Lögberg - 25.11.1943, Blaðsíða 3

3
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 25. NÓVEMBER 1943.
Eld-flugan
('The Rocket)
Eftir Jaffle í Reynolds News London.
“Bráðum verður Eldflugan al-
gengt flutningatæki”. Mér var
send blaðagrein með þessari
fyrirsögn, líklega til trúarstyrk-
ingar, eða eitthvað í þá áttina.
Greinin fjallar um hinar vísinda-
legu framfarir gagnvart ferða-
lögum og flutningum í fram-
tíðinni.
Mér fanst kalt vatn renna
milli skjnns og hörunds. Var
ekki nægilegt ,að hafa fengist við
vísindaleg spursmál í 50 ár
og leyst úr allmörgum þeirra,
þó þetta bættist ekki við? En
eitt eða tvö undrunarefni í ofaná-
lag, gjöra ekki mikinn mismun.
Grein þessi skýrir frá, hvermg
skip og flugvélar verði knúin
af Eldflugum í stað nútíðar véla
og skapi þannig nýtt tímabil í
sögu flutninganna.
Ávinningurinn er tvöfaldur,
eftir því sem mér skylst: flug-
vélar geta gripið flugið á
skemmri tíma og flogið hærra en
nokkru sinni fyr.
Nú munu sumir spyrja, hvers-
vegna flugvélar þurfi endilega
að ná fluginu á styttri tíma og
hvaða erindi þær eigi lengra út
í himingeyminn.
Eg fyrir mitt leyti er mjög
fýsandi þess, að þær komist sem
allra fyrst úr heyrnarfæri og séu
þar sem lengst að mögulegt er.
Mér mundi þykja vænt um
hverja þá uppástungu sem gæfi
okkur til baka þá rólegu tíma
sem ríktu, áður en alt himin-
hvolfið varð eins og dauðsjúkur
stórgripur, með hljóðum, ópum
og djöfulgangi — jafnvel þó ekki
væri nema nokkrir klukkutímar
á viku hverri.
En hávaðinn er nú ekki ástæð-
an fyrir þessari nýstárlegu hug-
mynd, vegna þess að fólk er
yfirleitt hneigt fyrir háreisti;
enda minnir sífald sönglist svo
notalega á fyrirheitið um himna-
ríki.*
Með því að lesa milli línanna,
skylst mér að gagnsemi þessarar
nýbreytni verði aðallega á hags-
munasviðinu, en hvernig, það er
ekki algjörlega ljóst í fljótu
bragði, vegna þess að ekkert er
unnið með því að skjóta hinum
og þessum verðmætum sem
lengst út í himingeyminn, ef
keppinauturinn getur skotið jafn
langt.
Eg kemst að þeirri niðurstöðu
að hugmyndin um þennan aukna
hraða og margfölduðu vegalengd,
sé að einhverju leyti tengd yið
viðskifti við aðra hnetti.
Óneitanlega væri þetta hag-
kvæmt fyrir hvert það ríki er
mikið hefði að selja af heima-
tilbúnum varningi. Hinir gáf-
uðu og mentuðu lesendur munu
vafalaust hafa áttað sig á því,
að fyrsta grein viðskiftalaga
hvers auðvaldsríkis er, hvernig
sé hægt að koma öllu þessu í
peninga; það vill svo til að þetta
er einnig aðalviðfangsefni ó-
breyttra óbótamanna. Með öðr-
um orðum: hvernig er hægt að
koma öllu þessu verðmæti und-
an, svo ekki þurfi að skifta því
meðal þurfandi alþýðu.
Hér erum við í ljótri og stöð-
ugri klípu, vegna þess sérstak-
lega að vélaframleiðsla hefir náð
slíku hámarki, að eitt öflugt iðn-
aðarríki gæti auðveldlega fram-
leitt nægilegt fyrir alla veröld-
ina af nauðsynlegum aðalvarn-
ingi. En við getum ekki gjört
það eina sem ofurlítið vit er
í — sem varla er von — að
borga verkamönnum full árslaun
fyrir vinnu, sem ekki nemur ári.
Slíkt háttalag gæti skapað heila
þjóð af verkamönnum er tækju
lífið of létt og söfnuðu ístru.
Hér er hætta á báða bóga.
Þetta vandaspursmál er hverf-
andi á stríðstímum þegar mestur
hluti þjóðarframleiðslunnar er
fluttur út úr landinu, eða sprengd
ur í loft upp og kemur aldrei
niður aftur. En bak við þennan
núverandi bjarta sjóndeildar-
hring, frúfir dimmur og drunga-
legur skýjabakki — hættan á
algjörri afvopnun. Fyr eða síðar
rennur upp sá dapri dagur, er
ófriðarmistrinu léttir og ráða-
menn okkar verða nauðugir vilj-
ugir að framleiða almennar nauð
synjavörur uppihaldslaust; þá
kemur til úrræða þetta brenn-
andi spursmál: hvernig getum
við komið öllu þessu verðmæti
undan og hverjum getum við
selt það? Svarið er alveg við
hendina. Eldflugan kemur ein-
mitt hér eins og hún væri kölluð;
með hennar hjálp, flytjum við
allann varninginn burt af hnett-
inum.
Harvard stjörnuraunsóknarstof
an byrti nýlega tölu fundinna
stjarna á einum þriðja af himin-
hvolfinu; nam talan 30 biljón-
um. Enginn hefir svo mér sé
kunnugt, farið þess á leið við
íbúa þeirra að þyggja af okkur
peningalán til endurbóta heima-
fyrir; einnig hefir gjörsamlega
verið vanrækt að auglýsa þar
ágæti og yfirburði enskra vöru-
tegunda.
Allur þessi stjarnafjöldi og
íbúar þeirra, er aðeins smár hluti
þess svæðis og þeirra einstakl-
inga sem gætu með tímanum
komið til mála, vegna þess að
bestu stjörnukíkirar, eru ekki
fullkomnari en það, að þeir ná
aðeins þeim himinhnöttum, sem
eru 100 milljónir ljósára frá jörð-
inni.
Hér er því allvíðtækt svæði,
r^iðubúið fyrir ógrynni af varn-
ingi, óendanlegur geimur — öll
gamla himinfestingin.
Eg hefi gjört lauslega áætlun
á þá leið, að jafnvel þó við lét-
um allar okkar iðnaðar verk-
smiðjur vinna 8 stundir á dag í
10 ár, með nýmóðins vélum fyrir
bómull, ull, silki og vélar, þá
mundum við samt ekki gjöra
meira en fullnægja svæði sem
svarar tveimur ljósvikum út frá
jörðinni, með framleiðsluna. En
með 30 billjón veraldarmarkaði
til að arðræna, geta öll ríki ver-
aldarinnar framleitt af fullum
krafti, án ótta við samkeppni eða
söluteppu.
Hér er þá bent á möguleika
til að halda hinni ágætu stríðs-
tíma framleiðslu áfram með full-
um krafti, yfir næsta friðartíma-
bil, á þann hátt að senda af-
raksturinn út í himingeiminn.
Það skiftir engru máli hvert
hann fer, alt sem máli varðar,
er að hann komi aldrei niður til
jarðarinnar aftur, og það er und-
ir ágæti Eldflugunnar komið.
Longfellon sagði eitt sinn, eftir
nokkur heilabrot um viðskifta-
fræði:
I short a surplus into the air
it disapearid, I know not where,
and what is more, I do not care,
so long as it will stay up there.
Lauslega þýtt,
Jónbjörn Gíslason.
Bæjarstjórnarkosningar
Við í hönd farandi bæjar-
stjórnarkosninðar býður sig fram
í fyrstu kjördeild, Roy Shefley,
undir fána Labor progressive
CAHADA CALLIHG!
I *ervc Canada by
réleasing a man for
more A.ctive Duty
Because Action
is necessary
l’m serving
Canada AGAIH
Hittið næsta liðssöfnunarmann að máli
Jóhann Frímann:
Þrjú Eyktamörk
AÐ MORGNI
Þú stendur hljóð við kirkjukórsins grátur,
kjóllinn er nýr og sjálf ertu fjórtán ára.
í gær um bæinn barst hinn glaðværi hlátur
barnsins og hófst og féll eins og hviklát bára.
— í dag ertu hljóð og krýpur á kórsins flos
kyrlát og bljúg og stekkur ekki bros, — ,
og glúpnuð augun rekja á klerksins klæðum
kynlega slungna þræði og stungin spor, ð
á meðan þú feimin hikar í helgum fræðum
og hvíslar í barm þér: “Faðir vor”.
Þú krýpur þarna við kristninnar sáttmálsörk, '
og kvíðvæn rís þú, þyngri en áður í spori, —
svo hugstola, dyggileg, en líkist þó ljósri björk,
sem laufgast í sölnuðum skógi á nýju vori.
Þú spennir greipar um brjóstið svo hreint og heitt
og hugsar kannske um drottinn — kannske um ekki neitt.
í augunum vakir kynleg og hvikul þráy
sem kviknaði fyrst og hófst við barmsins ris,
— það er heiðinn blettur í hjarta, sem vígslan vann ekki á,
og válegt getur hent þig æfislys.
Þú skilur það ekki sjálf, — en lest þó í hálfum hljóðum
heilaga bæn, á meðan stundirnar þverra,
og stamar og villist í kirkjunnar lausríma ljóðum:
“Leið þú oss ekki í freistni, herra!”
Sama döggin, sem laugar iljunnar hvarm, *
lyftist úr djúpi hversins og frýs á jökulsins tindum,
eins mun sá dreyri, sem seytlar nú bljúgt um þinn barm,
brenna síðar — og frjósa — í dyggðum — og syndum.
Og sama klukkan, sem kveður þitt brúðarlag,
jmm kalla þitt hold til moldar þinn efsta dag. —
Því hvar, sem örlagabáran um hafið þig ber,
mun brenna hinn duldi eldur í ríku geði:
ástin er valdið, sem vakir í hjarta þér,
og veldur þér dýpstu sorgar — og æðstu gleði.
AÐ AFLIÐNU HÁDEGI
\
Eg gaf þér brothætt ker í brúðargjöf
úr blendnum leir og steypt í hiki og vafa,
en barmafullt af beiskum jarðarsafa
úr brönugrassins rót í klettagröf. —
Þú hefir ennþá varðveitt heilt hið halla ker,
— þó hrekkur flest í lífsins önn, sem veikt og brothætt er.
Við leiddumst ung og djörf að morgni gegnum dagsins dyr,
þann dag skal lofa að kveldi, — en ekki fyrr.
— Og svo er skáldum sagt, að það sé kannske helzta hlutverk vort
að hefta vora tungu og ljóðasmíð,
— að kunna að tala — og þegja — í tæka tíð,
því fegurstu ljóðin verði aldrei ort.
♦ + ♦
AÐ KVELDI SKAL DAG LOFA
Þigg hjartans kveðju frá börnunum, sem þú barst
undir brjóstinu, mamma, þegar ung þú varst,
þótt fátæklegt sé að þakka það með ljóði,
sem þú af ástúð gafst af holdi og blóði.
Við getum talið þinn aldur og feril í árum,
og ellinnar vott við sjáum á gráum hárum,
en hitt fær enginn metið, mælt það né vegið,
hvað mamma okkar gaf og við höfum af henni þegið.
Mörg fánýt raun er hafin til skýja í heimsku,
mörg hetjusagan er týnd og fallin í gleymsku,
sá hlaut oft frægð, sem hefir þær ort og skrifað,
en hinn er þó meiri, sem fékk þær reynt og lifað.
Við vitum það, mamma, að þú ert ennþá ung,
þótt ytri svipur sé breyttur og sporin þung,
því fórnarlundin er söm í athöfn og orðum,
og ást þín jafn heit og björt sem við vögguna forðum.
í anda við mætumst því öll í kveld við þín móðurkné,
og krjúpum í hljóði og óskum að blessuð sé
þín minning, þótt bráðum húmi að hinzta kveldi
og hallir lífsins brenni í tímans eldi.
Þjáning dauðans og mildi lífsins mættust við þína sæng,
mamma, við upphaf míns skeið undir náttskuggans þunga væng.
Máske þeir bráðum komi aftur og krjúpi við beðinn-þinn, —
konungur dauðans og lífsins mætast þar báðir — í annað sinn.
Dagur.
sambandsins. Hann er fæddur ár-
ið 1909, hlaut mentun sína á
Greenway skólanum; vann fyrir
C.N.R. í 15 ár, fyrst sem bók-
haldari og síðar fréttaþráðaþjónn.
Einnig var hann um skeið for-
stjóri “The Foresters products
corporation”. Árið 1939 tók hann
fyrst þátt í opinberum málum,
er hann gekk í “The League for
peace og democracy” og maétti
sem fulltrúi á ráðstefnu þess
félagsskapar í Ottawa, árið 1941.
Nú sem stendur er hann skipu-
lagsstjóri fyrir Labor progressive
félagið innan Winnipeg-borgar
og einn af forstöðumönnum þess
félagsskapar, í Manitoba. Einnig
er hann formaður Dr. Bethune
klúbbsins hér í bæ.
Shef, — eins og hann er nefnd-
ur af vinum og kunningjum —
hefir gefið sig allmikið við íþrótta
málum á undanförnum árum og
var meðlimur “The Falcon
athletic club”.
Hann bauð sig fram til her-
þjónustu en var hafnað af heilsu-
farslegum ástæðum, þrjár til-
raunir hefir hann g.iört í þessu
efni, en árangurslaust.
Mr. Shefley er kvongaður og
á tvær dætur: Sheila, sjö ára og
Marlene sex. Þetta er í fyrsta
sinn er hann býður sig fram til
bæjarstjórnar. Hann er íslenzkur
í aðra ætt; móðir hans, Ingibjörg
Shefley hefir verið góður borgari
Winnipeg-borgar um langt skeið
og er enn.
Vonandi er að íslendingar í
fyrstu kjördeild láti hann njóta
ætternis á kjördegi. Allir sem
þekkja manninn, vita að hann
er gáfaður og góður drengur og
einlægur framfaramaður; væri
því sæti hans í bæjarstjórn prýði
lega skipað.
Að mestu úr Free Press.
J. G.
Business and Professionai Cards
Drummondvilie CottonCo.
LTD.
55 Arthur St., Winnipeg
Phone 21020
Manufacturers of
BLUENOSE Fish Nets
and Sein Twines
H. L. HANNESSON,
Branch Mgr.
Blóm siundvíslega afgreidd
THE
ROSERY
StofnaO 1905
427 Portage Ave.
Winnipeg.
LTD.
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
S. M. Backman, Sec. Treas.
Keystone Fisheries
Limited
325 Main St.
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
MANITOBA FISHERIES
WINNIPKG, MAN.
T. Bercovitch' framkv.stj.
Yerzla í heildsölu með nýjan og
frosinn fisk.
303 OWENA ST.
Skrifstofusími 25 355
Heimasfmi 55 463
1ílei/ers
SímæMos -CUL,
(anjest PhotoyawhicOifanijatwnlhCanadi
224 Notre Dame-

fHONE
96 647 J
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. Page, Managing Director
IVholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish.
311 Chambers St.
Office Phone 86 651.
Res Phone 73 917.
H. A. BERGMAN, K.C.
islenzkur lögfræSingur
Skrifstofa: Room 811 McArthur
Building, Portage Ave.
P.O. Box 1656
Phones 95 052 og 39 043
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N.D.
tslenzkur lyfsali
F6ik getur pantað meðul og
annað með pósti.
Fljðt afgreiðsla.
Office Phone
88 033
Res. Phone
72 409
Dr. L. A. Sigurdson
166 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appointment
ANDREWS, ANDREWS
THORVALDSON AND
EGGERTSON
Lögfrœðingar
209 Bank of Nova Scotia Bldg.
Portage og Garry St.
Sfmi 98 291
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
308 AVENOE BLDG., WPG.
•
Fasteignasalar. Leigja hús. Ot-
vega peningalán og eldsðbyrgð.
bifreiðaábyrgð, -o. s. frv.
Phone 26 821
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
•
606 SOMERSET BLDG.
Telephone 88 124
Home Telephone 202 398
DR. B. J. BRANDSON
308 Medical Arts Bldg
Cor. Graham og Kennedy Sts.
Phone 21 834—Office tlmar 3-4.30
Heimili: 214 WAVERLEY ST.
Phone 403 288
Winnipeg, Manitoba
Legsleinar
sem skara framúr
Úrvals blágrýti
og Manitoba marmari
SkrifiO eftir verðskrd
GILLIS QUARRIES, LTD.
1400 SPRUCE ST.
Winnipeg, Man.
DR. A. BLONDAL
Physician & Surgeon
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Simi 22 296
Heimili: 108 Chataway
Slmi 61 023
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlœknar
•
406 TORONTO GEN. TRCSTS
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545 WINNIPEO
A. S. BARDAL
848 SHERBROOK ST.
Selur Ukkistur og annast um út-
farir. Allur útbúnaður sá beztl.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legstelna.
Skrifstofu talslmi 86 607
Heimilis talstmi 501 562
DR. ROBERT BLACK
Sérfræðingur I eyrna, augna, nef
og hálssjúkdömum
416 Medical Arts Bldg.
Cor. Graham & Kennedy
Viðtalstlml — 11 til 1 og 2 tll 5
Skrifstofuslmi 22 251
Heimilisstmi 401 991
Dr. S. J. Johannesson
215 RUBY STREET
(Beint suður af Banning)
Talslmi 30 877
Viðtalsttmi 3—5 e. h.