Lögberg - 09.07.1931, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. JÚLf 1931.
Bls. T
ALDARMINNING
Steingríms
Thoráteincsonar
19. maí 1831—19. maí 1931.
ÞÝÐINGAR STEINGRÍMS
THORSTEJNSSONAR.
Eftir prófessor Richard Beck.
(Niðurl.)
Mjög merkilegar eru einnig
Þýðingar Steingríms á Sawitri og
Nal og Damajanti. Hvorutvelggja
eru þættir í 'hinu víðfræga, forn-
indverska hetjukvæði, Mahab-
harata, sannar bókmentaperlur.
“Nal og Damajanti er dýrðleg-
ur hásöngur ástartrygðarinnar’1’,
segir merkur ritdómari. Svip-
uðu máli gegnir um þýðinguna á
Sakúntölu. Saga þessi (á frum-
málinu, indversku, er hún í leik-
ritsfonni) er “einn af gimstein-
um hins forn-indverska skáld-
skapar.”
Með sanni má segja um þýð-
ingar Steingríms í óbundnu máli,
að þar fari saman auðlegð í-
xnyndunarinnar og göfgi í hugs-
un. Skáldinu var ant um, að þýð-
ingar hans hefðu siðferðislegt
eigi síður en skáldlegt gildi. Val-
ið á ritum þeim, sem hann þýddi,
sýnir þetta Ijóst. En hið sama
nokkurn tíma, sálarlausir lík-
amir.
Steingrímur átti, auk vand-
virkninnar, hina helztu kosti góðs
þýðanda. Hann var sjálfur hið
liprasta ljóðskáld, gæddur ríkri
fegurðartilfinningu og næmum
málsmekk. Þar við bætist, að
hann var málfróður mjö'g, eigi
að eins í fornmálunum, heldur og
í dönsku og þýzku. í báðum þeim
síðarnefndu samdi hann kenslu-
bækur. Ensku kendi hann einnig
um skeið. (Sbr. Andvara, 39. ár,
'bls. 8).
Þýðingar skáldsins bera þess
einnig glegstan vottinn, að þar
hafa (hagar hendur um vélað.
Þær eru yfirleitt prýðisgóðar,
margar ágætar, nákvæmar, þíðar
og íslenzkar vel. Þeir, sem halda
að öfgar og sundurgerð 1 stíl séu
aðalmark góðs ritháttar, ættu
að ganga í skóla til Steingríms.
Ritmál hans er íburðarlaust, en
þó að jafnaði myndauðugt og fag-
urt. Að vísu má finna óheppileg
eða vafasöm orð, orðmyndir eða
orðatiltæki, hingað og þangað í
þýðingum skáldsins. 'í óbundnu
máli, en slíkt eru hverfandi smá-
munir í samanburði við snildina,
sem hvarvetna er svo yfirlgnæf-
andi.
Ekki verða hér birt sýnishorn
af þýðingum Steingríms í óbundnu
, i máli. Þess gerist engin þörf, því
kemur víðar fram. Hann segir: , , , f . ,. „
! að vart mun sa íslendingur, sem
svo i eftirmála sínum við Þúsund
og eina nótt:
og
nótt, Úndínu og Æfintýrum And-
ersens. Dr. Valtýr Guðmundsson
kominn er til vits og ára, að eigi
hafi hann lesið einhverja þeirra;
“Alstaðar kemur fram hatur áj og þaS gerir lítinn mun> hvar ies-
harðstjórn og kúgun, á ranglætij andinn ber niðUr, úr svo miklu og
dómaranna og hræsni munkanna.',góðu er að velja> Þó finst mér
en hins vegar lýsir sér virðing hvað mestur snildarbragurinn á
fyrir iðjusemi, skírlífi, þar, sem þýgingunum af Þúsund og einni
talað er um ástir, og einlæg lotn-|
ing fyrir dygðinni. Hefir því;
Þúsund og ein nótt ætíð, meðal talaði ekki út í bláinn, þegar hann
allra þjóða og stétta, verið álitin sagði um þýðinguna á Þúsund og
ágæt og lærdómsrík bók fyrir: einni nótt. »Hún kennir manni
unga og gamla. Þýðandinn geng- jjpurt mal.” Og það á sannarlega
ur þess eigi dulinn, að bók þessi ekki við um hana eina.
er full af lýsingum á heimsleg-| yarla verður um það deilt, að
um fögnuði” og “hinu óstjórnlega það se ekki stórum vandameira að
í ímynduninni”. En hann bætir j,ýga hundið mál en óbundið svo
við: “Hið kynlega og töfralega veJ fari ÞeSs vegna eru ljóðaþýð-
ræður aldrei svo miklu, að hin ingar iStein!gríms enn aðdáunar-
andlega þýðing komi ekki full- verðari en þýðingar hans úr ó-
komlega á ljós, og hver sem les ,bundnu máli. Þetta sést bezt,
þegar hinar fyrnefndu eru bornar
saman við frumkvæðin. Þá fær
öldungurinn ráfar yfirgefinn, í þýðingin á Axel standi frum-
þrumuveðrinu, uppi á eyði-heið- kvæðinu ekki að baki
inni. En þessi stórfelda lýsing
er þannig í þýðing Steingríms:
Lear:
“Blás, blás! ríf hvopt þinn, ofsa-
bylur, æddu!
Þér felli-stormar, steypihvolfur,
grenjið,
uns turnar sökkva, veðurvitar
drekkjast!
Brennisteins-elding, bjarta, hug-
Mörg af kvæðum Steinugríms
eru ljóðræn, þýð og fögur. Þess
vegna mun hann mest sunginn
íslenzkra skálda. Þá má vænta,
að honum láti vel þýðingar á
slíkum kvæðum, enda eru þess
næg dæmi. Nefna má “Lorelei”
Heines, sem allir kannast við og
margir kunna, Það mun leit á
JIT-9T1 fll'íl
sem blossar úndan eik-kljúfandi! Jafnsnjallri, hvað þá áfeætari þýð-
skrugígu,
svíð hærukoll
minn! Heimsins
skelfir, þruma,
slá hnöttinn flatan; bramla og
hrjót í sundur
ðll eðlis-mót, og eyðilegg í skyndi
hvern vísir til hins vanþakkláta
mannkyns.”
Lear:, J
“Ríf þig og blás! gjós elding,
hellist hriðjur!
Hríð, elding, þruma, eru’ ei mín-
ar dætur.
Þér, höfuðskepnur, ykkur saka
eg aldrei
um vanþakklæti; ykkur gaf eg
aldrei
mitt kon'gsríki, né kallaði ykk-
ur börn.
Þið skuldið mér ei hlýðni, —
þreytið því
þann hryllilega hrikaleik á mér.
Hér stend eg eins og ykkar þræll
— hinn gamli,
fátæki, sjúki, fyrirlitni maður.
Og samt eg kalla ykkur þræls-
leg þý,
fyrst þið með tveimur djöful-
legum dætrum
útsendið þetta trylda himin-
herhlaup
mót höfði því, sem er svo grátt
og gamalt
sem þetta hér, ó, svívirðing,
ó, ó!”
ingu. Margir þeirra, sem þetta
lesa, skilja ensku. Þeim til fróð-
minni. Frelsisástin tvinnast ætt-
jarðaráátinni fsJlandsljóðum
hans. Hann unni allri fegurð, í
lífi, lit o'g hljómum, ekki sízt
náttúrufegurðinni. Hver hefir
vegsamað íslenzka náttúru meir
en hann? Hann yrkir margt um
ástina, sem vænta má af jafn-
miklum fegurðarvin. Spekinni
syngur hann óspart lof. “Hann
er líklega meseta spakmælaskáld-
ið, sem vér höfum eignast” (Har.
Níelsson). Ekki eru það öfga-
mæli. Kemur þar fram raun-
leiks set eg hér fyrstu vísurnar. Sæi og heilskygni skáldsins í lífs-
úr kvæði Byrons, “Oh, snatch’d
away in iBeauty’s Bloom” (ó,
bliknuð meý, í blóma hrein) og
þýðing Steingríms til saman-
burðar:
‘T)h, snatch’d away in beauty’s
bloom,
On thee shall press no ponderous
tomb,
But on thy turf shall roses rear
Their leaves, the earliest of the
year
And the wild cypress wave in
tender gloom.”
“Ó, bliknuð mey í blóma hrein,
þig byrgi þyngsla gröf ei nein;
þinn svörð skal prýða rósa röð,
þar renni’ upp vorsins fyrstu
blöð,
og sýprus-trén þar rökkvi græna
grein.”
Hér Ihaldast nákvæmni í blæ,
hu'gsun og formi vel í hendur.
skoðun, enda þó hann verði
s'tundumS ádeiluskáld. En slíkt
er ekki sjaldgæft um mestu hug-
sjónamennina (idealistana)i. Þeir
fyllast harmi og gremju yfir því
hve æðstu hulgsjónirnar eru
langt frá því að vera orðnar að
raunveruleika í lífi alls þorra
manna.
Þeirra yrkisefna, sem mest ber
á í frumortum kvæðum Stein-
gríms, gætir einnig mjðg í þýð-
ingum hans. Þar er margt ætt-
jarðarkvæða og þjóðsöngva: —
“Bæn”, “Heil, Norðurheimsfold”,
“Föðurlandssöngur”, “Þjóðsöng-
* I UPP
ur MagyaraM, “Svissneskur þjoð-
söngur,” auk annara. Annars stað-
ar brýzt heimþráin fram í hreinum
tónum og hreimdjúpum, svo sem:
“Heimþrá” o!g “Ó, ber mig aftur|
héðan heim”. Þýðingar eins og
“Frelsið”, og “Frelsið helga og
með athýgli, getur ekki mist'
sjónar á hinni | siðferðislegu
stefnu, sem er hin sanna sál og engum duligt hversu vel
líf
honum
frásagna þessara. Auðvelt. tekst að nú anda og kjarna kvæð-
væri að nefna mörg dæmi hins anna> ,Hg hefi sérstaklega borið
sama úr athugasemdum skálds- saman við frumritin þýðingar hans
ins við þýðingar sínar. Hann úr Norðurlanda 0g enskum bók-
lýkur ummælum sínum um-Nal og' mentum, en þar eru mér leiðir
Damajanti með þessum orðum:
“Vegleg ; siðfreðisleg hugsjón
kunnastar.
Prýðilega tekst
Steingrími að
leiðist þar í hendur við skáldlega. býða !jóð og Ijóðbálka Byrons.
fegurð.”
Ekki er því að undra, þó Stein-
grímur hafi auðlgað íslenzkar bók-
mentir flestum fremur að ágæt-
um barna og unglingabókum.
Hann hefir fengið æskulýð vorum
í hendur, sumt af því ágætasta,
sem til er af því tagi: Æfintýri
Andersens, Róbinson Krúsóe, og
Dæmisögur Esóps, auk fjölda
annara sagna og æfintýra. Æsku-
lýður Islands má því minnast
Steingríms með þakklátum huiga
eigi síður en hinir fullorðnu.
III.
Sýnt hefir verið, að Steingrímur
Steinsson var óvenju mikilvirkur
í þýðingum. Og hann var vand-
virkur að ,sama skapi. Ást hans
á fegurðinni og listinni kemur hér
aftur í ljós. Hann var sér þess
fyllilega meðvitandi, að það er
hvorki vandalaust né ábyrgðar-
laust, að færast í fang að þýða,
hvort sem er bundið mál eða ó-
bundið, úr einni tungu á aðra.
Hann kappkostaði að ná bæði hugs-
un og blæ frumritanna o!g brag-
arhætti og kveðandi, þegar um
kvæði var að ræða — kjarna og
fegurð hins þýdda. Fyrir vikið
eru þýðingar hans örsjaldan, ef
Berum enn t.d. saman “Bandingj-
ann í Chillon” og frumkvæðið;
þar skeikar sannarlega ekki mörgu.
Glæsilegar eru margar náttúru-
lýsingum skáldsins í þýðingum
hans. Tökum byrjunina á “Par-
isínu:
“Nú er sú stund um náðugt
kvöld,
þá næturgalinn dillar sætur,
í eyrum þegar þýðast nætur
elskenda hljóðskraf, eiða fjöld;
þá laufþyt skógar, lækjar nið
er Ijúft að heyra í kvöldsins
frið;
þá streymir dögg á stráin þétt
og stjörnuþin!g á himni er sett;
þá bregður dekkri bláma á sjó
og brúnleit móðan legst á skóg:
á himinhvolf sig hefir fært
heiðmyrkrið dökt og þó svo tært.
með hverfandi degi þá háloftin
blána,
og húmrökkrið dvín fyrir skín-
andi mála.”
Fegurð og friðsæld sumarkvelds-
ins eru hér málaðar lifandi lit-
um.
Jafn snildarlega tekst Steingrími
þýðinlgin á hinu hrikalega: ham-
förum náttúrunnar eða ölduróti
mannssálarinnar á örlagastund-
um hennar. Þetta tvent samein-
ast í sýninni harmdjúpu úr Lear
konungi, þar sem berhöfðaður
er slíkra. í “Frelsisbæn Pólverja
renna frelsis- og ættjarðarástin
saman í einlægt og eldheitt bæn-
armál.
Þýðingar Steingrims á náttúru-
ljóðum skifta tugum. Það er flest
um dýrð vorsíns, sælu sumarsins
Sannleikurinn er sá, að ljóða-
þýðingar Steingríms líkjast oft
frumorktum kvæðum íslenzkum,
fremur en þýðingum. Enda eru
Yfirleitt má segja, að þýðingin margar þeirra orðnar almennings
á Lear konun'gi, sé afbragð að e*gn fyrir löngu síðan; hafa
nákvæmnfy andagiflí og málfeg- “sungið sig” inn í hjarta þjóðar-
urð. Hér var þó ekki ráðist í innar- Er hún að því skapi auð-
neitt hversdags viðfangsefni. Eins ug?ri- Hvern, sem eigi vissi,
og eg hefi bent á annars staðar mundi t. d.'gruna, að þessi kvæði
(Einjr. 34. árg. 3, bls. 277X þá væru þýdd: “Vængjum vildi’ egj og fegurg haustsins. yeturinn á
nær undragáfa Shakespeares, að berast, Sat hjá læknum sveinn-j þar enigu meiri itök en í frum-
flestra dómi, sinni allra hæstu inn ur>gi > Fjær er hann ennþáj orktum kvæðum skáldsins. Þessi
hæð einmitt í Lear konungi. Og f’a iðgrænum dölum , Mér um nægja sem dæmi: “Vorið”, “Vor-
margir gagnrýendur telja leikrit hug og hjarta nú , Góða tungl jjúð”( “Morgunbæn”, “Ganymed-
þett,a áhrifamesta sodgarleik um loft þú líður , og fjöldi ann- es’>; “Skógarsöngur”, “Nú sæl
heimsbókmentanna. Það er ara? komið smáblóm á vengi”, “Hið
skemtilegt, að eiga þetta merkis- Auðvitað eru ljóðaþýðingar fyrsta er fer að daga”, “Vel-
rit skáldkonungsins enska í svo íSteingríms ekki allar jafnágæt-, komnir dagar”, og “Síðasta sum-
ágætri þýðingu. í ar. enda er slíks ekki að vænta.; arrúg» Ekki verða ástarljóðin
Stundum kemur það fyrir, að heldur útundan meðal þýðing-
skáldið hefir misskilið frum-. anna Þessar eru í þeim hóp:
kvæðið, eins og þessa linu í “Ex-j “Yngismeyjan og sjómaðurinn”,
celsior”: “Baware the pine-tree’sj «Þinn iþútti var mér eggjan”, “Ó.
withered branch!”, sem hann þýð-j værirðu ást mín, hrísia á hól”,
ir: “Á feysknu brúnni forsjáll «Ei gætari kossum sólin ár þá
ver.” Annars er þýðingin hin[ skin” og “Kossinn”. Þarfleysa
snjallasta. En hótfyndni ein er að telja fleiri.
væri það, að dvelja við slíkar^ Finna má í þýðingum Stein-
misfellur; þeirra gætir svo lítið.! grims siðspelcinginn eigi síður
! Að
ástina og hina ytri náttúru.
Steingrímur ritar einnig hlý-
lega ög af djúpum skilningi um
þessi uppáhaldsskáld sín. (Sjá
“Eimr.” 1886—97; Skírnir 1907.)
V.
Það ætti ekki að vera örðugt
að gera sér í hugarlund, hversu
dýrmætar ástargjafir Steingrím-
um Thorsteinsson færði þjóð
sinni með úrvalsþýðingum sín-
um, enda tók þjóðin hans þessum
gjöfum fe!ginshendi og hefir
kunnað að meta þær. Er það
henni hið mesta hrós. Fjölda
margar þýðingar hans hafa kom-
ið út oftar en einu sinni og sýn-
ir það bezt vinsældir þeirra.
“Fáar bækur hafa víst átt jafn-
mikilli alþýðuhylli að fagna og
fyrsta útgáfan”, ritaði dr. Val-
týr Guðmundsson um aðra út-
gáfuna af Þúsund og einni nótt.
Og sama máli gegnir um marg-
ar aðrar þýðinganna. Þær hafa
fest djúpar rætur í íslenzkum
jarðve'gi, í hug og hjarta þjóðar-
innar.
Þeir hafa sjálfsagt ekki verið
fáir, unglingarnir íslenzku, er
voru að alast á síðasta
fjórðungi 19. aldar, sem hafa yl-
að sér við þýðingar Steingríms.
Það er bezt að láta einn úr þeirra
flokki tala:
“Því lengur, sem eg hugsa um
VEIKAR TAUGAR
GERÐAR STYRKAR.
í Nuga-Tone eru þau efni, sem
útrýma eiturgerlum úr líkaman-
um og styrkja taugarnar og vöðv-
ana og öll líffærin. Það gefur
þér góða matarlyst, læknar maga-
veiki og sömuleiðis nýrna- og
blöðru sjúkdóma og gerir þér
mögulegt að njóta lífsins. Fáðu
þér flösku af Nuga-Tone sem allra
fyrst. Það fæst hjá lyfsölum.
Hafi lyfsalinn það ekki við hend-
ina, þá láttu hann útvega það frá
heildsöluhúsinu.
ljóðaþýðingum sínum auðgað ís-
lenzkan skáldskap að bragar-
háttum.
Steingrímur Thorsteinsson hef-
ir verið þjóð sinni það sem
Poestion kallaði svo réttilega
— “Kulturbringer — menningar-
frömuður. Hann hefir stórum
víkkað svið íslenzkra bókmenta
með þýðin'gum sinum og að sama
skapi aukið víðsýni þjóðar sinn-
ar. Hann hefir fært henni
gnægtir gulls —
“Þetta gull, sem grynnist ei,
þótt gefið sé af því og veitt.”
Úr Búnaðarskýrslum
1929
Sauðfénaður var í fardögum
1929 talinn 640 þús. o'g hafði hon-
um fjölgað um 13 þús. á árinu,
eða 2.1%, Tala sauðfénaðarins
það, því meira skarð finst mér hefir aldrei orðið eins há síðan
hreina” lýsa sér sjálfar og fleiral Væn °fylt 1 bokm€ntum vorum’; 1918. Á Vestfjörgum fjölgaði
hiema iysa ser sjaiiar, og neira ef steingrímur hefði ekki að þeim
starfað, því dauflegri finst mérj
að æska margra unglinga yrði.
E!g dæmi þar reyndar af sjálfum
mest (9%,)i, en á Suðurlandi varð
fækkun (1%). 1 ellefu sýslum
fjölgaði fénu meira og minna, en
fækkaði í 7 sýslum, þó ekki veru-
mér, því þegar eg- lít yfir æsku-j ]ega nema j Gullbr._ og Kjósars.
Enn er eitt af þeim meiriháttar
kvæðum, er Steingrímur sneri á
íslenzku, sem Ihreint ekki má
ganga fram hjá: Aidel,, eftir
Tegnér. Þar er sama snildin og
á Byron- og Shakespeare-þýðing-
um skáldsins. íslenzkan fer sann-
arlega “á kostum hreinum” í
þessari föigru og skáldlegu lýs-
ingu á Maríu:
árin og fer að rifja upp það sem
eg man af því, sem hefir hrifið
mig og vermt í æsku, þá verða
verkin hans hvað efir annað fyr-
ir mér, eins og ljósblettir, sem
hugurinn staðnæmist við. Eg
man enn, hvernig hver sú bók leit
út, sem eg komst yfir frá hans
hendi, og það er bjart yfir þeim
öllum. Úndína va,r fyrst, og
aldrei hefir mér fundist nein
kona fremur eiga skilið að ei'ga
ódauðlega sál, en hún. Þegar eg
löngu síðar g,ætti fjár með öðr-
um dreng í leysingum á vordegi,
þá var það rifrildi af þúsund og
einni nótt, sem við höfðum hit-
ann úr. í gili einu, þar sem læk-
ur hafði þítt frá sér háa snjó-
hvelfingu, sátum við hvor á sín-
um steini og lásum upphátt hvor
fyrir annan til skiftis. Og ekki
hefir soldánin sjálfur
“Hún yar austræn og hárið langa Kera
segja margt um þær, væri að en skáldið, t. d. í lausavísum einsjteigað þær sogur af vörum Sche_| *á síðan 1923. Fækkunin 1
i sig sekan um þá gagnrýni,!og “Lyklinum”, “ósk að vonum”,| .. , öll á ungviðinu. í öllum sý
hrafnsvatr liðast með rjóðum
vanga,
þar lokkar yfir undu ljúfir
eins og svartnætti á rósum
grúfir.
Fegurðar prýddi svipur sýn,
glaðlyndið prúða gefið henni
með göfgi tignar lýsti af enni,
sem sigurkumbl á skildi skín.
Hennar yfirbragðið bjart
blíð sem á morgni Dagmær,
lýsir, —
fagurvaxin sem fjalladísir,
léttfætt hún varla láðið snart;
og brjóstin voru hennar hvelfd,
heilbrigði lyfti þeim og fjör,
hennar líkami líkt sem !gjör
af lilju og rós, en sál af eldi.
með sumarhimni, sem að fyllir
sætastur blær og röðul gyllir.
Ljómuðu augu af logum tveim,
lýsti himin og jörð í þeim.
Ýmist hún horfði hvast sem örn
af himni Jóvis tignarlegur,
eða sem dúfa yndisgjörn,
er Afrodítu vagninn dregur.”
Hér er bæði mælska og mynda-
auðlegð. En Ihvorutveggja auð-
kennir skáldskap Tegnérs. Þar
rekur hver samlíkingin aðra, svo
j sem Steingrímur lýsti svo kröft-| og “Sannleik og lýgi”. Lengri
j uglega í stökunni: “Grammatík-'kvæði eins og- “Lukkan” og
; us greitt um völl. Um ljóðaþýð-^ “Björninnn og apinn”, bera vitni
ingar Steingríms má með engu hinu sama. Þar kemur og fram
minna sanni segja hið sama og fyndni skáldsins. Af ást hans á
i um þýðingar hans í óbundnu’ heilnæmum lífssannindum er
(5%). Mest varð fjölgun í Barða-
strandar- og Isafjarðarsýslum
(11%,).
Geitfé er talið 2,898 í fardögum
1929. Er það 53 fleira en árið áð-
ur. Um % af öllu geitfé á land-
inu er í Þingeyjarsýslum.
Nautgripir voru í fardögum
taldir 30,070, en árið áður 30,023,
svo að tala þeirra hefir staðið
j svo að segja í stað. Aldrei hefir
I þó nautgripatalan verið jafnhá
síðan 1860. Kúm fjölgaði dálítið
á árinu, en öðrum nautpeningi
fækkaði.— í 10 sýslum varð fækk-
un á öllum nautpeningi, mest í
Skagafirði (um 5%), en í 8 sýsl-
um varð fjölgun, tiltðlulega mest
í Barðastrandarsýslu (um 6%).
Hæns voru talin 40,119 í far-
. dögum og hefir þeim fækkað um
óðfúsari' 1*538 a árinu, og ekki verið jafn-
~ lendir
sýslum,
hrossum
máli. Listin er þar svo yfir-
gnæfandi, að misfellurnar hverfa
fyrir henni.
VI.
það einnig sprottið, að hann býð-
ur svo margt dæmisagna og
spakmæla.
Hinar miklu mætur, sem Stein-
Fleira er eftirtektarvert um grímur hafði á klassiskum fræð-
þýðingar Steingrims. Þar er að um, lýsa sér í Ijóðaþýðingum
finna mikla fjölbreytni. Hann'hans; þar er forngrísk og latnesk
þýðir ritgerðir, sögur, leikrit,! kvæði: “Til kvöldstjörnunnar”,
kvæði, æfintýri o!g spakmæli. Að “Leiði Sófóklesar”, “Kvæði eftir
undanteknum ljóðunum ber þó Saffó“, “Kvæði eftir Hórazíus”
mest á æfintýrunum og ritum og fleiri. Hann þýðir ennfrem-
æfintýralegs efnis eins og-Þúsund ur ýms kvæði annara skálda um
og einni nótt, sem vel má kallast1 klassisk efni: “Harmatölur Ser-
æfintýra-safn. Þetta er ofur-! esar”, “Grikklands goð” og “Kor-
skiljanlegt. Steingrímur var barn intsku brúðurina”. Ást Steingríms
sinnar aldar, skilgetinn sonur á klassiskum fræðum er einnig
rómantískunnar og tryggur henni sýn í þýðingum hans á ritum
til æfiloka (sbr. Andvara, 39. ár,' Platons og Lúkíans. Ekki var
bls. 13—14), enda þótt hann væri það heldur tilviljun ein, að hann
raunsær og klassiskur að öðrum sneri á íslenzku hinni ágætu
þræði. Sem önnur rómantísk! goðafræði Stolls. Aðdáun á for-
skáld, unni hann leik hinnar ó- tíðinni var ekki minstur þáttur-
fjötruðu ímyndunar. En í æfin-! inn í hinni rómantísku skáld-
týrunum fer / ímyndunaraflið j skaparstefnu. Mör!g skáld henn-
gandreið um alla heima, byggirj ar teyguðu djúpt af lífslind-
herasade, en við, og enn finst mér,
,. , . nema þremur, hefir
seitlið í læknum vera yndislegt r
. , , . fækkað tiltölulega mest í Mýra-
undirspil. — Axel kunm ung;
vinnukona á heimilinu utan bók- sýslu (10%>- Aðeins 1 einni sýslu
ar að mestu, og hafði stundum hefir Þeim fJöl»að verule'«a-
upp fyrir mér í rökkrinu. Skelf-j Barðastrandarsýslu (12%).
Hons voru talin 40,119 í far-
dögum og ætti þeim að hafa fjölg-
að um 4,100 á árinu, en munur-
inn getur stafað af betra fram-
tali. Eru hæns þó eflaust fleiri í
landinu en frá er sagt.
Síðan um aldamót hefir sauðfé
ing fanst mér það fallegt, og
mikið þótti mér vænt um stúlk-j
una fyrir að kunna kvæðið. Seinnaj
komst ég yfir skrifað eintak og
þóttist þá ríkur, en skifti þvíj
síðar við gamlan mann, sem áttij
Axel prentaðan. Eg var þá að,
læra undir skóla og setti hannj fJöl^að um 157,842, nautgripum
það upp, að eg gæfi honum í millij um 4’396 °» brossum um 7,458
að með miklum sanni má segja, háar hallir úr mánasilfri o'g sól- um klassískra fræða, t. d. merk-
að skáldið yrki í myndum. Óhætt argUlli; Jyftir
mun mega kveða svo að orði, að
ókönnuðum lönd-l isskáldin ensku, Byron,
MACDONALD'S
Eitte öú
Bezta tóbak í heimi fyrir þá, sem
búa til sína eigin vindlinga.
Ókeypis vindlingapappír
ZIC-ZAG
með hverjum tóbakspakka
fyrstu bókina, sem eg skrifaði
sjálfur! Og einhverja sögu eiga
allar hinar bækurnar eftir Stein-
grím í endurminningunni ,þó eg
reki það ekki hér.” (Dr. Guðm.
Finnbogason, Skírnir 1914).
Og við, sem ólumst upp eftir
aldamótin, höfum svipaða sögu
að segja. Einhver fyrsta bók-
in, sem eg eignaðist, voru Sög-
Heyfengur. — Talið er að stærð
ræktaðra túna hafi verið 22,796
hektarar. Af þeim fengust 989
þús. hestar af töðu og er það sá
mesti töðufengur er sögur fara
af eða 29% meiri heldur en 1928
og 21% meiri heldur en meðaltal
nustu 5 ár þar á undan. Útheys-
fengur er alt af að minka. 1929
var hann 9%, minni en árið áður
ur frá Alhambra, og er óþarfi aðjoK 13% minni heldur en meðaltal
Shelley
um úr sævi við sj0ndeildarhring.log Keats. Steingrímur er því
Og hvað á betur við draumlynt.j fjarri því, að vera undantekningj fá þær gefnar út aftuú. þar sem
VAW nrill rrlr-4- nlrn 1 J ~ „ 'if J_1 ’ { / 1 C * I_ íl» „lulínín ll n + 1 n I
' næstu fimm ár þar á undan.
Kálgarðar eru taldir 488 hekt-
arar á öllu landinu. Varð uppskera
af kartöflum 39 þús. tunnur og af
rófum og næpum 15% þús. tn.
arar útgáfu þessara skemtileguj Er það meiri uppskera en í með-
! allagi, en kartöflur 3% þús. tn.
,minni heldur en 1928. Og í sjálfu
sér er uppskeran 1929 mikið lak-
bæta við, að mér þóttu þær hið
mesta gersemi. Ekki er eg held-
ur eini unglingurinn, sem svo
hefir fundist. í eftirmála ann-
salgna, stendur meðal annars:1
“Nokkrir ungir menn, sem hafa1
haft mikla ánægju af undanfar- ari en þá. þegar þess er gætt hve
andi sögum, fengu löngun til að miklu hefir verið bætt við af nýj-
rómantískt skáld, en að dvelja í í þessu efni. O'g óbeinlínis hefir;
slíkri furðuveröld fegurðar og verið bent á, að Goethe og
unaðar, fjarri hörðum og köldum1 Schiller gerðu slíkt hið sama.
veruleikanum.
á, að hugur
skálda leitar
Einnig má minnaj Það er eins og að koma á alls-
hinna rómantisku, herjar skáldaþing, að lesa ljóða-
hins fjarlæga og. þýðingar Steingríms. Eg hefi

leyndardómsfulla. Þess vegna var talið þar kvæði eftir nær sextíu
þeim rökkrið o!g mánaskinið svo skáld frá fimtán þjóðum heims.
vel að skapi. En þeirri þrá hinsj Að vonum hafa þau ekki öll ver-
dulda svala æfintýrin mörgu
fremur..
Skáldskaparstefna Steingríms
lýsir sér því glögt í þýðingavali
hans, og einkenni kveðskapar
hans endurspeglar sig í ljóða-
þýðingum hans.
þær eru nú í fárra manna hönd
um.” — Þegar eg var á ferming-
araldri, náði eg í Þúsund og eina
nótt, og þóttist hafa himin hönd-
um tekið. Eldri sem yngri ei!gum
við Steingrími mikla skuld að
gjalda Hann hefir gert okkur
um matjurtagörðum (20.3 ha.).
Jarðabætur. — Síðan jarðrækt-
arlögin komu til framkvæmda,
hefir verið sífeld aukning bæði
í tölu jarðabótamanna og da!gs-
verkatölum. Síðan 1924 hefir
búnaðarfélögum, er styrk hafa
fengið, fjölgað úr 169 í 214, jarða-
bótamönnum fjölgað úr 2,380 í
5,238, og dagsverkatölu úr 238
þús. í 698 þús. Einna mest er
öllum marga glaða stund og frætt aukningin 1928, enda sér það á
ið honum jafnt að skapi. Ef
dæma má eftir fjölda þýðinga úr
ljóðum einstakra skálda, er svo: hann auðgað íslenzkt mál
að sjá, sem Byron, Goethe, Schill-. morgUm nýyrðum. Sem
okkur jafnframt.
hefir verið enn víðtækara.
Með þýðingum sínum
hefir
En starf hans hvað flestallar jarðabætur eru
jþá miklu meiri heldur en nokkru
sinni áður. Túnræktin hefir tek-
j ið stórt stökk, einkum nýræktin,
að grjótnám úr sáðreitum og túnum
dæmi!b€lir verið helmingi meiri en ár-
ið áður, opnir framræsluskurðir
eru að rúmmáli meira en helm-
Ágætasta vindlinga tóbak í Canada
Hann var ættjarðarvinur svoj andinn, fylgdu
mikill, að fáir hafa sannarii antisku stefnu,
er, Heine, iPetöfi og Burns, hafij nefni ég orðið “glysljómandi”,1
verið Stein’grími kærastir. Er; en svo þýðir hann orðið “gaudy”, fngi "stærri'en árið^ 'áður*,1 áburð-
slikt eigi að undra. Svo sem þýð-j t kvæði Byrons “She walks injarhús, safnþrær og hlöður mikið
þeir hinnij róm- Beauty” (Hún gengur fram í
þó ólíkir væru fegUrð eins og nóttin). Er orð-
reynst, enda hefir hann ort sum annars að ýmsu. Þeir unnu heittj þýðing þessí bæði nákvæm og
mun heldur eng-
hin fegurstu ættjarðarkvæði vor. j ættlandi, fegurð og frelsi; veg-! smekkleg- Þa
Og bann var frelsisvinur engu sömuðu glæsileik fornra tíða, inn vafi á því, að hann hefir með
stærri. len!gd. girðinga meir en
t.vöföld á móts við það sem var
árið á undan, veitugarðar tvisv-
ar sinnum stærri og tíu sinnum
lengri, og vatnsveitu’skurðir 5
teningm. stæfri og 10 þús. m.
lengri heldur en 1927. — Mgbl.