Lögberg - 08.09.1932, Blaðsíða 6
R]« fi
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 8. SEIPTEMBER, 1932.
Náman með járnhurðinni
EFTIR
HAROLD BELL WRIGIIT.
“ÞaS kemur þessu máli ekkert við,” svar-
aði Hugh heldur kuldalega. “ÞaÖ sem eg
gerði, gerði eg ekki vegna þess, að eg héldi
að þú værir vinur minn. ”
Indíáninn brosti, en var þó hátíðlegur og
alvarlegur á svipinn.
“Eikin er öðni vísi en furan og furan öðru
vísi heldur en grenið. Þó úlfurinn væri færð-
ur í bjarnarham, ]>á mundi hann haga sér eins
og úlfur engu að síður. Hjörturinn veit altaf
að hann er ekki úlfur. Þú, Hugh Edwards,
frelsaðir mig, óvin þinn, frá kvölum elds,
og dauða, vegna þess að þú varst að fylgja
þínu eigin eðli. Þú gast ekki gleymt því, að
þú ert hvítur maður. Eg, Xatachee, skal ekki
gleyma því að eg er Indíáni.”
Þegar hann hafði sagt þetta, hneigði hann
sig og snéri sér svo við til að taka boga sinn
og örvar, þar sem það var hjá eldstæÖinu.
Þegar hann var kominn fram í dyrnar, tók
hann aftur til máls.
“Eg verð að fara. Sonora Jack kemur hér
ekki aftur í nótt. Ef hann skyldi geia það,
verð eg ekki langt frá. Þegar eg kem aftur
liefi eg eitth\rað að segja þér.”
Allan næsta dag hafði Ilugli gætur á því,
hvort hann kæmi hvergi auga á Sonora Jack
og félaga hans, og hann var dálítiÖ óþolin-
móður að bíða eftir Natachee. En stigamenn-
irnir komu ekki aftur. Það var komið fram
yfir hádegi annars dags, þegar Indíáninn kom
loksins. Hann rak á undan sér fjóra asna,
sem allir voru með klyfsöölum.
Þegar Hugh lét í ljós undrun sína út af
þessum áburðar gripum, þá svaraði Natachee
ekki nokkru orði. Steinþregjandi tók Indíán-
inn til mat handa sér. Hann borðaði eins og
maður, sem ekki hefir fengið mat í langan
tíma. Þegar hann var búinn að borða, sagði
hann hæglátlega: “Eg verð að sofna. Eg
vakna eftir tvo klukkutíma. Þá skulum við
tala saman. Gerðu svo vel að fara ekkert frá
kofanum og hafðu nánar gætur á öllu. Ef þú
sérð einhvern á ferð, þá vektu mig strax.
Hann lagÖist niður á bekkinn og steinsofn-
aði þegar.
Hugh Edwards settist utan við kofadyrnar
og beið.
Hægur vindur fór um skógargreinarnar og
niðri í gilinu heyrðist suðan í læknum. Jafn-
vel á þessum tíma árs var skógurinn marglit-
ur, því trén voru svo margskonar. Hann dáð-
ist að fegurð náttúrunnar og gladdist við að
horfa á hana, þó honum væri ekki gleÖi í hug.
Ýmsa fugla sá hann fljúga í loftinu, og
sumir þeirra komu býsna nærri honum. Sum-
ir þeirra voru góðlátlegir og vinalegir, að hon-
um fanst, en sumir alt annað. Skapgerð
þeirra hlaut líka að vera mjög misjöfn, eins
og mannanna.
En hvergi sá hann nokkum iifandi mann.
Um leið og hann hafði nánar gætur á öllu
í kring um sig, var hann að hugsa um og
reyna að gera sér grein fyrir framferði Indí-
ánans. Oft hafði hann ekki sagt nokkurt orð.
En nú, undir þessum sérstöku kringumstæð-
um fanst honum bera sérstaklega mikið á
Indíána-eðlinu hjá honum. Hvað hafði hann
verið að gera? Hvar hafði hann verið! Hvers
hafði hann orðið vísari? Til hvers kom hann
með þessa fjóra asna!
Hin djúpa rödd Indíánans vakti hann af
þessum heilabrotum. Hann stóð í dyrunum.
XXV. KAPITULI.
Indíáninn talaði með óvanalega miklum há-
tíðleik, en það bar líka óvanalega mikið á
þunglyndinu, sem oft hafði vakið meðlíðan
með honum hjá Edwards.
“Hugh Edwards, fjallalækirnir, sem eiga
upptök sín þama hátt uppi í fjöllunum, eru
háðir vilja Hans, sem ræður yfir snjókom-
unni. Frá grenitrjánum uppþ í fjöllunum
byrja þeir sína löngu ferð, alla leið út í sjó.
Það er engum vafa bundið, að vatniÖ kemst
að lokum þangað, sem því er ætlaÖ að fara.
Hvemig þessu þó er varið í raun og veru veit
enginn fullkomlega. Lækjarfarvegurinn, sem
fvrst lengi vel er auðséður og greinilegur,
hverfur að lokum. Vatnið, sem ber svo mikið
á, þegar það fossar niður fjallahlíÖarnar
hverfur að lokum í sandauðn eyðimerkurinn-
ar og mannlegt auga sér ekki hvað af því
verður. ”
“Það er svipaÖ með ráð mannanna. Hann
sem ræður því, á hvern hátt fjallalækimir
komast til sjávarins, ræður því líka, hver
verður æfibraut hvers einstaklings og einnig
hvar andi hans lendir að æfinni lokinni. Æfi-
brautin, sem í upphafi sýnist svo skýr, hverf-
ur oft á eyöimörkinni, sem enginn þekkir.
“Eg, Natachee, sem hefi viljað fylgja dæmi
forfeðra minna, er nú einmitt staddur á slík-
um vegamótum. Sú braut, sem var fram-
undan mér eins skýr, eins og lækjarfarvegur-
inn, er mér nú horfinn. Eg get ekki lengur
haldið þá leið, sem eg hefi ætlað mér. Eg er
Indíáni. Þú hefir oft sagt að eg sé vondur.
Agætt. Undir vissum kringumstæðum eru all-
ir menn vondir. Breytist kringumstæðumar,
getur vondur maður orðið góður. HlustaÖu
nú nákvæmlega, svo þú getir heyrt með hjart-
anum það sem eg ætla að segja.
Sonora Jack og félagi hans eru farnir úr
húsi Lizards, en Lizard hefir farið með þeim.
Þeir halda nú til fáeinar mílur frá heimili fé-
laganna og Mörtu. Þeir eru varir um sig,
því þeir vita ekki hve margir þeir kunna að
hafa verið, sem frelsuÖu mig úr klóm þeirra.
Það var ágætt, að þú skyidir gera svona mik-
, inn hávaða. En Sonora Jack felur sig ekki-
þarna lengi. Þegar hann er orðinn viss um
að hann sé ekki umsetinn af mörgum, þá fer
hann aftur á kreik. En hann reynir ekki aftur
að finna náttiuna með járnhurðinni. Hann
er hræddur að vera liér legur, því skeð gæti
að hann komi þá ekki fram einhverju öðru,
sem hann hefir uppi í erminni. Eg gat ekki
komist að hvað það er. Eg veit bara að það er
eitthvað viðkomandi Mörtu Hillgrove og fé-
lögunum. Hvað sem það er, sem Sonora Jaek
hefir í liyggju, þá er það áreiðanlega eittlivað
ilt. Við verðum að fara strax, til að sjá um
að stúlkunni þinni verði ekkert mein gert.”
Hugh Edwards talaði eins og sá, sem erfitt
á með að trúa því, sem hann heyrir.
“Þú segir að við verðum að fara, að við
verðum að gæta Mörtu. Att þú við það, að
þú ætlir að lijálpa mér að vernda hana fyrir
þeirri hættu, sem yfir henni kann að vofa af
ráðurn Sonora Jacks og þeirra félaga?”
Natachee hneigði liöfuðið; svo leit liann
djarflega í augTi hins hvíta manns.
“Sagði eg ekki að sú braut, sem eg, Nata-
chee liefði trúlega fylgt, hefði alt í einu tekið
enda, eins og lækurinn, sem hverfur í sand
eyðimerkurinnar? Þegar Sonora Jack og
félagar hans náðu mér og bundu mig við klett-
inn, var eg eins varaarlaus, eins og dúfan,
sem höggormurinn hefir vafið sig utan um.
Heldur þú að eg, Natachee, hefði látið bugast
að kvölunum ? Sonora Jack hefði getað brent
hjartað úr Indíánanum, en hann hefði aldrei
getað feng'ið hann til að segja sér hvar nám-
an með járnhurðinni er. Það er ekkert nýtt
fyrir Indíánann að vera kvalinn gullsins
vegna. Eg, Natachee, mundi hafa dáiÖ eins
og svo margir af mínum forfeðrum hafa dáið
á undan mér, án þess að segja nokkurt orð.
En þú, hvítur maður, af hlýðni við hið óskilj-
anlega eðli hins hvíta marins, iagðir þitt eigið
líf í hættu, til að frelsa líf Indíánans, sem
hafði kvalið þig á ýmsan hátt, mánuðum sam-
an. Leiðin til haturs og hefnda, sem er svo
aug'ljós Indíánanum, hefir nú hox-fið mér
sjónum á hinum villigjömu vegum hins hvíta
manns. Eg, Natachee, skil þetta ekki, en hver
er eg til að óhlýðnast? Það mannslíf, sem þú
frelsaðir tilheyrir þér. Getur hjarta hvíta
mannsins skilið þetta?”
Með þeirri einlægni, sem ekki varð dregin í
efa, rétti hann fram hendina. Og þó Hugh
Edwards skildi ekki Indíánann fullkomlega,
þá tók hann þó glaður í hina útréttu hönd og
íþáði þá vináttu, sem hér var framboðin.
“Mér þykir mjög vænt um að þú skulir líta
svona á þetta, Natachee, en eg er hræddur
um að þú gerir alt of mikið úr því sem eg
gerði. Eg trúi því ekki enn að þessir náungar
hefðu þorað að kvelja úr þér lífið. Þeir hefðu
meitt þig’ illilega, gæti eg trúað, en—”
Við handtakið og hin vinsamlegu orð hins
hvíta mamis, kastaði Natachee af sér hinum
andlega ham Indíánans og varð nú í öllu lát-
bragði eins og vel siðaður, hvítur maður.
Brosandi sagði hann:
“Það leynir sér ekki, vinur minn, að þú
þekkir ekki Sonora Jack og lians aðferðir.
Þín vegna vona eg að ef þú kynnist honum
einhvem tíma, þá verðir þú búinn að drepa
hann, áður en hann kemst að því, að þú ert
maðurinn, sem liann lieldur að hafi komið í
veg fyrir það, að hann gæti náð í hin miklu
auðæfi, sem náman með járnhurðinni hefir að
geyma, og sem hann kom alla leið frá Mexico
til að finna og lagði þar með út í mikla hættu-
för.”
“En okkur dugar þetta ekki,” bætti hann
við. “Við höfum verk að vinna. • Eg fann
Dr. Burton og sagði honum alt, alt nema það,
að þú hefðir séð námuna. Sameiginlega gerð-
um við ráfo okkar, og hann bað mig að segja
þér að þú mættir reiða þig á ást Mörtu, og
honum þætti mjög vænt um það, þín vegna.
Svo fann eg félagana, því læknirinn og eg
héldum að rétt væri að eg gerði það. Þeir
vita ekkert meira um Sonora Jack heldur en
hver annar, sem heima á í þessum liluta
Arizona ríkis veit um hann. Eg sagði gömlu
mönnunum og Mörtu hversvegna þú liefðir
horfið og að þú hefðir verið hjá mér í vetur.
Eg sagði þeim að þú værir saklaus af þeim
glæp, sem þú hefðir verið sakfeldur fyrir og
eg sagði þeim af ást þeirri, er þú bærir til
Mörtu og hve mikið þú reyndir að finna gull,
svo þú gætir komist burtu úr landinu með
hana. Þú getur sjálfur ímyndað þér hve glöð
stúlkan varð. Hún vildi fara með mér til þín,
en eg vildi ekki leyfa það. Eg lofaði hemii
þar á móti, að þú skyldir koma til hennar á
morgun. ’ ’
Hugh Edwards gekk um gólfið fram og
aftur og sýndist vera mjög óþolinmóður.
“Hversvegna þurfum við að bíða þangað
til á morgun ? ’ ’ sagði hann. ‘ ‘ Því ekki að fara
strax? Hver getur sagt livað kann að koma
fyrir þangað til á morgun, ef við bíðum þang-
að til?”
“ Við þurfum annað að gera fyrst,” svaraði
Natachee. “Þú verður að gæta þess, að þú
ert ekki óhultur einn dag, eftir að þú kemur
aftur til annars fólks. Lizard hefir talað of
mikið, eins o geg sagði þér hann mundi gera.
Hvarf þitt vakti mikla eftirtekt og allir fóru
að geta sér til um orsakirnar. Þér og Mörtu
er ekki óhætt með öðru móti en því, að þið
komist burt úr landinu áður en lögreglan
verður vör við þig og áður en Sonora Jack
kemur fram sínum ráðum, liver sem þau eru.
Dr. Burton undirbýr þetta alt, og á morgun
farið þið.”
“En'—en,” stamaði Hugh. “Eg liefi enga
peninga. Eg hefi ekki einu sinni nóg gull til
að komast sjálfur burt, auk heldur að taka
Mörtu með mér.”
Indíáninn hló.
‘ ‘ Eg sagði þeim að þú hefðir loksins fundið
gullið, sem þú hefir svo lengi verið að leita að.
Bob og Thad lánuðu mér þessa asna, sem eg
kom með. Félagarnir koma gullinu í peninga
fyrir þig, eins og þeir hefðu fundið það í sinni
eigin námu. Við Dr. Burton lögðum það alt
ttiður. Hann lætur þig hafa þá peninga, sem
þú þarft, þangað 'til þitt gull er komið í bank-
ann.”
“En eg er að segja þér, að eg hafi ekkert
gull.”
“Þú manst ekki eftir námunni með járn-
hurðinni,” svaraði Indíáninn.
“Nú skulum við fara, við verÖum að nota
tímann vel,” sagði Natachee þegar dimt var
orðið.
Svo fóra þeir af stað og tóku með sér einn
asnann og marga smápoka, sem Natachee
hafði fengið lánaða hjá gömlu mönnunum.
Fyrst fóru þeir þangað sem Hugh hafði verið
að vinna og tóku með sér verkfæri hans. Svo
batt Natachee aftur fyrir augun á Hugh, rétt
eins og hann hafði áður gert, og lét hann svo
halda um annan endann á reipinu. Ilugh
teymdi svo asnann. Þegar þeir komu að inn-
ganginum í námuna, skyldu þeir eftir asnann
og fóru inn.
Nú leysti Natachee frá augunum á félaga
sínum og sagði:
“Vert þú nú hér 'til að grafa upp gullið, en
eg skal bera það út þangað sem asninn er, og
flytja það heim að kofanum. Eg treysti því
að þú lítir ekki út þangað til eg tek þig heim
eins og við komum. ’ ’
Hugh hló.
“Þér er alveg óliætt að treysta því.. Það
er engin hætta á að eg fari að eyða tímanum
til nokkurs annars, en bara þess að ná í gull-
ið.”
“Agætt,” sagði Indíáninn og báðir byrj-
uðu þeir þegar að vinna.
Alla nóttina unnu þeir þania Hugh Ed-
wards og Natachee. Þegar þeir voru búnir
að fylla eins marga poka eins og asninn gat
borið, fór Natachee með hann heim að kof-
anum og kom svo aftur til að sækja meira.
Svo sem tveim klukkustundum fyrir dagrenn-
ingu sagði hann að nú væri komið eins mikið
eins og asnarnir gætu borið og fóru þeir þá
báðir heim. Meðan Hugh var að búa til morg-
unmatinn fór Na'taohee aftur til námunnar,
til að eyða öllum vegsummerkjum eftir um-
ferðina milli hennar og kofans. Þegar liann
kom aftur var að birta af degi. Með fjóra
klyf jaða asna lögðu þeir af stað áleiÖis til fé-
laganna gömlu og Mörtu.
Þegar þeir voru komnir allnærri heimilinu,
stansaði Indíáninn alt í einu og það var auð-
séð, að honum brá við.
“Hvað er að?” spurði Hugh.
Indíáninn benti honum að koma til sín.
Þegjandi benti hann honum á litla húsið fyrir
neðan þá.
“Hvað er þetta—hvað er um að vera—
hvað sérðu?” spurði Hugh með töluverðum
ákafa og horfði á þetta heimili, þar sem hann
var svo vel kunnugur.
“Það er enginn þarna,” sagði Indíáninn
lágt. “Enginn við liúsið, enginn við námuna,
engar skepnur í réttinni, og það ríkur ekki
úr strompnum, og sérðu þetta?” og hann
benti á s’tóran ránfugl, sem var á sveimi yfir
íbúðarliúsinu og útibyggingunum. Fleiri rán-
fuglar voru þar líka.
Hugh varð mikiÖ um þetta og flýtti sér af
stað, en Natachee greip í handlegginn á hon-
um.
“Bíddu við, þú veist ekki nema einhver
liggi hér í leyni fyrir þér, bíddu.”
Indíáninn teymdi asnana út í skógarrunna
og batt þá þar vandlega. Svo vísaði hann
Hugh á s'taÖ, þar sem hann gat faliÖ sig, en
sjálfur fór hann eitthvað burtu.
Hugli Edwards beið og horfði stöðugt á
liúsið og hann sá að ránfuglarnir voru altaf
að verða fleiri og fleiri, sem voru á sveimi
yfir þessu eyðilega heimili. Honum fanst
hann bíða þarna óratíma. Það sáust engin
merki þess, að nokkur lifandi maður væri í
húsinu, eða kring um það. Lndíáninn liafði
horfið, rétt eins og jörðin hefði gleypt hann.
Þolinmæði hans var rétt að segja þrotin, þeg-
ar hann sá að framdymar í húsinu voru opn-
aðar og Indíáninn kom þar út.
Indíáninn benti félaga sínum að koma og
Hugli flýtti sér niður að húsinu, sem mest
hann mátti.
Gamli maðurinn Thad Grove lá meðvit-
undarlaus í rúmi sínu og hafði stórt sár á
höfðinu, Natacliee hafði fundið hann utan við
dyrnar á herbergi Mörtu. 1 öðrum enda her-
bergisins lá Mexico-maðurinn hættulega særð-
ur. Þó hann gæti ekki hreyft sig, liafði hann
þó meðvitund og fylgdi með augunum hverri
hreyfingu Indíánans og augnaráðið líktist
augnaráði villidýrsins, sem búið er að afkróa.
Hinn gamli maðurinn lá í undarlegum stell-
ingum miðja vega milli eldhúsdyranna og úti-
húsanna.
Marta var liorfin.
XXVI. KAPÍTULI.
Þegar Hugih Edwards hafði áttað sig á
þeim óttalega harmleik, sem hér hafði farið
fram, misti liann um stund nálega alt vald á
sjálfum sér. Hann náði sér þó fljótlega aftur,
því Natacliee fullvissaði hann um að Marta
væri ekki í neinni bráðri hættu.
“Stúlkan er of mikilla peninga virði fyrir
Sonora Jack, til þess að liann vinni lienni
mein,” sagði Natachee. “Hann hefir farið
burt með liana, en við skulum ekki gleyma því,
að við vitum að liann ætlar sér að nota hana
til að kúga stórfé út úr einhverjum. Hann
gætir þess vandlega, að láta ekki verða mikið
að henni.”
‘ ‘ Hvernig getur þú vitað það I ’ ’ sagði Hugh
og var áuðfundið að hann efaðist um það sem
Indíáninn var að segja.
Indíáninn var fljó'tur til svars.
“Eg veit það vegna þess að þessi stiga-
maður hefir gætt þess að taka alt með sér,
sem henni tillieyrði.” Hann tók Hugh með
sér inn í herbergi stúlkunnar. “Sjáðu hvern-
ig hér er umhorfs. Fataskápurinn tómur, all-
ar kommóÖuskúffurnar dregnar út og nálega
tómar, sápu og greiðu og alt þess konar hefir
hann aukheldur tekið og jafnvel rúmfötin.
Eg skal segja þér það, að þú getur enn haft
beztu vonir, ef þú bara getur verið eins stilt-
ur eins og þú ert hugaður. ”
Svo fóru þeir aftur inn í herbergið þar sem
gamli maðurinn lá meðvitundarlaus. Eftir að
Indíáninn hafði stumrað yfir honum um
s’tund, snéri hann sér að Hugh og sagÖi:
“Það er aldrei svo dimt, að þeir sem beztu
sjón liafa, sjái ekki eitthvað dálítið. Það er
ekki hægt að fá þennan Mexico-mann til að
segja nokkuð og eg liefi ekki enn litast um
útivið, en maÖur sér strax hvernig sumu af
þessu er variÖ. Þetta hefir komið fyrir í nótt
því kolaeldurinn í stónni er okki alveg dauð-
ur, og klukkan hefir verið dregin upp eins og
vanalega. Sonora Jack fer til Mexico, því
hann þorir ekki að vera í Bandaríkjunum,
þar sem fé hefir verið lagt til höfuðs honum.
Þó lionum gangi upp á það bezta þarf hann
tvo daga til að komast að landamærunum.
Með stúlkuna ferðast hann ekki að deginum
til. Hann hefir búist við því og þessvegna
hefir hann tekið allan mat, sem hann gat
fundið í húsinu. Það er ekki líklegt, að hann
hafi farið af stað fyr en eftir miðnætti. Með
öllu þessu, sem hann hefir haft meðferðis,
hlýtur hann að liafa haft áburðarhest. Þetta
er alt ágætt. Eg, Natachee, fylgi slóð hans
eins hart eins og hestur getur hlaupið.
Ilugh Edwards tók um handlegginn á Indí-
ánanum.
“Við getum fengið menn og liesta hjá
Wheeler,” sagði hann fljótlega. “Það ætti
ekki að taka okkur nema svo sem klukkutíma.
Við getum símað lögreglunni frá heimili
Wheelers. Við skulum fara.”