Lögberg - 16.06.1932, Page 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. JÚNÍ 1932.
Bla. 5
Skandinavisk
ráðvendi
°g
fyrirhyggja
leiða Manitoba út úr
eyðimörkinni
MerkiS 'kjörseðil yðar
þannig:
Hermanson, H. P. Altoert \ 1
geta gert sem allra bezt og
að
servative, svona rétt fyrir kosn-
Rödd frá Sinclair
og orð í belg um afstaðnar og
komandi kosningar.
Svo hefir vaðið mikið á henni
göntlu Heimskringlu okkar nú
um tíma, að e!g segi fyrir mig:
“hingað og ekki lengra.” Sumt af
þessuta ritgerðum blaðsins eru
með öllu átakanlega raunalegar
og okkur íslendingum til óbóta,
sem staðið höfum með blaðinu
I
gegn um marga tugi ára, að blað-
ið er orðið að sorglegri “soppu” í
landsmálum.
Eg lái ekki neinu blaði, þótt það
haldi taum einhvers viss , flokks,
sem hefir sýnt í verki og sannað
ágæti sitt. Þá er það skylda hvers
heiðarlegs blaðs að fylgja því sem
vel er gert. En þegar það öfuga
á sér stað, ætti sízt að klappa lof
í lófa og hæla því öllu. En þetta
hefir Heimskringla gert í síðast-
liðin tvö ár, og þessi brýning geng-
ur jafnt og þétt, þetta “lof í lófa”,
að á þessum tveimur árum hefir
svo greinilega verið með öllu sóp-
að fótum undan bændum, hér í
Vesturlandinu, að aldrei í sögu
Canadaveldis hefir slíkt komið á
daginn, eða neitt því líkt. En lof
í lófa klappar Kringla yfir þessu
öllu. Það sannast því á mér, að
‘svo má deigj; járn brýna að bíti’,
og frekari brýningar mun eg nú
bíta af mér af þessu tagi, ndg er
komið.
Það var margt, sem Mr. Bennett
lofaði í ríkiskosningunum 1930,
en tvent af þeim loforðum tek eg
hér til yfirvegunar.
Hann lofaði að efla landbúnað-
inn, og þetta hefir farið svo hrap-
allega, að aldrei á neinum tveim-
ur árum hafa önnur eins dauðans
vandræði komið fyrir í þessu
landi, jafnvel ekki í nokkru landi.
En “lof í lófa” klappar Kringla,
— en þú og þið um það.
Öll framleiðsla bænda á þess-
um tveimur árum hefir hrapað
niður sem næst því um helming.
Hveitirækt er lífæð VesturlandS'
ins og bændur hafa stór-skaðast á
þessum tveimúr árum, og það svo
hrapalle'ga, að útsyör sín var þeim
gert ómögulegt að borga; þúsund-
ir bænda hafa ekki þessi tvö ár
borgað “taxes”. Nú þá um leið
rekur hvað annað: þá verður sveit-
arstjórnin gjaldþrota, en til að
halda skó'lum og öllu öðru í horf-
inu, tekur hver sveitarstjórnin á
halda niður illgresi, vinna bænd-
ur nú miskunnarlaust, að segja
má nótt og dag; ep ekki hrekkur
til, því mannskraftinn vantar
samt sem áður.
Að enda alt atvinnuleysi, lofaði
Bennett einnig, “eða deyja við þær
tilraunir”, eru hans óbreytt orð.
Heiðraði lesari, þú sérð hvernig
það er efnt og hvaða líkur eru til
þess að það lagist í komandi tíð,
ef að þessi 'lífæð Vesturlandsins
á að blæða alveg út, hveitiræktin.
Þá einmitt eykst vinnu'leysi, eykst
alt illgresi og öll vandræði. — Um
þetta mál vildi eg rita betur síðar.
Svo sný eg mér að komandi kosn-
ingum hér í Manitoba, sem eiga að
fara fram 16. júní.
Þar hefir gamla Kringla okkar
hafið baráttuna með fasi miklu,
en síður er það vel grundað, og
bara ótrúlegt, að eins ærlegur
maður og ritstjórinn skuli geta
fengið sig til að bótmæla flokki
sinum eins og hann gerir, sem er
mestur í því að rífa niður og álasa
öðrum fyrir verk sín, og í einu
orði að rífa niður orð og gerðir
annara, og ‘hyggja svo og byggja’
á þessu vinninga sína í þessum
kosningum; og við að rífa niður
orð annara og gerðir vita þessir
herrar að einn óþokki getur brent
og eyðilagt heila stóra byggingu
á stuttum tíma, hvað stór og fög-
ur sem sú höll var, er tók marga
og góða verkamenn langan tíma
að byggja — og hér er sönnun:
eftir annari þetta ‘lán’ hjá fylk-
isstjórninni, sem einnig verður j>ag tók alllengi og ærinn kostnað
sjálf í vandræðum stödd, sem eðli-
legt er. En eins ilt og þetta alt
er, þá kemur hér að hættulegastaj var fólkið æst, svo það sá sér ekki
liðnum og honum margföldum o!g]fótum forráð.
margföldum
að koma á stofn fylkisbankanum,
en með pólitiskum sögusmettum
j íutum iurrao, Og er þessi fólsku-
aftur og aftur, sem lega sviksemi komst upp um þá
hér fylgir, og þá veit eg að þú,
herra lesari, munir finna að nú
fari að þyngjast undir árum.
Nú á tveimur árum hafa bænd-
ur verið neyddir út í álls konar
óviðráðandi vandræði, sem þeir
aldrei á æfi sinni hafa áður orðið
fyrir, að geta ekki greitt útsvör
sín í það minsta.
Við segjum, að 50,090 bænda sé
hér í Vesturlandinu, o!g hafi orð-
ið að hrekja burt vinnumenn sína,
sem þeir vissulega hafa gert, sum-
ir bændur látið fara einn eða tvo
vinnumenn. GIö!gg skýrsla er ekki
við hendina, en tugum þúsunda
vinnumenn hafa bændur orðið að
reka út.
Afleiðingin af þessu er marg-
föld og hættuleg: hveitiakrar og
allir akrar verða óviðráðandi fyr-
il illgresi, sem b'læs út um allar
áttir og verður að örgustu og ó-
viðráðanlegustu pest, sem með
tíma eyðileggur alt landið. En
ekki búið enn: fjöldi bænda, sem
enga hjálp hafa eða vinnumenn
geta haldið, hafa neyðst til að
taka syni út af skólunum; hvað
meinar það í framtíðinni? Til að
.r? °c
ætlaði gamla Kringla alveg að
ganga af göflunum, og hún bein-
línis reynir að bera þarna blak
af þeim. Þetta er með öllu öðru
alveg óhafandi, ólíðandi, ófrej-
andi; én hér segja ýmsir con-
servatives, að við þetta tapi flokk-
ur þeirra, og í því er dá'lítið vit.
Og nú liggur bankinn í rústum
fyrir pólitiska brenslu, og á þessu
hyggja þeir og byggja vinninga
sína og að verða kosnir af kjós-
endum sem heiðursberar fylkis-
ins, með þenna mörmikla Taylor
í broddi fylkingar. En hvað eig-
inlega kallar hann sig í þessum
kosningum? Vanalega hefir hann
kallað sjálfan sig Liberál - Con-
ingar, en nú á víst að sigla undir
nafninu' “Þjóðmegunarflokkur” —
eða sem mér finst ætti helzt að
vera Þjóðhrunaflokkur, því svo
hefir hruiiið verið átakanlegt nú
í tvö ár. En það er dálítið svipað
með mig og ýmsa aðra, að eg kann-
bezt við gamla nafnið, það er Aft-
urhaldsflokkurinn, þar ber hann
nafn með réttu.
Á bændaþinginu, sem haldið var
í Brandon í desembermánuði í vet-
ur, var þessum Taylor boðið að
vera, ásamt leiðtogum hinna flokk-
anna, og komu þeir allir nema
herra Taylor; að hann skyldi ekki
þiggja þetta tilboð sýnir, að hann
er öðrum hlyntari en bændum.
Eg hefi verið á þessum bænda-
þingum af og til í 20 ár, og man
ekki til að heyra og sjá bændur
þar eins ráðalausa og vonlausa
eins og í þetta sinn; og þar sögðu
ýmsir bændur úr hans flokki, að
Taylor fengi “settlement” seinna
fyrir þetta “bragð”. Og þetta er
maðurinn sem hamast við að verða
ráðherra Manitobafylkis. Hann
er langþjáður af skerandi pólit
isku hungri, sinnir engum tilboð-
um, hvorki bænda eða búenda,
ætlar bara að sigla í gamla farið
og vera viljugt tól í auðmanna-
klóm, en reyna að flónska bænd-
ur með atkvæðum sínum. Stefnu-
skrá Taylors er einskis virði fyr-
ir þá sök, að henni er ekki treyst-
andi. Eg vildi ekki gefa eina nef-
tóbaksdós fyrir hana, og tek eg
þó sjaldan í nefið.
Eins og eg ekki treysti stefnu-
skrá Tayors, treysti eg ekki held-
ur orðum hans; það sanna eg
hér: Bæði hann og Mr. Haig og
margir, flugu út um alt fyrir
tveimur árum og lofuðu, að ef
Mr. Bennett yrði kosinn, þá yrði
litið eftir bændum og öllum bún-
aði betur en undir stjórn Kings,
og einnig að allir skyldu hafa
nóga atvinnu og margt þessu
líkt. Og svona markleysa verður
aftur margtuggin um ált fylkið af
þessum þjóðhrunaflokki nú í þess-
um komandi kosningum.
Samvinna Liberals og Progress-
ives mælist vel fyrir. Sundraðir
föllum vér — en saman stöndum
vér. Það er bara undravert, hvað
Manitoba fylki stendur, þegar há-
vaðanum af bændum var gert ó-
mögulegt að borga útgjöld sín tilj
sveitanna, og sem áður sagt, urðu
sveitirnar hver á eftir annari að
fá styrk eða lán hjá fylkinu; og
þó, eftir alt þetta, stendur Mani-
toba dálítið betur en hin fý.lkin.
Liberal-Progressives þurfa því
ekki að breyta til um nöfn sín i
þessum kosningum; þeir hafa
ekkert að skammast sín fyrir.
Merkin sýna verkin, þótt örðug-
leikar hafi hamlað ýmsu og ó-
mögulegt við að gera. Þjóðhruna-
flokkurinn setti fótinn fyrir fylk-
isbankann svo hann hrundi; við
þessu sem mörgu fleiru' gat
stjórnin ekki gert; hún átti ekki
von á því, að bleyðuleg og ómann-
leg aðferð gæti átt sér stað. En
stjórnin ætti nú orðið samt að
vera farin að þekkja sina svörtu
sauði, sem hugsa að eins um að
svíkjast að og rífa niður, á
kostnað fylkisins. Og þetta kjósa
þeir frekar en verða við tilboði
bænda eða stjórnarinnar með sam-
tök og samvinnu, sem er auðvitað
eina ráðið út úr þessum heljar-
vandræðum. í staðinn fyrir að
hjálpa fylki okkar, hefir þessi
sjúki Taylor orðið til þess, að
fylkið hefir orðið fyrir stórkost-
legu' tapi fyrir hans pólitisku að-
farir, og það marga tugi þúsunda,
oftar en í eitt skifti. Ekki vildi
hann heldur að Manitoba, Alberta
og Saskatchewan yrðu sett undir
eina stjórn, sem einmitt hefði
sparað öllum þessum fylkjum
feikna fé. — Að hugsa sér þessa
dauðans vitleysu, að hafa níu
þing og þinghús í Canada, með að--
eins 10,000,000 íbúa, þar sem Eng-
land t. d. hefir bara eitt þinghús
og eitt þing fyrir sínar 45,000,000;
og svona mætti telja hverja þjóð-
a á eftir annari. Þetta fjár-
bruðl hér í Canada, með öll þess
þing og þinghús, er óhemju
heimska, sem á sér hvergi stað
nema hér í Canada. Svo þegar á
að reyna að laga þetta, þá rís
upp þessi flokkur, sem er mestur
í því að rífa niður. Það þolir
ekkert land þessi pólitisku tilþrif
að rífa niður það sem reynt er
til að laga fyrir fólkið og þjóð-
ina.
Eg mæ’list fastlega til, að ís-
lendingar hér í Manitoba sýni
það ljóst nú i þessum kosningutn,
að þeir meti meira þann flokk,
sem reynir á marga vegu og hef-
ir hagsmuni þjóðarinnar og fylk-
isins fyrir mark og mið. Það er
augljóst öllum nú, að til þess sam-
eina þeir nú krafta sína, Liberals
og Bændaflokkurinn, og undir
fána þeirra er fylki okkar borg-
ið eins langt og mannlegur kraft-
. ur ræður við. Og það nær jafnt
til borgar og bygðar.
Oft er þörf, en nú er nauðsyn.
A. Johnson,
Sinclair, Man.
í Kína tíðkast enn hræðilegar
refsiaðferðir. í Mansjúríu er það
enn siður að krossfesta menn og
láta þá siðan krjúpa á járnhlekkj-
um þangað til þeir gefa upp and-
ann.
ipoc
Til
íslenzkra kjósenda
í Winnipeg
Fimtudagurinn rœður úrslitum
Col. Ralph H. Webb
Conservative Candidate
í Assiniboia
Núverandi borgarstjóri í Winnipeg.
Greiðið honum No. 1
^o<- frw-- ■ >r>/" sru >r>r sc\t • sc\t™ scu >rw >n< -vrx 1 ->n<—~>orr~>o< >r><-

FYRIR SAMEINAÐ MANITORA FYLKI
Winnipeg
UBERALS
Lofsamleg
ummœli um
McDiarmid!
Útdráttur úr
í MacLean’s
m arz, 1929.
ritstjórnargrein
Magazine, 15.
Hon. J. S. McDiarmid
McDiarmid átti sæti 4 Sambandsþinginu sem liberal-þingmaður
fyrir Suður-Winnipeg, árið 1926-1930. Grein sú, sem hér er vitnaS
i, kom út meðan hann var þingmaður.
“Ef það, fyrir einhverja tilviljun, skyldi koma
fyrir að fólkið í Canada kysi ekki aðra á ping
heldur en menn eins og Matthews, Coote, Mc-
DIARMID, Bancroft og Ntevens, mundi hinn
gamli ágreiningur um gildi og ágœti þing-
rœöisins fljótt hverfa fyrir fult og alt.
MERKIÐ SEÐILINN
Kjósið fyrir fylkisþingmenn þá
sem hér eru taldir: D. Cam-
eron, W. J. Fulton, Hon. W. J.
Major, K.C, R. Maybank, Hon.
E. W. Montgomery, M.D.
McDIARMID N0.1
Published by authority of A. R.
Macdonnell, 513 Somerset Bldg.
Hon.W. J. Major
dómsmálaráðgj afi
Við kosningar þær til fylkisþingsins í Manitoba, sem fram
fara þann 16. júní 1932, verð eg í endurkjöri og vænti þess,
að íslendingar, nú, eins og aðundanförnu, veiti mér fylgi sitt.
Kjósið einnig
D. CAMERON W. J. FULTON
R. MAYBANK HON. J. W. McDIARMID
HON. DR. E. W. MONTGOMERY
Merkið atkvæðaseðilinn þannig:
MAJOR, W. J.
No. 1
FYRV. BÆJ ARRÁÐSMAÐUR
RALPH
MAYBANK
styður hina nýju
LIBERAL-
PROGRESSIVE
STJÓRN
GREIÐIÐ ATKVÆDI
Tímar eru of alvarlegir fyrir flokkastjórn. Greiðið at-
kvæði með sameinuðu Manitoba.
Greiðið þessum atkvæði: MAYBANK, 1
Duncan Cameron, Walter J. Fulton, Hon. W. J. Major,
Hon. E. W. Montgomery, Hon. J. S. McDiarmid.
Gefið út af W. H. August, Winnipeg