Lögberg - 11.05.1922, Síða 1

SPEIRS-PARNELL BAKINGCO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. R E Y N IÐ Þ AÐ!
TALSlMI: N6617 - WINNIPEG
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
AthugiS nýja staðinn.
KENNEDY BLDG. 317 Portage Ave. Mót Eaii
34. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN II. MAl 1922
NUMER 19
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
Hinn 5. þ. m., kom til atkvæða-
greiðslu í sambandsþinginu upp-
ástunga Hon. Kennedy’s járnbraut
armála ráðgjafa, um að skipa
sérstaka þingnefnd til þess að
rannsaka flutningsgjöld með
járnbrautum í Canada, með á-
kveðnu tilliti tii Crow’s Nest
flutningsgjalda reglugerðarinn-
ar frá 1897.
Breytingartillaga frá fyrver-
andi fjármálaráðgjafa Sir Henry
Drayton, var feld með 167 atkvæð-
um gegn 35. Tillaga Mr. Kenne-
dy’s hlaut samþykki með 109 at-
kvæðum gegn 92. Greiddu henni
atkvæði allir viðstaddir þing-
menn frjálslynda fliokkteins, en
úr bænda flokknum aðeins þrír,
þeir Humphrey’s og McBride frá
British Colum'bia og A. W. Neil
þingmaður fyrir Comox - Alberni
kjördæmið. Umræður urðu all-
harðar og tóku margir þátt í
þeim. Hon. Arthur Meighen, leið-
togi íhaldsflokksins, lagðist fast
á móti tillögu járnbrautarmiála-
ráðgjafans, og kvað stjórninni
nær, að leggjp fram ákveðna
stefnu í járnbrautarmélinu, en
varpa af sér ábyrgðinni yfir á
herðar þingnefndar þeirrar, er
um væri að ræða. Mr. Crerar
taldi nefndarskipunina að eins
mundu verða til þess, að tefja
lækkun flutningsgjaldla og þess
vegna væri ihann staðráðinn í að
greiða atkvæði gegn henni. peir
Hon. W. L. MacKenzie King yfir
ráðgjafi og Hon. Kennedy, ráð-
gjafi járnbrautarmálannai héldu
uppi svörum af hálfu stjórnar-
innar, og kváðust geta fullviss-
að þingheim um það, að skipun
nefndarinnar riði á engan hátt í
bága við valdsvið eða starfsemi
járnbrautarráðsins. ’ Stjórninn
væri fyllilega eins ant um og
nokkrum öðrum að lækka flutn-
ingsgjöldin, en til þess að ekki
yrði rent blint í sjóinn í þessu
þýðingarmikla mláli, væri skip-
uú sérstakrar þingnefndar eigi
aðeins æskileg, heldur og bein-
línis sjálfsögð. Með þeim eina
hætti fengist upplýsingar í mál-
inu, er leitt gætu til varanlegs
flutningsgjalda taxta, er allir
mættu vel við una.
þetta er í fyrsta skiftið á yfir
standandi þingi, að ibáðir and-
stöðu flokkarnir, íhaidsmenn og
bændaflokkurinn sameinuðu sig
við atkvæðagreiðslu gegn máli,
er stjórnin sjálf bar fram. Stjórn-
in nýtur ekki, sem kunnugt er, á-
kveðins meiriJhluta fylgis í þing-
inu úr sínum eigin flokki og
munu ýmsir jafnvel hafa talið
líf hennar leika á þræði rétt fyr-
ir atkvæðagreiðsluna. En þar fór
alt á annan veg. Stjórnin fékk
17 í meiri hluta og er það því
sýnt, að ef mikið Iiggur við, mun
hún áreiðanlega mega vænta
nægilegs utanaðkomlandii styrks
helst þó úr flokki bændanna,
sem stutt hafa hana ávalt hing-
að til í öllum meginmálunum, að
undan teknu þessu siðasta. Full-
yrt er að eigi muni fleiri ágrein-
ingsmál milli .stjórnarinnar og
bænda flokksins, koma upp á,
þessu þingi, þau er nokkuru
nemi. því þótt hveitisölumálinu
sé enn hvergi nærri ráðið til
lykta, mu.n víist mega telja, að
um það náist samningar í náinni
framltíð, er flokkarnir allir geri
sig ánægða með. Hinn nýi land-
búnaðar ráðgjafi, Hon. Mother-
well, sem sjálfur hefir verið
bóndi alla sína æfi, og veit því
af eigin reynslu hvar skórinn
kreppir að, þegar um hveitimark-
aðinn er að ræða, gerir sig vit-
anlega aldrei ánægðan með nokk-
ra aðra niðurstöðu en þá, sem
bændum yfirleitt verður fyrir
bestu. Canadaþjóðin hefir að lík-
indum aldrei eignast hæfari
landbúnaðarráðgjafa, en Mr.
Motherwell.-
Talið er nokkurn veginn víst,
að fylkisk’osningar í Quebec muni
fraitf fara um miðjan júní mán-
uð riæstkomandi.
Hon. A. M. Manson dómsmála-
ráðgjafi British Columfbia stjórn-
arinnar, er jafnframit gegnir
vekamiálaráðgjafa embættinu, hef-
ir símað Hon J H King ráðgjafa op
inberra verka í sambandsstjórn-1
inni, og leitast fyir um stuðning |
til þess að greiða vítund ef hægt!
væri, fram úr atvinnuleysinu, semr
fylkisbúar eiga þar í þúsundatali j
við að stríða. Fór dómsmála-
ráðgjafinn meðal annars fram á
það, að fleiri mönnum yrði veitt
vinna við Ballantyne bryggjuna í
Vancouver, og ö.nnur stjórnar
miannvirki víðsvegar um fylkið.
Hon. James Murdook verkamála-
ráðgjafi Mackenzie King stjórn-
arinnar, hefir svarað símskeyti
dómsmálaráðgjafans og heitið
honum öllu því liðsinni, er stjórn-
in sjái sér frekast fært að veita.
Samkvæmt fregnum frá Ottawa
hefir stjórnin og flokkur hennar
fallist á að lækka fjárveitinguna
til heræfinga um $1.000,000. Eins
og áður hefir veiið getið um, nam
áætlun til slikra æfinga $1.400,-
000, en capt. Power, einn af Que-
bec þingmönnunum, lagði til að
upphæð sú yrði lækkuð niður í
$300,000 og hefir hann því sýni-
lega að mestu leyti fengið vilja
sínum í þessu efni framgengt.
Hon. T. C. .Norris, stjórnarfor-
maður í Manitoba, var útnefnd-
ur í einu hljóði ihinn 6. þ. m. til
iþess að leita endurkosningar í
Landsdówne kjördæminu undir
merkjum ( frjálslynda-flokkisms.
Útnefningar fuindurinn var all
fjölmennur og fuhdarmenn yfir-
leitt þrungniir af áhuga. Mr.
Norris hefir setið á fylkisþingi
fyrir þetta sáma kjördæmi í tutt-
ugu ár og hlaut nú útnefningu í
tíunda skiftið í röð, þar sem ekki
hefir verið stungið upp á nokk-
rum öðrum mlanni' úr hinum
sama pólitíska flokki. Við tæki-
færi þetta flutti stjórnarfor-
maðurinn langa og snjalla ræðu,
þar sem hann meðal annars
skýiði sérstaklega frá öllum þeim
atvikum, er tiíl þess leiddu, að
þingið var rofið og efnt til
nýrra kosninga. Enn er eigi
kunnugt, hverjir sækja muni
gegn Mr. Norris. Kosningin er
talin ihonum vís, á ihverju syo
sem veltur.
fylgdi honum til Hvíta hússins til um, og taka fram, áð ef Rússar og
fundar við Mr. Harding. Engar þjóverjar gangi inn í alþjóðasa'm-
fregnir hafa af því borist, hvað
þar hafi farið fram, en þó er svo
af ýmsum Bandaríkja blöðum að
®já, sem almenningur miuni miega
gera sér1 góða von um, að verkfalls
vandræðum þessum muni senn
létta.
Nýlátnn er Asle J. Gronna, fyrr-
um senator í Washington frá
North Dakota ríkinu. Hann
var 64 ára að aldri.
Við senators útnefningarnar,
sem fram fóru í Indiana rikinu
hinn 5. þ. m. urðu úrslitin þau, að
af 'hálfu republicana hlaut Al-
bert J. Beveridge útnefningu,
mieð 20, 472 abkvæðum umfram
Harry S. New, núverandi senator
þess sama flokks. Beveridge
ei* maður hniginn að aldri og hafði
átt sæti í senatinu um alllangt
skeið, en beið ósigur 1912 þegar
demokratar komúst !til válda.
Hann þykir hinn mætasti maður
í hvívetna og hefir ritað ýmsar
all'itferkar bækur.
Samuel M. Raleston, fyrrum
ríkisstjóri, var útnefndur til þess
að sækja um senators embættið
fyrir hönd demokrata með 79,405
atkvæðum, og er honum talin vís
kosning.
Senatar Simmons frá North
Carolina, einn hinna áhrifa-
mestu þingmanna démokrata
flokksins, hefir lagt fram minni-
hluta nefndaráiit í vendartolla-
bandið, þá sé það miklu meiri
trygging fyrir varanlegum friði,
heldur en nokkur friðarsamning-
ur, sem þjóðirnar geta gert með
sér.
Hryðjuverkum heldur áfram hér
og þar á írlandi, en iþó er eins og
ihelzt sé nú að rofa fyrir degi þar,
að því er óeirðirnar snertir. pað
ilítur út fyrir að báðar hliðar séu
nú loks farnar að finna til þess,
að óeirðunum geti ekki haldið á-
fram út í það óendanlega. pað
sem sérstaklega veldur kvíða Ira
nú, er klofningur lýðveldisis hers-
ins og það rót, sem því hefir ver-
ið samfara og leit ekki út fyrir
annað um eitt skeið en að í blóð-
ugt stríð tnundi lenda á milli
þessara tvegga deilda hersins og
flokka þeirra sem Griffith og de
Valera fylgja. En svo eins og
vér sögðum virðast menn vera að
átta sig, því á þingi fra Dail Eire-
ann, var þetta vandræða mál
rætt á miðvikudaginn var með
þeirri afleiðing að nefnd manna
sem fimm menn frá hvorri 'hlið
eru í, var sett í málið, og báðar
hliðar ganga inn á að hætta öllum
óeirðum, að minsta kosti þar til
nefndin væi búin að vinna verk
sitt. í nefnd þeirri eru frá
Griffith sinnum þeir Sean Hayes,
Patrick O’ Malley, Jas, Dwyer,
Joiseph Mc Guinness, og hers-
hofðingi Sean Mc Keown, En Mrs.
Tom Clarke, T. Rutledge, Lean
Bandaríkin.
Harding forseti hefir tilkynt
senator James E. Watson frá Ind-
iana, að hann hafi ákveðið að
synja lögunum um uppbótarstyrk
til hermanna, staðfestingar, nema
því að eins, að inn í þau verði
bætt því ákvæði, með hvaða hætti
peninga til slíkra útgjalda auka
verði aflað.
Ofsastormur varð nýlega tveim-
ur mönnum að bana í Chicago.
Hin árlega fjárveiting til dóms-
málanna, er nemur í þetta sinn
$28. 700.00C', hefir hlotið- sam-
þykki beggja þingdeilda og verður
staðfest af forseta einhvern
hinna næstu daga.
Utanríkis ráðuneytið hefir til-
kynt stjórnum þeirra þjóða, er
skulda Bandaríkjunum, að stjórn-
in sé reiðubúin að senija um
greiðslu skilyrði þessara lána og
slaka svo til að greiða megi þau
með jöfnum afborgunum á löngu
tímabili. Alls nemur upphæð
sú, er Bandaríkin eiga hjá hin-
um ýmsu Evrópuþjóðum, $11,000-
000,000.
Af nýkominni skýrslu verzlun-
arráðuneytisins iriá það sjá, að
iðnaðar og verzlunar ástandið hef-
ir breyst mjög til hins betra, frá
því um byrjun síðastliðins mars-
mánaðar.-
Washington iþingið hefir af-
greitt $l,000,0t0, sem grípa megi
til nær, sem vera>ill, ef til þess
komi að hinn óvenjulegi vöxtur
Missisippi árinnar, orsaki tjón í
nærliggjandi héruðum. Mælt er
að slíkur vöxtur hafi eigi áður
hlaupið í vatnsfall þetta á síðast-
liðnum tíu árum.
Harding forseti hefir staðfest
Langley fruimivarDið. pr fTQvír ráð
fyrir $17.000,000 fjárveitingu til
frekari sjúkrahúsþæginda fyrir
fatlaða og ósjálfbjarga hermenn.
John L. Lewis, forseti hinna
sameinuðu námamianna félaga,
kom til Washington hinn 4. þ. m.,
í sambandi við verkfallið mikla.
Hitti hann fyrst að máli atvinnu-
ráðgjafann, Mr. Davis, er síðar
iraálinu, þar sem hann með afar- Mellanes, Sean Moylan og Harry
hörðum orðum, telur þjóðinni Baland fyrir de Valera.
stofna hinn mesta háska af frum f samtali eftir þenna þing-
varpi meirihlutans, ef það n£i fund farast de Valera þannig orð:
framgang óbreýtt. iSenator Sim-! “Sannfæring mín er, að hægt sé
mons kémst meðal annars svo að að páða fram úr >essu spursmáli.
orði: “Frá sjónarmiiði forrétt- fru' að hægt sé að koma friði
inda stéttanna, er frumvarpið vit- á og ef ver nofurn_ ráff tækifærið,
anlega í alla staði hið ánægju- sem ^ihefir verið upp í hendur
legasta. En alþýða manna lítur vorar> 'Þá lTne2Í koma á fót stjórn
nokkuð öðrum augum á málið. 1 frianúi> sein hafið getur land
Hún er sannfærð um að með vort tH þeirrar virðingar, sem það
þessu tiltæki er verið að binda naut fyrir fitnm eða sex mánuð-
henni eina byrðina enn, sem eigi um' Pað eru þríú atriði sem
aðeins núlifamdi kynslóð hlítur sérstklega eru lögð til grundvall-
að bera, heldur og komandi kyn- ar fyrir þessari sátta tilraun.
slóðir um ófyrirsjáanlegan tíma. ^yrst a^ menn viðurkenni þann
Senotorinn segir, að það sé látið sannleTka að mikill meiri ihluti
sem General Chang Tso-Liu,
landstjóri Manchuríu hafi beðið
að minsta kosti bráðabyrgða-
ósigur gegn alríkishernum.
Stjórnarformiaðurinnn í Peking,
Liang Shih-Ii, hef.ir verið flæmtí-
ur frá völdum og lagt á flótta
til þess að bjarga lífi sínu.
General Chang kveðst hafa
lagt út í þetta stríð ;í þeim til-
gangi að samei'na iKímversku
þjóðina í eina heild.
Vopnabúr og sprengiefna,
sprakk nýlega í loft upp að Mon-
astir í Serbíu og varð fjögur
hundriið hermönnum að bana.
Fefgnir frá Berlín geta þess, að
nýlega sé undirskrifaðir viðskifta
samningur milli pjóðverja og
Finna.
Frá Islandi.
andað-
Ólafs-
bróðir
í veðri vaka, að Fordney frum-
varpið 'hafi verið sámið og lagt
fyrir þingið mleð hag bænda fyr
íra vill staðfesta Engil-saxneska
sáttmálann. Annað að kosning-
arnar sem lofað hefir verið verði
ir augum, en þessu sé farið alt 1 Laldnai* og þriðja, að stjórn verði
á annan veg. pað verði forrétt- Wn<iuð, sem nýtur trausts allrar
inda flokkarnir, sem iberi beztan þjóðarinnar.
hluta frá borði, en bændurnir
sitjl eftir með tapið eitt.
Bretland
pegar þýzkir trollarar tóku til
að veiða eftir strðið, lögðu Bret-
ar 26% toll á állan nýjan fisk.
sem þeir seldu á Bretlandi. En
úm áramótin síðustu afnámu
Bretar þann toll aftur. Síðan
hafa engar hömlur verið lagðar á
fisksölu pjóðverja á Bretlandi.
Brezka stjórnin hefir sjálfsagt
gert þetta til þess að létta á al-
menningi, sem fiskinn þarf að sundrungs ^sara, er ^ sögð
kaupa. En jþað hefir orðið tilj
hins mesta ógagns fyrir trollara-
útgerðina á Bretlandi. Hið lága
gangverð þýzku peninganna hefir
gert pjóðverjum mögulegt að
selja fisk sinn með isvo lágu verði
að trollara eigendurnir á Bret-
landi hafa ekki getað kept við þá
og er því útgerð þeirra í sumum
plássum blátt áfram í gapastokn-
um. I einulm bæ á Englandi
Lawestoft er ástandið mjög al-
varlegt. par þarf bæjarstjórn-
in að leggja fram $3,500 á viku,
tit bjargar sjómannafólki, sem
ekkert hefir til lífsviðurværis,
sökum þess að mönnunum hefir
verið sagt upp fiskivinnu. Bæjar-
'búar erp æfir út af þessu og hef-
ir stjórnin sent mann til rann-
sóknar. 1 skýrslu sem sá maður
hefir gefið stendur þetta: “pað
er bláber heimska, að láta þá sem
stráðu tundurduflum um höf raka
saman auð fjár; en þá seiri slæddu
þau upp svelta,’. í janúar s. 1.
kom að eins einn þýzkur trollari
til Bretlands til að selja afla
sinn, nú eru þeir orðnir um hundr-
að sem koma þangað regluega og!
selja fisk.
Frá Manchuríu berast
The Trade Union Congress hef-
ir sent símskeyti til Lloyd Ge-
orge er í Genoa í nafni sex
miljón verkamanna, sem krefjast
þess að Soviet stjórnin á Rúss-
Mannslát. f fyrri nótt
ist hér í bænum Jóhann
son, maður á efra aldri
Sölva heitins skipstjóra, sem Iést
hér fyrir fáum vikum. Jóhann
heitinn var sæmdarmlaður, en
hafði lengst af við örðug lífskjör
að búa.
Meistarapróf í norrænum fræð-
um hefir lokið Björn Karel pór-
ólfsson við Kaupmannahafnar-
háskóla.
Sendimiennirnir íislenzku, þeir
Sveinn Björnsison og Einar H.
Kvaran eru nú komnir til Madrid
á Spáni, en engar fregnir hafa
borist af þeim frekar. En sendi-
nefnd Norðmanna, sem verið
hefir á Spáni undanfarnar vikur
er nú sniúin heim aftur með eng-
an árangur af starfi sínu, Spán-
verjar ófáanlegir að slaka til. pó
mún frekari samnmgstilraunum
haldið áframV og eru bveir Norð-
menn í þeim erindagjörðuiml nú í
Madrid.
Mannalát. Nýdánir eru Hall-
dór Stefánsson, fyrum ibóndi á
Skútum á pelamörk, og Páll Jóns-
son á Sörlastöðum í Fnjóskadal,
■báðir á áttræðisaldri. 18. þ. m.
lést á Akureyri, Bjarni Helga-
son vélstjóri úr lúngnabólgu,
maður um þrítugt, lætur eftir sig
ekkju og 4 börn í ómegð.
Hvaðanœfa.
Fregnir frá Genoa mótinu
eru að verða æ ískyggilegri með
hverjum deginum er líður. Fjár-
hagsfræðingar pjóðverja, þeir er
stefnuna sóttu, héldu heimi á leið
'hinn 6. ,þ. m., og sömuleiðis ýms-
ir helstu mennirnir úr sendi-
sveit Rússa. pað fylgdi og sög-
unni, að einkalest sú, er Lloyd
George ferðast með, væri reiðu-
búin til helmferöar, mær sem
vera vildi. Höfuð ástæðan til
að
vera sú, að Frakkar vilji hvorki
ganga að uppástungunum um tíu
ára vopnahlé, mé heldur nokkru
því, er minstu vitund hrófli við
ákvæðum friðarsamninganna í
Versölum. Yms leiðandi blöð á
Bretlandi, fara rnijög hörðum
orðum um framkomu Frakka og
telja hana beint standa í vegi
fyrir meginmáli því, er Genoa
stefnan 'hefir með ihöndum, sem
sé fjárhagslegrar endurskipunar
Norðurálfuinnar þeirrar einni, er
til framtíðarfriðar gæti leitt. Á
það er ennfremur bent, að í því
falli að Lloyd George neyðist til
að leggja niður völd sökum þess,
hve öllum hinum ýrosu málefnum
Genoa-stefnunnar er nú komið
iriegi víst telja, að sú stjórn, er
við tæki af hpnum á Bretlandi,
mundi á engan hátt rétta fram
eins langt hendina til samkomu-
lags við Frakka, eins og raun hef-
ir á orðið með núverandi stjórn.
Næstu dagar hljóta að leiða ó-
tvírætt ií ljós 'hver niðurstaðan
veröur, hvort Frakkar vilja eiga
það lengur á bættunni, að falla
í ónáð við sína fyrri bjargráða-
menn eða slaka til.
Fylkið liði! Fánann hækkið.
þær
fregnir, að þar standi daglega
yfir blóðugir bardagar, eða í raun
og veru kínverskt borgarastríð,
því það eru aðeins Kínverjar,
sem berast á banaspjótum á
landi sé viðurkend af stórveldun- svæðum þessum. Svo er að sjá,
Slysfarir og manntjón á
Islandi.
FiskiskipiS “Talisman” ferst
12 manns missa lífið.
í óveðrinu um síðustu helgi
vildi það hörmulega slys til, að
fiskiskipið “Talisman,” eign Ás-
geirs Péturssonar kaupmanns hér
á Akureyri, strandaði, eftir
hrakninga mikla, iá norðanverðu
Sauðanesi, milli Súgandafjarðar
og Önundarfjarðar, og fórust 12
af skipverjum, en 4 komust af.
Skipið hafði lagt upp frá Siglu-
firði nokkru fyrir hádegi á fimtu-
daginn, en um kvöldið skall yfir
stórhríð og ofsaveður. Á föstu-
daginn var skipið komið vestur í
Húnaflóa og varð þá fyrir því á-
falli að stórsjór gekk yfir það og
braut káetukappann og skolaði
honum út.. Tók þá s'kipið og
iriikinn dekkleka, svo skipverjar
urðu eftir bað að sf.anda við dæl-
urnar þar til skipið strandaði,
litlu fyrir miðnætti aðfaranótt
laugardagsins. Dimmviðri var
þá mikið og brim svo ókleyft var!
að bjarga sér til lands. 9 af'
skipverjum fóru þó í iskipsbátinn,
en honum hvolfdi við skipshlið og
druknuðu þeir allir. 7 héldust við
í því fram undir iriorgun, er þeim
tókst að fleyta sér til lands á
stórsiglunni, sem þeim Ihafði
tekist að fella fyrir borð. Mjög
þjakaðir náðu þeir landi og vissu
ekki hvar þeir voru staddir; bær
er örskamt frá þar, sem þá bar
að landi, en hefir ekki sést í hríð-
inni og uppganga örðug þar
nema fyrir kunnuga. Lögðu menn-
irnir vestur með nesinu, undan
veðrinu, til þess að leita bæja, en
3 þeirra, skipstjóri, vélstjóri og
einn hásetanna (Benedikt Jóns-
son,) gáfust upp á göngunni,
enda mest þjakaðir fyrir og voru
andaðir þegar að miannhjálp kom-
Hinir 4 hittu fjármann úr ön-
undarfirði kl. 10 á laugardags-
morguninn og kom hann þeim til
bygða þjökuðum en ósködduðum
og er líðan þeirra nú góð.
Frá Flateyri voru strax og
fréttist um strandið, sendir mót-
orbátar út á strandstaðinn. Var
Fylkið liði! Fánann hækkiö,
Frónskir menn um Vesturheim!
JJegnar góðir, þroskist, stækkið,
piggið boðinn feðra seim.
Agg og deilur einkum lækkið,
Engin blessun fylgir þeim. —
Fylkið liði! Fánann hækkið,
Frónskir menn um Vesturheim!
J?ér, sem íslands talið tungu,
Tengist, yfir höf og lönd.
Syngið ættlands söng þeim ungu,
Systir rétti bróður hönd.
J?iðnið, eins og þiðnar jörðin,
pó hún frosið hafi í dá.
Syngið, eins og svanahjörðin,
Sólarlöndum komin frá.
Sólskinslandi í söguheimi,
Sveipað andans helgiblæ,
íslendingar aldrei gleymi,
Enginn frægð þess kasti á glæ.
peir, sem glata ættararfi,
Einskisvirða sifjabönd, —
Fara hægt að fórnarstarfi
Fyrir þetta og önnur lönd.
Hér skal vígður vermireitur
Vonarlífs á fornri strönd. —
Hér skal áa andinn heitur
Yngdur, blessa vesturs lönd.
Hér skal tengja mann og meyju
Móðurtungan, íslands sál. —
Sögur, ljóð frá úthafseyju
Andans kynda Heklubál.
Angi hér af andans rósum, —
fslands sona hugarblæ. —
Nótt sé björt af norðurljósum,
Norræn tunga í ihverjum bæ.
Hann, sem móðurmál oss kendi,
Móðurjörðu hóf úr sjá,
Vínlandsbúum vizku sendi,
Verndi feðra arf þeim hjá.
Eins og leitar Sog að sævi,
Sól við íslands jöklum hlær:
ipannig mun um alla æfi
Andi bamsins móður kær. —
Meðan örfum mæður forða, —
Mæla Snorri og Vídalín:
Faðmlag ættlands fögru orða
Fjarlæg vefur bömin sín.
Ljóðum, sögum, — ljúft er hrósum,
Leyfist engum kasta á glæ. —
Nú er bjart af norðurljósum,
Norræn tunga á hverjum bæ. —
Agg og deilur einkum lækkið, —
Engin blessun fylgir þeim:
Fylkið liði! Fánann hælkkið,
Frónskir menn um Vesturheim!

! |
|jLg*^*gg**g
6. Mal 1922.
Jónas A. Sigurösson
2.
3.
þá skipið liðað í sundur og lík (
hinna druknuðu rekin á land. |
Voru þau flutt að stað í Súganda-
firði, en lík þeirra, sem úti urðu
flutt ásamt skipsbrotsmönnun-1
um 4 til Flateyrar.
Skipshöfnin á “Talisman” taldi
16 manns og fórust þessir:
1. Mikael Guðmundsson skip- j
stjóri Akureyri, 34 ára j
•gamall. Eftirskilur konu og
3 börn í ómegð.
porsteinn Jónsson frá Gríms-
nesi (áður 3. stýrimaður á ■
Villemoes) 27 ára ókvænt- j
ur maður.
Stefán Ásgrímsson vélstjóri,
Akureyri, 30 ára. Eftir-
skilur heilsubilaða konu, 5
'börn í ómnegð, og aldraða
tengdamóðir.
Benedikt Jómsson Akureyri, j
41 árs, mágur síðasttalda,
eftirskilur konu og 4 börn j
öll innan 7 ára.
Sæmrindur Friðriksson frá
Holti í Sandgerðisbót, 45 ára
eftirskilur konu og 4 börn, hið
elsta 17 ára.
Sigtryggur Davíðsson frá
Dalvík, 43 ára eftirskilur
konu og 3 börn.
Jóhannes Jóhannesson frá
Kúgili, 34 ára, ókvæntur.
Ásgeir Sigurösson Akureyri,
(fóstursonur eiganda skips-
ins) 19 ára gamall.
Bjarni Emilsson Hjalteyri,
20 ára, ókvæntur.
Stefán Jóhannesson frá
Nunnuhól í Möðruvallasókn
23 ára* ókvæntur.
11
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Sigurður porkelsson Siglu-
firði, 21 árs, ókvæntur.
12. Gunnar Vigfússon Siglu-
firði, 15 ára unglingspiltur.
peir fjórir er koiriust lífs af
eru þessir.
Arinbjörn Árnason frá Skriðu-
landi.
Einar Guðbjartsson af Grenivík.
Jóhannes Sigvaldas. frá Rauða-
læk.
Jakob Einarsson Akureyri.
Lík þeirra sem fórust munu
flutt 'hingað og jöröuð hér. Mun
“Helgi margri” eiga að taka þau
er hann kemur að sunnan.
ipessar sorglegu slysfarir
hljóta að vekja samhrygð og sökn-
uð víðsvegar, þó vitanlega mest
hér á Akureyri og grendinni, það-
an sem menmirnir voru er fórust.
Er hörmulegt til þess að vita að
fimm ekkjur eru skildar eftir í
sárustu fátækt með 18 börn í ó-
megð, auk gairialmenna, sem missa
þarna stoð sína og styttu. Má
vænta þess að góðhjartað fólk
hlaupi vel og drengilega undir
bagga með hinum bágstöddu fjöl-
skyldum, og létti undir með þeim
að bera byrgðirnar sem frekast
er hægt.
“Talisman” var gamalt skip, en
hafði verið endurbygt að mestu
og var ágætlega útbúið að sögn
í þeirra sem þektu til. Var talið
j besta ojóiskip. Ferðinni var heit-
(ið suður fyrir land á fiskimiðin
| þar og var hlaðið frystri beitu-
I síld. Bæði skip og farmur óvá-
trygt.
fslendingur.