Lögberg - 29.11.1945, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 29. NÓVEMBER, 1945
3
Afmæliskveðja frá
Þjóðræknisfélaginu
Eftir dr. Richard Beck
(Flutt á 60 ára afmælishálíð Hins
evangelisk-lúterska kirkjufélags
íslendinga í Vesturheimi í Win-
nipeg, 22. júní 1945).
Herra forseti! Virðulegi sendi-
fulltrúi frá íslandi og aðrir góðir
gestir! Háttvirta samkoma!
Stjórnarnefnd Þjóðræknisfé-
lagsins er innilega þakklát fyrir
þá vinsemd, er framkvæmdar-
nefnd Hins evangelisk-lúterska
kirkjufélags íslendinga í Vestur-
heimi sýndi félagi voru með því
að bjóða því að eiga fulltrúa, er
flytti kveðjur á þessu söguríka
60 ára afmælisþingi kirkjufélags
ins. Jafnframt vil eg nota þetta
tækifæri til þess að þakka kirkju-
félaginu hjartanlega fyrir hinar
hlýju kveðjur, sem það sendi fé
lagi voru á 25 ára afmæli þess í ur’ núverandi féhirðir og Árni
fyrra vetur.
Slíkar kveðjusendingar eru
miklu meira virði en margan
grunar. Þær eru gagnskifti góð-
viljans, en einskis er oss fremur
þörf í félagslegu starfi á hvaða
sviði sem er.
Mér er það því sérstaklega ljúft
hlutverk að hafa verið falið að
flytja kirkjufélaginu kveðjur og
velfarnaðaróskir Þjóðræknisfé-
lagsi'ns á þessum merku tíma-
mótum í sögu kirkjufélagsins
Kirkjan íslenzka vestan hafs hef-
ir verjð meginstoð í þjóðræknis
baráttu vorri á liðinni tíð. Trú-
rækni og þjóðrækni hafa mjög
fallið í sama farveg, verið vígðir
og fastknýttir þættir í sögu ís-
lendinga í landi hér. Og enn eru
þeir áreiðanlega margir í vorum
hópi, sem heilhuga taka undir
með skáldinu:
“Og allir þeir, sem guði sínum
gleyma,
þeir glata fyrstir sinni þjóð.”
Dess, sem hann hefir skipað sess
vara-forseta og ritara; Ásmundur
Jóhannsson, féhirðir og vara-
féhirðir árum saman, umsjónar-
maður laugardagsskóla félagsins
meir en áratug, er átt hefir
tringum 20 ár sæti í stjórnar-
nefnd þess; Árni Eggertsson, fé-
hirðir félagsins í hálfan annan
áratug, er einnig gegndi embætti
vara-forseta; Guðmann Levy,
fjármálaritari í meir en 10 und-
anfarin ár; Sigurbjörn Sigurjóns-
son, skjalavörður félagsins fyrstu
tvö árin; Sigurður W. Melsted,
skjalavörður árum saman; Finn-
ur Johnson, er gegndi því em-
oætti um fjögra ára skeið;
Klemens Jónasson, fjármála- og
vara-fjármálaritari um nokkur
ár; Mrs. Ingibjörg Jónsson, vara-
ritari um allmörg ár og skóla-
stjóri laugardagsskólans um
langt skeið, eina konan, sem átt
hefir sæti í stjórnarnefndinni;
Grettir L. Jóhannson ræðismað-
Ekki er það heldur orðinn
neinn smáræðisskerfur, sem
þetta kirkjufélag hefir, beint og
óbeint, lagt til þjóðræknislegrar
viðleitni vorrar, til varðveizlu
máls vors, hugsjóna-arfs og ann-
ara menningar-verðmæta vorra,
með víðtæku og margþættu
starfi sínu á liðnum 60 árum.
Fyrir þá mikilvægu starfsemi í
þágu þjóðræknismála vorra vil
eg, í nafni Þjóðræknisfélagsins,
þakka kirkjufélaginu af heilum
huga jafnframt því, sem eg flyt
þér, herra forseti, prestum
kirkjufélagsins og safnaðafólki
þess í heild sinni kærar kveðjur
félags vors og blessunaróskir
ykkur öllum til handa.
Hér er vitanlega hvorki stað-
ur né stund til þess að rekja nán-
ar fjölþætta hlutdeild kirkjufé-
lagsins í Þjóðræknismálm vor-
um, þó fróðlegt hefði verið, né
heldur hægt að geta allra hinna
mörgu í hópi félagsmanna þess,
karla og kvenna, sem verið hafa
einlægir unnendur þeirra mála
og lagt þeim lið víðsvegar um
bygðir vorar. Eg verð að láta
mér nægja að nefna þá eina úr
þeirra flokki, sem mest hafa kom-
ið við sögu Þjóðræknisfélagsins,
skipað þar lengst embætti eða
eiga nú sæti í stjórnarnefnd þess,
jafnhliða því, sem þeir hafa gegnt
öðrum nefndarstörfum í þágu
þess.
•Úr hópi prestanna eru það séra
Jónas A. Sigurðsson, árum sam-
an forseti Þjóðræknisfélagsins;
séra Rúnólfur Martéinsson, fyrr-
um vara-forseti þess og um mörg
ár skólastjóri laugardagsskóla
þess; séra Valdimar J. Eylands,
vara-forseti félagsins um all-
mörg undanfarin ár og áður rit-
ari þess og vara-ritari; séra Sig-
urður Ólafsson, fyrv. ritari þess;
séra Egill H. Fáfnis, núverandi
vara-féhirðir og fyrverandi vara-
fjármálaritari, og séra B. Theo-
dore Sigurðsson, fyrverandi vara
ritari. .
Úr flokki leikmanna skulu
þessir sérstaklega nefndir: Jón J.
Bíldfell, forseti Þjóðræknisfé
lagsins um margra ára skeið, auk
G. Eggertson, K.C., núverandi
vara-fjármálaritari. Enn aðra
mætti nefna úr leikmannahópi
félagsins, þó eigi verði lengra út
í þær sakir farið. En þeim öll-
um, sem þar eiga hlut að máli,
bera sérstakar þakkir fyrir á-
huga sinn og menningarlega
starfsemi í þá átt.
Minnugur er eg þess einnig, að
jafnframt þv(, sem haldið er á
þessu þingi 60 ára stafsafmæli
kirkjufélagsins, er að verðugu
minnst 100 ára afmælis hins mik-
ilhæfa og ástsæla leiðtoga þess,
dr. Jóns Bjarnasonar. Hann var
Islendingur og þjóðræknismað-
ur í orðsins fegurstu og sönnustu
merkingu; vildi bæði varðveita
og ávaxta hinn íslenzka menn-
ingararf sinn og að vegur hinnar
íslenzku þjóðar yði sem mestur.
Hann getur verið oss til fyrir-
myndar um heilhuga og heil-
brigða rækt við ættar- og menn-
ingarerfðir vorar, og enn er
snildarræðan, sem hann flutti á
fystu þjóðhátíðinni íslenzku
vestan hafs, í Milwaukee, 2.
ágúst, 1874, hin tímabærasta
þjóðræknishvöt.
“Saga er minnug sinna manna.
Á sigurspjöldum minninganna
hvertTmfn er römmum rúnum
fest.”
Þannig komst Valdimar V.
Snævarr sálmaskáld að orði í
hinum fagra lofsöng sínum í lýð-
veldis-hátíðarhefti Kirkjuriisins
í fyrra. Skylt er oss einnig að
geyma í þakklátum huga minn-
inguna um þá, sem hæst hafa
borið merki manndóms og menn-
ÍQgarerfða vorra á hérlendum
vettvangi. Slík ræktarsem i er
trúmenska við hið bezta í sjálf-
um oss. En óhögguð standa orð
Jóns Magnússonar skálds:
“Þú þjóð, sem tignar trúmensk-
una í verki,
hún tendrar eilíf blys á sinni
gröf.”
Vér lifum á tímum hinna ör-
lagaríkustu atburða. Aldrei hafa
vorar borgaralegu skyldur lagt
oss þyngri byrði á herðar; aldrei
hafa meiri kröfur vgrið til vor
gerðar sem kristinna manna og
kvenna. Mættum vér verðá sem
drengilegast við þeim kvöðum og
kröfum samtíðarinnar. Og eg á
ekki betri ósk kirkjufélaginu til
handa en þá, að það megi epn
um langt skeið leggja sem drýgst-
an og margþættastan skerf til
hinna íslenzku félagsmála í landi
hér og til auðugra menningarlífs
þeirra landa, sem vér búum í,
Canada og Bandaríkjanna. Eg
lýk máli mínu með orðum sálms-
ins ódauðlega:
Faðir andanna,
frelsi landanna,
ljós í lýðanna stríði,
send oss þitt frelsi,
synda slít helsi,
líkna stríðanda lýði.
Faðir ljósanna,
lífsins rósanna,
lýstu landinu kalda,
Vertu oss fáum,
fátækum, smáum,
líkn í lífstríði alda.
Frú Margrét Þorbjörg
Jensen
(Frh. af bls. 2)
þá vék hann að því, hvers vegna
ísland hefði í huga hans orðið
ættlandi hans yfirsterkara-
Það var fjallkonan íslenzka,
sem heillaði mig ungan, sagði
hann, hún, sem veitti mér þrótt
og styrk og alt hið bezta, sem
nokkrum manni getur hlotnast.
Það var réttara sagt hin besta
dóttir Fjallkonunnar, sem hér
situr mér við hlið, sagði hinn
áttræði öldungur, og var eins
hrifinn og hamingjusamur og
þegar hann sat með henni á
brúðarbekknum í Krosshúsi á
Akranesi vorið 1886.
Frú Þorbjörg og Thor Jensen
hafa átt óvenjulega miklu barna-
láni að fagna sem kunnugt er.
Alls eignuðust þau 12 börn
og eru 10 þeirra á lífi: Frú
Camilla Hallgrímsson, ekkja
Guðmundar T. Hallgrímssonar
héraðslæknis, Richard Thors
framkvæmdastjóri, giftur Jónu
Þórðardóttur Guðmundssonar,
Kjartan Thors framkvæmda-
stjóri, giftur Ágústu Björns-
dóttur Jenssonar, Ólafur Thors
forsætisráðherra, giftur Ingi-
björgu Indriðadóttur Einarsson-
ar, Haukur Thors framkvæmda-
stjóri, giftur Soffíu Hannesdótt-
ur Hafstein, Kristín gift Guð-
mundi Vilhjálmssyni fram-
kvæmdarstj. Eimskipafélagsins,
Kristjana, gift Gunnar Melström
í Stokkhólmi, Margrét, gift Hall-
grími F. Hallgrímssyni forstjóra
fyrir h.f. Shell, Thor Thors, sendi
herra, giftur Ágústu Ingólfsdótt-
ur Gíslasonar og Lorentz Thors,
bústjóri, giftur Gyðu Jónsdóttur,
Hermannssonar, og eru þá tal-
in systkinin 10, sem á lífi eru,
en yngsti bróðirinn Hilmar Thors
lögfræðingur andaðist fyrir 6
árum síðan, var giftur Elísabetu
ólafsdóttur Björnssonar. — Af-
komendur Thor Jensen og frú
Þorbjargar eru nú samtals hátt á
6. tug og bera margir þeirra ó-
tvírætt ættarmót frú Þorbjarg-
ar.
Segja má því með sanni um
þessa merkiskonu það, sem
skáldið kvað:
Sem móðir hún býr í barnsins
mynd,
það ber hennar ættarmerki.
Svo streyma skal áfram lífsins
lind,
þó lokið sé hennar verki.
4-f
Þegar eg fyrir nokkrum árum
inti Thor Jensen eftir því, hvort
hann hefði haft konu sína í ráð-
um með sér í storfum hans og
meiriháttar fyrirætlunum um
dagana, gat hann ekki varist
brosi yfir ókunnugleik mínum.
“Alt okkar líf,” sagði hann,
“hefir verið eitt samtal.” Betur
varð ekki komið orðum að hinu
rétta svari.
Það verður hverjum manni
minnsistætt, sem hefir fengið
tækifæri til að kynnast svo fögru
æfikvöldi sem hjónanna á Lága-
felli. Er þau litu yfir farinn veg,
yfir skin og skugga æfinnar,
blasti við þeim, að við hvert fót-
mál höfðu þau leitað að óskum
hvors annars, til þess að greiða
götuna, létta áhyggjurnar, leiða
hugann inn í sólarlönd bjartra
vona og endurminninga. Kynni
af slíku æfiskeiði styrkir þá trú,
að líf manna geti orðið óslitin
sólskinsstund.
Á fögru sumarkvöldi horfðum
við eitt sinn sem oftar, hinn átt-
ræði öldungur og eg, frá Lága-
fellshæðinni yfir víðar ræktar-
lendur, fjöll og hálsa og sólblik-
andi voga, dáðumst að því, hví-
líkan yndisleik íslenzkur fjalla-
og fjarðafaðmúr getur opinber-
að mannlegu auga í kvöldsólinni-
Fátækleg orð mín geta litlu lýst
af því. Og heldur ekki hjartans
fögnuði húsbóndans, ér konan
hans birtist honum og brosti til
hans í kvöldskininu. Því hún
var það fegursta, sem hann hafði
kynst í lífinu í sjón og í reynd.
V. St.
—Mbl. 24. október
Business and Professional Cards
Til Stokkhólms og
Hafnar
Er UNRRA þinginu lauk fór
Magnús Sigurðsson til Stokk-
hólms. Þar var þá stödd amer-
ísk nefnd frá Federal Reserve
System, sem er að ferðast víða
um lönd til að kynna sér fjár
málaástand og horfur í heim
inum. Formaður þessarar nefnd
ar er dr. Goldenweinser, fjár
málafræðingur mikill og talar
hann m. a. rússnesku reiprenn-
andi. Nefnd þessi hafði verið
ferðalagi í Englandi, Frakk
landi, ítalíu, Svisslandi, Dan-
mörku og frá Svíþjóð var ferð-
inni heitið til Finnlands, Moskva
og síðan til Belgíu og Hollands.
Magnús Sigurðsson átti við-
töl við nefndarmenn. Þótti hon-
um það hinn mesti fengur að
fá tækifæri til að kynnast þess-
um mönnum og . skoðunum
þeirra á alþjóðafjármálum. —
Kyntist hann nefndarmönnum
fyrir milligöngu vinar síns
Ivars Rooth aðalbankastjóra
Ríkisbankans sænska.
Eftir nokkra daga dvöl í Sví-
þjóð hélt Magnús Sigurðsson til
Danmerkur til að hitta þar
bankastjóra danska þjóðbank-
ans og Landmansbankens og í
einkaerindum, en kom svo fljúg-
leiðis heim á sunnudaginn var-
Mbl. 11. sept.
Pre-Xmas Specials
MACHINELESS
OIL WAVE
Nearest thing to na-
tural wavy hair, this
new wave puts life
into your hair. A
flick of the comb,
and you have a
beautiful hair-do.
Reg-. 7.50
$5
.00
VITAMINE CREAM
OIL PERMANENT
A perfect wave with CA RR
the hair dressed in
newest Xmas mode. w
Reg. $5.00
Miss M. Einarson and Willa Anderson, two of our star
operators, extend a personal welcome to their Icelandic
friends and patrons.
NU-FASHION BEAUTY SALON
PHONE 97 703
(Opposite Eaton’s)
327 PORTAGE
DR. A. BLONDAL
Physicrian & Burgeon
««1 MEDICAL ART8 BLDQ.
Strai 93 996
Helmili: 108 Che.te.way
8imi «1 02 8
DR. A. V. JOHNSON
Dentitt
•
»«« BOMERSET BLDO
Thelephone 97 932
Home Telephone 202 SM
Talsími 95 826
Heimilis 53 893
Dr. K. J. Austmann
Sérfrœðingur í augna, eyrna, nef
og Kverka sjúkdómum.
704 McARTHUR BUILDING
Cor;. Porag-e & Main
Stofutími 4.30 — 6.30
Laugardögum 2 — 4
•DR. ROBERT BLACK
SérfneOlnrur { Augna, Kyrna, nef
og h6.1asjúkdömum
41« Medlcal Arts Bulldlng,
Oraham and Kennedy 8t.
Skrlfstoíustml »3 851
Helmaetml 43 114
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER. N.D
talenakur 1yfaaU
Fdik getur paotaC meSul og
annað me8 pðstl.
Fljöt efgrelðsla.
A. S. BARDAL
8 48 SHERBROOK ST.
Selur Ukklstur og anneet um *t
farir. Álfur útb’önaðar sft bssti.
Bmtfrsmur seíur hann allskonar
minniavarða ðg legsteina.
Skrifstofu talstmt 27 824
HeimlUs taletml 2« 444
HALDOR HALDORSON
bvafftn gameiatar1
28 Music and Art Building
Broadway and Hargrave
Wlnnipeg, Canade
Phone »8 055
XN8URE your property wlth
HOME SECURITIES LTD.
468 MAIN ST.
Lso E. Johnson A. I. I. A. Mgr.
Phonee Bus. 23 377 Rea. 39 433
TELEPHONE 94 358
H. J. PALMASON & CO.
Chartered Accountanta
1101 McARTHUR BUILDINQ
WINNIPEQ, CANADA
Phone 49 469
Radio Servlce Speclellate
ELECTRONIO
LABS.
H. THORKELSON, Prop.
The mott up-to-dete Sound
Equlpment Syetem.
1M OSBORNK ST.t WINNIPEG
Q. F. Jenaaaon, Pree. Man. Dlr.
Keystone Fisheries
Limited
404 Scott Block
Slml 95 227
Wholeaala Diatributora af
FHSBH AHD FROZEN FIBH
MANITOBA FISHERIES
WINNIPKO, VtAN.
T. Beroovitch, framhv.ati.
Verzle 1 heildsölu msð nfjan og
froelnn flek.
202 OWENA ST.
Skrlfetofueimi 25 255
Haámasfml 65 4C2
Argue Brothers Ltd.
Reál Eatate — Financlal —
and Insurance
Lombard Building, Wlnnipeg
J. DAVIDSON, Rep.
Phone 97 291
Dr. S. J. Johannesson
215 RUBY STRBHJT
(Belnt euður af B&nning)
Talrtmi 30 87T
Vlðtalstlml I—( e. h.
Dr. E. JOHNSON
104 Evellne 8t. Selklrfc
Offiee hre. 2.80-
Phone offlce 26.
« P.M
Ree 11«
Ofíice Phone
94 762
Res. Phone
72 40»
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDQ.
Oífloe Houra: 4 p.m.—« p i
and by appointment
DR8. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlaaknar
•
«0« TORONTO QEN. TllOSTS
BUILDINQ
Cor Portage Ave. og BoíIUi
PHONE 96 952 WINNIPBQ
Dr. J. A. Hillsman
SURGEON
308 Medical Arts Bldg.
PHONE 97 329
Dr. Charles R. Oke
Tannlœknir
For Appointments Phone 94 908
Office Hours 9—6
404 TORONTO GEN. TRUSTS
BUILDING
283 PORTAGE AVE.
Winnipeg, Man.
L«g«t»ln»r
eem skara framör
Orvala blAgiYti
og Manitoba marmeri
Bkrifið eftir verðakrá
GILLIS QUARRIES. LTD.
1400 Spruce St. Siml II
Winnipeg, Man.
J. J. SWANSQN A CO.
LIMITBD
20 8 AVENÚE fiLDG., WPQ.
•
Fasteignasalar. Leigja hös. ®t-
vega peningalán og eldsibyrgS.
bifreiðaftbyrgí, o. s. frv.
Phone 97 628
ANDREWS. ANDREWi
THORVALDSON ajtd
fiGGERTSON
Lðp/rœdinpor
2«« Bank óf ííovg ðootla BMfl
P'ortag9 og Gvrry §t-
Stmi 98 291
Blóm stundvíslega ligretii
THE ROSERY
LTD.
Stofnað 1905
♦ 27 Portage Ave. Slml 97 4M
Wlnnipeg.
GUNDRY PYMiRE LTI.
Brltlah Quality — Flsh NfctMag
«0 VICTORIA 8TREHT
Phone 98 211
Vlnnlpeg
Uanaoer. T. R. THORTJlLMOU
four patronags wlll bs
ippreciated
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J b. Papa, Manapino Direetet
Wholesaie Dlstributors ot
Frssh and Frozen Tlsh.
311 Chambers St.
Offics Phone 26 322
Rea Phone 73 917.
H
HAGBORG U
fuel co. n
Dial 21 331
(C.F.L.
No. 11)
21331