Lögberg - 20.04.1944, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. APRÍL. 1944
7
Ekki er alt sem sýniát
Gamanleikur í einum þætti.
Settur saman fyrir unga fólkið í Þingvaljabygð.
Persónur: Þorlákur á Miðteigi, gamall ekkjumaður, í mó-
grárri stutttreyju, með dökkt pottlok; derið út á aðra
hlið. — Guðríður (Gudda) ráðskona, með skýlu. —
Jónsi smali (hreppsómagi) í grárri úlpu með ól um
mittið. — Jarmsraddir fyrir utan.
Leiksviðið: Baðstofa, ljóstýra á borði. Þorlákur situr við
að kemba, og raular fyrir munni sér; rúm Jónsa er
gegnt Þorláki.
,1
(Jónsi kemur inn slöttulegur
og kastar sér á rúm sitt þvers-
um. með fæturnar fram á gólf-
ið.)
Þorl.: Jæja garmurinn. Þú ert
þá kominn. Fanstu allar ærnar?
Jónsi: Já, eg fann hverja
skepnu.
Þorl.: Léztu þær inn?
Jónsi: Já, eg er nú heldur á
því. Það var ekki mikið þrek-
virki. Þær ruddust inn eins og
þær væru að flýja undan áran-
um. Það er ekki nokkur skepna
úti.
Þorl.: Gekkstu vel frá hurð-
inni?
Jónsi: Já. Eg er viss um að
hún fer ekki opin.
Þorl.: Jæja, skinnið mitt. Þú
ert víst búinn að ganga úr þér
grautinn og flautirnar síðan í
morgun.
Jónsi: Já, eg er orðinn glor-
hungraður; og er búinn að herða
tvisvar á sultarólinni, og þó þoli
eg ekki við fyrir hungri.
Þorl.: Æ, jæja, greyið mitt.
Þú mátt fara fram til hennar
Guddu, og segja henni að hún
uiegi gefa þér einn fjórðapart af
flatbrauði, með svolítilli klínu
°fan á.
(Jónsi stendur upp hvatlega
og fer).
(Gudda kemur inn.)
Gudda (auðmjúk): Vill hús-
hóndinn að Jónsa sé gefinn einn
fjórði partur með smjöri ofan á?
Þorl.: Já, Gudda mín; hann
læzt vera glorhungraður. Það
þarf þá ekki að skamta honum
eins mikið, þegar kvöldmatur-
mn kemur, en að eins lýsu ofan
á, mundu það. Það er best að
taka af gamla smjörinu; það er
full gott.
Gudda: Já, alveg eins og hús-
bóndanum þóknast.
(Jónsi kemur inn hressari, og
legst fyrir eins og áður. Heyrist
jarmað fyrir utan).
Þorl.: Hvað er nú þetta? Eg
heyri ekki betur en að féð sé
úti. Þú hefir svikist um að hýsa
það.
Jónsi: Það er nú ekki nýtt, að
mér sé brugðið um svik. Það þarf
þó ekki að gera það í þetta sinn;
eg lét alt féið inn, og gekk svo
vel frá hurðinni, að hún getur
ekki opnast.
Þorl.: (nokkuð mildari): Jæja,
skinnið mitt, skreptu samt út,
og líttu eftir því hvort nokkuð
af féinu sé komið út.
(Jónsi fer og kemur aftur
nokkuð gustmikill.)
Jónsi: Þá er nú þetta búið. Eg
fór kringum húsið; eg sá enga
skepnu úti, og dyrnar voru aft-
ur.
Þorl.: Það er þó undarlegt;
mér heyrðist svo glöggt að jarm-
að væri fyrir utan. Það hlýtur
að hafa verið huldufólksfé eða
aðsókn.
(Heyrist jarmað eftir drykk-
langa stund skýrt og greinilega).
Þorl. (sprettur upp): Nú er
engum blöðum um það að fletta.
Þú hefir svikist um að láta inn,
eins og þú áttir að gera. Þetta
geta þessir hreppa lallar og und-
anveltu rolur — etið mat; það
er svo sem auðvitað, en þegar
til verka kemur, er mátturinn
minni; svikist um; jú auðvitað;
stærilæti og lýgi bætt ofan á.
| Snáfaðu út húðarselurinn og
letidraugurinn, og komdu ekki
fyr inn en þú ert búinn að ganga
frá öllu, og koma inn hverri
skepnu.
(Gengur að Jónsa og byrstir
sig).
Þorl.: Snáfaðu út undir eins,
annars segi eg hreppstjóranum
til þín. Hann getur sent þig aftur
að Gili til að naga horhnúturn
ar þar; þar sem þú varst næstum I
orðinn hungurmorða í fyrra. Nú,
nú, upp með þig-
(Jónsi stekkur á dyr).
Þorl. (Sest og fer að kemba):
Það er nú sitt kvað með öll þessi
svik og lýgi. Eg var þó búinn
að hugsa mér, að verða ekki
fyrir hallanum, þegar eg tók
þennan hreppalaup — reyndar af
eintómum brjóstgæðum. Nei, eg
ætla mér ekki að vera féþúfa
Lýsingsstaða hreppar. Það má
Pétur minn vita, hreppstjórinn.
Maður heyrir nóg af þessu “góð
gerðar skvaldri”. Jú, eg held nú
það. Það fer fyrir ofan garð og
neðan hjá mér.
Eg veit ekki betur en hann
séra Þorsteinn, blessaður sauður
inn, þiggi tólgarbelginn, sem eg
geld upp í tíundina. Enda segir
hann, að eg sé skilvísasti bónd
inn í sókninni; það á hver það
sem hann á. Reyndar setti eg
ögn af floti af honum gamla
IVfolda saman við; það detta ekki
gullhringarnir af prestsdætrun-
um á Hofi, og ekki missa þær
söngröddina, þó þær borði ögn
af hrossafloti. Ó, júja, ekki held
eg nú það. Maður verður að
bjargast eftir megni; þeir mega
lifa á' góðgerðasemi sem vilja
fyrir mér; eg bý fyrir mig.
(Raular fyrir munni sér).
“Með svoddan móti safnast auð-
ur,
að seggir skamti úr hnefa,
eg þó verði ellidauður.
aldrei skal eg gefa.”
(Ber kembu upp við ljósið;
sér það kembist vel).
Þetta er góður ullarhnoðri í
föt handa henni Guddu minni.
Hún er nú nokkuð einföld, en
sparsöm er hún og hlýðin, og
góð við mig. Þetta hreppaþý eins
Póstur til allra varaliðs deilda
Hvöt til vor allra
Þetta er stríð mikilla flutninga. Aldrei áður hefir her verið
fluttur jafn langt, til jafn margra vígstöðva með slíkum hraða.
Nótt og dag eru þúsundir manna á ferð með fiutninga-
skipum, með flutningabifreiðum og í loftinu, sem smámjakast á
landareign óvinanna og breyta um stefnu til að koma þeim að
óvörum. Hafið þér nokkurn tíma hugsað um það undir þessum
örðugu kringumstæðum, hve mikils það er úm vert, að finna
frændur og vini og stinga bréfi í lófa þeirra.
Og þrátt fyrir þetta feikna verk, að leita uppi menn sem
fluttir eru frá varaliðsstöðvum á Englandi til ítalíu, eða frá
einum stað í annan, eða menn á sjúkrahúsum, eða á leyfisdögum,
já, þrátt fyrir alla áhættu, þá hafa 31;500,000 bréf komist til
hermanna vorra á árinu 1943.
CANADA POST OFFICE
Gefið út að tilskipan
HON. W. P. MULOCK, K.C., M.P., POSTMASTER GENERAL
og hann Jónsi verður að gera
sér alt að góðu, sem að því er
rétt. Ó, jæja, það gengur nú
svona í honum heimi.
Jónsi (kemur inn gustmikill):
Ekki veit eg hvað er í eyrun-
um á þér húsbóndi góður; eg
fann enga skepnu úti og allar
hurðir aftur. Eg held það sé
annaðhvort hann Ýrafellsmóri
eða skollinn sjálfur, sem er að
leika á þig. Eg fer ekki eitt fet
oftar til að eltast við þessar inn-
byrlingar. (Legst fyrir).
Gudda (Kemur með myndug-
leika): Þú liggur eins og skinn-
sokkur Jónsi, og nennir ekki að
taka handarvik. Taktu prjónana
þína undir eins. Þú færð hvorki
þurt né vott fyr en þú hefur
lokið við sokkinn; hana nú. Þú
skalt einu sinni fá að vita það.
hver er ráðskonunefnan hérna
á Miðteigi. (Fer).
(Jónsi tekur prjónana með ó-
lund. Jarmað fyrir utan. Þorlák-
ur hendir kömbunum, rýkur að
Jónsa; gerir sig líklegan að lúskra
honum.)
Þorl.: Það er þá svona bann
settur delinn! Þú ert að reyna
til að leika á mig. Eg skal kenna
þér holl ráð og góð þótt seint
sé. (Gerir sig líklegan til at-
lögu; sér sig um hönd). Það er
líklega best að eg fari sjálfur
út. (Fer).
Jónsi (Prjónar fýlulegur): Það
er þó satt að segja, eg á sjö dag-
ana sæla hérna í Miðteigi. Eg fæ
ekki að sofa hálfum svefni; fæ
ekki í mig hálfan; pískaður áfram
eins og húðarklár; brigslað um
svik, og jafnvel barinn í sakleysi.
Já, það er, sæluvist að tarna.
(Raular ámátlega):
“Mér er sem í eyrum hljómi,
þá Gudda kemur inn,
kallandi kvellum rómi:
Hvar er nú sokkurinn?
Er hann ei enn búinn?
Ef þú ei að þér herðir,
í kvöld svo búinn verðir,
vís skal þér vöndurinn.”
Gudda (Gæist inn um dyrnar
og kemur): Jæja Jónsi minn.
Eg heyri þá að þú ert skáld.
Ekki vissi eg það áður. Það er
satt, að það eru ekki allar ástir
á andlitinu. Mér datt ekki í hug,
að þú værir svona Ijómandi vel
hagmæltur. Þú ert áreiðanlega
efni í bezta skáld, Jónsi minn.
Eg varð vör við þegar maura
púkinn gamli brá sér út; greip
þá tækifærið til að lauma til
þín svo litlum brauðbita, með
ósviknu sméri ofan á. Eg vona
að þú hafir gott af því greyið
mitt. En þú mátt ekki láta hús
bóndann komast að því; annars
er úti um okkur, og hann veltur
Ú1: af í hugsýki.
Jónsi: Mikið gull ertu Gudda
mín. Ekki hélt eg að þú værir
svona greind og góðsöm. Mér
verður gott af bitanum (smjatt-
ar). Það get eg fullvissað þig
um. Gott er smérið hér í Mið-
teigi. En heldurðu að eg fari að
tíunda fyrir okurkarlinum hvern
aukabita, sem þú kant að rétta
að mér? Ónei, ekki hann Jónsi
litli. En þú ert mikil blessuð guðs
sál Gudda mín.
Gudda (kánkvís): Já, það eru
nú ef til vill fleiri en hann Þor-
lákur gamli á Miðteigi og Jónsi
smali, sem segja það. Það getur
verið að það komi ekki öll kurl
til grafar hérna á Miðteigi. Það
getur komið sér vel að eiga vini,
þegar á liggur (hlær). En bless-
afur Jónsi minn; haltu þér sam-
an; ^nnars verður þetta seinasti
bitinn, sem eg lauma til þín.
Eg þarf að koma mér vel við
karlinn; eg hefi komist að því,
að hann geymir undir rúminu
sínu.
Jónsi: Vertu í eilífri náðinni
Gudda mín. Hann Jónsi smali
getur haldið sér saman þegar
hann vill; þú getur reitt þig á
mig. (Gudda fer).
(Þorl. kemur inn vandræða
legur á svipinn).
Þorl.: Heyrðu mig Jónsi minn.
Jónsi: Já, hvað viltu húsbóndi
góður?
Þorl.: Sástu nokkuð til hans
Ýrafellsmóra, þegár þú varst að
smala?
Jónsi: ójá, eg er nú heldur á
því; eg sá, meira að segja tvo
mórauða púka, sem voru að
flangsast hérna uppi á hálsinum.
En eg var ekki að blína á þá;
það get eg sagt þér; eg þakkaði
mínum sæla að sleppa með féð
ómeiddur.
Þorl.: Já, Jónsi minn. Það var
hver skepna í húsi og vel frá
öllu gengið, eins og þú sagðir.
Eg skal bæta þér fyrir skammirn
ar, og gleðja þig eitthvað, þegar
eg kemst í efni. Það hefir hlotið
að vera annaðhvort hann Ýra-
fellsmóri, eða bannsettir stráka-
gaparnir á Vaði, sem hafa verið
að jarma. Þeir eru verstu lymsku
limir, og bregða sér í allra kvik-
inda líki. Þeirra mesta yndi er að
geta leikið á heiðvirða menn.
(Tjaldið fellur)
S. S. C.
Dánarfregn
Þann 18. marz-mánaðar andað-
ist á Almenna sjúkrahúsinu í
Winnipeg, Mrs. Jarðþrúður Aðal-
heiður Eyjólfsson, frá Riverton,
Man., eftir stutta legu þar. Hún
var fædd 17. des. 1890, að Akra,
N.-Dak., ein af mörgum börn-
um hjónanna Jóns Jónssonar
Eastmann, frá Bót í Hróarstungu
í Suður Múlasýslu, og konu hans,
Guðlaugar Halldórsdóttir frá
Egilsstöðum á Völlum. Ólst hún
upp með þeim í Dakota, en síðar
í Nýja-íslandi. Af systkinum
hennar eru nú á lífi:
Anna, Mrs. S. Grímsson Milton,
N.-Dak.
Halldór, póstafgreiðslumaður,
Riverton.
Þórunn, Mrs. Halldór Ásgríms
son, sama stað.
Mrs. O. A. Rice, Rosseau, Minn.
Ólöf Ingibjörg, kona Jóns Ei-
ríkssonar, Riverton.
Eiríkka, Mrs. Herbert A. White
St. Vital, Man.
Eiríkur J. Eastmann, Elfros,
Sask.
Alexander Kristján, nú á
sjúkrahúsi á Gimli.
Guðrún, kona Stefáns Eyjólfs-
sonar, bónda að Tungu, við Riv-
erton.
Tveir bræður hinnar látnu dóu
í bernsku.
Miss Guðrún Aðalheiður Helga
son, í Winnipeg, er fóstursystir
hennar.
Þann 20. nóv. 1912 giftist Jarð-
þrúður Magnúsi Eyjólfssýni, frá
I Hóli við íslendingafljót. Hann er
næst elsti sonur heiðurshjónanna
Þorsteins Eyjólfssonar og Lilju
Hallsdóttir er þar bjuggu um
langa hríð, en eru nú bæði látin
fyrir nokkrum árum. Magnús og
Jarðþrúður námu land norð-vest
ur af Riverton í námunda við
Bjarkavalla brautiná, er liggur
um héraðið frá austri til vesturs.
Þar bjuggu þau með sæmd og
vaxandi velmegun í 32 ár. Sam-
einuðu þau mikið starfsþrek,
festu í öllum áformum, er varð
þeim sigursæl. Hin látna kona
var með afbrigðum þrekmikil og
hraust og naut fullra krafta nærri
að banadægri fram. Er því mikill
missir að Magnúsi og börnum
hans kveðinn, við fráfall henn-
ar; en miiVningin um fágæta
sameiningu krafta þeirra og far-
sælt hjónaband varpar geislum
á myrkvegu sorgar og viðskiln-
aðar.
Þau eignuðust fimm mannvæn
leg og góð börn er öll lifa, og
hafa verið foreldrum sínum á-
gætt samverkafólk, og að þess-
um tíma, hafa aldrei að lang-
dvölum að heiman verið.
Þau eru: ,
Þorsteinn Sigurjón.
Allan Oliver.
Lilian Vilfríður.
Herbert Eric Magnús.
Norman Lawrence Guðlaugur.
Útförin fór fram þann 23. marz,
frá heimilinu og kirkju Bræðra-
safnaðar í Riverton, og var undir
stjórn séra Bjarna A. Bjarnason-
ar, sóknarprestsins, er mælti á
ensku í kirkjunni, sá er þetta
ritar tók einnig þátt í athöfn-
inni á báðum stöðunum. Fjöl-
menni mikið var viðstatt. Saknar
umhverfið ágætrar konu, Bræðra
söfnuður trygglundaðrar starf-
andi konu, en ástvinirnir allir
ógleymanlegs ástvinar — er jafn-
an mun þeim í ljúfu minni.
S. ölafsson.
óur Printing Se-vice
is personal n bet-
tatimate to wWch «e
ter class P „voductns }'as
take pnde 'n,.Linctive cUen-
W<?n f°Give us the opportnni y
ífservingyon-
ffiolnmbw f rtss