Lögberg - 12.01.1933, Síða 2

BI». 2.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. JANÚAR, 1933
Aldarafmœli Björn-
stjerne Björnsons
(Framh. frá 1. bls.)
blaÖí að Björnson tók drengilega
málstað íslendinga gegn Dönum ogj
er skylt að minnast þess nú. Hann
bar einnig alla daga hlýjan hug til
Islands og íslendinga, enda átti
hann fornsögunum íslenzku mikla
skuld að gjalda; þær höfðu reynst
honum, sein mörgum öðruin rithöf-
undi að fornu og nýju, uppspretta
lifandi vatns.
Á þessum árum (1863-73) tók
Björnson mjög mikinn þátt, í ræðu
og riti, í stjórnmálum og öðrum
þeim málum, ekki sízt í siðferðis-
málunum, sem þá voru efst á baugi;
það er blátt áfram undravert, að á
þessum miklu anna- og umbrotaár-
um, gafst honum tóm til mikilla rit-
starfa, þeirra á meðal sum hinna á-
gætustu, sem frá honum komu.
Árið 1874 keypti Björnson bú-
garðinn Aulestad, í Gausdal, í Guð-
brandsdalnum fagra og söguríka, og
átti þar heima síðari ár æfi sinnar
þegar hann var ekki á ferðalögum
sem oft vildi verða. Hann gerði
Aulestad aS stórbýli og að fyrir-
myndarjörð lcjndum sínum til eftir-
breytni. Erlingur sonur hans býr nú
blómabúi á föðurleifðinni og þar á
ekkja skáldsins heima. Það var eng-
in tilviljun að Bjórnson keypti Aule-
stad. Hann stóð djúpum rótum í
norskum jarðvegi. Hann var í raun
og veru alþýðu sonur og kunni best
við sig í nágrenni við hana. Hann
var tengdur Noregi óslítandi bönd-
um. Árið 1880 fluttu þýsk blöð þá
fregn, að Björnson hefði í hyggju,
að setjast að á Þýskalandi, af því
að hann væri orðinn þreyttur á deil-
unum heima fyrir. Þá skrifaði hann
KAUPIÐ AVALT
LUMBER
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVE. KA8T. . . WINNIPKG, lfAN.
Yard Office: Ith Floor, Buk of Hamilton
á metum listarinnar. Þau hafa haft
feikna áhrif í Noregi þar sem þau
eru á allra vörum, og alstaðar þar
sem norsk tunga er töluð; þau hafa
bókstaflega sungið sig inn í hjörtu
'Norðmanna hvarvetna, og ekki að
ófyrirsynju. Kvæði Björnsons eru
hljómfögur, þrungin djúpri tilfinn-
ingu ; þau komu frá hjarta skáldsins
og bergmála i hjörtum annara; þau
vekja lesandann, eða áheyrandann,
og hvetja hann til dáða. Og Björn-
son yrkir um margt það, sem á sér
dýpstar rætur í mannshjartanu, um
ástina, guðstrúna, vináttuna, osr öllu
fremur um ættjarðarástina, sönnu
og göfugu, eigi um þá yfirskins-
ættjarðarást, sem finnur útrás í há-
reysti og þröngsýni og æpir að öllu
erlendu. Björnson átti ekkert skylt
við fulltrúa sliks þjóðarrembings.
Hitt er jafnsatt, að ástin á landi
hans og þjóð, sögu hennar og tungu,
er uppistaða og ívaf margra ágæt-
itstu kvæða hans. Og þau hafa orð-
ið áhrifamest allra Ijóða hans, því
að þau boðuðu glæsilega framtíð
iNoregs í ljósi söguríkrar fortíðar
hans. Ekki þarf annað en minna á
hinn einstæða þjóðsöng Björsnons:
“Ja, vi elsker dette Iandet.” (Já, vér
unnum áa foldu). Fá ættjarðar-
kvæði sameina jafn snildarlega
djúpan skilning á fortíðinni, litauð-
ugar náttúrulýsingar
og langsýna
, -------------- ættjarðarást. Áhrifamiklar og sann-
á þessa leiö í einkabréfi: “Eg vil! ar nátúrulýsingar eru altaf sterkur
búa í Noregi, eg vil húðstrýkja og j þáttur í ættjarðarkvæðum Björn-
verða húðstrýktur í Noregi; eg vil
syngja og deyja í Noregi; um það
mátju vera viss.” Og einu sinni
komst hann svo að orði í bréfi til
æfintýraskáldsins H. C. Andersens:
“Að þessu leyti erum við mennirnir
gjörlíkir trjánum; eigi litla greinin
okkar að bera ávöxt, verður hún
að vera kyr á móðurtré sínu.”
Að segja sögu Björnsons frá 1874
til dánardægurs hans, væri í raun
réttri að segja sögu Noregs frá þeim
örlagaríku árum. Hann var öflugur
máttur—mætti vel líkja honum við
hrynjandi foss—í öllu stjórnmála-
og menningarlífi þjóðar sinnar. Hin
mörgu og merku rit hans frá þeim
viðburða-auðugu árum eru talandi
vottur um óþrjótandi orku hans og
ríka, skapandi skáldgáfu. Frægð
hans og áhrifavald höfðu aldrei *
meiri verið. Honum var margvís-
legur sómi sýndur. Árið 1903 veitti
sons. í þeim er brugðið upp full-
kominni mynd Noregs í allri hans
marebreyttu fegurð. Og í þessum
kvæðum sínum iátar skáldið, og
endurtekur, bjargfasta trú sína á
land sitt. Þráfaldlega sagði hann
Iöndum sínum miskunnarlaust til
syndanna; engu að síður bar hann
alla daga í brjósti óbifanlega trú á
norsku þjóðina og hlutverk hennar.
Fjölda mörg af kvæðum Björn-
sons eru til í íslenzkum þýðingum
eftir góðskáld vor; safn þeirra er
nýkomið á bókamarkaðinn og verð
ur þar margan gimstein að finna.
Föðurlandsvinurinn Björnson, er
stóð föstum fótum í norskri mold,
var einnig heimilisvinur hinn mesti.
Heimilisástin og ættræknin eru und-
ir straumurinn í mörgum kvæðum
hans. Til æfiloka var hann dyggur
málsvari heimilisins og heilbrigðs
heimilislífs. Hann taldi heimilin
Sunnuhvoli,” þar sein saman fara
snild í mannlýsingum og frásögn,
hófst ný grein í norskum hókment-
En sveitalífssögur þessar eiga
um.
sænska vísindafélagið honum bók- hornstein allrar þjóðmenningar og
mentaverðlaun Nóbels, fyrstum rit-
höfunda á Norðurlöndum.
Björnson andaðist 26. apríl, 1910,
í Parísarborg, en þangað hafði hann
leitað sér heilsubótar. Hann er graf-
inn í Vor Frelsers Gravlund í Osló.
Jarðarför hans fór fram á kostnað
ríkisins, að viðstöddu miklu fjöl-
menni, og var hin virðulegasta at-
höfn. Segja má, að öll norska þjóð-
in hafi fylgt hinum látna foringja
framfara. Eiga orð hans sérstakt
erindi til vorrar kynslóðar, en marg-
ur í hennar hóp hygst að byggja
hjúskaparheill sína á rústum heimil-
isins. Ást sinni á heimilinu og djúp-
um skilningi sínum á þýðingu þess
hefir Björnson fundið áhrifamestan
og varanlegastan orðabúning í ágæt-
iskvæðinu “Föruneytið mitt” (Mit
fölge), og eigum vér það á íslenzku
afbragðs þýðingu Steingríms
til grafar. Og gjörvöll Norðurálfa skálds Thorsteinssonar (Ljóðaþýð-
harmaði hinn fallna formælanda
frelsis og friðar.
Þegar herskipið, sem flutti hinn
látna Björnson heim til Noregs,
beygði inn á höfnina í Osló, kváðu
við tuttugu og eitt fallbyssuskot frá
Akershús-kastala — konungskveðj-
an. “Hinn ókrýndi konungur Nor-
egs” sigldi þar af hafi.----
Margt var merkilegt um Björn-
son, einkum hin fágæta fjölhæfni
hans. Hann hafði hlotið í vöggu-
gjöf svo mikla auðlegð andans
gáfna að slíks eru harla fá dæmi,
að • ógleymdum glæsileik hans og
höfðingmensku í sjón og allri fram-
komu. Hann var mælsku maður svo
mikill, að fáir eða engir voru hans
jafningjar á þeirri tíð. Honum
fórst leikhússtjórn prýðilega úr
hendi og hann átti marga leikara-
hæfileika. Hann var hinn snjallasti
og afkastamesti hlaðamaður og bréf-
ritari. Auk þess var hann, sem lang
mestu varðar, jafnvígur sem ljóð-
skáld, sagna- og leikritaskáld.
Ljóðabók Björnsons er ekki mikil
að vöxtum, en kvæði hans eru þung
ingar I, bls. 11-13).
snildar-erindi:
Þar í er þetta
“Oft heimili éitt ól afreksmann,
Að yrði bjargvættur lands síns hann,
Oft þúsund heimila helgað band
Bar heim úr orustu frelsað land,
Og heimila lífæð með högg sín iðin,
Já, hún ver Iandið í gegnum frið-
inn,”
En i heild sinni er kvæðið göfug-
ur lofsöngur heirnilisins, konunnar
og móðurinnar; og ekki hefir þeirri
þrenningu annar fegurri kveðinn
verið.—
Sveitalífssögur Björnsons eru
meðal skemtilegustu og merkustu
rita hans. Frumleiki og yndisleiki
haldast hér í hendur. Það mun ekki
ofmælt, að "Sigrún á Sunnuhvoli,”
“Árni” og “Kátur piltur,” að nefnd-
ar séu hinar kunnustu af þessum
meistaralegu sögum Björnsons (og
þær eru allar til i íslenzkum ágætis
þýðingum) hafi hlotiö meiri ástsæld
og útbreiðslu, að minsta kosti meðal
Norðmanna, heldur en nokkur önn-
ur rit skáldsins. Með “Sigrúnu á
ekki einungis bókmentalega þýð-
ingu; þær hafa haft enn meira gildi
fyrir stjórnmálalegan þroska norsku
þjóðarinnar. Með þeim færði Björn-
son bændunum heint sanninn um hið
eiginlega gildi þeirra og vakti hjá
þeim nýja trú á sjálfa þá og sann-
ara mat á menningar verðmætum
þeirra. í einu orði sagt: — Með
sveitalífssögum sínum, engu síður
en með Ijóðum sínum, glæddi
Björnson vakandi þjóðarmeðvitund
hinnar norsku þjóðar.
Með djúþsæum og hreimmiklum
sögulegum leikritum sínum efldi
Björnson einnig þjóðræknistilfinn-
ing Norðmanna. Hér túlkaði Jiann
þjóð sinni mikilmenni sögu hennar:
ISverri konung, Sigurð Slembi, Sig-
urð Jórsalafara og þeirra líka, til
þess að minpa landa sína á þann
sannleika, að þeim rynni göfugt
blóð í æðum, að þeir ættu mikinn
minningaauð, sem verðugt væri að
geyma og ávaxta, að þeim sæmdi
illa að verða ættlerar. Aftur og
aftur í ritum sínum leggur Björnson
áherslu á það, að nútíðar og fram-
tíðarmenning þjóðar hverrar verði
að eiga rætur sínar i menningararf-
leifð fortíðarinnar, eigi þjóðin ekki
að glata einstaklingseðli sínu og
hverfa í djúp gleymskunnar.—
í seinni ritum Björnsons kennir
meira raunsseis en í hinum fyrri j
þau fjalla um vandamál samtiðar
skáldsins, stinga á mörgum þjóðfé-
lagskýlum og örva til umhugsunar.
Þau sýna oss Björnson sem þann
formælanda stórra hugsjóna, sem'
kann ekki að hræðast, og djarfmælt-
an sannleiksvin. í ritum þessum
bálar eldur rétlátrar reiði yfir hvers-
konar ranglæti; þar er rík samúð
með öllum mönnum.
“Gjaldþrotið” (En fallit) er á-
hrifamikið þjóðfélagsleikrit, sem
vegur grimmilega að fjárhættu-
hneigðinni og óheilbrigðum versl-
unaraðferðum ; fór það sigurför um
alla Norðurálfu. f öðru kröftugu
samtíðarleikriti, “Glófanum” (En
hanske) krefst Björnson þess djarf-
lega, að sami siðferðismælikvarði sé
lagður á hegðun karla og kvenna.
Gustaði heldur en ekki ómjúkt um
höfundinn út af þvi riti hans; það
kom við kaunin hjá mörgum. Loks
nefni eg hina miklu skáldsögu
Björnsons “Á Guðs vegum,” sem
flytur boðskap ándlegs víðsýnis og
trúarlegs umburðarlyndis og endar
á orðunum fögru: “Þar sem góðir
menn fara eru Guðs vegir.” Fyrst
svo vel ber undir, að snjöll íslenzk
þýðing er til af merkisbók þessari,
ættu þeir, sem ekki hafa lesið hana,
að gera það, en hinir að endurlesa
hana; það er hollur lestur núna
um jólaleytið. Annars verðskulda
öll hin síðari rit Björnsons, engu
miður en hin fyrri, gaumgæfan lest-
ur. Þar fara víða saman stórfeld
°g hrifandi söguefni, djúpsæar skap-
Iýsingar og samúð með mönnum og
málleysingjum. Ekki er heldur að
jafnaði neinn klaufabragur á frá-
sögninni. Þarf engar getur að því
að leiða, að þessi síðari rit Björn-
sons hafi haft mikla þýðingu fyrir
siðferðilegan og andlegan þroska
hinnar norsku þjóðar, og áhrif
þeirra hafa náð langt út fyrir landa-
mæri Noregs, því eins og önnur
rit Björnsons hafa þessar seinni
bækur hans orðið víðförlar i þýð-
ingum.
Björnson var samt miklu meira
heldur en skáld, þó innarlega sitji
hann í Bragahöll. Plann var engu
minni athafnamaður; hann reisti sér
marga bautasteina i stórum dáðum.
f honum sameinuðust foringinn og
skáldið. Ekkert var skapi hans f jær
heldur en að sitja hjá þegar í odda
skarst um eitthvert málefni; hann
undi sér best í tniðri orrahríðinni,
þar sem spjótin flugu þykkast og
bardagagnýrinn var hámæltastur. í
Björnson lifði hinn norræni hetju-
andi. Og hann var alstaðar í fylk-
ingar brjósti. Norski sagnfræðingur-
inn Ernst Sars sagði einu sinni, hálf-
gert t spaugi: “Nú ætla eg að
skrifa nýja bók, sögu Noregs á
19. öldinni. Fyrsta bindi: Henrik
Wergeland. Annað bindi: Björn-
stjerne Björnson.” Mikill sannleik-
ur er í þeim orðum fólginn. Björn-
son var framarlega í flokki í svo að
kalla hverri einustu hreyfingu, sem
fór eldi um Noreg á hans tíð. í
hart nær sextíu ár var hann yl- og
orkugjafi í norsku þjóðlifi, í stjórn-
málum, siðferðis- og trúmálum, ekki
síður en á bókmentasviðinu. Þátt-
taka hans í stjórnfrelsisbaráttu
Norðmanna var sérstaklega merki-
leg og hafði víðtæk áhrif. Ilann
heimtaði fult stjórnfrelsi handa
þjóð sinni og fylgdi því máli fram
með reginmælsku sinni, eldmóði sín-
um og krafti. Eðlilegt var að tnaður
jafn árásargjarn, ákveðinn í skoð-
unum og óvæginn, eignaðist margt
andstæðinga; oft stóðu líka vopn-
in á honum úr öllum áttum. Hinu
verður vart með rökum neitað að
rík hugsjónaást hans og brennandi
ættjarðarást voru þau öflin, sem
málum mannkynsins meðan dagur
entist.—
Ibsen misti ekki marksins þegar
hann sagði um Björnson: “líf hans
var fegursta kvæðið hans.”—
(Ritgerð þessi birtist á ensku í
dagblaðinu Grand Forks Herald, 4.
des. s. 1. Hún er lauslega þýdd og
nokkrar breytingar gerðar á henni.
Annir höfundar og veikindi valda
því að hún kom ekki fyrri í íslenzka
búningnum.).
Látið ekkiSvrfallast
v • ^
pér getið fengið lijá lyfsalanuntnsS-
al, er lækna-sérfræðingur hefir fundið
upp. petta eru mikil tíðindi fyrir al-
menning. pér aðeins biðjið um
Nusa-Tone
Mánalar-skerfur fyrir dollar—full á-
byrgp. Batni yður ekki, eða ef þér eruð
áánægð með árangurinn, verður pen-
ingunum skilað aftur.
Dánarfregn
Guðrún Magnea Benediktsson,
eiginkona Benedikts Benedikts-
sonar í Riverton, Man., andaðist
á almenna sjúkrahúsinu í Winni-
peg 10. des., eftir sjö vikna legu
þar. Um nærri fimm ár átti hún
við lamandi heilsu að stríða, áður
en hún fór á sjúkrahúsið.
Hin látna var fædd á Eskifirði,
23. marz, 1901, en fluttist vestur
um haf og settist að hjá
móður sinni, Mrs. Guðfríði Han-
sen, er þá átti heimili í Selkirk.
Hin látna giftist 11. júlí, 1919,
eftirlifandi ekkjumanni, Benedikt
Benediktssyni frá Finnsstöðum.
á fyrsta ári. Langvarandi sjúk-
dósstríð hinnar látnu konu, sam-
fara þröngum kjörum fátæktar
, , ,, . , , .1 Bjuggu þau avalt 1 Riverton. Þau
Knuou hann afram 1 barattunm • ...
■ r . , . , , eignuðust sex born; hfa fimm af
jafnvel þegar hann hvarflaði af voirn , .*
tt , , , , Peim> nio elzta tolf ara, hið yngsta
rettn leið. Hann helgaði líf sitt því
göfuga starfi, að leysa þjóð sína úr
hlekkjum stjórnarfarslegs og and-
« , , . . — ° ac*ac* piuii^um ívjui uiii lataiALar
legs ofrelsis Og sagan mun vitna ; vegna hefir gert framsóknina erf.
T K * fC k mÍk'U á°rk‘ í iða> n°tið hefir Mr. Benedikts-
að' Það leikur ekki á tveim tung-j son við ágætrar aðgtoðar Bjargar
um að Noregur á honum stærri móður sinnar> einnig Mrs Han.
skuld að gjalda heldur en nokkrum j 8en> tengadóður sínnar og annara
oðrum einuin manni þeirra, er uppi vjna
voru á síðustú hundrað árum.
Björnson var þjóðrækinn, norsk-
astur allra Norðmanna; að mörgu haust sýndu hjónin Mr. og Mrs.
Þegar farið var með Magneu
heitina á sjúkraihúsið síðast’iðið
leyti sál hinnar norsku þjóðar holdi
klædd. Þessvegna vekur nafn hans
bergmál í hverri sann-norskri sál.
Þessvegna hafði Georg Brandes rétt
að mæla þegar hann ritaði þessi orð :
“Að nefna nafn Björnsons er sama
og að draga upp norska fánann.”
Og víst er um það, að f jölþætt æfi-
starf Björnsons bar ríkasta ávexti
ættþjóð hans í hag.
En þessa ber jafnframt að gæta:
Hver sú lýsing á Björnson, sem
gleymir að benda á heimssögulega—
alþjóðlega—þýðingu hans, er grát-
Andrés Guðbjartsson þann mikla
drengskap að taka yngsta barnið
að sér, í fjarveru móðurinnar. Er
Mr. Benediktsson þeim hjartan-
lega þakklátur, sem o!g öllum öðr-
um, er á einn eða annan hátt hafa
rétt honum hjálparhönd.
Jarðarför Mrs. Benediktsson fór
fram þann 14. des., frá heimilinu
og lútersku kirkjunni, að við-
stöddu mörgu fólki.
Mörg eru sporin þung á æfi-
leiðinni, ekki sízt þegar ung börn
verða að sjá af móður sinni, eins
lega gloppótt. Hann var postuli ] 0g hér átti sér stað. Ung að aldri
mannúðarinnar og samúð hans var j burtkallaðist þessi móðir, sem ár-
veraldarvíð. Hann var altaf boðinn j um saman átti við þunga vanheilsu
og búinn að tala máli þeirra, sem ó- j að stríða. Þó mun fullyrða mega
rétti voru beittir og kúgaðir. Hann
varði Dreyfus skörulega gegn of-
sóknarmönnum hans og hélt fram
réttindum Suður-Slésvíkur búa,
Finna, Pólverja, og annara undir-
okaðra þjóða, gegn voldugum kúg-
urum þeirra. Hann var ekki aðeins
“vakandi samvizka Noregs,” heldur
oft þegar mest reið á, “vakandi sam-
vizka” allrar Norðurálfu. Hann
vann að nánari samvinnu og fastara
sambandi Norðurlandabúa, en hann
Iét þar eigi staðar numið. Hann
gerðist formælandi stofnunar alls-
herjar þjóðbandalags. Síðustu ár
æfi sinnar vann Iiann einkum ötul-
lega að friðarmálunum, lagði áherzlu
á það, að varanlegur friður yrði að
grundvallast á auknum, gagnkvæm-
um skilningi meðal þjóðanna. Þessi
starfsemi Björnsons dregur athygli
vora að þeim sannleika, sem sumir
virðast eiga bágt með að átta sig á,
að hægt sé að vera sannur ættjarðar-
vinur og jafnframt einlægur al-
þjóðavinur — heimsborgari í þessa
orðs tignu merkingu.
Að málslokum nokkur orð um
manninn Björnson. Hann komst
einu sinni þannig að orði: “Sam-
bandið milli skáldsins og verka hans
ætti að vera eins 9g sambandið milli
bankans og seðlanna, sem hann gef-
tfr út—nægt tryggingarfé verður alt
af að vera fyrir hendi.” Svo var þvi
farið unt Björnson sjálfan. Ekkert
djúp er staðfest milli skapgerðar
hans og rita hans, þau eru hold af
hans holdi, sannur spegill hans innra
manns. Að baki orða hans finnur
lesandinn návist, stórrar sálar, heyr-
ir slög samúðarríks hjarta. Björnson
átti mikla trú á manneðlið, örvænti
aldrei um framfarir mannkynsins. j
Hann trúði fastlega á úrslitasigur
hins góða yfir þvi illa. í þeirri
bjartsýnu kærleikstrú vann hann án
afláts að margvíslegum velferðar-
að hún gerði sitt ítrasta til fyrir
ástvini og heimili meðan da!gur
entist.
Mætti Guð af náð sinni upp-
vekja, hjálpendur þessum og öll-
um syrgjendum til handa.
Sigurður Ólafsson.
Mrs. Anna Guðrún Jóns-
dóttir Thordarson
Fædd, 12. sepll, 1852
Látin, 6. des., 1932.
“Víst segja fáir hauðrið hrapa
húsfreyju góðrar viður lát;
en hverju venzlavinir tapa,
vottinn má sjá á þeirra grát;
af dög!gu slíkri á gröfum grær
góðrar minningar rósin skær.”
(B. Th.)
Anna í Nýhaga, svo var hún í
daglegu tali nefnd, af nágrönnum
og vinum, andaðist, sem að ofan er
sagt, að heimili sínu, Nýhaga í
Geysisbygð, eftir að hafa þjáðst
um tveggja mánaða skeið, en
rúmföst var hún ekki nema síð-
ustu vikuna; rænu og ráð hafði
hún nema síðasta hálfan annan
sólarhrinlginn sem hún lifði.
Hin látna var af merkri ætt
komin, afkomandi Úlfs jarls úr
Hrafnistu og því af .ætt Egils
Skallagrímssonar á Borg. Af sið-
ari ættmennum hennar mætti
nefna Magnús prest Einarsson á
Tjörn í Svarfaðardal, merkann
mann og skáld. Um hann orti séra
Jón Þorláksson Bægisárskáld er-
indi sem alkunnugt er, og þannig
byrjar: “Nú grætur mikinn
mög.”—Anna heitin var þriðja
frá séra Magnúsi að telja. For-
eldrar hennar voru: *Jón Guð-
mundsson bóndi á Þverá í Skíða-
dal og kona hans Hellga Hjálms-
dóttir. Anna ólst upp hjá afa
sínum og ömmu í Dæli í Svarfað-
ardal. Hún giftist árið 1888 eft-
irlifandi eiginmanni Sigurjóni
Þórðarsyni frá Flöguseli í Hörg-
árdal. Bjuggu þau um fimm ára
bil á Efsta43amtúni í Glæsibæj-
arhreppi en fluttu vestur um haf
árið 1893. Þau settust strax að
í Nýhaga, og bjuggu þar ávalt
síðan. Börn þeirra hjóna eru
sem hér greinir:
Þórný, !gift Mr. J. MeCramer,
búsett í Vancouver, B. C.
Ólafur 'Tryggvi, heima hjá föð-
ur sínum.
iSigný, gift Mr. H. Stuart, bú-
sett í grend við Nýhaga.
Jóhannes, býr ásamt föður sín-
um í Nýhaga, kvæntur Þuríði
Jónínu Danielsson. er hún dóttir
Mr. og Mrs. Daníel Daníelsson i
Hnausa, Man.
Anna í Nýhaga var að dómi
þeirra, er bezt þektu hana, merk-
iskona; góð og umhyggjusöm móð-
ir, ágæt eilginkona. Ástvinum sin-
um vildi hún vera alt og úr hverju
þeirra böli bæta. En hún átti
líka djúp ítök í hjörtum samferða-
fólksins sins, olli því frábær gest-
risni þeirra hjóna, sem hafði svo
mikla þýðingu á erfiðum hjáliðn-
um landnámsárum, þegar kjör
voru þröng, og vegir ógreiðfærari
en nú, og umferð öll með öðrum
hætti en nú tíðkast. Frábær sam-
úð með öllu er bágt átti^ bæði
mönnum og málleysingjum, sam-
fara hjálpfýsi er þráði að græða
ÖII mein, einkendu hana. Var hún
því mjölg kær samferðafólki sínu
á lífsins alfaravegi.
Um langt skeið var hún vel
starfandi í kvenfélagi bygðar sinn-
ar og safnaðar. síns ásamt eldri
landnámskonum, sem nú eru sum-
ar fallnar í val, en aðrar hafa
dregið sig í hlé sökum elli eða
breyttrar afstöðu lífskjaranna. Er
þar einn þáttur vestur-íslenzkrar
félagsstarfsemi sem lítt hefir ver-
ið umritað, en þörf væri þess þó,
og mikið starf er þar um að ræða,
sem alt of fljótt er að gleymast
nlæsta hópi langferðamanna er
sækja fram—í spor landnemanna
fyrstu.
í hinsta stríði naut Anna heit-
in ástúðlegrar umönnunar dóttur
sinnar og tengdadóttur, er gerðu
si(t ítrasta, ásamt öðrum ástvin-
um, að láta vera bjart umhverfis
hana, þótt skammdegi vaxandi
sjúkdóms syrti að. Allir nánustu
ástvinirnir voru viðstaddir, nema
sú dóttir þeirra hjóna er heima á
í Vancouver, B.C. Jarðarför önnu
heitinnar fór fram þann 10. des.
Fjölmenti fólk mjög á heimilinu
við kveðjuathöfnina þar. Sá er
línur þessar ritar minnist þess
ekki, að hafa séð jafn margt fólk
af öðrum ættstofni en íslenzkum
sem við þessa’ jarðarför. Sveit-
ungar og vinir fjölmentu lika við
kirkjuna; var lík önnu heitinnar
lagt til hvíldar í grafreit Geysis-
safnaðar. Hin framliðna hafði,
ásamt fólki sínu, jafnan tilheyrt
þeim söfnuði; unni hún málefni
kirkju sinnar, var trúkona á yfir-
lætislausan og eðlilegan hátt.
Gullroðin aftanský voru sýnileg í
vesturátt er skammdegissólin sé
til viðar, þegar Igengið var frá
gröf hennar; mintu aftanskýin'
sólstöfum letruð á fagran s&fifer-
il er nú var liðin að ósi fram.
Nærri ósjálfrátt komu í huga orð
skáldsins Stgr. Thorsteinssonar:
“Svo berist það sem dó til dáins
ranna,
Hvað dauðlegt var skal gröfin
byrgja svört,
En svo sem bjart var yfir æfi
svanna
Skal yfir leiði svífa minning
björt.”
Sigurður ólafsson.