Lögberg - 27.09.1923, Blaðsíða 6

xJla. 6
LÖGBBRG, FIMTUDAGINN
27. SEPTEMBER 1923
Eg held því sem
eg hef
FYRSTI KAPITUL.
Tewingunum kastað.
Dagsverkinu var lokið, og eg settist niður
á þröskúldinn með pípuna í hendinni, til þess
að hvíla mig ofurlítið í kvöldgolunni. Kyrð
grafarinnar er ekki meiri en kyrðin hér í Vir-
giníu, þegar sólin er hnigin til viðar, og það er
orðið skuggsýnt undir trjánum og .stjömurn-
ar koma í ljós, ein á fætur annari. Fuglarnir,
sem syngja allan cTaginn, eru þagnaðir; en ugl-
urnar og stóru froskarnir og þessi underlegi,
á ilt vitandi fugl, (sé hann annars fugl, en
ekki fyrirdæmd sál), sem við. Englendingar
köllum whippoorwill, þegja enn. Síðar heyrð-
ist gól úlfanna og öskur pardusdýranna, en
um þetta leyti dags lieyrist ekkert ’hljóð.
Vindurinn er hættur að blása og laufin, sem
ávalt bærast, drúpa niður og eru kyr. Vatns-
skvaldrið í sefinu er eins og andardráttnr
manns,sem á að ,vaka yfir dauðum manni, en
hefir sofnað. #
Eg horfði á dagsljósið deyja á hinu breiða
brjósti árinnar og skilja eftir dauðafölva á
vatnipu. Fyrir lítilli stundu og k\mld 'jeftir
kvöld hafði það verið rautt, — blóðelfa. Fyr-
ir viku hafði vígahnöttur leiftrað gegnum
loftið, blóðrauður, og hafði dregið ljósrák,
sem dó út smám saman, um þveran himininn.
Þá sömu nótt hafði tunglið verið rautt, er það
kom upp, og á það dreginn skuggi, sem mest
líktist hnífi, sem Indíánar nota, til þess að flá
með höfuðleðrið af óvinum sínum. Dag'inn
eftir var sunnudagur, og Mr. Stockham, sem
var prestur okkar í Weyanoke, áminti okkur
um að vera á verði, og' í bæninni bað hann
þess, að hvorki drottin-svik né uppreisn ættu
sér stað meðal Indíánanna, þegna hans há-
tignar, konungsins. Á eftir, milli guðsþjón-
usta, fóru hinir hugdeigari að segja frá ýms-
um merkjum úti í kirkjugarðinnum, sem þeir
hefðu veitt eftirtekt, og rifja upp gamlar sög-
ur um það, hvernig villimennirnir hefðu of-
sótt okkur á hallæristímanum. Þeir, sem hug-
rakkari voru, gerðu ekki annað en hlieja og
hæðast að þessu, en konurnar fóru að gráta
og báru sig illa. Eg hló líka, en gat samt ekki
annað en hugsað um Smith, og hvernig hann
vantreysti villimönnunum, og einkum Ope-
cllancanough, sem nú var keisari þeirra.
Hann sagði okkur, að rauðskinnarnir væru á
verði meðan við swefum, og þeir gætu kent
Jesúítunum slægð og ketti, sem sæti við mús-
arholu, þolinmæði. Eg hugsaði um það,
hvernig við umgengjumst þessa ’heiðingja;
hvernig þeir væru daglegir gestir meðal okk-
ar og fyndu hvar við værum veikir fyrir og
hefðu ekki lengur neitt af þeirri heilnæmu
hræðslu, sem að hann, hinn göfugd foringi
Hbfði komið inn hjá þeim; eg hugsaði til þesff,
hvernig þeir væru'notaðir sem veiðimenn til
þess að færa lötum húsbændum villibráð;
hvernig við brytum lögin og það opinberlega,
með því að gefa þeim hnífa og vopn og her-
mannafæði fyrir loðskinn og perlur. Eg
mintist þesg einnig, að keisari þeirra væri
sífelt að senda okkur, ísmeygilega orðuð boð;
og þess, hvernig þeir brostu með vörunum,
])ótt augun væru hvöss. Seinna um daginn,
þegar eg reið heim, reis eirrauður, nakinn
veiðimaður upp á bak við fallið tré, sem lá
þvert yfir veginn, og bauð mér að færa mér
ket frá kornmánuði til hjartartunglsl fyrir
byssu. Það var lítil vinátta milli mín og villi-
mannanna. Það var nóg, að eg segði honum
nafn mitt. Eg skildi við hann, þar sem hann
stóð eins og steingervingur í skugg^num inilli
trjánna, og keyrði hestinn, sem hafði verið
sendur mér að heiman af frænda mínnm,
Percy, árið áður, sporum, og náði brátt heim.
Hús mitt var illa bygt og óvandað, en það
stóð á fallegum, grænum hól og alt í kringum
það greri maís og breið tóbaksblöð. Þegar
eg var búinn að borða kvöldverð, kallaði eg
Paspahegh drengina tvo, sem eg hafði keypt
um Mikjálsmessu leytið af ættflokki þeirra,
og barði þá duglega. Eg hafði í huga það, sem
minn gamli og góði kafteinn Smith hafði oft
sagt: “Sá sem fyrstur slær, slær einnig oft
aftur. ”
Þetta kvöld, sem hér um ræðir, var á
miðju sumri árið 1621. Eg sat á þröskuldin-
um með Iöngu pípuna mína milli tannanna,
horfði á bleikt vatnið í ánni fyrir neðan og var
að brjóta heilann um þessa hluti. Eg var í
svo djúpum þönkum, að eg tók ekki eftir ríð-
andi manni, sem kom út úr dimmum skógin-
um fram á auða svæðið fyrir framan staura-
girðinguna mína. Það var ekki fyr en eg
heyrði rödd hans', sem eg vissi, að vinur minn
Jón Rolfe, væri fyrir utan og vildi fá» að tala
við mig.
% gekk niður að hliðinu, opnaði það, rétti
honum hendina og teymdi hestinn inn í girð-
inguna.
“fíætni maður,” sagði hann hlæjandi, um
leið og hann fór af baki, “hver annar í öllu
þessu héraði heldur þú að loki hliði sínu um
solsetur?”
“Það er mitt merkisskot um sólarlag,”
svaraði eg stuttur í spuna um leið og eg batt
hestinn.
Hann lagði handlegginn á herðar mér,
því við vorum gamlir vinir og við gengum upp
grænan bakkann upp að húsinu og settumst
niður á þröskuldinn, þegar eg var búinn að ná
í pípu handa honum.
“Um hvað var þig að dreyma?” spurði
hann, er hann hafði blásið út úr sér stórum
reykjarmekki. “Eg kallaði tvisvar á þig. ”
“Eg var að óska eftir að Dales tímabilið
Dales lögin ,væru aftur komin.”
Hann hló að mér og studdi hendinni á
hné mér. Höndin var hvít og mjúk eins og
kvenmanns hönd, og á vísifingrinum var
hringur, sem síór gimsteinn var greyptur í.
“Þú ert sannarlega- ímynd orustugugs-
ins!” hrópaði hann. “Þú ert og verður á-
valt hermaður! Hvað ætlarðu annars að
gera, þegar þú kemst til himnaríkis? Ætl-
arðu að gera svo mikil vandræði þar, að þeir
geti ekki haft þig, eða ætlarðu að fá leyfi til
þess að hefja stríð á móti' fjandanum?”
“Eg er ekki kominn þangað enn,” svar-
aði eg þurlega. “En nú sem stendur vildi eg
helzt fá leyfi til að berjast á móti — frænd-
um þínum. ”
Hann hló fyrst og stundi svo; sðan studdi
hann hugsandi hönd undir kinn og sló hægt og
þægt með tánni á jörðina. •
m
“Eg vildi að prinsessan þín væri lifandi,”
sagði eg eftir ofur litla stund.
“Það víldi eg líka,” svaraði hann lágt, '
“það vildi eg líka. ” Hann spenti greipar fyr-
ir aftan hnakkann og leit upp til stjarnanna.
“Hugrökk, vitur, ljúflynd,” sagði hann við
sjálfan sig. “Ef eg héldi ekki, að eg hitti
hana hinum megin við stjömurnar, þá mundi
eg ekki brosa og tala rólega, eins og eg geri
nú, Ralph. ”
“Það er undarlegt,” sagði eg og tróð aft-
ur tóbaki í pípuna mína. “Eg get skilið ást
til manna, sem eru með manni á vígvellinum;
ást til fóringjans, sé hann þess verður að vera
elskaður; ást til hests og hunds. En þessi
hjónaást! Að binda sér þá byrði á herðar
sökum litarins, hvort sem hann er hvítur og
rjóður eða eirrauður!' Svei því! ’ ’
“Og samt kom eg hingað með það í huga,
að koma þér til þess að taka upp slíka byrði! ’ ’
hrópaði hann og hló aftur.
“Þakka þér fyrir fyrirhöfnina,” sagði eg
og blés bláum reykjarhringum út í loftið.
“Eg hefi riðið frá Jamestown í dag,”
sagði hann. “Sannast að segja var eg sá
eini, sem vildi fara þaðan og á leiðinni mætti
eg heilum hópum ógiftra manna, sem voru á
leið þangað. Eg reið ekki svo mílu vegar, að
eg mætti ekki Pétri og Páli, spariklæddum, á
hraðri ferð til borgarinnar. Og bátarnir á
. ánni! Eg hefi stundum séð færri fleytur á
sjálfri Tempsá.”
“Það voru fleiri á ferð en vanalega,”
sagði eg; “en eg var í önnum á. akrinum og
gaf því engar gætur. Hvað var leiðarstjarn-
an?”
“Stjaman, sem dregur okkur alla til sín,
sem leiðir suma í glötun, en suma í óumræði-
lega sælu — konan.”
“Hm! Stúlkurnar eru þá komriar?”
Hann kinkaði kolli. “Þar er komið fall-
egt skip, með fallegan farm.”
“Nefitilegæ / áttatíu eftirvæntingarfu'Ilar
meyjar, sem lávarður minn, Warwick, ábyrg-
ist að séu heiðarlegar,” nöldraði eg.
“Það er Edwyn Sandy, sem hefir komið
þessu í framkvæmd, eins og þú veizt,” svar-
aði hann með nokkrum þjósti. “Það má reiða
sig á það, sem hann segir, og þess vegna held
eg að þær séu skírlífar. Að þær séu fallegar,
get eg sjálfur borið vitni um, því eg sá þær
ganga af skipsfjöl.”
“Fagrar og siðlátar,” sagði eg, “en af
lágum ættum.”
“Eg gef það eftir,”_ sagði hann. “En
hvað gerir það svo til? Betlarar geta ekki
valið úr. Landið er ungt, og hér verður að
fjölga fólki. Þeir, sem lifa eftir okkur, munu
ekki grenslast. of nakvæmlega eftir! ) því, af
hvaða ættum forfeður þjóðarinnar hafi verið.
Það, sem við þurfum mest með hér, er að
böndin, sem binda okkur yið heimalandið, við
England, losni, en að það herðist aftur á móti
á þeim, sem binda okkur við þetta land, sem
er kjörland okkar. Við -leggjum höndina á
plóginn, en við lítum við og horfum á okkar
Egyptaland og kjötkatla þess. Það eru börn-
in og konan, hvort sem konan er prinsessa eða
sveitarstúlka, sem mynda heimili á eyðimörk-
inni og binda manninn með gullnum fjötrum
við það land, sem þau búa í. Þegar þess vegna
eg mætti þeim góða manni, Wickham, um há-
degisbilið róandi frá Henricus til Jamestown,
til þess að aðstoða Bucke við verk hans á
morgun, þá óskaði eg honum fararheilla og
áleit að erindi hans væri gott og Guði þóknan-
legt. ’ ’•
“ Amen”, sagði eg geyspandi. “Eg elska
landið og kalla það mitt heimaland. Eg er
ósnortinn.”
Hann stóð upp og fór að ganga fram og
aftur um flötina fyrir framan dyrnar. Eg
horfði á hann og virti fyrir mér hinn spengi-
lega vöxt hans og klæðnaðinn, sem var látlaus
en þó góður, og eg varð alt í einu óánægður
með föt mín, sem voru farin að slitna og ekki
sem hreinust.
“Ralph”, sagði hann eftir litla stund og
nam staðar fyrir framan mig, “áttu vfir
hundrað og tuttugu pund af tóbaki í éigu
þinni? Ef það er ekki, þá skal eg—”
“Eg á það,” svaraði eg. “En hvað um
það?”
IJa skaltu fara um solarupprás á morg-
un með úlfaldann til bæjarins og ná þér í eina
af þessum leitandi meyjum, sem eg hefi saet
þér frá.”
Eg starði á hann og fór að hlæja/og eftir
nokkra stund hló hann líka, þó að honum væri
það hálf nauðugt. Þegar eg loksins þurkaði
tárin úr augunum á mér, var orðið dimt, whip-
poorwill var farinn að lá.ta til sín lieyra, og
Rolfe varð að flýta sér áleiðis. Eg fylgdi
honum að hliðinu.”
“Eylgdu ráði mínu, það er gefið af heil-
um hug,” sagði hann og steig á bak. Hann
tók í taumana, keyrði hestinn sporum, sneri
sér svo við og kallaði til mín: “Hugsaðu um
það, sem eg hefi sagt, Ralph, og næst þegar
eg kem hingað, vona eg að eg sjái gjarðapils
á bak við þig. ”
“Það er ekkert ólíklegra, að þú sjáir mig
klæddan í eitt,” svaraði eg.
Samt sem áður var úndarleg tómlerkatil-
finning í hjarta mínu, þegar eg gekk upp bakk-
ann aftur og fór inn í húsið; eg var gramur
með sjálfum mér og órór yfir því, að þar
skyldi enginn vera til þess að bjóða mig vel-
kominn. Hver var þar til þess að fagna mér?
Enginn nema hundarnir mínir og íjjominn,
sem eg hafði tamið. Eg þreifaði fyrir mér í
einu horninu, fann þar tvo kyndla, kveikti á
þeim og stakk þeim í göt, sem voru á arin-
hillunni; svo stóð eg undir björtum loganum
og virti fyrir mér með megnustu óbeit ólagið,
sem var á öllum hlutum. Eldurinn var dauð-
ur og askan og liálfbrunnin viðarkol lágu á
arninum; leifarnar af síðustu máltíðinni voru
á borðinu og á óhreinu gólfinu lágu beinin,
sem eg hafði fleygt í hundana. Alt var óhreint
og á ringulreið; að eins vopn mín, sverð,
byssa, veiðihnífur og rýtingur voru, fáguð.
Eg horfði á þau, þar sem þau héngu á veggn-
um, og í hjarta mínu hataði eg friðinn, eg
þráði herbúðaeldana og íitboð til stríðs.
Eg sópaði óþolinmóðlega mslinu af borð-
inu og tók ófan af hillu, þar sem mínar fáu
bækur voru geymdar, bunka af leikritum eftir
Shakespeare. Rolfe hafði náð í þau fyrir
mig á síðustu ferð sinni til Lundúan. Eg fór
að lesa; en hugurinn vildi ekki stöðvast við
það, sem eg las, og mér fanst það leiðinlegt,
eins og eg hefði oft heyrt það áður. Eg
fleygði bókinni frá mér og tók teninga upp úr
vasa mínum og fór að kasta þeim. Þegar eg
var að kasta teningunum, sem eg gerði hugs-
unarlaust og án þess að skeyta um hvað kæmi
upp, sá eg í huga mínum skógvarðarkofann
heima, þar sem eg hafði lifað marga ánægju-
stund sem drengur, áður en eg strauk burt í
Niðurlanda ófriðinn. Eg sý. nú aftur ljómann
frá eldinum speglast í vel fáguðum könnum og
kerum; eg heyrði glaðlega suðið í 'rokkhjól-
inu; eg sá andlitið á dóttur skógarvarðarins,
sem brosti við mér. Gamla mosavaxna höfð -
ingjasetrio, þar sem móðir mín, tíguleg. kona,
sat og óf dýrindisvefnað, og liinn ráðríki eldri
bróðir minn stikaði fram og aftur innan um
hundana sína, var ekki eins líkt heimili og litli
vingjarnlegi kofinn. Á iporgun yrði eg þrjá-
tíu og sex ára. Tölurnar, sem komu upp á
teningunum voru háar. “Svei mér ef eg held
ekki, að eg fari að ráðum Rolfes,” sagði eg
við sjálfan mig, og brosti að kenjunum í mér,
“ef eitt auga kemur upp!”
Eg hristi stokkinn og skelti honum á borð-
ið, lyfti honum upp og horfði með undrandi
aug-um á teninginn. Eg kastaði ekki aftur,
en slökti Ijósið og fór að sofa.
ANNAR KAPITULI.
i
Eg kemqt í kymii við séra Jeremías
Sparrow.
' Mín loforð eru ekki loforð þeirra, sem
leggja í vana sinn að kasta teninguip. Það
sáust enn stjörnur á lofti, þegar eg fór út úr
húsinu og gekk niður að ánni, eftir að hafa
skiftst á orðum við þjóninn minn, Diccon, í
kofa hans. Eg fór út um hliðið, niður litlu
bryggjuna og leysti bát minn, setti upp segl
og stýrði niður eftir hinu breiða fljóti. Þægi-
legur vindur blés og mér miðaði drjúgum á-
fram niður ána gegn um þokuslæðinginn fyrir
sólaruppkomuna. Loftið var rauðleitt upp að
hvirfilspunktinum; sólin kom upp og eyddi
þokunni. Áin var björt og blikandi; frá græn-
um bökkunum á báðar hliðar kom skógarilmur
og fugl^söngur; loftið varð heiðblátt og fáein
létt ský sáust líða um það. Eg hugsaði til
dagsins, þrettán árum áður, 'er hvítir meþn
höfðu fyrst siglt upp þessa sömu á, og um
það, hversu undarlegt í augum okkar sjó-
hraktra ferðalanga, alt hafði verið þá — stærð
árinnar og fegurð bakkanna með allan þeirra
gróður og ilm; risavöxnu trén og villimenn-
irnir, sem lituðu hörund sitt. Við héldum, að
við hefðum fundið paradís, sælueyjuna, að
lokum. En hversu fljótt komumst við ekki að
raun um annað. Þarna, þar sem eg lá í skutn-
um með háJflokuð augun og 3ét stýrissveifina
leika í hendi mér, rifjuðust upp fyrir mér
hinar mörgu'raunir okkar, og fáu gleðistund-
ir. Árásir Indíánanna; ósamlyndi milli stjórn-
enda okkar; ofsóknir gegn góðum mönnum og
upphefð skálka; hin langþreytandi leit eftir
gulli og hafinu suðræna; hörmungar sjúkdóm-
anna og hinar enn stærri hörmungar hungurs-
neyðarinnar; koma skipanna, Patience og
Deliverance, þegar við grétum eins og börn;
hinn gleðilegi sunnudagur, er við fylgdum de
la Warre, lávarði, til kirkju; koma Dales með
hinn stranga en heilbrigða heraga, sem var
mér ekki ókunnur, því eg hafði barist undir
merkjum Maurice frá Nassau. Þar á eftir
komu skemtilegir dagar, er uppskafningnum,
sem sinti ekki öðru en knattleikum, var haldið
í skefjum. Eg mintist giftingar Rolfes og
\T * • • • 1 • timbur, f jalviður af öllum
Nyjar vorubirgcfir tegudum, geirettur og ^
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar.
Koroið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
--—------- — ■ - Limitad------------
HENRY 4VE. EAST - WINNIPES
hinnar dökku prinsessu hans; herferðar Ar-
galls, sem eg tók þátt í, og hinnar illu stjórnar
hans; afturkomu Yeardleys. er hanii var orð-
inn Sir George, og hinnar ómetanlegu gjafar,
sem hann færði okkur. — Alt þetta og margt
fleira, gamlir vinir, gamlir óvinir, gamalt erf-
iði og barátta og skemtanir runnu upp í end-
urminningu minni, þar sem eg barst áfram
fyrir vindi og straumi. Eg vildi ekki hugsa
um það, sem fram'undaíí væri; því “hverjum
degi nægir sín þjáning.”
Nú voru fáir á ferðinni: engir ríðandi
menn á götunni á bakkanum; fáir bátar og í
þeim fáu, sem sáust, voru þjónar eða Indíánar
eða mjög gamlir menn. Það var satt, sem
Rolfe hafði sagt: allir frjálsir og færir menn
í nýlendunni höfðu brugðið hið bráðasta við,
til þess að komast í lijónaband. Það var alls-
staðar auðn, bryggjurnar mannlausar og að-
eins fáar hræður, sem varla hreyfðust, á tó-
baksökrunum; jafnvel í Indíánaþorpunum sá-
ust fáir nema krakkar og kerlingar; því að
karlmennirnir liöfðu farið til þess að horfa á
hvítu mennina kaupa sér konur. Fyrir neðan
Paspaliegh náði smábátur með gríðarstórt segl
mér og úngur maður, sem í honum var, Hamor
að nafni, heilsaði mér,.
“Stúlkurnar eru komnar!” hrópaði hann.
“Húrra!” Ilann stóð upp í bátnum og veif-
aði hattinum.
“Eg sé það á brókunum þínum, hvert þú
ætlar að fara,” sagði eg. “Eru þetta ekki
þær, sem þú sagðir að væru ljósgular á lit?”
“Jú,” sagði hann og leit rólegur niður á
skrautklæði sín, sem farin voru að ólireinkast.
“Giftingarföt, kafteinn Percy, giftingarföt!”
Eg hló. “Þú ert seinlátur brúðgumi. Eg
hélt að allir ógiftu mennimir á þessu hveli
jarðarinnar hefðu sofið í Jamestown í nótt. ’
“Eg veit það,” sagði hann dapur í bragði;
“en treyjan mín var ekki vel til reika og Mar-
teinn skraddari hélt henni þangað til í morg-
un. Hann safnar að sér tóbakinu, hann auðg-
ast nú daglega síðan skipin komu inn fyrir
höfðana, á því hvað fötin okkar eru fátækleg.”
Hann varð glaðari í bragði. “Kaupin bvrja
ekki, hvort sem er,” sagði hann, “fyr en um
miðjan dag, eftir guðsþjónustu og þakkargerð.
Það er nógur tími. ” Hann veifaði til mín
hendinni um leið og litli báturinn hans með
stóra seglið rann fram hjá.
Eg leit til 'sólar. Hún var ekki komin
mjög hátt á loft. Eg var rólegur, því eg hafði
alið þá lítilmannlegu von, að eg yrði, þrátt
fyrir alt, of seinn, og að snarap, sem mér fanst
vera að herðast að hálsinum á mér, mundi
losna. En vindur og útfall voru á móti mér
og einni klukkustundu síðar var eg kominn í
námunda við nesið og undraðist 'báttaf jöídann
á ánni. Það var rétt eins og að hver segl-
bátur, flutningsbátur, barkarbátur iog ein-
trjáningur, sem var til milli Comfort-höfða og
Henricus lægi þarna stjóraður; /en upp yfir
alt saman gnæfðu siglutrén á Marmaduke og
Furtherance, sem þá voru í höfn, og siglutrén
á stóra skipinu, sem hafði flutt yfir hafið
dúfurnar, sem átti að Selja. Það var falleg og
skemtileg sjón, að sjá bátana skoppa á öldun-
um á ánni, 'blátt loftið og bjart sólskinið, græn
trén, sem sveigðust undan vindinum og götur
og sölutorg fult af skrautklæddum ungum
mönnnm. Rétt í því að eg stýrði bát mínum
inn á milli tveggja annara, byrjuðu klukk-
urnar, sem nýlega höfðu verið hengdar í
kirkjuturríinn, að hringja, og um leið vair
bumba barin. Eg sá að eins aftan á fólkið,
sem var í smáhópum um bakkann og göturn-
ar: allir horfðu í sömu átt og stefndu til sama
staðar—sölutorgsins. Eg gekk með hópnum
og lenti í olnbogaskotum ^ið menn klædda í
flauel og gróft léreft, unga menn, sem báru al-
eigu sína á bakinu, og nakta villimenn með
litaða skrokka. Við tróðum undir fótum tó- •
bakið, sem hinir ágjörnu bæjarbúar ræktuðu
jafnvel á strætunum. Eg nam staðar á torg-
inu fyrir framan hús landstjórans og var þá
kominn fast að liliðinni á herra Pory, sem er
skrifarinn okkar og forseti þingsins.
“IIó, Ralph Percy!” hrópaði hann og
hristi grátt höfuðiðr “Við erum víst einu ó-
giftu mennimir i allri nýlendunni, sem>eru
með fullu viti; hinir eru allir