Lögberg - 26.03.1925, Blaðsíða 1

Látið taka af yöur MYND
í nýju loðyfii hötninm
W. W. ROBSON
rEKUB GÓÐ4R MYNDIR AÐ 317 PORTAGF. AVK.

PROVINCET
THEATRE
pessa viku
Margaret de la Motte í
“The BELOVED BRUTE”
Næstu viku.
Seena Owen í “The Hunted Woman”
38. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 26. MARZ 1925
NUMER 13
Helztu heims-fréttir
Canada.
William Eldier, kriistin-vísinda
trúboðinn, sá er fundinn var isek-
ur um að hafa orðið orsök í dauða
Doreen Watson, tólf ára stúlku,
með því að koma í veg fyrir, að
hún yrði aðnjótandi venjulegrar
lækniislhjálpar, hefir verið dæmd-
ur í undirrétti til fjögra mánaða
fangelsisvistar. Málinu var áfrýj-
að og hefir Elder verið látinn
laus, gegn $10,000 veði.
• • •
Falsaðir Imperial bankaiseðlar,
eru sagðir að hafa verið í veltunni
í Viesturlandinu, íundanfarnar
vikur. Hafa sjö slíkir hundrað
dala seðlar, verið uþpgötvaðir í
Edmonton.
* * *
Dr W. J. Black, forstjóri inn.
flutningsdeildar þjóðeignakerfis-
ins —Canadian iNational Rail-
ways, kveðist sannfærður um að
margfalt fleiri innflytjendur frá
Bandaríkjunum, muni koma hing.
að í ár, en í fyrra-
• * •
E. W. Beatty, forseti Canadian
Pacific járnbrautarfélagsins, var
staddur í borginni í fyrri viku.
KvaS hann horfur um stóraukinn
ferðamannastraum hingað til
lands á komanda sumri, vera
hinar bestu.
• • •
Fram að 20 þ. m. hafði kostnað-
urinn á yfirstandandi vetri, við að
tnoka og flytja burt snjó af
•strætum í MOntreal, numið $610,
000.
• * •
iSendinefnd frá námuhéruðun-
um í Nova Scotia, vitjaði á fund
sambandsstjórnarinnar í fyrrl
viku, og fór fram á að innflutn.
ingstollur á ameriskum linkolum
til þess fýlkis, yrði hækkaður úr
14 cents upp í 53- King stjórnar-
formaður, kvað isér eigi unt að
sinna slíkri kröfu. Enda væri eigi
viðlit, að gera þannig upp á milll
hinna ýmsu landshluta.
• • •
Tillögum Mr. Prestons í flutn-
ingsgjaldamálinu, ásamt hinum
vætnanlega samningi við Peter-
son’is eimskipafélagið, hefir verið
vísað til sérstakrar þingnefndar,
samkvæmt uppáistungu forsætis-
ráðgjafans, Mr. Kings. íhalds-
menn vildu kyrkja málið í fæðing.
unni. En þeim var ekki kápan úr
því 'klæðinu, því auk þingmanna
frjál'slynda flokksins, greiddu all-
ir þingmenn bændaflokksins, at-
kvæði með uppástungu stjórnar.
formannis
að efla samúð flokksmanna og búa
jafnframt að einhverju leyti undir
næstu kosningar.
* • •
Afskaplegur fellibylur fór yfir
MiS-Vesturríkin í fyrri viku og or-
sakaði eitthvert það mesta tjón, er
sögur fara af þar um slóðir. Mest
ósköpin gengu á í Missouri, suður-
ihluta Illinois, Indiana/Kentucky og
Tennessee. Er mælt að tvö þúsund
manns muni hafa látið líf sitt og
margfalt fleiri hlotiS meiri og minni
meiðsl. Fjöldi fólks stendur uppi
húsvilt og bjargarþrota. Eignatjón
er svo gífurlegt, að enn hefir eigi
tekist að gera um það nokkra á-
byggilega áætlun. Félag hins
Rauða kross, hefir sent út herskara
til líknar hinu aðþrengda fólki.
Hvaðanœfa.
Tyrkir hafa að sögn dregið sam-
an óvígan her, er þeir kvað ætla aS
ihafa til taks og fara með á hendur
Bretum, í þýí falli að úrskurSur
gerðardómsins í Mosul-málinu yrSi
þeim andstæður.
• • •
Seymour Gilbert Parker, sá er að-
al umsjón ‘hefir með þvi, að ÞjóS-
verjar framfylgi Dawes tillögimum
í skaðabóta málinu, telur þýzku
stjórnina hafa greitt á fyrstu sex
mánuðunum frá þvi aS téðar tillög-
ur gengu lí gildi, 510,000,000 gull-
marka.
• * *
Þýzk verkamanns kona, Frau
Becker, ól nýlega sitt tuttugasta og
sjöunda barn, hraustan og efnileg-
an dreng. HleilsaSist báðum vel,
er síðast fréttist.
Bretland.
Látinn er 'í Lundúnum, einn af
ráðgjöfum Baldvins- stjórnarinnar.
lávarður Curzon af Kedleston, er
fæddur var n. dag júnimán. 1859.
Hann var tvíkvæntur og voru báð-
ar konur hans ameriskar. Curzon
lávarSur var um langt skeið viS
opinber mál riðinn. Átti meðal
annars sæti í stjórnum þeirra Lloyd
George’s og Bonar Law, sem utan-
ríkisráðgjafi. Virðist því ærið al-
ment spáð, aS Balfour lávarður
fylli sæti hans í stjórninni.
* * •
Þann 18. þ.m. lézt á Royal sjúkra-
húsinu í Edinborg á Skotíandi, kona
ein, niræð að aldri, sem dvaliS
hafði þar í sextíu og fimm ár. Segja
ensk blöS, að sjúkrahúsvist konu
þessarar sé það löng, að einstætt
muni vera.
Bandaríkin.
Coolidge forseti ihefir staðfest
frumvarp það, er hækkkar kaup
þingmanna beggja deilda úr $7,500
á ári upp í $10,000.
• • •
Hinn nýi sendiherra Japana, Mat-
sndaira, er nýkominn til Washing-
t°n. Telur það verSa munu sitt
megin-viðfangsefni, aS stuðla að
auknum góðhug milli þeirra tveggja
'l>jóða.

» « »
^e>r Franklin D. Roosevelt og
Senator Thomas J. Walsh frá Mon-
tana, hafa lýst yfir þýí, aS kvatt
verði til Demókrata flokksþings á
öndverðu komanda sumri, með
fulltrúum irá öllum ríkjum, til þess f jórtán daga.
Vínsölulögin í Saskat-
chewan 1925.
Frá því er Saskatchewan fylki
var stofnað, ihefir vínsölumálið
jafnan verið eitt af iþeim mikil-
vægustu málum, er stjórnirnar
hafa haft til meðferðar. Bandarik-
i(n og ýms fyilki í Canada, hafa
leitt í gildi Ibannlög, sem misjafn-
lega hafa gefilsit, reynst sumistað-
ar vel, en annarstaðar illa.
Fylkisþíngið í Salskatchewan af-
greiddi lög árið 1924 er fyrinskip-
aði almenna atkvæðagreiðslu um
vínlsölumálið. Hafði þeim sið ver-
ið áður fyglt í hinum ýmlsu fylkj-
um.
Atkvæðagreiðslan fór fram
þann 16. júlí síðastliðinn og varð
niðurstaðan ,'siú, að a’llmikill meiri
hluti kjóisenda, greiddi atkvæði á
móti vínbanni. Sá vilji kjósenda
koori einnig í ljós, að btjórnin tæki
að sér sölu áfengra drykkja. Á
hinn bóginn var meiri ihluti kjós-
enda andvígur því, að leyfð iskyldi
smásala á öli.
Samkvæmt lögum þeim, er nefn-
ast The Liþuor Act 1926, skulu
opnaðar vinsölubúðir undir eftir-
liti stjórnarinnar. Lögiin fyrir-
iskipa ,að sérstðk nefnd (Liquor
Board) skuli annalst um fram-
kvæmd vínsölunnar, fyrir stjórnar.
innar hönd, sem að sjálfsögðu ber
ábyrgð á starfrækslunni.
Með tilliti til hinnar fyrirhug-
uSu vinsölu, skal fylkinu skift nið-
ur í héruð. Borgir fylkisins, ásamt
bænum Yorkton, skulu nefnd City
Districts, en hin önnur svæði nefn-
ast tölusett héruð. Ná þau yfir
sveitirnar. Tekur hvert slíkt um-
dæmi yfir þrjú sveitahéruð og bæi
þá og þorp, er innan takmarka
þeirra liggja.
Samkvæmt fyrirmælum vín-
bannslaganna, má eigi selja nokkr-
um einstaklingi meira áfengi á dag,
en hér segir:
Tvær góllónur af öli eða öðrum
maltdrykkjum.
Eina gallónu af víni.
Einn pott af öðrum áfengisteg-
undum, að undanteknum tilfellum,
þar sem meiri sala kann að verða
leyfð, samkvæmt sérstökum ákvætS-
um téðra laga. í slikum tílfellum
má selja einstökum Ikaupanda:
Tíu gallónur af öli eða víni og
tvær gallónur annara áfengisteg.
unda.
f því falli, að einstaklingi sé selt
meira áfengi en það sem heimilað
^er, að selja megi daglega, sem sé
tvær gallónur öls, eina gallónu víns
og einn pott af ötSrum áfengum
drykkjum, þá getur sá hlutaðeig-
andi ekki fengið keypt meira næstu
Lög þessi leiða í gildi ótakmark-
aða einokun á vínsölu i fylkinu. Er
engum leyft að selja öl eða aðrar á-
fengistegundlr, nema framkvæmd-
arnefnd laganna eða þeim er hún
tilnefnir.
Kíreiða verður peninga út í hönd
fyrir allar þær áfengistegundir,
sem keyptar eru af stjórninni og
skal hver pakki bera innsigli þess
opinbera, nema (þar sem öðruvisi
er ákveðið í lögum. Skal miði vera
á hverjum pakka, er sýni greini-
lega verð innihaldsins. Engan
pakka má opna í búð þeirri, sem
liann var keyptur, né heldur neyta
nokkurs áfengis á sKkum stað.
Hvorki má selja né flytja vín
eftir klukkan átta að kveldi. Eigl
má heldur selja vín á sunnudögum
öðrum lögskipuðum hvíldardögum,
né heldur á kjördögum, ihvort held-
ur sem um er að ræða kosningar til
sambands eða fylkisþings, eða til
sveita og héraðsstjórna. Skal fram-
kvæmdarnefndin hafa vald til þess
að setja ennfleiri takmarkanir, ef
svo býður við að horfa og hún tel-
ur slíkt æskilegt.
Reglugerð um flutning áfengis
frá seljanda til kaupanda, setur
ráðuneytið með samlþykfki fylkis-
stjórá. VerS áfengis, skal vera hið
sama í öllum vínsölubúðum stjórn.
arinnar. Fólk, sem á heima í fjar-
'lægð frá vfinsölubúðunum, getur
fengið byrgðir sinar sendar með
express til næstu stöðvar, þar sem
umboðsmaður dvelur. Stenst fram-
kvæmdarnefndin kostnað við flutn-
ing allra áfengistegunda, að und-
anskildum bjór og öðrum malt-
drykkjum.
öltegundir verSa sendar út gegn
eftirkröfu.
í umræðum um lög þessi í fylk-
isþinginu benti dómsmálaráðgjaf-
inn, Hön. J. A. Cross, á það, að
með því að allmikill meirihluti kjós-
enda, þeirra er atkvæði greiddu,
heföi skýlaust verið hlyntur
stjórnarvínsölu, heföi ekki um
annað verið að ræða, en aS innleiða
þar að lútandr löggjöf. Kvaðst
dómsmálastjóri ganga út frá því
sem gefnu, að ýmsir mundu ekki
verða allskostar ánægðir með breyt-
ingu þessa : vínsölumálinu, en tjáð-
ist þó á hinn bóginn sannfærður
um, að borgarar fylkisins yfirleitt.
hverrar skoðunar, sem væru,
mundu veita stjórninni allan sinn
stuSning til að framfylgja'lögun-
um, eins og frekast mætti verða.
eigi einungis að koma einkenni-
legir hlutir, jafnvel fáránlegir, er
varið er til mjög miklum tíma.
Þetta er hinn mesti misskilningur.
— Sýningin á einmitt að vera speg
ill heimili'S'framleiðslunnar og geti
hún um leið bent mönnum á nýj-
ar og beinni leiðir, þVí betra.
Það væri mjög æskilegt að þeiss-
ar tilvonandi sýningar vildu með
ljósum dæmum færa mönnum
heim sanninn um það, að hús-
búnað, áhöQd, klæðnað og isœngur-
fatnað má gera snyrtilegt og vel
við okkar hæfi ,þótt íslenskt sé.—
Heimilin, og það jafnvel sveita-
heimilin, eru að missa ihinn frum.
lega íslenska blæ, af því að þar er
alt aðkeypt.
Það væri gaman, ef þessar sýn.
ingar gætu haft til fyrirmyndar
isl. húsbúnað, svo einfalldan að
hver laghentur maður gæti gert
hann, en þó svo snotran, að hann
sómdi sér hvarvetna vel. —
Eg átti ekki alls fyrir löngu tal
við merkan prest á Suðurlandi um
ihieiimilisiðnaðarsýningar alrnent.
Hann taldi þær að mörgu leyti
góðra gjalda verðar, fn sérstak-
3ega sagðfet hann vilja styðja þá
sýningu, er sýndi með dæmum,
hvað maður og kona, vel samhent
og laghent, gætu framleitt til
heimilisnota og heimililsprýði.
Hanh áleit að það yrði flest það
sem nota þarf daglega.
Eg vona að nú sé tækifærið
komið og að það verði notað. —
Þá þurfa þeir, sem hugsa til
framleiðslu til sölu, að hafa það
hugfast, að það verður að þola
samjöfnuð við það útlenda að út-
iiti, verðlagi og haldgæðum, ella
er það útilokað.
Það væri þarft verk að isýna vel
gerða ihluti úr þeim efnum, sem
við höfum nóg af, en sem ekki eru
nýtt sem skyldi, t. d. togi, hrosls-
hári, Ihorni, og svo ýmislegt úr
skinnum
Margt af þessu mætti með lagi
gera að ágætri verslunarvöru inn.
anlands og utan. — Toginu er t.
nýja Sturlungaöld í landinu, en
þes%i fyrirhugaða varalögregla gæti
hfglega orðið hættulegt vopn í
höndum óbilgjarnar stjórnar. Þá
væri stjórninni skv. frv. gefnar alt
of frjálsar hendur. T. d. virtust
því engin takmörk sett, hve miklu
fé mætti verja til þess að koma
lögreglu þessari á fót eða til ár-
legra útgjaida. Reiknaðist ræðu-
manni svo tiil, að stofnkostnaður-
inn gæti hæglega orðið um miljón
króna. — Næstur honum tók til
máls Jón Baldvinsson, og kvað
hann frv. þetta brjóta mjög í bág
við hlutleysisyfirlýsingu þá, sem
gefin hefSi verið er Island hefði
verið lýst sjálfstætt ríki. Væri svo
sem auðsætt, að slíkri iherskylda
sem hér væri ráðstafað að lög-
leiða, hlyti að fylgja hernaður. —
Þá tóku til máls Jón Kjartansson
og Bernharð Stefánsson og stiltu
þeir mjög f hóf orSum sínum. Var
þó auðheyrt, að sitt sýndist hvorum
þeirra. — Því næst tók forsætis-
ráSherra aftur til máls og færðist
mjög í aukana og þótti áhorfend-
um hann bera ,sig all-hermannlega.
Var hann einkum allþungorður í
garð Tr. Þ. og minti hann á, að
hann hefði fyrir rúmum 3 árum
síSan skrifað “óvenjulega skyn-
samlega” grein í “Tímann” um
nauðsyn á því, að styrlkja lögregl-
una hér í Reykjavík, og las upp
kafla úr þeirri grein. I>á minti
hann á þrjú dæmi þess, að lög-
reglan hér í bæmim hefSi orðið aÖ
lúta i lægra haldi fyrir ofstopa-
mönnum og orSið jafnvel fyrir
meiðslum og hrakningum, án þess
nokkrar bætur kæmu fyrir. — Tal-
aði ráðherra nálega fulla klukku-
stund, en að lokinni ræSu hans var
umræðunni 'frestað til næsta dags.,
og má þá enn baúst við snarpri
senn um málið. — Vísir.
w.

Ljósálfurinn minn.
Eg las um Ijóssins álfa,
Er léku um völl —
En er eg sá þig sjálfa,
Var sagan óU.
Þin œtt, með andans gnóttir,
Mun ekki hér.
Því Mjaðveig Mánadóttir
Þín móðir er.
Þinn föður farþrá hændi
Á fríðan vog. —
Hann rauðar varir rændi —
Og rjómatrog. —
Þín augu munblíð minna
A mánans skin.
En Ijómi lokka þinna
A laufgan hlyn. —
Sem brosi bltðlynd móðir ;
Sem bamið hlær;
Svo yla andans glóðir
Þér álfmey kær.
Er blómið blómann missir
Við blækul létt,
Á rós í runni kyssir
Þú rauðan blett.
Er skin og skuggar Kða
Um skap mitt hljótt,
Þín Ijúflings brúna blíða
Þá birtir nótt.
Þú, svipur Ijóss og seimur
A silfurskóm :
Mér án þín yrði heimur
Sem ilmlaust blóm.
Jðnaa A. Síg-urffsson’.
(a.
lil
Sigurður Jónsson frá Yztafelli. ,
Aldurforseti þingsins
Hann var 74 ára gamall er hann
fór til þings nú síðast. Sigurður ber
Sýningar.
Það er gileðilegt tákn tímanna
og1 vottur um vaxandi menningu
og þro.ska, að íslendingar eru á
seinni árum farnir að beita ®ér
fyrir sýningum af ýmsu tagi: Bú-
fjár- og áhaldasýningar, iðnaðar.
og heimilisiðnaðarsýningar, garð-
ávaxta- og blómasýningar, auk
llstasýninganna. Þá er það orðin
föst regla, að skólar og námskeið
hafi sýningu í lok hvers skólaárs.
þar isem brýnt er fyrir
mönnum, s að leggja sem
besta rækt við sýningarnar, svo að
þær megi verða að sem bestum
notum og veita þá fræðsilu og
hvatningu, isem þær eiga að veita
og geta veitt.
Nú standa fyrir dyrum tvær
sýningar, sem mér er kunnugt um
og með því að þær, hvor um sig,
taka yfir stór isvæði, er það mjög
mikils vert að þær fari vel úr
hendi. — Inðaðarmannafólag Ak.
ureyrar og Heimilisiðnaðarfélag
Norðurlands gangast í samilögum
fyrir iðnsýningu á Akureyri í júní
n. k. Á sýningin aðallega að vera
fyrir Norðlendingafjórðung. Og
Héraðslsamband ungmennafélag-
anna á Árne3- og Rangárvalla-
sýsilum boðar til iðnsýningar við
Þjórisárbrú í sambandi við 'hið árl.
íþróttamót félaganna- — Sýning-
ar þessar, isvo viðtækar, sem þær
eru, ættu að geta haft mikil og
góð áhrif. Það er að vakna áhugi
hjá almenningi fyrir því að fram-
Ieiða til eigin þarfa meira en áður,
og ef markaður opnast innanlandis
og utan, rfc hvðtin enn meiri til
aukinnar framleiðslu- >— Sýning-
arnar eiga að bæta smekk manna
og auðga andann að hugmyndum,
ekki síður en skóli.
lEg hefi verið á þó nokkum heim-
ilfeiðnaðarsýningum hér á landi,
þær bafa verið mjðg misjafnar að
gæðum, allstaðar iþó stór framför
með æfingu. Einkum hefir brytt
mjög á einhæfni í framleiðslunní.
Langsjölin t. d. verið Isannnefnd
plága.
Menn verið ragir að láta al-
genga hluti, álitið að á sýningar
það á skilið. Gœti eflaust mikið
notast í húsgagnafóður, Isvipað og
útlendingar margir nota hör- .
Til undirbúnings sýninga þesls-
ara væri mjög vel tilfallið að hafa
smásýningar heima í hreppunum,
t. d. um sumarmálin, og velja svo
það 'besta úr á aðalsýninguna.
Þetta hefir verið gert víða á
Norðurlandi og gefist ágætlega.
Það er og full þörf á að láta einn
mann úr hverjum hreppi fylgja
munum á aðalsýningarstaðinn,
setja þá upp, annalst þá, iselja það
sem selja á, gefa upplýsingar um
ýmisllegt þeim viðvikjandi, leggja
þá niður o. s. frv. — En ekki mun
nægja að hafa einn mann til að
safna í hverjum hreppi. Þar veit-
ir ekki af góðum liðsmönnum, al-
menningi er sérstaklega tregt um
að láta muni á sýningar og þarf
þar oft á mælsku að íhalda og sann
færingarkrafti, ef fram á að
ganga.
Þeir, sem anna'st þessar fyrir-
huguðu tvær sýningar, þurfa að
láta sér ant um að fá það besta,
sem þar verður sýnt, eða sams-
konar hluti, á ihina fyrirhuguðu
landssýningu 1930. Sú sýning þarf
að verða fjðllbreytt og landinu að
öllu leyti til sóma, að því þurfa
sem flestir að vinna.
Halldóra Bjarnadóttir.
Tíminn 31. jan. 25-
Frá Islandi.
FRA ALÞINGI.
Rýík, 21. febr..
Vatalögreglan var fyrsta mál
d- langt frá sá sómi sýndur, sem ellina vel eítlr ástæðum. Sjón og
heyrn eru í góðu lagi og hann geng-
ur vel uppréttur, en fætur hans eru
teknir að bila. Á þinginu 1924 var
starf hans, sem aldursforseta,
lengra en venjulega vegna kjör-
bréfarannsókna. Þeir, sem eigi
höfðu fyr setið á þingi, né kynst
Sigurði Jónssyni, dáðust mjög að
iví, hversu framkoma hans í for-
setastólnum hefði verið öldurmann
leg, tíguleg en þó sköruleg og þing-
inu til mikils sóma. Hefir honum og
alla daga 'látið vel fundarstjórn.
Æfiferill Sigurðar Jónssonar
íefir verið merkilegur og dæmalaus
hér á landi. Jafnframt því að
stunda búskap gerðist hann einn
af fremstu félagsmálafrömuðum I
landinu, Ferðaðist hann nálega um
alt land og flutti fyrirlestra um
samvinnumál. Jafnframt var hann
lengi ritstjóri fyrsta málgagns
leirrar hreyfingar hér á landi.
Hann er viðsýnn samvinnumaður.
Hann fór frá orfinu, safnaði um
sig þingliði og gerðist ráðherra í
samsteypuráðuneytinu 1917. Stýrði
hann atvinnumálum landsins á þeim
mestu kreppu og örðugleikaárum,
sem striðið hefir leitt yfir landið.
Og þó mikill ágreiningur hafi orð-
ið um ráðherrastörf hans og eng-
um detti í hug, að verja þau út í
æsar, mun þó mega hiklaust segja,
að frá því almesta vandastarfi, sem
nokkur ráðherra hefir haft með
höndum fyr og síðar hér á landi,
færi Sigurður Jónsson með full
um sóma.
Sigurður Jónsson hefir verið ó-
venju veigamikill maður um alt at-
gerfi. Hann var sterkur að afli svo
að af bar, tveggja manna maki til
allra verka og umsýslumaður mik-
ill í ýmsar áttir. Ráðherradómurinn
sleit kröftum hans til verulegra
muna. Samt er ihann enn hinn
virðulegasti maður að ásýnd og upp
litsdjarfur. Og enn er hann þinginu
til sóma í aldursforsetastól.
Dagur 11. febr. 1925.
farist seint á laugardagskvöld og
hefir ýmislegt úr honum rekið á
Stafnesi.
Frá Sandgerði.—Gæftir hafa ver-
ið hér stopular undanfarna daga
og réri enginn í dag (20.). En afli
hefir verið góður, þegar friður
hefir verið til þess að leita fiskjar,
en þó nokkuð misjafn. Einkanlega
var einn daginn góður afli, fengu
bátar þá frá 8 til 10 skippund. I
dag er foráttu brim, sem er að leiða
inn, eftir veðrið í gær.— Annars er
alt síðindalaust hér.
Lögrétta, 11. febr., '25.
dagskrá i Nd. í gær, og urðu um
ræður allsnarpar og langar.— For-
sætisráðh. mælti með frv. og kvað
það tilgang þess, að flytja skyldu
þá, sem nú hvíldi á borgurum al-
ment, til að aðstoða lögregluna, er
hún krefðist þess, á hendur fárra
manna. Þó að öllum væri það
skylt, skv. frv., að ganga í varalög-
regluna, þá vekti ekki annað fyrir
stórninni en að fá sveit svo sem
eða jafnvel færri manna. Hin
fasta lögregla væri þess ekki megn-
ug, að halda uppi lögum og reglu
ef eitthvað verulega bæri út af, en
þó að hún ætti kröfu til aðstoðar
borgaranna alment, þá væru ýms
vandkvæði á því, að slik aðstoð
gæti komið að gagni, þvi að til þess
útheimtist ýmisleg æfing og kunn
átta, sem menn gætu ekki öðlast
undirbúningslaust. — Tryggvi Þór-
hallsson hóf þegar allsvæsin and-
mæli gegn frv. Kvað hann slíka
lagasetning líklega til þess að vekja stærð. Sagt er, að hann muni hafa ’andbúnaðarmálinu hafi fyrir tveim
Sjóslys enn. 6 menn drukna.
í stórviðri, sem gekk hér yfir um
siíðastl. helgi fórst vélbáturinn Sól
veig úti fyrir Stafnesi. Voru
menn á bátnum og druknuðu allir
Björn H. Guðmundsson, form. a:;
ísafirði, Kristján Albertsson, stýri
maður., af ísfirði, Lárus Sveins
son, vélam., úr Rvík, Guðm. Helga
son frá Patreksfirði, Guðm. Jóns
son, úr Rvík, og Friðjón Hjartar
son, frá Hellisandi. — Bátnum var
haldið út til veiða af h. f. Hrogn
Jrherbúðum sambands-
þingsins.
Eftir því sem lengra hefir liðið
umræðurnar í sambandsþinginu,
um Preston rannsóknarskýrsluna,
>ess skýrar hefir komið í ljós, um
hve fáránlega einokun var að ræða,
að því er flutningsgjöldunum við-
kom, af hálfu eimskipasambands-
ins, — The North Atlantic Shipp-
ing Conference.
Ofan á hin óeðlilega háu farm-
gjöld með eimskipunum bætist það,
að stórkostlegur ójöfnuður í flutn-
ingsgjöldum á sér stað gagnvart
sömu vörutegundum, sem útfluttar
eru frá canadiskum og amerískum
höfnum. Var á þetta bent skýrt og
skilmerkilega í ræðu, sem verslun-
arráðgjafinn, Hon. Thomas A.
Law, flutti nýlega í þinginu.
í stjórnartíð þeirra Bordens og
Meighen, fór fram rannsókn í máli
>essu, en þar með lauk líka fram-
kvæmdunum. Öðru’ máli er að
gegna með núverandi stjórn. Hún
eigi aðeins lét fram fara itarlega
rannsókn á athæfi einokunarhrings-
ur árum komist að þeirri niður-
stöðu, að um einokun á flutnings-
gjöldum væri að ræða og að Prest-
on tillögurnar væru að miklu leyti
á áliti nefndar þeirrar bygðar, þótt
þær að vísu væri nokkru ákveðnari
og gengi lengra. Niðurlág simskeyt-
isins hljóðar á þessa leið:
“Sérstök rannsóknarnefnd, hefir
komist að þeirri miðurstöðu, að
um alvarlegan einokunarhring sé
að ræða, þar sem North Atlan-
tic eimskipa samkundan er.
Nefnd þessi leggur til, að
stjórnin hefjist handa tafarlaust og
nái umráðum yfir farmgjöldum
milli canadiskra og breskra hafna I
sínar hendur. Stjórninni er ljúft að
geta þess, að hún veitir með á-
nægju viðtöku erindrékum hins
breska siglingaráðs, er útnefndir
kunna að verða, til þess að koma til
Ottawa og bera vitni fyrir hinni
canadisku þingnefnd.
Meðal þeirra, er til máls tóku !
síðustu viku, auk stjórnarformanns
má sérstaklega nefna þá Hon. W.
R. Motherwell, landbúnaðarráð-
gjafa, William Duff frá Lunenburg
N. S.; V. D. Euler, þingmann
frjálslynda flokksins frá North
Waterloo, Robert Fórke, leiðtoga
bændanna, Alfred Speakman,
bændaflokksþingmann frá Red
Deer, Alta, og General Clark, einn
af (þingmönnum ihaldsflokksins
frá British Columbia. Kvaðst si
síðastnefndi öldungis mótífallinn
hinum fyrirhugaða samningi við
Peterson eimskipafélagið, og vildi
ekki láta veita þvi grænan túskild-
ing.
Athafnir umfram orð.
í ræðu þeirri, sem Mr. Euler
flutti síðastliðinn fimtudag, kvaðst
ins, heldur lagði jafnframt fyriri'hann mundu styðja hverja skvn-
samlega tillögu, er til þess gæti
ieitt, að koma fyrir kattarnef hverrl
þeirri stofnun, eða draga úr áhrif-
um hennar, er stæði heilbrigðum
þjóðarþroska fyrir þrifum. “Til-
lögur stjórnarinnar í flutnings-
gjaldamálinu ern þanig vaznar, að
sýnt er, að henni er full alvara að
brjóta einokunarhringinn á b^k aft-
ur og ætlar ekki að láta sitja við
orðin tóm. Með öðrum orðum, hún
ætlar ekki að Iáta það lengur við-
gangast, að þjóðin sé ofbeldi beitt,
hvorki hvað viðkemur farmgjöld-
um eimskipa, né á öðrum sviðum.
Þessvegna tel eg mér bera skyldu
til, að veita henni stuðning í þessu
mikilsvarðandi máli.
Afstaða bændafiokksins.
Ræður þeirra Roberts Forke og
Alfreds Speakman, leiddu í Ijós, að
Fyrir nokrum dögum, sendi hinn 1 þeir voru ekki óvinveittir Peter-
canadiski stjórnarformaður. Rt. son’s samningnum, þótt þeir á hinn
Hon. W. L. MacKenzie King. ný-1 bóginn vildu ekki skilyrðislaust
’endumálaráðgjafanum breska sím- heita honum fylgi, fyr en hin sér-
skeyti, þar sem hann skýrir honum staka þingnefnd, hefði lokið rann-
og Lýsi og var hann um 20 tonn að frá Iþví, að sérstök þingnefnd í sókn sinni í málinu og staðfest álit
þing ákveðnar tillögur t þá átt, að
brjóta hann á bak aftur og útiloka
misrétti það, sem áður hafði átt sér
stað þjóðinni allri til hins mesta
tjóns, og þröngvað hafði einkan-
lega kosti bænda og búalýðs.
Bretar rannsaka einnig málið.
Ekki varð skýrsla Mr. Preston
fyr heyrinkunn, en brezkir skipa-
eigendur þutu upp til handa og
fóta, sárgramir vfir tillögunum og
kröfðust þess að þjóðþing Breta
tæki þær til sérstakrar yfirvegun-
ar. Var máliö þegar sett í nefnd,
auk þess sem leitað var álits sigl-
ingaráðsins. Ákváðu breskir skipa-
eigendur, að senda fulltrúa til Ott-
awa, til þess að bera vitni fyrir
þingnefnd þeirri hinni canadisku,
ef um málið fjallar
Upplýsingar forsætisráðgjafa.
Mr. Prestons.