Lögberg - 11.06.1936, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 11. JÚNl 1936
3
I minningu um tíunda
maí 1936
Sástu þá, Jesú sœli,
sár mín óbœrileg,
til lausnar þínum þrœli
Því léztu binda þig,
gekst svo undir þá grimdarkvöl
að eg kvittaður yrði
við eilíft hrygðarböl.
—Passíusálmar Hallgríms Pét.
urssonar, 23. sálmur, 6. vers.
Af öllum villum, er inn hafa kom-
ið i kristna kirkju, síðan Marteinn
Lúter reis gegn yfirsjónum með-
bræðra sinna, held eg að mæðra-
dýrkunin sé hættulegust.
Únítaratrúin er svo köld, að
mannssálin sprengir hana af sér, er
til lengdar lætur, \>ó ekki skei það
kostnaðarlaust. Andatrúin er svo
pyttótt, að heilbrigð skynsemin
hafar hfenni einnig, er í virkilegar
nauðir rekur.
Mæðradýrkunin hrellir mest, því
hún tælir mest. Þar er tekinn við-
kvæmasti strengur mannlegrar ástar
og falskir tónar leiknir á. Fjöldinn
dansar eftir alveg eins og börnin á
eftir lúðurþeytaranum á mislitu föt-
unum í sögunni “The Pied Piper of
Hamelin.”
Mæðradýrkunin treður sér inn á
hársbreiddar bilið næsta við Guð, i
mannssálinni. Hún gerir konuna
sjálfselskari, óþolinmóðari, dramb-
samari, verri við börn sin.
Eg hefi verið sjónar- og heyrnar.
vottur að því, í sérstökum tilfellum,
að konur, sem mikið voru búnar að
drekka í sig, frá prédikunarstólum
sóknarpresta sinna, um hetjuskap og
heilagleik konunnar, þær urðu mikið
óþýðari og uppskrúfaðri við börn
sin, en þær höfðu áður verið. Það
getur ekki haft annað en rotnandi
áhrif, að tilbiðja sjálfan sig.
Taka þá allir prestar daginn til
þess að prédika konuna?
Nei, einstöku prédika henni ó-
mengað Guðs orð. Áminna hana
og báða foreldrana um skyldur
þeirra, biðja fyrir þeim. Það hefir
sín bætandi áhrif, sem endranær og
er því gilt.
Því þá að fást um úthverfuna á
þessu máli? Hún er svo ógeðsleg.
Hún er svo víðtæk. Hún er svo
hættuleg.
Af því sem eg hefi séð, bæði á
íslenzku og ensku, er sá straumur-
inn mikið víðtækari, sem prédikar
konuna, en hinn, sem prédikar henni
Guðs orð þenna dag.
Þó kirkjurnar séu tómar eða nær
því tómar aðra sunnudaga, fyllast
þær þenna dag.
Svo margt er á tjá og tundri, af
því hún “mamma” á hlut að máli.
Það, að Guðs hugmyndin f jarlæg-
ist i hugum manna, en móður mynd-
in komi í staðinn, er ekki rokið í
burtu strax þegar dagurinn er út-
runninn.
í kirkjum sér maður myndir uppi
yfir altarinu, af fríðleiks \ nútíma-
konum, með börn í fangi. Konurn.
ar hafa krullað hár, eftir nýjustu
tízku og mér þykir ekki ólíklegt að
fyrirmyndin hafi haft “farða” mál.
að andlit. Konan á myndinni er
sérstaklega alúðleg við barnið. Hún
er svo sem ekki að bera það út þar,
auminginn; ekki heldur hlaupa frá
því á spilafund eða dans.
í haust sem leið kom eg inn í eina
slíka kirkju. Á leiðinni inn gólfið,
grípur lítil stúlka í mig og hvislar
að mér: “Líttu bara á Maríu Jesú
móður, er hún ekki indæl þarna með
Jesúm í fanginu?”
Seinna fór hún aftur að tala um
myndina, á sama hátt. Eg hafði
ekki hug til þess í það sinn, að út-
skýra það fyrir henni, að þetta væri
ekki María móðir Drottins, heldur
bara hvaða kvenpersóna sem væri,
og börn gæti alið. Ef þetta er rétt,
þá hefir verið illa gallað það, sem
manni hefir áður verið kent.
Aumingjarnir, við konurnar. Það
er ineð ýmsu móti, vitandi og óaf-
vitandi, að bræður vorir ná sér í
töglin og hagldirnar.
Eg las nokkrar blaðsíður í
“Mother India” (Katherine Mayo)
á “mæðradaginn” svonefnda, núna
tiunda mai. Hafði séð og heyrt tölu.
vert úr henni áður.
En þarna var það, með öllum til-
vitnunum og staðhæfingum, sem
þarf til þess að sýna, að um sann-
leika ræðir.
Og hvílíkur er sá sannleikur, hví-
lík sú tilvera, sem konan lifir í þarna
og hefir lifað, kvalist og dvalið í
öldum saman, og gerir enn.
Hvílíkur er sá átrúnaður, sem
þetta vesalings fólk hefir.
Og undir hvaða merki koma þeir,
sem koma þarna til bjargar: trú-
boðarnir, læknarnir, bæði karlar og
konur? Bara einu merki. Merki
krossins.
Það er bara fyrir þann eina at-
burð, krossfestingu Jesú Krists, að
þetta fólk, venjulega úrvalsfólk, fer
inn i þenna myrkraheim, bæði með
hraðbjörg, það er skjóta læknis-
hjálp og með varanlega björgun, það
er kristna trú, og eyðir dögum sín-
um og kröftum á þessu sviði.
Það er fyrir það, að Jesús Kristur
lét gegnumstinga hendur sinar og
fætur, að þessum margþjáðu verum
er nú, smátt og smátt að sendast
náðargeisli inn í það algerlega ólýs-
anlega böl.
Það, að þær sjálfar, þessar niður-
troðnu konur, stúlkubörn, réttara
sagt, geta orðið mæður, og unna
vafalaust afkvæmum sínum með
eins fölskvalausri ást, eins og skinið
getur í gegnum svo dimma og að-
þrengda sál, sýnist ekki hefja þær
hátt.
Bókin “Mother India” hefir verið
prentuð þrjátiu og átta sinnum, síð-
an 1927, að hún kom út. Samt býst
eg við, að margir þeirra manna og
kvenna, sem Lögberg lesa, hafi ekki
lesið hana. Eg ætla því að segja
hér eina litla sögu af mörgum svip-
uðum og margfalt verri, í lauslegri
þýðingu:
Kofinn er niðdimmur, því troðið
hefir verið inn í einu gluggakytruna,
sem til er á honum. Svo er nú nótt.
í kofanum er þéttskipað mönnum
og skepnum. Kona, um tíu ára ald.
ur er í barnsnauð þarna uppi í bæla-
hrúgunni. Yfirsetukonan, sem æf-
inlega er óhreinasta og fáfróðasta
konan, sem hægt er að finna, er
hlaupin á dyr. Hún þrefar um á-
haldið til þess að skiljá á milli með,
við húsföðurinn úti (í húsagkirði.
Konai^ í barnsnauðinni er í ægileg-
ustu þjáningunum.
Enskur kvenlæknir kemur inn.
Hún spyr hvar yfirsetukonan sé.
“Hún fór út,” segir tengdamóðir-
in og snýr sér upp í horn.
Kýr liggur fast við rúmfletin og
fleiri skepnur. Konan veika er á
hærra fletinu. Enski kvenlæknirinn
klifrar upp á bakið á kúnni og eftir
nokkra stund er hún búin að bjarga
tveimur börnum inn í veröldina, pilti
og stúlku, og tiu ára móðirin lif-
andi.
HVernig ætli okkur litist á konun.
um, sem undir þessum kringumstæð.
um njótum þeirrar fullkomnustu
hjálpar, sem mannúð og vísindi
geta veitt, að vera settar út í óþrifa-
legasta kofahornið, sem hægt er að
finna, loft- og ljóslaust, i skítugum
tuskum, já ólýsanlega skítugum;
vera misþyrmt svo ægilega og
heimskulega, þegar illa gengur, að
út í það færi eg ekki í frásögn, nema
orð fyrir crð upp úr bókinni. Samt
má geta þess að þegar afar illa
gengur, þá tekur yfirsetukonan sig
til ogGabbar eftir endilöngum sjúkL
ingnum, fram og aftur. Treður
hana eins og vinþrúgu. Þó eru aðr-
ar aðferðir liennar enn verri.
Og hvernig ætli okkur litist nú á
það lika, þegar á nú svo sem að hlúa
að manni, að láta hrúga að sér kúa-
mykju, hrossataði, ösku; síðan að
næra nýfædda barnið á þvaginu úr
því sjálfu, saman við annan óþverra.
Að maður ekki tali nú um að
fjögra ára stúlkubarni er kent að
biðja um eiginmann og börn, og
fjöldinn giftar konur, stundum
langt innan tíu ára aldurs.
Bölið alt í sambandi við þetta —
komu Indverja í heiminn — er svo
víðtækt, þungt og svart, að engin
tunga eða penni gæti lýst þvi til
fulls ; en hin göfuga kona, Katherine
Mayo, hefir gert það ljósara en
nokkur annar, sem maður hefir um
heyrt, enda segir hún að böl Ind-
verja stafi frá koniu þeirra í heim-
inn — kringumstæðunftm, sem þar
að lúta. Vitaskuld veit hún, og við
vitum öll, að það er rétt, sem trú-
^óðinn mikli, dr. Jones, segir, að
trúarbrögð þeirra þurfi að breytast.
Það er hans köllun að flytja þeim
kristna trú og við getum séð það á
ritum beggja þessara merku höf-
unda, ef við trúum því ekki að öðru
leyti, að hugsunarháttur fólksins
þarna þarf að breytast. Réttur hugs-
unarháttur er skilyrði fyrir allri
framför. En það er ærinn tími fyr.
ir þá sem eru í ægilegum þjáningum
staddir, að biða, þar til heil þjóð
hefir trúarbragðaskifti.
Jú, þær hafa beðið margar kon-
urnar, hálfvaxnar þar að auki og í
nauðungar hjónabandi, þær hafa
beðið og bíða. Þær hafa dáið písl-
ardauða og eru að deyja. Þær hafa
orðið vitfirtar, er æsku þeirra og
sakleysi hefir verið misboðið svo
ægilega. Eru því miður að verða
það enn.
Þegar Bretar voru að setja í gildi
ný hjónabandslög, lög, sem hækkuðu
aldurstakmark stúlkunnar svo
mikið nær fullorðinsárunum, þá var
svo fult af fólki, feðrum og mæðr-
um fyrir framan skrifstofuna, sól-
arhringana áður, að ekki varð kom.
ist um strætið. Og hvað var þetta
fólk að gera?
Það var að gifta börnin sín ó-
málga og fram eftir æskuskeiði;
skrásetja hjónabönd óvitAnna, áður
en nýju lögin gengju í gildi.------
Það er algerður misskilningur, að
eg sé að níða konur, mæðurnar, þeg-
ar eg er að tala um þetta mál. Lik-
lega geta allir séð, að eg vil ekki
níða sjálfa mig. Né vil eg gera
litið úr þeim ágætu konum, sem
margar eru, sem hafa í dygð og trú-
mensku alið upp börn sin og beint
þeim brautir til sjálfsfórnar og
margvíslegrá mann dygða, þar til
heyrandi. En þrátt fyrir hið ólýs-
anlega gildi móðurástarinnar, þá
hefir hún samt oft brugðist. Þján-
ingarnar eða syndin, — takmörkin
í konunnar eigin sál, orðið konunni
svo mikið ofurmagn, að hún reis
ekki undir því og börn hennar urðu
í minnihluta og verða á svo marg-
víslegan og sorglegan hátt. Hún
sjálf líka.
Af þessu sjáum vér, að það nær
engri átt, að setja mynd konunnar
upp í kirkju, sem táknandi ódauð-
legt afl. Það er ekki sannleikur og
má því ekki prédikast.
Jesús Kristur er eini maðurinn,
sem komið hefir á þessa jörð, er
opinberað hefir kærleikann í full-
kominni mynd.
Það er fyrir hinar gegnum-
stungnu hendur hans og fætur að
nú er verið að lyfta smælingjunum
upp úr myrkraveldinu hjá Indverj-
um og annarsstaðar.
Það er fyrir kvalabikarinn, sem
hann drakk, að okkur kristnum kon-
um er i mestri nauðsyn boðin öll
sú bezta hjúkrun, sem heimurinn
þekkir. Að undir okkar græðast og
við hljótum líf og heilsu. Ættum
við að láta okkur henda það, að
troða okkur svo inn i helgidóm hans,
að á hann beri skugga í sálum
mannanna.
Nei. Við skulum ekki gera það.
Bræðrum vorum, þeim hinum
vígðu, hefir yfirsézt. Það skal vera
partur af trúar og móðurskyldu
vorri að leiðrétta þá, er þeim fatast
svo grátlega.
Eg vil jafnrétti konunnar við
manninn. Eg trúi því einnig, að
fyrir það hafi Jesús Kristum látið
krossfesta sig. Fyrir réttinn í kær-
leika á öllum sviðum. En meir en
minn hluta vil eg ekki.
Inn í helgidóm Drottins á ekki að
bera neitt það, sem hægt er að benda
á galla á, og halda því þar á lofti
sem fullkomnun. Það er algerlega
langt og hefir hrun í för með sér.
Andleysi er eitt af mörgu, sem
getur gripið, grípur hana, konuna.
Eitt af því, sem maðurinn hefir
krafist af henni, er að hún ali börn
til landvarnar. Föðurlands ástin er
göfug kend og honum hefir tekist
og tekst enn að búa til grímu úr
henni, svo hin fáráða móðir trúir
að uin göfugar hvatir sé að ræða.
En eitt enn datt einhverjum hér i
Canada að bjóða konum uþp á pen-
inga, ekkert nema peninga, fyrir að
ala flest börn. Hér um daginn kom
svo í hinum ágætu stórblöðum lands-
ins, mynd af fríðleikshúsfreyju,
með hóp af efnilegum börnum. Hún
var að vinna verðlaunin. Fjárfúlgu.
ENDURVEKIÐ ÆSKUFJÖRIÐ
NUGA-TONE er dásamlegt meCal
fyrir sjúkt og lasburða fólk. Eftir
vikutíma, eða svo, verður batans vart,
og við stöðuga notkun fæst góð heilsa.
Saga NUGA-TONE er einstæð í sinni
röð. Miljónir manna og kvenna hafa
fengið af því heilsu þessi 45 ár. sem
það hefir verið I notkun. NUGA-
TONE fæst I lyfjabúðum. Kaupið að-
eins ekta NUGA-TONE, þvi eftirlíking-
ar eru árangurslausar.
“Hún mamma átti mig fyrir pen_
inga, — til þess að eignast fáeina
dali,” geta nú þessi börn sagt, þegar
þau komá í kirkju á “mæðradag-
inn.” Það er sannleikur og hann,
aðeins hann, skal segjast þar.
Eg held það sé smán svo mikil,
að hún tekur út yfir tárin, að vera
í heiminn borinn af kristinrii og þol-
anlega upplýstri konu, með það á
höfði sér, að móðirin hafi hlustað
á peningaframboð, til þess að bera
börn sin inn í heiminn. Hlustað á
nokk'uð, sem óviðkomandi karlmað-
ur sagði henni í • þá átt.
Fyrir þetta, fyrir afglöpin, synd-
ina í ótal myndum, lét Jesús Krist-
ur krossfesta sig.
“Náð lét hann oss i té í hinum
elskaða, en í honum eigum vér end-
urlausnina fyrir hans blóð, fyrir-
gefning afbrotanna. Er það sam-
kvæmt ríkdómi náðar hans.” Segir
Páll postuli i Efesus bréfinu, I. k.
6., 7., 8. v.
“Hjarta yðar skelfist ekki; trúið
á Guð og trúið á mig.” Jóh. 141. v.
Þetta sagði Drottinn sjálfur.
Sömuleiðis: “Eg er vínviðurinn;
þér eruð greinarnar; sá sem er í
mér og eg í honum, hann ber mikinn
ávöxt, þvi að án mín getið þér alls
ekkert gert.” Jóh. 15, 5. v.
Jesús skipar þannig sjálfur fyrir
um átrúnaðinn á sig og sýnir fram á
að sambandið við hann sé skilyrðið
fyrir allri sannri framför.
Hvergi nokkursstaðar skipar
hann fyrir um átrúnað á aðra
mannlega veru.
Orðin, sem Frelsarinn talar til
móður sinnar á krossinum: “Kona,
sjá þar er þinn sonur.” Og til Jó-
hannesar: “Sjá, þar er þín móðir,”
hefir mótmælendakirkjan skilið og
útlagt á þennan hátt:
Nú er eg farinn frá þér, en þessi
minn elskulegi lærisveinn skal nú
vera þér í sonarstað, og þú, Jó-
hannes, skalt taka móður mína þér
að móður. Frásögnin um skilning
Jóhannesar á orðunum, bendir til
þess að þannig hafi hann tekið þau.
“Og frá þeirri stundu tók læri-
sveinninn hana heim til sín.” Jóh.
19—27 v.
En eigi orð Drottins þarna að
skiljast svo sem eitthvert umboð, er
móður hans hafi iyrir mannkynsins
hönd, þá er það víst, að eigi hefir
Marteinn Lúter skilið það svo, því
þá hefði hann öðruvísi um búið. Og
þó að flestum muni finnast sem
móðir Krists standi guðdóminum
nær en aðrir menn eða konur, þá er
í mótmælendakirkju enginn ritn-
ingarstaður fyrir því, að hún skuli
tilbiðjasþ. Samanber Lúkas 11, 27,
28 v.
“En er hann var að segja þetta,
hóf kona nokkur í mannf jöldanum
upp rödd sína og mælti við hann:
Sæll er sá kviður, er þig bar og þau
brjóst, er þú mylktir. En hann
sagði: Já, en sælir eru þeir, sem
heyra Guðs orð og varðveita það.”
Manni finst að bæði þarna og á
krossinum hefði mönnum verið gef_
in bending um það, ef þeir áttu að
tilbiðja móður hans. En þó stendur
hún algerlega sér, er um þetta mál
ræðir. Það, að allar konur séu
teknar inn , kirkjuna og gerðar að
dýrlingum. Það hefi eg aldrei heyrt
um, að einu sinni kaþólsku kirkjuna
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON " '1 DR. B. H. OLSON
216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tlmar 2-3 216-220 Medlcal Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts.
Heimili 214 WAVERLEY ST. Phone 21 834—Oífice ttmar 4.30-6
Phone 4 03 233 Heimili: 5 ST. JAMES PLACE
Winnipeg, Manitoba Winnipeg, Manitoba

DR. J. STEFANSSON J Dr. P. H. T. Thorlakson
216-220 Medical Arts Bldg. Talsími 26 688 206 Medical Arta Bldg.
Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdðma.—Er a8 hitta Cor. Graham og Kennedy Bta. Phonea 21 213—21 144
kl. 2.30 til 5.30 e. h. Heimili: 638 McMILLAN AVE Talslmi 42 691 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200

Dr. S. J. Johannesson G. W. MAGNUSSON
Nuddlœlcnlr
VI8talstfmi 3—5 e. h. 41 FURBT STREET
218 Sherburn St,—Sími 30877 Phone 36 137
SImi8 og semjíS um aamtalatlma

DR. E. JOHNSON
116 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham og Kennedy St.
Talsími 23 739 ViStalstimar 2-4
Heimili: 776 VICTOR ST.
Winnipeg
Siml 22 168
BARRISTERS, SOLICITORS', ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. lslenxkur löofrœtHngur Skrifstofa: Room 811 McArthur Building, Portage Ave. P.O. Box 1666 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. Islenzkur löcrfrxxOinour 800 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 94 668
DRUGGISTS DENTISTS
DR. A. V. JOHNSON Isienzkur Tannlœknir Drs. H. R. & H. W. TWEED Tannlaeknar
212 CURRY BLDG., WINNIPEO Gegnt pðsthúslnu Slmi 96 210 Heimilis 33 323 4 06 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE 26 545 WINNIPEG

DR. T. GREENBERG Dentlst
Hours 10 a. m. to 9 p.m.
• PHONES: Office 36 196 Res. 61 455
Ste. 4 Norman Apts. 814 Sargent Ave., Winnipeg
BUSINESS CARDS
A. S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur líkkistur og annast um út- farir. Allur útbúnaSur sá beztl. EnnfrBmur selur hann allskonar minnisvarSa og legsteina. Skrlfstofu talslmi: 86 607 Heimilis talsími: 501 662 J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEG Fasteignasalar. Lelgja hús. Ot- vega peningalán og eldsábyrgð af öllu tægi. Phone 94 221

A. C. JOHNSON 907 CONFEDERATION LIFE BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignir manna Tekur að sðr að ávaxta sparifí fðlks. Selur eldsábyrgð og bif- rei8a ábyrgðir. Skrlflegum fyrir- spurnum svarað samstundis. Skrlfst.s. 96 757—Helmas. 33 323 C. E. SIMONITE TLD. DEPENDABLE INSURANCE SERVICE Rcal Estate — Rentals Phone Office 9 5 41T 806 McArthur Bldg.

HANK’S BARBER AND BEAUTY SHOP 251 NOTRE DAME AVE. 3 inngöngum vestan viO 8t. Charles Vér erum sérfræðingar I öllum greinum hárs- og andlitsfegrunar. Allir starfsmenn sérfræðingar. SlMI 25 070 •
UÓTEL I WINNIPEG
hafi hent.
Munum það, konurnar, að Jesús
Kristur hóf okkur upp, jafnt karl-
manninum. Að, af þvi hann leið
píslir og dauða fyrir vora skuld, þá
erum vér nú eigi staddar sem vesa-
lings Hindúa konur eða aðrar heiðn.
ar konur, í ægilegu myrkri og písl-
um.
Látum eigi tæla oss til svika við
hann, heldur biðjum Guð að sýna
oss og þeim sem eiga að leiða oss
rétta leið.
—Rannveig Kristín Guðmundsdóttir I
Sigbjörnsson.
ST. REGIS HOTEL THE MARLBOROUGH
285 SMITH ST„ WINNIPEG SMITH STREET, WINNIPE3Q
pœoileour 00 róleour bústaOur 4 "Winnipeg’s Down To-wn HoteF
miöblkl borgarinnar. 220 Rooms with Bath
Herbergi 3-2.00 og þar yfir; með B&nquets, Dances, Conventions,
baðklefa 53.00 og þar yfir. Jinners and Functlons of all klnda
Ágætar máltíðlr 40c—60c Coffee Nhoppe
Free Parking for Cuests F. J. FALL,, Manager

CorntoaU ^otel SEYMOUR HOTEL
Sérstakt verð á viku fyrir námu- 100 Rooms with and without
og fiskimenn. bath
Komið eins og þér eruð klæddir. RATES REASONABLE
J. F. MAHONEY, f ramkvæmdarstj. MAIN & RUPERT WINNIPEG Phone 28 411 277 Market St. C. G. Htftchison, Prop. PHONE 28 411