Lögberg - 08.10.1936, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 8. OKTÓBER 1936.
5
Or borg og bygð
Árdalssöfnuður í Árborg hefir
ákvleÖiÖ að halda prógrams sam-
komu í kirkju safnaðarins þann 14.
okt., kl. 9 síÖd.; þar flytur séra
Bjarni A. Bjarnason erindi. Gott og
breytilegt söngprógram verÖur þar.
Einnig stutt erindi flutt af öörum.
Samskot verÖa tekin.
Samkomur meÖ myndasýningu
(filmslides) hefir séra GuÖm. P.
Johnson sem fylgir: í Mary Hill
skóla föstudaginn 9. október kl. 8 e.
h., í Stone Hill skóla laugardaginn
10. október kl. 8 e. h., 12, 13. og 14.
október á ýmsum stööum, og verÖur
þaÖ auglýst nánar á hverjum staÖ
fyrir sig. Inngangur er alstaðar frí,
en samskot tekin. Einnig verður
stór samkoma í Darwin skóla, föstu-
daginn 16. okt. kl. 8 e. h. Dr. F.
Walkin frá Ashern sýnir þar líka
fræðandi skuggamyndir, og er aðal
tilgangur þeirrar samkomu að mynd-
að verði ungmennafélag í Darwin
bygðinni, sem taki þá þegar til
starfa og vinni að framgangi allra
góðra og göfugra málefna í þeirri
bygð og viðar.—Allir eru hjartan-
lega boðnir og velkomnir.
Mr. og Mrs. B,. Björnson og Mr.
Oli Soli frá Mountain, N. Dak., og
Mrs. Axelía Bergman og Kristín
dóttir hennar frá Hensel, komu til
borgarinnar á laugardaginn var og
dvöldu hér fram á seinni hluta
sunnudagsins.
Síðastliðinn laugardag kom tfl
borgarinnar Mss Mabel Benson,
hjúkrunarkona við Deconess Hos-
pital í Grand Forks, N. Dak., og
dvaldi hér fram á sunnudaginn. I
för með Miss Benson voru tvær
hjúkrunarkonur af norskum ættum.
Mr. og Mrs. Arni G. Eggertson
og Dr. og Mrs. Kristján Austmann
frá Wynyard, Sask., komu að vest-
an til þess að vera við útför Dr.
Jóns Stefánssonar.
Dr. Sveinn E. Björnson frá Ár-
borg og frú, og Jón Eaxdal, skóla-
stjóri frá Gimli, voru meðal hinna
mörgu utanbæjar, er voru við útför
Dr. Jóns Stefánssonar.
Meðal utanbæjarfólks er vér urð-
um varir við, og kom til þéss að vera
við útför frú Önnu Paulson, voru,
auk dætra hennar, frú Margrétar
Thorvaldson frá Saskatoon og frú
Jónínu Kapff frá New York, Mr.
og Mrs. Hallgrimur Sigurðsson,
Foam Lake, Dr. Thorbergur Thor-
valdson, Saskatoon, Mr. og Mrs. P.
Tergesen. Gimli, Mr. Björn Thor-
valdson og frú frá Akra, N. I)ak.,
og Mr. OH Thorvaldson og frú, frá
Cavalier.
GJAFIR TIL BETEL
í septembcr 1936.
Professor Joseph Alexis, Lincoln,
Nebr., $24.00; Mr. Þorsteinn Þor-
steinsson, Winnipeg, Man., $2.00;
Mr. J. K. Olafsson, Garðar, N. D.,
$2.00; Mrs. Guðfinna Johnson,
Gimli, Man., $1.00; Mr. Guðmund
Peterson, 2903—1461 Ave. S.,.Min-
neapolis, Minn., $5.00; Mr. Arngrim
Johnson, Minneota, Minn., “In
memory of my wife, Johanna,”
$10.00.
Nefndin vottar gefendum þess-
um kærar þakkir,
J. J. Swanson, féhirðir.
601 Paris Bldg. Wpg.
Anœgjulegt kveðjusamsœti.
Eftir að hafa flutt messugjörð í
Langruth kirkju sunnudaginn 4.
október, við ágæta hluttekningu frá
fólksins hálfu, var eg beðinn að
taka þátt í kveðjusamsæti sem hald-
ast átti þá um kvöldið á heimili Mrs.
Johnson.
Á tilteknum tíma, kl. 8 e. h., var
húsið orðið fult af fólki, bæði ungu
og gömlu. Heiðursgestirnir, sem
verið var að kveðja þetta kvöld voru
þau velvirtu hjón Mr. og Mrs. ívar
Björnsson, eftir að hafa búið í
Langruthbygðinni um 35 ár, en
flytja nú alfarin til Winnipegborgar.
Mrs. C. Líndal leiddi fram heið-
ursgestina og setti þau i hásætið;
risu 'þá allir úr sætum sínum og
sungu “Hvað er svo glatt.” Ræður
voru fluttar og íslenzkir þjóðsöngv.
ar sungnir, gjafir voru færðar heið-
ursgestunum, frá bygðarbúum, i við.
urkenningar og þakklætisskyni fyrir
/el unnið verk, góða og heiðarlega
framkomu i hvívetna, séra Guðm.
P. Johnson afhenti heiðursgestunum
gjafirnar með nokkrum orðum.
Rausnarlegar veitingar voru fram
bornar af yngismeyjum og hefðar-
frúrn, samsætið stóð yfir tvær og
hálfa klukkustund og allir viðstaddir
skemtu sér ágætlega.
Hugheilar hamingjuóskir allra
Langruth-búa fylgja þeim góðu
sæmdarhjónum, Mr. og Mrs. ívar
Björnsson, og er þeim sannarlega
óskað allrar beztu blessunar á ó-
förnu æfiskeiði.
Kærar þakkir fyrir ánægjulega
kvöldstund og góða skemtun.
G. P. J.
COMMERCIAL GIRLS
CELEBRATE FIFTH
BIRTHDAY
On Saturday, October ioth, the
Annex of the T. Eaton Company’s
store will be the scene of great
activity, when the members of the
Commercial Girls’ Club will hold
their FIFTH Birthday Tea from 3
to 6 p. m. For many weeks now
the various Committees in charge
have been endeavoring to make this
Fifth Birthday of theirs a Red
Letter Event, and it is hoped that a
great many friends and acquaint-
ances will attend in order to show
their encouragement for the won-
derful work the Club is accomplish.
ing.
The Club was formed five years
ago “to alleviate to the best of its
ability, the need created by unem-
ployment amongst Commercial
Girls.” Not only have they helped
to secure positions for the unem-
ployed members, but they are also
striving to help those not so fortun-
ate to fill in their enforced leisure
profitably. There are Club Rooms
equipped with a free library, sewing
machine (where the girls may do
their own sewing), also cooking
utensils, which privileges are avail-
able free of charge at all times to
any unemployed member. The mem.
bers have reason to be proud of their
Club Rooms, and they are always
pleased to welcome any interested
visitors.
The annual Tea is the Big Event
of the year and the Club depends
very largely on the receipts derived
therefrom for the furtherance of
the year’s work. They are anxious
to make new friends and cordially
invite you to come to the Tea and
hear how they carry on. You will
find it well worth your while.
Leiðrctting og viðauki við fréttabréf
Fyrir skemstu kom út hér í blað-
inu fréttabréf um fagnaðarsamsæti
í kirkju Gimlisafnaðar, er presta-
kallið hafði fyrir þau prestshjónin
nýju, þau séra Bjarna A. Bjarnason
og konu hans, og var þá skýrt um
leið frá tildrögum samsætisins og
ýmsu þar að lútandi. Meðal annars
var minst á það fólk, konur og menn,
er þar tóku til máls. Mun það hafa
verið rétt með farið að öðru leyti en
því, að láðst hafði að geta um Mr.
Jóhannes Eiríksson, M.A., fyrrum
kennara, er flutti hlýlega en þó rögg-
samlega tölu i veizlunni. Á þessu
vill fréttaritarinn biðja velvirðingar.
Um leið kannast hann við, að hann
fylgdi ekki trúlega góðri reglu æfðra
fréttaritara, að skrifa niður hjá sér
atburðina jafnóðum og þeir gerðust,
heldur á eftir, þegar alt var búið. í
stóru og margmennu samsæti getur,
með þeirri reglu, auðveldlega
gleymst sumt af þvi er fram fór, og
það alveg eins það sem var af betra
tægi eins og það sem minni athygli
vakti. Mun maður hafa betri að-
gætni á takteini á næsta mannamóti,
þegar skýra á frá því er þar fer
fram.— (Fréttaritari Lögb.).
Sunnudaginn 27. sept., kl. 3 e. h.,
var sonur þeirra Dr. og Mrs. Don-
ald L. Scott, að 250 Garfield St.,
skírður á heimili foreldra sinna, og
gefið nafnið Donald John. Séra
Haraldur Sigmar frá Mountain, N.
Dak., skírði. Höfðu þau Dr. og
Mrs. Scott óskað þess að séra Har-
aldur, sem er móðurbróðir Mrs.
Scott skírði drenginn þeirra, meðal
annars vegna þess að hann hafði á
fyrstu prestskaparárum sínum skirt
Mrs. Scott. Fjöldi gesta var við-
staddur athöfnina. Voru það eink.
utn náin skyldmenni hjónanna og
nokkrir vinir. Eftir skírnarathöfn-
ina voru veitingar frambornar.
Útvarpsræða um Leif Eiríksson
Að öllu forfallalausu flytur Dr.
Richard Beck, prófessor við ríkis-
háskólann í Norður Dakota, ræðu
um Leif Eiríksson og Amerikufund
hans frá útvarpsstöðinni WNAX,
Yankton, Suður Dakota, á föstudag-
inn í þessari viku kl. 12.40-1.00 eftir
hádegi. Ræðan verður flutt á ensku
og er þáttur í Leifs Eiríkssonar há-
tíðarhaldi, sem forvígismenn Norð-
manna í Suður Dakota gangast fyr-
ir.
Home cooking sala undir umsjón
Mrs. B. J. Brandson og Mrs. H.
Olson, verður haldin á föstudaginn
9. okt. í fundarsal kirkjunnar á
Victor St. Verður þar á boðstólum
heimabakað brauð, Vínartertur og
sætabrauð, rúllupylsur, lifrarpylsur,
blóðmör, kæfa og svið. Einnig kaffi
selt bæði eftir hádegi og um kvöldið.
Fjölmennið! Salan stendur yfir
síðdegis og að kveldinu.
Young Peoples Society Fyrstu
lútersku kirkju, iheldur ekki fund,
eins og auglýst hafði verið, á föstu-
daginn kemur. Næsti fundur verður
í samkomusal kirkjunnar á föstu-
dagskveldið þann 16. þ. m., kl. 8.15.
Heimilisiðnaðarfélagið heldur
fund á miðvikudagskvöldið þann 14.
þ. m., að heimili Mrs. F. Johnson,
Ste. 14 Thelmo Mansions, B.urnell
Street, við Ellice Ave.
Nefnd sú, sem annaðist um mót-
töku lávarðar Tweedsmuir að Gimli,
heldur fund í Jóns Bjarnasonar
skóla á föstudagskveldið kemur, kl.
8, til þess að ganga frá reikningum í
sambandi við hátíðarhaldið. Árið-
andi að nefndarmenn mæti stund-
víslega.
Hjónavígslur
Gefin voru saman í hjónaband
hér í borginni þann 26. september
síðastliðinn, Sigurjón Anderson og
Gertrude Hicks. Rev. Blackett
framkvæmdi hjónavígsluna. Fram.
tíðarheimili ungu hjónanna verður
að Lake Dauphin.
Laugardaginn 26. sept., voru þau
Victor Guðlaugur Ágúst Sigurdson
og Ruth Evelyn Proctor gefin sam-
an í hjónaband af séra Rúnólfi
Marteinssyni. Hjónavigslan fór
fram í Jóns Bjarnasonar skóla að
viðstöddum allstórum hóp ættingja
og vina. Eru þau fyrstu hjónin,
'seni gift hafa verið í skólanum.
Foreldrar brúð,gumans hafa lengi
haft umsjón á hendi í skólabygg-
ingunni og hann sjálfurymeð þeim
hin síðari ár. Brúðkaupsveizlan fór
fram hið bezta. Heimili brúðhjón-
anna verður í Winnipeg.
Siðastliðinn laugardag voru gef-
in sarnan í hjónaband þau Miss
Rúna Sædal og Mr. Henry L. Hop-
kins. Hjónavígsluna framkvæmdi
Dr. Björn B, Jónson að heimili
sinu 774 Victor Street. Brúðurin
er dóttir þeirra Mr. og Mrs. Ágúst
Sædal að 685 Home Street. Brúð-
guminn er starfsmaður hjá Hudsons
Bay verzlunarfélaginu. Að aflokinni
hjónavígsluathöfninni var setin veg-
leg veizla að heimili foreldra brúð-
arinnar, er milli 20 og 30 manns
tóku þátt í. Framtíðarheimili ungu
hjónanna verður í Kennedy Apart-
ments hér í borginni.
Mannalát
Ragnheiður Davíðsdóttir, 87 ára
gömul, andaðist eftir stutta legu, að
heimili sonar síns, Valdimars Jó-
hannessonar og Kristveigar konu
hans, í Víðirbygð, í Nýja íslandi, þ.
28. sept. s. 1. Var wttuð úr Þing-
eyjarsýslu, var hálfsystir Stefáns
heitins Sigurðssonar á Hnausum,
Jóhannesar heitins kaupmanns og
þeirra systkina. Ragnheiður og þau
systkin sammæðra. Móðir þeirra
Guðrún Eiriksdóttir. Maður Ragn.
heiðar var Jóhannes Grímsson,
dekkskipa formaður, er fórst með
allri áhöfn i hafi árið 1883. Þau
hjón bjuggu á Dálksstöðum á Sval-,
barðsströnd, og bjó Ragnheiður þar
áfram ekkja í mörg ár, eftir lát
manns síns. Kom vestur um haf
árið 1909 og var Valdimar sonur
hennar, er áður hafði verið í sigl-
ingum, þá nýlega seztur hér að. Þau
Ragnheiður og Jóhannes maður
hennar eignuðust átta börn, en mistu
sjö af þeim á unga aldri. Fóstur-
dóttir Ragnheiðar er Herdís Krist-
jánsdóttir. Maður hennar er Ingvi
Sveinn Eiríksson. Þau hjón búa í
Árborg. Ragnheiður var góð kona
og merkileg, var vel greind, hæglát
í fasi og hjartagóð. — Jarðarförin
fór fram frá heimili þeirra Jó-
hannessons hjóna, í Víðir, þ. 2. þ. m.
Séra Jóhann 1 Bjarnason, sökum
fornrar viðkynningar við Ragnheiði,
flutti þar kveðjuorðin. Jarðsett var
í grafreit Víðirsafnaðar.—
Þann 6. þ. m., lézt að heimili
dótturdóttur sinnar, Mrs. B. Green,
401 Agnes Street hér í borg, Mrs.
Guðný Gunnarsson, fædd 1856; var
hún systir þeirra Árna, Friðjóns,
Olgeirs og Friðbjörns Friðrikssona.
Systir lætur hún eftir sig á íslandi,
auk Mrs. Þórhildar Goodman í Van-
couver. Mrs. Gunnarsson kom
vestur um haf 1887, dvaldi 42 ár í
Argyle en 9 siðustu ár æfinnar i
Winnipeg. Mann sinn, Jón Gunn-
arsson, misti Guðný heitin í Glen-
boro 1904. Dætur hennar eru þær
Mrs. J. A. Harvie og Mrs. E. R.
Moorhouse í Winnipeg. Tiu barna-
börn lifa Guðnýju og 2 barnabarna-
börn. Útförin fer fram undir um-
sjón Bardals í Glenboro á föstu-
daginn kemur, kl. 2 e. h.
Jólin voru einu sinni
bönnuð í Englandi
Hver er það, sem ekki á sér mót-
stöðumenn? Ekki einu sinni jólin,
barnanna og gleðinnar hátíð. Og
það hafa ekki aðeins verið guðleys-
ingjar og heiðingjar, seiu börðust
gegn þeim. Jólin voru einu sinni
bönnuð í einu af stærstu löndum
bins kristna heirns, Englandi, og af
hákristilegri stjórn, puritönum.
Þegar jólin runnu upp yfi heim-
inum árið 1621, var þeim fagnað i
Englandi með klukknahringingum
og viðhöfn. En er þau héldu áfram
vestur yfir Atlantshafið, og hröktu
skammdegi'smyrkrið á undan sér,
var þeim ékki fagnað í nýlendunni
Plymouth í Norður-Ameríku, sem
var grundvöllur hins Nýja Englands.
Þar var þeim tekið eins og hverjum
öðrum degi. Forstjóri nýlendunnar
kallaði eins og vant var alla tnenn til
vinnu. Flestum fanst þetta ekki
nema alveg sjálfsagt. Aðeins fáir,
'sem nýlega voru komnir þangað,
lýstu yfir því, að þeir vildu ekki
vinna á jóladaginn. Nýlendustjórn.
inn beitti ekki valdi við þá, en hann
harðbannaði þeim að hafa neinn
jólafagnað. Puritanisminn gat ekki
þolað, að menn gerði sér glaðan
dag í þessari fátæku nýlendu.
Þrjátiu árum seinna höfðu puri-
tanar náð völdunum í Englandi. Á
aðfangadag 1652 ákvað parlamentið
að afnema jólin og til þess að sýna
fram á að næsti dagur væri virkur
dagur, voru fundir haldnir i þing-
inu eins og vanalega. Þetta einræði
puritana gegn jólunum, var eitt af
óvinsælustu framkvæmdum þeirra.
Það var auðvitað himinhrópandi
synd, að þeir höfðu tekið af lífi
hinn rétta konung Englands. En
þetta, að þeir skyldi ráðast á jólin
sjálf, var miklu verra.
Síðan í grárri fornöld höfðu jólin
verið fagnaðarhátíð. Frá því á að-
fangadagskvöld. til þrettánda átti
ekki að vinna nema hið allra nauð-
synlegasta. Mat og drykk átti að bera
jafn ríkmannlega á borð og hvert
heimili var færp um, og allir, jafnt
húsbændur og hjú, áttu að 'fá upp-
áhaldsrétti sina. — Allir gestir voru
velkomnir og enginn var látinn fara
svangur frá garði. Hver betlari,
sem kom til herragarðs eða bónda-
býlis, átti það víst að fyrir hann
væri .settur matur og drykkur. Alt
andstreymi og fátækt átti að gera
gleymt, og meðan jólin voru, voru
öll boð og bönn upphafin. Á sumum
stöðum var það jafnvel venja að
láta málaferli falla niður. Alls kon-
ar leikar voru leyfðir. Á stærstu
heimilúm var t. d. útnefndur “Lord
of Misrule,” sem stóð fyrir öllum
fagnaði og espaði æskuna til alls
konar uppátækja. Meðal annars var
ungu mönnunum leyft að kyssa
stúlkurnar þegar þær stóðu undir
mistilteininum.
Á þennan hátt voru jólin hátíð
allrar þjóðarinnar, en gleðibragur
þeirra féll puritönum ekki í geð.
Þeim var eigi aðeins illa við óhóf
í mat og drykk og kæruleysi í fram-
ferði. Öll hátíðarhöldin voru þeim
þyrnir í augum. Þeir gátu ekki þol-
að, að menn prýddi heimili sín með
sígrænum við. Þeir höfðit andstygð
á hinni hátíðlegu athöfn þegar jóla.
éldurinn var kveiktur, en það var
gert á þann hátt að trjábolur, eins
stór og framast gat komist inn í
arininn, var dreginn af hestum og
mönnum inn í stofu og stungið inn
i arininn með miklum fagnaðarlát-
um. Þetta kölluðu puritanar ósæmi-
legt. Þeir gengu jafnvel svo langt
að þeir vildu ekki hafa neinar há-
tíðarmessur.
Ástæðan til þessa var sú, að
puritanar vissu að jólin eiga ekki
uppruna sinn í kristninni. Jólin eru
gömul heiðingjahátíð, að vísu breytt
í kristna hátíð, en puritana grunaði,
að bak við helgibraginn mundi leyn.
ast mikið af fornum venjum. Þess
vegna voru þeir á móti jólunum. Og
þeir höfðu nokkuð til síns máls, því
að hinir gömlu jólasiðir áttu margir
upptök sín í römmustu heiðni.
Það var t. d. ekki af fegurðar-
smekk eingöngu að menn skreyttu
heimili sín rtieð sigrænum viði. I sí-
grænum viði bjó guðdómur, þar var
hinn ódauðlegi lífskraftur. I þeim
viði, sem stóðst vetrarkuldann
bjuggu hfeilög öfl, verndaröfl. Helg-
astur af öllu var mistilteinninn.
Hann varði húsið fyrir göldrum og
illum öndum. — Þetta var forntrú.
Hin hátiðlega viðhöfn þegar jóla-
eldurinn var kveiktur, var eftir-
stöðvar af hátíðahöldunum í heiðni,
þegar jólin voru sólarhátíð. Þetta
“jólatré” var þvi heilagt og jafnvel
um 1600 höfðu menn mikla trú á
þvi. Leifarnar og kolin af því var
geymt vandlega og höfðu menn trú
á því að það kæmi í veg fyrir elds-
voða, sérstaklega eldsvoða, sem
stafaði af eldingum.
Mörg önur hjátrú stóð í sambandi
við jólin og umbótaviðleitni puritana
var þvi ekki með öllu ástæðulaus.
En þeim tókst ekki jafn viturlega
og giftusamlega eins og kirkjufeðr-
unum á 3. öld, þegar þeir létu æðstu
hátið kristinna manna bera upp á
miðsvetrarhátíð heiðingjanna, til
þess að heiðingjarnir yrði fúsari að
taka trú, og hátiðin um leið gerð
göfgari og helgari. Reynslan hefir
sýnt, að þetta var heppilegasta úr-
lausnin. Árás puritana á jólin varð
ekki langvinn; en hún varð aðalá-
stæðan til hruns puritanismans og
til ofsókna gegn honum.
—Lesb. Mbl.
Hitt og þetta
Höfundur rennilásanna, Vestur.
heims-Svíinn Peter A. Aronsson, er
nýlega dáinn. Hann var búsettur
vestur í Connecticut. Hann var
Vermlendingur að ætt, en fór ungur
vestur um haf.
Árið 1893 fór hann að vinna að
því að búa til rennilásinn. Nokkr-
um árum seinna fór hann til Evrópu
til þess að gera sér fé úr uppgötvun
sinni. Stofnað var hlutafélag. En
alt fór það út um þúfur, er ófriður-
inn braust út 1914. Aronsson gafst
þó ekki upp. Tíu árum seinna yar
hlutafélagið komið vel á laggirnar.
og átt iAronsson meirihluta í félag-
inu. Þá fór hann aftur vestur um
haf og var þar síðan.
Uppfynding hans auðgaði hann
mikið að lokum, því víða ryður
rennilásinn sér til rúms.
Prestur einn í Englandi komst um
daginn í mikinn vanda við að skíra
stúlkubarn. Barnið átti að heita 26
nöfnum. Presturinn varð að læra
þau utanað. En hægðarauki var
það, að nöfnin voru i stafrófsröð.
Fyrsta nafnið var Anna, en þrjú
hin síðustu Xantippe, Yvette, Zoe.
Ameriskir efnafræðingar hafa
kveðið upp úr með það, að meira
næringargildi sé i korngrasinu með-
an það er lítt vaxið, en í korninu
fullþroskuðu. Þetta bendir til þess,
að i framtiðinni fari mannkynið að
lifa að nwklu leyti á snemmslegnu
heyi.
Liðin eru 100 ár síðan Joseph
Neruda samdi hinn fyrsta polka.
Hann fékk hugmyndina af því að
vinnukona hans var að tritla um
eldhúsgólfið. —Mbl.
^ iuiuiiiiiiiiiiiiiiiiiii...111111.1111.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.1111.... ..
I THOSE WHOM WE SERVE |
IN THE FIELD OF COMMERCIAL PRINTING
AND PUBLISHING BECOME LASTING FRIENDS
BECA USE— |
OVER THIRTY YEARS EXPERIENCE IN ENGRAV- ||
ING, PRINTING AND PUBLISHING IS PART OF j||
THE SERVICE WE SELL WITH EVERY ORDER
WE DELIVER. =
| COLUMBIA PRESS LIMITED |
R95 SARGENT AVENUE - WINNIPEG - PHONE 86 3‘47
............... .............. W