Lögberg - 11.05.1922, Page 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN
11. MAÍ 1922
bts. 7
Hann er ánægður
með árangurinn.
J?ESS VEGNA HRÓSAR HANN
DODD’S KIDNEY PILLS
Quebec maður, sem þjáCist af
Brigh’is .sýki, sykursýki og
höfuðverk, hefir læknast að
fullu með notkun Dodd’s
Kidney Pills.
St. Prosper, Dorkhester Co., Que.
8. maí — (einkafregn)— Mr. Jo-
seph Larochelle velþektur borgari
hér, segir öllum frá hverja bless-
un hann Ihefir ihlotið af Dodd’s
Kidney Pills.
“Eg þjáðist árum saman af
Brigth’s sjúkdómd, sykursýki og
höfuðverk,” segir Mr. Larochelle
“Eg notaði frá 10 til 15 öskjur
af Dodd’s Kidney Pills.
“Eg get í sannleika sagt að á-
rangurinn varð stórkostlegur. Eg
vil ráðleggja öllum, er nota Dodds
Kidney Pills, að taka svo mikið,
aðþei m batni að fullu.”
Dodd’s Kidney Pills hafa verið
notaðar í Canada fullan fjórðung
aldar. ipær eru bezt kunnar af á-
rangri þeim, er þær hafa borið.
Spyrjið nágrana yðar hvort
Dodd’s Kidney Pills, sé ekki góðar
fyrir nýrun.
Pennadrættir
úr frelsis baráttu Irlands.
Hvemig peningum var safnað.
pað er eins og menn veigri sér
við að segja frá þessum undra-
verðu upphæðum, sem Dail Eire-
ann tókst að ná saman, málefni
sínu til útbreiðslu, og til annara
þarfa , sökum þess hve ótrúlega
mikið þeim varð ágengt i þeim
efnum. Eftir því sem eg bezt
veit, þó kom það aldrei fyrir að
hótanir væu hafðar í frammi við
fólk í þvl samlbandi, þrátt fyrir
það þótt því hafi verið haldið
fram. Auk 'hinna feikilegu
upphæða sem innkomu frá Banda-
ríkjunum, Canada, Ástralíu, Suð-
ur-Afríku, þá lögðu írar sjálfir
fram hlutfallslega meira en sinn
skerf. Eg veitti aðferð Dail Eir-
eann við þessa fjársöfnun, eins
mikla eftirtekt og eg gerði lýð-
veldishernumi, því aðferðir Dail
inn írski var æfður all-lengi.
Hugvit þáð, sem Sein Fein
menn sýndu í því að ná saman
peningum, var alveg makalaust,
og fyriikomulagið var eins reglu
bundið og allar aðrar fram-
kvæmdir þeirra.
Hryðju verkin á lrlandi.
Saga hryðju verkanna á lr-
landi verður ekki sögð í stuttri
blaðagrein, það er aðein® hægt
að sýna nokkra drætti og skýra
sum atriðin, sem reyndust leyni-
lögreglunni ensku erfiðust við-
fangs.
í>að er óhætt að taka það nú
fram, að nálega hver einasti
leynilögreglu maður, sem enska
stjórnin sendi til Irlands árið
1920 var þektur af Sinn Fein
mönnum. pað kom oft fyrir að á
meðal 'leynilögreglu þjónanna
voru Sinn Fein menn, sem nátt-
úrlega notuðu stöðu sína til þess
kynnast sem best öllum fyrir-
ætlunum Englendinga og kunn-
gjöra þær svo félögum sínum.
pað kom fyrir að leynilögreglu
þjónar, sem voru í herþjónustu
í Dýblin voru vaktaðir af leyni-
lögreglu bæjarins, og svo leyni-
lögreglu maður fenginn frá Skot-
land yard til þess að hafa augun
á þeim báðum»
Leynilögreglu fyrirkomulag
Englendinga á lrlandi varð mátt-
laust eða áhrifa lítið af því að
leynilögregluliðið átti við að etja
nálega hvert einasta mannsbarn
þjóðarinnar, sem er ein ailra
skarpgáfaðasta þjóð í heimi, aft
ur og aftur hafa ibörn á lriandi
ónýtt fyrirætlanir heimsfrægra
leynilögreglumanna.
Ipað var dag einn í góðu veðri,
að Michael Collins kolm á hjóli
sínu eftir O’Collýi stræti. pá
vildi svo til að vel þektur ensk-
ur leynilögreglumaður sá hann,
en í staðinn fyrir að taka Collins
þá sneri hann í burtu og inn á
hliðar stærti. pegar þessi leyni-
lögreglumaður, sem líka var fri
að uppruna var spurður hvers
vegna að hann hefði ekki tekið
CoHins fastann, svaraði hann:
“Heldurðu að eg sé ekki með öl!-
um mjalla maður? Ef eg hefði
reynt að leggja höndur á Collins
þá hefðu dagar mínir verið tald-
ír hér í heimi, því eg hefði ekki
aðeins orðið að taka á móti öll-
urn skotunum, sem voru í marg-
hleypunni hans í hjarta stað,
en hinum “Blökku” og “Barfclit-
uðu” hermönnum Breta, Sann-
leikurinn í sambandi við þá
“blökku”” og “gulu” hermenn er
þessi, að þó írum féllu algengir
enskir hermenn vel i tgeð, þá var
það viss tegund manna, sem írar' ekki á annan hátt
kölluðu “Black and Tan” eða þá
“blökku” og barklituðu”, það voru
vanalega brezkir stúdentar eða
menn isem höfðu stundað nám við
lægri og æðri skóla, og sem höfðu
verið sendir til írlands eftir að
taka þátt í stríðinu mikla, þar
sem þeir voru vanir við að
Eireann og aðferð hersins í sín-
um málum voru svipaðar “regla” l heldur heföu allir sem á götunni
og “upphvatning”. Eg ihefi ekið
voru dansað á dauðum skrokkn-
um í ofanálag sér til ánægju.”
Eg hefi oft gengið með Des-
i mond Fitzgerald útbreiðsluráð-
herra Sinn Fein manna um al-
bjartan dag eftir Grafton og ó
Connell strætum og eins og menn
vita var stórfé lagt til höfuðs
honum og mættum við einum
leynilögreglu þjóninum á fætur
öðrum án þess að nokkur þeirra
dyrfðist að leggja hönd á hann,
af sömu ástæðu og fram er tek-
in hér að framan. pannig gekk
með háskóla prófessor yfir þrjár
sveitir írlands í þessum erinda
gjörðum. Við fórum frá einni
kirkjunni til annarar og notuð-
um alt af sömu aðferðina. Við
fórum sjaldan inn í kirkjurnar,
heldur biðum fyrir utan dyrnar
á meðan að heima presturinn
flutti iguðsþjónustuna og lauk
ræðu sinni, er náttúrlega var upp-
hvatningar-ræða í þessa átt með
því að segja: “peir eru hér”.
En prestarnir tóku ekki meiri
þátt í söfnuninni. Söfnuðurnir Fitzgerald laus í mörg ár án þess
söfnuðust svo í kringum okkur aS minsta tilraun væri gerð til
þegar út kom og prófessorinn, T7639 að le?«a hhndur á hann,
eftir að kunngjöra safnaðarfólk- >að var *“.***' en eltt .sinn
inu, að eg væri blaða maður frá að hann var einn á_ £angi á
Lundúnaborg, þá talaði hann StephensGreen í Dyblin, þar sem
fyrir máli sínu og árangurinn táment var og
var langt framyfir allar vonir.
Breta, heldur en þúsund de Val- staðar, en engum var hún skæðari
erar gætu nokkurn tíma orðið.
Eg sá Cathal Burgha, sem er
upprunninn frá sömu stöðvum á
suður frlandi eins og eg, á heim-
ili herforingja eins í Dýblin.
Liðsforingi sá var í þjónustu
Englands, en í raun réttri var
hann Sinn Fein sinni og að
skilnaðarmaður.
iBurgha er lágur maður vexti,
en mjög ákveðinn og einbeittur í
skoðunum sínum, svo hann verð-
ur hvorici hrakinn af þeim, með
fagurgala né hótunum.
Hann hefir viljaþerk, sem ekk-
ert megnar að buga, eins og
Lloyd George, og með iþví óslít-
andi fastheldni við frumregl-
ur og fyrirkomulag í allri sókn
og vörn, sem til samans gjöra
hann að eins hættulegan mótstöðu-
manni og hann er.
Einu sinni sagði hann við mig
“írar gjöra sig aldrei ánægða
með annað en aðskilnað og al-
gjört sjálfstæði. Heimastjórn eins
og nýlendur Breta ihafa, er að
eins draumskuggi íra. Sjálf-
stæði er það eina sem fyrir okk-
ur vakir og við skulum einhvern-
tíma ná því”.
öðru leyndarmáli er mér óhætt
að segja hér frá. pað var ebki
aðeins Burgess, heldur allir yfir
foringjarnir í lýðveldis 'hernum
frska, bæði ungir og gamlir, sem
gendu liðsforingja embættum á
vestur-vígstöðvunum í stríðinu
síðasta er vissu, að það var þýð-
ingarlaust með öllu fyrir Sinn
Fein menn að reyna að etja afli
við Englendinga og það áður en
í nokkrar skærur lenti á milli
Englendinga og íra. peim sem
þetta ritar var ljóst eftir að
hafa talað við aðra eins menn og
Arthur Griffith, Deamond Fitz-
erald, John MacNeil og aðra lýð-
veldis sinna og leiðtoga, að eng-
um þeirra kom til hugar að ír-
land mundi verða með öllu sigur-
sælt í baráttunni, sem háð var.
Ef írlandi ihefði staðið til boða
sjálfsákvörðunarréttur sá, sem
Canada hefir, sem írland hefir
verið að iberjast fyrir, án þess
að þjóðin hefði ásett sér að nota
þann sjálfsákvörðunar eða aðskiln
aðarrétt, ;þá hefði öll þessi ósköp,
sem þar hefir gengið á, á síðustu
tveimur árum aldrei komið fyrir.
Og það er iíka meining þess,
sem línur þessar ritar, að írar
verði aldrei ánægðir með sjálf-
stæði sitt unz þeim er veittur
réttur til aðskilnaðar frá brezka
ríkinu, en það er líka hans mein-
ing, að frar mundu ekki nota sér
fyrir framtíðar velferð frlands. Fein mönnum og snba bakinu við
páð var ekki að eins Griffith,' hinum ráðríku félögum sínum,
'heldur MacNeil og aðrir Sinn Englendingum, en það er skylda
Fein leiðtogar, sem tóku það, vor að sjá um að siíkt komi al-
fram við mig að þeir vildu jafn- drei fyrir.
vel gefa Ulster mönnum sér; Okkar er að fyrirgefa og
stök hlunnindi ef þeir ynnust gleyma. Og er sá hugsunar hátt-
Borðar nú kjöt
í fyrsta sinn
í þrjú
ar.
ált til þess
að frar geti staðið einhuga sam-
an”, sögðu þeir.
Griffith og MacNeil voru frið-
semdar menn, vildu aldrei fara
með ofbeldi og fóru hvergi dult
með þá skoðun.sína. En aftur
voru þeir de Valera, Fitzgerald
og Cathal Burgha óvægir og á
ur ein af ástæðunum fyrir fram-
tíðar velferð þeirri, sem' írska
ríkisins bíður.
Byggingarefnis kaupmaður seg-
ist vera eins og nýr maður, síð-
an að hann fór að nota Tanlac.
Stúkan Skuld.
A. P. .Jóhannsson umboðsmaður
Eg get nú borðað kjöt í fyrsta
sinni á þremur árum og það er
“vekja guðsótta í Ihjörtum pjóð- kafir með að beita ofbeldis verk-
verja með byasu kúlum”, þessir um þar sem þeim varð við komið
menn, sem þó voru í miklum j og fylgdu báðar hliðar svo fast
minnihluta, voru virkilegir æfin-! fram skoðunum sínum í þessu
týra menn, og þessir menn ásamt efni að um eitt skeið lá við að
setuliðinu enska, sem um eitt Sinn Fein fokkurinn klofnaði.
fyrir Stúkuna 'Skuld setti eftir- Tanlac að lþa,kka).. sagði A Murr.
talda meðlimi í embætti fyrir n. ^ vei .þektvu. kaupmaður, sem
k. ársfjórung, frá fyrsta maí að ,heima - ^ 396 Dufferin St„ Van-
Til grundvallar fyrir allri þess-
ari þrá og viðleitni til þes, að
sameina alla frlendinga frá
Englandi til þess að gefa írum
rétt aðskilnaðar þess, sem eg hér
að framan hefi talað um. \ Ef
Ulster. skærust úr leik fanst þeim J “ dr. c'uðlaug Öddleifsson
að þeirjnundu ekki ná því tak- æ u t Guðj.-n pálss<)n
mar K ! Spilari Margrét Eggertsson.
í samvinnu og með aðstoð MeðlimataJa stúkunnar 77 br.
Ulster búa og fyrir stríðið, var j 102 s. alls 179. Sjóður stúkunnar
telja: F. æ. t. Benedikt Ólafsson
Æ. t. Gunnl. Jó!hannsson
V. t. Rósa Magnússon
R. Augúst Einarason
Fj. r. Sigurður Oddieifsson
Gjaldk. Zophonias Thorkelsson
Dr. Súsanna Guðmundsson
Kap. Dagbjört Hannesson
Ú. v. Jóhannes Johnson
V. Jón Halldórsson.
A. r. Torfi Torfason
meira en helmingur allra Ulster
búa annað ihvort kapólikar eða
nationalistar, gæti sú krafa fra
orðið ómótstæðileg.
pað eru tvö blöð, sem nútíðar
íra er rituð á, sem ekki
couver, B. C.
“pað leið varla svo dagur að eg
! ekki kveldist méira og minna af
magaveiki og þembu, og fylgdi
j því oft og einatt hin ákafasta
hjartveiki. Stundum gat eg við
! illan leik dregist um herbergið og
svaf alla jafna mjög órótt.
En nú er eg orðinn hraustur
eins og hestur og kenni eigi fram-
| ar hinna gömlu kvilla. petta á
j eg alt saman Taniac að þakka.
Slíku meðali hefi eg aldrei áður
kynst.”
Tanlac er selt í flöskum og
fæst í Ligget’s Drug Store, Winni-
1. maí 1922 $243,42. Meðlimir
sækið vel fundi og starfið með á- peg. pað fæst einnig hjá lyf-
huga. íslendingar gangið í sölum út um land, hjá The Vopni
stúkuna. — j Sigurðsson, Limiited, Riverton,
Aug. Einarsson ritari Manitoba og The Lundar Trading
Company, Lundar, Manitoba.
skeið nam hundrað tþúsund manna
voru aðal persónurnar í sögu,
sem þar gerðist og enn hefir ékki
verið skrifuð.
Stjórninni á Englandi gekk
heldur illa að fá sjálfbeða til þess
að fara til írlands, það er að
segja, henni gekk fremur illa að
fá menn, sem æskilegir voru til
þeirra ferðar, því dauðinn beið
þeirra þegar til frlands kom. Svo
ihún gaf í hendur auglýsinga-
sérfræðing að hafa mennina
saman, af tilviljun sá eg þann
mann á skrifstofu sinni í Kings-
way ásamt fimm öðrum aðstoð-
ar mönnum. Aðferðin sem hann,
notaði var að auglýsa í blöðun- saga lra er rituð á, sem
um, sem höfðu mikla útbreiðslu hafa verið °Pnuð almenningi til
og bjóða gott kaup og ágæta lesturs> en Þar eru skráð atriði>
tryggingu fyrir aðstendendur sem h,J6ta að hafa afar mikil á'
manna ef menn meiddust eða létu hrif á framtíðarsögu þjóðarinn-
lífið. Ef mig minnir rétt þá var ar frsku-
ekki tekið glöggt fram hver þessi j Eitt af þeim atriðum stendur
atvinna væri, en áhrif auglýsing-' :i sam'bandi við þjóðfund fra,
arinnar voru mikíl, menn drifu sem haldinn var árið 1917 til írá mér, sem birtist í Lögbergi ábyrgðarmesta staða þjóðfélags-
að, úr héruðum umihverfis Lund- >ess að sameina þá til sameig- »»----------------{ v1"*5 ............s - - - -
únaborg og úr sveitum landsins. inlegrar mótstöðu gegn Englend-
pess má geta nærri að alt fyrir- inKum-
komulag í sambandi við lýðveld-l Einn af núverandi ráðherrum
isherinn írska var nákvæmlega Ulster stjórnarinnar, sagði mér
lagt niður af Arthur Griffith ár- 1920, að Ulster búar hefðu á því átti eg tal við Anton Lang og segir
ið 1904, þegar hann stofnaði Sinn þingi komist að tilviljun að því, hann upptökin þessi: Árið 1633
Fein flokkinn (orðið “Sinn Fein”, að Unionistarnir á suður frlandi geisaði voðaleg veikinda plága í
(það eru um 100,000 Protistant- Bavaria, sem afleiðing af stríðinu
iskir Unionistar á suður írlandi, sem þá stóð yfir þorpið Aber-
en með suður írlandi er meint ammergau var mitt í veikinda
alt frland nema dálitla sneið af héraðoinu. fbúarnir hétu því,
norð-austur Utster héraðinu) að ef þorp þeirra frelsaðist frá
hefðu verið í udirbúningi með að plágunni skyldu þeir sýna píslar-
gjöra samninga við England, án söguna tíunda hvert ár. þorpið
þess að láta félagsbræður sína, var því nær ósnert af veikinni og
ei velmegun og velferð iheimsins.
10 Neustadt Str. Colboy, apr. ’22 Til þess að heimilið geti verið
., . _ „ , traustur grundvöllur þjóðarinn-
Kæn ritstjori Logbergs. ar þá er nauðsynlegt að auka
Vilt þú gera svo vel og ljá eft- virðingu fýrir því, og þar sem ihús-
irfylgjandi leiðréttingu við bréf mæðra staðan er hin þýðingar og
' \ mér, seta birtist í Lögb 5
þ. 23. marz, rúm í blaði þínu. inS) þá krefst hún þeirrar full-
Hér á pýzkalandi ganga ýmsar komnustu mentunar sem menning
sögur um uppruna píslarsögu-^ nútímans getur veitt.
leiksins i Oberammergau. Eftir'
að eg ihafði skrifað áminst bréf}
er Gaeljc og þýðir sjálfstraust,
en ekki eins og það hefir stund-
um verið útlagt "Fyrir sjálfa
okkur”).
pegar eg fyrst hitti
Griffith.
Arthur
Eg ihitti Arthur Griffith fyrst
í húsi einu í óálitlegri hliðar 1 Ulster vita af. I>að tiltæki, sem Oberaimþiergau búar hafa haldið
götu í Dýblin og var hann þá
eins og dýr, sem veiðimaðurinn
eltir og getur ibúist við að falla
nær sem er, þessi \ afburða vit
hingað til hefir verið haldið á'heit sitt nú í því nær 300 ár,
leyndu, geta Ulster ibúar aldrei enma þegar sératakar hindranir
fyrir gefið þeim. j af hálfu stjórnarinnar hafa haml-
Annað atriði, sem eg af til- að því.
umferð lítil að
þeim tókst að ná honum.
Hættulegasti maðurinn á með-
al Sinn Feinmanna.
Ipað var ekki einn einasti af
leiðtogum Sinn Fein manna á ír-
landi, semi leynilögreglu þjónarn-
ir voru ekki á hælunum á ein-
hverntíma. En þó var það einn
þann rétt þó þeim væri veittur maður og leiðtogi Sinn Fein, er
hann. '
viljun kornst að, er í sambandi
Thórstína S. Jackson.
lágur maður vexti, yfirlætislaus við leynisamninga, sem vel þekt-
en i svip hans lýsir sér óbilandi ur ölbruggari í Ulster, sem var
viljaþrek og áræði, sem er ein- leiðtogi Nationalistanna undir
fyrir kenni allra míkilmenna. Hann Redmond, reyndi að gjöra við
stutt Sinn Fein menn án vitundar
i Ulster búa og skiija þá svo eftir
sér, en Ulster menn höfðu
eigin leynilögreglumenn og
Allir Sinn Fein leiðtogarnir,
sem eg talaði við tóku það fram,
að írar væru að berjast
hugsjón — það er, viðurkenn-1 var í verkamanna fötum,
ingu á sjálfstæði þeirra •— berj-'jakka og gráleitum buxum.
ast fyrir rétti að eins, en það erj Eg spurði hann að, 'hvað
eins og það atriði hafi farið j land ætti að gjöra við sjálfstæði.
Rœða
Framh.. frá 2. bls.
lr_' eina
' sína
Eg hefi hér að framan að eins
minst á fáein af þessum tækifær-
um, sem stúlkur hafa til að gegna
almennum störfum í þremur
Vestur fylkjunum, svo þó við
getum dcki öll gegnt þeim störf-
um sem eg hefi minst á í kvöld,
er engin manneskja til, sem ekki
getur é einhvern hátt hjálpað til
að gera heiminn betri en hann
er. Við viljum öll hafa sem
mesta ánægju af lífinu og við leit-
um að ihenni á ýmsan hátt, en á-
nægjan er ekki innifalin í líkam-
legum þægindum, heldur finst
hún að eins í þroskun sálarinnar.
pess vegna finnum við hana ekki
til lengdar í auðæfum.
virðingastöðum, né í velljrstingum,
heldur í því sem auðgar anda vorn
og eykur kærleikann til guðs og
manna, pað gagn sem við vinn-
um msnnfélaginu er hinn sanni
mælikvarði andlegs þroska vors.
pjónusta er verkefni lífs ökkar
fram hjá stjórnmálamönnunuifi j Án þess að svara seildist han-n
brezku, og það var að eins af því eftir ’skrifbók, sem lá á borðinu
hversu lítilfjörleg sem hún er,
fujja og efm okkar og •mentun, er að
I eins verkfæri, sem eiga að hjálþa
Á einum stað, sem við komum
til, námu samskotin, sem fólkið
lagði fram $ 1,200, í öðrum smá-
bæ $1,500 og aftur í öðrum $400,
00, og fólkið gaf ekki aðeins frí-
viljuglega, heldur var það mjög
áfram um að gjöra það, undan-
tekningarlaust alt. ' í Eestumjlþeirni( sem fr& sjónarmiði ensku
tilfellum var hinm höfðmglegu stjórnarinnar þurfti undir ölluiþ-
þátt töku Bandaríkja manna kringum stæ<ðum að ,handsama;
haldið á lofti, sem glæsilegri j það var vinur minn Cathal
fyrirmynd. | Buraha (Charles Burgee) her
pað var ekki aðeins Banda-; málaráðherra, því þar átti Breska
ríkin og írland, sem lögðu fram j stjórnin sinn skæðasta mótstöðu-
fé Sinn iFeinunum til stuðnipgs, mann og á enn
að Griffith fanst afstaða írlands
bætt með iþv, að ganga að boði
Englendinga, að hann sló af kröf-
um íra um algjört sjálfstæði,
þegar hann og nefndar mennirn-
ir írsku skrifuðu undir
írska sáttmálann.
Ástæðan fyrir þvi að de Vaiera
hjá honum tók ritblý upp úr vasa
sínum og ritaði í nokkrar setn-
ingar niður stjórnmálalegar og
hagfræðilegar 'hugmyndir siínar
um framtíð Irlands. Eg furðaði
Ensk vj mig á hve blátt áfram fyrirætl-
anir Griffiths voru, og sem hann
hafði sett fram í svo ljósum orð-
heimtar vinnuveitandinn
komust að þessu samningsbruggi kunnáttu og æfing, en almenn-j j 8kvlduverk vor
og það geta þeir víst aldrei fyrir- ings álitið er að /húsmæðurnar, ________
gefið Englendingum. sem á hendi hafa stærsta og þýð- j e nr a en **
ingarmesta starf þjóðfélagsins e. 1 e,.a
geti sómasamlega leyzt af hendi i agsins
þess að afla ser veraldlegs auðs
Heldur þeir, sem
Óvildarhugur til Englands.
pess vegna er
sú nýtasti borgari
sem mentast til
tók ekki þátt í þeim samningum j um á aðeins fáum mínútum. Síð-
er sú, að írar hafa aldrei álitið ar gekk eg úr skugga um að ekk-
ara í æðra veldi, i kærleiksríkri
viðleitni , til þess að gera Hfið
i fegurra og betra — peir sem
þjónsstöðu sinni eru trúir. —
heldur England og Skotland, sér-
staklega fólkið í Glasgow, sem
er svo að segja heimili Sein Fein-
anna og þar sem lýðveldis her-
Allir þekkja de Valera af'orð
spori — en fáir Bergess, samt er
Burgess einn hættulegri yfirráð-
um Breta og sambandi Ira og
Bread and BeiterBread andBetterPastry foo
hann neinn stjórnmála mann. Að
'hann var kosinn fofseti í stað
Pearse, kom til af því að hann
er 'hinn eini eftir af leiðtogun-
um, sem tóku þátt í uppreisn-
inn 1916.
Ástandið í Dýblin á árunum
1919 og 1920.
Á árunum 1919 og 1920 var
Dýblin einjs og ítölsk miðalda-
borg, með ósýnilegar og ósegjan-
legar hættur, með byssukúlur,
sem klufu loftið undir erns og
dimma tók. Enginn maður var ó-
hultur. Nálega hver einasti yfir-
þjónn é hótelum var spæjari.
Eg þekti tvo slíka yfirþjóna í
Dýblin, annar þeirra var í þjón-
ustu Englendinga, hinn í þjón-
ustu Sinn Fein rnanna. Að vera
á gangi á götum borgarinnar eft-
ir að klukkunum var_ hringt á
kveldin, var sama og leika sér
við dauðann. Mér mun
'huga líða kveld eitt í
I>að var tunglsljós og köstuðu
húsin frá sér löngum skuggum.
Eg hafði verið í iboði hjá frú
Susan Mitc'hell, (sem ritað hef-
ir æfisögu George Moore) og
varð eg nokkuð seinn fyrir, eg
hafði ekki sérstakt leyfi til þess
að vera á ferð, eftir ihinn vana-
lega útivistar tíma. pað er ekki
of sagt, áð hver einasti skuggi
hafði geymt sína vissu tölu af
hermönnum og að þögulir varð-
menn hafi staðið svo að segja
við ihverjar einustu húsdyr, og
hvar sem leynilögreglu maður
Englendinga var á ferð, þar var
njósnari Sinn Fein manna á
næstu grösum. Hættan var al-
ert var eftir skilið í sambandi
við þessar fyrirætlanir, heldur
nákvæmlega athugað 1 fimtán til
sextán næstundanfarin ár.
Álits bestu manna bæði í Banda
ríkjunum og ;í Evrópu hafði verið
leitað í sambandi við sérstök at-
riði þessa fyrirkomulags, og
þeim undir búningi verður það
Fyrir nokkru siíðan var eg í verk sitt án nokkurrar sérstakrar
boði ihjá Ulster framsóknar mentunar, eða kunnáttu í heim- og upp e ar' .
klubbnum í Belfa-st, sem er mið-: ilisfræði. Er ekki til nokkuð'með mentun sinni |yfta lífl &nn~
stöð Carson sinna. Á meðal þeirra mikils ætlast, að kona, að eins
sem það boð sátu voru verka- í vegna þess, að hún sé kvenmaður,
málaráðherra, fjármálaráðherr^ kunni ósjálfrátt að líta eft- j
Ulster manna og ef mig minnir: ir andlegri og líkamlegri velferð
rétt Sir James Craig sjálfur, fjölskyldunnar og velja klæðnað,
sem sat án þess að mæla orð frá! matvæli og aðrar heimilis þarfir
munni alt kveldið. Einn af ræðu-1 og fara með það svo, að sem lengst
mönnum við það tæki færi var J. nái, og sé sem ha-gkvæmast, þó
M. Andrewsi, verkamálaráðherra, j launin sem heimilisfaðirinn vinn-
sem sagði með mikilli áherslu: j ur fyrir séu lítil? Er ekki heim-
“Ef þessu ódrengilega leyni-j ilið grundvöllur menningarinnar?
samningsbruggi heldur áfram á : Skapar það ekki heilbrigðust bönd,
milli Englendinga og Sinn Fein j félagssambönd, velmegun og
manna þá fer að verða úti um j karakter þjóðarinnar? Og þó er j
að þakka hve greiðlega geiigur þiQiinmæði Ulster manna”. i .almennings álitið svona!
að koma öllu á laggirnar þegar Aðrir viðhöfðu nálega j^essi Háskólarnir okkar hafa ekki
írland er orðið sjálfstætt ríki. | somu ors við mig á fundi, sem eg fyr en nú nýlega séð* neina þörf á
ipað var 'heima hjá John Mac- Var á síðar, og í annað sinn er; að ménta konur í því sem tilheyrði
Neil mentamálaráðherra í útjaðri eg var staddur á hóteli einu iheimilinu. peir hafa eldci kent
.Dýblin, að eg átti tal við hann; nafnkunnu við sjó fram og stúlkunum að hagnýta sér há-
um mentamálin væntanlegu þeg- margir af hinum meiri háttar skólamentun sína í iheimilisstöð-
ar írland væri orðið sjálfstætt. mönnum þjóðarinnar saskja til unni. Afleiðingin hefir orðið er reyna Zam“Buk við sár-
Hann sagði að Sinn Fein leiðtog- tóku rnenn enn dýpra í árinni og sú að konum þeim sem háskóla- um> gleyma aldrei hve flí6tt
arnir hefðu komið sér heimuglega sögðu "að það væri ekki nógu mentunar hafa notið, hefir fund- smyrslin dróu ur sviðanum. Hygn-
saman um, að kend skyldi tvö nvargir lamp póstar í Belfast til ist heimilið of þröngt, fyrir ment- ar mæður nota aldrei neitt annað.
mál, Gaelic yrði daglega málið, að hengja ráðherranna bresku”. unar þroska þann, sem þær hafa Zam-Buk 1 hreinni rýju, mykir og
en enska verzlunar málið og í Eg bendi á þetta 'hér til' náð. græðir hvaða tegund sára, sem
Childrerv
sambandi við írska málið sagði j þess að minna á, að
hann: “pað eru nú 300,000 lrar, Ulster búar eru seinir á að gleyma
pegar við tökum til greina
hvaða áhrif ibugsjönalíf heimil
um er að ræða og léttir áhyggjum
af fólki. Jafngóð smyrsli Zam-
seint úr á íniandi, sem tala írsku, og hver-j 0g til þess að mönnum verði ljós-
ýb in. ju einasta barni, sem fæðst hef- ari ástæ’ðan fyrir ibeiskju þeirri, | ur sú ihuprmynd aí5 starfssvi® !hú,s-
ir síðan árið 1916 hefir verið sem átt hefir sér stað á meðal mæðranna sé innan fjögra veggja
kent írska, en ekki enska. Enda þeirra, gegn sumum ráðherrun-j eldhússins, og við verðum að kann-
varð eg sjálfur var við það á um á Bretlandi út af samninga ast við að heimilið er verðugt
ferðalagi mínu að á öllum heim- tilraunum þeirra við Sinn1 Fein þeirra æðstu hugsjóna, sem há-
isin® hefir á þjóðlíf vort, þá hverf- ®ukhafa aldrei 5>ekst-
Biðjið um
ilum, sem eg kom á á írlandi
var írskav en ekki enska töluð.
Aðstaða Sinn Fein manna til
Ulster.
1 samtali, sem eg átti við Arth-
ur Griffith árið 1920, sagði hann
að Sinn Fein menn vildu gera
alt sem í þeirra valdi stæði til
að samvinna á milli þeirra og
Ulster manna gæti verið sem
bezt, sökum þess, sagði hann:
“Við verðum að njóta góðs af
fjármála þekking Ulster manna
menn og líka verður mönnum skólamentunin getur gefið. Við
skiljanlegri beiskja sú, sem fram1 sjáum líka að vísindi, svo sem
kom í orðum Sir James Craig í efnafræði, ibacteríufræði, eðlis-
Westminster, þegar hann sagði fræði, lyfjafæði, o. s. frv. er
að Ulster menn hefðu verið nauðsynlegt til þess að geta skil-
“sviknir”. jj'ið næringarfræði og aðrar grein- ið gréri
pað var annaðhvort Arthur j ar, sem tilheyra hússtjórnarvís- tíma.
Griffith eða Desmond Fitzgerald, indum og að “Household Econo-
sem sögðu við mig: Eftir að við mics” er notkun meginatriða
höfum fengið sjálfstæði okkar ^ þjóðmegunar fræðinnar. pann-
verður erfiðast fyrir okkur að ig eru hússtjórnar vísindi, ekki
varna því að Ulster menn ráðist að eins kunnátta í matreiðslu og
ekki á England. peir hafa nú j hannyrðum, heldur er haganleg,
þegar hótað að sameinast Sinn mentun háskóla undirstaða undir
Mrs. J. E. Bierwirth, Carnduff,
Sask., skrifar: - “Litli drengur-
inn minn hjó framan af einum
fingrinum og Zam-Buk var það
eina sem stöðvað gat blóðrásina og
dregið úr sviðanum. Eg notaði
ekkert annað en Zam-Buk og sár-
ótrúlega skömmum
ram*Buk
IT ENDS PAIN
COe. bom, Ifor %1-2S. Áll Sioret and ChemteU.