Lögberg - 02.10.1922, Page 1
Það er tii myndasmiðuar
í borginni
W. W. ROBSON
AthugiS nýja staðinn.
KENNEDY BLDG. 317 Portage Ave. Mót Eaton
ööhcrQ.
SPEIRS-PARNELL BAKINGCO.
áhyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verÖ sem verið
getur. REYNIÐ ÞAÐ!
TALSÍMI: N6617 - WINNIPEG
34. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN12. OKTÖBER 1922
NUMER 41
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
h: fa borgað fyrir si'g betur en
| stefnuskrá og kosningaloforð
! bændaflokksins gerðu ráð fyrir.
Landstjórinn í Canada, Byng
lávarður af Vimy, kom til borg-
arinnar á miðvikudaginn í fyrri
viku, ásamt frú sinni og öðru
föruneyti, og ráðgerði tíu daga
dvöl hér í borginni. Var lands-
stjóra fagnað á j'árnbrautarstöð-
inni af fylkisstjóra, ýmsum ráð-
gjöfum fýlkiisstjórnarinnar, borg-
arstjóranum í Winnipeg og öðru
stórmenni.
Costa Rica
eða Banana landið, sem
sumir kalla.
Skógareldar í Ontario, hafa
valdið feykilegu tjóni undanfarna
viku. Bæirnir Hailteybury, North
Cobolt, Charlton og Heaslip, hafa
brunnið til kaldra kola. Milli
þrjátíu og fjörutíu mannis hafa
látið iíf sitt á eidhafinu og á
sjötta Jnisund fólfcs, stendur uppi
heiimiilis og bjargarlaust. Eigna-
tjónið skiftir miljónum dala. All-
mikið tjón af völduim iskógarelda
hefir og orðið i Quebec fylkinu
hér og j>ar; þótt eigi sé enn jafn
tilfinnanlegt og í Ontario.
Á þingi frjálslynda flokksins í
Britilsih Columbia, sem haldið var
nýlega í Nelson, lýsti yfirráðgjaf-
inn, Hon. John Oliver yfir því,
að hann mundi innan skams end-
urskipa ráðuneyti isitt 'þannig, að
sér gæfist lí framtíðinni frekari
k< stur á að ferðast meira um fylk-
ið, og kynnast ibetur með eigin
augum fólkinu, ástandi þesis og
þörfum. Flokksþing 'þetta lýsti
eindregnu trausti á Mr. Oliver,
eem lelðtoga, og hét 'honum fullu
fyl'gi við næstu kosmngar.
Hinn 14. þ. m.; tilkynti sam-
bandsstjórnin lí Ottawa, hverja
hún hefði skipað í hið .nýja fram-
kvæmdarráð jþj óeig6n albra u tann a
.— Canadian National Railways.
Drátturinn, sem á því varð, að
akipa í þessar sýsllanir, mun að
miklu leyti ihafa stafað af veik-
indum járnbrautaráðgjafans Mr.
Kennedy. pessari nýju ráð-
stöfun fylgi'r og það, að Canadi-
an Northern og Grand Trunk lín-
urnar, renna saman við þjóðeigna-
jkerfið og verða undir einni og
isömu framkvæmdarstjórn. Mun
'þeim tíðindum verða fagnað um
land alt.
pessir eru Ihinij- nýskipuðu for-
stj órar þj óðeignakerfisins:
Major Genera'l Sir Henry Thoirn
ton, fonseti
John H. Sinclair, K. C., fyrrum
þingmaður fyrir Antigonisti kjör-
dæmið.
Pichard P. Sellers, annar aðal-
eigandi í félaginu Sellers og
Gough í Montreál og Toronto.
James Stewart í Winipeg, fyrr-
u,m formaður hveitsölunefndar-
innar í Ganada — Canadiam
Wheat Board.
Ernest R. Decary, fyrrum for-
seti iborgarráðsins í Montreal.
Frederick G. Dawson, heilsölu
kaupmaður í Prince Rupert, B. C.
Tom Moore, forseti hinB sám-
einaða verkamaninaráðs í Canada.
Graham A. Bell; aðstoðarráð-
gjafi járnbrautarmálanna.
Gerald G. Ruel; lögfræðilegur
ráðunautur framkvæmarstjórn-
arinnar.
VairaforsOti, er einnig skal hafa
sérstakt eftirlit með fólks og
vöruflutningum, yerður ekki
skipaður fyr en eftir að hinum
nýja forsieta, Sir Henry Thorn-
ton, hefir gefist kostur á að
kynna sér járnbrautarástandið í
lan'dinu.
Hinn nýji forseti, Sir Henry
Thomton, Ihefir haft æfingu á
sviði járnbrautarmálanna, svo að póknun á þeim ásetningi Breta,
að balda opnu Dardanella sund-
Bandaríkin.
blóðugt stríð með hugsunina um ingu 'hjá Bandaríkjamönnum og
hið síðasta enn ferska í huga Bretum; þá yrðu þeir að fá hana
— með byrðarnar, sem það olli á hjá einhverjum öðrumi, hvort
'bakinu og með sárin; sem þær heldur það væru Kínar, Rússar,
tíu miljónir manna, sem þar féllu Japanítar eða Tyrkir — bara að ,
Frá landfræðislegu sjónarmiði, ollu aðstandendum og vandamönn þeir gætu tryggt framtíðar sjálf-
á Costa Rica að flestu leyti um víðsvegar um heim. stæði þjóðar sinnar, sem þeim
sammerkt við ihin önnur riki í Ástæðurnar fyrir þessu ástandi fanst að væri í ímyndaðri eða
Mið-Ameríku. Landið er víða 1 Austur-Evrópu, eins og þær 1 verulegri hættu.
fjöllótt, án þess þó að nokkurs ruun og veru eru; eru mönnum En Japanítar eru Bretum vin-j
verulegs samræmis gæti í formi ekki eins kunnar eins og vera veittir, Kmar í ínnbyrðis ófnði,
og legu fjallanna. Á milli þyí ‘Þ6 samningar kunni að Rússar óútreiknanlegir, þrátt
þeirra og inn í þau liggja víða kornast á i þetta sinn, þá er eld- j fyrir alla erfiðleika og ósköpin, j
fagrir og frjófir dalir, þar sem ur kveiktur þar eystra, sem hætt sem yfir þá 'hafa gengið, en lík-1
beitilönd eru ein þau allra kjarn- er við að lengi 'lifi í, og því ekki legir til alls, sem Bretum gæti
beztu er hugsast getur. Fátt er aö vita uær blossar upp. verið til ibölvunar. pað var því
þar u mskipgengar ár eða góðar Til þess að igera sér grein fyr- eina vonin fyrir Frakka að leita
hafnir, en strandlengjan liggur ir ástandinu í Suður^Evrópu, eins í þá átt, en í staðinn fyrir að fara I
lágt og er loftslagið þar heitt og >að nú er þarf maður að lita til Rússa, fara þeir til Tyrkja* er
fremur óheilnæmt, einkum fyrir tjl baka fjögur ár, eða því sem þeir vissu að Rúissar voru vin-'
útlendinga. næst, aftur í tíman til friðar- veittir; og gjöra samning við
Deilunni um suður og norður þingsins í Versölum, þar sem stjórn þeirra í Angora; um þessa
landamærin milli Nicaragua og verið er að skifta löndum og liðveizlu; sem þeim þótti ómiss-
Panama, á nú að íheita lokið. ðraga nýjar merkjalínur eftir andi að fá, án þess að Bretar eða;
Voru samningar um nýjar landa- siríðið mikla. j hin stórveldin vissu noldcurn hlut
merjaklínur bygðir á ihlutfallslega Tilfinning flestra þeirra, sem af.
jöfnum tilslökunum af hálfu allra >a® þjn8' ®atu var VJst sú; að ægi- Menn furða sig ef til vill á
aðilja. Fyrir bálfri öld eða iega mjkið haf væri staðfest á því að Frakkar skyldu gera þetta
svo höfðu norður-landamærir. imjllj ’hinnar austrænu og hinn- þar sem ekki var meiri styrks að
afar mikla þýðingu fyrir íbúa ar vestrænu menningar — haf vænta en Tyrkir voru líklegir að
Costa Rica; með því hinn eini að- sv,° mjkjð, að óhugsandi væri að geta veitt ef í harðbakka slægi.
gangur að lýðveldi þessu; Atlants- brúa það svo trygt væri og því Mönnum gerur virst svo í fljótu
hafsmegin, lá um Greytown í s.vnjleg hætta á því, að láta Tyrki, bragði, en þegar betur er að gætt
Nicaragua: þaðan með smá- sem J Evrópu, eru merkisberar þá verður annað uppi á teningn-
bátum eftir Colorado ánni en hinnar austrænu-menningar hafa um.
þann hluta leiðarinnar, sem eftir of jnikil vöhþ eða afl til þess að Samnigurinn við Angora
var til höfuðborgarinnar urðu breiða 'hana út og mieð því verða stjórnina batt Rússa líka óbein-
menn að ferðast ríðandi um tor- orsök að óánægju og óeyrðum, 1ÍT)ig til afs.stoðar Frökkum. Land-
sótta vegu og langa. ejns og reynd hefir á orðið. stióri Frakka f Morocco, hers-
Eftir að Port Limon höfnin var pað var því ákveðið að tak- ihöfðingi Lyautey fór beina leiðj
marka ríki þeirra í Evrópu við til Parísar til þess að telja stjórn- j
borgina Constantínopel og nær- inni trú um, að eini vegurinn til j
liggjandi héruð og jafnvel þar þess að halda Mohamedstrúar-j
urðu þeir að vera vilja stórveld- mönnum í Morocco í skefjum ogi
anna háðir. tryggja Frökkum vald í Norður-
petta hefði nú máske getað Afríku, væri fyrir Frakka
Harding forseti, hefir 3Korað
a ö'll járnbrautarfélög Bandaríkj-
anna, að greiða á allan hugsan-
legan hátt fyrir flutningi kola
fiá námum og tfl hinna ýmsu
fullger, gerðist iðnaðarhrun mik-
ið í norðurhluta landsins og íbú-
arnir sukku ofan í sitt fyrra ein-
rænings og afskiftaleysis ásig-
komulag.
Aguacate fjallgarðarnir, eru j
S j ómannabörnin.
Margar eru þær sviplegar stundirnar í lífi mannanna, en
engin sviiplegri en sú, þegar dauðinn tekur hópa af feðrum
og fyrirvinnum fjölskyldna á svipstundu í sínar heljargreipar
og 'hópar ekkna og föðurlausra barna standa uppi athvarfs og
eignalaus.
Allir fslendingar þekkja til ihættunnar, s-em vofir yfir
þeim, sem sjóinn stunda vi® strendur fslands, í því sambandi
munu og margir min.nast 'skaðans og sáranna; sem Ægir hef-
ir veitt okkar fámennu og ástkæru íslenzku þjóð.
pegar svo stendur á — pegar Ægir hefir dregið í djúp
sitt fátæka, sókndjarfa og hugprúða eigmmemn og feður
ættlands vors og ekkjur þeirra og börn standia lostin sorg, út
af ástvinamissinum einmana og alls'laus uppi. pá er tíð
samúðar og hluttekningar. pá er prófdagur kristilegrar
hjálpfýsi og mannúðar, fyrir þá, sem rétt geta hjálparhönd.
Vestur-fslendingum er líka kunnugt að einn slíkan atburð
bar að höndum við strendur íslands nú ekki alls fyrir löngu,
þegar að 46 manns, fl stir fjölskyldufeður, fóru lí sjómn í
einu ofsaveðirinu.
peim er og kunnugt uim að saqnskota hefir verið leitað
hér vestra með dálitlum árangri. Nú hafa Goodtemplara
stúkurnar Hekla og Skuld ákveðið að halda samkomu í Good-
templarahúsinu á Sargent Ave. 19. þ. m., málinu til stuðn-
ings og er það fallega gjört.
Vildu mú Winmipeg-íslendingar vera svo góðir a® fjöl-
menna sVo á þessa samkomu, að húsfyllir verði — fjölmenna
svo að föðurlausu bömin selm eiga að njóta ágóðans af henni;
muni dálítið um arðinn sem af ihenni verður?
Útlátin fyrir 'hvem einstakan eru efcki ti'lfininanleg, að
eins 50 cent, en börnitn getur munað laillmikið um það ef að
nógu margir koma. Skemtunin verðw ágæt. Stutt skemti-
skrá, söngur kappræða á miilli séra H. J. Leo og Hr. B. L.
Raldwinssomar og að skemtiskránmi lokimmi dams.
Winnipeg-íslendimgar mumið eftir að fjölmenma á þessa
satrikomu á fimtudagskvöldið 19. þ. m. í Goodtemplarahúsinu
klukkan átta eftir hádegi. —
bin mesta fjallakeðja ríkisins. verið alt gott og blessað, ef frið- veita Mustafa Kemal Pasha að
Hæztu tindarnir þetta um 11,000 ar þingið hefði látið þar við sitja málum, því það meimti hjá þeim,
fæddur í Bamdaríkjunum, og starf
aði lengi við Pennsylvania jám-
bnautarkerfið. Árið 1914 fór
hann til Englands og tókst sam-
stumdiis á bendiur forsetasýslan-
ina við Eastern Railway kerfið
þar og gerðiist breskur borgari. framt, að það sé sjötti lagabálkur-
Hefir banin nú isagt þeirri miklu -----* -*
ábyrgðarstöðu ilausri, til þess að
lýsir
takast á hendur forstjórn annars
umfangsmesta járnbrautarkerf-
tsins í 'Canada.
Sir Henry Thornton er fæddur
í Logomspoirt í Indiána ríkinu, ár-
ið 1871, og útskrifaðist í verk-
fræði af Pennsylvania háskólan-
um 1994, með fynstu ágætiseink-
un. Laun hanis í hinni nýju
stöðu, hafa verið ákveðin $50,000
um árið; en veiting hans til þess-
ara sýslaniar gi'ldir í þrjú ár, til
að byrja með.
Val stjórnarinnar ‘í járnbraut-
arráðið, mælist hvarvetna vel fyr-
ir. Enginn hinna nýju fram-
kvæmdastjóra, er 'á nokkurn
minsta hátt riðinn Við flokka-
pólitík, en það er eirimitt eins og
það á að vera.
Mik‘i'11 meiri hluti blaða þeirra
er oss hafa borist í hendur, láta
vel yfir vali Ihins nýja járnbraut- þangað ti'l árið 1909, er Payne-
arráðs, þar á mcðal sum, er hing- Aldrich lögin tóku við. Allan
að til hafa alt annað en víngjam-i j->ann tíma sátu Republicanar að
leg verið í garð Mackenzie King völdum. Vinsælli hátollalög-
stjórnarinnar. . gjöf hefir aldrei verið innleidd í
Við kosninguna í Pas kjördæm-! Ba"daríkjunum.
inu lí Manitoba, sem fram fór 4' Payne'Aldnch lögln’ eam-
þann 5. þ.m. fóru leikar þann- þykt 1909 og giltu þar ti] Under'
ig, að hinn nýji yfirráðgjafi ! 'ood frumvarpið hlaut staðfest-
Hon. John Bracken kk sigrandí ÍngU 1913, Hln fyrnefndu lö*’
af hólm'i umfram a'lla þrjá gagn-iurðu ors5k tH þess að Repuhlic'
sækjendur sína, er mistu trygg- ai,ar’ lentu 1 minni hIuta 1 Neðri
fet og spú iðuglega eldi og! — nefnilega að takmarka vald að vernda Kalífann gegn árásum
brennisteini. Blanco tindur- þeirra og veldi í Evrópu, en það Grikkja, sem um þær mundir voru
inn er talinn að vera hæztur og gerði það ekki, heldur tókst á að berjast >fyrir því að fá full
liggur í hinum siyðra fjallarmi. hendur að takmarka veldi þeirra umráð yfir lendum þeim, sem
borga í næstkomandi þrjátíu daga, I E” na-fnkenf?;stur. er Irazu’sem lí,ka 1 Litlu"Asíu> með að fi’iðaiþingið d Versölum veitti
bví imsti Zi farið. oft befjr valdlð hinum faránleg- veria Grikkjum yfirráð yfir þeim.
ustu landskjalftum og. jafnaði Smyrna og nærfiggjandi héruð-i Svo Frakkar sáu að hér var
meðal annars Ca'rtago tvisvar við um Asíu megin við sundið. ekki að eims um að ræða stuðning
jor u. ibamningur sá, sem kveður á Tyrkja a Evrcpu og Rússa, held-
San Jose. um þessa breytingu er kendur Ur líka 300,000,000 Mohameds-
Svo nefnist höfuðborgin i Costa vð Sevres> af >ví að hann var und- trúarmanna víðsvegar um Aust-
Rica, og telur hún ásamt öllum ir skl')faður >ar af stórveldunum, urlönd og víðar um heim, og þó
undirborgum, um 50.000 íbúa. Urikkium 0g T-vrkJum- En áður þetta stig væri viðurhluta mik-
Borgin liggur í dal, því nær upp f en slikir sammingar geta verið jg — þö þag gæti hrint hinni
miðju landi, umlukt fögrum fjöll-;hmd?ndi’ þurfa >eir að vera sam- austrænu menningu út í ægilegt
um. Hún er nokkurskonar mið- >yktir af þjóðþingum hlutaðeig- stríð gegn þeirri vestrænu — Mo-
stöð kaffiræktar héraðanna. Til- anda Þióða. hamedstrúarrnönnum gegn kristn-
tölulega skamt þaðan liggja Agua- Pegar kom til Tyirkja að sam- um mönnum, þá samt kusu
cate fjöllin, sem eru næsta auðug >ykkJa þennan samning á þingi; Frakkar að taka þann kostinn
að málmum. í sambandi við neituðu þeir að gera það og hinir heldur, en að búa við þá hugair-
innanlands samgöngurnar, er lega sv0 nefndu Nationalistar mynd- raun; að þurfa að mæta pjóðverj-
borgarinnar hin ákjósanlegasta. uðu nýJa stjórn í Angora, Asíu um einir í stríði og bíða ósigur.
Meginið af ræktuðu landi er vest- megin við Dardanella-sundið. | Tvrkl
an og austan við borgina en að Til >ess að framfy1gj‘a þessum Xyrkir.
norðan og sunnan, eru miklir og oðrum samningum þurftu stór Áður er þess getið að þegar Sevres
landflákar enn f órækt. þjóðirnar að hafa setuiið þar samningurinn var sendur Tyrkj
Eins og á hefir verið bent
því að öðrum kosti geti svo farið,
að einstaklingar og iðnaðar stofn-
anir lendi í vandræðum, ef veðr-
átta kynni snögglega að breytast
tiT 'hins verra.
Oharles E. Hiugbes utanríkis-
gjafi, hefir opinberl'ega látið í
ljósi isamúð stjórnarinnar og vel-
inu, Bofiporus og Marmarahafinu,
til alþjóða siglinga.
Blaðið Washington Star, flutti
nýlega athugasemdir við Ford-
ney-McCumber hátolla frumr
varpið nýja og getur þess jafn
! inn um það efni, á þrjátíu og tveim
árum. Hinum pólitisku áhrif-
Hvernig þeir samningar eru,
vita menn ekki, en menn vita að
upp frá því fer Tyrkjum að vaxa
móður gegn Grikkjum og að her-
gögn þau, sem Frakkar notuðu
gcgn pjóðverjum á vestur - víg-
stöðvunuim lí stríðinu mikla voru
land'her, þegar Tyrkir komu þar
að og gjörðu þeim tvo kosti:
Annað hvort að láta það svæði,
sem undir umsjón óháða þjóða
væri, samkvæmt Versala samn-
ingnum í friði, eða að berjast að
öðrum kosti. Samningar á milli
um ihátollafrumvarpanna,
r.efnt blað á þessa leið:
“1. McKinley lögin, samþykt
seinni part ársins 1890. Voru
numiri úr gi'ldi með samþykt og
staðfesting Gorman-Wilson lag-
anna 1894. Árið 1890 lentu Re-
publicanar í minni hluta í neðri
málstofunni og töpuðu tveim ár-
um slíðar bæði forseta og þing-
meiri'hluta.
“2. Gorman-Wilson lögin, sam-
þykt haustið 1894, numin úr gildi
með Dingley fruimvarpinu 1897.
Bein afleiðing þéirra laga varð sú,
að Demokratar komust í minni !,ma landflæmi það lítt ræktað kall-
er fátt um góða hafnstaði við
strendur Costa Rica, að undan-
tekinni Port Limon höfninni, sem
teljast má sæmilega góð og gerð
var af ensku fé.
Kyrráhafsmegin, verður Punt-
arenas að teljast aðal höfnin, þótt
mjög sé henni enn ábótavant.
Liggur ihún einnig að hinum
Frakkar sjálfir gerðu og undir-
rituðu í Versölum og í Sevres.
Italir,
ítalir hafa ekki verið eins óró-
legir eins og Frakkar út af ótta
við pjóðverja, eða nokkra aðra
þ i óð. En samt voru þeir ekki
allskostar ánægðir með hlutskifti
það, sem Sevres samningurinn
veitti Grikkjum. peir óttuðust
að lendur þær, sem Grikkjum
voru veittar: prakía og Smyrna-
héruðin mundu auka um of veldi
þeinra, svo að þeir mundu verða
ofjarlar sínir, bæði á sjó og landi.
Einnig óttuðnst þeir að Grikkir
mundu verða sér skæðir verzlun-
ar keppinautar. — petta vissu
Tyrkir og reyndu því að byila
vináttu þeirra, sem m'est þeir
gátu og tókst þeim að gjöra sér-
. ... ... . - - staka samninga við þá lika. Lof-
eystra og lika til þess að varna Um til staðfestingar, að þá reis | uðu ueim styrk lgegn Grikkjum
hættu, sem stafaði frá athöfnum upp nokkur hluti Tyrkja í Evrópu 10_ veittu þeim sérstök hlunnindi,
hinna Russnesku Bolsheviki- undir leiðsögn Mustafa Kemal I g6m ueir 4ttu yfir ag ráða og lof-
manna, og til þess var liðsinni pasha og neituðu með öllu að sam- u?u ítöium miklum eftirtekjum
Gnkkja þegið, og hefði akkert þykkja samningana og fór burt .afleiðingin af þeim samningi
verið við það að athuga ef stór- úr Evrópu og til Angora fylkis- var{5 ejnnig sú, að ítalir veittu
veldin það er: Frakkar Bretar, ins í Litlu-Asíu og mynduðu þar|Tyrkjum opinberlega að málum
°g ítalir’ hefðu al lr haldlð sam- nýja stjórn, sem nefnd var Nat- n Grikkjum, með því að senda
an meö að framfylgrja samningn- ionalista stjórnin' í Angora.
nú komin í hendur Tyrkja til þess,; Breta, Tyrkja, Frakka og ltala út
að eyðileggja samningana, semjaf þessum málum, standa yfir nú
í Mudania, sem vonandi takist
svo, að hjá stríði verði komist í
þetta sinn.
Ur bænum.
í óða önn er verið að undirbúa
haustbazar kvennfélags Fyrsta
lút. safnaðar, og geta mienn reitt
sig á að hann verður fullkomnari
nú en nokkru sinni áður. Hann
verður haldinn á kirkju isafnað-
arins þriðjud'aginn og miðviku-
dagi'nn 24. og 25. jþ. .ttu Gleymið
ekki dögunum. — Nánar auglýst
síðar.
AS kvöldi þess 29. sept. gaf séra
N. Stgr. Thorlaksson saman í
hjónaband heima hjá sér þau John
K. Freeman, frá Upham, N. Dak.,
og Miss Louise Sveinson frá Wyn-
yard, Sask., systurdóttur sina.
Ungu hjónin fóru um kvöldið til
Winnipeg, og ætluðu sér þaðan suð-
ur tli St. Paul, Minn. ,þar sem
Freeman er við nám.
um og að halda Tyrkjum í skef j-; pas er ekki gott að segja hvað
breiða Nicoya flóa, sem nær um um’ en su isamheldni fékkst ekki, fyrir þessum Nationalistum hef-
50 mílur inn í Guanacaste slétt- þess vegna gafst Tyrkjum ;r vakað, þegar þeir tóku það til
urnar. Kvikfjárrækt er þar tæklfæri tjl þess, að koma ár bragðs, sem nú hefir greint ver-
ig, annað en það, að !áta ekki
aðal atvinnuvegurinn. Annars sinni fyrir 'boirð.
þeim skotfæri og önnur her-
gögn, sem þeir þurftu a að halda.
En það var ekki það sem Tyrkj-
um dró mest í þessu sambandi,
þó hergögn ftala og Frakka kæmu
;sér vel og að Tvrkir hefðu ald-
hiuta í Neðri málstofunni 1894 og
töpuðu tveiimur árum síðar for-
setanum og meiri hluta fylgi á
þingi.
“3. Dingley hátol'lafrumvarpið
hlaut samþykki' 1897 0g var í gil'di
ast.
II.
Frakkar óttaslegnir.
Allan leikhúsið í Winnipeg, hef-
ir tekiS upp þá nýjung, aB hafa
nokkurs konar þjóSerniskvöld þar,
einu sinni í viku. Hinn 27. þ.m.
verSur á leikhúsinu íslenzkt pró-
grani, aS sjálfsögSu eins vandaS og
frekast má vera. AS íslendingar
fjölmenni þangaS þarf eigi aS efa.
—Nánar í næstu blöSum.
Rósa Eyjólfsson, kona SigurSar
hónda Eyjólfssonar í ViSirbvgS í
Beint gagnvart Duice flóanum,;
sem skerst inn úr Atlantsihafinu, Ein af ástæðum þeim,
iggur Boca del Toro fjörðurinn Frakkar gáfu fyrir tregðu sinni
kag°on, sem svo afvopnast var sú, að þeir
kúskast itil þess að samiþykkjja rei gjeta?; sótt Grikki með eins
jgjörðir stórveldanna, sem þeim miklum ákafa og þeir gerðu án i Nýja Islandi fbróSur Gunnsteins
j----*. —* •-■n~ <-•—•----- " * - ------1 andaSist aS
sem
nijög huga Columbusa'r, er hann sæju s^r þag ekki færl;
silgdi þar með ströndum fram. pióðverja.
sökum
fanst með öllu ómögulegar, óhaf- ’þejj.j-a _____ Aðal atriðið var, að sák Eyjólfssonarj,
andi otr óaðoremrileerar. stórve’ldunum var nú sundrað,! heimih sinu, eftir langvint heilsu-
leysi, þ. 26. oept. s.l. Foreldrar
andi og óaðgengi'legar.
Um nýtt stríð gat varla verið ttalir og Frakkar bundnir Tyrkj- , 1 n- v r' * 1
* v , i ... /. hennar voru þau Gish Guðmunds-
að ræða fynr þeim til þess, að „m og bandamenn þeirra a moti son Qg Steinu’nn Hjálmarsdóttir, er
verja þessar lendur, sem ákveðið Grikkjum og Bretar stóðu einir. j eitt sinn bjuggu í Klúku í MiSfirSi.
Nema því að eins, var að þeJr skyldu láta af h'öndum pegar svo var komið, sáu Grikk-i Eluttu þau vestur snemma á tíS.
nchanar lifa þar sama einfalda ag gtórveldin hin einkum Bret- við Gri'kki.. Aðþrengdir af ir að þeirra málstaður var tapað-
?in a da llfinu >eir gerðu fyr- lan(j og Bandaríkin gæfu loforð langvarandi ófrið, fámennir og r. her þeirra misti móðinn og
ír undruðum ára, og stjórn er um ag vernda sjálstæði Frakk- illa útbúnir til sóknar, var þeim brast flótti í hann, en Tyrkir
þar eigi 1 meiri virðingu, en hjá iands, ef á það yrði leitað. pví ljAsrt að þýðingarlaust var fyrir sigri hrósandi ráku þá burtu úr
LYulatan’ sem stóð stuggur af pjóðverjum og þá að leggja til orustu á móti Asíu.
stendur enn, peir bentu á, að Bretum, Frökkum og ítölurn. Eini pessir sigrar Tyrkja og stuðn-
þeir væru mann fleiri miklu en vegurinn var að veita Grikkjum ingur sá, sem þeir nutu nú frá
Frakkar, og >ó þeir nú væru fjár-|þá mótspyrnu, sem þeir gátu og Frökkum og ítölum gjöirðu >á
j’hagslega illa stæðir, þá væri bíða og sjá hvort ekkert bæri að diarfa og heimtufreka og þar sem
að nafninu til lúta Mexico
Framh.
Suður-Evrópu málin.
Lézt Gísli vorið 1906, á öðru ári
yfir áttrætt, en Steinunn dó haust-
iö 1917, þá á fyrsta ári yfir hundr-
að, var fædd í maí 1817. Rósa sál.
var. yngst barna þeirra hjóna og
náöi 56 ára aldri. Hún lætur eftir
sig eiginmann, er fyr er nefndur,
og sex uppkomin bÖrn. Þau eru:
Vilberg, bóndi i Viðirbygð, giftur
X'ilfríði dóttur Haraldar Holm:
aldrei að vita nær þeim yxi svo böndum, sem breytti kringum enginn var til mótstöðu nema Friðný, gift annarar þjóðar manni
Menn ihafa svo að segja stað- jfiskur um hrygg, að Frökkum stæðum og gæfi þeim byr í seglin. Bretar einir virðist eins og Tyrkir
ingarfé sitt hver um sig Hriflr 1 málst°íunni 1910 og töpuðu for- ið á öndinni út úr ástandinu í gæti staðið veruleg hætta af þeim. Með stórveldunum sameinuðum á munu fá flestu fram gengt, sem
1___1 01 1 . . _ Qr + n r»rr Imnrrrloíldn TVí irrAnn Hn/I „ /]n<vo Drof n «• _; — . IJ. _ m.Áfí .n-ófn öWnrf wi r\X V !*/...» A m om O VQiftnm
bændaflokkurinn nú að a“fstað7nnUscta og báðum >ingdeildum’
þessari síðustu kosningu, 28 sæti; tvelm’r árum seinna’
í fyikisþingi, af 55 þingsætum 5. Underwood lögin, samþykt
allá.
hér í hænum; Guðný, Tryggvi,
Steinunn og Guðrún, öll i fööur-
garði. — Rósa sál. var væn kona
og merkileg. Jarðarförin, er var
mjög fjölmenn, fór fram frá heim-
ili hinnar látnu þ. 29. sept. Séra
Kosning R. M. Johnson's sam- Ín;?UnU™ næstu >ar á eftir 0gf
ban'dsþingmanns fy,rir Moose |ny PaU log hafa venð níU
Jaw, ihefir nýlega verið dæmd ð-! 'A1 1 glldf'
g'ild af dómstólunum. Ástæðurn-j 6. Fordney-McCumber hátoHa-
ar fyrir ógildingunni eru þær, að lögin, Verða þau Republicana
Mr. Jo'hnison hafi opinberlega gef- flokknum að falli í haust og eins
ið út falskar skýrslur yfir útgjöld Við forsetakosningarnar tveimur
um við slíðu’stu kosningar. Með árum siðar?
öðrum orðum, maðurinm ivirðist Ágizkunin er öllum frjáls”.
Suður-Evrópu undanfarna daga Bretar voru viljugir að veita móti sér gátu þeir ekkert — með þeir fara fram á, nema ráðum
og vikur. þessa tryggingu, en þegar til beim sundruðuimi? Ja, 'hver veit vfir Da>-d'anella sundinu og því
Blöðin, tímaritin, stjórnmála- Bandaríkjanna kom, sáu þau sér hvað >á kynni að koma fvrir. svæði sitt hvoru megin við það,
19^3. DeTnokratar sigruð Tkogn-1 mennirnir °2 fú!kið upp til hópa, ekki fært að gefa slík loforð, en Pað má því nærri geta hvort sem samkvæmt Versala samningn jóhann Bjamason jarðsöng.
1 ^ hefir staðið á öndinni út af því þá fór svo hraparlega, eða óheppi- ekki hefir verið fögnuður í her- um, er undir umsjón stórveld- -
hvernig málin mundu ráðast, lega, að þessari kröfu Frakka var húðum Tyrkja, þegar stjórnin á anna, og á að vera til þess, að Mr. Bergur Jónsson frá Bald-
— hvort aftur ætti að steypa ekki sint meira af Bretum. Fra'kklandi fór að leita hófanna tryggja frjálsar siglin^ar um ur, Man., kom til borgarinnar á
heiminum í blóðbað^ eða hægt Frakkar létu málið ekki falla í um samband við þá og ekkert sundið og að líkindum hefðu mánudaginn í vikunni sem leið og
yrði að miðla máium svo að sætt- gleymsku, þeim var þetta blá- undarfegt þó þeir tækju þeirri Tvrkir ekki virt þá samninga dvaldi hér fraim í byrjun yfiir-
ir kæmust á. köld alvara. peim fanst, að hér umleitan með opnu.m örmum. Enda neins, ef Bretar hefðu ekki látið j standandi viku.
Og það er engin furða þó menn jgæti ekki að eins verið að ræða varð sú raunin á, að isamningarn-,þá skilja, að þeir verðu það
væru óttaslegniir — það er engin um hættu, heldur blátt áfram um ir voru gjörðiir án þess að hin kvæði friðarsamninganna
Hann kom til
á-jað leita sér lækninga við liðagigt
hvað ipreskingu kvað hann nú vera að
furða, þó menn hugsuðu með ótta lif eða dauða þjóðarinnar, og ef i stórveldin vissu af, nema ef verasem það kostaði, og verið þar til mestu leyti uri garð gengna í
til þess, að þurfa að horfa upp á þeir gætu ekki fengið þesa trygg- skyldi ítalía. taks bæði með sjóflota sinn og Argylebygð.