Lögberg - 30.06.1938, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 30. JÚNÍ, 1938.
3
En áður en það skeði, meðan
Englendingar enn stjórnuðu nýlend-
um sínum, voru Svíarnir búnir að
eignast merkan nágranna. Eeiðtogi
Kvekaranna þá á Englandi var Wil-
liam Penn, hinn merkasti maður.
Hiann vildi fá friðland fyrir trú-
bræður sína þar sem þeir mættu ó-
hindraðir iðka trúarbrögð sín. í því
skyni leitaði hann til Vesturheims
og stofnaði árið 1682 bygðina sem
varð að einu hinna miklu ríkja
Bandaríkjanna, Pennsylvania.
Stærsta borgin í því ríki er Phila-
delphia, sem var bæði stofnuð og
nefnd af Penn (Bróðurelska). Að
minsta kosti nokkuð af íandinu þar
sem borgin stendur keypti hann af
Svíunum. Samband hans við þá var
hið ákjósanlegasta. Þeir voru meðai
annars túlkar hans er hann var að
semja við Indíánana.
Af því, sem sagt hefir verið,
draga óefað einhverjir þá ályktun,
að hér sé um fjölmenna bygð að
ræða. Það var þó ekki tilfellið. AÖ
vísu reyndi stjórn Svíþjóðar, þessi
fáu ár sem bygðin var beint undir
hennar umsjón, mikið til þess að fá
fólk til að flytja til Delaware. Til-
raunir voru gjörðar víða um landið.
Sumir voru jafnvel hálf-knúðir til
farar, þeir sem voru sekir um ein-
hver smábrot. Verulegir glæpamenn
voru samt aldrei sendir þangað.
Þrátt fyrir alt sem gjört var til
hvatningar í þessu máli voru þeir
tiltöluíega fáir sem fóru. Fólk var
hrætt við hina löngu og erfiðu sjó-
ferð og frumbyggjalífið með öll-
um þess ókostum. Betra fanst því
að vera kyrt á ættjörð sinni.
Ekki kemur rithöfundunum sam-
an um það, hve margir innflytjend-
urnir hafi verið. Amandus John-
son, sá sem mest núlifandi rithöf-
unda hefir um þetta landnám ritað,
segir að árið 1644 hafi bygðarbúar
ekki getað verið fleiri en 200. Ann-
ar höfundur ætlar á, að árið 1655,
þegar bygðin komst undir yfirráð
Hollendinga liafi fólkstal verið 500.
Söguritarinn Bancroft telur 700 nær
sanni. Nýir innflytjendur bættust
við í hópinn eftir það, t. d. 110, árið
1656, og svo eitthvað síðar. Nú
veittu allir kunnugir því eftirtekt, að
fólksfjölgun var mikil í bygðinni.
Einn rithöfundur gjörir þá áætlun
að árið 1780 þegar nýlendurnar
voru að brjótast undan yfirráðum
Englendinga hafi afkoraendur
sænsku landnemanna í Ameríku ver-
ið um 15,000.
Ef til vill spyr nú einhver: Hvað
er þá svo markvert við þetta land-
nám að það verðskuldi þessa feikna
hátíð ?
Til svars því má segja, að það sé
eðli manna að veita sérstaka eftirtekt
þeim sem fyrstur er í röðinni. Þarna
er fyrsta varanlega bygðin í Dela-
ware. Þarna er fyrsta og eina bygð-
in í Ameríku undir stjórn Svíþjóð-
ar.
Svo átti þetta fólk ekki ómerkan
þátt í því að Bandaríkjaþjóðin varð
til. í samræmi við gamalt og grund-
vallað norrænt eðli lítur út fyrir að
Dekware Svíarnir hafi, nokkurn
veginn semi einn maður, verið þeim
megin sem þeim virtist frelsið
Sumir afkomendur þeirra
voru einnig meðal leiðtoganna í
frelsisbaráttunni. Einn þeirra var
John Hanson í Maryland-ríki. Hann
inti af hendi margvisleg opinber
störf í því ríki og árið 1781 var
hann forseti hins sameinaða ný-
lenduþings, einmitt árið sem George
W’ashington vann sinn loka-sigur.
Það var hlutverk Hansons að færa
honum þakklæti þingsins fyrir sigur-
sæla baráttu. Annar afkomandi Svi-
anna var John Morton í Pennsyl-
vania-ríki. Eftir frábært starf í
þarfir rikis síns, var það hlutverk
hans að greiða atkvæði þess með
eða móti sjálfstæðis-yfirlýsingu
nýlendu-rikjanna, á þingi þeirra
árið 1776. Ríkin voru 13 að tölu.
Sex þeirra höfðu greitt atkvæði með
frelsisskránni og sex á móti; John
Morton greiddi atkvæði Pennsyl-
vania-rikis með, og á þann hátt var
hún samþykt.
Ekki er með þessu nefnt alt, sem
eg tel lærdómsríkt eða markvert við
þetta landnám. Vil eg nú víkja að
sumuin þeim atriðum.
Einna fyrst vekur það eftirtekt
mína, hvernig þessir Svíar komu
frami við Indíánana. Daginn sem
þeir lögðu skipum sínum að klettin-
um í Wilmington, þöfðu þeir mót
með Indiána-höfðingjum og gjörðu
friðsamlegan samning við þá um
kaup á landinu. Þeir rændu engan
landi, beittu engan ofbeldi en borg-
uðu umsamið verð fyrir landið sem
þeir öðluðust Vinskapur hélzt nokk-
urnveginn óslitinn milli Svíanna og
Indiánanna. Ennfremur gjörðu
Svíarnir verulega tilraun til að
kenna Indíánum kristindóm. Cam-
panius prestur, sem kom með Printz
landstjóa, árið 1643 þýddi fræði
Lúters á Indíána-mál og er það tal-
in fyrsta Norðurálfubók, sem þýdd
var á Indíánamál. Mikill dráttur
varð samt á útgáfunni, ein 50 ár
(kom út 1696) svo þetta er ef til vill
ekki mikið til að stæra sig af, en
Campanius mun ekki 'hafa átt neina
sök á því. Hitt er víst að samband
Svíanna og Indiánanna var ávalt
gott. Þeir gáfu Svjíunum nafn:
neteppi (sem má þýða: fólkið okk-
ar). Gefur það sterklega til kynna,
hvað sambandið var hlýlegt. William
Penn hefir fengið mikið hrós fyrir
það, hve vel hann komst af við
Indíána og hann á það hrós skilið,
en Svíarnir voru óefað búnir að búa
vel í haginn fyrir hann í þessu efni.
Þessi framkoma við jlrtdíátiana
er í fylsta samræmi við fyrirmæli
sænsku stjórnarinnar. Til eru enn
þær bendingar, sem hún gaf land-
stjóranum þá á'hrærandi. Þar er
honum og hinum Svíunum uppálögð
ráðvendni og vinsemd gagnvart
þessu fólki.
Hið annað, sem vekur athygli
mína er það að hugsunarháttur Sví-
anna og athafnir bera vott um heil-
brigt starfslíf. Það er farsældar
skilyrði í sérhver j u landi; en án
þess getur engin þjóð blessast.
Fjöldi þeirra Norður-álfumanna er
ferðuðust til Vesturheims á, það
sem maður gæti sagt, landnámsöld-
inni, höfðu gróða í huga, og ekki
voru þeir, margir hverjir, neitt var-
kárir með það, hvernig þeir fengu
hann. Auðvitað er gróði, sem er
sanngjarn árangur af ráðvandlegu
starfi á enganhátt syndsamlegur; en
það var lítið um ráðvendni hjá suimi-
um fyrstu Ameríku-förunum.
Græðgi, kúgun og manndráp eru
förunautar þeirra. Þar sem það er
tiJfellið er sagan ljót.
Á landnámi Svíanna er alt annar
blær. Fyrsta ferðin og margar hinna
siðari voru auðvitað, að nokkru
leyti verzlunarferðir. Þeir bjuggust
við að selja Indíánunum eitthvað af
vörum og kaupa eitthvað af þeim,
en bæði var sá tilgangur algjörlega
heiðarlegur og eins hitt að þetta var
ekki eini og ekki einu sinni aðal til-
gangurinn. Hann var sá að nema
og yrkja land. Á skipinu var ýmis-
legt, sem þurfti til jarðyrkju meða!
annars nokkur forði af margskonar
útsæði. Mennirnir, sem komu voru
vanir jarðyrkju. Þeir hófu það
starf í hinum nýju átthögum eins
fljótt og veður leyfði. Þeir sáðu
mörgum sortum garðávaxta og
nokkru af korni.
Skipin, sem seinna komu, bættu
stórkostlega við nauðsynjar bygðar-
búa í þessum efnum. Þau fluttu
hesta, nautgipi, svín, sauðfé og
geitur. Þau fluttu mikið af margs-
konar áhöldum til jarðyrkju. Þau
fluttu einnig margvíslega hagleiks-
menn til þess ða gefa starfslífinu
þá fjölbreytni sem þurfti til að lífið
þarna fengi sem heilbrigðastan og
víðtækastan blæ. Mann undrar
nærri hvað sænska stjórnin bar
mikla og nákvæma umhyggju fyrir
þessum útvörðum menningar sinnar
í hinum nýja heimi. Og alt sem
vér vitum um líf þessa fólks bend-
ir í þá átt að það hafi notað sér
þessi hlunnindi bæði með vilja og
viti. Svíar munu vera sérstaklega
góðir bændur. Þiað kom í ljós í
Delaware og nærliggjandi ríkjum;
því, er fram liðu stundir, stækkuðu
bygðirnar og fólkið dreifðist nokk-
uð.
Fyrstu húsin, sem þeir reistu í
þessum bygðum voru bjálkahús.
Þeir komu með kunnáttu til að
byggja þau frá föðurlandi sínu.
Sagt er að enn sé til í Delaware-
dalnu'nn eitthvað af bjálkahúsum lík
þeim, sem Svíarnir fyrst bygðu þar.
Það er ennfremur sagt, að Ameríka
hafi af Svíunum lært að byggja
bjálkahús.
Ráðvendni, atorka og verklægni
eru að minsta kosti sum þau ein-
kenni, sem vpru sterk hjá þessu
fólki.
Vér höfum enn vitnisburð Wil-
liam Penns um Svíana í nágrenni
hans, á þessa leið :
“Eg finn mér skylt að gefa Sví-
unum meðmiæli fyrir þá virðingu
sem þeir bera fyrir lögum og rétti
og ennfremur fyrir þá góðvild, sem
þeir hafa sýnt i allri framkomu
sinni gagnvart Englendingum. Hjá
þeim er engin afturför í vinskap
þeim, sem tengt 'liefir saman Eng-
land og Svíþjóð. Þeir eru mynd-
arlegir og hraustir menn og að sama
skapi eru börn þeirra álitleg og væn.
Nærri hvert hús er fult af börnum.
Það er sjaldgæft að finna sænskt
hús, að ekki séu þar 3—4 drengir
og jafnmargar stúlkur. Á sumum
heimilum eru 6—8 synir. Og eg
verð að kannast við það, að eg
þekki fáa unga menn, sem taki þeim
fram í ráðvendni eða dugnaði.”
Þriðji þátturinn í lífi Delaware-
Svíanna, sem eg vil, að einhverju
leyti, athuga, er kirkjan. Þessir ný-
lendumenn báru með sér frá föður-
landi sínu djúpa virðingu fyrir lút-
erskum kristindómi og mikinn kær-
leika til kirkjunnar. Eg held það
megi vel bera þá saman við Skotana,
á beztu tíð þeirna, hvað trúarlega
alvöru snertir. Að minsta kosti
framan af árum lá ekki heldur
heimaþjóðin á liði sínu í því að efla
lúterska trú hjá þessu fólki. í ann-
að sinn er skip kom að heiman (árið
1639), kom prestur til bygðarinnar
Reoras Torkillus, fyrsti lúterskur
prestur í Ameríku. Alls urðu þeir
30 lútersku prestarnir frá Svíþjóð,
sem störfuðu í þessari nýlendu.
Flestir voru þeir vel vaxnir starfi
sínu og ræktu það með trúmensku.
Nærri allir voru þeir vel mentaðir,
háskólagengnir menn. Sumir þeirra
voru vísindamenn og fræðimenn
einnig á öðrumi sviðum en hinum
kirkjulegu. Einrí þeirra Aeralíus,
er starfaði í nýlendunni 1749—56,
ritaði sögu hennar frá byrjun. Er
'hún svo góð að enn er ausið af þeim
brunni þegar menn vilja fræðast um
bygðina.
Guðsþjónusturnar voru hátíðleg-
ar, tilkomumiklar og vel sóttar.
Auðvitað var þetta alt sem líkast
því er fór fram í Svíþjóð. Alt sem
vér vitum um bygðarfólkið sýnir,
að það hélt fast við feðratrú og mat
ákaflega mikils það sem prestar
þeirra störfuðu og það sem heima-
kirkjan gjörði til að styrkja trú-
rækni þeirra. Það varðveitti einnig
með mikilli trúmensku sitt feðra-
mál, þótt enskan yrði þeim eftir
eðlilegum ástæðum bæði kær og töm.
Á eúiu tímabili slitnaði að miklu
leyti kirkjulegt samband milli ný-
lendunnar og Svíþjóðar, áður en
því sleit fyrir fult og alt. Það var
þegar Hollendingar náðu yfirráð-
unum. Prestamir, að einum undan-
skildum, .fóru heim til Svíþjóðar
Fólkið var eins og hjörð, sem hafði
engan hirði; en það þráði sterkt
prestsþjónustu og arídlegt lif. Þetta
ástand stóð hér um bil 40 ár og
seinni hluta þess tímia var alls eng-
inn prestur til að þjóna þeim. Þeir
sendu áskorun til Svíþjóðar, báðu
um bækur og presta. Á endanum
fengu þeir áheyrn. Um 1696 fengu
þeir ágæta presta, og þá kom nýtt
líf og nýjar kirkjur.
Dr. Collin var seinasti sænski
presturinn, sem þjónaði þessu fólki.
Hann fór ekki til baka til Svíþjóð-
ar heldur dó í Bandiaríkjunum. Það
var árið 1831, og voru þá eins og
menn sjá, liðin nærri 200 ár frá því
að landnámið hófst. Þó fór nokk-
uð af starfi hans fram á sænsku.
Ef til vill hefði einhver vitur
maður getað séð fram á það, að
erfitt myndi reynast að halda við
kirkju í Ameríku sem var komin
upp á styrk, stjórn og alla presta
sína frá landi yfir í Norðurálfu
heilns, að ef Vesturheims kirkjan
gæti ekki orðið sjálfstæð, staðið
straum af málurn sínum sjálf haft
skóla til að undirbúa presta sína,
þá væri dauði hennar fyrirfram á-
kveðinn.
Þegar rúm hundrað ár voru liðin
frá upphafi Delaware-bygðarinnar,
hófst hreyfing sem hefði átt að
hjálpa Svíunum til að varðveita sína
lútersku kirkju. Það var lúterskt
starf Þjóðverjanna. Árið 1742 kom
til þessa meginlands Henry Melchior
Muhlenberg, sem stundum er kall-
aður faðir lútersku kirkjunnar i
Vesturheimi. Hann var frábær
miaður að trúarlegum áhuga, óbil-
andi fórnfýsi, starfslegri elju. Hann
helgaði, frá því hann kom hingað og
til dauðadags, alla krafta sina efling
og útbreiðslu lútersku kirkjunnar í
Ameriku, — þetta alt með feikna
árangri. Philadelphia má segja, að
hafi verið miðpunktur starfs hans.
Þegar í upphafi setti hann sig i
samband við Svíana og annaðbvort
fyrsta sunnudaginn, eða mjög
snemma þar á eftir, prédikaði hann
í sænsku kirkjunni í Philadelphia.
Hann var um nokkurt skeið í all-
nánu sambandi við suma sænsku
prestana. Einn þeirra, Charles von
Wrangel, sem sumir telja mestan
manninn þeirra allra var innilegur
vinur Muhlenbergs. Þeir voru i
sanwinnu um það að stofna fyrsta
lúterska kirkjufélagið í Ameríku,
Ministerium of Pennsylvania, árið
1760, og þeir voru einnig samverka-
menn i því að semja safnaðarlög
fyrir St. Michaels kirkjuna í Philai-
delphia. Urðu þau safnaðarlög
fyrirmynd lúterskra safríaðarlaga út
um alla heimsálfuna; en einn góðan
veðurdag fékk Wrangel skipun um
það að hverfa heim aftur til Sví-
þjóðar. Enginn vissi um ástæðu, en
hann varð að hlýða. Það hefir, ef
til vill, verið óbætanlegt tjón fyrir
lúterska kirkju í Ameríku. Mikil ó-
ánægja viarð út af þessu meðal Sví-
anna en engin leiðrétting Jtékst.
Fleiri sænskir prestar höfðu sam-
band við lútersku Þjóðverjana, en
það dró að því eina senn verða vildi.
Ef lúterskir menn hefðu allir getað
staðið í einu félagi hefði mátt
bjarga, en það varð ekki.
Árið 1774 sendi sænska lúterska
kirkjan í P hiladelphia beiðni til
erkibiskupsins í Svíþjóð um að fá
að velja sér tilnefndan aðstoðar-
prest og síðar aðal prest. Því var
neitað og ástæða gefin sú, að svo
lengi sem sænska kirkjan styrkti
þetta starf yrði hún að ráða hverjir
væru prestar. 1 bráðina varð þetta
ekki að uppreisn en miðaði samt til
viðskilnaðar. Árið 1789 tilkynti
erkibiskupinn sænsku kirkjunum í
Ameríku, að þær mættu velja sér
presta sjálfar og þar með var sam-
bandinu slitið. Einn söfnuðurinn
fékk sér þá fyrir prest mann, Mr.
Wade að nafni, sem Muhlenberg
hafði að nokkru leyti mentað, en til-
heryði þá biskupakirkjunni ensku.
Unn langan tíma hafði verið mjög
vingjarnlegt samband milli þeirrar
kirkju og lútersku Svíanna. Hið
mikla trúboðsfélag Englands hafði
jafnvel veitt þeim nokkurn Styrk
fyrir að veita meðlimum Biskupa-
kirkjunnar prestlega þjónustu þegar
alt var í frumbýlingsskap og erfið-
leikum. Nú sóttu sænsku kirkjurn-
ar helzt presta sína þangað. Um
tíma stóðu þær utan kirkjufélaga,
en að því kom lað þær gengu allar inn
í Biskupakirkjuna og eru þar enn.
Kirkjudeild sú er í alla staði heiðar-
leg og kristin, en samt þykir manni
það tjón að þær skyldu tapast lút-
ersku kirkjunni.
Varanleg minnismerk eru samt
kirkjurniar þeirra. Fimm þeirra
standa enn, alla i daglegu tali oft
nefndar “Old Swedes.” Ein þeirra
er “Holy Trinity Church í Wilming-
ton, þar sem hátíðar-guðsþjónusta
verður haldin mánudaginn 27. þ. m.
Hún var bygð úr granít árið 1699
og vígð það sama ár, þegar Eric
Björk var prestur safnaðarins. Hún
er nú elzta mótmælenda kirkja, sem
enn er notuð i Bandarikjunum.
Geymd er enn í þessari kirkju ná-
kvæm lýsing af byggingarstarfinu
og enn fremur guðsþjónustu formið,
sem fylgt var þegar kirkjian var
vigð. Önnur er Gloria Dei kirkjan
í Philadeliiliia, vígð árið 1700, þeg-
ar Andreas Rudman var þar prest-
ur. Þar verður hátíðar-guðsþjón-
usta, þiðjudaginn 28. þ. m. Hinar
þrjár eru á nærliggjandi stöðum: ein
í Philadelphia, ein annarsstaðar i
Pennsylvania-ríki og ein í New
Jersey-ríkinu. Allar eru kirkjur
þessar, þótt gamlar séu, í ágætu
ásigkomulagi og lútersku mönnun-
um sem þær bygðu til sóma.
Með þessu er sagan sögð. Er
nokkuð af henni að læra?
Út af sögunni ætla eg ekki að
prédika. Hún flytur nokkur um-
hugsunarefni sjálf og það er bezt, að
hver njóti hennar eftir því sem hann
vill og getur.
En ósjálfrátt kemur mér í hug dá-
lítill samanburður við íslenzkt land-
nám i Vesturheimi. Margt er þar
ólíkt en sumt ef til vill svipað. Hvor-
Weggja hópurinn átti lúterska
kristni að erfðafé. Á endanum fóru
Svíiarnir inn á aðrar brautir kirkju-
lega. Hvað verður um oss?
Fúslega játaeg, að lúterska kirkj-
an er ekki ein um það að geyma
fjársjóð eilífs lífs. Eg felli mig ekki
við þá hugsun, að þeir sem tengjast
öðrum kirkjuböndum kristnum séu
fyrir það eitt búnir að yfirgefa sálu-
hjálparvegnn; en eg sé ekkert grætt
við það að kasta lútersku kirkjunni
frá sér. Eg þekki enga betri stofn-
un í 'heimi en vel rækta lúterska
kirkju í réttum anda. Vér ættum
ekki að fótumtroða þennan erfða-
hlut vorn. Vér ættum að rækta
hann og ávaxta með guðdómlegri
samvizkusemi og sjá um að hann
félli afkomendum vorum í hlut.
Ekkert betra getum vér gjört kjör
landi voru til blessunar.
Eðlilega leita eg að orsökum þess,
að afkomendur Svíanna glötuðu
þessu óðali sínu. Sumt af því, sem
eg segi þaraðlútandi er ef til vill
ekki rni'kið í áttina til svars.
Eg er að hugsa um það, hvort
hjálpin, sem Sviarnir fengu frá föð-
urlandi sínu hafi verið þeim happ
eða tjón. Framan af árum var það
þeim áreiðanlega til mikils góðs. Án
þess styrks hefði viðhald kirkjunn-
ar verið þeim ókleift, nema aðeins
mjög stuttan tínna. Þeir héldu við
trúarlífi hjá sér fram yfir vonir,
seinni hluta 17. aldar, þegar þeir
höfðu enga presta; en ef því ástandi
hefði verið haldið áfram mikið
lengur, hefðu þeir mátt til að gefast
upp. Það var Delaware-Svíunum
ómetarílegur styrkur að fá presta
frá Svíþjóð til að grundvalla kirkju
þeirra. En hræddur er eg um, að
þegar til lengdar lét hafi þeir verið
komnir of mi'kið upp á heimalandið.
Það sýndust ekki vena nein úrræði
hjá þeim önnur en þau að leita til
Svíþjóðar, ef hjálp þurfti að fá.
Var það þá, ef til vill hagur fyrir
oss Vestur-íslendinga, að vér feng-
um ekki styrk frá íslandi til að
reisa kirkju vora í þessu landi? Að
(Framh. á bls. 7)
Business and Professional Cards
DR. B. J. BRANDSON 216-22 0 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tímar 3-4.30 Heimili: 214 WAVERLET ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. B. H.OLSON Phones: 3 5 076 906 047 Consultation by Appointment Only Heimili: 5 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba
DR. ROBERT BLACK SérfrœCingur I eyrna, augna, nef og hálssjúkdúmum. 216-2 20 Medical Arts Bldg. Cor. Graham & Kennedy ViCtalstlml — 11 til 1 og 2 til 5 Skrifstofuslml — 22 2 51 Heimili — 401 9S1 Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Ste. Phone 22 866 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200
Dr. S. J. Johannesson ViCtalstlmi 3-5 e. h. 211 SHERBURN ST. Slmi 30 877
DRS. H. R. & H. W. TWEED Tannlasknar 406 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE 26 545 WINNIPEQ
H. A. BERGMAN, K.C. ialenzkur lögfrœOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Bullding, Portage Ave. P.O. Box 1666 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. islenzkur lögfrceOingur 800 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 9 4 668
LINDAL, BUHR & STEFÁNSSON Barristers, Solicitors, , Notaries, etc. W. J. Ijindal, K.C., A. Buhr Bjöm Stcfánsson Telephone 97 621 Offices: 325 MAIN STREET Arlington Pharmacy Sérfræðingar í lyfjaforskriftum 796 SARGENT AVE. við Arlington SÍMI 35 550 Finni oss 1 sambandi viö lyf, vindlinga, brjóstsykur o. fl.
PRESCRIPTIONS FILLED CAREFULLY GOODMAN DRUGS Cor. ELLICE & SHERBROOK Phone 34 403 We Deliver J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEO Fasteignasalar. Leigja hús. Út- vega peningalán og elds&byrgC ul öllu tægi. PHONE 94 221
A. S.BARDAL
848 SHERBROOKE ST.
Selur llkkistur osi annast um flt-
farir Allur útbúnaCur sð. be*ti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarCa og legsteina.
Skrifstofu talslmi: 86 607
Helmllis talslmi: 601 66 8
ST. REGIS HOTEL
285 SMITH ST., WINNIPEa
pceoilegur oo rólegur bústaður 4
miObiki borgarinnar.
Herbergi $2.00 og þar yfir; meC
baCklefa J3.00 og þar yfir.
Agætar m<lOir 40c—60c
Free Parking for Ouettt