Lögberg - 20.03.1930, Blaðsíða 6
Bls. 6.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. MARZ 1930.
Mary Turner
Eftir
M ARV I N D AN A.
“Yður fellur þetta ekki,” sagði hún blíð-
lega. “Það var ágætt! Eg vonáði alt af, að
þér vilduð það ekki. Nú skal eg segja yður
annað, sem mér hefir dottið í hug. Setjum
svo að þér færuð vestur í land — eitthvað, þar
sem þér hafið sæmilegt tækifæri til að komast
áfram, og setjum svo, að þér hefðuð nægilega
peninga til áð geta lifað sómasamlega, þangað
til tækifærið byðistf”
Það var eins og nýtt líf færðist í vesalings
stúlkuna með nýjum vonum, sem með þessum
orðum voru vaktar í brjósti hennar. Hún leit
upp og í fyrsta sinn, síðan hún kom inn í hús-
ið, brá fyrir gleðisvip á andliti hennar.
“Egskal gera yður þetta mögulegt,” sagði
Mary, “ef þér í raun og veru viljið það.”
Þetta vinsamlega og höfðinglega tilboð
hafði þau áhrif á vesalings stúlkuna, að hún
varð í svipinn eins og önnur manneskja. Hún
rétti úr sér og talaði í fullum rómi:
“Vissulega vil eg það,” sagði hún og leit
þakklátlega til þeirrar, sem við hana talaði.
Mary stóð á fætur, gekk að stúlkunni, sem
hélt áfram að horfa fast á hana. Góðvildin oá
einlægnin lýsti sér í öllu látbragði hennar. Hún
mintist sinnar eigin reynslu, þegar hún horfði
á þetta mótlætisbam, og án hennar hefði hún
fráleitt getað fundið eins innilega til með Hel-
en, eins og hún gerði. Hún hafð lært mikið af
sinni eigin reynslu, og aðvaranir hennar vom
ekki gripnar úr lausu lofti.
“Það er eitt, sem eg þarf fyrst að segja yð-
ur,. Ef þér í raun og vem ætlið að lifa heiðar-
legu lífi héðan af, þá er yður áríðandi að 'byrja
rétt og víkja aldrei frá þessum góða ásetningi.
Vitið þér hvað eg er að fara!”
“Þér eigið við, að eg eigi alt af að haga mér
vel og heiðarlega,” sagði Helen, og talaði nú
með meiri kjarki en áður, og kjarkinn hlaut
hún að hafa fengið frá Mary.
“Eg á ekki við það eitt,” sagði Mary ein-
læglega. “Eg á við, að þér eigið að gleyma
því, að þér hafið nokkurn tíma verið í fangelsi.
Eg veit ekki hvað þér hafið gert, og eg held
ekki, að eg kæri mig um að vita það. En hvað
sem það hefir verið, þá hafið þér goldið fyrir
það, goldið fyrir það hátt verð.” Þetta var
sagt af svo miklu sannfæringarafli, að Helen
fanst hún áreiðanlega hafa rétt að mæla.
“Já, það má nú segja,” sagði hún.
“Jæja, þá,” hélt Mary áfram. “Bara byrj-
ið alveg að nýju og gætið þess, að láta ekki
ganga á yðar rétti. Gætið þess, að þeir láti yð-
ur ekki borga í annað sinn. Farið þangað, sem
enginn þekkir yður, en þér megið ekki segja
fyrstu manneskjunni, sem er vinsamleg við
yður, að þér hafið gert einhver afglöp og verið
í fangelsi. Bara hagið yður vel og ráðvand-
lega, og þá hefir enginn ástæðu til að amast
neitt við yður. Viljið þér nú lofa mér þess?”
“Já, eg lofa því,” sagði Helen alvarlega.
“Það.var ágætt,” sagði Mary glaðlega.
“Bíðið þér ofurlítið,” bætti hún við og fór út
úr herbreginu.
“En sú vitleysa, að láta ókunnugt fólk taka
svona af sér peninga,” sagði Aggie við Joe og
sýndi á sér nokkum óánægjusvip út af því,
hvað Mary var brjóstgóð og hjálpsöm. Sú
hugsun hafði ávalt verið henni afar fjarri
skapi, og eiginlega langt fyrir utan hennar
skilning, að það væri nokkurt vit í því, að láta
peninga af hendi, án þess að fá eitthvað fyrir
þá. Það var hins vegar alls ekki langt frá
skapferli Garsons, að hafa töluverða meðlíðan
með öðrum, þó honum að vísu þætti nóg um,
hvað Mary var hjálpsöm og örlát við þá, sem
bágt áttu. Samt sem áður datt honum ekki í
hug, að gera nokkuð í þá átt, að draga úr hjálp-
semi hennar.
Mary kom aftur eftir fáeinar mínútur og
hélt á vænum bunka af seðlum í annari hend-
inni, sem hún rétti stúlkunni. Hún talaði al-
varlega en þó blíðlega:
“Héma er dálítið af peningum. Það er
nóg til að borga fargjaldið og nóg handa yðui
að lifa af góðan tíma eftir að þér komið vestur,
ef þér farið vel með það.”
Vesalings stúlkunni brá mjög við. Hún •
hnipraði sig saman og leit undan og skalf eins
og hrísla.
“Eg get ekki tekið við þessu,” sagði hún
hálf stamandi. “Eg get það ekki. Eg get það
ekki!”
Mary stóð eins og agndofa dálitla stund,
svo furðaði hana á þessu. Þegar hún tók aft-
ur til máls, var röddin ekki eins blíðleg, eins
og áður. Það er engan veginn þægilegt, að
láta aðra neita að þiggja vorar eigin vel-
gerðir.
“Komuð þér ekki hingað til þess að fá
hjálp?” spurði hún.
“Jú,” sagði stúlkan, “en — en — eg vissi
ekki — að það vomð þér.”
“Þér hafið þá þekt mig áðurí” sagði Mary.
“Nei, nei,” sagði stúlkan í hvellum róm.
“Hún lýgur,” gall Aggie við.
Garson sagði ekkert, en það var auðséð á
svip hans og augnaráði, að hann var alveg á
sama máli og Aggie, og það var Mary vafa-
laust líka, þvf það, sem hún sagði, gaf það til
kynna.
“Svo þér hafið kynst mér áður? Hvar?”
óafvitandi, eða án þess að ráða við það,
játaði Helen að neitun sín um það, að hún hefði
áður þekt Mary, væri ekki sönn.
“Eg get ekki sagt það,” sagði hún dauf-
lega og vandræðalega.
“Þér verðið að segja það,” sagði Mary.
Hana grunaði, aft hér væri um eitthvað að
ræða, sem hana snerti beinlínis sjálfa og sem
henni máske va*ri nauðsvnlegt að vita. “Þér
verðið að segja það,” endurtók hún.
Stúlkan gerði ekki annað en endurtaka sömu
o: ðin án þess að líta upp:
“Eg get það ekki.”
“Hvers vegna getið þér það ekki?” spurði
Mary. Brjóstgæði hennar voru nú svo að segja
þrotin, en gmnur hennar vakinn, að hér væri
um eitthve.t undirferli að ræða.
“Vegna þess — vegna þess —” sagði Hel-
en og komst ekki lengra.
Það, hvað Mary var fljót að hugsa og úr-
raiðagóð, kom henni nú, eins og oftar, að góðu
haldi. Hún hagaði orðum sínum öðra vísi.
“Fyrir hvað voruð þér dæmdar í tugthús-
ið?” spuiði hún.
Stúlkan svaraði ekki, og það var Garson,
sem rauf þögnina.
“Komið þér með það,” sagði hann og það
svo grimmilega, að stúlkan varð hrædd og
þorði ekki annað en láta undan. Mary gaf hon-
um bendingu um, að skifta sér ekki af þessu. og
hann gerði það ekki aftur, en það sem hann
sagði, hafði engu að síður sín áhrif að draga
það upp úr stúlkunni, sem hiín vildi ekki segja.
“Fyiir að stela,” sagði hún í hálfum hljóð-
um.
“Stela hverju?” spurði Mary.
“ Vörum.”
“Hvar?”
Hún svaraði í svo lágum hljóðum, að það
varla heyrðist.
“The Emporium.”
Nú sá Mary alt í einu ljóst og skýrt, hvemig
ástatt var.
“The Emporium, biíð Edwards Gilder,”
mælti hún fyrir munni sér. Röddin varð köld
og þur. Hatrið, sem hún hafði lengi alið í
brjósti, gerði nú aftur vart við sig. “Svo þér
emð—”
“Hún komst ekki lengra, því stúlkan greip
fram í fyrir henni og æpti upp yfir sig:
“Eg er ekl^i! Eg er ekki!”
Mary næstum tapaði valdi á sjálfri sér rét!
í svipinn, og hún talaði óeðlielga hátt:
“Þér eruð víst!”
Stúlku vesalingurinn gafst alveg upp. Hún
reyndi ekki aö verjast lengur. Mary hafði
næstum mist vald vfir sér, en fljótt náði hún
sér þó aftur, svo að hún gat komið upp orði,
þó málrómurinn væri æði mikið öðru vísi, held-
ur en hann átti að sér..
“Hún gerði það!” hrópaði hún upp yfir
sig. Svo sneri hún sér að stúlkunni og talaði
nokkurn veginn stillilega:
“Hvers vegna eknduð þér mér um þetta?”
Helen gerði hVerja tilraunina eftir aðra, að
taka til máls, áður en henni hepnaðist það, og
þegar hún loks gat komið upp orði, þá komu
orðin á strjálingi, og hún átti afar erfitt með
að tala.
“Eg kofst að því, að þeir væra að gefa mér
gætur, og eg var hrædd um, að þeir mundu taka
mig fasta. Svo eg fór með það, sem eg tók, inn
í fata-herbergið, og lét það í einn fataskápinn,
sem ekki var nærri mínum skáp og sumt lét eg
í vasa á yfirhöfn, sem þar hékk. Hamingjan
veit, að eg visi ekki hver hana átti. E? bara
stakk þessu þarna, eg var svo hrædd—”
“0g þér létuð mig fara í tugthúsið í þrjú
ár fyrir þetta!” sagði Mary í þeim málróm, að
Helen kveinkaði sér ákaflega.
“Eg var hrædd,” sagði hún svo lágt, að
varla heyrðist. “Eg þorði ekkert að segja.”
“En þeir náðu yður seinna,” sagði Mary.
“Hvers vegna játuðuð þér þá að hafa stolið?”
“Eg var enn hræddari. Eg sagði þeim, að
þetta væri í fyrsta sinn, sem eg hefði tekið
nokkuð, og þeir dæmdu mig bara í eins árs
fangelsi.”
“Þér sluppuð með eitt ár, af því þér skæld-
uð og luguð. Eg vildi ekki gráta framan í þá,
og eg sagði það eitt, sem satt var—”. Hún
komst ekki lengra, og það setti að henni ákaf-
an ekka, en ekki tárfeldi hún. Hún varð náföl
í andliti og hún stóð þama hreyfingarlaus og
horfði á þessa manneskju, sem hafði orðið til
þess að eyðileggja líf hennar og hrekja hana
af þeirri lífsstefnu, sem hún hafði fastlega sett
sér að halda og sem hún enn vissi að var hin
eina rétta.
Barson stóð á fætur, og leit ýmist á stúlk-
una, sem hann hafði frelsað úr dauðans hættu,
eða Iiina, sem þess var í raun og veru valdandi,
að hun hafði leitað sér hvíldar í hinni votu
gröf. Hann langaði vafalaust til að vera Mary
til hjálpar, en við nánari athugun, fanst honum
hyggilegast að láta þetta afskiftalaust í bráð-
ina, og settist ]>ví hljóðlega aftur í sæti sitt, án
þess að segja nokkurt orð.
Aggie tók nú tækifærið að segja eitthvað
meðan þögnin var. Hún var hálf ergileg í mál-
rómnum.
“Sumar manneskjur era reglulegar ótugt-
ir. Það má þó segja.”
Þó þetta væri alt anað en vinsamlegt, þá
kom það þó Helen til hjálpar; hún eins og rank-
aði við sér. Nú setti að henni grát mikinn, en
hún reyndi samt að bera fram afsakanir.
“Eg skal aldrei fyrirgefa sjálfri mér þetta”,
sagði hún. “Aldrei!”
Mary fékk enn meiri fyrirlitningu fyrir
þessari stúlku.
“ó, jú,” sagði hún afar hörkulega. “Fólk
fvrirgefur sjálfu sér furðu hæglega! Hættið
þessum skælum. Það er engin hætta á ferð-
um.” Hún rétti henni aftur peningana og
meira að segja stakk þeim í lófa hennar, þegar
hún lézt ekki vilja taka við þeim.
“Takið þér við peningunum, og farið svo
út,” sagði Mary í byrstum róm.
“Eg ge^ekki tekið við þeim,” sagði Helen
vandræðalega, en slepti þó ekki haldi á pening-
unum; hún stóð upp og gekk nokkur fet í átt-
ina til dyranna.
“Takið tækifærið, meðan tími er til,” sagði
Mary. “Farið, áður en eg tek aðra stefnu,”
og hún benti á dyrnar.
Helen beið ekki boðanna, en hafði sig á
stað eins fljótt og hún gat og þakkaði vafalaust
sínum sæla fyrir að sleppa, og það með alla
þessa peninga, svona þægilega frá þessari
stúlku, sem hún hafði gert svo óskaplega rangt
til, og ekki síður að sleppa frá þessum voða-
lega manni, sem þarna sat og sem henni fanst
að mundi drepa sig, ef hann næði í sig, enda
ætti hún það kannske helzt skilið.
Góða stund eftir að stúlkan var farin, stóð
Mary hreyfingarlaus í sömu sporum. Svo gekk
hún hægt að stólnum, sem stóð hjá skrifborð-
inu og settist þar.
“Þessi stúlka, sem eg þekti ekkert,” sagði
hún með nokkrum ákafa, “og sem eg hefi kann-
ske aldrei talað orð við, hún eyðileggur alt líf
mitt svona herfilega. Ef það væri ekki eins
óttalegt, eins og það er hlægilegt. Það er
hlægilegt!” og hún hló hátt og óeðlilega. “Þetta
er skrítið, reglulega skrítið!”
“Mary!” sagði Garsou stillilega og alvar-
lega, gekk til hennar og staðnanndist rétt fyrir
framan hana. “Þetta dugar ekki.”
Aggie kom líka, og var mikið niðri fyrir.
“Nei, þetta dugar- ekki!” sagði hún í hvell-
um rómi.
Þetta vaið nóg til þess, að> Mary gætti sín
betur og stilti sig, en hún varð að taka á öllu
viljaþreki sínu til að ná sér eftir þessa miklu
geðshræringu, en smátt og smátt hepnaðist
henni það þó nokkurn veginn, eftir litla stund.
“Það er alveg rétt, sem þið segið,” sagði
hún eins og tilfinningarlaust. “En það er bú-
ið og verður ekki aftur tekið. Eg var heimsk,
að láta ]»etta hafa svona mikil áhrif á mig. Eg
hélt eg væri nokkurn veginn búin að jafna mig
eftir allar kvalirnar, sem eg varð að líða, en
þegar eg sá stúlkuna, sem völd var að þessu,
þá rifjaðist .-alt upp fyrir mér aftur, og mér
fanst það alveg ætla að gera út af við mig. Þið
skiljið þetta?”
“Já, við skiljum það,” sagði Garson, tölu-
vert hörkulega, en það var ekki tóm harka í
svip hans og augnaráði.
Aggie fanst það ekki nema viðeigandi, að
hún legði líka orð í belg.
“Við kannske skiljum þetta, en ekki eg
samt, það get eg sagt ykkur. En ef einhver
ókind sendi mig í tugthúsið í þrjú ár, og kæmi
svo og vildi fá frá mér peninga, þá get eg sagt
ykkur með sanni, að það skyldi nú verða eitt-
hvað annaðt en eg færi að lijálpa lienni. Hún
gæti skælt alt sem hún vildi upp á þá vegi að
að gera. Hún gæti frekar dregið úr mér síð-
ustu tönnina, heldur en hún fengi nokkum
skilding frá mér.” Aggie hafði ekki meira að
segja, en henni hafði alveg ofboðið, þegar M'ary
fékk þessari stúlku peningana.
XII. KAIPTULI.
Þegar Aggie var búin að láta út úr sér, það
sem að framan er sagt, varð löng þögn. Hún
fann einhvern veginn, að nú mundi sér hentast
og hollast að segja ekki meira í bráðina, en láta
Mary hafa frið til að jafna sig. Hún kveikti
sér því í vindlingi og fór að lesa leikhúss tíma-
rit. Garson þagði líka, því hann var hræddur
um, að ef hann talaði nokkuð, þá mundi það
kannske æsa skap stúlkunnar að nýju. Sér-
staklega fanst honum hann verða að forðast
að brjóta upp á því umtalsefni, sem efst var í
huga hans og sem hann hafði komið til að tala
um. Mary leið ilta. Þunglyndið sótti að henni.
Henni fanst mótlætið steðja að sér og leggjast
á sig eins og farg, sem hún gæti naumast risið
undir. Hún Var þreytt á sál og líkama. Eftir
góða stund reis hún á fætur og gekk þvert yfir
herbergið og lagðist niður á legubekk, sem þar
var og lét fara eins vel um sig eins og hún gat,
og mintist hún þess í huganum, að slíkra þæg-
inda hafði hún ekki notið, áður en hún komst 5
þann félagskap, þar sem hún nú var. . Þama
hvíldi hún sig stundarkom og það leið ekki á
mjög löngu, þan^að til henni fanst nýtt líf fær-
ast um sig. Það átti hún öllu fremur sinni á-
gætu heilsu að þakka. Fljótt náði hún því aft-
ur fullum kröftum og skap hennar komst líka
von bráðar í jafnvægi, eða því sem næst.
Eftir að liún hafði legið þama æði lengi,
settist hún upp oF leit í kring um sig- Hélt Gar-
son þá að nú væri óhætt fyrir sig að bera fram
erindið.
“Þú veizt,” sagði hann, “því Aggie sagði
þér það, að Oassidy var sendur hingað frá lög-
reglustöðvunum. Hann nefndi engin nöfn, en
það er svo sem auðvitað, hvað hann átti við. ”
Mary horfi á hann með spyrjandi augnaráði,
eins og hún skildi ekki, hvað hann væri að fara,
og hélt hann þá áfram að skýra það sem fyrir
honum vakti. “Eg býst við þú verðir að hætta
öllum kunningsskap við Diek Gilder. Það er
komið til lögreglunnar. Gamli Gilder hefir
náttúrlega beðið hana að skerast í leikinn.”
“Láttu þetta ekki valda þér áhyggju, Joe,”
sagði hún stillilega. Hún þagði ofurlitla stund
og bætti svo við, rétt eins og hún væri að segja
frá einhverju nauða ómerkilegu: “Eg giftist
Dick í morgun.”
KAUPIÐ AVALT
LUMBER
Kji
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVE. BAST. - - WINNIPEG, MAN.
Yard OfAoe: 6th Floor, Bank of HamHtonOhambert
Aggie varð ofsa kát við þessa fregn, en tor-
trygnin var auðsæ í svip Garsons.
“Já,” hélt Mary áfram jafn stillilega. “Eg
giftist honum í morgun. Það var þetta áríð-
andi erindi, sem eg átti við hann,” bætti hún
við og leit brosandi til Aggie. Einhverra or-
saka vegna, sem hún sjálf gerði sér naumast
grein fyrir, hlífðist hún við að líta framan í
Garson rétt í svipinn.
Ba: naslega andlitið á Aggie varð alt að
einu brosi.
“En sú hunda-hepni,” sagði hún. “Þama
veiddirðu reglulega vænan fisk! Skelfing þyk-
ir mér annars vænt um, að þú náðir í hann.”
“Þakka þér fyrir,” sagði Mary og brosti,
en það var meiri gletni en góðvild í svarinu.
Garson var stundum jafnvel undarlega til-
finninganæmur fyrir öðrum, þrátt fyrir það
líf, sem hann lifði, og eigingirnin hafði enn
ekki fengið nærri algert vald yfir honum, og nú
gat hann ekki stilt sig- um, að leggja alvarlega
spurningu fyrir Mary.
“Elskar þú þennan mann?” spurði hann.
Mary átti alls ekki von á þessari spurn-
ingu og hún kom henni mjög á óvart. Samt
sem áður hepnaðist henni að hafa svo gott vald
á rödd sinni, að fæstir mundu hafa. tekið eftir
því, að þar kendi nokkurs óstyrks, eða hún
væri nokkra vitund skjálfrödduð.
“Nei,” sagði hún. Því fylgdi engin skýr-
ing, engin afsökun, ekkert nema bara neitun.
Aggie þótti þetta undarlegt svar, þótt, hún
skildi ástina að vísu á töluvert annan veg, held-
ur en skáldin lýsa henni.
“Er hann ekki ungur?” spurði hún með á-
kafa. “Er liann ekki laglegur, og ör á pening- *
um, jafnvel svo úr hófi keyrir? Ef eg kæmist
í kynni við einhvern náunga, sem hefði ems
mikla peninga og væri eins ör á þeim eins og
þessi Dick, þá skyldi eg víst láta mér þykja
vænt um hann, þó hann væri þrisvar sinnum
eldri. Eg gæti alveg tilbeðið hann.”
“Hvers vegna gi,ftistu honum þá?” spurði
Garson, og þó þessi spurning væri óneitanlega
nokkuð nærgöngul, þá var hún einlæg' og því
afsakanleg. Það var að minsta kosti óhætt að
segja, að lionum var ant um þessa stúlku, sem
ekki var undarlegt, því það var fyrir hans að-
gerðir, að hún var enn á lífi. Hefði hann látið
hana afskiftalausa, vairi hún nú dáin og glevmd.
Honum fanst hann því bera ábyrgð á lífi henn-
ar, og hann fann til þeirrar ábyrgðar.
Það leit út fyrir, að M*ary fyndist líka, að
hann ætti það skilið, að hún sýndi honum ein-
lægni, og því sagði hún honum eins og var.
“I næstum heilt ár hefi eg verið að hugsa
um þetta, og unnið að því öllum árum, að þetta
nuetti hafa framgang, ” sagði hún, “og nú er
það orðið. En þetta er ekki nema byrjunin. ”
Garson skildi fljótt, hvað um var að vera,
enda var hann í raun og veru gáfaður maður
og glöggskygn. Annars hefði hann ekki getað
lifað reglulegu glæpamannslífi í mörg ár, án
þess að komast nokkurn tíma undir manna
hendur.
“Þú ferð þá ekki frá okkur? Við höldum
áfram eins og áður? Þú ætlar ekki að búa me'ð
honum?”
“Búa með honum?” hafði Mary upp eftir
Garson, rétt eins og það væri einhver fjarstæða.
“Auðvitað ekki.”
Nú datt alveg ofan yfir Aggie. Svipur
hennar varð óendanlega skrítinn, en ekki bein-
línis prúðkvendislegur.
“Svo þú ætlar að halda áfram að vera hér
hjá okkur?” spurði hún forviða.
. “ Auðvitað,” sagði Mary á þann hátt, að
það var ekki um að villasþ að henni var full
alvara.
Aggie skildi enn ekki, hvernig þetta gat
eiginlega látið sig gera.
“Hvar á hann góði þinn þá að vera?”
spurði hún.
Brúðurin lét sér ekki bregða við þessa spurn-
ingu, en svaraði blátt áfram:
“Hvar sem hann vill, nema ekki hér. ”
Stofnað 1882
Löggilt 1914
Hafa hitað heimili í Winnipeg síðan “82”
B. Ð. WOOD & SONS, LTD.
VICTOR A WOOD HOWARD WOOD LIONEL E. WOOD
Presidcnt Treccucer Secretary
(Pilt&mir, sem öllum reyna að þóknast)
KOL og KÓK
Talsími: 87 308
Þrjár símalínur