Blá og grá föt o. fl. Alt fer
NŒRFcT
Vanaverð $2. Samföst. Nú $1.30
Vanaverð $2.50. Penmans. Nú $1.63
Vanaverð $3.50. Lawrence. Nú .... $2.28
REGNKAPUR
Meðal þeirra eru Rubberized Tweeds,
English Gabardinesog Paramattas
Einstakar Buxur
Vér leggjum sérstaka stund á buxna-
gerð búnar til úr efni, sem á við
treyju og vesti er þér eigið.
Vanaverð $9.00. Nú .
Vanaverð $11.00. Nú
Vanaverð $13.50.
Vanaverð $15.00.
Vanaverð $18.00.
Vanaverð $20.00.
$5.85
$7.15
$8.78
$9.75
Nú...........
Nú...........
Nú............ $11.70
Nú ........... $13.00
Vanaverð $Í6.50. Nú $10.73
Vanaverð $20.00. Nú $13.00
Vanaverð $25.00. Nú $16.25
Vanaverð $30.00. Nú $19.50
Vanaverð $38.00. Nú $24.70
Vanaverð $43.00. Nú $29.75
HÚFUR
Vanaverð $2.50. Nú .
Vanaverð $3.50. Nú .
Vanaverð $4.50. Nú
$1.68
$2.28
. $2.98
KEYRSLU-
KÁPUR
Vanaverð $75.
seldar á
$48.75
Stiles & Humphries ;
Store No. 1
Store No 2
Vanaverð $85. _ , .
fsrj 261 Portage Ave.
221-3 Porta§e Ave.
JAKKAR
Seldir á
Vanaverð $4.00
$2.60
Vanaverð $5.00
Seldir á
$3.25
Vanav. $7.50
Seldir á
$4.88
er frá Bama tíma felt niður starf
f
f
f
f
f
f
f
♦;♦
f
f
f
Y
f
f
f
1
X
f
f
Y
f
f
♦;♦
f
f
x
f
Y
f
f
X
f
f
x
x
X
x
x
x
f
x
f
f
x
x
f
f
♦♦♦
viðskiftanefndar.