Lögberg - 26.06.1924, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 26. JÚNÍ 1924
Bla. ?
Ekki unt að fá lækning.
FYR EN HÚN TÓK AÐ NOTA
“FRIUT-A-TIVES”
Avaxta Lyfið Frœga.
R. R. No. i, Everett, Ont.
“Eg hafði þjáðst árum saman af
Dyspepsia, og lifrar og nýrna sjúk-
dómi, og öll meðul reyndist árang-
urslaus, þar til “Fruit a-tives”
komu til sögunnar. Þeim á eg að
þakka heilsu mína.”
Mrs. Thomas Evans.
“Fruit-a-tives” er eina meðalið,
sem veitir slíkan árangur, vegna
þess, að “Fruit-a-tives” er frægt
meðal, unnið úr jurtasafa.
“Fruit-a-tives” eru góðir á bragð-
ið og veita öruggaheilsubót, sé þeir
teknir reglulega.
5oc askjan, 6 fyrir $2.50, skerf-
ur til reynslu 25C. Hjá öllum lyf-
sölum, eða frá Fruit-a-tives, Lim-
ited, Ottawa, Ont.
Fjallkonan sjálfkosin.
Samkvæmt útliti að dæma, af
Jæssum tíu myndum, sem birtust í
síðustu blöðunum, sem eg fékk í
gær, þann 9. þ.m., skil eg vart að
nokkrum blandist hugur um, hver
konan sé líklegust, það er ’nr. 3,
og meira að segja sjálfsögð úr
hópnum, þrátt fyrir það, þótt hin-
ar hafi kannske fult eins mikla
hæfileika til að verða aðnjótandi
þess heiðurs, að verða merkisberi
þjóðarinnar á hátíðinni. Eitt að-
al skilyrði’, sem kona sú, er fram
kemur í nafni Fjallkonunnar, verð-
ur að hafa, er mittissítt hár, fyrir
utan aðra eðlilega útsjón, sem ís-
lenzkri konu ber, en burtkastar hin-
um frá valinu. Hún þarf að geta
komið fram sem sönn íslands-
gyðja, því ekki mundi vel við eiga,
að láta hana hafa kambkoll eða að
fara að líma á hana falskt hár;
það þætti Fjallkonunni hin arg-
ast sneiþa og móðgun í fylsta máta,
því hún er engin nýtizkudrós nú-
tímans, konan sú. Hún er hin
sama Eldgamla ísafold, með sér-
einkenni, sem verða að bera sitt
fulla merki, með fald og skaut og
fráfléttað hár í mitti slegið, sem
sönn gyðja. Hún þarf helzt að
vera nokkuð við aldur, fremur há
vexti og fríð og prúðmannleg á
fæti og í allri framkomu; hispurs-
laus og hrein í tali, vel greind og
nægilega fróð, einkanlega um sín
eigin málefni að heiman. Hún þarf
að líkjast dálitið Elizabetu Eng-
landsdrotningu eða Kristínu Svía-
drotningu, til þess að geta fundið
að því, sem henni þykir ábótavant
og hún vill iagfæra til endurbóta.
Þjóðhátíðin í heild sinni þarf að
bera hátíðlega lotningu fyrir heið-
ursgestinum, sem hefir hlotið þá
sæmd, að vera útvalin til að bera
faldinn. “Vandi fylgir vegsemd
hverri, því Fjallkonan er sjálfsögð
að mæla fyrir minni íslands.
Betra að hafa séra Jónas til að-
stoðar fyrst um sinn, og mun þá
þeim lið á dagskránni vel borgið.
Einnig þarf hún að vera góð söng-
kona. Hin útvalda kona skal hafa
sérstakt hásæti þennan dag, með
þeim útbúnaði umhverfis, að hún
gæti boðið gestum sínum til sætis,
sem kynnu að vilja heimsækja hana
á þessum heiðursdegi hennar. Mér
finst auðvitað réttast, aö hún sé
sjálfkjörinn forseti hátíðarinnar.
Hugmyndin hjá ykkur finst mér
einkar góS og vel viðeigandi, og
ætti að vera upptekin hvar svo sem
Islendingadags þjóðhátíð er hald-
m i þessu landi, 0g ætti að vera
haldin hinn eina og sama dag—
annan ágúst. Bezt að lesa þjóðhá-
tíðarræðu þá, er séra Jón Bjarna-
son hélt í Wiisconsin og vita hvort
ekki væri hægt að finna þar nægi-
leg gullkorn með því sannleiks-
gildi, sem erfitt yrði að andmæla,
heldur en að vera að 'hringsólast
með einn og annan dag, sem ekki
hefir meira sannleiksgildi í för með
sér heldur en annar ágúst.
í sambandi við þetta finst mér
eg verða að minnast með fám orð-
[\\
JL
Eagle Brand gerir börn
heilbrigð, og er hollasta
fæða, bezta fæða næst
móðurmjólkinni sjálfri.
Bæta má í hana dálitlu
af sykri. Alt af eins
auðveld og nærandi,
segja læknar.
Ókeypis Baby Book.
sfá&lBonUn/ Gr.J2mited
MONTREAL
um á fyrstu þjóðhátíðina, sem var
haldin heima á íslandi. Eg var þá
dálitill drenghnokki og hafði auð-
vitað ekkert vit á hvaða gildi hún
hafði1. En einn hlutur var þó á-
reiðanlegur, að það var um stórhá-
tíð að ræða, í hvaða svo merkingu
sem hún var, gjörði minst til fyrir
mig. Þegar faðir minn fór á þessa
hátíð spariklæddur, — og alt fólk-
ið klæddist í sín hátiðaföt — og eg
skal alveg fullvissa ykkur um, að
þá var meira en litið um að vera,
Jdví við unglingarnir fengum að
fara i beztu leppana okkar, sem var
óvanalegt um mitt sumar, því við
fengum það aldrei nema á stórhá-
tíðum, eða ef við fórum til messu,
svo það hlaut að vera um eitthvað
tilkomumikið að ræða. Síðan hef-
ir annar ágúst haft hjartnæmt hug-
tak hjá mér, og hverfur aldrei. Og
i frekara sambandi við það verð
eg að geta þess, að eg var staddur
vestur í Rapid City, þegar íslenzku
blöðin frá Winnipeg komu með
þá frétt, að fyrst ætti að halda há-
tíðlegan þjóðminningardag annan
ágúst Jæss sumars í Winnipeg, og
að það ættu allir þeir, sem vetlingi
gætu valdið, að koma og skerast
ekki úr leik. Mér fanst auðvitað
J>etta gildandi sannleiki og lagði af
stað frá Brandon um morguninn
til að verða þessarar fyrstu stund-
ar aðnjótandi mér til ánægju, með
að sjá sem flesta íslendinga saman
komna á einn stað, þó eg byggist
ekki við að þekkja marga. — Eg
kom auðvitað seinni part dagsins í
Victoria Park f'mig minnir að há-
tíðin væri’ haldin þar), og hið
fyrsta, sem eg varð ásjáandi, var
stór mannþyrping og einkar mynd-
arlegan mann á ræðupalli; það var
Jón Ólafsson; hann var að útskýra
fyrir íslendingum hér í Canada, að
þeir yrðu að vera saltið í þjóðern-
isgrautinn hér, því annars yrði
hann bragðdaufur, og ætla eg ekki
að fara lengra út í það málefni.
Sigurður læknir orti fyrir skömmu
út af sögn Jóns Ólafssonar, og fanst
mér Sigurði ekki takast sem bezt
með sögnina hans Jóns um þjóð-
grautarsaltið. Mjög fáa þekti eg.
sem von var, nema séra Jón og
lconu ’hans, sem alt af voru mér svo
heilráð, holl, hrein og einlæg, eins
og þau ávalt vildu vera öllum
öðrum.
Mér fanst þetta sannarleg gleði-
stund, og það var, þrátt fyrir það
þótt eg þekti fáa, þá viku sér marg-
ir að mér mjög vingjarnlega. (Eg
var auðvitað auðþektur frá bæjar-
búum) ,og það virtist ánægju- og
gleðibragur yfir öllu ríkjandi. *—
Von er, þó að mér þyki vænt um
annan ágúst, enda eru til þess
nokkrar ástæður fleiri: fyrst, að
verða aðnjótandi fyrstu ánægju-
stundar i þessu landi á þeim degi,
og sem margir af hinum eldri munu
taka undir með mér. Annað það,
að hann er fyrsti endurbótadagur
fyrir hina íslenzku þjóð, og viður-
kendur og upptekinn sem sjálfsagð-
ur þjóðhátíðardagur. Þriðja, hann
er valinn sem þjóðminningardagur
hér af okkar fyrstu frumherjum
með hina beztu menn í broddi
fylkingar, sem vel mátti trúa fyrir
að vita hvað þeir voru að gjöra,
sem voru: séra Jón Bjarnason,
Einar Hjörleifsson, Jón Ólafsson,
frú Lára og margir fleiri, sem all-
ir í eindrægni komu sér saman um
annan ágúst. Og lítils eru verk
þeirra metin með breytingunni og
þeim ’háðung gjörð. — Fjórða á-
stæðan er sú, sem vart verður hrak-
in, að íslendingadagurinn var
lang hátíðlegastur og tilkomumest-
ur, meðan allir voru í einingu með
einn dag—annan ágúst, og ekkert
nema ilt eitt unnist með breyting-
unni á deginum, þvi frá því að far-
ið var að reyna að pota steytjánda
júní inn í söguna, hefir aldrei um
heilt sár gróið nú nær um 30 ár, og
aldiei hefir sönn almenn ánægja
verið eins og áður var. Því með
17. júní hugmyndinni byrjaði flokka
dráttur og sundurlyndi, sem ekki
hefir haft nema vanblessun i för
með sér hátíðahaldinu viðvíkjandi.
Mun nú flestum þykja eg hafa
nóg sagt. Þið látið mig þá vita, ef
svo er. Eg er þá tilbúinn að beið-
ast afsökunar á því, sem rangt er
hermt. Ekki skal eg mótmæla
því, að 17. júní geti ’haft sögulegt
gildi; en að sá dagur hafi nokkuð
fram yfir annan ágúst, skulum við
tala um síðar. Enda er það ekki
það, sem er aðallega um að ræða í
þessu efni, hvor dagurinn er, þvi
ekkert verður áunnið með breyt-
ingunni, heldur hitt aðallega: að
allir, ungir og gamlir, taki höndum
saman, og vinni sleitulaust í eining
og einlægni sem sannir íslending-
ar að málefninu, svo að hjá hinum
yngri’ festist hjartnæmt hugtak til
helgunar hátiðinni og þjóðfélaginu
íslenzka í framtíðinni, til velvegn-
unar; en ekki eins og að undan-
förnu hefir verið, að sumu leyti;
því vart mega menn mikils vænta
af þeim uppvaxandi ungmennum,
sem nú eru sum hver að taka við
stjórn, þar sem hinir fullorðnu hafa
ekki’ gefið myndarlegra eftirdæmi
til að breyta eftir.
Svo óska eg hinni fyrirhuguðu
íslands drotningu góðs gengis, og
að hún eigi langan aldur, en detti
ekki úr sögunni eins lengi og hald-
inn er Islendingadagur í Vestur-
heimi.
Duck Island, 10. júní 1924.
B. Rafnkelsson.
------o-------
Jórunn Jónsdcttir.
Þann 12. jan. síðastliðinn and-
aðist á hei'inili Gísla bónda Sveins-
sonar á Lóni í grend við Gimll,
Man., öldruð frændkona hans
Jórunn Jónsdóttir, hefir umsögn
um lát hennar áður birst í blöð-
unum. '
Jórunn heitin var fædd 4 apríl
1834 í Kíiholti í Viðvíkursókn í
Skagafjarðarsýslu. Faðir hennar
var Jón ibóndi þar, sonur Páls
hreppstjóra frá Viðvík, en moðir
hennar var Guðrún Jónsdóttir,
Péturssonar læknis, einnig frá
Viðvík. Var Jórunn heitin af Skag-
firskum ættum í föður og móður
kyn. Hún var yn.gst af tíu systkin-
um, voru ibræðurnir fjórir, en
syBturnar sex. Sýstkini hennar
voru sem hér segir:
1. Séra Páll prestur í Hvammi í
Laxárdal, en síðar á Höskulds-
stððum í Húnaþingi; kvæntur
Steinunni dóttur séra Jóns Jón3-
sonar á Miklasbæ í Skagafirði.
Páll prestur, látinn árið 1868.
2. Jóhann, lærði snikkara-iðn í
Noregi, einnig söðlasmíði, kvænt-
ist hann Jólhönnu dóttur porbergs
Þorbergssonar stóibónda á Sæ-
unn arstöðum í Hallárdail í Húna-
þingi; reistu þau Jóhann og kona
hans fyrsta bú í Engihiíð í Lax-
árdal,i en bjuggu síðar á Sæ-
unnarstöðum. Þau ‘hjón voru
foreldrar Johnston’s isystkina,
sem kunn eru í Winnipeg ,eru þau,
Jakob (Bob) Johnston og Mrs.
Guðrún Jóhannsson, Mrs. Sigríður
Johnson og Miss Kristín Johnston.
Jóhann faðir þeirra dó árið 1877.
3. Gísli, látinn 1879, iærði garð-
yrkjufræði í Noregi, ibjó í Hvammi
í Laxárdal, kvæntur Ragnheiði
Eggertsdóttur frá Skeifilsstöðum
á Skaga: eitt af börnuvn hans
Vestanhafs er Pálína gift ólafi
Eggertssyni f'rá ‘Skeifilsstöðum,
eru þau búsett í Selkink, Man..
4. Jón, var bóndi en stundaði
byggingavinnu og þótti mjög hag-
sýnn verkmaður, vann oft á Höfn-
um á Skaga. Látinn 1883, kvænt-
ur Guðrúnu Halldórsdóttur. Börn
hans Vetsanhafs: Jakolb fiskimað-
ur við Winnipeg-vatn, og Þor-
bjðrg Jóhannsison, ekkja í Wyn-
yard, Sask. *—
5. Guðrún, dó um tvítugsaldur.
6. Elizabet, dváldi langdvölum í
Höfnum í Húnavatnssýslu, dó árið
1877. Dóttuiibarn hennar er Anna
kona Þórðar kaupmanns pórðar-
sonar á Gimli, Man.
7. Sigríður gift Sveini Ásmunds-
syni frá Irafelli í Skagafjarðar-
dölu'm dó árið 1875. Meðal barna
þeirra Vestanhafs þeir bræður:
Gísli og Páll, báðir búsettir á
Gimli; Björg kona Jóns Sölvason-
ar, Marietta, Wash., og Seaselja
Kristjánsson, látin fyrir nokkru í
Wynyard, Sask. Sigurlaug gift í
Chicago, manni af hérlendum ætt-
um.
8. Hólmfríður, gift Guðjóni Jóns-
syni, ibjuggu þau á ýmsum stöð-
um í Skagafjarðarsýslu norðan-
verðri, hún dó um 1868. Sonur
þeirra hjóna er Páll Guðjónsson,
búsettur í Winnipeg.
9. Helga, gift Hjálmari Guð-
mundssyni, ibjuggu þau á ýmsum
stöðum í Gönguskörðum. Hún
andaðist árið 1884. öll voru þau
'syistkin mannvænleg og fögur að
vallarsýn, þau voru af heiðvirðu,
sjálfbjarga bændafólki komin, og
áttu framsóknarþrá í hjörtum
sínum, oá komust vel til menn-
ingar, þegar miðað er við kring-
umstæður þeirra tíma, er þau
lifðu á.
Jórunn heitin mun ‘hafa alist
upp í grend við æskustöðvar sínar
í Skagafirði, og þar dvaldi hún
Iengstum æfi sinnar uns hún flutt-
ist til Vesturheims árið 1889, þá
55 ára að aldri. Lá leið Ihennar
fyrst til Dakota, en til Gimli,
Man. fluttist hún ekki löngu isíð-
ar. Fjórtán síðustu ár œfi sinnar
dvaldi hún á Lópi hjá Gísla
frænda sínum og Margréti konu
hans, þar naut hún kærleiksríkr-
ar umönnunar. Hún var blind all-
an þann tíma en rúmföst og 0-
sjálfbjarga síðustu fjögur ár æfi
sinnar. Hún andaðist á heimili
þeirra hjóna, laugardaginn 12.
jan. síðastl. kl. 2 e. h.
'Slík er í fáum orðum hin ytri
eaga hennar, fer jafnvel lítið fyr-
ir, er lítt kunnugir segja frá, þvi
hin innri saga, saga þroska og til-
finninga, er ‘miður kunn, jafnvel
samferðamönnunum. peir sem
best þektu hina látnu, telja hana
að hafa verið góðum gáfum
gædda. Fróðleiksfýsn hennar, —
þessi vöggugjöf fjölmargra ís-
lendinga sljófgaðist lítt, þótt
hrímfrost elli hjúpaði brá, __ og
skildi aldrei við hana, þar sem
hún lá ihjálparlaus í rúminu, enda
var ekkert sparað af hálfu heim-
ilisfólksins að hjálpa henni til að
fylgjast ’með, og lesa fyrir hana.
Ágætt skynbragð bar hún á marga
hluti. Sjálfstæði átti hún víst á
mjög háu stigi, mun hún lengst af
æfi sinnar hafa verið sjálfri sér
ráðandi. Með trúmensku og dygð
vann hún víst stðrf sín meðan'
dagur entist, með þolinmæði og
ibófstiltri rósemi bar hún byrðl
elli-áranna unz lífafl hennar
fjaraði út, og hún (hlaut hina
hinstu hvíld. Hún var jarðsungin
þann 15. jan. síðastliðinn, fylgdu
all-margir fornvinir henni til
kirkju í síðasta sinn, þrátt fyrir
afarmikið frost, sem var þann
dag. Jarðarförin fór fravn frá
lútersku kirkjunni á Gimlli. i—
peir falla óðum í valinn hinir
eldri íslendingar vor á meðal. —
kvistirnir traustu úr framandi
fold, konur og menn með augljós
merki hins norræna hugarfars og
fyrirmannssvip á brá, með ósval-
aða útþrá eg mentalöngun, þótt
að æfikveldi líði, en Guð ‘blessi
okkur, sem yngri erum, minningu
þeirra.
í júní-mánuði 1924.
Sig. Ólafsson.
------0-------
Fljótandi eyja í Atlants-
hafi.
Það eru undraveriSar framfar-
ir, sem loftsiglingarnar hafa tekið
á síðustu árum, og margar og
miklar eru torfærurnar, sem menn
þeir, er fram sækja á því sviði,
hafa orðið að mæta og verða að
mæta, unz ferðalög með loftskipum
eru trygg.
Ein af þeim stóru, ef til vill
stærsta torfæran, sem þeir hafa
orðið við að stríöa, er flugið yfir
höfin stóru ög ivíðáttumiklu, og
geta hvergi náð lendnigu, þó eitt-
hvað beri út af. Nú virðist, að á
þeirri torfæru sé ráöin bót.
Byggingameistara einum frönsk-
um, Defrasse að nafni, hefir hug-
kvæmst að byggja fljótandi eyjar
úr steinlimi (sement steypu) og
stjóra þær niður með vissu milli-
bili i Atlantshafinu. Um þetta mál
farast blaðinu Literary Digest orð
á þessa leið:
“Þessi hugmynd Mr. Defrasse,
sem sérfræðingar flotamáladeildar
frönsku stjórnarinnar hafa athug-
að og fallist á, kemur til að kosta
$12,500,000—það er kostnaður viö
fyrstu eyjuna, sem búin er til. En
þó láta þeir í ljós, að kostnaður
sá geti orðið nokkuð minni, þegar
virkilegar framkvæmdir verði
hafðar i því efni.
Þessi hugmynd um eyjamar
fljótandi er ekki alveg ný og M.
Defrasse því ekki höfundur henn-
ar. Bandaríkjamaðurinn M. B.
Armstrong var áður búinn að
benda á þetta, þó hugmynd sú hafi
hvilt á öðrum grundvelli en hug-
mynd Defrasse.
M. Defrasse heldur fram, að
þessar eyjar þurfi að vera fjórar,
en þó má náttúrlega taka af þeirri
tölu eða bæta við hana eftir vild
og eftir þörfum loftskipa þeirra,
sem þá leið fara.
Hver af þessum eyjum eiga að
vera líkar skipi i laginu, steyptar
úr cementi eins og sagt hefir ver-
ið og svo sterklega bygðar, að þær
geti staðist allan sjógang. Niður
úr þeim standa stólpar, til þess að
gjöra þær stöðugar, og innan í þeim
s éhæfileg barlest. í þeim seu mót-
orar nógu sterkir til þess að halda
þeim við fyrir vindi, sjofalli og
straumum og til þess að færa þær
úr staö, ef skifta þarf um eyjar.
Að innan eiga eyjar þessar að hafa
göng, að minsta kosti 1000 fet á
lengd, 30 til 35 fet á hæð og 300
fet á breidd. Inn í þessi göng eiga
loftförin að geta srnogið að aft-
anveröu, og er um op það búið svo
að sjógangur getur þar engan ó-
skunda gert, því ferlíki þetta sé
bygt á þann hátt, að hvorki hæð
né lengd sjóöldunnar hafi hin
minstu áhrif á það.
Á framparti fleka þessara eða
eyja, sé pláss, þar sem loftför geti
hvílt eða hangið. Aö aftan og
framan séu rafljós svo sterk, að
bjarminn frá þeim sjáist langar
leiðir og þau því auðfundin veg-
farendum. Með fram annari hlið
þeirra hefir M. Defrasse gert ráð
fyrir gistihúsi eða hóteli, loft-
skeytastöðvum, veðurfræðisstöðv-
um og skrifstofum umsjónarmann-
anna, en við hina hliðina eru bygg-
ingar til viðgerða á loftförum, verk-
færastofur og svefnstofur. Áætl-
aö er að 150 manns verði' á hverri
eyju. Þar á meðal eru vélfræð-
ingar, verkamenn símamenn, þjón-
ustukonur og eftirlitsmenn o.s.frv.
Kjöttollsmálið.
Norðmenn slaka til.
pau tíðindi gerðust í kjöttolls-
málinu í lok fyrri viku, að norska
stjórnin tilkynti íslensku stjórn-
arvöldunum, að Ihún hefði orðið
við kröfum íslendinga um lækkun
kjöttollsins, hvað ,þá snerti, og
yrði hann fyrst um sinn 38 aurar
pr. kg., meðan viðbdtartollurinn
og gulltollurinn stæðu óibeyttir,
en hinn fastsetti gulltollur kjöts-
ins yrði 15 aurar pr. kg. Gagn-
kröfur gerði norska stjórnin eng-
ar Norðmönnum til handa aðrar
en þær, að þeir yrðu aðnjótandi
sðmu góðvildar í fravnkvæmd
fiskiveiðalaganna og verið befði
síðan þau gengu ' í gildi fjrrir
tveimur árum.
Eru þetta mikil tíðindi og góð
og efir ræst stórum mun betur úr
málunum en áhorfðist.
Að sönnu er kjöttbllurinn enn
þá 28 aurum bærri en hann var
fyrir þre'm árum síðan. Hann var
þá að eins 10 aurar pr. kg En þá
var heldur hvorki viðbótartollur
eða gulltollur að foæta á Fyrir
tveim áum er svo fastatollur
hækkaður úr 10 aurum upp á 25
aura pr kg. Ári seinna er bráða-
byrgða viðbótartolli bætt við, er
nemur þriðjungi hundraðs, og swo
í vetur gulltollinum bætt þar ofan
á og ann reiknaður 90 af hundr.
Var þá tollur kominn upp í rúma
62 aura norska eða 64 aura ís-
lenzika, en þessi siðasta tollhækk-
un skall ekki yfir íslenzka kjötið,
þar sem það var selt áður en hún
gekk í gildi.
Eins og nú er komið málunum,
reiknast tollurinn þannig af ís-
lenzka kjötinu:
Grunntollur...... 15 au. pr. kg,
viðaukatollur .... 5 — — j—
gulltollur....... 18 — — —
AIls 38 au, pr. kg.
Það liggur í hlutarins eðli, að
bæði viðbótartollurinn og gulltoll-
urinn eru að eins tfmabundnir og
hljóta að hverfa úr sögunni fyr
eða síðar. Verður þá grunntoll-
urinn — 15 au pr kg — einn eftir,
og undan foonum er ástæðulaust
að kvarta. Og eftir kjðtflutningi
þeim, sem verið hefir héðan til
Noregs hin síðari árin, er með
lækkun þeirri, 'sem nú er orðin,
3-4. miljón króna byrði létt af ísl.
landbúnaði, og er það mikils virði
á þessum þrengingatímum.
iMeð þesisari tolllækkun veita
Norðmenn okkur fullkomið jafn-
rétti við aðra kjötinnflytjendur.
Því þó þeirri ósk vorri,, að reikna
tollinn eftir verðgildi, en ekki
eftir þyngd, ' væri ekki gaumur
gefinn, kemur tolllækkunin okikur
hlutfallslega að hinu sama gagni,
eins og sjá má t.d á því, að á síð-
a = tliðnu 'hausti seldist nýtt kjöt
frá Danmörku 90 prct dýrara í
Noregi en saltkfjötið íslenzka, og
tollurinn var sá sami. Nú verð-
ur að greiða 62 'au. toll af danska
kjötinu en 38 aura af saltkjötinu
íslenzka. Komast ihér því á svip-
uð hlutföll og ef verðtollurinn
ihefði komist á.
Eftir því stímabraki sem á und-
an er gengið, mun mörgum hafa
komið það á óvart, hve- norska
stjórnin var væg 'í kröfum sínum
fyrir tilslökuninni á kjöttollinum.
Raunar engin krafa frá hennar
hendi, að eins vonast eftir, að
Norðmenn fái að vera 'sömu góð-
vildar aðnjótandi í framkvæmd
fiskiveiðalaganna og áður. En
við hvað er átt með þessari góð-
vild? Sýnilega þeirrar, að Norð-
menn fái að verða þeirra undan-
þágu aðnjótandi, er stjórninni ís-
lenzku er heimilað að veita frá
lögunu'm.
Við að atihuga lögin sést það
brátt, að foér er átt við 9. grein
þeirra. En þar er abvinnumála-
ráðerranum heimilað að veita
verksmiðjum þeim, er vinna síld-
arllýsi og sáldarmjöl lejrfi til .þess
að mega nota erlend skip til þess
að fiska fyrir verksmiðjurnar, þó
svo að síldin sé veidd utan land-
thelgi. Nú er það vitanlegt,, að
flestar verksmiðjurnar af þessu
tagi, eru norsk eign, og norskum
útvegsmönnum mikill fengur í
því, að geta komið aflanum af
skipum sínum þangað, úr því þeim
er bannað að landsetja síldina til
söltunar eða gejmislu. pað, að
Norðmenn verði góðvildar ísl.
stjórnarinnar aðnjótandi fovað
síldveiði til verksmiðjanna snert-
ir, vegur upp á móti þeirri til-
slökun, sem við foöfum fengið hjá
'þeim á kjöttollinum. Sjórninni ís-
lenzku ber að sýna Norðmönnum
þá góðvild, sem 9. gr. fiskiveiða-
laganna foeimila þeim, — en fara
ekki feti Hengra.
Norðmenn eru mikilla hlunn-
inda foér aðnjotandi. Hafa hér
vezlun í stórum stíl og mikla
flutninga til landsins og frá því,
svo hefir hin lélega strandgæzla
undanfarinna ára orðið iþeim mik-
ils virði. Þeir hafa sópað upp auð
foér við strendurnar og llátið lítið
af mörkum á móti. Kjötmarkað-
urinn er í rauninni það eina, sem
við höfum þurft undir þá að
sækja.
Við höfum gert kröfu til þess,
að vera ekki misrétti beittir, og
eftir mikla vafninga hafa Norð-
menn orðið við þeirri kröfu vorri
og gefið okkur jafnrétti við aðra
kjötframleiðendur.
Og þá sanngirni viðurkennum
við með því að sýna sangirni í
móti.—íslendingur.
“Eczema á andlitinu algerlega
lœknuð,’’
Miss Winifred Ernest, Box 46, Blockhouse, N. S-, skrifar:
“Frá því cg var bam, þjáðist eg af eczema á andlitinu og
' i reynt fjölda meðala, sem
öll reyndust árangurslaus.
Þannig var ástatt fyrir
mér í tuttugu ár, Loks
ráðlagði lyfsalinn mér að
reyna Dr. j Chase’s Oint-
ment. Eftir að hafa not-
að meðal þetta í nokkra
daga, voru sárin tekin að
gróa og innan skamms tíma
var eg með öllu laus við
þenna þráláta sjúkdóm.’’
DR. CHASE’S OINTMENT
60c. askjan, hj& lyfsölum eða Bdmanson, Bates & Oo., T.td. Toronto.
> - •

voru Komm a pao stor sar. u,g naf
1
Vertíðin.
Vertíðin er nú um garð gengin í
ár. Þótt ónæðisöm og hörð veður
hafi veriS með köflum, hefir ó-
venjulega lítið verið um mannskaða
hér sunnan- og vestanlands. I veiöi-
stöðvunum frá Vestmannaeyjum ti(
Keflavíkur hafa róSrar þó orðið ó-
venjulega margir, einkum seinni-
part vertíðar, og aflinn eftir því.
Um síðustu mánaðarmót taldist
svo til, að aflinn á öllu landinu væri
orSinn um 10 þús. skpd. í Vest-
mannaeyjum nálægt 25 þús. skpd.
en í hinum veiðistöðvunum, frá
Stokkseyri' til Akraness 65—68 þús.
skpd. þar sem á vantar 10 þús. skift-
ist þá á aðra landsf jórðunga, og er
mest á Austurlandi. Mun þetta vera
eins mikill afli og kominn var á
land um þetta leyti í fyrra. Stafar
þetta sumpart af þvi hve allflestir
togararnir fóru snemma til veiða í
ár.
Aflinn á Vestur- Norðnr- og
Austurlandi.
Fram til þessa tíma hefir aflinn
viðast hvar annarsstaðar á landinu
veriS mjög rýr, einkum á Vestur-
landi'. Er þaS óvenjulegt, því þar
aflast oft vel frá nýjári og framúr.
Nú hefir frést, að góður afli sé með
öllu Vesturlandi. Er því ekki ó-
hugsandi aS úr rakni fyrir mönnum
þar enn. Mótorbátarnir afla nú vel
í Jökuldjúpinu, en þangað sækja
stóru vestfirsku mótorbátarnir að-
allega afla sinn.
Á Norðurlandi hefir verið reit-
ingsafli, en þar er varla um neitt
verulegt aS ræða, fyr en komið er
fram í maí. Á Austurlandi hefir að-
allega aflast á Suðurfjörðum og
Hornafirði og mun aflinn hafa
verið þar i meðallagi.
Nú sem stendur er mikill fiskur
fyrir Austurlandi, þorskur og smá-
fiskur. I vertíSarlokin fóru flestir
togararnir þangaS, og koma nú full-
fermdir eftir 9—12 daga útivist.
Eru þetta mikil viðbrigði frá því í
fyrra, því þá varð ekki fiskvart á
þeim slóðum. Þó fengu togararnir
afla sinn fyrir Vesturlandi. En þar
fengu þeir að miklu leyti ýsu og
upsa, sem er verðminni fiskur.
Útflutningur og markaðshorfur
Bestu líkur eru til þess eins og nú
horfir við, að heildaraflinn, verði
góSur í ár, og heldur meiri en í
fyrra. Maikaðshorfur eru taldar
mun betri en þá. Munurinn er meÖ-
al annars vegna þess að í fyrra var
mikið óselt af aflanum frá því í
hitteSfyrra, er síSastliðins ársafli
var tilbúinn til útflutnings. Þá var
og mikið um fisk á erlendum mark-
aSi, og eftirspurnin eftir nýjum
fiski því með daufara móti. Fiskur- j
inn er þvi fluttur út nú nokkurn- j
vegin jafnóðum og hann er tilbú-|
inn. En þurkarnir nú undanfarið 1
hafa orðið til þess, að töluvert er
þegar tilbúiS og farið af nýja fisk-
inum, og enn mun talsvert bíða
skipaferSa. En í fyrra var ekki far-
ið að flytja ársaflann út fyr en í
júlí til ágúst. MeS því lagi sem nú
er dreifist ársframleiðslan mikiS
betur á markaSinn enn ella, og þá
betra útlit að gott verS haldist.
Þó meira hafi aflast í ár, en í
fyrra er því mun minna fyrirliggj-
andi af fiski hér nú en var um þetta
leyti þá. Auk þess sem nokkttð af
þessa árs afla er þegar farið, þá ?r
hér og minna um fisk fyrirliggj-
andi, vegna þess að fyrraársfiskur,
sem venjulega biður verkunar til
vors í salti, hefir nú í marz og april
verið seldur upp úr salti. Fiskur
þessi fer mestmegnis til ítalíu og
hefir fengist ágætis verð fyrir hann^
Þessi markaður á Italíu, fyrir fisk
upp úr salti, fer vaxandi. og telja
menn það mjög æskilegt, þvi með
því dregur úr fiskmagni því, sem
annars múndi lenda á Spánarmark-
aðinn. Auk þessa gerir þessi nýi
ttaliumarkaður það að verkum. að
útflutningstími fisksins verður
lengri á hverju ári. Áður var fiskur-
inn fluttur aöallega út á 6—7 mán-
uðum ársi’ns. Þurkhúsin gera og
sitt til þess að útflutningurinn geti
orðið jafnari.
En framtið þessa blautfiskmark-
aðs er aðallega undir þvi komin, að
menn verki fiskinn ekki ver í saltið,
en verið hefir, og ekkert lakar, en
þótt menn ætli fiskinn til fullrar
verkunar hér heima.
Eins og nú horfir viö ,má vænta
þess, aö fiskiveröið haldist nokk-
urnveginn jafnt alt árið, ekki sízt
vegna þess, að búast má viö eftir-
spurn eftir fiski upp úr salti þegar
líöur á sumarið.
Þó verðið sé gott, og útlit fyrir
að það haldist, mun síst veita af,
því svo illa hefir útgeröin borið sig
nú undanfarið, þar eð allur þorri
útgerðarmanna hefir rekið atvinnu
sína með meira eða minna tapi, en
fæstir haft nokkurn hagnað.
Fram til þessa hefir verðið á
stórfiski verið um kr. 195 pr. skpd.
á smáfiski kr. 185 pr. skpd. á
Labrador og ýsu kr. 145—155 pr,
skpd. fyrir nr. I og hlutfallslega
minna fyrir lakari flokka. Fái út-
gerðamenn líkt verð þessu fyrir árs-
aflann, eru allar líkur til þess, að
útgerðin beri sig vel í ár hjá flest-
um. Fá þeir þá eitthvað upp i töpin
og tjóniö, sem þeir hafa borið und-
anfarin ár. En það hefir verið einna
tilfinnanlegast á mótorbátaútvegn-
um viðsvegar um land.
Ofæsilegar horfur.
Eins og áður er getið urn, mun
aflinn á landinu hafa verið um 100
þús. skippund í mai byrjun og með
því verði sem nú er, verður þessi
afli um 17 miljónir króna virði
kominn á skipsf jöl. Ef dæma rná af
reynsla undanfarinna ára, er ekki ó-
sennilegt, að annað eins aflist fram
til áramóta, svo ársaflinn verði 200
þús. skpd., og með núverandi verði
ætti að fást um 34 miljónir króna
fyrir aflann kominn í skip.
Þá hefir lýsi og aðrar afurðir,
svo sem sundmagar, selst fyrir mjög
hátt verð. Og gott útlit er talið að
vera með síldarsölu.
Þegar þess er gætt að góðar horf-
ur eru og með landafurðir, mætti
ætla að þessar 30—40 miljónir sem
hér koma til sögunnar ættu að vera
drjúgur skerfur til þess, að borga
erlendar skuldir og þá um leið laga
hið vesæla gengi krónunnar.
En því aðeins koma þessar milj-
ónir að notum, fyrir gengi krón-
unnar og velgengni þjóðarinnar, að
allir þeir, sem bera hagnað úr být-
um, hvort heldur eru hundruð eða
þúsundir króna, verði samtaka um
það, að halda vel og sparlega á á-
góðanum, laga skuldirnar og leggja
til hliðar fyrir ókomnum erfiðleik-
um.
Þá mun “krónunni” okkar batna
sinn vesaldómur og dýrtíðin minka,
sem nú kreppir að almenningi.
Morgbl. 16. maí.
Mestur Ágóði og Fljót
astur með því að
senda oss
Bændur hafta reynt af reynsl-
umni aS afgreiSsla vor og vlfi-
skifta aSferíir hafa orSiC þeim
til mests hagnaSar og þess
vegna senda þeir oss rjómann.
Skrifið eftir merkiseðlum.
Canadian Packing Co.
I.IMTTF.D
Stofnsett 1852
WINNIPEG OANADA
Pegar þér
pakkið niður
fyrir sumarið er vissara að
hafa meðal við sólbruna, pöddu-
stungum, þymirispum og sár-
um. Zam-Buk hefir ávalt reynst
besta meðalið. Takið það með
50c askjan, hjá óllum lyfsöl-
um og í búðum.

AM-BUK