Lögberg - 17.10.1929, Blaðsíða 7

Lögberg - 17.10.1929, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 17. OKTÓBER 1929. Bls. 7. Er nokkuð að skinninu? Hvert sem það nú er skurður, hrufla, útbrot, bólur eða þrálátt Eczema, þá er Zam-Buk meðalið sem við á. Þú getur ávalt reitt þig á þetta ágæta jurtalyf. Það eyðir verkjum og eiturefnum, sem gera sárin hættuleg og lækna fljótt og vel öll hörundssár. Notir þú Zam-Buk daglega, verð- ur hörundið hreint og hraustlegt og áferðarfallegt. Það er reglu- legt húðmeðal og ólíkt öllum al- gengum áburði, sem fólk kaupir ir til að græða húðsjúkdóma. Zam-Buk hefir reynst framúr- skarandi vel við Eczema, hring- ormi, eitruðum sárum, gylliniæð, skurðum, sárum á höndum og fót- um og andliti, brunasárum o. fl. o. fl. 50c. askjan, 3 fyrir $1.25. Hjá öllum lyfsölum. Mýkir, Hreinsar, Græðir. Er Island sama landið og fyrir 25 árum? Eg er hálf hræddur um, að Vest- ur-íslendingar hér myndu kalla mig vel-lygna Bjarna, ef eg færi að skrifa um breytingu íslands nú á síðustu 25 árum. Það er óhætt að segja, að vest- urflutningar hafi byrjað um 1870 og haldist til 1904 að kalla má. Og aðal orsök þess, að íslending- ar fluttu sig búferlum, var sú, að landið gat því miður ekki fætt og klætt landsmenn almennilega; alt virtist þá hjálpa til að lama at- hafnalíf landsmanna, bæði til lands og sjávar. Bændur gátu lít- ið framleitt á búum sínum, sem þeir gæti komið í gott verð í kaup- staðnum, og um peningagreiðslu var þá ekki að ræða. Mest voru það danskir kaupmenn af Gyðinga ættum, sem höfðu þá verzlunina í sínum höndum, og það sem verst var, að okrarar þessir skömtuðu landsmönnum bara úr sínum eig- in vasa og geðþótta verð afurð- anna, sem þeir keyptu, og oft mun bóndinn hafa farið með skarðan hlut frá borði kaupmanns, vegna vanþekkingar sinnar og meinleys- is, á þeim tíma. Og sömu söguna er af sjávarafurðunum að segja, landsmenn voru þá ekki búnir að fá neinn markað eða verð fyrir fisk sinn; mikið af fiskinum var hert, og brúkað til heimilisins, eða þá látið í vöruskiftum til sveitabóndans. Salt var þá mjög af skornum skamti og mjög dýrt, enda skemdist fiskur og kjöt ein- att af þeim sökum. Siglingar fá- tíðar mjög; þegar bezt lét, að seglskúta kom til fjarðarins vor og haust, eða tvisvar á ári. Þegar alt þetta er athugað ná- kvæmlega, með mörgu fleiru, og hve hörð og ömurleg lífskjör ís- lendingar áttu við að búa, á 19. öldinni, eða sérstaklega síðari hluta hennar, skyldi enga undra, þó landsmenn yfirgæfu land sitt, í stórhópum, og reyndu af veikum mætti að breyta til, þar sem von var um efnahagslega betri af- komu. Það var því ekkert annað en neyðin og sulturinn, sem rak íslendinga vestur um haf. En, kæru Vestur-íslendingar! Nú er öldin önnur, nú er upprunn- in ný blómaöld á íslandi, saman- borið við ástandið, sem ríkti þeg- ar Ameríkuferðirnar hófust. ís- lendingar eru nú af erlendum, þektum vísindamönnum, taldir betur að sér (mentaðri) og standa á hærra menningarstigi, en flest- ar aðrar þjóðir heimsins, sérstak- lega alþýðan. Álit landsins er stóraukið meðal erlendra þjóða, en íslenzku innflytjendurnir í Canada og Ameríku eiga nú sinn bróðurpartinn af hinu mikla áliti, sem enskumælandi þjóðir hafa nú á Islandi og íslendingum. Áður- meir var ekkert hugsað um ung- linga, annað en það, að láta þá vinna, vinna, vinna baki brotnu, frá því þeir gátu staðið á löppun- um, og ekkert hugsað um neitt annað. Nú er ekki hugsað um annað, en láta börn ganga á skóla samfleytt frá 10 til 20 ára aldurs. ÖIl áherzlan er lögð á, að barnið fái góða og haldgóða mentun, fyr- ir lífið síðarmeir, en minna hugs- að um að láta það vinna. Það er nú algengt, að ungir verkamenn tali flest Skandinavisku málin, og útlendinga rekur oft í rogastans og trúa því vart annað en þeir eigi tal við útlendinga, er þeir eiga tal við menn heima. Svo er hugsunarháttur manna orðinn allur annar. Eg treysti mér ekki til að Iýsa svo vel sé, í hverju hinn nýi hugsunarháttur manna sé fólginn, en hann er í hlutfalli við framfarir þjóðarinnar á um- liðnum 25 árum. Og gleðilegt er það, að nú þurfa norðlenzkir námsmenn ekki að fara til Reykjavíkur til að útskrif- ast sem stúdentar, því mentaskól- inn á Akureyri hefir nú rétt til þess, og það fyrir atbeina menta- manna norðanlands, t. d. mag. Sigurðar Guðmundssonar skóla- meistara á Akureyri, stjórn ís- lands o. fl. Fyrir rúmum hundrað árum var hinn forni Hólaskóli fluttur til Reykjavíkur (1801), en er nú aftur kominn til Akureyrar. Og vissulega munu Norðlending- ar keppa að því marki í framtíð- inni, að háskóli rísi þar upp. Nú er ekki lengur, að örfá segl- skip haldi uppi skipasamgöngum milli landa, heldur þrjú skipafé- lög, nl. Eimskipafélag íslands (óskabarn þjóðarinnar>; annað er danska Sameinaða félagið, og hið þriðja er norskt, Bergenska félagið. Eimskipafélagið á um fimm góð hafskip, svo sem Gullfoss, Goðafoss, Brúarfoss, Lag- arfoss og Selfoss, og hvert skip fer ca. 12—20 ferðir árlega milli landa, og flytja nauðsynjavörur og farþega inn á hverja vík og vog íslands. Samgöngurnar á landi hafa nú batnað svo, að keyra má í bifreið um þvert og endilangt landið, t. d. tekur nú tvo daga að fara með bifreið milli Suður- og Norðurlands (frá Reykjavík til Akureyrar), en það mundi fólk fyrir aldamótin efeki hafa dreymt um. Allar stærstu ár og vatns- föll eru brúuð, svo menn drukna nú ekki lengur í þeim, af þeim or- sökum að vaða og sundríða, eins og var títt áður. Peningaveltan er nú orðin mik- il og stórkostleg; öll vinna er nú borguð strax með peningum, en ekki með rándýrri úttekt sem fyr. Sérstaklega kemur það sér vel fyrir alla fiskiframleiðendur, að um leið og fiskurinn er veiddur eða verkaður, að geta þá hvenær sem er, fengið sína aura, þegar sala hefir átt sér stað. Akvegir eru nú komnir um alt land, og reiðingshestaflutningur er nú horfinn úr sögunni. Á eftir reiðingunum komu kerrur og tví- hjólaðir vagnar, en nú eru bifreið- ar mest notaðar til heimflutninga frá kaupstöðum, og til sveitanna; beztu bændur eiga nú sjálfir vöru- bifreiðir, og flytja mikið af mjólk daglega til kaupstaðarbúa. Allir stærstu kaupstaðir lands- ins eru nú raflýstir, grútartýrurn- ar og olíulamparnir eru lagðir niður, og dýrleg sjón er að koma á íslenzka sveitabæi raflýsta, ■'óg á mörgum þeim bæjum er alls ekki kveiktur upp eldur, rafmagnið notað til ljósa, suðu og hita. Raflýsing sveitabæjanna er tal- andi tákn þess, hvaða þrótt og þrautseigju bændur hafa til að Reyndu Magnesia við meltingarleysi Fólk, sem þjáist af meltingar- leysi, hefir vanalega reynt ýmis- konar meðul, sem sjaldan hafa reynst betur en að veita því stund- arfrið, og stundum ekki einu sinni svo vel. En áður en þú gefst upp, ættir þú að reyna Bisurated Magnesia, en þér ríður á að fá ekta Bisurat- ed Magnesia, sem þú getur feng- ið hjá svo að segja öllum lyfsöl- um, annað hvort sem duft eða töflur. Taktu eina teskeið af duftinu, eða fjórar töflur eftir næstu mál- tíð og findu hvaða áhrif það hef- ir. Það eyðir strax þessum efn- um í maganum, sem gera fæðuna ómeltanlega og gera þér öll þessi óþægindi, sem meltingarleysið veldur og þú getur neytt fæðunn- ar með ánægju án þess að þurfa að óttast að verða lasinn af henni í hvert sinn. Gamlar vísur úr Þingeyjarsýslu Gísli í Skörðum kvað: Skaða engan met eg mér minn þó aldur líði. Mesta brekkan unnin er, efstu brún ei kvíði. Mörgum létt þótt láti í vil lífsskeið þetta’ að renna; Þyrnar spretta þangað til þeim er sett að brenna. Kveðið við druknan Antons Jóns- sonar, er druknaði í Laxá: Sálin fróða, frí við hold feigs á slóðir þokar. Skáldið góða féll á fold fyrir jóða loka. bera, þrátt fyrir mjög svo marga örðugleika, sem þeir hafa átt við að stríða, á umliðnum árum. Og núna seinustu árin að fá flugvélar til landsins, það er eitt menningarsporið m. m.. Að geta að sumrinu til lesið dagblöðin frá Reykjavík nokkurra tíma gömul, hefð|i núlifandi gömlu mennina ekki órað fyrir. Þessar tvær flugvélar, sem halda uppi farþegaflutningi, og póstflutningi, skifta með sér verk- um, að önnur fllugan fer í sildar- leit, yfir síldveiðitímann, og send- ir svo loftleiðina til skipanna, sem flest öll hafa nú móttökufæri, hvar síldartorfurnar vaði uppl. Fyrst þegar flugvél kom til ís- Iands, hélt gamla fólkið, að gamm- ur mikill svífandi í lofti háu, væri nú kominn að herja á jarðarbúa, sem fyr meir; en þegar engum jarðarbúa var grandað, skelti það á lærið og sagði: í minu ungdæmi hefði þetta verið kallaður ramm- asti galdur, )g slíkum flugum (mönnum)i á eld kastað, eða hengdir í hæsta gálga. Mikiill, verulegur áhugi er nú vaknaður meðal æskumanna ís- lands, á íþróttum og líkamsment fornmanna, svo sem glímu og sundi. Sérstaklega standa sunn- anmenn’ vel að þróttir. Þeir standa þar tiltölu- lega betur að vígi t. d. í Reykja- vík, sem telur nú ca. 25 þús. íbúa, en aðrir landshtlutar. Enda senda þeir nú hvern glímuflokkinn eftir annan til a, sýna íslenzku glím- una, bæði í Danmörku, Noregi, Þýzkalandi og fleiri löndum, og sem vekur hvarvetna mikla at- hygli og aðdáun, bæði innanlands og utan. Núna seint í ágúst sendu nu Reykvíkingar hinn stærsta glímu- flokk, sem nokkurn tima hefir ver- ið sendur, og beztu glímumenn landsins, svo sem glímukonung íslands, Sig. Thorarsensen, Jörg- en Þorbergsson, sem talinn er feg- ursti glímumaður, sem nú er uppi. Jörgen er Þingeyingur að ætt, og hefir unnið flest 1. verðlaun fyrir fegurðarglímu í Reykjavík í mörg ár. Hann hefir einnig unnið kappglímur. Sigurður Thoraren- sen er kornungur maður úr sveit, ruml. tvítugur, og hefir aðeins glímt í þrjú ár. Hann er yfir þrjár álnir á hæð, og þykir glæsi- legur glímukonungur. — Þessi glæsilegi flokkur er nú að skemta íbúum í 20 borgum víðsvegar um Þýzkaland. Allir íþróttamenn eru miklir “þjóðernissinnar” á íslandi, og sem engan þátt taka í dægurþrasi og stjórnmálum, heldur hugsa um það að geta sýnt erlendum iþrótta- köppum í tvo heimana, er þeir koma til íslands, eða ef íalending- ar sjálfir sækia þá heim. Nú er unnð vel að undirbúningi íslandsglímunnar á Þingvöllum að ári og hins allsherjar íþróttamóts, sem haldið verður að tilhlutun íþróttasambands íslands, í Reykja- vík. En glíman og ef til vill leik- fimisflokkar karla og kvenna verða sýndir á Þingvöllum.. Framfarir íslands hafa verið meiri en svo á síðustu 25 árum, en hægt sé að lýsa því í stuttri grein svo vel sé. Þetta ófullkomna á- grip er aðeins ritað fyrir gömlu vesturfarana, sem búnir eru að dvelja hér í hálfa öld í Canada, og litlar eða engar fregnir hafa frá gamla landinu. Gömlu innflytj- endurnir mega alls ekki halda, að ástandið á landi voru sé eins ilt, og þegar þeir yfirgáfu landið. En sjón er sögu ríkari, þegar þeir heimsækja sitt löngu horfna föð- urland 1930. Winnipeg, 10. okt. 1929. Jón J. Sigurðsson. Laxár stóra straumrennan stálaþórinn deyddi. Stýra jór í hólma hann hugði, en fór í geddurann. —Gamalíel í Haganesi. Beinin vermast vonaryl, í voðum móðurinnar, Hér hefir skáldið hinstu til hvílu gengið sinnar. —Höf. gleymdur. Svífur að eyrum fregnin fljót, — felli ég tár í horni, — skáldablómið skar við rót Skuldar ljárinn forni. —Arngr. Gíslason. Blæðir harma ben ósljó, böls er varmar hitur, ■skarð í flokkinn skálda hjó skjóminn dauðans bitur. —Baldv. Jónsson. Yggarsjó ég út á legg, yggjandi um dvalins kugg. Hykkjudugur dvínar segg, duggan þegar fer á rugg. Hyrjar hvessir stormur stór, stóð eg uppi ráðafár, byrjar mér um brimlakór báran veltir unnarklár. (Sami.) Eg er vita uppgefinn, angurs svita sleginn. Sorgar bitur brandurinn blóði litar veginn. Fýkur mjöllin feikna stinn, fegurð völlinn rænir, hylja fjöllin sóma sinn, silungshöllin skænir. Sumri hallar, hausta fer heyrið, snjallir ýtar: Hafa fjalla hnjúkarnir húfur mjalla hvítar. (Sami.) Bezt er að halda trútt í taum á tilfinninga meri, hófgatan er hál og naum, hætt við út af beri. —Gísli frá Skörðum. MATARÓLYST OG MAGN LEYSI Margt fólk er lasburða, tauga- veiklað og hefir erfiða skaps.- muni og á við mörg óþægindi að stríða, af þvií blóðið er ekki í lagi, meltingin slæm og fólk fer ekki nógu vel með sig. Þsundir manna, sem hafa við slíka líkamlega eða andlega vanheilsu að búa, hafa haft óendanlega mikið gagn af Nuga-Tone, því það styrkir mann- eskjuna líkamlega og andlega. Nuga-Tone reynist ágætlega við slæmri matarlyst og meltingar- leysi, gasi ií maganum, hægðaleysi, höfuðverk, svima og þessum þreytuverkjum og áhugaleysi, sem fólk oft hefir við að stríða. Það er ábyrgst, að Nuga-Tone reynist eins og af því er látið. Reyndu það í 20 daga og ef það reynist ekki eins og þú átt von á, þá skilaðu því, sem eftir er til lyfsalans og fáðu aftur peningana. Fáðu þér flösku strax í dag hjá einhverjum lyfsala og vertu viss um að fá ekta Nuga-Tone. Eftirlíkingar eru ekki neins virði. GAUKSTAÐA-HAUGURINN. Allir kannast við víkingaskip Norðmanna, er fanst í Gaukstaða- haugnum svonefnda, og geymt er sem dýrgripur í Osló. Haugnum sjálfum, sem skipið fanst í, hefir lítill sómi verið sýndur, þangað til nú, að Norð- menn tóku sig til og færðu haug- inn í sitt forna lag. Um síðustu mánaðamót var sú aðgerð full- gerð. Var þá haldin hátíð við hauginn, þar sem Hákon konung- ur hélt ræðu sögulegs efnis. MÝVATNSSVEIT. (Jón frá Múla orti.) Þú, móðir vor aldna, hin eldborna sveit, - Hvar æskudraums naut ég í blómanna reit. Eg minnist þín gjörla á gleðinnar stund, þá gleymi ég hörmum og sérhverri und. Þú geymir í skauti þér alt, sem eg ann, og unaðssemd jafn-mikla hvergi ég fann. Þótt hverfi mér vinir og vonir og hrós, þá verðurðu jafnan mín gleði og Ijós. Því, hvar er svo fagurt um lönd og um lá? Því lognþokan dvelst ei við bláfjöllin há; hún vogar ei þangað, því himinblær hreinn við hnjkana vakir, og ekki’ er hann seinn. Því sit eg við ströndina’ er fuglanna fjöld í friðsælli gleði sér leikur um kvöld. Þá vaknar í hjartanu himinblíð þrá, og hörmunum sviftir hún brjóstinu frá. En gangi ég aleinn við hnjúkafjöll há, þar heiðmjöllin glóir við loftvegu blá, þá lyftir sér andinn frá hégóma hátt, og hverfur mér alt, sem að lágt er og smátt. En gangi’ eg með Laxá, er leitar að sjá, Ijóð sín er kveður og minnir oss á; að lifið er starfsemi’ og starfseíni’ er líf, og styrkurinn þroskast við baráttu’ og kíf. Og lýgi og heimsku á hólm skorum vér, en hart verður stríðið því liðsmunur er; en hver sá, er æðrast, skal útlægur gjör, að athlægi verði hans hraklega för. Og þótt vér svo hnígum að hálfnaðri þraut, og hverfi vor minning af sögunnar braut, sá andi, sem vorum í athöfnum bjó, um eilífð skal lifa,— og þá er oss nóg. Hvar sem þér kaup- ið og hvenær sem þér kaupið Magic bökun- arduft, vitið þér, að það er ætíð hægt að reiða sig á það og er hið besta, ávalt á- byggilegt og hreint. BÚIÐ TIL 1 CANADA MACIC BAKINC POWDER Á haugnum var reistur varði og á honum upphleypt mynd af vík- ingaskipinu. Á að nota staðinn í framtíðinni fyrir fundi sagn- fræðinga. — Lesb. 1. ág. Stofnað 1882 Hafa hitað heimili í Winnipeg síðan “82” D. D.W00D&S0NS, LTD. VICTOR A. WOOD President BLÓÐPENINGAR. Bóndi lokkar flóttamenn yfir landamæri Rússlands og selur þá í hendur Rauðliða. — Sænska blaðið “Nya Dagligt Allehande” birtir nýlega skeyti frá Helsingfors, er skýrir frá af- ar svívirðilegri athöfn, er bóndi, að nafni Loutonen, hefir framið. Það sannaðist á hann, að hann hefði narrað karelskan flótta- mann inn yfir landamæri Rúss lands og selt hann þar í hendur rússneskra hermanna. Hermennirnir kvöldu flótta- manninn á ýmsan hátt og létu hann síðan grafa sína eigin gröf. Að því loknu skutu þeir hann, fleygðú honum 1 gröfina og rót- uðu ofan á hann moldinni. Bóndinn; hefir meðgengið fyr ir lögreglunni, að hann hefði um langt skeið verið í þjónustu kom- múnista. Og að hann hefði sér staklega haft það verk með hönd- um, að gabba flóttamenn inn yfir landamæri Rússlands. Bóndinn fékk 300 mörk og þrjár flöskur af vodka fyrir hvern Látið CANADIAN NATIONAL— CUNARD LINE t sambamti við The Icelandic Millennial Celebration Committee. Dr. B. J. Brandson, H. A. Bergman, Dr. S. J. Johannesson, E. P Jonsson, Dr. B. H. Olson, S. Anderson, A. B. Olson, G. Johannson, L. J. Hallgrimsson, S. K. Hall, G. Stefansson, A C. Johnson, J. H GlslaSon, Jonas Palsson, P. Bardal, M. Markusson, W. A. Davidson. Löggilt 1914 tslendingar I Canada, eins og landar þeirra, sem dvelja víSs- vegar annarsstaðar i’iai'ri fóstur- jörðinni, eru nú meir en nokkru Binni áður farnir að hlakka til þúsund ára Alþingishátlðarinnar I Reykjavík, I júnímánuði 1930. tsland, vagpra lýðveldisins, eins og vér nú þekkjum það, stofnaði hið elzta löggjafarþing t júni- mánuði árið 930. pað er ekkert íslenzkt hjarta, sem ekki gleðst og slær hraðara við hugsunina um þessa þúsund ára Alþingis- hátíð, sem stjórn tslands hefir ákveðið að halda á viðeigandi hátt. Annast um ferðir yðar á hina ISLENZKU - - - Þúsund ára Alþingishátfö REYKJAVÍK JÚNI 1930 Canadian National járnbrauta- kerfið og Cunard eimskipafélagið vinna I samlögum að þvl, að flytja tslendinga hundruðum sam- an og fólk af islenzku bergi brot- ið, til Islands ta að taka þátt t háttðinni og siglir sérstakt skip frá Montreal t þessu skyni. Meðal annars, sem á borð verður borið á skipinu, verða Islenzkir, góm- sætir réttir. par verða leikir og: ýmsar skemtanir um hönd hafð- ar og fréttablað gefið út. Spyrjist fyrir um vorar sérstöku ráðstafanir Leitið upplýsinga hjá Canadian Natíonal umboðsmannlnum I Wlnnipeg Saskatoon, Edmonton, eða skrifið beint til J. H. GISLASON, Winnipeg (phone 88 811) 409 Mining Exchange Bldg. CANADIAN NATIONAL RAILWAYS eOa einhverjum umboOsmanni CUNARD STEAMSHIP LINE HOWARD WOOD Treasuser LIONEL E. WOOOD Secretary WHITE SEAL (Piltarnir, sem öllum reyna að þóknast) K0L og KÓK Talsími: 87 308 Þrjár símalínur flóttamann, er hann gabbaði á vígi um slíkar í- þennan hátt til dauða. — ísland J MALDEN ELEVATOR COMYANY LIMITED Stjórnarleyfi og ábyrgð. Aðalskrifstofa: Grain Exchange, Winnipeg. Stocks - Bonds - Mines - Grains Vér höfum skrifstofur I öllum helztu borgum í Vestur-Canada, og einka símasamband við alla hveiti- og stock-markaði og bjóðum því viðskifta- vinum vorum hina beztu afgreiðslu. Hveitikaup fyrir aðra eru höndluð með sömu varfærni og hyggindum, eins og stocks og bonds. Leitið upp- lýsinga hjá hvaða banka sem er. Komist í samband viö ráösmann vorn á peirri skrifstofu, sem nœst yöur er. Winnipeg Regina Moose Jaw Swift Current Saskatoon Calgary Brandon Rosetown Gull Lake Assiniboia Herbert Weyburn Biggar Indian Head Prince Albert Tofield Edmonton Kerrobert Til að vera viss, skrifið á yðar Bills of lading: “Advise Malden Elevator Company, Limited, Grain Exchange, Winnipeg.” BEER Ljúfur og heilnæmur drykkur með þetta aðlaðandi bragð, sem aðeins humall og hæfilegur aldur geta veitt. Fæst í öllum löggiltum ölstofum og í Cash and Carry búðum. The Kiewel Brewing Go. Liiniled St. Boniface Man.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.