Lögberg - 14.03.1940, Qupperneq 7

LÖGBERG. FIMT UDAGINN 14. MARZ, 1940
7
Tuttugaáta og fyráta
ársþing
(Framh. frá bls. 3)
leguni fyrirvara.” Var tillagan
samþykt, og í nefndina kosnir
Sera Valdimar J. Eylands, S. S.
Laxdal og Guðm. Grimsson dóm-
arl- Þessi tillaga átti rót sina
ai® rekja til ágreinings þess er
'ar um meðferð fulltrúa á at-
kvæðum frá deildum, sem vik-
'ð var að hér að framan í sam-
1)andi við störf kjörbréfanefnd-
ar.
r jarmálanefndin lagði fram
nefndarálit í fjórum greinum.
e8gur fyrsta grein blessun sína
yf)r fjárhagsskýrslur nefndar-
'nnar. önnur grein fjallar um
Jeiðni Sögunefndar um fjárhags-
eSa aðstoð. Er frá því skýrt
Cr að framan í sambandi við
S()gumálið. Þriðja grein lýtur
að styrk til K- N. minnisvarðans,
°g var sá Iiður samþyktur eins
°g að framan er getið. Fjórða
giein er svar við beiðni Sig. Vil-
Jáhnssonar, sem áður er ritað,
**g leggur til að þingið sinni ekki
Peirri beiðni. Var þetta nefnd-
arallt samþykt með áorðnum
)rieytingum.
Síðasta bergmál sögunefndai
.0rn hegar forseti vék úr sæti oj
>sti þvi yfir að hann tæki þv
a^eins sæti í ritnefnd sögunefnd
r. að bætt væri tveimur mönn
Jini í nefndina. Annars óskað
ann að í sinn stað væri sér;
,uðm. Árnason settur. En þaí
varð autt við frúfall dr
(,gnv. Péturssonar. Var un
etta rætt og tillögur gerðar. Vai
su samþykt, er mælir með þv
a< sögunefnd taki þessa kröfi
0rseta til greina.
HPP ár hádeginu var tekií
^rlr nefndarálit fræðslumála
JJefndar. \rar það í sjö greinum
yrsta grein mælir sterklega meí
a ramhaldandi íslenzku kensli
v^_ar Sem hægt sé að koma henn
þr önnur grein fjallar un
eyfimyndir um íslenzk efni, o{
'Jefndi sérstaklega til hinar á
^U ferðamyndir er herra Árn
elgason í Chicago, sýndi héi
Sl astliðið ár. Þriðja grein hrós-
ar °g mælir með viðleitni “Ungu
^endinga” deildarinnar, a?
. Pa °g lesa enskar bækur um
and og islenzkar bókmentir i
e;íun) þýðingum fyrir þá, sem
Kl skilja íslenzku, og leggui
til að stjórnarnefndinni sé leyft
að styrkja þá viðleitni. Fjórða
grein beinist að því að ungum
íslenzkum mæðrum, sem kynnu
að óska þess, sé leiðbeint í ís-
lenzku kenslu barna sinna, og á
annan hátt er að jijóðlegu gagni
mætti koma. Fimta grein legg-
ur áherzlu á söngkenslu á móð-
urmálinu, og vill að nefndinni sé
lalið að stuðla að henni með þvi
að útvega hæfa kennara til sliks
starfs, svo viða sem því verði við
fært. Sjötta grein lýsir ánægju
yfir því að Baldursbrá var eigi
lögð niður, og þakkar ritstjóra
og ráðsmanni blaðsins hið ó-
eigingjarna og happasæla starf
þeirra. Sjöunda grein vill að
stjórnarnefsdinni sé falið að út-
vega hæfilegar kenslubækur í
islenzku og bendir á ríkisútgáfu
námsbóka á íslandi. Var þetta
nefndarálit samþykt óbreytt.
Þá var gengið til kosninga, og
hlutu þessir menn kosningu.
Forseti: Dr. Richard Beck.
Vara-foreti: Gisli Jónsson
Skrifari: Séra Valdimar J. Ev-
lands.
Vara-skrifari: Páll S. Pálsson.
F'jármálarit.: Guðmann Levy.
Vara-fjármálaritari: Ásm. P.
Jóhannsson.
Féhirðir: Árni Eggertsson.
Vara-féhirðir: Sveinn Thor-
valdsson, M.B.E.
Skjalav.: Ólafur Pétursson.
Yfirskoðunarmaður: Steindór
Jakobsson.
Var þá dagur nær kveldi kom-
inn, og flest mál afgreidd af
dagsskrá; hefir verið frá sum-
um þeim máluin sagt hér að
framan, sem síðast voru af-
greidd, svo sem Leifs styttan og
heimablöðin. Áður fundi var
slitið talaði Einar P. Jónsson
ritstjóri Lögbergs, nokkur vel
valin orð um skáldið Einar
Benediktsson, í tilefni af andláts-
fregn hans, er þá var nýkomin
hingað vestur.
•
Klukkan hálf níu að kvöldinu
var síðasti fundur þingsins sett-
ur í Sambandskirkjunni á Sar-
gent og Banning strætum. Var
sá fundur samkvæmt venju
mestmegnis skemtisamkoma.
Fóru skemtanir fram undir
stjórn séra Philips Péturssonar.
Karlakór fslendinga, undir stjórn
R. H. Ragnars, söng þar nokkur
lög, og kom tvisvar fram. Var
þeim vel fagnað og urðu þeir að
Smíðuð með aðstoð rafaugna til þess að öll hlutföll í sam-
setningu verði sem nákvæmust. Bygð til þess að halda sér
ákjðsanlega ár eftir ár, og lætur ekki á sjá eftir ára erfiði.
Seedmeters sá í samrmi úr öllum tegundum, hvort sem um þunga eða
auðvelda sáningu ræðir, hvort heldur útsæði er grðft sem baunir eða
fínt sem hör — — ávalt I reglulegum tvíröðum, en ekki i glundroða.
Kkkert hlaupið yfir, engin ofþjöppun plantna, minna tjón af illgresi,
Jafnari þróun, auðveldari sláttur, meiri gæði og meiri uppskera. Skoðið
Seedmeter, fullkomnustu sáðvél heimsins hjá Case umboðsmanni yðar
strax.
J. I. CASE CO.
t<>KONTO, cai.oarv, edmonton, regina, saskatoon, winnipeg
Að lokum! Korn-sáðvél
BYGi) MEÐ
Rafaugna nákvæmni
Eina Sáðvélin Með
Hinum Undraverða
SEEDMETER
Sparnadur
Segi
ég
. . . og
BÖKUNIN
Stórfengleg!’
Aukakakan í hverjum pakka af
Lallemand’s geri (sem ekki er (
öðrum algengum gerpökkum)
vekur athygli þeirra, sem verða
að spara hvern skilding. . . .
Aukagæði þess brauðs, sem
Lallemand’s er notað í, vekur
aðdáun allra. Reynið það sjálf,
og dtemið sjálf um árangurinn.
Lallemand’s er bezta gerið til
þess að fá góð brauð.

ÖKEYPIS:— SkrifiO Lallemand’s
Ycast, 1620 Prcfontaine 8t., Mon-
treal, eftir ókeypis verðlauna-
bœklinpi, sýnishorna köku Ofj
forskriftabók — Vrrðlaunabœkur
aðeins d ensku og frönsku.
Veltlð athygli hinum galandi
liana á nafnmiðanum.
LALLEMAND'S
1/ejcUt
syngja aukalög tvisvar. Miss
Snjólaug Sigurðsson lék á píanó,
Kristján skáld Pálsson í Selkirk
flutti tvö ágæt kvæði, ,og forseti
félagsins, Dr. R. Bieck, hafði
snjalla ræðu um þjóðræknismál.
Tók þingheimur öllum þessum
skemtunum með margendurtekn-
um fagnaðarlátum.
Var þá aftur tekið til þing-
starfa, og bar ritari fram tillögur
nefndarinnar um heiðursfélaga.
Er þá fyrst að nefna skáldkon-
una Lauru Goodman Salverson,
hinn eini heiðursfélagi tilnefnd-
ur hér vestan hafs á þessu þingi.
Var hún kjörin í einu hljóði
með atkvæðagreiðslu og lófataki.
Þá voru bornir upp fjórir
heima fslendingar, fröken Hall-
dóra Bjarnadóttir og þeir hevrar,
Thor Thors, Jónas Jónsson og
Ásgeir Ásgeirsson. Voru þeir all-
ir kjörnir með samhljóða at-
kvæðagreiðslu.
Að endingu var sunginn sálm-
urinn “Faðir andanna,” og sagði
forseti siðan þingi slitið.
Gísli Jórtsson.
Ljóðanöfn og nýyrði
“Mér býr stundum margt í
sinni” þegar eg les sum nöfnin
á ljóðabókunum nýju: Urðir,
Glæður, Kertaljós, Vígslóði, úlfa-
blóð,” o. s. frv.
Eg tek ekki til um þessi nöfn
fram yfir ýms önnur ljóðmæla
nöfn, sem nú eru á ferðinni, en
því verður naumast haldið fram,
að þessi gerfinöfn séu meðmæli
með bókunum; tæpast sagt, að
það sé riðið stórmannlega úr
garði um gildi þeirra, munu þó
færri þeirra eða fleiri “hafa til
sins ágætis nokkuð.”
“Það er lakur kaupmaður, sem
lastar sina vöru,” en þessi nöfn
og mörg fleiri ljóðanöfn skapa
þá hugsun og tilfinningu, að þar
sé ekki um grösugan garð að
gresja; höfundarnir sjálfir hafa
að líkindum valið nöfnin fyrir
ritverk sín, til þess að gefa til
kynna um innihald þeirra og
kosti, ættu engir að geta dæmt
um innihald þeirra eins og þeir
sjálfir; ekki ástæða til að efast
um mat þeirra á verkum sínum.
Gagnstæða tilfinningu vekja
nöfn sumra hinna eldri ritverka:
Sólarljóð, Svanhvít, Snót, o. fl.
Þetta eru alt falleg nöfn; og
skapa þægilega, laðandi tilfinn-
ingu fyrir bókum þessum; vafa-
laust áttu þessi nöfn þátt í hylli
þeirra.
Liklegast eru gerfinöfnin eitt
af táknum þeim, sem timinn
MINNING ARORÐ
Guðný Guðmundsdóttir Eyford
flytur með sér.
En þegar maður verður var
við hinn mikla kaststraum nú-
tíma ljóðagerðar, rísa upp mynd-
ir hinna eldri skáldajöfra, sem
hljóta að standa sem “foldgná”
fjöll meðan íslenzk tunga verður
við lýði.
Þeir komu allir til dyra horsk-
ir, bjartir og grímulausir.
Nú vil eg minnast á tvö orða-
tiltæki, sem verið er að hafa á
spöðunum.
Það er talað um að “grafa
lifandi” menn eða málleysingja.
Því ekki að brúka orðjð “kvik-
setja” sem er gamalt hefðarorð?
Þó er annað orð, sem er enn-
þá ljótara: “á næstunni.” Þetta
leiðinlega ’orð sézt ekki í mörg-
um hinna betri ritverka íslenzk-
ra allir, sem eg hefi borið þetta
orð undir, ljúka upp um það
sama munni. Verður naumast
sagt um það: “vex hver við vel
kveðið orð.”
Liklega er hægt að verja orð
þetta málfræðilega, en nauðsyn-
legt er það ekki, því margt ann-
að má hafa i þess stað miklu
hljómfegra og þýðara í eyra.
—S. S. C.
Dánarminning
Hinn 22. febr. siðastl. andað-
ist að heimili sínu í Blaine,
Washington, heiðurskonan Elísa-
bet Guðjónsdóttir, Sigurðsson.
Hún var fædd 8. april 1870, í
Sultum í Kelduhverfi, í Norður-
Þingeyjarsýslu. Foreldrar henn-
ar voru Guðjón Jóhannesson og
kona hans Þorbjörg Sigmundar-
dóttir. Til Ameriku fluttist hún
árið 1893 og settist að í Winni-
peg. Þar átti hún heima til árs-
ins 1909. Þá flutti hún til
Seattle i Washingtonríki. Næsta
ár flutti hún þaðan til Blaine.
Þar giftist hún, 17. marz, 1911,
eftirlifandi manni sínum, Jóni
Sigurðssyni, ættuðum úr Skaga-
firði. Þeim hjónum varð ekki
barna auðið. Þó er það ekki
hinn aldurhnigni ekkjumaður
einn, sem saknar hennar, held-
ur einnig allir þeir, sem kynt-
ust henni í nágrenninu, því hún
vildi allra höl bæta og veita þeim
vanmegna, ekki aðeins af efnum
sínum heldur einnig af þeim
stilta þrótt, sem einkendi hana
og sem hún gat því miðlað öðr-
um. Móðurást hennar breiddi
sig yfir börn umhverfisins og
mörg þeirra finna nú til þess að
þau hafa fist aðra móður sina.
Jarðarförin fór fram frá útfarar-
stofunni hér í Blaine að við-
stöddum fjölda einlægra vina.
Athöfnin fór fram undir umsjón
Mrs. Lee Cornish (Christian
Science Reader) og samkvæmt
siðum þeirrar kirkju. Séra A.
E. Kristjúnsson flutti þó útfarar-
ræðu á íslenzku og framkvæmdi
síðustu athöfnina við gröfina.
Mrs. Ninna Stevens frá Tacoma
söng tvö lög, annað á ensku en
hitt á islenzku. Hún var að-
stoðuð við píanóið af . systur
sinni, Mrs. C. Johnson frá
Anacortes, Washington. Lík-
menn voru: John Stevens, H. B.
Johnson, Barney Davidson, J. T.
Johnson, Theodore Johannesson
og Jónas Jónasson.
Blessuð sé minning hinnar
góðu, hreinlyndu, hugprúðu ís-
lenzku konu.
—A. E. K.
Sóknarprestur einn hafði far-
ið út úr kirkju til að sa'kja bók,
sem hann hafði gleymt i sakrist-
íunni. Á leið sinni heim á
prestsetrið hitti hann bónda,
sem hafði orð á sér fvrir að
vera orðljótur.
—‘Mér er sagt að þú bölvir og
ragnir mikið, Jón minn, sagði
prestur.
—O, já, það kemur fyrir, að
maður tekur fullmikið upp í sig,
sagði bóndinn. Presturinn pré-
dikar líka öðru hvoru, en eg
’eld að hvorugur okkar meini
neitt sérstakt með þessu.
Þann 12. desember síðastlið-
inn, lézt að heimili sínu Ste. 15
Manitou Apartments hér í þorg-
inni, frú Guðný Guðmundsdóttir
Eyford, kona Guðmundar Ey-
fords trésmíðameistara; hún var
fædd að Neðribrekku i Saurbæj-
arhrepp í Dalasýslu þann 18. dag
júlímánaðar árið 1865. Foreldr-
ar hennar voru hin velmetnu
sæmdarhjón Guðmundur Guð-
mundsson smiður og Kristin
Eggertsdóttir, er bæði áttu ættir
að rekja til merkra atorkumanna
við Breiðafjörð.
Átta ára að aldri fór Guðný í
fóstur til frændkonu sinnar frú
Sigríðar Brandsdóttur á Tindurn
í Dalasýslu. Sigríður var systir
Jóns Brandsonar föður Dr. B. J.
Brandson í Winnipeg; hjá henni
dvaldist hún til fermingaraldurs,
en fluttist þaðan til Péturs
Eggerz og frú Sigríðar Eggerz i
Akureyjum á Breiðafirði; var
hún með þeim í allmörg ár, og
fór með þeim til Reykjavíkur. Að
Pétri látnum, dvaldi Guðný hjá
frú Susie Briem; þaðan fór hún
að Stafholti í Borgarfirði, og
tók við bústjórn hjá séra Jó-
hanni Þorsteinssyni unz hann
kvæntist í annað sinn. Um
vorið 1898 réðst Guðný heitin
sem bústýra til Olgeirs Frið-
geirssonar verzlunarstjóra á Fá-
skrúðsfirði, og þaðan giftist hún
eftirlifandi manni sínum, Guð-
mundi Eysteinssyni Eyford; var
sambúð þeirra hin ástúðlegasta;
var Guðmundur ekkjumaður, og
átti einn son af fyrra hjónabandi,
Benedikt að nafni, sem er starfs-
maður hjá Western Steel félag-
inu, og búsettur i Saskatoon; er
kona hans af skozkum ættum.
Þau Guðný og Guðmundur eign-
uðust eina dóttur barna, Björgu,
sem gift er Forest Gangwer,
manni af ameriskum ættum, og
eiga þau heima í borginni Mus-
kegon i Michiganríki.
Árið 1903 fluttist Guðný ásamt
manni sínum af Akureyri til
Vesturheims; dvöldu þau fyrst í
Winnipeg, en fóru þaðan til
Saskatchewan 1907, og tóku
heimilisréttarland; eftir nokkra
dvöl þar fluttu þau til Saskatoon,
en komu á ný til Winnipeg árið
1914, og stóð heimili þeirra þar
jafnan síðan.
Guðný heitin, var prýðisgreind
kona, og óvenju vel að sér til
munns og handa; hún naut góðs
uppeldis, og varð aðnjótandi við-
tækari mentunar, en þá var titt
um alþýðustúlkur á íslandi;
gekk hún á Kvennaskóla Reykja-
vikur, en síðar á hússtjórnar-
skóla frú Elínar Briem.
Guðný heitin var fríðleiks-
kona, og mild í viðmóti; hún
átti styrka skapgerð, órofatrygð
og hyggjuhreinleik; hún naut ó-
segjanlegs yndis af ljóðum, og
hafði i viðræðu jafnan vísur eða
vísnabrot á hraðbergi; með henni
er fallin í val íslenzk merkis-
kona, er allir þeir trega, er gæfu
báru til þess að kynnast henni;
hún átti við langvarandi heilsu-
bilun að stríða, er stafaði að
mestu frá áfalli, er hún sætti
árið 1919.
útför frú Guðnýjar fór fram
frá Sambandskirkjunni í Winni-
peg að viðstöddu fjölmenni. Séra
Philip Pétursson jarðsöng.
—E. P. J.
Reykjavíkurblöð eru vinsam-
lega beðin að birta þessi minn-
ingarorð.
♦♦♦♦♦
MRS. GUÐNÝ GUÐMUNDSDÓTTIR EYFORD
Eftir langa leið og fagurt verk
lifir minning kær í vina hjörtum,
þín var ætíð andans löngun sterk
allra leið að fága geislum björtum.
Kona, móðir, munblíð frjáls og hrein
mannúð gædd, og hlýjum bróður vilja.
Þessi mannsins auðlegð hefir ein
eilift gildi þegar vegir skilja.
Arfleifð dýr frá fslands hjarta rót
ættar þinnar sýndi göfug merki,
hugprúð skúr og skini dagsins mót
skyldurækin gekstu beint að verki,
þú varst glöð með þol í hverri raun,
þróttur andans vígði gefna daga.
Nú er vor með ljóssins sigurlaun.
Lífið alt er herrans náðar saga.
Æfin þín í endurminning geymd
er oss bending fram að sælli degi.
Aldrei vina ást og trygð er gleymd,
atvik mörg þó húmi timans vegi.
Hjartans þökk að þú varst sönn og traust,
þínum skyldum trú að hinsta kveldi.
Nú við endað æfidagsins haust
andinn fagnar sæll í ljóssins veldi.
Fyrir hörtd eiginmanns og barna hinnar látnu.
M. Markússon.