Lögberg - 07.02.1935, Blaðsíða 2

2
LöGBBRG, FIMTUDAGINN 7. FBBRÚAR 1935.
Högíjerg
Oeíltf öt hvern fimtudag af
TBK COLUMBIA PRE8S LIMITBD
*95 Sargent Avenue
Wlnnipeg, Manitoba.
Utanaakrift ritatjörans.
BDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVE
WINNIPEG, MAN.
TtrO 92.00 im áriO—Borgist fvrirfram
The "Lögberg” is prir.ted and published by The Colum-
bla Press, Limited, 695 Sargent Ave., Wnnipeg, Manitoba
PHONE 86 327
King og Bennett
Stjórnmálaræður v’erður æfinlega að
dæma með tilliti til þess undir hvaða kring-
umstæðum þær eru fluttar. Samkvæmt þeim
mælikvarða hlýtur ræða só, er King flutti í
Ottawa-þinginu síðastliðinn mánudag (21.
janúar) að teljast sem ein hinna allra áhrifa-
mestu er þar hafa nokkru sinni verið fluttar.
Samt 'er það ekki svo að skilja að tæki-
favið væri svo óvenjulega hátíðlegt eða þýð-
ingarmikið. Sú staðhæfing, sem galað hefir
verið með úr ýmsum áttum ab Bennett hafi
skapað frjálslynda flokknum hættu með hin-
um s'ex eldhúsræðum sínum, var í raun og
sannleika ekkert annað en einn anginn af
þeirri pólitísku eftirhermuflugu, sem hingað
hefir verið innflutt frá Washington. Það er
tilraun til þess að láta svo virðast að Ben-
nett sem nokkurs konar canadiskur Roose-
velt, sé gæddur persónulegu töframagni og
gagntakandi áhrifum þess manns, er hann
ryenir að stæla; mannsins semhann étur eftir
nákvæmlega orð og setningar í þeirri von að
honum hepnist að einhverju leyti að beita sér
til sigurs hér í Öanada.
Að hann skuli treysta því að fólkinu í
Canada sýnist hér vera um nokkurn saman-
burð að ræða að því er kringumstæður snert-
ir, eða að stefnur þessara tveggja manna og
hugsjónir 'þeirra séu að nokkru leyti svipað-
ar; að áhrif þeirra, þegar þeir tala til fólks-
ins, séu nokkuð skyld. Já, að hann skuli í-
mynda sér það, sýnir að hann telur ekki skyn-
semi eða dómgreind canadisku þjóðarinnar á
háu stigi.
Til þess að fólkið hér í landi jafnaði þeim
saman, Bennett og Roosevelt, yrði það t. d-
að vera gersamlega minnislaust og sneytt öll-
um skilningi á sinni eigin reynslu síðastliðin
nokkur ár, og það yrði að vera svo trúgjarnt
að það gleypti athugasemdalausa hvaða stað-
hæfingu sem væri, hversu fjarstæð, sem hún
væri þess'’ eigin reynslu, ef hún væri aðeins
flutt með hljómmikilli rödd og ægilegri fram-
komu.
Bn hér er um alt aðrar og ólíkar kring-
umstæður að ræða. Fólkið þekkir Bennett.
Það þekkir King. Það þekkir lífssögu þeirra
beggja og hefir og er ekki svo skyni skroppið,
að því verði nein skotaskuld úr því að bera
þær saman.
Canadiska þjóðin veit það að King hefir
varið allri æfi sinni til þess að kynna sér vel-
ferðarmál yfirleitt, og þær leiðir, sem til um-
bóta liggja í þeim efnum. Þjóðin veit það,
að hann ihefir verið valinn sem sérstakur
trúnaðarmaður til þess að rannsaka þessi
mál; að hann hefir því næst verið kjörinn að-
stoðar-verkamálaráðherra, og úr þeirri stöðu
hófst hann til aðal-verkamálaráðherrasætis,
og síðast til forsætisráðherra tignar.
Þjóðin veit það, að hann héfir afkastað
meiru en nokkrir tíu menn til samans í Can-
ada á sviði umbóta og framfara í löggjöf al-
þýðumanna til hags og heilla í síðastliðin 30
ár.
A meðan King vann allan þennan langa
tíma í þjóðheillaþarfir, var lögmaður í Cal-
gary, sem hét R. B. Bennett, sem varði öllum
sínum tíma og öllum sínum kröftum til þess
að efla hag þeirrar veru, sem honum var eitt
og alt—efla eiginn hag.
Og þetta starf tókst honum svo vel að
hann bætti miljón á miljón ofan þangað til
hann var loksins orðinn einn hinna örfáu
manna í Canada, sem talið gátu auð sinn í
tugum miljóna.
Ef auðvaldið er sjúkt, ágjarnt, rángjarnt,
" samvizkulaust, lætur sér standa á sama um
hörmungar fólksins og er að öllu leyti eins og
Bennett lýsir því nú, hvernig st'endur þá á
því að hann fann það ekki út fyr en í desem-
ber 1934? Hvernig stendur á því að hann
skyldi einmitt finna það út eftir að hann
hafði notið vemdar þess við söfnun allra
sinna miljóna og í skjóli þess fengið auð sinn
trvgðan? Hvernig stóð á því að hann fann
það ekki út fyr en hann þurfti ekki lengur
að beita sér til frekari f jársöfnunar beinlínis,
heldur breytti hagsmunastefnu sinni og kepti
að því valdamarki, sem gæti veitt honum
svipað einræði í Canada og Mussolini á
Ttalíu?
Ástæðan er öllum ljós; hún er sú, að
Bennett hefir æfinlega beitt öllum sínum
hæfileikum, sem eru miklir, til þess að ná
sínu persónul'ega takmarki, hvað sem það
hefir verið í þann svipinn.
Þegar takmark hans var auður þá lék
hann leik auðvaldsins af öllum mætti og mis-
kunnarlaust. Hann var sjálfur óaðskiljan-
legur hluti af holdi og blóði þeirrar skepnu í
full þrjátíu ár—þeirrar skepnu eða skrímslis,
sem teygði ránshrammana yfir alt þetta land
og er venjulega nefnt “ stórkaupmenska. ”
Hann var einn aðallimur þess; hann var einn
af stjórnandi heilum auðvaldsins; hann' var
einn þeirra, er mestra hlunninda naut í
skjóli þess. Þegar á það var ráðist verndaði
hann það og varði. Þegar útreikningar þess
og ákvarðanir mættu mótspyrnu, þá þurfti
I ekki annað en að gefa honum beijdingu til
þess að hann stykki á fætur og veitti því lið
með öllum þeim krafti og öllum þeim ráðum,
sem hann hafði vald á eða átti yfir að ráða.
Ef afleiðingar auðvaldsins voru í þá
daga: ágirnd, þjóðfélagsbölvun, mannúðar-
leysi og grimd, þá hefir Bennett ekki vitað
að svo er, eða hafi hann vitað það, þá hefir
hann álitið að þægilegt væri að fresta um-
bótum eða breytingum þangað til ihann hefði
auðgast nægilega í skjóli þess fyrirkomulags,
sérstaklega ef hægt væri að sameina það ;
jiannig að kenningar hans um nauðsýnlega
breytingu yrðu fluttar á þeim tíma og undi^-
þeim kringumstæðum að þær gætu einnig orð-
ið honum til hagsmuna.
Nú finst honum sá tími vera kominn.
Nú geta þær kenningar hans einmitt sam-
rýmst takmarki hans, sem er alt annað en
áður var. Hann vonast til að kenningar hans
um nauðsyn á breyttu þjóðfélags fyriAomu-
lagi geti nú unnið sér það nýja takmark, sem
hann hefir hugann á, ef hann flytji þær nógu
geyst, þótt þær komi nokkuð seint.
En með því að það sýnist geðsmunaleg og
lundarfarsleg nauðsyn fyrir hann að hann
geti talið sjálfum sér trú um að hann sé eini
maðurinn, sem nokkru sinni hafi haft nokkra
hugmynd um þessa galla auðvaldsfyrirkomu-
lagsins; eini maðurinn, sem nokkru sinni hafi
stungið upp á nokkrum endurbótum; eini j
maðurinn, sem nokkurn heiður eða nokkur
verðlaun eigi skilið í því sambandi, þá er hon-
um það auðvitað jöfu nauðsyn að neita því að
nokkur annar eigi ]>ar nokkurn þátt í máli;
nauðsyn að bera á móti því að félagsleg eða
fjármálaleg breyting hafi komið í nokkurs
manns hug löngu áður en hann opnaði augun
fyrir nokkrum 'hlut eða nokkru máli nema
peningapokum.
Af þessum rótum er sú ákvörðun runnin
að feykja King í burt úr huga fólksins í sam-
bandi við öll umbótamál.
Það aðdáunarverðasta við ræðu Kings
var, um leið og hann minti fólk á hinar miklu
og mörgu umbætur, sem átt 'höfðu sér stað á
dögum frjálslyndu stjórnanna, bæði í stjórn-
og mannfélagsmálum, hve hógværlega hann
drap á sína eigin þátttöku í þeim umbót-
um; skýrði frá fyrirætlunum frjálslynda
flokksins um áframhaldandi endurbœtur,
þegar hann kæmist til valda aftur —
fyrirætlanir, sem frá hefði verið skýrt
löngu fyrir desembermánuð 1934—en þá var
það sem Bennett snerist hugur þegar hann
horfðist í augu við ákveðinn ósigur. — Já,
um leið og King minti á alt þetta dró hann
það greinilega fram í dagsljósið hverjar væru
ástæðurnar fyrir snúningi Bennetts og lík-
indin fyrir einlægni hans. >
King er velviljaður og sanngjam maður;
hann getur sameinað prúðmannlega fram-
'komu og sanngjarna dómgreind við þann
mesta heiður, sem nokkrum manni getur
hlotnast,—það að vera leiðtogi miljóna
manna, sem allir bera til hans fult traust—
af því hann er sanngjarn maður ákærir hann
ekki Bennett, eins og hann þó gæti með réttu
gert, um það að hann fari með vísvitandi á-
setnings blekkingar; að hann sé óeinlægur; að
hann sé trúðleikari og iðrunarbænir hans á
pólitísku banasænginni séu yfirskyn eitt.
En hann telur það dálítið grunsamt
hversu ákafur og heimtufrekur þessi nýi
snáði er í umbótaliðinu þar sem hann krefst
þess að fyrir þá dygð að hann ætli að segja
skilið við auðvaldið, fái hann keisaralegan
skrúða sér til prýði og konungsvald til þess
að leika sér að.
King og ajlir þeir, sem ásamt honum eru
reyndir um langan aldur á sviðum stjórnar-
farslegra endurtbóta, bæði í f jármálum, þjóð-
félagsmálum og fleiru, neita því að viður-
kenna vitnisburðarskjal Bennetts fyrir hann
sjálfan og undirritað af honum sjálfum, og
krefjast þess að hann sýni merki einlægni
sinnar og iðrunar; sýni að hann sé í raun og
sannleika það sem hann segist wera, en ekki
aðeins fífldjarfur sjónhverfingamaður í hinni
pólitísku sögu Canada.
Um þetta velta stjórnmálin nú sem stend-
ur hér í landi, og King hefir skýrt það greini-
lega fyrir canadiskri alþýðu.
(Forustugrein þessi er þýdd úr dagblað-
inu Winnipeg Free Press).
1 meir en þriðjung aldar hafa Dodd's
Kidney Pills verið viðurkendar rétta
meðalið við bakverk, gigt, þvagteppu
og mörgum öðrum sjúkdómum. Fást hjá
öllum lyfsölum, fyrir 50c askjan, eða
sex öskjur fyrir $2.50, eða beint frá The
Dodd’s Medicine Co., Ltd., Toronto, ef
borgun fylgir.
Silfurbrúðkaup
Að kveldi þess 14. des. síðastl.
söfnuðust saman vinir og nágrann-
ar Mr. og Mrs. Ásbjörns Pálssonar
í Sunnybrook skólanum í tilefni af
25 ára giftingarafmæli þeirra. Rev.
J. E. Whittles sótti Pálsons fólkiÖ á
bíl og stýrði hann einnig skemtun-
inni. Hann talaði nokkur orð og
bað svo Mr. O. O. Johannson, sem
betur og lengur hafði þekt silfur-
brúöhjónin að tala einnig.
Mr. Johannson talaði vel, sem
hans er vandi; benti hann meðal
annars á hina framúrskarandi gest-
risni Pálssons hjónanna og einnig
barna þeirra, sem byðu hverjum
þeim, sem að garði bæri að koma
inn, og það brosandi. Hann afhenti
þeim gaslampa að gjöf, og lét svo
um mælt, að þó gjöf þessi væri smá,
bæri hún samt vott um hlýjan hug
og vináttu þá, er fólk bæri til þeirra.
Einnig talaði Magnús Elíasson
nokkur orð.
Ásbjörn Pálsson þakkaði síðan
fólkinu, fyrir hönd þeirra hjóna,
fyrir þá velvild, sem þeim væri með
þessu sýnd. Síðan skemti fólk sér
við söng og leiki og svo var drukk-
ið kaffi. Mrs. Pálsson gæddi gest-
unum á brúðar-köku, sem þeim silf-
urbrúðhjónunum var afhent af
kvenfélagi bygðarinnar Síðan var
dansað fram eftir nóttunni og sneri
fólk svo heimleiðis með glöðum
huga yfir að hafa notið þessarar
gleðistundar, og að hafa hjálpað til
að gera hana sem ánægjulegasta, og
með því hafa sýnt þeim Mr. og Mrs.
Pálsson verðskuldaða virðingu fyrir
hjálp|emi þeirra og drjúga þátttöku
í félagsmálum.
Arras, B.C.
15. jan. 1935. Viðstaddur.
Frá Edmonton
26. jan. 1935.
Tíðarfarið hér var gott þar til 21.
desember; þá kom svæsið kulda-
kast og hríðarveður, og hefir það
haldist við í meir en mánuð. Mest
varð frostið 45 gráður fyrir neðan
núll. Hér er nú mikill snjór, og
allir vegir nærri ókleifir yfirferðar,
og allur lestagangur á járnbrautum
í miklu ólagi,—langt á eftir vana-
legum tímatöflum.
í dag er mikið mildara veður, og
eru menn að vonast eftir góðum
kafla, því það er sjaldan, að þessi
kuldaköst hér séu eins löng og þetta
síðasta. Skýrslur frá veðurstofu
stjórnarinnar hér í Edmonton, segja
að þessi mánuður sé sá kaldasti
janúar, sem komið hafi í siðastlið-
in 40 ár.
Islendingafélagið “Norðurljós”
ákvarðaði að halda “þorrablót”
í einum samkomusal borgarinnar
(Scandinavian Hall) þann 4. febrú-
ar, þar sem íslenzkur matur af ýmsu
tagi yrði borinn á borð. Á eftir
máltíð fór fram stutt skemtiskrá, og
svo dansað til miðnættis. Á árs-
fundi félagsins, sem haldinn var 15.
janúar, voru allir embættismenn fé-
lagsins endurkosnir.
Þann 26. des. voru gefin saman i ^
hjónaband af Rev. F. O. Roxburgh,
D.D., presti St. Andrews presbytera
kirkjunnar, Miss Alice Grace Guð-
mundsson og Cyril E. Eoster frá
Calgary, Alta. Alice er yngsta dótt-
ir þeirra Mr. og Mrs. S. Guðmunds-
sonar hér í borginni. Framtíðar- j
heimili þeirra verður í Calgary.
Um ekkert er mönnum eins tíð-!
rætt nú á dögum, eins og “kúvend- I
ing” Hon R. B. Bennetts í stjórn-1
NÝ — þægileg bók
í vasa
SJÁLFVIRK
— EITT BLAÐ 1 EINU —
Pægilegrl og betri bók í vasann.
Hundrað blöð fyrir fimm cent.
Zig-Zag cigarettu-blöð eru búin
til úr bezta efni. Neitið öllum
eftirilkingum.
ZICZAG
málastefnu sinni. Margir eru að
geta þess til, að hann hafi náð i
eitthvað af pésum Mr. Woods-
worth, og þeir orðið til þess að koma
fyrir hann vitinu að nokkru leyti,
því mikið vantar á það, að stjórnar-
formaðurinn sé enn þá kominn á
rétta leið til þess að geta komið
nokkru lagi á alt það, sem er öfugt
við núverandi þjóðfélagsskipulag.
Hann er ekki kominn lengra í þá
átt en það, að hann heldur að
capitalistastefnan sé það hollasta
fyrirkomulag, seni þjóðin geti haft.
Það þurfi aðeins að gera litlar breyt-
ingar hér og þar. Hann verður að
gera betur, ef duga skal. Þó bæði
liberalar og sambandsmenn (C.C.
F.) lofi því, að vinna með honum að
öllum umbótamálum i þinginu, þá er
engin von til þess að þeir geri sig
ánægða með þær uppástungur, sem
Mr. Bennett hefir enn þá komið
með, og þvi mjög óliklegt að þeir
og hann eigi samleið, eða verði sam-
mála, þegar hann leggur frumvörp
sín fyrir þingið. Það er vonandi að
almenningur veiti alvarlega eftir-
tekt öllu því, sem fer fram á þessu
yfirstandandi þingi. Það ætti að
verða til þess, að menn geti óhik-
andi vitað hverjum þeim ber að gefa
atkvæði sín við næstu kosningar.
Það þarf að segja skilið við alt
blint flokksfylgi, og að hver og einn
greiði atkvæði sín þeim, sem eru að
berjast fyrir hagsmunum þjóðar-
innar. S. Guðmundsson.
Ræningjaflokkar hafa gert mik-
inn usla á búgörðum og þorpum i
nánd við Peiping í Kína síðan fyrir
jól. Hafa þeir látið greipar sópa
og sumstaðar brent heil þorp og
myrt íbúana svo tugum skiftir.
Nankingstjórnin hefir sent herlið til
höfuðs bófunum, en það er talið,
að þetta séu leyfar af her eins af
kínversku hershöfðingjanna, sem
snerust gegn Nankingstjó'rninni.
VEITIR HREYSTI OG
HUGREKKI ÞEIM SJÚKU
Fólk. sem vegna aldurs, eöa annara
orsaka, er lasburöa, fær endurnýjaöa
hellsu viö að nota NUGA-TONE.
NUGA-TONE er fyrirtak fyrir roskið
fólk. MeðaliÖ eykur vinnuþrekið til
muna. Ef þqr eruð gömul eða lasburða,
þá reynið NUGA-TONE. Innan fárra
daga munið þór finna til bata.
NUGA TONE fæst í lyfjabúðum.
Forðist stælingar. Ekkert jafnast á við
NUGA-TONE.
Við hægðaleysi notið UGA-SOL —
bezta lyfið, 50c.
Bandormur
Margir menn, konur og börn, nota
hin og þessi meðöl árangurslaust við
ýmsu, sem álitið er að gangi að þvi,
sem von er til, þar sem um bandorma
ræðir. Merki þess koma oft fram I
lystarleysi, stundum þó 1 óeðlilega
mikilli matarlyst, giráhvítri tungu,
höfuðverk, þreytukend, meltingar-
leysi, óværum svefni, andremmu;
fylgja þessu oft sárindi í hálsi, dap-
urlyndi og veiklun í taugum og þar
fram eftir götunum. Bandormar eru
mjög mismunandi að lengd; getur
stundum svo farið að þeir verði frá
45 til 50 fet á lengd. Eins og gefur
að skilja, veltur mikið á að sllkur
óvinafagnaður sé numinn með öllu á
burt úr líkamanum, með því að dvöl
hans þar verður æ hættulegri með
hverjum degi sem líður. Að láta það
afskiftalaust að bandormur nái að
þroskast í manni dag eftir dag og ár
eftir ár, er með öllu ósæmilegt og 6-
verjandi. Tanex drepur ekki band-
orminn á svipstundu, þvf til þess
þyrfti það mikið eitur, er ríða myndi
sjúklingnum að fullu. En Tanex
lamar svo starfsemi bandormsins, að
áhrif hans verða smátt og smátt að
engu. Efni þau, sem Tanex er sam-
sett af hafa hreinsandi áhrif á alt
líkamskerfið.
Taka má Tanex að morgnl og nær
það venjulegast fullri verkun á
klukkustund.
Tanex er ekki selt I lyfjabúðum,
heldur sent beint til sjúklingsins frá
efnastofunni. pað er ekki sent
C.O.D. Dtekninga skerfur með fullri
forskrift kostar $5.00. Sé yður ant
um að losna við bandorm, þá sendið
eftir Tanez nú þegar. Aðeins selt
hjá Royal Laboratory, 607 Royal
Bldg. Box 104 Windsor, Ont. (Klipp-
ið þessa auglýsingu úr blaðinu, geym-
ið hana og sýnið hana vinum yðar;
þeir geta orðið yður þakklátir
seinna).
ECZEMA, KAUN
og aðrir skinnsjúkdómar
læknast og græðast af
Ointment 50c Zam-Buk So°P
Eaton Leiðbeiningar
Notadrjúgar fyrir heimilin
Ef þér viljið endurfegra herbergi yðar
og lækka kostnað við húsbúnað, þá sktduð
þér hitta að máli Eaton’s sérfræðinga í
innanhúss skreytingu.
Þeir eru engir sjálfbirgingar. Þeir telja ekki eftir sér að leiö-
beina yður við að verja viturlega smáum og stórum upphæðum.
Þeir þekkja varning sinn og viðeigandi gerðir. Þeir stinga upp
á nýtízku endurbótum, og eins og þér vitið, er slíkt oft æmum
vanda bundið. Ef þér því þarfnist ábyggilegra upplýsinga í
sambandi við skreyting heimilis yðar 1935, þá skuluð þér setja
yður í samband við CONTRACT OFFICE okkar og skýra
frá þörfum yðar. Leiðbeiningar ókeypis.
Við hengjum veggjapappír, komum fyrir myndum; endurstopp-
um húsgögn, málum húsmuni og leggjum gólfdúka.
1
—Furniture Section, Seventh Floor.
+T. EATON C?
LIMITED