Lögberg - 21.02.1924, Blaðsíða 4

BLb. 4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. FEBRÚAR 1924.
t
Jögberg
Gefið út hvem Fimtudag af The Col-
umbia Pre*s, Ltd., tCor. Sargent Ave. &
Toronto Str.. Winnipeg, Man.
T»l»ifTMirt N-6327 og N-6328
JÓN J. BILDFELL, Fditor
Ijtanáakrift tii biaSsina:
Tt(E C0UJ!HBW\ PF.ESS, Ltd., Box 317Í, Winnipeg. »tan-
Utanáakrift ritstjórans:
EDiTOR LCCBERC, Box 317£ Winnipeg, (tan.
The “Lögberg” is printed and published by
The Columbia Press, Limited, in the Columbia
Building, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
í afturelding.
pað er nú loks, eftir nálega tíu ára náttvnyrkur,
að farið er að rofa fyrir degi í Evrópu. Því þó
stríðinu og blóðsúthelíingum í sinni ægilegustu
mynd, hafi lint þar fyrir nokkru síðan, þá hefir
öllum verið það ljóst, að eldur heiftar og hefndar
hefir logað á milli þeirra þjóða, sem hvað mest reið
á, að sáttar væru og séu, þegar uim vellíðan og
framþróun Evrópuþjóðanna er að ræða.
Sumir segja, að þetta sé eðileg afleiðing hlut-
anna — að það hafi verið alveg náttúrlegt, að Frakk-
ar ’étu kné fylgja kviði, iþegar þeir áttu kost á því,
eðilegt, að þeir heimtuðu allar þær skaðabætur af
pjóðverjum fyrir skaða þann hinn mikla, sem stríðið
veitti þeivn, er :þeir gátu fengið samþyktan þeim á
hendur, og þegar skaðabæturnar voru ekki iborgað-
ar, að fara þá með her á hendur þeim og taka í sínar
hendur aðal tekjulindir þjóðarinnar. Og í fljótu
bragði verða margir til þess að fyrirgefa Frökkum
þetta, því þeir höfðu liðið mikið.
En við nánari athugun og reynslu, hafa Frakk-
ar nú sjálfir komist að raun uvn, að þetta var ekki
skynsamlegasta aðferðin, því forsætisráðherrann
franski hefir viðurkent opinberlega, að herför sín á
hendur pjóðverjum, sem hér er um að ræða, hafi
ekki haft neitt í för með sér, annað en aukna óvild
og helbert tap fyrir Frakka, og er nú fús á að halda
heivn aftur með her sinn.
En hvað er um pjóðverja að segja, mennina, sem
bökuðu ökum heimi hið mesta tjón, stvn sögur fara
af, en sem þrátt fyrir það mega ekki undir nokkrum
kringuvnstæðum missast úr tölu þjóðanna? Þeir
eru beygðir og brotnir svo gjörsamlega, að ástand
þjóðarinnar, þrátt fyrir alt, rennur manni sárt til
rifja. f blaðinu “Vossiche Zeitung”, sem gefið er
út í Berlín, er því lýst á þessa leið, og mun sú lýs-
ing sönn, að dómi þeirra, sem til þekkja:
“Mig langar til þess að lýsa neyð okkar við þá,
stvn eg veit að eru okkur vinveittir, og þá, sem láta
ástand vort liggja á miFi hluta að mestu.
Það er meiri partur þjóðarinnar, sem ekki hef-
ir haft nóg í síðast liðin níu ár, til að seðja hungur
sitt á. Blóðið í æðum okkar er orðið þunt og vatns-
kent, og þeir af þjóðinni, sem ekki voru vanir við
hina óbrotnu og sívarandi rétti, svo sevn kál, baunir
og súrt rúgbrauð, hafa veikst af innvortis sjúk-
dómum. En svo erum við orðin vön við þenna
skorna skamt, sem hefir verið ónógur til þess að
halda við líkamsþrótti fólksins, að ef við eigu'm kost
á að neyta kraftfæðu, þá brestur okkur kjark, en
beygjum höfuð okkar og grátum yfir borðum, þó
einkum kvenfólkið og mæðurnar. Mönnum finst
þetta ef til vill vera vamþakklæti við velgjörðamenn
vora, eða þá blátt áfram brjái’.æði en taugar fólksins
eru nú ekiki orðnar sterkari en þetta.
Óteljandi fjöldi af mentuðustu konum þjóðar-
innar, hafa ekki getað eignast ný föt síðan árið
1914. Ekki einu sinni nærklæði eða hatta.
í níu löng ár, hefir smjör, kaffi og ávextir, ver-
ið talið munaðarvara og nýnæmi. Kjöt hafa menn
smkkað einu sinni á hverjum sex mánuðum. Við
höfum séð andlitin á börnunum okkar þorna og
skorpna af skorti á hollri fæðu, sem líka hefir háð
vexti þeirra og þroska; þau hefir skort mjólk, feiti
og sykur, og þau hafa líka farið á mis við hlýindi og
lífsgleði. Og hvaða framtíð er það, sem bíður
þeirra? Hverjir munu vetða til þess að veita þeim
atvinnu á hinum takmarkaða atvinnumarkaði, þar
sem samkepnin er eins miskunnarlaus og nú á sér
stað? Og hverjir munu verða tiil þess að giftast
dætrum ckkar, stm að eins megna að vinna sér inn
frá 100 til 150 mörk mánaðarlega,
Öll þægindi, öll trygging og öil gleði hefir verið
tekin í burtu frá okkur. En við þráum fegurð. Hús-
in okkar eru orðin að fangelsum, auðum og óað-
gengilegum. Úr þeim er horfið alt það, sem prýddi
þau og augað gladdi og við erfðum frá ættfólki
okkar.
Er þett^ nóg?”
Svar allra hugsandi manna við þessari spurn-
ingu, er ákveðið “já”. Ali’ur heimurinn hefir horft
á viðureign þessara tveggja þjóða, þar til báðar
þeirra eru að þrotum komnar, án þess að hann vildi
eða gæti skorist í leikinn.
En nú dugar það ekki lengur. Nú verða aðrar
þjóðir að leggja hönd á plóg þann, sem unnið hefir
til spellvirkja í öll þessi ár, og breyta stefnu hans—
stýra honum inn á land friðarins og sáttfýsinnar.
Enda koma nú á sama tíma og þrotabús yfirlýsing-
arnar frá þessum ’tveim iþjóðum, fréttir frá nefnd
þeirri, scm setið hefir undanfarandi til þess að
kveða á um gjaldþol Þjóðverja, að hún sé búin að
finna veg ti’ þess að greiða fram úr þessu vand-
ræðamáli, sem allar hlutaðeigandi þjóðir sætti sig
við. Ekki hefir enn verið auglýst, hver sá vegur
er, en það á að gjörast fyrsta marz næstkomandi.
Og væntum vér, að þá renni upp nýr dagur í sam-
búð og samvinnu Evrópuþjóðanna, til heilla öllum
þjóðum.
Einkennileg bók,
Á Englandi er komin út ibók, sem vakið hefir all-
mikla eftirtekt, sem sendiherrum, þingmönnum,
þingmannaefnum og öðrum hefir verið ráðlagt að
lesa. í bókinni eru ræðustúfar, sumir stuttir, aðr-
ir ílangir, eftir Elisabetu Englandsdrotningu, og er
verulega hressandi að lesa suma þeirra. Hér er sýn-
ishorn:
Menn minnast þess, að þegar Elízabet drotning
kom til valda, þá grúði vonleysi yfir ensku þjóðinni
—hún hafði nálega mist móðinn. Og þegar þjóð-
höfðingi ieinn, sem þótti voldugur, leitaði ráðahags
við Elízabetu og þingið brezka skoraði á hana að
taka því boði sökum hættu þeirrar, sem Englend-
ingar væru í, ef á þá væri leitað, þá svaraði Elíza-
bet drotning iþeim á þessa leið:
“Það er bezt fyrir ykkur, að hugsa um ykkar
eigin skyldur. Eg skal ihugsa um mínar. pið eruð
aL’.ir hugsunarlausir stjórnmálamenn og ófærir til
þess að dæma um slíka hluti.”
í ávarpi til dómara þjóðarinnar, þegar hún var
25 ára, sagði hún:
“Vakið yfir þjóðinni, og látið hana gjöra það
til yðar, sem að eg myndi gjöra. Það er mitt fólk.
Allir níðast á því og ofsækja það miskunnarlaust, og
það getur ekki rétt hluta sinn. Vakið yfir því og
látið yður ant uln það, því það er undir minni vernd.
Eg trúi yður fyrir því, eins og Guð hefir trúað mér
fyrir því. Um sjálfa mig kæri eg mig ekkert, né líf
mitt. Umönnun ínín öll, er fyrir velferð þjóðar
minnar. Eg bið Guð að veita,-að hver sem kemur á
eftir mér, iláti sér eins hugarhaldið um þjóðina, eins
og eg hefi gert.”
Við fjármála ráðherra Bacon fórust henni
þannig orð: “Eg hefi farið eftir ráðum þínum í tvö
ár í öllu, er ríkismálin snertir, og afleiðingarnar
hafa verið erfiðleikar, kostnaður og hættur. Frá
þessari stundu ætla eg fylgja minni eigin dóm-
greind og sjá, hvort að mér getur ekki tekist betur.”
Einu sinni kvörtuðu þingmennirnir brezku um
það við Elizabetu, að þeir fengju ekki að segja mein-
ingu sína, og óskuðu eftir breytingu á því ástandi.
Elízábet drotning svaraði þessari málaumleitan í
ræðu til þingmanna, á þessa leið:
"Málírelsi er yður veitt í þingræðum, en þér
verðið að vita, hvaða málfrelsi það er, sem þið eigið
skilið. Það er >ekki frelsi til þess að segja hvað sem
yður lystir eða hvað sem yður dettur í hug. Það
frelsi yðar nær ekki lengra en til að segja já og
nei.”
pegar Elísabet var 23 ára, sagði hún í samræðu.
við sendiherra Spánverja: “Konungur Frakkland?
er að því kominn að springa af reiði. Eg vildi ekki
vera völd að því, að hann tútnaði meira út.” En við
sendiherra Frakka fórust henni svo orð: ‘,Eg ótt-
ast ekki Spánarkonung, sem þurfti tólf ár til þess að
læra stafrofið.”
í bréfi til Philips Frakka konungs, sem vildi ná
ráðahag við Elísabetu, segir hún þegar hún frétti,
að hann hefði skift um trúarbrögð:
“Ó, hvílík sorg! “Ó, hvílik eftirsjón* Ó, hví-
líku andans reiðarslagi eg hefi orðið fyrir út af
fréttunum, sem Morland fæirði mér! Guð minn góð-
ur! Er það mögulegt, að draumur um skamvinnan
veraldarhagnað gæti gert þig tilfinningarlausan
fyrir reiði þess hæsta? Getum við á nokkurn skyn-
samlegan hátt vonast eftir, að si’ík svívirðing leiði
nokkuð gott af sér? Hvernig gat þér komið til hug-
ars að hann, sem hefir veitt þér fulltingi i málum
þínum svo lengi, mundi bregðast, iþegar þér reið
sem mest á? Það er fásinna að fremja það, sem ilt
er, og ætlast til, að þar af geti komið nokkuð gott.”
1 fítilli vasabók, sem hún lét eftir sig, stendur
þetta skrifað:
“Veit mér að stjórna með sprota veldis míns,
eins og eg sjálf læt stjórnast af sverði iþínu. Veit
mér í allri ríkisstjórn, að sál mín vinni sigur yfir
öllum fýsnum holdsins, trúin ráði hugsunum mín-
um, miskunn þín trú minni, svo að ekkert sé mér vel-
þdknanlegt, sem er á móti þínum vilja, og ekkert
viturlegt í mínum huga, sem er gagnstætt 'þínu
orði.”
Síðustu orð Elízbetar drotningar, þegar erki-
biskupinn af Canterbury sat við banabeð hennar, og
var að minna hana á hinar miklu framkvæmdir rík-
isára hennar, voru:
“Herra minn! Kórónan, sem eg hefi borið svo
lengi, hefir vakið nbgan hégóma á lifsleiðinni. Eg
vil biðja yður, að bæta ekki þar við nú, þegar eg
ligg við dauðans dyr.”
Ástand þýzkra listamanna.
Ummæli Kreislers.
Sömu hörmungarnar virðast hafa dunið yfir
Þýska listamenn eins og þá rússnesku. Fiðluleikar-
inn 'heimsfrægi, Kreisler, sem nýkominn er til Banda-
ríkjanna úr Evrópuferð, lætur aumlega af ástand-
inu í Mið-Evropu, einkum þó í pýskalandi. Telur
hann prófessora og listamenn lifa þar reglulegu
sultarlífi.
Rétt áður en Kreisler lagði af stað frá Lundúnum
áleiðis til Ameríku, flutti blaðið London Evening
Standard eftirfylgjandi ummæli hans um ástndið,
eins og það kom honu'm fyrir sjónir.
„Eg dvaldi mánaðartíma í Berlín, og efndi þar
tvisvar sinnum til hljómleika. Einkenni skorts og
hungurs mæta auganu í hvaða átt, sem litið er
ekki sízt meða/1 listamanna. Dæmi til slíks muni ó-
þekt með öllu. Margir listamenn lifa hálfgerðu
betlara eða ölmusulífi.
Hugsið yður annað eins og það, að maður, sem
átti til dæ’mis tuttugu þús. punda höfuðstól fyrir
stríðið, ásamt góðu heimili, getur nú ekki keypt
sér farseðil með strætisvögnunum.
pessi stétt líður blátt áfram hörmungar og þó
heyrist þaðan sjandan æðruorð. Alt var veðsett, á’.t
numið á 'brott, húsgögnin og fötin,, en við þröskuld-
inn beið hungur og dauði. Eg heimsótti þar prófess-
or í stjörnufræði, heimsfrægan mann, þessvegna má
eg ekki nefna hann á/nafn í þessu sambandi. Eg
hitti hann hálfnakinn, liggjandi á lélegu kofagólfi.
Hvorki ábreiða né sæng, engin skyrta, öll hans klæði
voru gömul gatslitin og snjáð kjólföt.
Fréttaritari téðs blaðs leytaði upplýsinga hjá
Kreisler um það, Ihvort nokkuð væri hæft í því, að
fjöldi manna sæti veislur í Berlí», þar sem mál-
tíðin kostaði 'hvern einstakling fjögur pund sterling.
Svar hans var á iþessa leið:
„Eitthvað kann að vera til í þessu, en þá mun það
aðallega gilda um Ameríkumenn er þar dvelja, eða
gesti þá, sem hingað koma og eru af þýzk-amerísku
bergi brotnir. Eg held mér sé óhæt*: að fullyrða, að
iþrír fjórðu hlutar þeirra manna, er eyða til muna
fé í Berlín séu útlendingar. Sárfáir sannir Þjóðverj-
ar mundu voga sér að viðhafa islíka 'bruðlun, eins og
ástandi þjóðarinnar nú er farið. Menn þeir, er sak-
aðir hafa verið um okurgróða á pýsklandi Ihafa flest
ir verið útlendingar. Margir þeirra töpuðu fé sínu
eins fljótt og þeir öfluðu þess.
í Vínarborg var alt öðruvísi ástatt Hagur fólks
•þar hefir breyst ótrúlega til hins betra. Má að miklu
Leyti þakka það lánum, er bandamenn veittu þjóð-
inni. þó ekki envörðungu, þjóðin hafði fundið að
nýju sjálfstraust sitt, og Iþa® verður ekki til pen-
inga metið. Fólkið er sparsamt og fer vel með. Sést
þar hvergi verulegur vottur hungurs né hörmunga.
Almennigur er nú hættur að eyða fé því, er hann
átti á laugardagskveld í býtið á mánudags'morgun
sökum þess að þá mundi það vera oröið alveg verð-
laust. Um það er mér talsvert kunnugt af eigin
reynslu."
Að loknu samtalinu lét blaðamaðurinn þá skoðun
sína í Ijósi, aö ef Þjóðverjar ættu marga talsmenn
líka Kreisler út um (heim, mundi þess ekki langt að
bíða, að þeir kæmust aftur fjárhagslega á laggirnar.
Fjórtán frumskilyrði hamingj-
unnar.
eftir Dr. Frank Crane.
Mannkynið þráir ihamingju fyrst og seinast. Allir
vilja vera hamingjusamir. Hér fylgja á eftir fjór-
tán hamingjuatriði. Ef til vill fullnægja iþau ekki
kröfum allra, en þrátt fyrir þaö eru þau umhugsun-
arverð.
1. Vertu eins og þú átt að þér. Náttúran sjálf hef-
ir hagað því þannig til að sérhver sá er fylgir lög-
um hennar, alla leið frá ketlingi til konungs, hlýtur
að vera hamingjusamur. Allir þrá ánægjuna. í
hvert sinn, er vér bnjótum náttúrulögin, verða þján-
ingar hlutskifti vort.
2. Láttu áhyggjurnar ekki ræna lífsmagni þínu.
3. Starfaðu að einihverju því, sem fólk
er viljugt að greiða þér borgun fyrir. Starfið á ekki
áð vera bygt á nirfilshugsun, heldur á hinu sanna
gildi. Að þjóna öðrum innifelur í sér ihina sönnustu
hamingju.
4. Settu þér það mark aö verða hamingjusamur.
Abráham Lincoln sagðist ihafa komist að þeirri nið-
urstöðu, að flest fólk væri ál'íka hamingjusamt og
það einsetti sér að vera.
5. Varastu blekkingar. Ein hættulegasta blekking-
in, sú er aöeins veitir augnabliks hamingju, er á-
féngi. Á þann öngulinn hafa altof margir hitið,
6. Hamingjufrumlan býr í þér sjálfum.
7. Vertu gætinn í ástum. Elskaðu og varðveittu
ástina, jafnt manns og hunds.
8. Leitaðu að hinu rétta umhverfi. Eigirðu ekki
heima á þessum staðnum, þá leitaöu að öðrum. Flutn-
ingurinn kostar þig ekki mikið. Getirðu ekki breytt
U'm verustað, þá skaltu breyta hugarfari þínu. pað
er auðveldara að breyta sjálfum sér enn allri ver-
öldinni.
P. Tefldu djarft. Áhættan leiðir til sigurs. óhult-
asta fólkig situr í fangelsinu, líklegast þó ekki ham-
ingjusamara fyrir það.
.10. Stuðlaðu að hamingju annara, eins og þér
frékast er auðið. Sá, sem hélgar líf sitt þeirri göf-
ugu 'hugsjón, siglir aldrei iskipi sínu í strand.
11. Fylgdu reglum og lögmáli ihvaða leiks se’m er.
Fylgirðu ekki reglunum nýturöu engrar ánægju af
leiknum. Enginn maður í víðri veröld vill leika við
þig fótbolta ef þú vilt byrja á þriðja holtanu’m í stað
þess fyrsta. Sama reglan gildir á hvaða sviði lífs-
ins sem er.
12. Láttu ekki hafningjuna fara fram hjá þér.
Finnirðu hana ekki í dag, er vafásamt hvort hún
bíður eftir þér til morguns.
13. Vertu í samræmi við sjálfan þig. Hlýddu rödd
samviskunnar og láttu hana vera leiðtoga þinn. Eng-
inn sá, er breytir illa, getur orðið hamingjusamtír.
14. Settu þig í samband við Guð. ÞaS skiftir
minstu í hvaða formi þú tiLbiður hann. Láttu hann
verða ríkjandi aflið í lífi þínu. Kunnirðu ekki aö
tilbiðja hann, geturðu lært það, eins og aðrir, sem
á undan eru gengir. —
Yfirlýsing.
Herra ritstjóri
Með því að þér hafið gert að umtalsefni í blaði
yðar nr. 7 tþ.á., fjárhagsfyrirko’mulag Sambands-
safnaðar og þér fullyrðið í því sambandi, að safnað-
arlimir hans, sem “naumaist öfðu “í sig og á,” voru
að leggja fram fé af sinni fátækt til styrktar stofn-
un, sem þeir áttu ekki minstu vitund í né rétt til og
eiga ekki enn í dag, að því er séð verður,” þá þykir
oss hlýða að gefa efti'rfarandi upplýsingar í því
máli:
pessi staðæfing er að öllu leyti röng. Eigna-
réttur isafnaðarins fyrir kirkjunni og prestshúsinu
ásamt lóðinni, er Heimskringlubyggingin-stendur á,
alt á horni Banning St. og Sargent Ave., er með þeim
hætti er alment er í fylki þessu, og yður, herra rit-
stjóri, er væntanlega ekki ókunnugt u'm. Lánveit-
endur safnaðarins hafa enn eignarbréfið fyrir lóð-
inni undir sínu nafni með þeim skilyrðum, að þegar
skuldin borgast eða hvenær er söfnuðurinn óski þess,
sé eignairbréfið skrásett í nafn safnaðarins, en hann
gefi þá aftur veð (mortgage) í eigninni fyrir skuld-
inni eða eftirstöðvum hennar. Söfnuðurinn hefir
kosið það fyrirloomulagið, se'm nú er, af þeirri á
stæðu, að honum þótti að öllu leyti þægilegra að
þurfa ekki að fá einstaka menn til þess að taka á sig
ábyrgð með veði (mortgage), sem óhjákvæmilegt
hefði reynst, ef veðskrásetning hefði farið fram.
Winnipeg, 16. febrúar, 1924.
Safnaðarnefnd Samibandssafnaðar,
M. B. Halldórsson. P. S. Pálsson.
S. B. Stefánsson. H. Pétursson.
Steindór Jakobsson. F. Kristjánsson.
Jón Ásgeirsson.
Athugasemd.—petta haggar ekki að neinu leyti
því. stm í grein vorri stóð og verið er að mótmæla
í ofanskráðri yfirlýsingu. Vér staðhæfðum að eins,
að á landeignaskrifstofunni í Winnipeg væri ekkeit
skrásett Cné heldur er það nú), sem sýni, að Heims-
kringlufélagið, eða Sambandissöfnuðurinn í Winni-
peg, eigi nokkurt tilkall til þessara eigna, eða eins
og stendur í tilvitnuðum orðum í yfirlýsingunni, "að
því er séð verðu'r”. En yfirlýsing safnaðarnefnd-
arinnar staðfestir ákveðið það, sem vér héldum
Eimskipa
Farseðla
CANADIAN PACIFIC STEAMSHIPS
BEINAR FERÐIR MILLI BRETLANDS OG CANADA
Ef þér ætlið að flytja fjölskyldu yðar, frændur eða vini til Canada, þá skul-
uð þér gæta þess vandlega að á eimskipafarseðlinum standi
CANADIAN PACIFIC STEAMSHIPS
Það nafn tryggir yður beztu afgreiðslu, sem Kugsast getur. Eimskip vor sigla meö
fárra daga millibili frá Glasgow og LiverpOol beint til Canada.
Umboðsmenn vorirmæta íslenzkum farþegjum í Leith og fylgja þeim til Glas-
gów^þar sem fullnaðarráðstafanir verða gerðar. Skrifið til H. S. BARDAL, 894
Sherhrook Street, eða W. C. CASEY, Gcneral Agent
Canadian Pacific Steamships, 364 Main St., Winnipeg, Manitoba
Sonur þinn
og
framtíð hans.
Enginn unglingur lætur sér til hugar koma
að hann verði undir í lífs baráttunni Œsk-
an er þrungin af vonum, en vonin útaf fyr-
ir sig, er ekki fullnaegjandi.
Ef þú þráir að drengurinn þinn verði
sjálfstæður, flestir þrá það, þótt færri nái
því takmarki, þá skaltu kenna honum í
æsku að spara eitthvað af hverjum dollar
er hann kemst yflr.
Sáveguiinn leiðir til fartældar
THE ROYAL BANK
O F CANADA
Höfuöstóll og i viölagssj. .. $41,000.000
Allar eignir. . . . .. . ... $519,000,000
fram, þar sem sagt er, að lánveit-
endur safnaðarinis hafi enn eign-
arbréfið fyrir eignum þei'm, sem
um er að ræða, í sínu nafni. En
það er ekki rétt, sem safnaðar-
nefndin; staðhæfir í yfirlýsing-
unni, að þetta sé “með þeim hætti,
semj al'ment er í fylki þeesu”. Sé
að eins um lán að ræða, þá er það
alls ekki alment, að lántakandi
afsali sér eignarréttinum, jafnvel
ekki um stundarsakir. Það, sefm
alment tíðkast, er, að engin breyt-
ing eigi sér stað, að því er eign-
arréttinn snertir, heldur heldur
ilántakandi honum áfram óskert-
um, en gefur lánveitanda pant
(mortgage) í eigninni. Sam-
bandssöfnuður í Winnipeg hefir
aldrei fengið eignarrétt fyrir
eignum þeim, sem hér er um að;
ræða. Lóðirnar, sem um er að
ræða í þessu sa'bandi, eru á norð-
vestur horninu á Banning Str. og
Sargent Ave. í Winnipeg og eru
fjórar að tölu. Númerin á iþeim
þeim lóðum eru 36, 37, 38 og 39.
Hornlóðin er nú'mer 36. Mr. Wil-
liams varð eigandi að þeriri lóð,
samkvæmt afsalsbréfi (Trans-
fer), ;ekki frá Sambandssöfnuðin-
um eða Heimskringlu félaginu,
heldur frá Harris Lawver Ðm-
mert, dagsettu 15. júlí 1921 og
skrásettu 18. júli það sama ár.
Samkvæmt því afsalsbréfi borg-
aði Mr. Wiilliams $3,COO.OO fyrir
þá i’.óð, og á því aifsalsbréfi er eið-
fest vottorð (affidavit), sem
Hannes Pétursson hefir gert sem
“agent” Mr. Williams, að lóð þessi
ásamt öllum byggingum og öllum
u'mbótum, sé að eins $3,000 virði.
Sama er að segja u'm hinar lóð-
irnar, númer 37, 38 og 39, að Mr.
Williams fékk ekki eignarrétt
sinn á þeim frá Samlbandssöfnuð-
inu'm, heldur frá John Wood Wil-
son, samkvæmt afsalsbréfi frá 15.
júlí 1921, skrásettu 18. júlí það
sama ár.
'Samkvæmt því afsalsbréfi borg-
aði Mr. Williams $2,650 fyrir þær
lóðir, og er eiðfestur vitnisburð-
ur Hannesar Péturssonar, sem
“agent” Mr. Williams, á því eign-
arbréfi um, að lóðirnar ásamt öll-
um byggingum og umbótum, sem
á þeim eru, iséu að eins $2,650.00
virði. Það er því svo að sjá, sem
Mr. Williams hafi eignast þessar
lóðir, áður en nokkuð var á þeiin
'bygt, og höfðum vér iþví algjörlega
rétt fyrir oss í grein vórri. Sam-
bandssöfnuður hefir aldrei íhaft
eignarrétt fyrir þessum lóðum og
hefir ekki enn í dag. Söfnuðurinn
hefir ekki einusinni “Caveat” skrá-
giett á landeigna skrifstofunni, til
þess að sýna, að hann hafi nokk-
urt tilkall til þessara eigna.
Hafi Mr. Williams, sem umboðs-
maður Únítara félagsins í Boston
átt lóðir þessar allar, áður en
nokkuð var á þeim bygt; hafi hann
svo að 'mestu eða öllu leyti lagt til
peninga þá, sem til bygginganna
þurfti, er þá ekki nokkuð kátbros-
legt að tala um, að þetta sé lán,
ekki sízt þar sem safnaðarnefnd-
in gefur fylliOega í skyn, að hvorki
söfnuðurinn né heldur nokkur eða
nokkrir safnaðarmeðlimir Sam-
bandsSafnaðar séu ábyrgðarfullir
ir fyrir borgun þess? Það væri
nær að segja, að Mr. Williams
gæfi söfnuðinum tækifæri á að
kaupa þessar eignir fyrir eitt-
hvert ákveðið verð, ef söfnuður-
inn hefir annars nokkuirn skrif-
legan bindandi samning við Mr.
Williams, og er næsta eftirtekta-
vert, að safnaðai'nefndin stað-
hæfir ekki, að Sambandssöfnuðu''
hafi nokkurn slíkan lagalegan
samning. Og þar sem Mr. Wil-
liams hefir að eins eitt eignar-
bréf (certificate of title) fyrir
öllum þessum eignum, þá virðist
helzt, að úr þessu verði eitt að
ganga yfir Heimskringlu og Sam-
bandssöfnuðinn sem iskjölstæðinga
Únítara félagsins í Boston, því
það er helzt svo að sjá, sem þau
hafi orðið sameiginlegs “láns”
aðnjótandi þaðan.—Ritstj.
Bréfakaflar
Ur gömlum minnisblöðum.
-------Nú verð eg að segja
þér frá því, sem fyrir mig bar fyr-
ir skömmu síðan. Það er eins og
‘mig hafi dreymt það, þó var eg
víst vakandi.
Eg var staddur við eitthvert
vatn eða sjó. Golan rök og svöl,
AMERICAN

ÍSLAND til CÁNADA
um Kristjaníu eða K. höfn til Halifax, N.S.
6. mar., ‘Frederik III’ 20. mar., 3. apr., 15.
og 29. maí, 3. júl. Næsta dag frá Kristj. Er þér sendið ættingjum
yðar á íslandi fyrirfram greidda farseðla, þá verið vissir um
að þeir hljóði upp á Scandinavian American Eimskipafélagið
—eða Canada siglinngasambönd þess. Stór skip, með allra
fullkomnasta útbúnaði. Yfir 40 ára æfing í fóLksflutningum.
Úrvals fæði, ibúið til af reglulegum séfrræðingum.
Leitið upplýsinga hjá járnbrautar eða eimskipa umboðs-
mönnum, eða skrifið til aðal skrifstofu vorrar.
Scandinavian-American Line, 123 S. Tlhird St., Minneapolis
1