Lögberg - 07.02.1924, Blaðsíða 1

Það er tii iliy iiddísJnlÖu
í borginiii
w. w.
Athugiö nýja staöinn.
KENNEDY BLDG. 317 Portage Ave. Mót Eaton
ðnlief i

35. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 7. FEBRUAR 1924
MJ\ER 6
Canada.
H. B. MaoKenzie, ihefir verið
kosinn forseti iðnráðsins í Mont-
real. Ætlar hann sér að ferðast
um Vesturlandið í náinni fram-
tíð og heimsækja Winnipeg og
aðrar 'helztu borgirnar.
Hon. Maloin, yfinréfttai’dómari
í Quebec, hefir verið skipaður
dómari við hæsta rétt Canada, í
stað Hon. L. P. Brodeur, sem lát-
inn er fyrir skö'mmu.
Sú breyitng ihefir orðið á sam-
setning ráðuneytis Mackenzie
King stjórnarinnar, að Hon. Ern-
est Lapointe, fyrrurn flota og
fiskiveiða ráðgjafi, 'hefir hlotið
dómsmála ráðgjafa embættið í
stað Sir Lo’mer Gouin, er nýlega
sagði af sér sökum iheilsubrests.
P. J. A. Cárdin, þingmaður fyrir
Richelieu kjördæmið í Quebec,
hefir verið tsvarinn inn sem flota-
og fiskiveiða ráðgjafi. — Auka-
kosning fer fram í því kjördæmi
hinn 12. marz næstkomandi. Á-
val’t síðan 1896 ihefir það sent á
þing fulltrúa frjálslynda flokks-
ins.
Hon. J. A. Maharg, leiðtogi
stjórnar andstæðin,ga í fylkis-
þinginu í Saskatchewan, hefir
sagt af sér þei'm starfa sökum
annríkis, að því er honum sjálfum
segist frá. Mr. Maharg heldur þó
áfram þingmensku. Eftirmaður
han,s til bráðabyrgða, hefir verið
kosinn Harris Turner, þing'maður
fyrir Sas'katoon.
Fylkisþingið í Saskatchewan kom
saman. 31. f.m. Meðal mála þeirra
er hásætisræðan getur um að lögð
'muni verða fyrir þingið, er frum-
varp til laga um þjóðaratkvæði 1
sambandi við vínsölumá'ið. pá
er og gert ráð fyrir ibreytingu á
núverandi löggjöf um útrýming
illgresis. Enn frcmur er þess
getið, að samvinnu rjómabúin í
fylkinu hafi farið þess á leit við
stjórnina, að fjárhagssamböndin
milli þeirra og stjórnarinnar verði
endurskoðuð log þeim breytt að
einhverju rjómabúunum í vil, með
það fyrir augum, hve sú iðnaðar
greiri hafi átt erfitt uppdráttar á
síðastliðnu ári. Er búist við, að
skýrsla fylkisféhirðis muni sýna
drjúgan tekjuafgang.
Þing járnbrautarþjóna hefir
staðið yfir í Winnipeg undanfar-
andi daga. Forseti þess félags-
skapar, A. R. Moislher, hefir kraf-
ist þess fyrir hönd félagsmanna
sinna, að kaup þeirra verði hækk-
að upp í það, sem það var árið
1921. Enn er alt á ihuldu um
það, hvernig framkvæmdarstjórn-
ir brautanna muni taka mála-
leitan þessari.
Eftir austan fregnum að dæma,
befir stjórnarformaðurinn í Can-
ada, Rt. Hon. W. L. Mackenzie
King, boðið Sir Arbhur Currie að
verða fyrsti sendiherra Canada-
stjórnar í Washington. Er mælt
að Sir Henry hafi hafnað boð-
inu.
Svo virðist, sem það liggi í loft-
inu, að komið muni verða á fót
samvinnusölu á (hveiti Siéttu-
rylkjanna þriggja, svo snemma,
að nota megi við næstu uppskeru!
Oeorge Robertson, þingmaður í
fylkisþinginu í Saskatohewan, fyr-
ir Wynyard kjördæmið, var ný-
lega staddur hér í Winnipeg, og
átti tal við blaðamenn, svo og
forseta hinna sameinuðu bænda-
félaga í Manitoba, Colin H. Bur-
nell. iMr. Robertson virtist þeirr-
ar skoðunar, að Winnipeg mundi
verða miðstöð hinnar fyrirhuguðu
samvinnusölu.
'Samkvæmt yfirilýsingu frá for-
®tjóra símakerfisins í Manitoba,
Mr- J. E. Lowry, eru nú um 40.000
simaáhöld í notkun í Winnipeg-
borg.
A. E. Halverson, aðal fram-
kvæmdarstjóri Imperial Olíufé-
lagsins í Vesturlandinu, 'hefir lýst
yfir því, að verð á gasolíu hafi
nýlega hækkað sem svarar tveim-
ur centum á , gallónu. Svipuð
verðhækkun giildir um steinolíu.
Frá 1. iseptember síðastliðnum
telja, hafa verið fluttir út úr
Alberta fylki 79,000,000 'mælar af
korni.
Allmargt af Doukhobors, í hér-
aðinu umhverfis Kamsack, Sask.,
eru að sögn í þann veginn að selja
'ar eignir sínar þar og flytja
.1 Rússlands, þegar fram á vorið
kemuir.
Arsþing smjörgerðarmannna í
anitoba var nýlega halldið hér
‘ oorginni. Forseti var kosinn T.
• Rumbal frá Miami, en féhirð-
11 k' A. Gibson, Winnipeg. Með-
stjórnendur voru kosnir meðal
annara, Alex MicKay, forstjóri
Maitoba Co-operative Dairies, hér
í borginni, og Mr. Ingi Ingjalds-
son, forseti rjómabúsins í Ár-
borg, Man.
Fjárlagafrumvarp fylkisstjórn-
arinnar í Maitoba verður 'lagt
fyrir iþingið næstkomandi föstu-
dag og flytur fylkisféhirðirinn
Hon. T. M. Black þá meginræðu
sína um fjárhags ásigko'mulag
fylkisins. Tekjuhalli fyrir árið
1923 nemur $901.000. Er það
$445.000 minna en í fyrra.
forrni skatt, er árið 1922 nam Rúmeníuþingið hefir nýlega
$68.37, eða til samans 7,433,081,- fallist á alla samninga og sátt-
000.00. mála Lansarjne stefnunnar.
Senatið hefir í einu hljóði sam-
þykt tillögu, borna fram af Sen- ®ex hundruð áttatíu og sex
ator Walsh, um að ógilda tafar- menn voru dæmdir til dauða og
laust leigusamningana á Teapot teknir af lífi á Rússlandi síðasl-
Dome olíunámunum, er Mr. Fall, ijgjð ár.
fyrrum innanríkis ráðgjafi, er ______ . .
sakaðaur ujn að hafa í lieimildár-
leysi gert við alíukónginn nafn-í
kunna, Harry F. Sinclar.
Einn af leiðandi bindindisfröm-
uðum Bandaríkjanna, iMr. Ander-
son, forseti félagsskapar þess, er
Anti Saloon League nefnist, hef-
ir nýlega verið tekinn fastur og
er sakaður um stórkostlegan fjár-
drátt. Mr. Anderson er búsettur
í New York. Rannsókn er hafin i
málinu. Var Mr. Anderson látinn
laus gegn háu veði.
Bretland.
MacDonald stjórnin á Bretlandi
hefir veitt Sovietstjórninni rúss-
nesku, fullkomna viðurkenningu,
og boðið henni að senda fulltrúa
eða sendiherra til Lundúna taf-
arlaust. Tekið verður samstund-
is tii að undirbúa nýja viðskifta-
samninga milli þeirra tveggja
rfíkja. Þess hefir Bretastjórn
jafnframt krafist, að Rússar
hætti með öllu leynilegri út-
breiðslu Bolsheviki kenninganna.
— iMr. Hodgson Ihefir. verið skip-
aður fulltrúi Bretastjórnar
Moscow til biráðabirgða, en full-
yrt að James O’Gradi, verkaflokks
þingmaður, muni verða skipaður
sendiiherra innan fárra daga.
Ráðstöfun þessi mælist vel fyrir í
tföðum verkamanna flokksins
sem og blöðum frjálsi’. flokksins
enda höfðu flestir af hans leið
andi mönnum verið þess fylgj-
andi fyrir löngu, að stjórn Rússa
skyldi viðurkenning veitt.
Samkvæmt nýkomnum skýrsl
um frá hagstofu Breta, ihafa tveir
þriðju kvenna þeirra, er menn
sína mistu í heimsstyrjöldinni
miklu, gifst aftur.
í bænum Goiland í Carnwall
'héraðinu, býr maður 106 ára að
aldri. Heitir sá Bill Mugfur.
Ekki er gaml’.i maðurinn skjálf-
hentari en það, að hann rakar sig
sjálfur á hverjum einatsa mrgni.
Mr. Mugfur gafst þess aldrei
kostur að læra lestur né skrift,
fyr en eftir hundrað ára aldurs-
takmarkið. Eftir það hefir karl
isetið að námi sýknt og heilagt og
unnist vel á.
Heilbrigði fólks á Englandi
síðastliðið ár, hefir verið betri en
dæmi eru áður til. Landfarsótt-
ir voru fáar og dauðsföld með
langfæsta móti. Dauðsföll í hin-
um stærri borgum voru 11.5 af
þúsundi, til 'móts við 13 af þús-
undi 1822. Fyrir tólf árum lét-
ust 130 börn af þúsundi innan við
eins árs aldur, en árið 1923 lét*
ust að eins 83 börn af þúsundi
hverju, á.~þeim sama aldri.
Oharles Starmer, ihefir gegnt
ritarastöðu við héraðsréttinn í
Bloo'msbury, í sextíu og sex ár.
Var honum til minningar um
þetta fágætu stjórnarþjónustu af-
mæli veitt margskonar heiðurs-
viðurkenning og gefnar 'margar
verðmætar gjafir. Er mælt, að
'Mr. Starmer 'muni hafa lengur
gegnt sýsl’an í þarfir þess opin-
bera, en nokkur annar núlifandi
maður á Bretlandi.
Hon. Ronald C'harles Lindsay,
fimti sonur jarlsins af Crawford,
■hefir verið skipaður sendiherra
Bretastjórnar á Tyrklandi.
I erindi til Poincaré, stjórnar-
formanns Frakka, dagsettu hinn
26. jan. síðastliðinn, lýsir Rt. Hon.
Ramsay MacDonald forsætisráð-
gjai Breta, yfir ,þvi, að 'hann
hai'mi það mjög, hve enn sé óút-
gert um mörg ágreiningsatriði
milli þesisara tveggja þjóða, en
tjáist þess albúinn, að gera alt
er í sínu vaJldi standi, til þess að
greiða heilbrigðu samkomulagi á
báðar hdiðar iveg. Góðvilji sé
frumskilyrðið, eigi að eins til
samkomulags milli Breta og
Frakka, heldur fyirir Evrópufriði
í heild sinni.
Poincaré, stjórnarfor'm. Frakka,
virðist hafa tekið erindi þessu
með meiri nærgætni, en hann hef-
ir átt að sér, þegar um slík efni
hefir verið að ræða.
I.átinn er nýlega Duguid Char-
les, er um langt ára sheið var
fjármála ritstjóri tiil skiftis við
blöðip Economist, Westminster
Gazette, Miorning Post og London
Times. Hann var 57 ára að aldri.
Island farsœldarfrcn.
Ræðukafli eftir
Steingrím Matthíasson.
Þið þekkið sjállfsagt öll, sem
eigið heima hér vestan hafs, hve
leiðinlegt er að (þurfa hvað eftir
annað að svara fáfræðisspurn-
ingum útlendinga um ísland.
Fáfræði þeirra, jafnvel iþó ment-
aðir eigi að kallast, gengur svo
fram úr hófi að tilsvarandi fá-
Þríir glæpamenn, er dæmdir
höfðu verið til dauða og biðu ,, . ... ,. „
þess í hegningarhúsinu að Little VÍS1 >ekkl eS ekkl hja unghngum
drotna og brauðaldini hanga á
trjánum, helrur einmitt þau, þar
sem veðráttan er fremur kald-
ranaleg og auðæfin liggja ekki á
glámbekk. það er bara betra, ef
mikilli orku og brögðum þarf að
beita til að ná í þau.
Fræðimönnum kemur saman
u'm, að sérhvert land eigi góðan
þátt 'í að skapa iþá þjóð, sem í því
býr.
Það er rangt, að meta eitt land
fyrst og fremst eftir því, ihve mik-
ið getur vaxið í því af hveiti eða
öðru korni, eða eftir því, hve ux-
ar verði þar feitir og svín vél al-
in, heldur ber að meta það eftir
því, ihve gott ifólk það getur
fóstrað.
Metið á þeirri landsvísu, má
fullyrða, að ísland sé gott land
og standi fáum að baki, iþví þar
hefir þrifist og uppfóstrast eins
gott fóflk og í hverju öðru landi,
þó sunnnar sé á hnettinum.
Eg er farinn að leyfa mér að
Forseti Bandaríkjanna á stríðsárunum dáinn.
Rock, Arkansas, að dóminum yrði 1 l>arnaskólum heima á Fióni.
fuí’nægt, sluppu (þaðan Ihinn 1. Það er stundum freistandi að
þ.m. Börðu þeir fangavörð þar svara út í ihött og eg man eftir
til hann féll ií öngvit, þustu síðan
út og upp í bifreið, er beið þeirra
fyrir utan Allir voru fangarnirl mínum { Kaupmannahöfn., arinnar sem fiinu . .
vopnaðir. Er logreglunm það hin , , , .* , . | arinnar, sem einu sinni var suð-
mesta ráðgáta, hvernig vopnunum Donsk kona (heiðurskona, gia-j ur ^ Egyptalandi og 'hefir smátt
hafi verið smyglað inn til þeirra. | hærð hefðarfrú) spurði hann meö og Verið að færast land úr
trúa iþví, að íslenzka þjóðin eigi
hvað eg á mínum yngri ái um dáð ■ eftjr afj veröa fremri öðrum þjóð-
ist mikið að einum 'háskólabróð-: um 0g að þungamiðja menning-
Ekki hefir spurst til bófanna síð-: nærgætni dþegar hann var búinn
an þeir sluppu. ! stuttlega að lýsa þeim feikna-
1 kulda, sem við ættum við að búa)
(°x ríkisstjóri í Massachusetts: hvað gera veslings konurnar
netnr skipað nefnd manna til þessi .. ,, ... . ...
x , , , ’ við nyfæddu bornin sin, til að
að raivnsaka verðhækkun þa a gas-| . , .
oliu, er þar hefir nýlega átt 8«r verja ?þau fyrir þeSSUm
stað. H.vggur 'hann að þar sé u'mj hulda?
beint samsæri að ræða meðal ,.Þær setja þau niöur i kjallara
olíu'konganna. ! og geyma þau á ís fimm ár. Þeg-
ar sá tími er iliðinn, eru krakkar-
voða-
Síðustu Bandaríkjafregnir segja,
i nir konir á legg og orðnir sjálf-
að Mr. Wií’liam H. Anderson, for-| , . , , ,
seti Anti-Saloon League, hafi ver-' )jal^a ur ^vl'
ið fundinn sekur fyriir kviðdómij Pað ^ekk alve£ franl af kon‘
um 'margvíslegan fjárdrátt í sam- unni, er hún heyrði þessi ósköp.
bandi við tekjur og sjóð þes.s fé- Hún átti í fljótu bragði erfitt með
lagsskapar; Dómur í 'máli hans! að átta sig á, ihvort landinn, sem
verður kveðinn upp 'hinn 8. þ.m. : svaraði henni svo einkennlega, en
Mælt er, að þeir Denby Eota-! ramnial'varIega væri genginn af
'málaráðgjafi og Daugherty dóms- vltinu, eða þa hun sjalf. Og sam-
málastjóri hafi boðist til að segja tallð fel1 n’ður.
af sér sökum olíuhneyksilisins al-; Eg hefi oft óskað, aö landsstjórn
ræmda, en Coolidge forseti hafi' vor gæfi út þó ekki væri nema
aftekið það með öllu, fyr en þá aðj pínulítið en kjarnvrt kver um
rannsókn málsins væri lokið til fandið okkar og útbýtti gefins til
fullnustu og sann leikurinn hefði anra íslendinga, sem fara utan
verið leiddur í ljós.
Hvaðanœfa.
Foringi Nationalistanna
Indlandi, Moihandas Gandhi,
dæmdur var til sex ára fangels-
vistar 'hinn 18. mars 1922, fyrir
landráðatii’iraunir, að sagt var,
hefir nú verið ilátinn laus sam-
kvæmt fyrirskipun læknis, með
því að 'heilsu hans fór stöðugt
'hnignandi.
eða dvelja ytra. Væri gaman að
geta stungið slíku kveri að spyrj-
endum og sparað málbeinið.
í þvi sambandi dettur mér í hug
ái landi, sem var staddur í bæ á
eri Englandi. Lagleg stúlka gekk um
götuna fram og aftur og hafði
bækur í hendi. Hún leithann hýru
auga. Hann gekk til hennar. Hún
landi norður á bóginn, eigi ef til
vill fyrir höndum, að staðfestast
á voru landi íslandi, áður en langt
um líður.
“Söm er hún Esja, samur er
hann Keilir,” orti -Bj. Thoraren-
sen forðum. Hann var einnig
þeirrar skoðunar, að kvenfólkið á
íslandi væri enn eins frítt og í
fornöi.d. En “iþegi þú, vinur,” seg-
ir ihann, “iþó eg segi,—að mý nú
mori þar, milli fjalla, þars skatn-
ar skjaldbúnir skálmir hristu.”
Satt er það, sem Bjarni segir
þar um kvenfólkið; en hvað karl-
mennina snertir, má engin taka
ummæli skáldsins alvarlega leng-
ur. Enda má óhætt fullyrða, að
nútíma-ísf’.endingar séu í fáu eft-
irbátar forfeðranna lengur, held-
ur i mörgu langt framar þeim.
Jafnvel í íþróttum má staðhæfa
að 'margir æsku'menn vorir standi
þeim fyllilega jafnfætis og bæri
meira á því, ef nú á tímum væri
alment lagt eins mikið kapp á í-
þróttir eins og var í fornöld.
Á dögurn Bjarna skálds og jafn-
vel alla leið fram til fyrir 40 ár-
um síðan, mátti rétt 'heimfæra
orðin “söm er hún Esja” aö því
l«yti, að útlit landsins ihafði lítið
breyzt; en þó með undantekning-
Venizelos
Grikkja hefir orðið að láta af
völdum sökum heilsubrests.
Alexsander Ivanoff Rykov hef-
ir nú tekist á hendur stjórnar
forystuna á Rússlandi í stað
Nicolai Lesine, sem látinn er fyr-
ir skömmu. Hinn nýi stjórnarfor-
maður er kominn af bláfátækri
rétti honum lítið kver og gekk um- Skóganir höfðu t. d. minkað
leiðar sinnar. pað var annað- j og jafnvel víða túnin.
hvort Mattheusar guðspjall eðaj Skógarnir höfðu eyðst til eldi-
Postulanna gjörningar i vasaút-j viðar og sumpart blásið upp fyr-
gáfu með smáum stíl Hann þurfti ir ágang búfjár. En túnin höfðu
stjónarformaður j ékki að spyrja neins og hélt leið- gengið saman fyrir ódugnað og
ar sinnar líka. framtaksleysi.
Maður kemst ekki hjá því aðj Framh. á 4 bls
svara. Og sannleikurinn er sagna j
um kuld-l

WOODROW WILSON.
!
Sunnudagsmorguninn 'hinn 3. j legrar forystu. Saga víðsýnisins
cg mftnnúðar.hugsjónanna mun
geyma nafn 'hans á gullum spjöld-
um frá öld til aldar..
Um leið og núverandi lýðveldis-
forseti Calvin Coolidge, tilkynti
þjóðinni fráfall Wilson’s, skipaði
hann sivo fyrir, að þjóðfáni
Bandaríkjanna skyl’.di blakta yfir
Hvítaúsinu í þrjátíu daga, dreg-
inn í hálfa stöng, til heiðurk við
minningu hins látna stjórnmála-
skörungs.
Samúðarskeyti ihafa borist Mrs.
Wi’.son víðsvegar að, í sambandi
við fráfal’l hennar heimsfræga
eiginmanns.
Jarðarför Woodrow Wilsons
fór fram frá heimilimu, síðastlið-
inn miðvikudag, á viðhafnarlaus-
þ.m., klukkan fimtán mlín. eftir
ellefu, lézt að heimili sínu í Wash-
ington, Wíoodirow Wilson, fyrrum
forseti Bandaríkjanna, eftir lang-
varandi vanheilsu, — hafði verið
meira og minna sjúkur síðan 1919.
Við banabeðinn var Mrs. Wilson
og dóttir hans Margrét, auk heim-
ilislæknisins, Grayson aðmíráls,
eins af allra nánustu vinu’m hins
látna stórmennis. — Mr. Wilson
leið út af eins og ,ljós, — værðin
færðist smámsaman yfir 'hann
eins og þegar þreyttur erfiðis-
‘maður að loknu dagsverki hnígur
i blund. Með Wöodrow Wilson er
eigi að eins hniginn í val einn
ihinn merkasti maður er Banda-
ríkjaþjóðin ihefir alið, 'heldur og
heimsborgari, sjálfkjörinn til and-' an hátt.
bestur. Spurningunni
ann er eg vanur að svara á Þá;<‘Pan” ' íclftnyb-,.:
leið, að á íslandi sé að vísu helj- 1 1SleDZKn pyðmg
ar kuldi stundum, en að slíkt geri j „Pan“ er ein af frægustu skáld
ektki til fyir þá. sem séu orðnir j sögum eftir norska skáldið Knut
iþví vanir. Eða eg segi, að þar sé
bændafjölskyldu og hefir undan j yfirleitt ekki kaldara en noröan
farandi ár verið mjög veill á til í Noregi og að manni geti lið-
heilsu.
Hamson, er bókmentaverðlaun
Nobels hilaut í fyrra. Stúdentar
gefa 'bókina nú út í íslenskri þýð-
ið þar öldungis eins vel og íjingu, eftir Jón Sigurðsson skrif-
s hverj'u öðru landi. Og eg bæti þvíj stofustjóra Alþingis. Um bók
Eftir siðustu Mexicofregnum við að íslendingar séu eins ment-j þessa 'hefir a.llmikið verið deilt,
að dæma er svo að sjá, sem juð iþjóð og Skandinaviuþjóðirnar, i telja margir hana hið mesta
Obregon stjórnin sé komin ve’. á. sem vitanlega séu í fremstu röð j meistarveik, en aðrir hneykslast,
veg með að bæla uppreistina nið- allra menningarþjóða. Enn frem- eru slíkar bækur jafnan mikið'j hvað a’ sé ran^f að kveða upp yf-
ur. Liðsveitir Huerta hafa upp á ur se!íi eg að við sjálfir teljuml lesnar. Að þýðing Jóns frá Kald-I ir Þelm 'þunga dóma, því þeir
síðkastið beðið hverrf ósigurinn í landið gott og elskum það einsj aðarnesi sé góð, þarf eigi að efa gefl ef f)1 vlh yerlð strang-iheið-
á fætur öðrum. : mikið og ihver önnur þjóð eilskar j Þeir, sem ihafa lesið þýðingu hans
vel, nú orðinn ihvítur fyrir hær-
um. í tali er hann vingjarniieg-
ur, og um varir ihans leikur oft-
ast nær jþítt bros. — Auðvitað
finnur hann í vissum skilningi til
auðlegðar sinnar og nýtur eins
og flestir aðrir auðmenn, ánægju
af meðvitundinni um iþað. En of-
metnaður eða stærilæti ihefir ald-
rei fengið rúm í sálarlífi hans.
í lifnaðarháttum má Hers'hey
teljast fröinur gamaldags. Tal-
síma vill hann hvorki hafa á einka
skrifstofu sinni, né heldur á heim-
ilinu, og villl sem minst afskifti
hafa af því áhaldi yfirleitt. Mjög
sjaldan kemur það fyrir, að hann
skrifi bréf, af símsskeytum sendir
hann ósköpin
Afréð hann samstundis, að stofna
súkkulaði verksmiðju í fæðingar-
stað sínum Hershey.
Árið 1903 var Hershey í raun
og veru enginn bær. Landið var
mestmegnis hál’endi, þar sem all-
margt bænda bjuggu búum sín-
um á víð og dreif. Nú er kominn
þarna reglulegur bær, sem þrjá.r
eða fjórar járnbrautir liggja
út frá.
Lang stærsta iðnfyrirtækið þar
e súkkulaði verksmiðja Miltons
S. Hershey; þar er að finna skóla,
kirkjur, og flestar aðrar nútíðar-
stofnanir. . í raun og veru má
svo að orði kveða, að Mr. Hersey
eigi mertan bæinn og flest þau
8ii. sk -ek >,r r staíf*-
1 asamt sjotiu og fimm abuðar-
jörðum, sem hann á þar í grend-
inni. Engin verkamanna samtök
tröllatrú á framleiðslu-tegund
sinni—súkkulaðinu, og telur ó-
þarft með öllu að fleygja út fé í . „ , ,, . , ,. ,
auglýsingar. Milton S. Hershey' eru 1 Hershe3r °*J]*rei hef,r >ar
verið gert verkfall, svo menn
viti til.
og þó þeim ef til vill verði eitt-
j sitt föðurtand. Við syngjum okk-l á Viktoríu, eftir sama höfund,
Franska stjórnin Ihefir lýst ný-j ar ættjarðar söngva með álíka, vita hve snildarlega að þýðanda
lega trausti sínu á Poincaréstjórn-1 sannfæringarkrafti og hver önn-| muni hafa tekist.
inni með 394 atkvæðum gegn 108. ur þjóð: „Eldgamla ísafold —
Ástæðan til atkvæðagreiðskmnar! ástkæra fósturmold“.
var sú, að ýmsir af leiðtogum pegár isvo er komið samtalinu,
jafnaðarmanna töldu hina nýju j f«r mesti hrollurinn að rjúka
sparnaðarstofnun stjórnarinnar í burt úr útlendingnum, en þó rén-
fjármálum alt annað en heilla- ar hann enn betur ef á efir fylg-
vænlega fyrir hag alþýðunnar og ir þessi árétting: Milton S. Hershey, ei forseti og
báru þær ákærur fram, að stjórn-1 A íslandi er veðrið að vísu hryss- aðalei?andi súkkulaði verksmiðju
tortryggir alMrei nokkurn lifandi |
mann að ástæðulausu. Hann seg-
ist (blátt áfram sannfærður um,! Einu sinni á hverjum þrem
að menn sé yfirleitt heiðarlegir j mánuðum, fær hvert einasta
mannsbarn, er vinur í súkkulaði
verksmiðjuni, gróðahlutdeild, er
nemur frá tuttugu til tuttugu Og
fimm af 'hundraSi Ihins fastá-
kveðna kaupgjalds. Gert er ráð
fyrir, að launauppbót þessi ncmi
einum fjórða 'hluta af hreinum á-
arlegir fyrir það.
Upphaflega hafði Hershey
nema
a-
Milton S. Hershey.
“Hvat manna es þat?”
Bandaríkin.
Samkvæmt síðustu skýrslum hef-
ir ihvert einasta mannsbarn í
Bandaríkjunum, greitt í einhverju
in hefði í ýmsúm tilfellum rek-j ingslegt með köflum og stundum
ið fátæka og lágt tlaunaða stjórn- kemur “silfurfloti sendur oss að
arþjóna að ástæðulausu frá sýsl-, kvelja”, er lokar höfnum öllum á
an iþeirra, í þeim tilgangi einum Noðurlandi, bannar siglingar um
að láta svo líta út, sem um nýjar; tíma og flytur með sér illviðri og
sparnaðartilraunir væri að ræða. kui’da. En við þessu erurn við
Mieiri hlutinn á þinginu leit
öðruvísi á málið, eins og at-
kvæðagreiðslan svo ljóslega sýn-
ir.
búnir og höfum lært að haga
okku þar eftir án þess að líða
mikið tjón.
Landið og sjórinn gefa okkur
| margþúsundfalt meiri mat, en við
Hið nýja ráðuneyti á Egypta-| getum sjálfir borðað, en viö þurf-
landi er að ýmsu leyti næsta ein- u'm að hafa allmikið fyrir því, að
kennilega samsett. Stjórnarfor-
maðurinn sjálfur Said Zaghloul
og þrír af ráðgjöfu’m hans hafa
setið í fangelsi til iskams tíma
ifvrir landráðatilraunir.
flá í björgina. En það er sú fyr-
irhöfn, ser ihefir gjört okkur að
mönnum.
Það eru ekki beztu menningar-
sett sér að nema prentiðn og góða wrksmi8junnar. Af ,hinum
_^Kr; l var,ð nauðsynlegri upphæð til
þess að auka framleiðslu verk-
einnar í Hershey, Philadelplhia,
maður stórauðugur að fé, sem ný-
lega hefir vakið á sér eftirtekt
víðsvegar um heim. Orsökin er
sú, að 'hann 'hefir stofnað skóla í
f.vrnefndu'm bæ, til notkunar fyr-
ir 'munaðarlausa Bandar.drengi.
Fé það, er hann gaf til stofn-
unar þessarar, nemur í alt um
sextíu miljónu'm dala, höfuðstól-
>nn má ekki skerða, en vöxtunum
skal varið tii’. eflingar skólanum
og viðhalds.
Blaðið New York Times, flutti
fyrir nokkru ritgerð u'm þenna
einkennilega mann, þar sem hon-
’im er persónulega lýst, ásamt
'helztu æfiatriðum hans.
Milton S. Hershey er sextíu og
sex ára að aldri, 'maður lágur í
að handsetja stíl.
honum sá starfi sem bezt úr hendi
og dag nokkurn, er það slys wildi
til, að hann misti ihakann með
stílnu’m í á gói’.fið, var 'honum
skyndilega veitt lausn, liklega þó
ekki i náð! S'kömmu seinna tók
hann að nema brjóstsykurgerð og
stundaði þá iðn bæði í Fhiladel-
phia og New York. Bjó hann
mestmegnis til “cara’mels’, er
þóttu fram úr skarandi góðar.
Ekki varð honum samt 'mikið á-
gengt 'í New York og flutti hann
sig þvíj brátt aftur til Pennsyl-
■vaníu. Tók honum þá að ganga
ibetur og varð eftirspurnin eftir
varningi hans svo mikil, að hann
smiðjunnar og færa út viðskifta-
samböndin. Allir aðrir pening-
ar, það er að segja eftirstöðvar
teknanna, renna í sjóð þann, er
Hersey stofnaði til starfrækslu
skóla fyrir umko'mulausa Banda-
ríkja drengi.
pegar Mr. Hersthey var að-
spurður, 'hvernig á þessari síð-
ustu ráðstöfun han« stæði, varð
svar hans á bessa leið: “Eg er
nú orðinn s,extíu og sex ára gam-
all’ og þarfnast varla mikilla pen-
inga úr þessu. Viðskiftalíf mitt
hepnaðist margfalt betur, en 'mig
gat eigi fullnægt henni; ýmsir j hafði nokkru sinni dreymt um.
i’eiðandi verks’miðjuegendur buðu I Eg get fallið frá þá og þegar, og
honum að g'anga í félag við sig, hvað mundi þá hafa orðið um iðn-
en því hafnaði 'hann hvað ofan i; fvrirtæki 'mín, hefði eg engar ráð-
annað. En að lokum fór svo, að stafanir gert? Nú veit eg þau
hann seldi “caramels” verksmiðj-1 em trvgð. Höfuðstóllinn verður
una með öllu þar til heyrandi ekki snertur undir nokkrum kring-
fyrir 'miljón dollara út í hönd. j ’rwtæðum. Eg á enga erfingja,
Jafnmikla peninga ihafði hann! það er að segja engin börn. pess
aldrei áður komist yfir, enda var ve'rna ákvað e<? að láta munaðar-
hann ekki lengi að velta því fyrir ! lrmsa dre.ngi í Bandarikiunum
l löndin, þar sem stöðug góðviðri lofti, en þreklegur og hnellinn sér, hvað taka skyldi til bragðs.; erfa mig.”