Lögberg - 20.08.1931, Side 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. ÁGÚST 1931.
Bls. 3.
T
Sérstök deild í blaðinu SOLSKIN Fyrir böm og unglinga
l
T R Y G G U R :
Eftir Einar Einarsson, skipstjóra frá Flekkudal
Kunningjar mínir hafa stundum haft orð
á því við mig, að eg ætti að færa í letur frá-
sagnir um hund, sem eg átti fyrir nokkrum ár-
um, og margir þektu og ýmsar sögur hafa af
gengið. Og með því að ritstjóri Dýravernd-
arans hefir einnig mælst til þess við mig, að eg
mintist “Tryggs” míns í þessu blaði, þá ætla
ég nú að rifja upp nokkur atriði, sem mér eru
minnisstæðust um hann.
Sumir kunna að draga í efa, að ég liafi ver-
ið lögmætur eigandi hans, þegar eg segi eins
og er, að hann var hvorki seldur mér né gefinn,
en alt um það þóttist eg — og þykist enn — vera
vel að honum kominn.
Skal nú frá því skýrt, hvernig fundum okk-
ar bar fyrst saman.
Vorið 1912, þegar eg var skipstjóri á botn-
vörpuskipinu “Albatros”, sem gert var út frá
Hafnarfirði, kom eg til Reykjavíkur og lagðist
austarlega á höfninni og djúpt, því að eg þurfti
að láta gera við ketil skipsins og vildi ekki vera
fyrir öðrum skipum.
Þegar viðgerðinni var lokið og við lágum
ferðbúnir að morgni dags, koma skipverjar til
mín og segjast sjá hund koma á sundi frá “Batt-
eríinu”. Eg sagði þá, að skömm væri að því, að
láta hundinn springa á sundi, og bað tvo menn
að fara á báti og ná í hann. Mörg skip lágu þá
á höfninni, grynnra en við, en tvö eða þrjú
frönsk fiskiskip liöfðu látið úr höfn um morg-
uninn og voru komin út úr Engeyjarsundi.
Á meðan mennirnir voru að komast af stað,
hafði hgndurinn komið að nokkrum skipum, en
síðan snúið út Engeyjarsund á eftir skipinu, sem
síðast sigldi út, pg var hann kominn út á mitt
sund, eða vel það, þegar mennirnir náðu hon-
um og drógu hann upp í bátinn. En á meðan
léttum við akkerum og héldum hægt á eftir
'bátnum, þangað til við náðum honum.
Hundurinn virtist ekki mjög dasaður, þeg-
ar hann kom upp í skipið. Hann var stór vexti,
svartur, með hvítan blett á bringu og auðsjá-
anlega útlendur. Var eg í engum vafa um, að
liann væri franskur og hefði orðið eftir af ein-
hverju fiskiskipinu. Fyrst þegar til hans sást,
hafði hann spýtu milli tannanna, sem hann hef-
ir annað hvort gripið á landi eða við land. Datt
mér í hug að hann liefði gert það til þess að
eiga hægara með að anda, því að oft liafði eg
séð smalahunda bera eitthvað milli skoltanna,
þegar þeir hlupu mikið. Annars gaf eg hon-
um þá litlar gætur, og hélt rakleiðis austur á
Hvalbak til að veiða, en fljótlega fór hann að
fylgja mér, og var hann kallaður “Tryggur”,
eins og fyr segir.
Eg hafði fengið ilt í fingur og ágerðist það
svo, að eg fór nokkrum dögum síðar inn til
SeyÖisfjarðar, til þess að leita mér lækninga.
Fór eg þá til Kristjáns læknis Kristjánssonar
og fylgdi Tryggur mér alla leið inn í læknis-
stofuna án þess að því væri veitt fíftirtekt.
Þegar læknir hafði athugað fingurmeinið,
sagðist hann vilja svæfa mig. Lagðist eg þá
út af og vaknaði ekki fyr en öllu var lokið, við
það, að Tryggur var að ýta trýninu undir
handlegginn á mér, eflaust til að vekja mig.
Læknirinn stóð þar yfir mér og sagði þá sínar
farir ekki sléttar. Þegar hann liafði svæft mig
og ætlaði að skera í fingurinn, hafði Tryggur
þotið upp, lagt lappirnar fyrir brjóst honum
og gert sig lílegan að rífa hann. Hefir hann
ugglaust haldið, að læknir ætlaði að gera mér
eitthvert mein. Læknirinn varð þarna í mestu
vandræðum, því að liann var einn hjá mér.
Tók liann þá það ráð, að fara út og fékk mann
sér til hjálpar. Tókst þeim að lokka hundinn
inn í næsta herbergi og læstu hann þar inni, en
hleyptu lionum inn til mín, þegar læknisað-
gerðinni var lokið.
Upp frá þessu varð Tryggur mér mjög
fylgispakur, og eftir það fór eg að veita hon-
um meiri athygli en áður. Komst eg brátt að
því, að hann var óvenjulega skynugur og athug-
ull, svo að segja mátti, að hann hefði “manns-
vit” í sumu. Eitt var það til dæmis, að ef illa
lá á mér, þá sat hann einhvers staðar álengdar
og bærði ekki á sér, en horfði á mig. En ef eg
brosti, þá kom hann þjótandi og stakk trýninu
í lófa minn.
Seinna þetta sama sumar vildi svo til, að
eg kom til kunningjafólks míns á Laugaveg 8,
og var móðir mín með mér. Við bjuggum þá
saman á Hverfisgötu 82.‘Tryggur hafði fylgt
okkur og lá inni. Eg sagði þá við móður mína,
að eg ætlaði í Bíó um kveldið og bað hana að
hafa Trygg heim með sér. En þegar hún fór,
vildi hann ekki fylgja henni, fyrr en eg skipaði
honum það með harðri hendi. Urðu þau svo
samferða og fóru hægt, en þegar heim var
komið, vildi hann með engu móti koma inn. En
eftir fyrstu þáttaskiftin í Bíó varð eg þess var,
að einhver ýtti við mér, og var þá Tryggur
kominn þangað. Má vel vera, að hann hafi
rakið spor mín að húsinu, en eg gæti þó eins
vel trúað því, að hann hefði skilið hvert eg
ætlaði.
Meðan á styrjöldinni stóð, fór eg oft til út-
landa. Þegar eg fór sjálfur með skip, var eg
vanur að hafa Trygg með mér, en ef eg var far-
þegi, skildi eg hann eftir heima. Oft kom það
fyrir, að Tryggur kæmi að leita mín í húsum,
þar sem eg var vanur að koma. Vildi hann þá
fá að fara þar um öll hetfbergi, til þess að leita
af sér allan grun, en fór síðan út. Á þeim árum
var ég nálega eins og heimamaður hjá Davíð
Jóliannessyni í Stuðlakoti. Bar þá svo við einu
sinni sem oftar, þegar eg 'var farinn utan, að
Tryggur kom þangað að leita mín, en þá segir
kona Davíðs við hann: “Nú er eklri Einar
liér”, og eftir það þurfti aldrei að segja ann-
að við liann. Hætti hann þá að leita og fór
leiðar sinnar.
Á fyrstu ferðum mínum til útlanda, þegar
eg hafði Trygg með mér, var hann vanur að
stökkva á land, jafnskjótt sem lagt var að
bryggju, og hafði sýnilega mikla ánægju af að
vera á landi. Einu sinni fór liann með mér til
Kaupmannahafnar, og þar lá þá sekt við, að
hundar færu frá borði. Eg b annaði honum
þess vegna að elta, en hann hlýðnaðist því ekki
og kom á eftir mér. Varð eg þá vondur við
við hann og sló hann, en það gerði eg annars
aldrei, og eftir það fór hann aldrei úr skipinu
í útlendri höfn. Virtist hann skilja, hvað við
lægi, og varnaði öðnim hundum, sem á skipinu
voru, að fara á land, en alt fyrir það, varð hann
æfinlega fyrstur á land hér í Reykjavík.
Árið eftir að eg eignaðist Trygg, kom eg
á skipi til Seyðisfjarðar og lagðist að Garðars-
bryggjunni gömlu. Þar voru þá franskir fiski-
menn í fjörunni að taka vatn. Tryggur tók
eftir þeim, lagðist á bryggjuna og hlustaði á
þá, en þegar hann sá mig, vildi liann fá mig
út á bryggjuna með sér, og var engu líkara en
að hann vildi skemta mér með því að láta mig
heyra til þeirra. Eg er ekki í neinum efa um,
að þetta atvik hafi mint hann á fyrri ævi hans,
áður en fundum okkar bar saman.
Þriðja árið, sem ég átti liann, kom hvolpur
um borð til okkar. Hann varð seinna mjög
stór og stærri en Tryggur. Þeim kom mjög vel
saman. Einu sinni þegar eg fór utan til þess
að skila skipi, kom eg Trygg fyrir í Hafnar-
firði, hjá manni þeim, sem átti hinn hundinn.
Þegar eg kom heim, gerði eg svo orð eftir
Trygg, og var liann sendur til mín. En fljót-
lega fór eg að sjá óyndi á honum, og vissi ekki
hverju það sætti. Þriðja daginn, sem hann
var heima, varð mér gengið út um háttatíma,
og fór Tryggur á eftir mér. Hvarf hann mér
þá út í myrkrið og kom ekki, hvernig sem ég
kallaði á hann. En morguninn eftir kom hann
heim og hafði þá með sér félaga sinn úr Hafn-
arfirði. Hafði hann brugðið sér þangað um
nóttina og sótt liann sér til skemtunar.
Tryggur var ágætur sundhundur. Ef eitt-
hvað datt fyrir borð, stökk liann æfinlega á
eftir því, og var þá náð upp í skipið á þann
hátt, að kaðallykkju var rent fyrir borð, en
hann lagði framfæturna í liana og hékk í henni I
á meðan hún var dregin upp. Einu sinni, þeg-
ar eg var við síldveiðar fyrir norðan, lágum
við fyrir akkerum á Skagafirði. Hafði Tryg’g-
ur þá stokkið fyrir borð og ætlaði að fara í
kynnisför í annað skip, sem lá miklu utar, en
ekki komist upp á það og loks snúið til okkar,
en með því að dimt var af nótt, var ekki eftir
honum tekið fyr en undir morgun, og hlaut
hann þá að hafa verið 4—5 klukkustundir á
sundi, eftir því, sem næst varð komist.
Hann var ágætur skothundur og sótti alt,
sem ég skaut. Einu sinni var ég staddur á
Ólafsvík og skaut þar nokkra máfa. Tókst þá
svo illa til, að einn þeirra vængbrotnaði, og
synti svo hratt undan landi, að Tryggur hafði
ekki við honum. Sneri hann þá þvert af leið
og synti á sig langan krók og komst með því
móti út fyrir rnáfinn, sem þá liélt til lands og'
leið þá ekki á löngu, að Tryggur næði honum.
— Fleiri voru þar að skjóta í þetta skifti, og
sótti Tryggur hvern fugl, en færði mér þá alla.
Einkennilegt var það um Trygg, að aldrei
liljóp hann á eftir alifuglum, þó að hann væri
mikill veiðihundur. Einu sinni bar svo við,
norður á Oddeyri, að eg var að ganga frá skipi
mínu og var hann með mér. Sá eg hann þá
laumast fram yfir malarkambinn við sjóinn, og
þóttist vita, að liann hefði séð æðarkollu þar í
flæðarmálinu, en kamburinn skygði á, svo að eg
sá ekki til hans. En örstuttu síðar kom hann
til mín og var þá bæði sneyptur og lúpulegur,
svo ég fór að forvitnast um, hvað hann liefði
verið að elta, og sá þar þá hóp af tömdum
öndum. Hann hafði auðsjáanlega ekkert gert
þeim, en skammaðist sín fyrir fljótfærnina.
Á jólaföstu 1917 (að mig minnir), fór eg
frá Ólafsvík til Reykjavíkur á gömlu skipi, sem
Columbus liét, og haft var hér um tíma til
strandferða. Það liafði fengið áfall í suðurleið
úti fyrir Horni, og hitaleiðslur farið xir skorð-
um. Yar mjög kalt og óvistlegt í farþegaklef-
anum og illur aðbúnaður. Hafði eg orð á því,
að illvært væri þarna fyrir kulda og mundi slá
að okkur. Samt lagðist eg fyrir og breiddi
frakka yfir mig, og náði hann niður um hné.
Þegar eg vaknaði, lá Tryggur á fótunum á mér
og liafði haldið á mér hita. Þótti mér þrið ein-
kennilega merkilegt vegna þess, að hann hafði
hvorki fyr né síðár lagst upp í rúm mitt, en eg
tel víst, að hann hafi eingöngu gert það að
þessu sinni tií þess að verma mig.
Ýmsar “kúnstir” kunni Tryggur. Hann
gat setið á afturlöpunum og var fimur að grípa
mola, ef hann var lagður á trýnið á honum.
En þó að honum þætti sykur góður, þá tók hann
molaim aldrei, fyr en eg leyfði honum það.
Einu sinni var mágkona mín stödd hjá mér,
þegar hann átti að leika þessa list. En hún
gerði honum það til stríðs, að grípa molann af
trýni hans, og varð hann þá svo reiður, að hann
vildi ekki þiggja molann, fyr en eg rétti honum
hann.
Tryggur var mjög meinlaus, en þó beit hann
mig einu sinni itl blóðs, og mátti ég sjálfum
mér um kenna, því eg var að stríða honum,
með því að taka af honum bein. En þegar eg
sýndi honum blóðið á hendinni, þá lagði hann
beinið frá sér og vildi ekki snerta það. Ef
hann sá kunnuga menn taka á mér, fór hann
að urra, en stökk upp, ef hann sá ókunnuga
ætla eitthvað að grípa til mín. Einu sinni kom
kunningi minn til mí með reiking, en eg var
lasinn og ekki kominn á fætur. Segir hann þá
í gamni, að hann skuli ú gera mér rúmrusk, og
gerir sig líkleg’a til að þrífa til mín. En í sama
vetfangi var Tryggur þotinn upp og á milli
okkar, en manninum varð svo ilt við, að hann
lirökk aftur á bak, því að liann átti sér einskis
ills von.
Árið 1920, síðasta vorið, sem Tryggur
lifði, vildi svo slysalega til, að hann varð fyrir
bifreið og meiddist mikið. Vakti eg yfir honum
í tvær nætur og leitaði allra ráða til þess að
hressa hann, og eftir það fór honum að skána.
Um sumarið var hann með mér uppi í Kjós og
virtist orðinn nærri jafngóður eftir áfallið. Eg
fór ríðandi suður og fylgdi hann mér og var vel
hress og lék sér á leiðinni. En þegar suður
kom um kveldið, varð hann veikur, og liðu svo
fjórar eða fimm vikur, að honum skánaði ekki,
og loks sá eg engin ráð önnur en fá mann til
þess að veita lionum skjótan dauða með byssu-
skoti. — Dýraverndarinn.
S A S T E R K I
(Smásaga.)
Já, Kári var sterkur. Skúli litli stalst til
að horfa á hann, þar sem hann stóð á hlaðinu
og líktist mest stórum tarfi. En það hlaut að
vera ljótt, að líkja manni við naut, en einhvern-
veginn datt honum þó helzt í hug Hólaboli,
þegar liann sá hann. En Hólaboli var nú held-
ur ekkert mannýgur. Og Kári var altaf góður
drengur.
Þegar Kári stóð við slátt úti á túni — þá
skildi Skúli fyrst, hvað átt var við með tröll-
unum í æfintýrunum hennar Tobbu gömlu.
Hver vissi nema Kári væri maður í álögum,
kóngssonur í fja'rlægu ríki, sem hefði átt vonda
stjúpu og orðið fyrir göldrum. Og einhvern-
veginn fyltist Skúli af óljósri lotningu fyrir
þessum undarlega jötni. Að hann skyldi ekki
snúa stjúpu sína úr hálsliðnum, þegar hann var
orðinn svona gífurlega sterkur.
Ertu þarna, skinnið, ætlarðu að setja á mig
gat með augunum, drengur? Hefirðu aldrei
séð mann fyrri?
Skúli lirökk við. Honum fanst jörðin fara
að hreyfast, líkt og þegar hann hafði snúið sér
alt of lengi í hring.
Kári var að brýna.
“Á hvern fjandann ertu að glápa?”
Skúli heyrði sjálfan sig tala áður en hann
varði:
“Þú — þú ert”. —
“Er eg hvað?”
“—Ekki tröll — þú ert bara svona sterkur.”
Kári sneri við orfinu. Skúli hefði frekar
viljað vera grasið, sem búið var að slá, heldur
en liitt, sem eftir var.
Þá liló Kári lengi og hjartanlega—og Skúli
fanst í svipinn eins og álög stjúpunnar ætluðu
að fara að verða að engu. En undir niðri fór
honum að þykja hálf-leiðinlegt, ef Kári hætti að
vera sterkur. En kannske gátu menn líka hleg-
ið svona, þótt þeir væru sterkir eins og Skúli—
eða eins og tröll eða ólmir tarfar.
Loks þagnaði Kári, og hann brosti ekki að-
eins með andlitinu, heldur með öllum líkaman-
um. Hann gat helzt minnt á barnsandlit höggv-
ið í blágrýti.
Nú liefði Skúli frekar viljað vera grasið,
sem stóð, heldur en hitt, sem búið var að slá. •
Eftir þetta var Skúli aldrei hræddur við
Kára, en hann dáðist áð honum og langaði til að
líkjast honum. Hann fór að lyfta sér í spori,
þegar hann gekk, og krækja fingrunum saman
fyrir aftan bak, þegar hann stóð kyr. Og hann
æfði sig á því að kýma út í .annað munnvikið.
Og það lyendi sér ekki, að hann var að verða
sterkur. Samt átti enginn að fá að vita það
nndir eins, ekki fyr en á afmælinu — eða þá ekki
fyr en á jólunum. Þá ætlaði hann að bjóða
öllu fólkinu að horfa á.
— Kári kom ríðandi á þeim gráa, sem í
þetta sinn var reyndar skjóttur. Færðin og
reiðlagið hafði verið hvað eftir öðru. Þegar
Kári steig af baki, sá Skúli að hann hnykkti
sér meira til, þegar hann gekk, en vant var, og
að liann var rauður ^ andliti. En glaður var
hann.
“Héma greyið, eigðu þetta. Það er eitt-
hvert súkkulaðimauk úr kaupstaðnum. Já,
það var rétt; sleiktu svo vel út um, svo að ekk-
ert fari til spillis. En þú verður nú aldrei sterk-
ur af þessu, skinnið. að er ekkert fjörefni í
því, drengur minn, en það er gott í krakka.”
Skúla fanst alt í einu eins og hann væri að
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone: 21 834 Office tfmar: 2—3 Heimill 776 VICTOR ST. Phone: 27 122 Winnipeg, Manitoba H. A. BERGMAN, K.C. Islenekur löofrœSingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Building, Portage Ave. P. O. Box 1656 PHONES: 26 849 og 26 840
DR. 0. BJORNSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor, Graham og Kennedy Sts. Phone: 21 834 Office tfmar: 2—3 Heimili: 764 VICTOR ST. Phone: 27 586 Winnipeg, Manitoba W. J. LlNDAL og BJÖRN STEFÁNS80N islenzkir lögfrœSingar & öCru gólfi 325 MAIN STREET Talsími: 24 963 Hafa einnig skrifstofur aö Lundar og Gimli og eru þar aC hitta fyrsta miC- vikudag 1 hverjum mánuCi.
DR. B. H. OLSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sta. Phone: 21 834 Office tfmar: 3—6 Heimili: 6 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba J. T. THORSON, K.C. Islenzkur iögfræSingur Skrifst.: 411 PARIS BLDG. Phone: 24 471
DR. J. STEFANSSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone: 21 834 Stundar augna, eyrna, nef og kverka ajúkdóma.—Er aC hitta kl. 10—12 f. h. og 2—5 e. h. Heimili: 373 RIVER AVE. Talsími: 42 691 J. Ragnar Johnson B.A., LL.B., LL.M. (Harv.) islenzkur lögmaBur 910-911 Electric Railway Chambers. Winnipeg, Canada Slmi 23 082 Heima: 71 763
Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Graham and Kennedy Phone: 21 213—21144 Heimili: 403 675 Winnipeg, Man. G. S. THORVALDSON BÁ LL.B. UigfrœSingur Skrifstofa: 702 CONFEDERATON LIFE BUILDING Maln St. gegnt City Hall Fhone: 24 587
DR. A. BLONDAL 202 Medical Arts Bldg. Stundar sérstaklega kvenna og barna sjökdóma. Er a8 hitta fr& kl. 10—12 f. h. og 3—5 e. h. Office Phone: 22 296 HeimiU: 806 VICTOR ST. Sfmi: 28 180 E. G. Baldwinson, LL.B. lslenzkur XögfræBingur 809 PARIS BLDG., WINNIPEG Residence Office Phone: 24 206 Phone: 89 991
Dr. S. J. JOHANNESSON stundar lækningar og yfirsetur Til viCtals kl. 11 f. h. U1 4 e. h. og frá kl. 6—8 aC kveldinu 532 SHERBURN ST. SlMI: 30 877 J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEG Fasteignasalar. Leigja hús. Ot- vega penlngalán og eldsábyrgC af öllu tagi. Phone: 26 349
Drs. H. R.& H. W.Tweed Tannlœknar 406 TORONTO GENERAL TRUST BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE: 26 545 WINNIPEG A. C. JOHNSON 907 Confederation Life Bldg. WINNIPEG l nnaat um fasteignir manna. Tekur aC sér aö ávaxta sparifé fólks. Selur eldsábyrgC og bif- reiCa ábyrgCir. Skriflegum fyr- irspurnum svaraC samstundis. Skrlfstofus.: 24 263—Heimas.: 33 328
Dr. A. B. INGIMUNDSON Tannlœknir 602 MEDICAL ARTS BLDG. Slmi: 28 840 Heimilis: 46 054 DR. C. H. VROMAN Tannlæknir 605 BOYD BLbG., WINNIPEG Phone: 24171
DR. A. V. JOHNSON Islenzkur Tannlœknlr 212 CURRY BLDG., WINNIPEG Gegnt pósthúsinu Slmi: 23 742 Heimilis: 33 328
G. W. MAGNUSSON NudcUæknir 91 FURBY ST. Phone: 36 137 VlOtals tlmi klukkan 8 til 9 aC morgninum
1
Bílstjórinn: Sonur yðar gaf mér jafnan meiri drykkjupeninga en þetta. — Hann getur það, 1 kann á ríkan föður. Hún: Manstu eftir storminum kvöldið sem þú baðst mín? Hann: Já, það var hræðilegi kvöld.
A. S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur llkkistur og annast um út- farlr. Alltjr útbúnaCur sá bextl Ennfremur selur hann allskonar mlnnlsvarCa og legsteina. Skrifstofu talsiml: 86 607 Heimilis talsimi: 58 302
tyggja mold. Nú, svo hann varð ekki sterkur
af þessu.
“Af hverju þá?”
Kári hváði: “Af hverju þá, hvað?”
“Af hverju verð eg þá sterkur?”
“Af hverju verðurðu þá sterkur?”
“ Já, hvað á ég að éta, til þess að verða
sterkur. Hvað étur þú?”
Þá hló Kári — þagnaði — og hló aftur.
“Eg ét ekkert, drengur minn. Það er aldrei
fjörefni í neinu, sem maður étur. En eg drekk,
maður, því það er fjörefni í brennivíninu og
allir sterkir menn drekka.”
“Drakk Grettir brennivín?”
“Grettir! Nei, hann drakk ekki brenni-
vín. Það hefði ekki hrifið á svoleiðis karla, þó
það sé gott. Hann drakk eitthvað miklu sterk-
ara. _ En þegiðu nú, því að þarna kemur hann
pabbi þinn.”
Skúli fór að hugsa um, hvort hann ætti að
hætta að borga. Hann mundi nú samt ekki
betur, en Kári þæði mat sinn eins og hitt fólk-
ið. En líklega bara fyrir siðasakir. En það
var um að gera að drekka — eitthvað miklu
sterkara en brennivín. Framh. á 6. bls.