Lögberg - 30.06.1938, Blaðsíða 1

51. ÁRGANGUR WINNIPBG, MAN., FIMTUDAGINN 30. JÚNÍ, 1938. NÚMER 26
Thordarson Given Grant to
Survey School Radio
Gets $2,840 From Rockefeller Foundation for 4-Month Study
The big shots don’t pass out ex- (
pense-paid survey tours every day.
That’s why Prof. T. W. Thordarson,
of Fargo, N.D., state director of cor-
respondence study, with headquar-
ters at NDAC, is wearing a wide-
open, size 16 smile these days.
He received a $2,840 scholarship-
grant from the Rockefeller Founda-
tion of New York city to survey
school radio broadcasting projects in
the United States for four months
this summer. When Thordarson pre-
sented a paper at a meeting of the
Association of School Administrators
at Atlantic City in March, he was
interviewed by John Marshall, di-
rector of the general education board
of the foundation. He also was
commended by the U.S. office of
education for outstanding work in
the correspondence field.
Begins July 1
Thordarson, on July 1, will begin
a six weeks training course in the
radio workghop set up by the Pro-
gressive Education association at
Columbia university. Then he starts
collecting material for a summary
report. He wiU browse in Ohio,
Wisconsin, vdrious southern and
western states. He will contact such
experts as Dr. Keith Tyler at Ohio
State university; Dr. Holland, D.
Roberts, Stanford university and
Lester W. Parker, Wisconsin uni-
versity.
Thordarson, who resides at 144)
Ninth street south, expects that his
survey will lead to comprehensive
school radio projects in the United
States generally, and North Dakota
specifically.
Enrollment Large
The advantageous summer ap-
pointment undoubtedly came as a
result of his establishment of what
is said to be the largest supervised
correspondence course project in
America. Thordarson has been at
NDAC about a dozen years Three
years ago a state law providing
compulsory correspondence oppor-
tunities gave impetus to the work.
In the first year 2,035 students from
50 high schools in the state were
enrolled. In the second year, there
were about 4,600 students from 150
high schools. This year there were
nearly 5,000 students enrolled from
about 300, or half of the high schools
in the state. That means plenty of
fan mail—at least, 600 completed
lessons in Thordarson’s morning
mail is routine.
T. W. THORDARSON
Aids Supervisors
A force of 25 persons corrects
papers in the basement office in
NDAC’s Old Main. Registrants be-
tween the ages of 10 and 33 from
every county in the state send in
papers. This year there was 58 Cass
county students and 52 from Mc-
Kenzie. About 1,000 teachers each
year throughout the state supervicc
a portion of the correspondence en-
rollees. There are disabled pupils and
those who sutdy with their parents
as supervisors. And parents absorb
plenty over John’s or Mary’s
shoulder.
The correspondence set-up offers
subjects that enhance and give
elasticity to any high school curri-
culum. Thordarson offers about 50
subjects which cover the field from
astronomy to typing to Diesel en-
gines, to astronomy, to freshman
English, to show card writing, to
poultry and sewing. He asserts that
more that 75 per cent. of the original
registrants complete their courses in
the allotted time of nine months.
Movement Grows
The correspondence movement is
gaining momentum, according to
Thordarson, with 10 states already
offering supervised courses. He
states that through correspondence
subjects students develop thinking
and resourcefulness until they can
work out their own problems with-
out aid from classmates or teachers.
In addition to the secondary school
project, Thordarson heads the col-
lege and extension correspondence
division at NDAC which has about
800 enrollees.
Frú Jónína Sigurrós
Sigurðson
Eg sá hana fyrst semi lítið, undur-
fagurt barn; eg sá hana árlega
þroskast í ástríku umhverfi foreldra
sinna og trygðavina minna, Gísla
verzlunarstjóra Sigmundssonar og
frú ÓJafar í Hnausaþorpinu i Nýja
íslandi; eg sá hana vaxa upp í
glæsilega, fulltíða konu, milda í
viðmóti og með staðfestulegt yfir-
bragð; eg sá hana kveðja foreldra-
hús er hún giftist Sigurði R. Sig-
urðssyni útgerðarmanni i Riverton
og stofnaði til veglegs heimilis með
honum þar i bænum; eg sá hana sitja
silfurbrúðkaup foreldra sinna við
hlið úrvals eiginmanns með sigur-
bjarma hinnar dýpstu heimiilisham-
ingju um brjóst og enni; eg sá hana
að áliðnu sumri í fyrra, og þaft var
i seinasta skiftið, sem fundum okk-
ar bar sarnan á þessari jörð. Nú sé
eg hana aðeins í endurminningunni,
fegri og fullþroskaðri en nokkru
sinni fyr. “Skjótt hefir sól brugðið
sumri.’’
Frú Jónína Sigurrós Sigurðson
lézt að heimili sínu i Riverton síð-
astliðinn laugardag, þann 25. júni,
eftir allangt sjúkdómsstríð; hún var
burtkölluð í blóma lífs, liðlega
tuttugu og þriggja ára að aldri; að-
stæðurnar eru óvenju þungbærar;
hin unga móðir lætur eftir sig þrjú
kornung börn; svo ,ung, að þau gera
sér þess i raun og veru litla grein,
og það yngsta alls enga, hve óum-
ræðilega mikilvægur miissir þeirra
er. En eftir því sem þau þroskast
skýrast fyrir þeim heilög verðmæti
móðurmyndarinnar og veita þeim
öryggi og styrk.
Heitur er sá harmur, sem kveðinn
er að sif jaliði þessarar ungu og göf-
ugu konu við burtför hennar; þeir,
sem næst standa hafa vitanlega mist
mest, en íslenzka mannfélagið hefir
lika mikils að sakna; hún var trú
islenzk kona, að hverju sem hún
gekk.
Vertu sæl, unga eiginkona og
móðir — og sólni blessuð signi þig!
Útför Jónínu fór fram á
þriðjudaginn; hófst með húskveðju
á heimilinu i Riverton kl. 1, en frá
kirkjunni á Hnausum kl. 3. Séra
Sigurður Ólafsson jarðsöng. Jarð-
sett var i dánarreit Breiðuvíkur-
safnaðar. Líkið var flutt að heimao
og heim, — heim í umhverfið mildi-
ríka, þar sem Jónína heitin sleit
fyrstu barnaskónum.
E. P. J.
Gullbrúðkaupskveð j a
til Mr. og Mrs. George Freeman,
Upham, North Dakota,
26. júní 1938
Heillaríkrar hálfrar aldar ljómi
himinbjarma vefur ykkar sali
þennan gullna dag, er glöðum rómi
gamlar raddir óma, líkt og hjali
sumarblær við blóm á mildu kveldi;
bjart og hlýtt í minninganna veldi.
Vinir fagna förnum yfir árum.
Fögur hlær við augum liðna tíðin,
sigurrík, þó syrti stundum hríðin,
sykkju vonarskip á úfnum bárum.
Skýrast nú í skuggsjá hálfrar aldar
sköruglegar dáðir—mörgum faldar.
Lifið heil! 1 heitum þakkarorðum
hylla ykkur ferðasveit og vinir;
lengi munu standa styrk í skorðum
störfin ykkar, traust sem skógarhlynir.
Himinborinn norrænn hreystiandi
hallir sínar byggir ei á sandi.
Richard Beck.
Olgeir Frederickson
látinn
Síðastliðinn laugardag lézt á Al-
menna sjúkralhúsinu hér í borginni,
Olgeir Frederickson, fyrrum bóndi
i grend við Glenboro, en allmörg
síðustu ár búsettur í Winnipeg, 75
ára að aldri, fæddur á Sjávarlandi
í Þistilfirði 26. janúar 1863. Tif
þessa Fands fluttist Olgeir heitinn
1879 og nam land í Argylebygð
1881 um 4 milur suður af Glenboro;
hann kvæntist 12. desember 1886
eftirlifandi konu sinni Vilborgu
tungu, hinni mestu þrek og myndar-
konu. Olgeir tók mikinn þátt og
giftudrjúgan i héraðs- og safnaðar-
iniálefnum, og þótti ráðhollur mað-
ur og greinargóður. Auk ekkju
sinnar lætur hann eftir sig eftir-
greind börn: Mrs. Th. E. Thorstein-
son, Winnipeg; Mrs. O. S. Arason,
Mrs. B. S. Johnson og Mrs. A. S.
Arason, búsettar í Argylebygð;
yngsta dóttirin, Ruby, er í heima-
húsum Synir eru fjórir, Albert í
Seattle, Árman í Winnipeg, Thomas,
búsettur í Carman, og Marino til
heimilis í Winnipeg.
Olgeir Frederickson var hverjum
manni háttprúðari; hann var auð-
ugur af glaðlyndi og góðvild, og þess
vegna var alt af bjart umhverfis
hann hvar sem leiðir lágu; hann var
vinfastur maður, sem ávalt og á öll-
um tíima mátti treysta; hálfur í
engu; heill i öllu.
Kveðjuathöfn fór fram frá
Fyrstu lútersku kirkju á þriðjudag-
inn, er séra Haraldur Sigmar stýrði,
að viðstöddu miklu fjölmenni; var
líkið síðan sent vestur til Argyle og
jarðsungið við Grundarkirkju.
Með Olgeiri Frederickson er til
grafar genginn einn hinna mætustu
manna úr hópi íslenzkra landnema
vestan hafs.
ur þessi hefir tekið stórum franv
förum undir hinni dásamlegu stjórn
núverandi söngstjóra, Ragnar H.
Ragnars.
Ræðuskörungar og skáld verða
þar eins og að undanförnu og hefir
nefndin verið sérstaklega heppin í
vali í þetta sinn.
En það sem óefað verður mesta
aðdráttarafl dagsins, er hin væntan-
lega hingað koma hr. Jónasar Jóns-
sonar frá Hriflu, fyrrurn dómsmála-
ráðherra íslands. Vonumst við eftir
að hann verði á Iðavöllum þennan
dag og gefst þá Nýja íslendingum
Jónsdóttir frá Stórabakka í Hróars-fæUifæri. á a* hlusta á °S ky™ast
þeim fjöl'hæfa og mikla leiðtoga ís-
lenzku þjóðarinnar, semi hefir nú
langa undanfarna tíð ráðið mestu
i stjórnmálum íslands. íslendingar
'ættu þess vegna að f jölmenna á há-
tíðina og nota þetta sjaldgæfa tæki
færi.
Mölbornir akvegir liggja að
skemtigarðinum úr þremur áttum,
frá Gimli, frá 'Riverton og vestan
frá Árborg, svo hættulaust er að
sækja daginn, þó það kæmi skvetta.
Skemtiskrá og aðrar ráðstafanir
dagsins verða auglýstar i báðum
íslenzku blöðunum síðar.
G. O. Einarsson,
ritari nefndarinnar
Islendingadagurinn á
Hnausum
íslendingadagshátíð verður haldin
í skemitigarðinum á Iðavöllum, eins
og að undanförnu — laugardaginn
30. júlí í sumar. Búist er við að
skemtiskrá dagsins, og allur út-
búnaður verði vandaður betur en
nokkru sinni áður.
Fjallkonan og Miss Canada verða
þar uppi á svölunum til þess að
prýða útsýnið, og vegsama starf
okkar V estur-íslendinga. Karla-
kórinn frá Winnipeg er væntanlegur
á hátíðina, og er hann þegar orðinn
frægur fyrir framúrskarandi með-
ferð á öllum sinum hlutverkum, en
þó allra helzt á hinum gömlu og
ágætu, íslenzku söngvuin, sem eldra
fólkið kannast svo vel við. Flokk-
leit út eins og konan svæfi. í f jögur
ár hefir Grikkinn þannig haft konu
sína hjá sér á heimilinu, þar til fyrir
skömmu að hann flutti kistuna í
kirkju, sem Ihann hefir látið smiða í
því augnamiði að geyma þar lík
konu sinnar. Á hverjum degi fer
hinn trúi eiginmaður í kirkjuna til
að dvelja hjá liki konu sinnar.
Tryg8
Fyrir fjórum árum ðó kona auð-
ugs Grikkja í Píræus. Eiginmað-
urinn lét lækna smyrja lík konu
sinnar og setti það í glerkistu. Það
Skeiðarárhlaupið stafar
frá eldsumbrotum
Klukkan um 12 í gærkvöldi komu
þeir Jóhannes Áskelsson, Tryggvi
Magnússon og fylgdarmenn þeirra
aið Kálfafelli í Fljótshverfi, úr leið-
angrinutn til eldstöðvanna i Vatna-
jökli.
Þeir félagar komu niður af jökl-
inum síðdegis á fimtudag og héldu
fylgdannennirnir þá áfram til
bygða. til þess að fá hesta til flutn-
ings á farangrinum.
Tiðindamaður Morgunblaðsins
átti tal við Jóhannes Áskelsson strax
eftir komu hans að Kálfafelli í gær-
kvöldi og fer hér á eftir frásögn
hans.
—Ferðin hefir gengið vel, segir
Jóhannes Áskelsson. Við komum
norður til Grímsvatns á mánudags-
kvöld.
Þar hafa orðið all-stórfeld umbrot
i jöklinum, semi bersýnilega stafa af
eldsumbrotum og teljum við ekki
vafa á, að Skeiðarárhlaupið stafi frá
þeim.
Þessi urnbrot eru á svipuðum
slóðum og gosið 1934, en þó lítið
eitt norðar.
Ekki taldi Jóhannes neinn vafa á,
að umbrotin þarna í jöklinum stöf-
uðu frá eldsumbrotum.
Hinsvegar hefir ekki gosið upp
úr jöklinum, því að þar sást engin
aska eða vikur.
Tiðindamaður Morgunblaðsins
skýrði Jóhannesi frá utwbrotum
þeim, er þeir flugleiðangursmenn
þóttust sjá í jöklinum um 8—10
km. fyrir norðan Grimsvötn, en Jó-
hannes taldi þau ekki stafa frá elds-
umbrotum.
—Við fengum dágott veður alla
dagana á jöklinum, en hreptum
þoku á fimtudag, er við héldum
niður af jöklinum.
—Okkur hefir liðið ágætlega all-
an txmann og ekkert amað að, nema
hvað við erum lítið eitt brendir af
sól. Útbúnaður allur reyndist vel.
í dag halda þeir Jóhannes og
Tryggvi ausitur á Skeiðarársand og
ætla að athuga verksummerki þar.
—Mbl. 5. júní.
Markerville-bygði n fimtug
Bjart um svið til beggja handa,
beitt í vindinn hálfa öld!
Sjást í hilling sögubjarmans
svitadropum máluð tjöld.
Sonur Islands á þar heima
enn í dag og fer með völd!
Ivlettafjöllin hátt til himins
horfa risatöfrum skygð.
Stefáns andi á þau minnir
yfir hverri landnámsbygð;
þar skal eilífð endurfæða
úrval hvert úr frónskri dygð.
Táknræn gildi traustra stofna
tíminn sker í lífsins börk.
Frumtónn andlegs ríkisréttar
ræktar hverja eyðimörk.
Norrænn heimur hleypti af stokkum
hyggjuvitsins sáttmálsörk.
Kvistuð fylking frumherjanna
fellur ótt og títt í val.
Sterkir, ungir efniviðir
eiga að tjalda nýjan sal.
Landnám Islands út um heiminn
engin takmörk þekkja skal!
Einar P. Jónsson.
J. T. Thorson, K.C.,
M.P.
Á síðasta fylkisþingi varð það að
ráði, að Manitobastjórn skipaði
þriggja manna nefnd í sambandi við
fjármál Winnipegborgar með það
fyrir augum, að gera léttara fyrir
mieð að hrinda í framkvæmd nauð-
synlegum umbótum á umboðsstjórn
borgarinnar fjármálunum viðvíkj-
andi. Nú hefir nefnd þessi verið
skipuð, og mælist samsetning hexm-
ar hvarvetna vel fyrir. Formaður
nefndarinnar verður Mr. Golden-
burg, ungur lögfræðingur í Mon-
treal, er vakið hefir á sér alþjóðar
athygli fyrir afskifti sín af málefn-
um sveita og bæjarfélaga; hinir
nefndarmennirnir eru Mr. J. T.
Thorson þingmaður Selkirk kjör-
dæmis, og Mr. Crossin, forstjóri
Mutual lífsábyrgðarfélagsins.
íslendingum má vera það víðtækt
fagnaðarefni, að Mr. Thorson skyldi
verða fyrir vali í þessa mákilvægu
nefnd; er það ein sönnun þess enn,
hvers álits og trausts hann í hvívetna
nýtur.
ISLENDIN GA DA GUR
1 SPANISH FORK
2. AGÚST
Vígsla minnismerkis
þann 1. ágúst
Félagsskapur sá í Spanish Fork,
Utah, er The Daughters of the Utah
Pioneers nefnist (Dætur frumherj-
anna í Utah) í félagi við samtök
Íslendinga þar í borginni, hafa látið
gera minnismerki í tilefni af fyrsta
varanlegu landnámi íslendinga í
Bandaríkjum Norður Ameríku; fer
afhjúpunar athöfnin fram þann 1.
ágúst. En íslendingadag sinn halda
íslendingar og afkom.endur þeirra
þann 2. ágúst í Arrowhead Resort.
Forstöðunefndin æskir þess að ís-
lendingar fjölmenni eftir föngum á
þessi hátíðarhöld.
Minningarsjóður
dr. Björns B. Jónsonar
Við minningarguðslþijónustu þá,
er fram fór á nýafstöðnu kirkjuþingi
var stofnaður Minningarsjóður dr.
Björns B. Jónssonar” til að heiðra
minningu hins látna leiðtoga. Komu
þegar á þinginu sem næst $100.00
í sjóðinn. Skal í hann safna fram
að næsta kirkjuþingi. Gengur alt,
sem inn kemur til starfsemi kirkju-
félagsins lúterska, sem dr. Björn
helgaði starf sitt í þvínær fjörutíu
og fimm ár. Verður fé það er safn-
ast því lagt í Kirkjufélagssjóð. Með
þessu móti er vonast eftir að mönn-
um og félögum gefist hugðnæmt
tækifæri að nxinnast með kærleiks-
gjöf þessa látna starfsmanns kirkju
vorrar. Allar gjafir i þessu augna-
miði ber að senda til féhirðis kirkju-
félagsins, hr. S. O. Bjerring, 550
Banning St., Winnipeg.
K. K. Ólafsson,
forseti.