Lögberg - 02.06.1921, Side 1
SPEIRS-PARNELL BAKINGCO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. REYNIÐ ÞAÐ!
TALSÍMI: N6617 - WINNIPEG
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St. - Tals A7921
34. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 2. JÚNl 1921
NUMER
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
Sir Joseph Flavelle, hefir ve'rió
skipaður forseti hinnar nýju Grand
Trunk framkvæmdarnefndar.
Upplýsinga skrifstofa National
Liberal og Conservaive flokksins,
þaö er aS segja þess flokks, er
'Meighen stjórnin stySst viS, er þeg-
ar farin aS senda út flugrit og
pésa, er skoSa má ef til vill sem
fyrirboSa kosninga. Fátt annaS
kvaS þessi merkisbæklingur ’hafa
inni aS halda, en nokkrrar persónu
og lundarfarslýsingar á Meighen;
er goSorSsmanninum vitanlega hælt
á hvert reipi, en þaS þó viSurkent.
aS ekki jafnist hann á viS þá Laur-
ier, Gladstone og Balfour.
BláöiS Ottawa Journal fór ný-
lega i ritstjórnargrein einni allhörS-
#m orSum um Hon. W. L. Mac-
Kenzie King, leiðtogk frjálslynda
flokksins, og telur hann eiginlega
vera mestan í munninum. StaShæf-
ingum»sínum til stuSnings ber blað-
ið þaS fram, aö Mr. King hafi
“selt últ'’ til bændafiokksins og
vitnar i því efni til aukakosning-
anna i York-Sunbury og Medicine
Hat kjördæmunum, er bæSi hafi
veriS liberal um langan aldur, en i
þetta sinn aS eins kept um þing-
sæti fulltrúar Conservativa og
bænda.
Sir John Willison flutti fyrir
skömmu langa og snjalla ræön í
félagi verksmiöjueigenda, þar sem
hann meSal annars ávítar sam-
bandsstjórnina harölega fyrir höml-
urnar á innflutningi fólks til Can-
ada. KvaS stjórnina í Ástrahu
hafa fariö ólíkt viturlegar aö ráöi
sinu, enda fengi hún nú inn í land
sitt tugi þúsunda af úrvals inn-
flytjendlum, er Canada færi alger-
lega á mis viö, sökum óhagsýni.
Hann kvaö það grýlu eina, aS at-
vinnuleysi í Canada mundi aukast
við aukinn innflutning fólks, en
þvert á móti skapaöist viö þaö auk-
in fratnleiSsla og 'bætt atvinnu-
skiIyrSi.
Kviksögur fluttu blööin á föstu-
daginn var um þaö efni, aö Hon.
Martin, yfirráSgjafi i SaskatGhe-
wan fylki, mundi hafa í hyggju aö
draga sig út úr pólitikinni aS af-
stöönum i hönd farandi kosning-
um, og takast á hendur dómara-
embætti. I>ess var einnig getiS, aö
„eftirmaöur hans mundi vérSa T. A.
Maharg, sá, er látiS hefir af sam-
bandsþingmensku í þeim tilgangi
aö takast á hendur ráSgjafastöðu í
fylkisstjórninni. Nú hefir frétta-
buröur þessi veriS borinn til baka
og þaS um mælt, aS fyrir honum
liafi aldrei veriS nokkur minsti
flugufótur. Því nær sem Sas-
katchewan kosningunum dregur,
þeim mun YÍsari er stjó'rninni tal-
inn frægur sigur, eftir nýjustú
fregnum aö dæina.
Hon. T. C. Norris er nýkominn
aftur til borgarinnar austan frá
Ottawa, þar sem hann ásamt leiS-
togum bænda, verkamanna og í-
haldsflokkanna í fylkisþinginu, sat
á ráðstefnu viö sambandsstjórnina
út af kröfum fylkisins í santbandi
viS náttúruauöæfi þess. Knn er
ókunnugt, hvern árangur för þessi
hefir boriS.
Rt. Hon. J. W. Lowther, fyrrum
forseti i neSri málstofu brezka
þingsins, kom til borgarinnar á
föstudaginn austan frá Ottawa
, þar sem hann afhenti stjórn Can-
ada og sambandsþinginu að gjöf
veglegan forseta stól frá þingi
Breta. Hon Lowther er einn af
nafnkunnustu brezkmn stjórnmála-
mönnum núlifandi og hefir gegnt
þingforseta embætti í fullan aldar-
fjórðung.
MaSur nokkur W ,H. Parker,
aS nafni, er heima á aö 25 Lenore
stræti hér í borginni, varö tippvís
aö áfengisbruggun á heimili síntt og
var dæmdur t 500 dala fésekt.
Edgar Morton, fyrrum féhiröir
viö Bank of Monreal í Toronto,
hefir játaö á sig aö hafa stolið
S27710 úr sjálfs síns hendi af fé
bankans.
Borgarstjórnin \ Winnipeg hefir
fengiö um miljón dala lán til bygg-
ingar íbúSarhúsa hjá fylkisstjórn-
inni og nuin byrjaS á húsagerö-
inni nú þegar.
Td|liS er líklegt aö sambands-
stjórnin muni í samráöi viö þingiö,
skipa eldsneytis utnboösmann fyr-
ir Canada, eins og viSgekst á ófrið-
artímunum. Er ráðgert að aöal-
hlutverk þess embættismanns skuli
veröa þaö, að annast um aö sem
mest rækt verði lögö viö kolafram-
leiösluna í landinu sjálfu og aö
flutningstæki frá Canadisku nám-
unum veröi gerS sent allra hentug-
ust. Ennfremttr aö veita fólki
upplýsingar unt alt þaö, er aS notk-
un linkola lýtur.
Nýlátin er aö 438 Alfred Ave.
Winnipeg, kona ein, Mrs. Marr-
able aö nafni 101 árs að aldri.
Mr. Benjamín Franklín Avery
skógræktarstjóri Spanish River
félagsins, lýsti nýlega yfir því, aö
svo fremi aö pappirs gerö í Canada
ætti ekki að líða undir lok í tiltölu-
lega náinni framtíð, væri ltfsnauö-
synlegt að sem bezt rækt væri lögö
við skógræktarmálin ; þar sem skóg-
ar heföu lagst í auðn, yrði aö ræka
þá af nýju.
SiíSastliðinn föstudag brann til
kaldra kola kirkja ein allnterk í
Quebec; var sú fullra sextiu ára
gömul, stofnuð og starfrækt af
kaþólskum söfnuði.
Aukakosningar til santbands-
þings í kjörclæmunum tveim, Ý-
aniaska og York-Sunbury, fóru
frant eins og ætlast var til á laug-
ardaginn var. Úrslitin uröu þau
aö i Ýork-Sunbury, sigraöi Ric-
hard B. Hanson , þingmannsefni
Meighen stjórnarinnar, fulltrúa
bændanna meö 1000 atkv. meiri
hluta, eöa eitthvað nálægt þvi. En
i Yamaska fóru leikar þannig, aö
umsæl^jandi frjálslynda flokksins
gekk sigrandi af hólmi nteö rntkltt
atkvæðamagni ttm fram þingntanns-
efni stjórnarmanna og bænda. En
ekki fyrir hendi nákvæntar skýrsl-
ur ttm þaö hvernig atkvæði féllu
i þesstt kjördiæmi, en samkvæmt
síðustu fregnum, er meiri hluti hins
kosna frjálslynda þingntanns, A-
ime Bottcher, eitthvaö á átjánda
hundraðiö. Af þessari Quebec
kosningu ntun mega ráöa það, aö
afstaöa fylkisbúa gagnvaft Meig-
hen og stallbræðrum hans, sé lítt
'breytt frá því 17. desentlier 1917,
þegar santbandskosningarnar fórtt
fram.
A. E. Copper , sambandsþing-
maöiir fyrir V\'estmoreland kjör-
dæntið, fór mjög hörSum orðum
um afskifti stjórnarinnar af þing-
húsbyggingunni nýjtt í Ottawa, í
ræött er hattn flutti á þingi i lok
fyrri viku. Kvaö hann öll lik-
indi til aS byggingin ntundi kosta,
ttm þaö er öll kuil kæmu til grafar,
fullar fimtán miljónir dala og væri
slikt óhæfilegt værö. Þótti hon-
um helzti stónrm fjárhæðttm hafa
fleygt veriö í byggingameistara og
“contractora" án þess að sannaS
heföi verið aö nattösyn hæri til.
í Moose Jaw, Sask. sækja fimm'
bingmannsefni um kosningtt til
fylkisþings og kveðast þrír af þeim
eindregnir stuðningsmenn Martin-
stjórnarinnar. Auk þess eru i
kjöri einn conservative og annar.
er telja vill sig einhverra orsaka
vegna óháðan cönservativek Lík-
legt þykir aö Major Mttrray
Thomson, einn af stjórnarstuön-
ingsmönnum mtmi ná kosningtt með
miklurn meiri hluta atkvæða.
Bretland
í kosningum á írlandi, unnu
Unionistar 40 þingsæti i Ulster. af
52 sætum i alt. Joseph Delvin
leiötogi Nationalista og fimm
flokksmenn hans náöú kosning.
Einnig vortt kosnir 6 af Sinn Fein
mönnum. Hinn hluti landsins hall-
ast því nær undantekningarlaust,
aö stefnu lýðveldissinna. Misjafnir
eru spádómarnir ittn það, hvemig
þessi nýja tvískifting landsins niuni
reynast; í sjálfu sér sýnist hún
næsta óeðlileg og má þvt merkilegt
beita, ef af henni hlýst nokkuð
happ. Sir James Craig, yfirráð-
gjafaefni Ulstermanna, hefir æskt
þess aö Bretakonungur sjálfur
opni fyrsta þingiS, er kvatt hefir
verið til funda í næstu viku.
Hin konunglega brezka rann-
sóknarnefnd, er skipuð var í deilu-
málin út af aöflutningsbanninu á
nautpeningi frá Canada til Bret-
lands, er nú sezt á rökstólana og
hefir haldið nokkra fundi. Forseti
nefndarinnar er Finlay lávarSur.
Fyrsta vitnið er fyrir nefndinni
mætt, var Sir Daniel Hall, vísinda-
legur ráðunautur landbúnaðar-
deildarinnar. KvaS hann skoö-
attir manna mjög á reiki um málið
og þar af leiðandi næsta öröugt aö
komast að hreinni niöurstöðu. Því
heföi nieðal annars verið haldiö
fram af ýmsum aö þeir Ernle lá-
varöur og Riglit Hön. W'alter
Hume, hefðu lofað því fyrir stjórn-
arinnar hönd, að bannið á lifandi
nautpeningi frá Canada skyldi
afnumiö veröa jafnskjótt og stríö-
inu lyki. Þetta kvað vitniö ekki
satt, slíkt loforð hefði stjómin
aldrei gefið, né heldur nokkttr fyr-
ir hennar ltönd. Misskilningur-
inn væri einkttm bygöur á því, aö
Entle lávarður lét opinberlega þá
skoðun i Ijósi áriö 1917, aö hann
hefði ekkert að athuga við innfhttn-
ittg á nautpeningi frá Canada, aö
því er hraustleika eöa vanheilsu
gripanna viökæmi, en þaS sent fyrst
yrði aö takast til greina væri sú
spurning, hvort itinflutningurinn
væri æskilegttr meö tilliti til gripa-
ræktunarinnar heima á Bretlandi
eöa eigi. Frekari fregnir af rnáli
þessu, eru enn eigi fáanlegar.
Svo rná heita, aö kolaverkfallið
brezka standi viö þaö sama. Lloyd
George hefir krafist þess af báSum
málsaSiljum aö þeir reyndu aö
koma sér santan sent fyrst, eða aö
leggja miskliðarefnin í geröardónt.
Ökunnugt er tmi hverju nátpaeig-
endur hafa svaraö eöa kunna aö
svara, en verkamennirnir kváðust
aidrei nutndu ganga aö þvingun
eöa afarkosttim hvernig svo sent
málunum kynni aö skipast.
---------0----------
Harding forseti hefir neitaS að
setja kolasvæðin í West Virginia
og Kentucky í herkrví, en fram á
Iþað höfðu eigendur náma farið, er
námamenn lögðu niður vinnu og
vildu ekki hlusta á miðlunar til-
raunir.
JárnbrautarHáð Bandaníkjanna
hefir ákveðið að lækka laun verka-
manna .sinna að mun, þrátt fyrir
öll mótmæli af hálfu verkamanna
sambandanna.
Af nýkominni skýrslu frá
verkamáJla skrifstofu Bandaríkja-
stjórnarinnar, má sjá að atvinnu-
leysið hefir þverrað til muna í
flestum hinna stærri borga víðs-
vegar innan rikjasambandsins.
Riohard Washburn Ohild, hef-
ir verið útnefndur sendiherra
Bandaríkjanna á ltalíu, en Dr.
Jacob Gould Schurman verið skip-
aður í sendiherra emibættið fyrir
Kínaveldi.
Flugbátur einn slysaðist skamt
fná Indian Head, Maryland, um
40 nylur austur af Waslhington, á
föstudaginn var og létu s|6 menn
þar líf sitt.
Failþegjaskipið Susquesanna.
eign United States eimskipafélags-
ins, strandaði síðastliðinn laugar-
dagsmorgun skamt fyrir utan höfn
ina í Boston. Skipið sendi þeg-
ariþráðlaus skeyti frá sér og beidd-
ist hjálpar. Er talið víst að
tekist hafi að ná því út aftur
Skipið var á leið frá Bremen og
hafði 700 farþegja innanborðs.
•L ♦>
T
t
t
t
t
t
v
t
t
t
t
♦>
Opnaðu bæinn.
Eg guða seint á gluggann þinn,
Með geig, af tötrum borin,
En oft eru lítil erindin —
Og ekki sízt á vorin.
I
Bandaríkin
Nefndir iþær í báðum deildum
þingsins í Washington, er til með-
ferðar ihöfðu frumvarp ^il laga
um takmörkun á innflutningi
fólks til Bandartfkjanna, hafa orð-
ið s'ammíála um meginmál frum-
varpsins og er þvtí ibúist við að
það verði aifgreitt sem lög innan
skamms.
• wntjr*
Senabor Lafolette frá Wisconsin
hefir gert fyrirspurn til stjórnar-
innar út af iþví, að hún ákvað að
láta fulltrúa Bandaríkja þjóðár-
innar sitja á úáðstefnu með sendi-
herrum bandaþj’óðanna austur í
Evrópu.
Senatinu hefir borist bréf í
'hendur frá Huglhes ríklsritara.
þar sem Ihann tilkynnir að stjórn-
in sé einráðin í að mótmæla því
við stjórnir erledra ríkja, að nokk-
urri þjóð eða þjóðum fái haldist
uppi slíkur ójöfnuður, að einoka
á oHun'ámum hvar í heimi sem er.
I. f
Pacific Ameriean gufuskipafé-
lagið, 'hefir leitað til Hoover við-
skiftaritara óg admiral Bensons,
forseta fyrir United States Shipp
ing Board, og beðið þá að beita á
hrifum sinum (i þeim tilgangi, að
ráða fram úr vandræðunum, er
leitt hafa af verkfalli uppskipun-
armanna og hafnanþjóna.
f Mingo héraðinu, W. Wr., hefir
verið næsta róstusamt upip á síð-
kastið, þar eru auðugar kolanámur,
en námumenn gerðu verkfall fyrir
nokkru og ætluðu að fá kröfum
sínum framgengt með ihnefarétti.
iSendi stjórnin Iherlið inn á svæði
þetta til þess að Ihalda uppþots-
mönnum í skefjum. Nú má svo
heita að friður sé kominn á, að
minsta kosti til ibráðabirgða.
No'kkrir menn særðust í skærum
þessum, en um líftjón er ekki get-
ið.
General Persihing hefir verið
skipaðnr yfiúhershöfðingi alls
Bandaríkjaíhersins frá 1. júlí næst-
komandi að telja.
Lake Carrier Assocation, hefir
lækkað feaup allra þjóna sinna og
embættismanna um 15 af hndraði
Síðustu fregnir frá róstunum í
Mingb héraðinu, segja að sex
menn muni hafa týnt lífi.
Hvaðanœfa.
Opnaðu bæinn þinn — upp á gátt
Eftir hinn langa vetur.
Að leiki vorloft um alt sem þú átt,
Og alt fái dafnað betur. —
Já, opnaðu bæinn, — svo upprisu blæinn
Og sólgeislans eignist þú eilífa mátt.
Opnaðu bæinn þinn.—Ylurinn býr
í andblæ frá sólarströndum.
úr döprum híbýlum húmrökkrið flýr
Og hráslagi’ — að dauðra ströndum.
Já, opnaðu bæinn, — unz blessaðan daginn
í heimboð þitt fýsir,—og heim til þín snýr.
pinn gluggi sé opinn — og opnar dyr,
Og andrúmsloft hreint í bænum;
pað, ljós og ylur, sem ei var þar fyr,
Mun endurfæða, — af blænum.—
pað hjartað mun yngja, en sáJin skal syngja,
Og helgaðar hvatir fá himneskan byr.
Jónas A. Sigurðsson.
:
f
±
f
f
t
f
♦>
pjóðiverjar greiddu fyrstu bil-
jónina af skaðabótum þeim, er
þeir hafa játast pn.dir að greiða
bandáþjóðunum, á mánudaginn
var.
Ungverjaland hefir beiðst inn-
göngu í þjóðbandaTagið — League
of Nations.
Kristján Konungur íslands og
Danmerkur, hefir fyrir Danmerkur
hönd fallist á lögin um stofnun
aliþjóða dómstóls og látið utan-
rtíkisráðgjafa sinn tilkynna það
ritara þjóðasamlbandsins. Einn-
ig hefir forseti Svissneska lýðveld-
isins undirskrifað samskonar á-
kvæði.
Framkvæmdarstjórn gullnám-
anna í Suður Afríku hefir á-
kveðið að lækka kaup verkamanná
sinna um 18 shillings á viku
Námamenn hafa beðið um frest
til íhugunar ástandéins og kveð-
ast ekki sjá sér fært að ganga>
skilyrðislaust að launalækkur
þessari.
Umboðsnefnd ibandaþjóðanna í
Constantinopel, lýsir yfi því, að
Bosporus, Constantinopel og
Dardanellasundið iberi að skoða
hlutlaus, og verða Tyrkir jafnt og
Grikkir að hegða sér þar eftir.
Lýðyeldisstjórnin í Austurríki,
hefir opinberlega viðurkent Obre-
gon stjórnina í Mexico.
pingið 'í Austurríki hefir aft-
greitt lög. er mæla svo fyrir, að
fram skuli fara í landinu aiþjóð-
aratkvæði um það, hvort þjóðin sé
hlynt sambandi við pýzkland eða
eigi.
pyrping mikil atvinnulausra
manna, gerð; aðsúg að þingihúsinu
á Newfoundland og hvarf eigi
frá fyr en þing og stjórn hafði
heitið að neyta allra ráða þegar í
stað. er verða mætti til að bæta
úr ástandinu.
'Kenaei-Kay, foringi stjórnar-
andstæðinga í efri málstofu Jap-
anska þingsins, hefir borið fram
tillögu er krefst þess að stjórnin
beiti sér fýrir takmörkun herút-
búnaðar á allan þann hátt, er sig-
urvænlegast þykir og leiti sam-
vinnu annara þjóða i því efni.
Nationalista stjórnin tyúkneska,
hefir up.dirskrifað viðskifta samn-
ing við Bolsíheviki stjórnina á
Rússlandi.
Communistar og aðrir gerbylt-
inga flokkar í Rúmeníu, hafa opin-
berlega tjáð sig Ihlynta verka-
manna sambandi því á Rússlandi,
er “Third Internationale" nefn-
isL
Bretar hafa ákveðið að senda
meiri iherafla til Silesíu til að
binda enda á yfirgang Pólverja
þar 1 landi.
Fimtiu manns biðu bana og um
niutíu sættu meiðslum í uppþot; á
ítaíu, meðan kosningarnar síð-
ustu fóru fram þar í landi.
Fastaher eftirgreindra Evrópu
ríkja, er að styrk um þessar mund-
ir, eins og hér segir: Austur-
riki, 30,000; Belgia, 105,000; Búl
garia, 33,000; Czecko Slovakia
147,000; Danmörk, 15,400; Finn
land, 35,000; Frakkland, 809,652
pýzkaland, 100,000; Grikkland
250,000; Ungverjaland, 35,000; f
talía, 300,000'; Hollaiíd, 21,400
Noregur, 15,400; Pólland. 600,000
Portúgal, 30,00; Rúmenia, 160,000
Spánn, 190,675; Svíþjóð, 56,200
Svissland, 200,00; Serbar-Croat-
ar og Slovenar til samans, 200,000.
VerkfræSa deildin
í undirbúnings deildinni.
Lárus Sigttrjónsson. I. eink.
Grettir E. Eggertsson, II. eink.
Helgi O. Chistophersson, II. eink.
Geir Þorgeirsson, II. eink.
Úr fyrsta upp í annan bekk:
George F. Long. I. eink.
Jón Sigurjónsson I. eink.
Helgi I. S. BorgfjörS II. eink.
Úr öSrum upp í þriöja bekk
Cornell I. Eyford I. eink.
Úr fjórSa ttpp í fimta bekk
Emil Einar Johnson I. eink.
Attk jteirra sem áSur hafa VeriS
nefndir útskrifaöist J. H. Olson,
í tannlækningafræöi frá háskólan-
tim í Toronto og Anna Jónsson.
dóttir séra Björns B. Jónssonar i
hjúkrttnarfræSi frá almenna sjúkra-
húsi bæjarins og útskrifuSust þau
bæöi meö mjög góöri einkunn.
\
Árslokahátíð.
Háskóiaprófin.
ViS jiatt útskyifuSust 7 íslendingar
og fjöldi íslendinga lattk deildar-
prófuni meö heiSri.
Þeir sent útskrifuSust og ekki
Itefir jtegar veriS getiö hér i blað-
intt, voru Valentínus Valgarössou.
nieð ágætis einkttnn í öllum náms-
greinunt og gullmedaliu háskólans
fyrir frantúrskarandi frammistööu.
i stæröfræöi, og Tngólfttr Gilhert
Arnason meö 1. einkunn.
Enn fremur tók Jhann P. Sól-
mundsson IV bekkjar próf í heini-
speki meS II. einkunn.
í landbúnaöar deildirtni útskrif-
aðist Þórey ÞórSarson, hússtjórn-
arfræöi meS ágætis einkunn.
ViS deildarprófin tók einn ís-
lendingur $tc» verölaitn. fyrir
framúrskarandi náms hæfileika.
þaS var Jón V. Strftumf jörS.
Þessir stóöust deildar prófin.
í fyrsta bekk.
Alexander Rrynjólísson I. eink.
Fanney Sigurösson, II. eink.
Stefania SigurSsson I. eink.
Sigrún G. Friðriksson. II. eink.
Signntndur Tihompson, II. eink.
Vilhelnt Kristjánsscm. I. eink.
I II. bekk.
Jón V. Straumfjörð, ágætis eink.
Jón Ragnar Johnson, I. eink.
Agnar R. Magnússon, I. eink.
Axel VopnfjörS, I. eink.
Daniel Tharsteinsson, I. eink
Kristján B. SigurSsson II. eink.
Guðrún iMarteinsson, II. eink.
Halldór J. Stefánsson II. eink.
Hannes Hannesson, II. eink.
Jóhann Sigvaldason, II. eink.
í III. bekk.
Edward J. Thorlaksson ágætiseink.
HólntfriSur Einarsson I. eink.
Jóhann E. Sigurjónsson, I. eink.
Jón S. Helgason, I. eink.
Leikfélagið íslenzka hélt Gunnl.
Tr. Jónsisyni, samsæti á þriðju-
dagskvöldið í húsi konsuls Ólafs
porgeirssonar, og færði honum að
gjöf ritvél vandaða i leSurhylki. Mr.
Jónsson, leggur af stað alfarinn
tii Danmerkur og íslands í dag
(fimtudag).
--------0---------
Símskeyti frá Eimskipafélagi ts-
lands, nýkomið getur þess að Gull-
foss fari frá Leitlh 16. júní og komi
til Reykjavíkur þann 21. og að
ferð fal'li aftur á milli Leith og
Reykjavíkur með skipum félags-
ins 20. júlí n. k.
Frá Fræðifélaginu í Kaup-
mannahöfn er nýkomið íslenzkt
málsiháttasafn eftir Finn Jónsson
prófessor og frá dansk-íslenzka
félaginu fyrsti hluti af ritsafni um
Danmörku eftir 1864. Er það
um viðgang dönsku héraðanna
eftir Einar Munk, lí iþýðingu eftir
Villhj. p. Gislason. Seinni hlutinn
veröur um dönsku kirkjuna, bók-
mentirnar og stjórnmálin. Nán-
ar getið síðar. Sömuleiðis eru ný-
útkomnar ritgerðir og ræður eftir
alkunnan danskan kennimann, 01-
fert Ricard, iHlýir straumar, í þýð-
eftir Theodor Árnason, kostnaðar-
maður Steinþór Gunnarsson.
---------------0--------
Myndastyttan.
pað er í ráði að afihjúpa mynda*
styttu Jóns Sigurðsson þann 17. þ.
m. ef kringumstæður Teyfa það.
Eins og lesendum er kunpugt
fæddist Jón Sigurðsson þann 17.
júní árið 1811 og eru því nú rétt
110 ár liðin frá fæðingu hans.
íslenzka þjóSin mintist hundraS
ára afmælis þessa mesta íslend-
ings sem uppi ihefir veriS með því
að reisa honum veglega mynda-
styttu í Reykjavík árið 1911 og
áttum vér Vestur-íslendingar
nokkurn þátt í þeirri framkvæmd,
með samskotum þeim sem hér voru
þá gerð og sem um sex þúsund
manns tóku þátt í Svo urðu sam-
stootin hér vestra rífleg að þeirra
allra var ekki þörf. Nefndin í
Reykjavík sem við þeim tók lét
því steypa aðra myndastyttu eins
og :þá sem upp var sett í Reykja-
Vík og sendi hana hingað vestur
og með henni svo mikið fé að það,
með þeim vöxtum sem af því hafa
gefist, nægir nú til þess að borga
allan tilkostnaS við að setja
styttuna upp hér í Winnipeg.
ÁstæSan fyrir því aS mynda-
styttan hefir verið geymd hér um
10 ára bil án þess aS vera sett upp
- , , - L.* T, „„ er, að ðllum nefndarmönnum sem
Arsloka ihatið Jons Bjarnasonar ’
skóla fór fram á föstudagskvöldið,
eins og auglýst hafði verið og fór
vel fram að öllu leyti. Samkomunni
stýrði skólastjóri séra Runólfur
Marteimsson. En sikólafólkið sjálft
skemti með ræðum og söng.'þeir af
skólafólki sem ræður fluttu voru
pórarinn Melsted, Jón ö. Bíldfell
og Haraldur Stephenson og sagðist
öllum vel. Flutti Haraldur
kveðjuræðu til skólans fyrir hönd
nemendaivna í II. bekk og verður
hún birt hér í blaðinu síðar.
Enn fremur skemti skólafólkið
með söng og hljóðfæraslætti
Frumort kvæði var þar sungið
sem ein af skólastúlkunum Lilja
Jöhnson, hafði ort. Auk stú-
dentanna töluðu við þetta tæki-
færi Dr. Jón Stefánsson, A. S.
Bardal og skólastjófi.
Séra Björn B. Jónsson afhenti
$30 verðlaun fyrir nám í íslenzku
og kristindómi senT^venskur mað-
ur J. B. Linderholm hafði lagt til
að mestu $25,00 og skólastjóri $5
og ihlutu þessir verðlaun: í 9
bekk, fyrstu verðlaun, Sæmundur
Einarsson.
önnur, Bergþóra Sigursðson.
þriðju, Rubh Bardal.
10 bekk, fyrstu verðlaun Tryggvi
Björnsson.
önnur Theodís Marteinsson.
þriðju, Ágúst Anderson.
11. bekk, Fyrstu verðlun, Einar
Einarsson.
önnur, Hl'íf Johnson.
þriðju, Jón K. Laxdal.
Að þessari athöfn lokinni bauð
kvenfélag Ryrsta lút. safnaðar
skólafólkinu og aðstandendum
þess ásamt skólanefndarmönnum
og konum þeirra, til kaffi drykkju
í samkomusal kirkjunnar, var sal-
urinn prýðilega skrýddur og þar
veitt með hinni alkunnu rausn og
höfðingskap, sem konum í þvi fé-
lagi er svo eiginlegt.
---------0--------
Filipus bóndi frá Otto, Man. var
á ferð í 'bænum í vikunni.
mál það Ihöfðu með höndum. kom
saman um að fá (hana reista á
þingbúsvellinum hér 'í borg eins
fljótt og það fengist eftir að lokið
væri við smíði nýja þinglhússins.
Engum datt þá í hug að smíði það
mundi tefjast eins lepgi og raun
hefir á orðið. En nú er því lok-
ið og farið að álétta völlinn. Búið
að mæla hann út i reiti og gera
teikningp af honum eins 0g hann
á að líta út þegar hann er full
prýddur. Á uppdrætti þessum
eru sýndir þeir staðir sem ætlaðir
eru fyrir myndastyttur að standa
á, þegar fram líða stundir. Að
eins einn af reitum þessum þann er
lagður er út fyrir framan aðal
þinglhúsdyrnar, þær er að Broad-
way snúa, átti nefndin ekki kost á
að fá. Hann er helgaður Vic-
toriu Bretadrotningu sál. En um
allar aðra reiti á véllinum gat
nefndin kosið hvem er hún vildi x
og kaus Ihún einn þeirra, þartn er
véit að borninu á Broadway og
Kennedy Str. gagnvart hinu nýja
dó'msh’úsi fýlkiisiin's. Nefndin
telur líklegt að eins og íslendingar
voru einhuga um að styrkja með
fjárframilögum sínum landa vora
á íslandi til að reisa þar líkneski
af þjóðhetjunni miklu, eins muni
þeim nú ant um að vita að líkn-
eskið hér er í þann veginn að bom-
ast á stall, á blett sem talinn er
veglegastur í þessu fýlki og hún
telur Hklegt að ýmsir þeirra sem
búa víðsvegar í fylki þessu muni
vilja vera viðstaddir afhjúpunar
athöfnina, þegar hún fer fram.
í næstu viku er vonað að geta
gefið nánari upplýsingar um þetta
mál og eru því íslendingar beðnir
að hafa gát á íslenzku blöðunum
sem út koma þann 9. júní. par
verður væntartlega skýrt frá stund
og stað sem aflhjúpunar athöfnin
fer fram á, hverjir flytja ræður og
kvæði við það tækifæri. pað er
búist við að fjölmenni mikið verði
þar saman komið og færi vel á þvf
að sem fléstir fslendingar sæktu
þangað einnig.
I