Lögberg - 25.01.1945, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 25. JANÚAR, 1945
3
GRIKKLANDSMÁLIN
Bak við tjöldin
Eftir H. G. SWANSON
Yfirstandandi stjórnmála-
flækja Grikklands, á rætur sín-
ar að rekja til áþjánar þjóðar-
innar á síðastliðinni öld, þegar
mest af tekjum landsins var
fjötrað af framandi auðmanna-
samböndum. Núverandi “mála-
miðlun” í grískri innanlands-
pólitík er ætlað að treysta þau
tengsl.
Jöhn A. Levander, segir í bók
sinni “Greek Foreign Debt and
the Great Powers”: “Árið 1824
var 800.000 sterhrigpunda lán
veitt til Grikklands, á enskum
peningamarikaði. Þegar allur
kostnaður í sambandi við lán
þetta var dreginn frá, voru eftir
aðeins 348.000 sterlingspund, sem
allar tekjur landsins voru teknar
að veði fyrir, og þó sérstaklega
í ágóða af fiskiveiðum og salt-
Mndum. Sem frekari trygging
fyrir skilvíslegri greiðslu lánsins
voru allar ríkisfasteignir boðnar
fram sem veð.”
Hér er átakanlegt dæmi heims-
veldisstefnunnar og fjármála
viðjanna sem eru hennar skil-
getið afkvæmi. Takið eftir. Af
peningaláni er nam 3.888.000
dollurj.im og átti að borgast að
fullu, tóku Grikkir á móti tæp-
um helmingi, eða 1.591.280 doll-
ars. Á þennan hátt var gríska
þjóðin seld í ánauð.
Milli 1824 og 1890 voru flein
slík lán veitt og ætíð með álíka
þungbærum skilyrðum. Ágóða
þessara upphæða var varið ti!
styrktar og viðhalds framandi
konungsættar er stjórnaði land-
inu. Slík fjársóun var vitanlega
ófrjó og bjargaði í engu við
þrengingum og örbyrgð lands-
manna. Bóndinn var kafinn í
skuldum við jarðeigandann og
borgaði frá 24—50% rentu af
öllum lánum. Stjórnin hreyfði
hvorki hönd né fót til hjálpar
þjóðinni.
Af þessum ástæðum varð
Grikkland gjaldþrota árið 1893;
það tiltæki leiddi af sér samn-
trigagjörðir er stóðu yfir í fjög-
ur ár, en hindruðust 1897, er
Grikkir freistuðu að frelsa Krít,
sem þó mistókst með öllu. Þá
brutu Tyrkir undir sig Þessglíu
°g heimtuðu 20 milljón dollara
tryggingu. Samtímis því fara
handhafar skuldabréfa í Evrópu
fram á greiðslu gamalla skulda.
Ástandið var gjörsamlega von-
laust, svo Grykkir voru að lok-
um neyddir til að fallast á að
fjármálanefnd frá sex ríkjum,
taeki í sínar hendur alla yfir-
umsjón á tollum og tekjum
landsins. Þessi sex ríki voru.
Bretland, Frakkland, Þýzkaland,
ítalía, Rússland, Austurríki og
Ungverjaland.
Meiri lán voru enn hafin, til
að styrkja enn betur fjármála-
viðjarnar. Um 30 ára tímabil
voru verðbréf, er keypt voru
rneð 40% afföllum, leyst inn
riueð jafngildi.
Jafnvel árið 1941, þegar hinir
vösku Grikkir stöðvuðu fascista
hjarðir Mússólines og frelsuðo
þannig Egyptalánd og Súes
skurðinn, bergmálaði hljómu.:
gulra peninga, er voru vendilega
taldir og kyrlátlega komið fyrir
t tryggum stálskrínum til flutn-
iiigs í framandi land.
Hér er í stuttu máli undir-
staða og ástæða hinna framandi
ufskipta af sérmálum Grikkja —
að viðhalda fornri aðstöðu stór-
veldanna gagnvart fjármálum
landsins og þeirra höfuðerind-
reka, Georgs konungs, er sveik
lýðveldisdrauma þjóðar sinnar
árið 1939.
Grikkir vilja ekki kóng, sem er
aðeins innheimtumaður gífur-
legra rentupeninga fyrir erlenda
verðbréfaeigendur.
Hér er um Mf eða dauða að
tefla — um fascismann frá ár-
inu 1939, eða lýðfrjálst fyrir-
komulag.
Þess er getið að mannfall Breta
í Grikklandi hafi numið 40.000;
slíkt er hörmulegur mannskaði
og þeir vösku drengir verða
seint bættir. Það er einnig tjón
að þeirri einni milljón manna
af Grikkjum, er hafa falMð fyrir
sverðum, byssustingjum, exi
böðuls, orðið hungurmorða og
teknir gislar af nasistum. Slíkt
er hræðilegt manntjón hjá þjóð
er telur aðeins 8 miHjónir; þess
utan 1 milljón uppdráttarsjúkir
og 2 milljónir þjáðir af hinm
illræmdu hitaveiki. Börn eru öll
veikluð af ónógu og óhollu við-
urværi.
Það er heim til þessarar þjóð-
ar, sem er klæðlaus, hungruð og
heimilislaus, eftir fjögurra ára
M'fs og dauða baráttu við fas-
eismann, sem Georg konungur
hyggst að sigla beggja skauta
byr, sem höfuðokrari erlends
peningavalds.
Grikkir hafa borgað hinar
gömlu peningaskuldir að fullu
mörgum sinnum, og framtíðar
frelsi þeirra ætti því að vera
ábyrgst.
Þeir hefðu vafalaust ráðið
málum sínum til lykta bráðlega
og refsað samverkamönnum
faseista, sem nú eru verndaðir
af framandi her, ef þeir hefðu
verið látnir einum um sitt.
Hin víðtæku frelsissamtök
E.A.M. og þeirra vopnaði armur
E.L.A.S. eru aMs engir “uppreist-
arflokkar ofan úr fjöllunum”.
Þeir eru hrópandi rödd mikiis
meiri hluta hinnar lýðveldis-
sinnuðu þjóða, er hjálpaði svo
rækilega við burtrekstur nasista,
að örfáir menn féllu af Bretum
við landgöngu þeirra í Grikk
landi.
Það var her Rússa, er kom
gegnum Búlgaríu að norðan og
skæruher E.L.A.S. sem ráku
nasista út.
Samvinna Max Leeper, ráð-
herra Breta í Grikklandi og
Soobie herforingja í Aþenu, er
tákn tímans sem vert er að íhuga.
Margt bendir á að enn séu þanka
brotin frá MunicM í umferð og
valdapólitík brezkra íhalds-
manna vakandi.
Lauslega þýtt úr
Canadia Tribune.
Jónbjörn Gíslason.
Icelandic Can.
Club News
The annual meeting of the
Icelandic Canadian Club was
held Jan. 14th. in the lower
auditorium of the I.O.G.T. Hall.
There were approximately 75
people present. Seven new mem-
bers were welcomed into the
club.
Reports of the various officers
were presented. The treasurer,
Miss S. Eydal, was pleased to
show a credit, due largely t')
the exellent work of the social
committee, convened by Mrs.
Couch, in managing successfu!
functions.
The board of directors of the
Icelandic Canadian magazine
gave good accounts of their
activities. The director of “Our
War Effort”, Mr. G. Finnboga-
son, was ably represented by
his wife, who reþorted that 152
pictures of Canadian and Amer-
ican services personnel had been
printed in the magazine. Four
have received the Distinguished
Flying Cross, one the Bronze
Medal and one the Military
Medal.
Mrs. Hannes Lindal, News
Editor, reported that 44 pictures
of graduatés and scholarship
winners have been printed; also
40 pictures of outstanding citiz-
ens. There have been 5 full-page
write-ups of the achievements of
interesting people fram Canada
and the United States. Besides,
club news and activities have
been reported.
The Circulation manager, Mr.
H. F. Danielson, reported a
mailing list of approximately
1000. He read several letters of
appreciation including one from
the Hawaiian Islands.
The business manager, Miss.
Grace Reykdal, was quite pleased
to report a creditable bank
balance.
Judge W. J. Lindal, the chair-
man of the editorial board, in
presenting his report thanked the
club and the members of his
staff for their splendid cooppera-
tion, adding that the success of
the magazine was due to the
good work of the entire staff.
The magazine, he said, was one
and only one af the three main
functions which the club seeks
to fulfill. Many ethnic groups in
Canada, Icelanders included
were endeavouring to solve the
problem of what was the best
type of set-up to provide the
connecting link or series of links
between the land of the fathers
of these groups and themselves
as citizens. These connecting
links, Judge Lindal contended
are three in number:
1. An organization of a social
nature such as the Icelandic
Canadian Club which provides
the basis for the cultural activit-
L *
ies.
2. A magazine through which
there can be a free and constant
exchange of opinions by people
in America interested in Ice-
landic language, literature and
traditions. Obviously such a
Magazine has to be in the english
language.
3. A sohool or place of instruct-
ion serving a two-fold purpose:
first—to acquire a knowledge of
the history, the struggles and
aohievements and the Mterature
oí the people from whom we
have sprung. secondly — to
provide instruction in the Ice-
landic language.
The magazine staff for tha
ensuing year will be:
Chairman of the editorial
board, Judge W. J. Lindal.
Musiness Manager, Miss Grace
Reykdal.
Circulation Manager, Mr. H.
F. Danielson.
News editor, Mrs. H. J. Lindal.
Our War Effort, Mr. G. Finn-
bogason.
Editorial Staff:
Mrs. S. J. Sommerville.
Mr. J. G. Johanson.
Mr. B. E. Johnson.
Mr. G. Eliasson.
In presenting the President’s
report, Mrs. H. F. Danielson
complimented the club on it’s
various activities during the
year, which had many high-
lights; the visit in February ox
the Most Rev. Dr. Sigurgeir
Sigurdsson, who graciausly ac-
cepted an honorary member-
ship of the club; the testimonial
dinner on April 27th. honoring
Mr. Justice H. A. Bergman.
June 17th. was the day Ice-
land regained complete independ
ence. The club, together with
various Icelandic groups, marked
the day in a suitable manner.
The most outstanding of these
was the radio program broad-
cast over the C. B. C. network
when a Dramatic Cavalcade was
presented depicting some of the
highlights in Icelandic history
— together with greetings from
Rt. Hon. W. L. MacKenzie-King
and a short address by Judge
W. J. Lindal entitled — “The
Spirit of Iceland”.
The club has set up a com-
mittee of five to cooperate in
establishing a chair in Icelandic
at the University of Manitoba.
The new project, the Icelandic
Canadian School, which is
sponsored by the club in conj-
unction with the Icelandic
National League is attracting a
great deal of attention and com-
mendation. The average attend-
ance is 120 of whom 60 have
registered to attend regularly.
There will be seven remaining
lecutres which will continue into
the month of May.
In conclusion Mrs Danielson
thanked the club for their co-
opperation and wished it con-
tinued success in the New Year,
“which will bear the fruits of
it’s harmonious labours.”
The officers elected to serve
the coming year will be:
Past President, Mr. A. G. Egg-
ertson, K.C.
President, Mrs. H F. Danieí-
son.
Vice-President, Mr. W. 3.
Jonasson.
Secretary, Miss M. Halldorson.
Treasurer, Miss S. Eydal.
Executive Committee:
Judge W. J. Lindal.
Mrs. A. Blondal.
Mr. H. J. Lindal.
Mrs. J. Thordarson.
Miss S. Johnson.
Mr. G. Thorlakson.
Social Committee: -
Mrs. K. Finnson.
Mrs. R. Couch.
Miss A. Anderson.
Miss S. Bjarnason.
Miss. H. Eggertson.
Miss L. Thordarson.
Mrs. E. Anderson.
Mrs. C. Kirshaw.
Auditor:
Mr. J. Thordarson.
M. Halldorson,
Secratary.
Betel
Allir, sem þektu Dr. B. J.
Brandson, vissu hvílíkifr mann-
úðarmaður hann var. Þetta kom
í ljós á margan hátt, en ef til
vill, sérstaklega í sambandi við
þá stofnun er hann unni fremur
flestu öðru; Betel. Betel fór víst
sjaldan úr huga hans. Hann vitj-
aði gamla fólksins með frábærri
alúð á meðan heiilsa og kraftar
leyfðu; sendi stofnuninni gjafir
á jólum, og við önnur tækifæri,
og bar hann mestu umhyggju
fyrir velferð heimilisins á allan
mögulegan hátt. Umhyggja hans
var ekki endaslepp. 1 erfðaskrá
sinni erfleiddi hann Betel að
1.000.00, og meðtók féhxrðirinn
þessa upphæð nú fyrir fáum dög-
um.
Gjöf þessi kom á ákjósanleg-
um tímamótum þar sem nú er að
líða að þrítugasta afmælisdegi
stofnunarinnar. Betel var stofn-
að fyrsta marz 1915, er þess
Á mynd þessari sézt dálítiU hluti af skriðdrekafylkingum
Breta.
vegna þrjátíu ára gamalt fyrsta
marz 1945.
Nefndin tekur á móti þessu í
minningu um Dr. Brandson og
ekki einungis með þökk fyrir
þessa gjöf, heldur einnig alt það
sem Dr. Brandson og fjölskylda
hans hafa unnið og látið heimil-
inu í té, fyr og síðar.
J. J. Swanson, féhirðir,
308 Avenue Bldg., Wpg.
Business and Professional Cards
DR. A. BLONDAL
Physician & Surgeon
«02 MEDICAL, ARTS BLDO.
Sími 93 996
Heimili: 108 Chataway
, Sími 61 023
Dr. S. J. Johannesson
215 RUBT STREET
(Beint suður af Banninsr)
Talslml 30 877
•
VlBtalstiml 3—6 e. h.
DR. A. V. JOHNSON Dr. E. JOHNSON
Dentist
304 Eveline St. Selkirk
' •
6 06 SOMERSET BLDG. Office hrs. 2.30—6 P.M.
Thelephoííe 97 932 Phone offioe 26. Res. 230
Home Telephone 202 398
Frá vini
Office Phone Res. Phone
94 762 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours : 4 p.m.—6 p m.
and by appointment
DR. ROBERT BLACK Sérfræðingur í Augna, Eyrna, nef og hálssjúkdómum 416 Medical Arts Building, Graham and Kennedy St. Skrifstofusími 93 851 Heimasími 42 154 DRS. H. R. and H. W. TWEED Tannlœknar • 406 TORONTO GEN. TRCSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith st PHONE 96 952 W’INNIPEG

EYOLFSON’S DKUG (mpiMPrs
PARK RIVER, N.D. tslenzkur lyfsali Siitdips J&d,
Vólk getur pantaB meBul og •224 hotré Dame-
Pljót afgreiðsla. I
—
A. S. BARDAL 848 SHERBROOK 8T. Selur likkistur og annast um Ot- farir. Allur útbúnaður sú bezU. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu talsími 27 324 Heimilis talsími 26 444 Legsieinar ■em skara framúr Orvals blágrýti ob Manitoba marraarl BkrifiO eftir verOskrd GILLIS QUARRIES, LTD. 1400 Spruce St. Sími 28 S93 Winnipeg, Man.

HALDOR HALDORSON J. J. SWANSON & CO. LIMITED
hyggingameistari 23 Music and Art Butlding Broadway and Hargrave Winnipeg, Canada Phone 93 055 308 AVENUE BL.DG., WPG • Fasteignasalar. Leigrja hös. Ct- vega peningalán og eldsábyrgC. bífreiöaAbyrgC, o. 8. frv. Phone 97 538

INSURE your property with HOME SECURITIES LTD. 468 MAIN ST. Leo E. Johnson A. I. I. A. Mgr. Phones Bus. 23 377 Res. 39 433 ANDREWS, ANDREWS THORVALDSON AND EGGERTSON LögfræOingar 209 Bank of Nova Scotia Bldg. Portage og Garry St. Siml 98 291

TELEPHONE 96 010 Blóm siundvíslega afgreidd
H. J. PALMASON & CO. ™ ROSERY11» StofnaC 1905 4 27 Portage Ave. Sími 9 7 466 Winnipeg.
Chartered Accountants 1101 McARTHUR BUILÐING WINNIPEG, CANADA

Phone 49 469 Radio Service Specialists ELECTRONIC LABS. H. THORKELSON, Prop. The most up-to-date Sound Equipment System. 130 OSBORNE ST., WINNIPEG GUNDRY & PYMORE LTD. British Quality — Fish Nettlng 60 VICTOIUA STREET Phone 98 211 Vinnipeg tiianager, T. R. THORVALDBON íour patronage wlll be ippreciated

G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir. S. M. Backman, Sec. Keystone Fisheries Limited 404 Scott Block Sími 95 227 Wholesale Distributors of FRESH AND FROZEN FISH CANADIAN FISH PRODUCERS, LTD. J. H. Page, Managing Director Wholesale Distributors of Fresh and Frozen Fish. 311 Chambers St. Offiee Phone 26 328 Res Phone 73 917.

MANITOBA FISHERIES WINNIPEG, MAN. T. Bercovitch, framkv.stj. Verzla I heildsölu með nýjan og frosinn flsk. 303 OWENA ST. Skrifstofusfml 25 355 Heimasimi 55 463 — LOANS — At Rates Authorized by Small Loans Aet, 1939. PEOPLES FINANCE CORP. LTD. Licensed Lenders Established 1929 403 Tinie Blrtg. Phone 21 439