Lögberg - 21.02.1924, Side 2
Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 21. FEBRÚAR 1924.
f
Margrét Rósa Jónsdóttir
Deildal.
f þakklætisskyni við hina látnu,
vil eg með fáeinum orðum minn
ast á hvernig hún reyndist mér
og hvernig sálarlífi hennar og
dag'egri fmnikomu var háttað, en
veit i]jó fullvel, að orðum þeim
verður mjög ábótavant.
naut hún ástar og velvildar allra,|I * * __ \í]rUtn\ ofrnL-L-_
sem hana þektu. UIB,r °8 blOIVK
Dauðinn kom til hennar án|
nokkurs fyrirvara, því enginn las-i
leiki gekk á undan komu hans. |
bólgnir.
Fruit-a-tives læknuðu nýrun með
ðllu.
Hún varð sama sem bráðkvödd
þann 27. desembermánaðar 1923.
En þótt svo væri, veit eg að hún
var tilbúin í þá ferð—hún var það, , —
hvern dag lífs síns. Bið frægasta ávastalyf
Eftir lifir nú maður hennar, öllum þeim, er þjást af nýrna-
Vigfús S. Deildal, og sex börn, 3júkdómi, verða kærkomin þessi
tveir sjrnir og fjórar dætur. Það tíðindi um Frit-a-tives, hið fræga
hefir vio frafall hennar mist a-lt i , , , *
•mikio, en þo mest hann. Sambuo , , , J
þeirra hjóna var ætíð góð, en ^rsamlega læknar nyrna og
aldrei þó eins góð og í seinni tíð, blöðrusjúkdóma, eins og bréf þetta
og svo á það að vera. Hún frið- t>ezt sannar.
aði um hann sem móðir um hvít-j “LiEa stúlkan okkar þjáðist af
voðumg, iþegar hann í lasleika sín-! nýrnaveiki og bólgu — allir lim-
um var hjálparþurfi og kendi ir hennar voru stokkbólgnir. Við
ihonu'm, sem bezt hún gat, að bera i reyn(ium “Fruit-a-tives.” Á skömm
sjúkdóm sinn með iþo gæði. Börn-! um ^ stúlkan alheil „
m eru oll gift og oll mannvæn- w
leg og góð og er það ekki að undra, * '. arren*
því þeim var gefið af föður og í Port Robinson, Ont.
móður til eftirbreytni trúfesti á 50c- askjan, 6 fyrir $2,50, reyn-
guð og traust á frelsara simn, sluskerfur 25c. Fæst hjá öllum
Jesú’.n Krist. lyfsölum, eða beint frá Fruit-a-
Með innilegri þökk. tives Limited, Ottawa, Ont.
A. C. Johnson. -....—---------------------
* * *
um til þess að njóta yíls.
Meðfram annari hliðinni á
þessu litla herbergi voru rúm
hvert upp af öðru, en við hina
var 'borð og kassar með óhrein
um eldhúsgögnu'm á og rifnum
og rökum fötum. Herbergið var
kalt, inni í því var allt á úi og
strúi og daunilt mjög. Þar var
ekki um rennandi vatn að ræða
og engin tæki tiíl hreinlætis og er
hægra að hugsa sér hvernig að
þau voru útlits og hve loftill þessi
ísköldu og dimmu herbergi voru
með sínum þröngu bakstigum en
að lýsa þeivn með orðum.
Afdrif mentamanna.
pessi eymdarmynd, sem mætti
auganu skar 'mann í hjartastað,
en maður fyltist vonleysi þegar
maður fór að taila við fólkið. Eg
frétti um hinar líkámlegu þrautir
og andlegu harmkvæli, sem Lappo
Danielvski Diakonov og aðrir
urðu að líða. áður en þeir urðu
'hungui'morða. Hverjir eru iþað,
sem eiga að skrifa sögu Rússa?
Ekikju eins þessa sagnfræðings
fann eg í köldu og dimmu kvist-
herbergi, sem engum mensku'm
manni var hæft til íbúðar. Sumir
af mentámönnum, lögfræðingar
og listamenn, sem eg áður þekti
voru nú alveg yfirbugaðir, von-
lausir, hræddir og niðurbeygðir
svo mjög að það er naumast hægt
að trúa því. pað er naumast hægt
að gera sér í hugarlund hve gjör-
Margrét Rósa Deildal var fædd hin ytri merki vonglaðs lýðs. Þeir
á Þöng'.askála á Höfðaströnd í! voru svo vngóðir um framtíð-
Skagafirði, í nóvember 1853; voru ! ina, að leiðandi mentamennirnir
foreldrar hennar Jón Vigfússon á Rússlandi skuld'bundu sig til
og Solveig úuðmundsdóttir, bæði| >ess að verða búnir að rita nýja
skagfirzk að ætt. Voru systkini; «ögu Rússa handa Englendingum
, Margrétar mörg, en eru öll dáin, og Bandaríkjamönnum. .
i utan tveir bræður, Júlíus bóndi á Fjögur ár liðu, þangað til eg kom ‘. .1 .. y ,ngln 1 e ’r 2J°rt
Fimtán ára gamall fór eg úr: slandi og Halldór til heimilis í| aftur til Rúslands. pað, sem þjóð- -Vp' ? orna an ega a -
föðurhúsum vestur í Skagafjörð, Winnipeg. Margrét giftist eftir- inni mætti á /því tímabili er nú * ví.. u^s.a* /eir au’ sei^ e. ir
tj' ofurlítils kauptúns austanvert lifandi 'manni sínum, Vigfúsi liðin saga. Áform ’mitt með þess-l . r„ 1 an 1 a an. e£um atgjoiv-
við fjörðinn, sem Hofsós nefnist.! Deildal, árið 1881. Er Vigfús ari grein er að gefa yfirlit yfirí lsmonuum “lns yrra timabils,
Var eg ráðinn þangað sem “búð- j fæddur i Fnni í Viðvíkursveit í það, sem eg sá þegar e,g kom í; vofu lfandl dauðir- Andlitssvip-
armaður.”. Bjuggu þá i nágrenni Skagafirði, sonur Sveins Sveins- síðara skiftið og tala um spurs-i jT1011 var raunalegur, augu þeirra.
þar, á litlum bæ, sem Nöf nefnd- sonar og konu hans önnu Soffíu mál þau, sem ástandið vakti í , ia'lT1 starándi og framganga
ist, þau.hjónin Vigfús og Margrét. Pétursdóttur. Vigfús var tekinn huga mér, ,sem sagnfræðingi. j þeírra eins og manna, sem hafa
Eftir stutta dvöl í kauptúninu í fóstur tveggja ára gamall, af Árið 1921 j aP.a. vllJa von og .ata berast
varð eg svo heppinn að kynnast'Jóni Péturssyni á Grindum í E kom til Rússlands aftur í ’ V1 Ja aust fram a barm dyldýPls'
beim ihjóni'm rækilega, og var eft-| Deildardal og var hjá honum þar ágústmánaðarlok 1922 og var þar ’’?*U k.emur of sfint ; sogðu
ir það verulegur heimagangur á til hann giftist. Þau Vigfús °£> nálega stöðugt bar til fvrri vlð mllg ”russneíd<a þjoðm er
bæ þeirra. Kunningssucapur þessi Margrét byrjuðu búskap á parti nartinn j mai 1903 u* iPvtið .^eir hafa eyðllagt hana-“
hefir ætíð síðan haldist og er nú af Grindum, fluttust siðan að ^ eg íom ti baka ^RúLanÍs M"ð >eÍnl meintu '>eir Bolshvik'
42 ára gamall. -| HÓIkoti og svo að Nöf á Höfða-1 fart að1 S ^ «*ðin ernó
„ 4, ,, , .. . , , ; strönd og þaðan foru þau vestur: , ., . „ „ , skift 1 æðn og lægn stettir, 1
það var ekki orgrant um, að mer| með þrjú börn sin, er þau g ð s?* ey+1'?*.ging' borgara og verkalýð, heldur eru
fynd.st eg vera emmana og að eg h ^ árið lg87 eina ar nfleiðing stnðsms, afleiðmgar ;það aðeins þeir við_ Eg reyndi
saknaði foður ogmoður. En nauð-, ^ h tð ð ^an er tið prjú af stjornarbyItingunni . ser‘ að hughreysta þetta vesa’ings
synlegt var, að eg færi að heiman ” . * , „ , -f. fíl staklega afleiðingar af þjoðeigna-
og reyndi að vinna fyrir mér, því' born eiKnfusf Þau eftir að' fl1 stefnunni störðu manni alstaðar
fátækt foreldra minna var mikil Þefsa an s . í augu. Á ihi'.iðarsporum við járn-
_____________________ t*_i beirra eru sem hér fylgir: — ____* „*
boðstólum og leikhúsin voru troð-
fufll. Vinir ímínir, sem eg hafði
skilið við við dauðans dyr þrem-
ur mánuðum áður, voru vaknaðir
til lífsins á ný, roðinn hafði aft-
ur færst í kinnar þeirra, og fjör-
ið blikaði í augum þeirra og
hreimurinn í rödd þeirra bar vott
um hugrekki. Þeir töluðu fullir
vonar um framtíðina, verk það,
sem þeir hefðu að vinna og tæki- j
færin til þess að geta sómasam-1
lega haft ofan af fyrir sér. peg-
ar eg .spurði þá að, hvað hefði
komið fyrir, svöruðu þeir, að það
væri N.E.P., eða hin nýja hag- j
fræðistefna. Með öðrum orðum, j
þessi undursamlega breyting j
hafði orðið í sambandi við á-
kvæði stjórnarinnar, að sleppa |
hendinni af hagfræðis fyrirtækj-1
um þjóðarinnar, en veita fólki réttj
til þess að kaupa og selja upp á
sínar eigin spítur.
f heii’.t ár veitti eg þessu nýja
lífi hjá þjóðinni eftirtekt, eins og
grasinu, sem grær í löndum mið-
nætursólarinnar, þar sem dagur
aldrei sest. Fólkið, sem með
jjoka á baki fylti hverja einustu
eimlest, isem úr bænum fór, sást
nú ekki, iþví það var ódýrara að
kaupa mat af kaupmönnunum,
heldur en að sækja hann út á
ilandsbygðina. Bændurnir sáðu
meira af korni í akra sína, sökum
þess að þeir höfðu von um að
bera eitthvað úr býtum fyrir erf-
iði sitt. Kaupmennirnir löppuðu
upp á búðir sínar, gjörðu við
HEIMSINS 6EZTA
MUNNTÓBAK
COPENHAGEN
©r
?p|miÁ0EN.#
SNUPK ”
Hefir goðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá ölium tóbakssölum
Vilhjálmur var fæddur á Vil-
borgarstöðum í Vestmannaeyjum
7. nóv. 1877. Foreldrar hans voru
Guðmundur porkelsson, Þorkels-
sonar frá Hryggjum í Mýrdal, og
Margrétar Magnúsdóttur, úr Rang-
árþingi; þau bjuggu allan sinn
búskap á Vilborgarstöðum; hann
ólst fyrst upp hjá foreldrum sín-
um og svo hjá Sigríði Johnson,
móður Gísla konsúls og þeirra
bræðra. Til Ameríku (fluttist
hann árið 1905; eftir tveggja áru
veru hér hvarf hann heim aftur,
fór svo aftur til
metin af öllum, se’m þektu hana.
—iHún var jarðsungin 25. jan. af
séra Adam Þorgrímssyni.
Þorgrímur Pétursson,
frá Nesi í Aðáldal í pingeyjar-
sýslu, faðir séra Adams Þorgríms-
sonar á Lundar, Man., eg þeirra
systkina, lézt 12. des. f.á. í Hrauni
í Aðaldal,' hjá Krístínu ■d'óttur
sinni og Sigurði, manni hennar,
Jónassyni. — porgrímur hafði bú-
ið í Nesi í 56 ár samfleytt, en brá
Ameríku vorið búi fyrir fáum árum. Seinni kona
strætin og gangstéttirnarfram 1910 með heitmey sína, Jóhönnu, j hans, Sigurbjörg Friðbjarnardótt-
undan búðum sinum til þess að ( °£ &af sera Jón Bjarnason þau ; ir, lifir mann sinn.
gjöra aðsóknina greiðari. Verzl-i saman ® hjónaband 19 ágúst s. á. j ___________
unarfyrirtæki og verksmiðjur risu Jó'hanna er dóttir Sveins Árna-,
upp víðsvegar, því stjórnin hafði j sonar’ í’órarinssonar, Sveinssonar Vestmannaeyjum 14. jan
veitt þeim, sem út í þau fyrirtæki ur Öræfum í AusturJSkaftafdlls-
lögðu, vernd. Það var gjört við syslu; Móðlr Jóhönnu er Elin
Og VÍð börnin VOrum mörg. Eg ■ , „ ... ar, ma rauir ar emi- ,.*,,
fau á þessu litla heimili einhvern 1 ■J1" Eaglin heitir 0g reiðum ,0g , járnbrautarvögnum j land
brautir gaf að líta raðir af eim-
fólk með því að tala við það um
endurreista og volduga þjóð, en
þeir hristu höfuðin og andvörp-
uðu með skerandi sársauka „Rúss
skyldleika við það heimili, sem eg
fór frá, því fátækt var þar einnig
mikil, en móður-ást og glaðværð,
þrátt fyrir það, ætíð í öndvegi.
Margrét heitin gekkst mér þá í
móðurstað og undir verndarvæng
manni, er Henry Raglin heitir og , . . , u
virnnur fyrir C.N.R. 2. Jón, gift-j vjð vagnstöðvagrna* þar 9emPfl“in nú_við ddnarbeð þess.
er nú að deyja og þú situr
ur konu af írskum ættum, og eiga
heima í Vancouver, B.C.. 3. Björgi , „ , , ,___* , .
Friðriks Bjarna- krogt af hungruðu folki og hund
Sigríður, kona
sonar 1 Winnipeg.
4. Lilja, gift
hennar var eg í nær 4 ár, eða ^^"dfíkja'manni^ af^sænskum ætt-
þar til eg fór hingað vestur.
Ekki get eg sagt, eins og vera
| um, H. R. AHan, til heimilis í Ont-
1 ario. 5. Albert Christopher, gift-
ur canadiskri konu, í Victoria, B.
C. 6. Anna Soffía, kona ólafs
Björnssonar í Winnipeg.
ber, hve hlýtt og traust það
skjól var 'mér á þeim kulda-árum.
Sjálfsagt mat eg það ekki þá, sem
vera bar, og óhlýðnaðist eg oft. —-----------
hennar góðu ráðum. En siðan1
eg vitkaðist, hefi eg oft um það Hínaf SOrgleöU Off mÍS-
hugsað, hve Margrét heitin var o & 0
sönn móðir og góð kona.
í búi þeirra hjóna var einattj
mjög þröngt og oft ekikert sjáan-j
legt til næsta Vnáls, eins og svo
víða þar á ströndinni og annars j
staðar, á þeim árum. Heimilið
var gjörsnautt af öllum þægind-|
um þátímans, en hýsti þó eina af'
hinum fríðustu og fínustu konum1 kennari í sögu við Sanford há-
héraðsins. Hefði því ekki verið skólann, sem var einn þeirra, er
að undra, þó að ástæður heimilis- fóru með Col House til Rússlands
ins hefðu bygt út hinum björtu að kynna sér ástandið þar og sem
lífsvonum hinnar nýgiftu konu.j ritað hefir bók um framsókn
En það var nú öðru nær. Aldrei Rússa á Kyrrahafsströndinni rit-
kom eg þar, svo að eg ekki mætti ar u.m ástandið á Rússlandi 'í
gleði °g hlýleik og björtum von-j merku Bandaríkjatímariti á þessa
hepnvðu Soviet stefn-
ur á Rússlandi.
Eftir prof. Frank A. Golder.
Prófessor Frank A. Golder,
u'm, sem léku sér á vörum og í við
móti Margrétar sálugu og hopp
leið:
Fyrir sex árum síðan veittist
uðn og kymdu 1 knngum manr, mér g. ,ánæ ja að tala i lSÖguU.
þar tv ekki var annað hægt held-. j . Bandaríkjanna um ástandið í
ur en aðbregða ser a leik og hö?fuðstað Rússlands, eins og það
gleyma öllum óþægindum. Og svo
hefir það ætíð síðan verið, hvar
Sfc'm Margrét heitin átti heimili.
Henni voru af guði gefnar
margar dygðir, sem prýddu hana
andlega og líkamlega. Hún var
friðsöm í öllum efnum. Hún var
orðvör og uvntalsgóð. Varaðist
bræði og setti ofan í við þá, sem
var í byrjun stríðsins og í byrj-
un stjórnarbyltingarinnar, sem
eg var sjónanvottur að. 'gtríðið
hafði í för ‘með sér, að Rússar
urðu að slíta sam'bandinu við
aðalsfólksvenjurnar þýsku og
stjórnarbyltingin benti á leiðina
til þess að Rússar gætu þroskað
hina slavnesku eðlisþrá bg ein-
Ijótt tal tömdu sér og óhróður um “ná.a“lv‘‘7,u s ./
aðra. Hún var ekki neinn lands- kenni’ sem Russar settu sv0 mlk'
málagarpur, en var stjórnsöm þar , . , ,, .
sem hún átti að stjórna^á hehn- ’>ann’.sem *reip >Joðma ekkl
! sízt hmn mentaða hluta hennar,
Menn og
í* fcranst á. Eg benti á fögnuð
ilinu, enda bera böm 'þeirra hjóna , , 1A. . , . „ .
það með sér, að uppeldi þeirra og! J,e^ar hy inRin 0 kS ' ,
æskulíf var vermt af guðe’skandi j konur’. með . herm°nn og presta
og góðri móður. Hún var glað- ^oðarinnar 1 fararhroddl’ gengu
vær og fas hennar var rólegt. 1 fylhingum til Dumunnar syngj-
andi ættjarðarljóð og héldu höfð-
unum hátt til þess að sverja leið
Hvar sem hún var stödd, bar
framkcma hennar þeiss vott að , ,,. „ „ . ._
hún var óbilarrdi traust til þess to^um byltmgamanna hollustumð
máttar, sem öllu ræður. Hún var °* he,*a alla krafta Slna alheims
Frá Moscow fór eg til Volga
og dvaldi þar í 3 'mánuði. Alt,
« IZZZ JTÆ T í- Þ" >"rt-
voru I niöurníðalu ,e Innl hafSi’Ujð v.^iS.,Ug.r‘'aS vifl
í biðskálum á járnbrautastöðv-
um og í kringum þá voru hópar af
fölu og máttvana fólki, sem von-
leysið og dauiðnn hafði sett
fanga’mark sitt á. Á götunum voru
hrúgur af óþverra, sem þar hafði
vorum ferðbúnir frá Moscow var
tíma þeim, söm járnbrautarlestin
átti að leggja af stað á þrisvar
sinnum breytt á tuttugu og fjór-
um klukkustundum. En þegar hún
i’oksins ko'mst áf stað varð nokk-
safnast saman til fleiri ára. Hús- ,7 /x C
ir, „* uð af felogum mínum eftir aí
ín voru að leggjast 1 eyði og hafði henni_
viðarverk og hurðir verið höggv-
ið til eldlsneytis og neðsta gólf
húsanna gert að þægindastað
fólksins. Á götunum sást fátt af
pað var hart að sjá fólksflutn-
ingavagn á Rússlandi árið 1921
Fólkið sumt af því svo veikt af
vögnum á ferð, en þeir fáu, sem á faUagaV*Íkí+f8+ ?að *at naumast
ferð voru sáust varla fyrir ryki. Staðl?’ >frptist lnn og ut úr lrtl-
þar scm þeir ultu áfram í einlæg-l Um ohreinu'm voruflutnmgavogn-
um krókum, til þess að sneiða hjá
skorningum og gjótum, sem komn-
um, sem ekki var þverhandar
breiður blettur auður í þegar
ar voru í göturnar. Menn gengu loksins.að J“tin fórJ(af stað og
fra'mjá á mi’li gatna án þess aö ®kkl n6g “e® >aðað vagnarnir
siá ,o,«i„k,',* _____ ________j væru troðfullhr heldur var fólk
sjá eina sölubúð, sem opin varj 7*rU troðfulllir heldur var
og sumir okkar urðu að ganga lka upp. a Þakinu a í,eim
sig dauðþreytta til þess að leita l varnar»rindum framan á þeim.
uppi pláss þar sem hægt væri að + *Vern 'einustu vagnstdð var
fá keyptan mat | troðmngurmn afarmikill til þess
Hinir slánalegu hermenn og að komast af eða á blóstyrðin
holdgrant alþýðufólk með von-1 0g 2ratunnn rann sa’man í eitt í
ileysissvip á andlitnnum, sem á ef.rUm manna ^ fd,kið var að
gangi starði á okkur eins og við .í,a um?an hun«urneyð eins
værum verur úr öðrum heimi. IL mundum.gera undan ,sko«ar
Ekki var g’æsilegra að koma inn f a s,éttye,dl- ,Ylð oaum fra Jarn-
í húsin. Eg barði að dyrum á braut,nni ut 1 no^kra smabæi
húsi einu þar, stm eg áður hafðiI hafð! ,‘meir,en he{mingur thua
verið gestur. Þar var ekkert m Ta * U1^ ^1 Ukrain, Serbiu og
svar — Ekkert nema tómlegt ^urkestan eitthvað út í loftið,
dauðahljóð. Eg reyndi bakdyrnar pangað> sem Mr héldu að þeir
og tókst mér þar betur til og fékk feo®iJu dreRÍð fram lífið, með dót
eg þar að vita ástœðuna fyrir! . ..sem ^eir, gátu tekið með sér
því af hverju að fólk hafði flutt f •VOgnUm' ®íðar hittum við þá á
«ig úr framparti og í afturpart bl,num snævi>öhtu sléttum suður-
húsanna. I Pusslands 0g á bökkum Volgu,
Eftir að Bolseviki stjórnin' fem var íslöSð. yfirkomna af
komst á fóru hópar fólks um1 prfytu’. ^013- veika, þar sem að
göturnar su'mpart með umboði j '^eir .blðu efir ^1 að dauðinn
þeirrar stjótnar og sumpart án
þess og brutust inn í hús manna
í gegnum götudyr til þess að ræna
eða leita eftir fólki, sem stjóm-
in þurfti að ná í, svo fó’kið í hús-
unum setti slagbranda fyrir fram-
dyr húsanna og færði sig í aftur-
part þeirra. Svo átti eldiviðar-
leysið sinn þátt í því, því fólkjð
ékki elsk að neinu öðru en því, ^ðfrelsis hug*myndinni. Nýjar varð að gera sér að góðu að
sem var gott og fagurt Hún til-1 sjalíboöndeildir voru myndaðar safnast sa'man 1 eldhúsinu í kring
bað guð og elskaði hann af öllu' og fólk keypti *nld*réf rikis- um ofurlitla eldnvél úr iórnbvnn
hjarta. Framferði hennar bar, ins lhopum saman. .
þess ljósan vott og líkamlegt út-1 ^111 nýfædda von manna var
lit einnig, því hún var fríð kona, auðsæ í hinu daglega 'lífi þeirra. j
og mátti lesa í ásjónu hennar Menn voru fúsir til að deila því
blíðu og göfugmensku. Með sti/’l-! sem beir höfðu handa á milli við
ingu og nærgætni fylgúi hún
skoðunum sínum, sem ætíð voru
greindarlegar og göfugar, en
lenti aldrei í þrætuvn. Hún var
vel að sér bæði til munns og
aunda og, þótt óskólalærð, víða
heima, ,því bóklestur var hennar
mesta yndi. Hjarta hennar var
gull, sem eSikert gróm gat festst
við, og var því jafn fagurt í sól-
arljósi eða sorgar vnyrkri, því á
það skein ætíð guðsgeisli hennar
sterku trúar.
Eins og hún var mér góð, svo
var hún ætíð hverjum, sem illa
leið og bágt áttu; og þótt, máske,
ekki væri hægt að bæta úr vand-
ræðunum, var ætíð hressing við
hana að tai’a um vandræði sín, því
traustið á hið góða var óbilandi.
Enda brást það traust henni ald-
rei, því í gegnum alt hennar líf
•meðbræður sína. Menn þrengdu |
að sér til þess að geta skotið!
skjólshúsi yfir aðkomendur, og,
sýndu hver.iir öðrum virðingu og
kurtei.si, sem frjálsu fólki er sam-!
boðið.
Þó að borgarmúrarnir einirl
væru það, sem aðskild'i dvinina |
og þetta fólk, og h.já því væri far-
ið að bera á ósa'mlyndi iþá voru j
horfurnar ekki með öllu vonlaus-,
ar þegar eg fór frá Petrograd íj
ágúst 1917. Rússneskir kunningi-;
ar mínir sem komu til þcss að'
kveðia mig þegar eg fór. 'brostu,
að hættunni. sem virtist vofa vfir I
og bentu 'mér á hávaðan á götnn-
um, sölubúðirnar, sem voru full-
ar af fólki, verksmiðjurnar, sem
höfðu meira að gera en þær kom-'
ust yfir. kirkjurnar. Sf'n voru full
ar af fólki á helgidögum og öll
BF.AUTV OF THK SKIN
eftn hörund»fegurö, er þrk kvenna og
tmmt meV þvl aft nota Dr. Chaie’i
Ointmena. Allekonar húðajúkdómar,
bverfa vl8 notkun þesea meOals
ok horundiö veröur mjúkt og fa«:urt.
Faeet hjá öllum lyfeölum eCa trk
Edinanion, Batea í Co., Lirnlted,
Toronto. ókeypls aýnlshorn *ent, ef
bíaö þetta er nefnt.
gerði enda á ar'mæðu þeirra. Sið-
ferðisastand folksins var verra
en hinar Híkamlegu þrengingar
þess ef annars nokkur hlutur gat
verið verri. Hefði eg ekki séð það
með mínum eigin augum, ;þá hefði
eg aldrei getað trúað því að mað-
ur gæti glatað blygðunartilfinn-
ingu sinni og sokkið ofan í hið
dýrslega líf eins og þar átti sér
stað — að hann gæti orðið svo
tilfinnimgarlaus fyrir þjáningu'm
og dauða eins og hundurinn, sem
hann var að berjast.við, fyrst u’m
bein dauðra dýra og .síðar um lík
látinna manna. S’íkt siðleysi og
slíkt villimannseðli eins og átti
sér stað á Rússlandi árin 1921—
22 á sér ekki líka í mannkyns-
sögunni.
1922.
Með þessar raunahugsanir í
huga kom eg aftur til Moscow i
des. 1921 og var að hugsa um til-
hvers það væri að reyna að vera
að bjarga þessu fólki, sem hvort
sem er mundi deyja innan árs.
En þegar eg kom' Itil baka var
breyting ko'min á mér tiil ósegjan-
legrar ánægju. Bærinn var alt
annar bær en hann var þegar eg
fór þaðan. Hvar sem maður fór
sást merki nvs lífs. Biðhúsin á
iárnbrautastöðvunum voru hreinni
flottafolkið ekki eins óaðgengi-
’egt, umferðin á götunum 'meiri.
Það var búið að ljúka upp sölu-
búðum og farið að versla í þeim.
Matsöluhúsin höfðu ágætis mat á
Katrín Jónsdóttir Jónssonar frá
Núpi í Bernesshreppi.
Sama ár og þau giftust, bygðu
þau sér hús í Selkirk, og stóð hag-
ur þeirra vel öll þeirra búskapar-i
ár. Þau .eignuðust 7 börn; af þeimi
eru 6 á llífi: Kjartan (elztur, 13 j
ára), Lárus, Þórhallur, Sigurður.
Jón og Laufey á fyrsta ári. *—!
íbúðarhúsin, þau voru máluð og
gjörð aðgengilegri, því menn
höfðu von um að eignarréttur
þeirra yrði trygður. Það var
jafnvel farið að komast lag á
mentamálin, því foreldrum barn-
anna var gjört mögulegt að leggja
fra'm dálítið fé til viðhalds skóla-
húsa og að launa kennurum.
Pessi stefna 1 hagfræðismalum; lau8 nét eftir si talsverðar
þjoðarinnar var serstaklega miKils
virði fyrir embættismannastétt-1
ina, þá, se’m Bolsheviki stefnunni
voru andvígir, því þessi ilög náðu
jafnt til þeirra og verkalýðsins og
gerði þeim mögulegt að beita
Nálega 40 bátar eru byrjaðir
róðra fyrir fult og alt af u'm 80,
sem gerðir verða út. Afli hefir
verið góður síðustu daga, hæst
um 700 af þorski á skip.
kröftum sínum við þau verk, sem' a
þeim létu bezt. Ástandið, eins og
það var fyrri part ársins 1922,
virtist benda til þess, að rúss-
neska þjóðin mundi fljótt ná sér
aftur, en á því varð ’breyting, áð-
ur en árið var liðið.
Framh.
Œlimmning
pann 31. okt. 1923 andaðist á
sjúkrahúsinu í Selkirk, Wilhjálm-
ur Guðmundsson, cftir fi’mm daga
i’.egu. Banameinið atvikaðist svo,
að honum runnu fætur og hann
féll með höfuðið á ístöng. Lítill
ytii áverki var sýnilegur, enbólgaj stigið fremstu spor; eru þá fyrst
hljop í andlitið. Læknarnir gátu | Gunnar Jónsson og Halldóra kona
þar litla sem enga hjálp veitt, svoj han,s, sem hafa gefið mér stór-
a.nn varð .að deyJa í höndum gjafir og jafnan reynst mér 0g
þeirr. Sera N. Steingrímur Thor- mínum hinir mætustu menn. Svo
sagt en hér sé ærið stórt skarð j
fyrir skildi eins og hvar sem er j
þegar annar máttarstólpinn fell- j
ur frá því að ála önn fyrir svona
stórum barnahóp. Þrjú systkini
eru á lífi, Magnús
bóndi í Vestmannaeyjum og Guð-
jón bóndi við Winnipegósis og
Halldóra kona Gunnars Jónsson-
ar í Selkirk, auk konu og barna
sakna systkynin síns látna bróð-
ur og fleiri sem þekktu hann að
góðu einu.
Einn af vinum hins látna.
Þakkarorð.
Ölvum þeim, sem hafa rétt mér
hjálparhönd við fráfall manns
míns W. Guðmundssonar þakka
eg af einlægu'm ihug, þó verð eg
að nefna nokkra, sem þar hafa
láksson jarðsöng hann.
Vilhjálmur hafði um tólf und
nefni eg iþau <þjón Eirík Jónsson
og Valgerði konu hans, sem líka
anfarin ár, svo að kalla uppihalds-| hafa reynst mér mætavel og svo
lust, unnið í ís- og frystihúsum eru fleiri þó nöfn þeirra séu ©kki
hjá hinu alkunna Robinsons fé-j birt að þessu sinni; verður allra
lagi, og fengið þar orð á sig fyrirj góðverka min.st á hærri staðnum
að vera bæði trúr og dugandi mað- þar sem fyrir réttlætinu að eng-
ur. Svo var hann auk þess mæta ar athafnir geta farið duldar.
vel verki farinn. Það má afdrátt- j Með innilegasta iþakklæti til
arlaust segja svo, að hann hafi alíra, sem mér hafa rétt hjálpar-
sem ágætur þénari unnið .hjá j hönd í þessum mínum þrautaspor-
nefndu félagi til síðustu stundar.; um.
Nú skal í fáum orðum tekið
fram, hvernig maður hann var,
til þess að a’a önn fyrir sér og
sínum. Eins og Vilhjálmur var
trúr öllum þeim, er hann stundaði
vinnu fyrir, engu síður var hann
trúr og forsjáll að ala önn fyrir
heimili sínu. Hann var, sem segja
má, alt af uppi og sívakandi, til
þess að sjá sér og sínum borgið.
Að upplagi var hann maður aM-
vel greindur, en lagði sig miklu
meira fram við verklega kunn-
áttu, en bókvísi, enda krafð-
Jóhanna E. Goodman.
porbjörg María Einarsdóttir,
ekkja séra , Jóns sál. Jónssonar,
Lundar, Man., lézt á heimili sínu
við Lundar, 21. janúar síðastlið-
inn, eftir þunga legu. >— Hún var
fædd á Arnheiðarstöðum í Fljóts-
dal, 1861. Foreldrar hennar voru
Einar Guttormsson og Sigríður
Þorsteinsdóttir, sem þar bjuggu.
Hún var tekin til fósturs af afa
ist staða hans þess að svo væri; sínum og ömmu, Þorsteini hrepp-
en vel var hann kunnandi bæði í stjóra Jónssyni og porbjörgu
skrift og reikningi, og sá jafn-| Pétupsdóttur í 'Brekkugerði í
an glögt hvar hann stóð í öllum| Fljótsdal, og ólst hún þar upp til
viðskiftum út á við Hann var 14 ára aldurs, er þau brugðu búi.
stiltur og bærgætinn hiemilisfað-
ir og prúðmenni í dagl. umgengni.
Við opinber mál og félagsskap
út á við var hann fremur fáskift-
inn, en lagði þar þó það til, sem
engihn þurfti að lasta Hann ját-
aði lúterska trú, trúði á Jesúm
Krist, og trúði á lífið og ljósið
eftir dauða sinn, en ekki á þenna
eilífa svefn, sem nú á tímum sýn-
ist vera að hertaka fjölda marga.
Eftir það dvaldi hún hjá foreildr-
u*m sínum þar til 1886, að hún
giftist séra Jóni Jónssyni, sem
var prestur heima á íslandi til
1896, en fluttist svo um aldamótin
til 'Canada, og var lengst af við
Lundar, Man., Maður hennar dó
fyrir tveimur áru'm, en húri bjó
með börnum þeirra, Þorsteini og
Sigríði. — Þorbjörg sál. var fríð-
leikskona; hún var vinsæl og vel
Gengur nokkuð að
háð yðar?
Hvort sem um er að ræða útbrot
eða hörundssprungur, þá er ekkert
meðal jafngott sem Za'm-Buk.
Þér getið ávalt reitt yður á þessi
merku jurtasmyrsl að græða sár
yðar og útiloka spillingu. Sé
ZamnBuk isvnyrslin notuð daglega
verður hörundið mjúkt og fallegt.
Smyrsl þessi eru reglulegt meðai,
ólíikt öðrum s'myrslum.
Zam-Buk smyrslin hafa reynst
framúrskarandi góð við útbrotum,
hringor'mi, frostbólgu, skurðum
og sprungum á höndum og fótum.
50c askjan eða 3 fyrir $1.25. Hja
öllum lyfsölum.
Mýkja. Hreinsa. Græða.
Skrifið Yður fyr-
ir Farseðlum
ímanlega
Fyrir
Brezku Sýninguna
°g tryggið yður þau þægindi,
er þér æskið.
CANADIAN PACIFIC
Umboðsmenn vorir tryggja yður
með ánægju farrý’mi, annast um
vegabréf og veita allar upp-
lýsingar.
Bein ferð með jámbrautum
Finnið Umboðsmann vorn í dag
CANADIAN PACIFIC
“ROSEDAIjE” Drumheller Beztu
LUMP OG ELDAVJELA
STŒRD:
EGG
STOVE
NUT
SCREENED
Tals. B 62
PPERS
■twin city
OKE
Tegund
MEIRI HITI — MINNI KOSTNADUR
THOS. JACKSON & SONS
Winnipeg