Lögberg - 06.02.1930, Qupperneq 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. FEBRÚAR 1930.
Bls. 3.
Sérstök deild í blaðinu
SOLSKIN
Fyrir börn og unglinga
Ákvœðaskáldið
(Niðurlag.)
4. Betri er belgur hjá en barn.
Nú var Torfi gamli í essinu sínu. Aldrei á
sefi sinni hafði hann lifað aðra eins hamingju-
stund. Alt heimilisfólkið snerist í kring um
hann, eins og skopparakringlur, og vildi nú hver
verða fvrstur til að gera honum greiða.
Sýslumaður skrapp fram í stofu og kom um
ha>l inn aftur með spegilfagra spesíu. Hann
ætlaði að leggja spesíuna í lófann á Torfa
gamla, en í sömu svipan barst að eyrum hans
ómur af skærum og hvellum barnshlátri. Hann
hætti við að fá Torfa spesíuna og leit til dvra.
Var baðstofuhurðinni þá hrundið upp, og inn
kom Hrefna litla dóttir hanis með fasi miklu.
Hún ætlaði að segja eitthvað, en gat ekki kom-
ið upp einu einasta orði fvrir hlátri.
“Þú mátt ekki hlæja svona hátt, góða mín,
þegar gestir eru komnir,” sagði móðir hennar
<>g strauk hendinni um vangann á henni.
“Eg get ekki annað en hlegið,” sagði Hrefna.
“ Eg sá nokkuð skrítið áðan.” Svo hló hún og
flissaði, eins og hún væri ekki með öllum mjalla.
“Hvað sástu, barn?” spurði svslumaður og
leit framan í Hrefnu. Það var ekki að sjá, að
hún hefði verið úti í illviðri. Hún var kafrjóð
út undir eyru, og gleðin geislaði úr augunum á
henni.
“Eg sat úti á túni,” sagði liún, “og var að
búa mér til festi úr fíflaleggjum, en þá varð
mér alt í einu litið heim að bænum. Eg sá tvo
stóra kláfa bak við bæinn, og upp úr öðrum
þeirra kom ljótur strákur. Þá fleygði eg mér
niður í laut, til þess að láta hami ekki sjá mig.”
Torfi fór að ókyrrast í sæti sínu og kvaðst
ekki mega slóra lengur. Hann stóð upp og ætl-
aði að ganga út, en sýslumaður skipaði vinnu-
mönnum -sínum að standa fyrir baðstofudyr-
unum og láta hann ekki sleppa.
“Betri er belgur en bam,” tautaði Torfi
gamli og- gaut hronauga til Hrefnu litlu. Hann
aá sér engrar midankomu a-uðið, ])ví að þrír
ungir og hraustir menn stóðu fyrir dyrunum,
og voru þeir ekki árennilegir. Nú var yfirlæt-
issvipurinn horfinn af andliti hans. Hann lit-
aðist um með flóttalegu augnaráði.
Sýslumann var farið að gruna margt. Hann
bað Hrefnu að segja sér, hvað hún hefði séð
uieira, og var hún ekki -sein til svars: “Strák-
Urinn lauk upp hinuml kláfnum og tók upp úr
honum fýsibelg og skjóðu, og tvö gæru-skinn.
Svo fór hann með þetta alt saman upp á t«e-
inn.”
“Og livað gerði strákurinn svo?” spurði
aýslumaður.
“Hann setti fýsibelginn ofan { strompiim
fór að blás-a ótt og títt.”
“Ekki skal mig furða, þó að stormuriim
v®ri stinnur,” sagði sýslumaður og hvesti aug-
uu á Torfa. Og hvað gerði strákurinn svo?”
_ “Hann tók grjón úr skjóðunni, og jós þeim
;i báða glugga. ”
“Ekki skal mig furða, þó að hríðin væri
hörð!” sagði sýslumaður. “Og hvað gerði
®trákurinn svo?”
“Hann tók bæði gæruskinnin og breiddi þau
^fir gluggana.”
“ Ekki skal mig fui'ða, þó að sólmvrkvinn
v*ri svartur,” sagði sýslumaður. “Og hvað
««rði strákurinn svo?”
Hann tók skjóðuna,\fýsibelginn og gæru-
fkninin og lét það alt saman ofan í annan kláf-
|Un, en skreið sjálfur ofan í hinn. ” Hrefna var
a svert upp með sér, því að allir rendu augum
1 hennar og hlustuðu með undrun og gaum-
.-rírHni á hvert orð, sem hún sagði.
j Sýslumaður leit óhýrlega til Torfa og kvað
lann vera hinn mesta mannhund, “en ekki er
jler vits varnað,” sagði hann. “Hefir þú leik-
raargan manninn grátt hér um -slóðir, og skalt
a ta þín makleg málagjöld.”
5. Rósaleppurinn.
i’að fór nú að minka gorgeirinn í Torfa.
ytaniJ boríði í gaupnir sér og mælti ekki orð.
ai iann bundinn rammlega með nýjum reip-
m og lokaður inni í skemmu, Síðan voru kláf-
öði'11 b°rnir iieim ú hlaðið. Lauk sýslumaður
p Jurn beirra, upp, og kendi þar margra grasa.
8jJrst kom fýsibelgur, ]>á skjóða og tvö gæru-
«. nIr’ 1°^ iniís b°m ull og smjör, ,sem Torfa
samia hafði áiskrvfnn:c+ á
afði áskotnast á ferðum
ðhi vissu menn ekki fyr, en lokið
sinum.
á
kláf njenai okiu íyr, en iokio a hinum
,jrp llllrn brökk upp, og st-ökk upp úr lionum
leb 11 ab gizka sjö ára gamall. Hann
Ur f° as,0fúim í kring um sig, eins og fangað-
<)tr ‘. Hann var illa til fara, með úfið liár
ann -nn 1 fvaman. Það skein í bera olnbog-
af ,.;a 1()imm> og neglurnar stóðu langt- fram
nguigomunum, eins og hrafnsklær.
0£>. foiarna er ]tóti strákuriiin,” sagði Hrefna
R (f(aldl sig bak við móður sína.
maðm-Va^ beifir bú, litli snáði?” spurði sýslu-
láo-t ^ v !H'ifi Haukur,” svaraði drengurinn svo
að I>að heyrðist varla.
írekk ^t‘|b U11(larlegt nafn,” sagði frúin. Hún
fvri,- dren?Slnf °S virti hann kostgæfilega
leg. J r' ‘ x °..fuií bún báðum höndum mjúk-
an um b°fuð lians og lyfti því betur upp.
Drengurinn leit feiminn framan í hana, og sá
hún þá, að liann var móeygur. Þá varð hún
alveg heilluð og gleymdi öllu öðru.
“En hvað augun í þér eru falleg. Er mig
að dreyma? Mér finst eg hálf-kannast við þessi
blíðlegu, tindrandi barnsaugu. Einu sinni átti
ég dreng, sem hafði -svipuð augu, en hann er
nú fyrir löngu dáinn. Æ, lofaðu mér að horfa
lengur í augun á ])ér, ljúfurinn minn. Þau eru
svo fögur og saklevsisleg. Ó, að eg mætti horfa
í þau um alla eilífð! Eg fimi, að það sefar
sorg mína. Það hefir betri álirif á mig, en að
lesa fögur ljóð. Það fær mér meiri unaðar, en
að hlusta á hljómfagran söng. ” Það var eins
og frúin væri að tala upp úr svefni, og sælu-
ríkt bros lék um varir hennar, eins og hún væri
hugfangin af einhvegrri dýrðlegri draumsjón.
Nú fór sýslumanni ekki að lítast á blikuna.
Hann héÞ, að konan sín \ærii farin að tala
óráð.
“'Hvar er hann fóstri minn?” spurði dreng-
urinn kjökrandi.
“Hann er lokaður inni í skemmu,” svaraði
sýslumaður..
Þá fór drengurinn að gráta, og tárin hrundu
í drorpatali niður vangana. Hann tók ofurlít-
inn rósalepp úr barmi sér* og fór að ])erra af
sér tárin með honum.
Sýslumannsfrúin átti bágt með að trúa sín-
um eigin augum, og hjarta hennar barðist milli
vonar og ótta. Hún þreif rúsaleppinn af
drengnum og fór að skoða hann. Svq flýtti hún
sér upp á dyraloft og kom að vörmu spori aft-
ur með rúsaleppinn, sem hún hafði geymt í
kistunni. Voru nú rúsaleppamir bornir sam-
an, og kom það þá í ljós, að þeir voru nákvæm-
lega jafn-stórir og rósimar þær sömu, bæði að
lögun og Ht.
Sýslumaður lét undir eins leiða Torfa út úr
skemmunni og skipaði honurn að segja satt frá
ættemi þessa drengs, og livernig á því stæði,
að ])essi rósaleppur væri í fómm lians.
“Ekki tjáir að deila við dómarann,” sagði
Torfi, og mun eg nú segja alt sem eg veit um
drenginn og rúsaleppinn, en frjáls vil eg vera
meðan eg segi sögu mína.” .
Voru þá leyst af honum böndin, og settist
hann á annan kláfinn, en drengurinn hljóp til
hans og vildi hvergi aars staðar vera. Tók
])á Torfi drenginn og s-etti hami á hné sér og
lét vel að honum. Hóf hann síðan mál sitt á
þess-a leið:
“Fyrir fjórum áram var eg á ferð suður í
Kjós. Eg var fótgangandi, með kláfah-est í
taumi að vanda. Kom þá maður ríðandi á
inóti mér. Hann var í grárri úlpu og reið rauð-
blesóttum liesti. Kastaði eg á hann kveðju, og
tókum við tal með okkur, en ekki vildi hann
fara af baki.
Nú brá svo undarlegai við, að eg heyrði
barnsgrát rétt hjá mér, og vissi ekki gjörla,
hvaðan hljóðið kom. Maðurinn sló í liestinn
og ætlaði að halda áfram, en í sama bili kom
fálmandi barnshönd út úr barminum á úlpunni
ha-ns. Kendi eg í brjósti um barnið og þóttist
vita, að liann mundi hafa stolið því. Eg tók í
taumana á hestinum -og stöðvaði hann. Spurði
eg nú manninn að heiti, en hann vildi ekki
segja. til na-fns síns. Skipaði eg honum þá að
láta bamið laust, og kvaðst eg ella. mundu kveða
hann niður -og láta jörðina svelgja hann lif-
andi. Eg -sagði honum sem satt var, að eg væri
T-orfi ákvæðaskáld. Hann hafði þá ekki hug
til að halda baminu lengur, hnepti frá sér úlp-
unni og rétti mér ofurlítinn drenghnokka, sem
hann liafði reift fvrir framan sig undir úlp-
unni. Fór hann síðan leiðar sinnar og reið
mikinn.
Eg fór að ist-umra yfir drengnum og spurði
hann að heiti. Kvaðst hann heita Gaukur, og
lofaði eg honum að halda því nafni. Fór eg nú
með hann heim til næsta bæjar og fékk mjólk
handa honum. Varð hann ])á allhress og hætti
að vola, Þegar eg tók af lionum skóna um
kvöldið, var rósaleppurinn sá ama í öðrum
skónum lians, en hinum lia.fði hann týnt. Eg
spurðist víða fyrir um ætterni drengsins, en
enginn vissi deili á lionum. Réð eg það ])á við
mig að ala önn fyrir honum sjálfur og hafa
hann með mér á fei'ðum mínum, enda var hann
nú orðinn svo elskur að mér, að hann mátti ekki
alf mér sjá. ” ,
Nú þoldi frúin ekki lengur mátið, og rann
henni blóðið til skyldunnar. Hún tók drenginn
í fang sér og faðmaði hann að sér, frá sér num-
in af gleði.
“Þú heitir ekki Gaukur,” sagði hún. “Þú
heitir Ha-ukur, og eg er mamma þín, elsku
drengurinn minn.”
“Og eg er faðir þinn, ljúfurinn minn,” sagði
sýslumaður og klappaði Ha.uk á -kollinn.
“Og eg er -systnr þín,” sagði Hrefna. Hún
náði í annan fótinn á Hauk og lagði hann undir
vanga sirin.
“Nú trúi eg ekki!” sagði Haukur. Hann
skimaði í allar áttir og vii-tei ekki, hvaðan á sig
stóð veðrið.
Þá ])rýsti móðir lians brennheitum kossi á
vangann á lionum og var svo góð við haun, að
'hann gat ekki efast lengur. Hann hallaði sér
ömggur að móðurhjartanu, sem sló svo ört af
ást og gleði.
Frúin hélt enn á rósaleppunum í hendinni,
en nú stakk hún þeim í barm sér og sagðist víst
skyldi gevma l)á eins og sjáaldur auga síns
meðan liún lifði.
Alt heimilisfólkið safnaðist kring um sýslu-
maunsfrúna með miklum fögnuði, og vildu nú
allir bera Hauk á höndum sér.
“Ekki óraði mig fyrir því, að slík heill
mundi hljótast af komu þinni,” sagði sýslu-
maður og sneri sér að Torfa gamla. “Vel gerð-
ir þú að bjarga syni mínum úr klóm Finns
flakkara, því að hann hefir það verið og eng-
inn annar, sem tók Hauk frá oklcur. Skal eg
nú gefa þér tvær spesíur, og máttu svo fara
leiðar þinnar í friði, og get eg ekki fengið af
mér að refsa þér.”
Torfi varð hnugginn og mælti: “Fullþung
refsing finst mér ]>að vera, að þurfa nú að skilja
við þennan hugljúfa. dreng, sem eg liefi tekið
ástfóstri við, og vildi eg heldur vera laminn
með lurk. Enginn maður lie-fir auðsýnt mér
blíöu, nema þessi litli drengur, enda hefir liann
verið eini geislinn. á götu minnar auðnulausu
æfi.”
“Þá mun eg gera þér annan kost,” sagði
sýslumaður. “Þii ska.lt Vera hér hjá mér það
sem eftir er æfinnar, svo að þú þurfir ekki að
skilja \nð Hauk litla. Mátt.u hafa svo mikið
frjálsiæði sem þú vilt, og vinna þau verk, sem
þér sýnist.”
Torfi tók þessu kostaboði með þökkum, og
var nú allkátur yfir því, að mega vera samvist-
um við Hailk.
Um kvöldið var lialdið veglegt afmælisgildi,
því að nú var Haukur orðinn -sjö ára gamall.
Hafði honum verið þvegið -og hár hans greitt,
og neglur af bonum skomar. -Sat -hann nú við
borðið, m-eð silkiklút um liálsinn, og höfðu
menn orð á því, hvað hann væri fríður sýnum.
“Þá gall eldabuskan við og mælti: ‘ ‘ Ilvert
á barninu að bregða, nema beint í ættina! ’ ’
Torfi gamli ák\æðaskáld sat á aðra hönd
sýslumanni og var mjög í hávegum hafður. —
skemti hann mönnum vel og lét fjúka í kviðl-
ingum. Hafði ekki í manna minnum verið
öimur e-insi glaðværð á sýslumanns-setrinu.
—Geislar I. Sigurb. Sveinsson.
Ljósið uppi á hæðinni
Eftir Iíarvey Everton Averill.
J. P. tsdal, þýddi.
“Arama, lieldur þú að Sankti Kláus muni
koma hingað í nótt?” spurði* Ethel. — Það var
ekki í fyrsta sinni þennan dag, að húsfrú Spen-
cer hafði lieyrt, þessa spumingu, en samt sem
áður liafði hún ekki uppgötvað, hvemig hiin
ætti að geta svarað henni sannsögulega.
“Já, það ætti að vera æskileg nótt fvrir
liann að koma nú, elskan mín. Jörðin er þakin
snjó, og það ætti að vera létt og auðvelt fvrir
hreindýrin hans, að þessu sinni. Hann hlýtur
að hafa vilst á rangan veg síða-stliðið ár; en á-
reiðanlega getur liann fundið okkur nú, á þess-
um nýja upphleypta þjóðvegi.”
“Mig vantar að sjá Sankti Kláus, þegar
liann kemur,” sagði Tom, sem var 5 ára gamall,
mjög alvarlegur.
“Þú verður sofnaður áður en hann kemur,”
svaraði Ethel. “Þar að auki mundir þú verða
hræddur við hann,” ákærði hún hann um.
“Eg veðja, að eg mundi ekki hræðast hann
heldur,” sagði Tom í kappræðu-hita skjótlega.
‘ ‘ Það er engin þörf á því, að hræðast Sankti
Kláus,” sagði Ethel, leidd af sínu sjö ára þrovsk-
aða þekkingar-viti. “Hann er góður \nð böm-
in og segir aldrei höstugt orð við þau; er það
ekki satt, mamma?”
“Nei, það gjörir liann ekki, kæra börn,”
svaraði hún hæglátlega, um leið og það flaug í
huga hennar, hversu önuglynd að hún hafði
verið um síðastliðinn tíma, sem var af vöjdum
mikillar áhyggju. “Það væri betra fyrir’vkk-
ur að taka upp viðinn ykkar nú, og fara heim
1 í húsið. Það er of kalt fvrir ykkur að leika úti
hér, og amma á eftir að klára öll sín verk enn-
þá.” '
Hlýðnislega röðuðu þyu á sína litlu hand-
leggi, eins mörgum spýtum og þou gátu haldið.
Enda hafði ])að verið afsökun þeirra, til að
komast út úr húsinu, út í snjóinn í nokkrar mín-
útur. Hún liorfði á eftir þeim, meðan þau
trítluðu eftir hinum mjóa gangstíg, sem hún
liafði mokað af gegn um snjóinn fvrir þau;
og þau Ikifruðu upp hinar mjög svo lirörlegu
tröppur og hurfú inn í húsið. En að því búnu
sneri hún sér frá og andvarpaði.
Alundi Sankti Kláus koma í nótt? Mundi
hann nokkura tíma) koma til Iþessa ,heimilis
aftur? Það var uppmáluð hrygð í augum
hennar, þegar hún kannaðist við það með
sjálfri sér, að hún gavti ekki svarað spurning-
um ])essum nokkuð betur, þegar liún spurði
þeirra, en hún hafði gjört fyrir börnin.
Þrevulega rétti liún úr sínum bogna lík-
ama og .setti liönd yfir auga sér, þegar hún
horfði niður eftir veginum, í áttina til þorpsins.
Frá heimili sínu uppi á liæðinni, gat hún séð
svo mílum skifti í kringum sig, þar som nú var
lítið til þess að rjúfa hið leiðinlega, tilhreyting-
arlausa útsýni á þessari líflausu, hvítu ábreiðu.
Langt í burtu, í hliðinni á annari brekku, gat
hún séð hesta-par, sem hægt og hægt togaði
avki sitt upp liallann, og hún hoiTði á það, þar
til það komst alla leið upp og hvarf úr augsýn.
H. A. BERGMAN, K.C.
Islenzkur lögfræðingur
Skrifstofa: Roora 811 McArthur
Building, Portage Ave.
P. O. Box 1656
PHONES: 26 849 og 26 840
Lindal Buhr & Stefánsson
íslenzkir lögfrseCingar.
356 MAIN ST. TALS.: 24 963
peir hafa einnig skrifstofur a5
Lundar, Riverton, Gimli og
Piney, og eru þar aö hitta á
eftirfylgjandi tímum:
Lundar: Fyrsta miBvikudag,
Riverton: Fyrsta fimtudag,
Gimll: Fyrsta miCvikudag,
Piney: priCja föstudag
I hverjum mánuOi.
J. RAGNAR JOHNSON
B.A., LL.B., LL.M. (Harv.)
Islenzkur lögmaður.
Rosevear, Rutherford Mdntosh and
Johnson.
910-911 Electric Railway Chmbr*.
Winnipeg, Canada
Sími: 23 082 Heima: 71 753
Cable Address: Roscum
J. T. THORSON, K.C.
Islenzkur lögfræOingur
SCARTH, GUILD & THORSON
Skrifstofa: 308 Mining Exchange
Bldg., Main St. South of Portage
PHONE: 22 768
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
LögfræCingur
Skrifstofa: 702 Cönfederation
Life Building.
Main St. gegnt City Hall
PHONE: 24 587
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Ot-
vega peningalán og eldsábyrgO
af öllu tagi.
PHONE: 26 349
A. C. JOHNSON
907 Confederation Life Bldg.
WINNIPEG
Annast um fasteignir manna.
Tekur aO sér aO ávaxta sparifé
fölks. Selur eldsábyrgB og blf-
reiöa ábyrgCir. Skriflegum fyr-
irspurnum svaraO samstundis.
Skrifstofusími: 24 263
ffeimasimi: 33 328
ALLAR TEOUNDIR FLUTNINGA l
Nú er veturinn genginn f garfl,
og ættuB þér þvl aO leita til mfn,
þegar þér þurfiO á kolum og
vlO a8 halda.
Jakob F. Bjamason
668 Avlerstone. Síml 71 898
%
pJÓÐLEGASTA KAFFI- OG
MAT-BÖLUBÚ8IÐ
sem þessi borg heíir nokkum
tfma haft innan vébanda slnna.
Fyrirtaks máltíOir, skyr, pönnu-
kökur, rúllupylsa og þjöOræknis-
kaffi.—Utanbæjarmenn fá sér
ávalt fyrst hressingu á
WEVEL CAFE
692 SARGENT AVE.
Sími: 37 464
ROONEY STEVENS, eigandi.
GUÐRÚN S. HELGASON
A.T.C.M.
kennari í
Pianóspili og hljómfrœSi
(Theory)
Kenslustofa: 540 AGNES ST.
Slmi: 31 416
Skugyar kvöldsins voru að læðast yfir Okla-
lioma slétturnar. Sólin var að síga hægt niður
í mjúkt skýbólsturs rúm, bak við hæð eina, eins
og dauf-máluð mynd, bak við skýjadrög vest-
urloftsins, og kulda-andvari aðkomandi nætur
var ineira ;ið segja nú helzt til bítandi, gegn um
■ hennar þunna, fremur litla klæðnað.
Þarna til suðurs, í áttina til litla bæjar-
þorpsins, lá vegurinn, eftir hverjum að sonur
hennar hafði farið, nótt þá, sem hann yfirgaf
gamla heimilið. Ó, hve árin höfðu verið lengi
að líða, síðan það skeði! Já, miklu lengur að
líða, þar sem engin frétt í nokkurri mynd hafði
komið því viðvíkjandi, hvað um hann hefði
orðið. Hafði hann lialdið áfram til suðurs?
eða hafði hann farið til norðurs? Hún gat ekki
vitað það. En á einhvem hátt vakti von í
hjarta henliar, að vegur sá, sem liafði tekið
liann í burtu, mundi einhvem tíma leiða hann
lieilan á húfi heim aftur.
Hún hélt áfram vinnu sinni, þó hún hríð-
skylfi af kulda. Hrossin vom mumrandi af
löngun í hey sitt; svínin í stíu sinni voru hrín-
andi eftir fæðu sinni; hænsnin voru lilaupandi
kring um fætur hennar, með gjallandi njasi í
ákafa sínum eftir fóðri sínu; og meira að segja
voru kýrnar, sem æfinlega era þolinmóðar,
baulandi í stöllum sínum í gripagirðingunni.
Framh.