Lögberg - 24.05.1934, Blaðsíða 6

6
LÖGBBKG, FIMTUDAGINN 24. MAÍ, 1934
----------------------------------■»
Maðurinn frá Indiana
Eftir BOOTH TARKJNGTON
——-----———■——-——------------g.
Býst við eg sé meiri þjófur en þú, að eiga allan
þennan eldivið og þú allslaus,’ segir hann og
tekur mig heim til sín og borgar mér kaup.
Þetta er maðurinn sem þeir skutu í gær-
kveldi.” Svertinginn rétti úr sér og horfði
til bimins og augnaráðið varð dularfult og
starandi.
‘‘Eg heyrði kallað,” hrópaði hann. “‘Eg
heyri kallað. Blóðið hrópar!”
“Það voru ekki Krossgötumenn, sem
drápu hann, frændi,” sagði Warren Smitli
og lagði hendina á öxl gamla mannsins. Xe-
nophon stóð upp og teygði æðabera handlegg-
ina í áttina að Krossgötunum. Hann stóð
grafkyr eins og varðmaður.
Mennirnir, sem drápu Harkless liggja
þarna og fela sig fyrir ljósinu. Og hann—
hann ligur þar líka. Þið finnið hann ekki
hér. Þeir náðu honum úti á sléttunni og
drógu liann hingað en héðan er hann farinn.
Eg heyrði blóð lians kaila til mín.
Allir stóðu á öndinni, því gamli maður-
inn talaði eins og sé sem vald hefir. Svo sneri
hann sér við og benti á dómarann.
‘ ‘ Og þarna er maðurinn. Þarna er mað-
urinn, sem veit að eg segi sannleikann. ”
Áður en nokkur svaraði, leit Eph Watts
með rannsakndi augnaráði á Briscoe, svó
sneri hann sér að Lige Willetts og hvíslaði:
“Farðu á bak og ríddu inn í þorpið og
hringdu ráðhúsklukkumii — flvttu þér og
gerðu eins og eg segi.”
Dómarinn stóð með tárin í augunum.
‘ ‘ Það er satt, ’ ’ sagði hann alvarlega. ‘ ‘ Hann
segir sannleikann. Eg ætlaði ekki að segja
frá því í dag—en einhvemveginn—” Hann
þagnaði. “Óþokkarair. Þeir eiga það skil-
ið. Dóttir mín sá þá úti á sléttunni í nótt sem
leið—sá j>á klifra yfir girðinguna. Þeir vom
allir hvítklæddir, stór hópur af þeim. Hún
og stúlkan, sem er hjá okkur, sáu þá. Þeir
hafa dregið hann burt með sér. Hann hefir
hlotið að vera varnarlaus á móti svo mörgum.
Gerið þið það sem ykkur sýnist—hann er ef
til vill í einhverjum kofanum þeirra nú. Ef
að þess er nokkur kostur þá fáið liann dauðan
eða lifandi.”
Rödd eins manns heyrðist greinilega upp
yfir allan hávaðann, sem að orð dómarans
höfðu vakið.
“Ná honum! Hver getur náð honum ?
En eg er að fara. Hver vill vera samferða ? ’ ’
Hartley Bowlder var kominn á bak brúna
liestinum sínum og hafði súnið honum í vest-
ur.
Mannfjöldinn rak upp reiði-öskur, lög-
sóknarinn reyndi að stilla til friðar og aðstoð-
armaður lögreglustjórans hafði orð á því að
hann væri til með að taka með sér flokk
manna til að ná Harkless. Eph Watts tókst
loks að láta heyra til sín.
“Farið öll heim til bæjarins aftur. Við
skulum leggja upp frá ferhyrningnum. Við
þurfum ykkur alla—-hvern mann. Við þurf-
um allir að eiga hér hlut að máli. ’ ’
“Það verður,” hrópaði bóndi einn í
hópnum, “ekki þarf að kvíða því. ”
“Við megum til að fylkja okkur vel,”
sagði Watts.
“Fjandinn hafi það,” grenjaði Hartley
Bowlder.
. Það heyrðist skrölt og ískur aftan við
hann og svo hvein í gufupípu. Fólkið skifti
sér og Hartley hafði naumast tíma til að kom-
ast úr veginum. Lestin að austan þaut fram
hjá á leið til Rouen. Aftast á lestinni stóð
Horner yfirlögreglumaður og veifaði hönd-
unum og hrópaði eitthvað,—enginn heyrði
hvað hann var að segja, og enginn kærði sig
liið minsta um það. Hitt fanst mönnum skrít-
ið að þessi háttsetti lagavörður skyldi einmitt
vera að fara úr bænum við þetta tækifæri.
Þegar lestin var komin í talsverða fjarlægð
heyrðist rúðhús-klukkunni hringt og allur
mannfjöldinn þyrptist aftur til bæjarins.
Dómarinn stóð einn eftir.
“Þá er ekki meir um það,” sagði hann
við sjálfan sig. Hann tók hattinn af höfðinu
og strauk fingrunum í gegnum hvítt hárið.
“Nú er ekkert nema að bíða. Eg ætti líklega
að halda heim. Ejn eg treysti mér varla til
'þess að segja aumingja stúlkunni frá því.
Hefði hún ekki komið fyr en næstu viku, hefði
hún aldrei heyrt getið um John Harkless.”
9. KAPÍTULI.
“John Brown’s Body.”
Ríðandi menn höfðu verið á ferð um
Krossgöturnar allan morguninn, stundum
einn en oftast nokkrir í hóp. Klukkan eitt
um daginn hafði síðasti hópurinn farið þar í
gegn á heimleið, og eftir það sást engina lif-
andi vera þar á ferli. Ekki svo mikið sem
hundur eða hæna sáust nokkursstaðar.
Aðeins hjá Wimby-heimilinu sáust nokk-
ur merki þess að sléttan væri bygð mönnum.
Gamla konan, sem sent haíði Harkless rósirn-
ar daginn áður, hafði staðið við gluggann,
sem sneri að veginum og horft á leitarmenn-
ina, sem riðu fram hjá. Stundum kölluðu
þeir til liennar og sögðu að enn væri Harkless
ófundinn. Þá þurkaði gamla konan tárin af
augunum. Um klukkan tvö kom maður henn-
ar heim í kerrugarminum sínum. Hann tók
upp byssu fyrirrennara síns, makaði hana í
olíu og fægði vandlega, þótt bæði bógurinn
og gikkurinn væru brotnir af og byssan ónýt.
Á meðan liann fægði morðvopn sitt, sat karl-
fauskurinn við gluggann andspænis konu
sinni og bað þeim bölbæna.
En Krossgötumenn vissu hvað til stóð.
Hræddir og æstir í skapi biðu þeir átekta.
Svo leið fram yfir hádegi og skuggarnir
lengdust. Hvergi sást maður á ferli og dauða-
kyrð ríkti yfir sléttunni. Vegurinn lá hvít-
ur og sólbakaður með fram grænum ökrunum.
I-tækurinn hringaði sig með fram skógarbelt-
um. Langt til austurs sást svolítill, hvítur
mökkur rísa upp frá veginum. Mökkurinn
stækkaði smátt og smátt og á bak við hann
fór að greina í svartan hópinn, sem nú var á
leið vestur eftir brautinni. Svo fóru að heyr-
ast dynkir og hávaði. Það var sem sléttan
væri að vakna eftir miðdegishvíldina.
Vegurinn lá til vesturs, upp að Kross-
götunum, eftir all-langri hæð. Þar sem hall-
inn dvínaði var ofurlítið kjarr. 1 kjarrinu
sást magurt og harðlegt andlit lítillar telpu.
Hún horfði nákvæmlega eftir hópnum, sem
var á leiðinni. Andlit hennar varð náfölt.
Þeir voru að koma.
Stúlkan flýtti sér út úr kjarrinu og tók
á rás eftir brautinni. Hún opnaði ekki varirn-
ar, en hélt báðum höndunum yfir höfði sér.
Það dugði. Loks var komið að því. Úr ill-
gresinu með fram girðingunni sáust nokkrir
menn teygja upp hausinn. Gulu andlitin
urðu snjóhvít, þegar stúlkan hljóp fram hjá.
Hópurinn, sem kom, var vel útbúinn.
Mennirnir höfðu farið að öllu skipulega og
rólega. Þeir vissu að ekkert gat varnað
þeim að koma áætlunum sínum í framkvæmd.
Bngum datt í hug að fara með felum, alt átti
að gerast í dagsljósinu. Ekki var neitt á-
kveðið um það hvað gera ætti þegar að Kross-
götunum kæmi, nema það, að bústaðir þess
óþjóðalýðs skyldu nú algerlega upprætast og
afmást af jörðinni. Svo mikið var víst. Allir
voru fótgangandi og héldu fylking. Fyrstur
gekk Efph Watts, maðurinn, sem Harkless
hafði rekið úr Plattville, en sýnt þó vináttu.
í dag var hann foringi og hetja. Kaldur og
rólegur, að því er séð varð, og óvopnaður
þrammaði hann eftir veginum í brúnum
frakkafötum sínum og silkiskyrtunni, með
buxnaskálmarnar brettar upp, svo þær ryk-
uðust ekki. Öðrum meginn við hann gengu
þeir Bowlder feðgarnir en hinum meginn Lige
Willett. Watt var ekki í neinum vandræðum
með að halda þeim í skef jum.
Þannig gekk allur hópurinn nokkra stund,
með reglu og í kyrþey, nema hvað Wilkerson
gamli, með gulan hund í eftirdragi, hafði frá
því lagt var af stað, stöðugt verið að syngja
“John Brown’s Body. ”
Sólin var komin í vestrið þegar flokkur-
inn kom svo nærri að Krossgöturnar sáust.
Gamlir húskofarnir stóðu á nokkrum smá-
hæðum og glömpuðu í rauðum geislum kveld-
sólarinnar. Þegar mennirnir sáu bústaði óvina
sinna fór að koma ókyrð á flokkinn. Margir
gerðu sig líklega til að skilja við hópinn og
þjóta af stað hver í sínu lagi. Þó nokkrir
fóru að hlaupa af stað í áttina að kofunum.
Watts kallaði til þeirra: “Til hvers er
að hlaupa eins og flón, og láta drepa sig? ”
“Því ekki það,” svaraði Lige, sem einn-
ig var farinn að hlaupa upp hæðina þegar
Wimby gamli reis alt í einu upp úr grasinu
framan við þá. “Þeir hafa falið sig í grasinu
og bíða eftir ykkur,” hrópaði hann. “Farið
þið strax af brautinni og felið ykkur. 1 öllum
bænum dreifið 'þið úr hópnum.” Svo hvarf
hann aftur eins og jörðin befði gleypt hann.
Lige og aðrir staðnæmdust og allur flokk-
urinn beið meðan foringjarnir ráðfærðu sig
hver við arman.—
Það glamraði í stáli þegar byssurnar
voru teknar úr hylkjunum. Lengst aftan úr
hópnum heyrðist rödd Wilkersons. Hann var
að syngja “John Brown’s Body.” Aðrir
tóku undir og söngurinn magnaðist. Þessi
voldugi hersöngur hljómaði nú eins og útfar-
arsálmur, þungur og tilkomumikill. Allir
tóku ofan höfuðfötin og stóðu berhöfðaðir.
Sólin var að renna til viðar og varpaði
gullnum ljóma yfir jörðina, meðan hljómar
stríðslagsins rufu kyrðina. Lagið var öflugt
og 'hreif söngmennina. Það var lag, sem
’hafði í sér fólginn þann kraft, sem fylgir
sönnum málstað. Ef til vill höfðu forfeður
þessara manna sungið þetta lag í hersveitum
Hampdens, framan við múra víggirtrar borg-
ar. Tónarnir voru sem stál og eldur. Menn-
irnir, sem lágu með riffla sína í grasinu fram
undan, heyrðu sönginn og skulfu af hræðslu.
Einn þeirra, sem miðað hafði byssu sinni á
Lige Willetts, sem gnæfði yfir hina, sneri sér
við og sagði við félaga sinn. ‘ ‘ Það verða víst
nokkrir okkar í víti í kveld.”
Söngurinn varð æ sterkari og hljómbylgj-
urnar bárust sem þrumugnýr út yfir sléttuna.
Ofan af hæðinni sást eldblossi og Wil-
letts datt til jarðar, en stóð strax á fætur
aftur með blóðrák yfir ennið, þar sem kúlan
hafði strokist við höfuð honum. Þá tvístrað-
ist hópurinn og fleiri liundruð manns klifr-
uðu yfir girðingarnar og slóu hring um ó-
vinina. Watts, sem óð í djúpu grasinu öðrum
megin við veginn, sá glam]>a á riffilhlaup
í einum grávíðisrunnanum. Samstundis, þó
hann befði sýnst vopnlaus augnabliki fyr,
hafði hann skotið úr marghleypunni sinni í
runnann. Um leið stukku einir tíu menn út
úr runnanum og hlupu af stað áleiðis að
kofunum, þar sem samherjar þeirra Ijiðu.
Þeir skutu nokkrum skotum um leið, en þau
hittu engann því nú höfðu Plattville menn
dreift sér. Krossgötumenn voru nú um-
kringdir á alla vegu, og áttu þann kost bezt-
ann að leita til húsanna. Flestir þeirra ósk-
uðu þess mest að verða ekki teknir lifandi.
Plattville-menn æptu nú heróp og þutu á
eftir. Sá kofinn sem næstur þeim stóð var
drykkjukráin. Næst henni, en í dálítilli fjar-
lægð stóð húsgarmur Skilletts. Báðar þess-
ar byggingar voru harðlæstar, eftir því sem
frekarst var hægt. Samt reyndu flóttamenn-
irnir ekki að fara þar inn, heldur hurfu þeir
á bik við Skilletts húsið. Þeir voru allir fót-
hvatir menn og komust því hæglega undan og
inn í sín eigin hús. Hvert hús varð nú að
vígi og skotin dundu úr öllum áttum. Ein
kona tók til að hljóða, og öskraði látlaust.
Mennirnir frá Plattville og bændurnir
fylgdu fast eftir. Þeir tóku drvkkjukrána á
svipstundu, brutu dyrnar með lurkum og
þustu inn eins og bíflugur. Þeir fundu eng-
ann inni, en tóku þá til að br jóta alt það sem
hendi varð á fest. A augnabliki var bygging-
in gereyðilögð og var svo kveikt í öllu saman.
Á sömu stundu réðist Willetts með
nokkra menn á næsta hús. Þar urðu viðtök-
urnar öðru vísi. Skothríðin dundi á þeim,
og þeir staðnæmdust samistimdis. Hattur
Homer Tibb var í tætlum og frakkalöfin líans
Watts sundurskotin.
Hús þetta stóð fast við veginn og árásin
stöðvaðist í bráðina. Þó leið ekki á löngu
þar til menn fundu ráð við þessu. Skýli var
bygt við drykkjukrána og náði það yfir að
húsi Silletts. Lige Willetts komst upp á
krána, sem þó var tekin að brenna. Hann
stökk úr efsta glugganum og niður á skýlið.
Þaðan klifraði ‘hann upp á hús Skilletts, og
fór Ross Schofield rétt á eftir honum. Ross
var með kút fullan af brennivíni, og helti
hann úr honum, (auðsjáanlega með talsverðri
eftirsjá) yfir þafcið á húsinu. Þar næst lögðu
þeir eld í þakið.
Um leið og eldstrókurinn gaus upp
úr þakinu, tóku Plattville-menn til að skjóta
á húsið að aftan. Kúlurnar fóru auð>veldlega
í gegnum fúin borðin í veggjunum og heyrð-
ust þá ógurleg óhljóð að innan. Framliurðin
var opnuð í þessu og mögur og ilskuleg telpa
hljóp út með hníf í hendinni. Hartley Bowl-
der var næst húsinu þeim megin og réðist
telpan á hann eins og trylt tígrisdýr. Hvað
eftir annað reyndi hún að leggja til lians með
hnífnum, og störðu menn sem stoini lostnir
á þessar aðfarir. Á meðan tókst þeim, sem
inni voru að komast út úr húsinu og tóku
menn ekki eftir því fyr en of seint. Þeir hlupu
út á sléttuna og sá Willett þá fvrst frá þak-
inu.
“Sleppjð þeim ekki,” hrópaði hann.
“Látið þá ekki komast undan,”
Krossgötumenn hlupu alt livað af tók.
Það voru Bob Skillett og yngri bróðir hans.
Bob virtist særður og hélt báðum höndum um
kjálkana. Telpan sneri nú undan og ‘hljóp
á eftir þeim. Hún var svo fljót á sprettinum
að hún komst að girðingunni jafnsnemma
karlmönnunum. Svo héldu þau áfram þrjú,
eins hratt og þeim var auðið. Tel]>an hefir
annað hvort verið mjög fórnfús og gersam-
lega óhrædd, ellegar hún liefir treyst því að
hinir myndu ekki vilja eiga á liættu að drepa
kvenmann, því hún hagaði því svo til að hún
var alt af á milli Jieirra bræðranna og Platt-
ville-manna. Þannig skýldi hún þessum tveim
með líkama sínum.
“Skjóttu á þá, Lige!” grenjaði Watts.
“Ef við skjótum héðan, hittum við stúlk-
una. ”
Willetts og Ross Schofields stóðu báðir á
þakbrúninni, og lagði reykinn frá þeim. Þeir
skutu báðir um leið. Flóttamennirnir stað-
næradust eigi að heldur. Þeir hlupu alt hvað
af tók, en þegar þeir áttu skamt eftir til að
komast yfir akurinn, þá datt Skilletts kylli-
klatur. Krossgötumenn voru samhentir að
þessu sinni, því fjórir eða fimm menn hlupu
út úr þeim kofanum, sem næstur var, lyftu
manninum af jörðinni og tóku til að drasla
honum til baka með sér. En Skillett var ekki
dauður; blótsyrði hans og bölbænir heyrðust
langar leiðir. Lige og Söhofields skutu aftur
og einn af liinum sást falla til jarðar. Um
leið og Lige og Schofields undu sér niður af
þakinu, tóku liinir á rás. Gall þá við óp úr
Plaftville hópnum og snerist allur flokkurinn
í eftirför.
Gamli Wilkerson heyrði hrópið. Hann
var orðinn talsvert á eftir með gula hundinn
í hálsbandi. Wilkerson liafði ekki tekið þátt
í atrennunni, en var einn síns liðs að leika sér
við hundinn. Leikur sá var þannig að karl-
inn hljóp frá einum runna til annars og lést
þaðan miða rifli á hundinn, svo tók karl undir
sig stökk og fleygði sér ofan á dauðlirætt
kvikindið. Eftir eina þessa atrennu var
Wilkerson að staulast eftir veginum jiegar
maður kom ríðandi á fleygiferð og stefndi
að Krossgötum. Hann var á stórum, svört-
um hesti og rann svitinn að reiðskjótanum.
Þetta var Warren Smith, og hélt hann á gul-
um miða í hendinni og veifaði honum í loft-
inu.
Hann reið upp á hæðina, handan við hús-
in, sem kveikt liafði verið í, og fram fvrir þá
í hópnum, sem fremstir voru. Smith stóð
upp í ístöðunum og sneri hestinum þvert fyrir
götuna, svo enginn færi fram hjá. Hann veif-
aði miðanum og hrópaði: “Bíðið þið ofur-
lítið. Eg þarf að segja fáein orð.” Warren
Smith hafði þunga rödd og sterka. Margir
þar í ríkinu könnuðust vel við þessa rödd.
Nokkrum sinnum hafði hann beitt henni til
að snúa kviðdómendur á sitt band, í ýmsum
málum. “Hlustið þið á mig!” grenjaði liann
aftur.
Svo sem til að svara þessu skaut einn af
Krossgötumönnum í áttina til hans og kúlan
þaut hjá liöfði hans. Lögsóknarinn hneigði
sig kusteislega, eins og til að þakka kveðjuna.
Svo hélt hann áfram að tala.
“Þetta er alt vitleysa. Eg hefi fréttir
að segja ykkur. Horner er búinn að ná í
glæpamennina! ’ ’
Það gekk kraftaverki næst að hann skvldi
geta. látið til sín heyra yfir allan hávaðann
og lætin, ekki sízt þar sem þessir sömu menn
liöfðu nokkru áður lagt upp í þessa ferð þrátt
fyrir mótmæli lians. Eln nú fóru allir að
hlusta. Þeir vissu að Smith var ekki að revna
að bjarga Krossgötumönnum sjálfs sín vegna,
jafnvel þótt hann ætti, stöðu sinnar vegna, að
afstýra lagabrotum eins og hér liöfðu orðið.
Ekki myndi saka að bíða svolítið og heyra
livað lögsóknarinn befði að segja, hugsuðu
þeir. Alt af var liægt að ná í Krossgötumenn,
iþótt þeir fengju aftur tíma til að búa um sig.
Hópurinn fór nú smám saman að skipa sér í
kringum hann. Hartley Bowlder, sem fengið
hafði meira álit á Lige, fór nú að búa um sár
hans. Lige var sá eini sem særður var.
“Hvað hefir þú þá að segja,” kölluðu
nokkrir úr liópnum. “ Vertu fljótur !” Nú kom
önnur sending frá Krossgötumönnum, on sak-
aði þó engann. Eftir það hættu ]>eir að skjóta
því þá grunaði að eitthvað hefði skeð þeim í
vil. A meðan á þessu stóð voru húsin tvö að
brenna. Hvað sem öðru leið þá var þó búið
að evðilegg.ja þessar byggingar, og Bob Skil-
lett og einhver annar voru svo særðir að ólík-
legt var að þeir mvndu ónáða friðsama menn
í bráðina.
“Hlustið þið nú á,” sagði Warren Smith
og tók til að lesa skeytið. Það var svona:
“Mennirnir tveir fundnir. Lögreglan
þekkir báða og hefir áður leitað þeirra. Ann-
ar tekinn um hádegið, í ruslahúsi, mcð hatt
Harkless. Reyndi að selja rifinn kjólfrakka,
þann sem Harkless var í á sýningardaginn.
Blóðblettir á fóðrinu. Hinn fundinn seinna, í
tómum járnbrautarvagni, kl. 1 e. li., mikið
meiddur og meðvitundarlaus. Deyr eflaust.
Reynum að komast eftir hvar lík Harkless er
falið. Hinn neitar að tala, ennþá. Varnið
árásum á Krossgöturnar. Skillett saklaus.
Komdu með lestinni 9.15.”
Undir skeytið höfðu sett nöfn sín þeir
Horner og Barrett, ljögreglustjóri í Rouen.
“Þið hafið liaft þessa menn hér fyrir
rangri sök,”’ sagði Smitli, um leið og liann
fékk Watts og Parker skeytið. “Stúlkurnar
og dómarinn liafa séð ofsjónir, þetta sannar .
það. Svo er það ekkert undarlegt. Þau voru
hrædd í ofviðrinu í nótt, sem leið, og ímvnd-
uðu sér þetta. Það var ekki frítt við að eg
trvði sögu þeirra fvrst í stað, og það veit eg
að Krossgötu-hyskið er ekki neitt sómafólk,
en hér hefir verið nóg að gert og þið megið
vera mér þakklátir fyrir að afstýra meiri
vandræðum. Þetta er nú alt gleymt. Horner
fékk skeyti í dag þegar fvrri þjófurinn fanst
og ])á brá hann við eins og þið vitið og fór með
lestinni til Rouen.”