Lögberg - 26.06.1947, Qupperneq 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. JÚNl, 1947
5
!E
ÁmjeAMÍL
rVENNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Ferð til sumarbúða Banda-
•ags Lúterskra kvenna
Um hádegisbil á sunnudag
inn safnaðist saman hópur ís-
ienzkra kvenna hjá Columbía
Press, hér í borginni; stigu þar
npp í stórann fólksflutningsbíl
og óku af stað í norðurátt; ferð-
inni var heitið til hinna nýju
sumarbústaða, er Bandalag lút-
orskra kvenna hefir reist í
Kjalvík við strönd Winnipegs-
vatns. Þennan dag átti að setja
tuttugasta og þriðja ársþing
Bandalagsins, ennfremur átti
að vígja samkomuskálann, er
þar hefir verið reistur í minn-
ingu um íslenzka hermenn, er
féllu í heimsstyrjöldunum
tveim.
í bílnum voru 39 konur —
orindrekar á þingið frá Winni-
Peg, og frá hinum dreifðu ís-
lendingabyggðum, og svo gest-
lr, sem viðstaddir vildu vera við
athöfn þessa dags.
Þótt dynjandi rigningu
dembdi niður, svo varla mátti
greina landslagið út um glugg-
ana, lét þetta ferðafólk slíkt
ekki á sig fá, enda var notalegt
Jnni í bílnum og konurnar voru
1 sólskinsskapi; þær hlökkuðu
auðsjáanlega til 'þess að koma
1 hina friðsælu sumarbúðir sín-
ar norður við vatnið. sem þær
höfðu lagt huga og hjarta í að
stofna, og ennfremur að hitta
vinkonur sínar og samverkafólk
a ný.
Glaðværð og kátína ríktu í
hílnum og ekki leið á löngu þar
«1 konurnar „tóku lagið“ og
var sungið af krafti á báðum
niálunum; okkar góðu farar-
stjórar, frúrnar, Fjóla Gray og
Flora Benson, reyndust og hin-
lr prýðilegustu. forsöngvarar.
Þegar komið var til Selkirk,
slóst annar stór fólksbíll í för-
lna og var hann einnig þéttset-
lnn- Nú var ekið eins og leið lá
þar til komið var fjórar mílur
n°rður fyrir Winnipeg Beach;
þar var sveigt austur af vegin-
um og blasti þá við sjónum
naargar reisulegar, hvítmálaðar
hyggingar með rauðmáluðum'
þökum, er skiptu litum fagur-
lega við iðgrænan skóginn er
hmkringdi þær. Bíllinn nam
staðar við stærstu bygginguna;
það var samkomuskálinn, sem
Vlgja átti þennan dag; við vor-
Uln komin í sumarbúðir Banda-
lagsins.
Nokkuð stór hópur fólks stóð
nti og fagnaði komumönnum,
en fleiri voru inni í skólanum,
þVl enn draup rigningin úr
]°fti, en nú var hún létt, mjúk
°g hlý — gróðravökvi, er jörðin
þsrfnaðist eftir langvarandi
þurka.
ræður þeirra
og Lincolns y'fir
hermönnum. Var sú
binan skamms var skálinn
þéttskipaður fólki, og athöfnin
°fst með sálmasöng og fagurri
eS hjartnæmri bæn, er séra
húli Sigurgeirsson flutti. — Þá
utti séra Bjarni Bjarnason ít-
nrhugsaða prédikun; vitnaði
ann meðal annars í hinar
"aegu útfarar
Poriklesar
follnum
fyrri flutt fyrir tuttugu og
, mur öldum síðan og hafa,
Slðan þá, verið fluttar þúsundir
Sainskonar prédikanna; er það
^gtegur vottur þess, hve lítið
mannkyninu hefir farið fram í
Pns^u langa tímabili. — Fólkið
^.°® a fætur og draup höfði í
Jnpri, sorgþrunginni þögn
^eSan séra Skúli las nöfn
nna ungu, vösku, íslenzku
manna, er fórnuðu lífi sínu fyr-
J and og þjóð í síðustu tveim
'^jöldum.
ffinn nýkjörni forseti, lút-
erska kirkjufélagsins, séra Egill
Fáfnis, vígði minningarskál-
ann; æfður söngflokkur frá Ár-
borg annaðist um sönginn og
Hermann Félsted söng einsöng.
öll þessi minningarathöfn var
í senn fögur og áhrifamikil.
Minningarskálinn, sem enn
er ekki fullgerður vegna þess
að erfitt hefir verið að fá efni
til hans, hefir að mér skilst ver-
ið að mestu reistur fyrir fé, er
gefið hefir verið í minningu um
fallna, íslenzka hermenn; þenn-
an dag var skýrt frá mörgum
gjöfum er Bandalaginu hafa
nýlega borist fyrir skálann:
allari og kross frá ungu fólki,
undir forustu Mrs. Skúli Sigur-
geirsson, er sótt hefir námskeið
Bandalagsins á undanförnum
árum — smíðað hefir Helgi
Helgason á Gimli af miklum
hagleik; — fagrir krystals-ljósa-
hjálmar í minningu Sigurjóns
Einarssonar, frá vinum og ná-
grönnum, fyrir atbeina Minerva
kvennfélagsins; píanó frá Mrs.
H. G. Henrickson, Winnipeg;
orgel frá kvennfélaginu „Fjól-
an“ að Brown, Manitoba. 150
stólar frá Selkirk, fyrir atbeina
lúterska kvennfélagsins þar, og
Soldier’s Welfare Club, skraut-
rituð skrá yfir nöfn fallinna,
íslenzkra hermanna, er Miss
Josephine Ólafsson skrautritaði
og gaf. Auk þessa var altarið
þakið fögrum minningar-blóma-
gjöfum.
Að minningarathöfninni lok-
inni tók Mrs. Ingibjörg Ólafsson
við stjórn og setti tuttugasta og
þriðja ársþing Bandalags lút-
erskra kvenna. Þvi næst var öll-
um viðstöddum boðið í matar-
skólann og veittur þar hinn
besti beini.
Fjórir svefnskálar eru þarna:
fyrir starfsfólkið, stúlkurnar,
drengina og sá minsti verður
notaður sem sjúkrahús, ef þörf
gerist. Margar konurnar fóru
nú að útbúa svefnstaði sína, og
sumar, er langt voru að komn-
ar, lögðu sig til hvíldar. Kvöld-
samkoman átti að byrja kl. 7.30.
Mér varð reikað ofan að vatn-
inu; það hefir ávalt eitthvað
seiðmagn fyrir þá, er alist hafa
upp við strendur þess; þennan
dag var niður þess léttur og
seiðandi. Eg geng norður með
þessari sendnu strönd og tíni
skeljar. Hér er aðgrunt, en hve
börnin munu hafa gaman af
því að vaða hér og baða sig! —
Víðines — Willow Point — er
næsti tangi fyrir norðan; mig
langar að ganga fram á tang-
ann, en lendi í leirleðju og sný
til baka. Nú fer að rifjast upp
fyrir mér saga þessa staðar; hér
bar íslenzku landnámsmenniná
fyrst að garði í kassabátunum
sínum fyrir 72 árum síðan; hér
stigu þeir fyrst á land í Nýja Is-
landi. Eg sé þá í huganum berj-
ast við að róa smábyttum sín-
um að landi og koma hinni fá-
tæklegu búslóð sinni fyrir á
sandinum; hér er heilög jörð.
Eg sný aftur til sumarbúð-
anna; rétt fyrir sunnan þær
gefur að líta frábærilega mynd-
arlegt bændabýli; kindur, lömb
og hestar eru á beit rétt fyrir
sunnan girðinguna. Hér er bú-
sældarlegt, hér er fagurt um-
hverfi, kyrrð og friður. Þetta
er landnámsjörðin, Kjalvík; —
þar nam Skapti Arason land, en
hann var í fyrsta landnema-
hópnum í Nýja íslandi 1875.
Þegar hann flutti til Argylebygð
ar 1881, tók bróðir hans, Bene-
dikt Arason, við jörðinni og þar
búa nú synir hans.
Bandalag lúterskra kvenna
hefir valið sér söguríkann, fagr-
an og hentugan stað fyrir sum-
arbúðir sínar, en þær hafa ekki,
að mínu áliti, verið eins heppn-
ar í vali á nafni á þessum stað,
þær nefna hann Sunrise Camp.
Það nafn er ekki samboðið
staðnum eða stofnuninni. Sum-
arbúðirnar eru á einum sögu-
ríkasta stað Vestur-lslendinga;
þær hafa verið reistar fyrir fé,
sem gefið hefir verið í minn-
ingu um íslenzka frumherja og
íslenzka hermenn. Væri það
ekki rétt og jafnvel sjálfsagt
að þetta væri innifalið í nafni
stofnunarinnar. Ef til þess
kæmi, sem allir sterkir menn af
okkar þjóðarstofni neita að
sætta sig við, að Vestur-íslend-
ingar tíni tungu og þjóðernis-
meðvitund sinni í þessu landi,
hver mun þá muna að þessar
sumarbúðir íslenzkrar æsku
voru reistar af íslendingum í
minningu um afrek íslendinga?
öll þjóðarbrot í þessu landi,
hafa lagt sögunni til nöfn. —
Islenzku nöfnin sóma sér eins
vel og hin. Gimli, Lundar, Geys-
ir, Hecla, Reykjavík og mörg
fleiri prýða landabréfið; þau
gefa til kynna að þarna hafi ís-
lenzkir menn verið á ferð.
Eg vakna úr þessum hugleið-
ingum við það að tími er kom-
inn til þess að fara aftur í sam-
komuskálann; ég flýti mér á
fund ferðafélaga míns, frú Sig-
þóru Tómasson. Eftir litla stund
erum við setstar í samkomusal-
inn. Samkomustjóm erú örugg-
um höndum forseta Bandalags-
ins, Mrs. Ingibjargar Ólafsson;
hún býður fyrst crðið yngsta
presti kirkjufélagsins, séra Erik
Sigmar. Hann fer nokkrum vel
völdum orðum um hið mikil-
væga starf Bandalagsins og
óskar þeim allra heilla. — Séra
Egill Fáfnis, sem áður var
sóknarprestur Argyle-bygðar,
mælir fögrum minningarorðum
um merka landnámskonu úr
þeirri bygð, Kristínu Kristop-
herson og færir Bandalaginu að
gjöf, í minningu hennar, stóra
og vandaða biblíu frá Frelsis-
söfnuðinum að Grund í Argyle.
Mrs. Ólafsson minntist hennar
einnig fagurlega.
Þá flytur erindi, Miss Marga-
ret Nix, frá heilbrigðismála-
deild Manitoba-fylkis; mun hún
ein sú allra hraðmælskasta
kona hér um slóðir og leikari
góður; var erindi hennar prýði-
legt, sem vænta mátti. Mrs. G.
Thorleifsson frá Langruth,
flutti vandað erindi um sunnu-
dagaskólastarf; hún hefir beitt
sér fýrir slíku starfi í fjölda
mörg ár og veit því hvað hún
er að tala um, enda var erindi
hennar vel þegið. Mrs. H. Frank
skemti með söng og Mrs. Alli-
son Miller með píanóleik; báð-
ar frá Gimli. Lítil, glóhærð
stúlka, Lorna Stefánsson frá
Gimli, er söng yfir útvarpið í
vetur og fékk lof fyrir, söng
Brynjólfur Þorláksson . . .
(Frh. af bls. 4)
meðan Brynjólfur var dóm-
kirkjuorganisti, hvíldi sönglíf
bæjarins aðallega á herðum
eins manns, og það var dóm-
kirkjuorganistinn.
Aðalstarf Brynjólfs fyrir söng
lif okkar hér á landi féll meðan
hann gegndi þessu embætti og
skal nú stuttlega á það minst,
í tilefni af áttræðisafmæli hans.
Brynjólfur er fæddur 22. maí
1867 í Nýjabæ á Seltjarnarnesi.
Faðir hans var söngelskur mað
ur, æfði söngflokk og lék á
langspil í barnaskólanum í
Seltjarnarnesi lærði Brynjólf-
ur að þekkja nótur hjá Guð-
mundi Einarssyni í Bollagörð-
um, síðar bónda á Nesi við Sel-
tjörn. Fyrsta hljóðfærið sem
Brynjólfur eignaðist, bjó hann
sér til sjálfur. Var það einskon-
ar zítar með tíu látúnsstrengj-
um og gat hann spilað á það tví-
raddað. Hann hafði heldur kosið
að eignast harmoníum, en fjár-
hagurinn leyfði það ekki. Hann
lærði þó að leika á harmoníum
hjá Jónasi Helgasyni — als tíu
tíma — og fékk að æfa sig á
stofuorgel hjá Benedikti Árna-
syni gullsmið. Benedikt leyfði
fleiri piltum að æfa sig á stoíu-
orgelið endurgjaldslaust. Seinna
lærði hann að leika á píanó hjá
frú Önnu Petersen. Var hún á-
gætur kennari með menntun
frá Kaupmannahöfn. Árið 1897
fékk hann utanfararstyrk hjá
Alþingi og dvaldi síðan vetur-
inn 1898—1899 í Kaupmanna-
höfn og lærði orgelleik hjá
próf. Nebelong, organista við
St. Jóhannesarkirkjuna, en tón-
fræði hjá P. Rasmussen, organ-
ista við Garnissonskirkjuna. —
Þetta var stuttur námstími, en
af honum hafði hann samt mik-
ið gagn og ennfremur heyrði
hann í Kaupmannahöfn góða
þrjú lög og hafði fólk sérstak-
lega ánægju af því að heyra
hana syngja íslenzka lagið,
Erla. Samkoma þessi var skemti
leg og fróðleg.
Að henni lokinni var okkur
aftur boðið í borðsalinn, og enn
var þar gnægð matar og drykkj-
ar. Við gæddum okkur á þessu
og kvöddum síðan vini og kunn-
ingja með þakklæti fyrir yndis-
legan dag og óskuðum Banda-
lagi lúterskra kvenna alls góðs.
Ferðin heim til Winnipeg var
eekki alveg æfintýrasnauð, en
frá henni verður ekki sagt að
sinni.
Geo. R. Waldern, M. D.
Physician and Kurpeon
Cavalier, N. D.
Offic.e Phone 95. House 108.
mu carit tnu/
' íetfoi
FORT
Wv
t íX
íT\
Genuine Pliofilm seals in the rich, fresh flavour of
Fort Garry Coffee — combines quality with economy!
Enjoy Fort Garry Tea, too.
H U D S O N ' S
COMPANY PRODUCT
tónlist og telur hann dvöl sína
úar gifturíka.
Er hann var kominn heim
tóku við margvísleg störf. Hann
hafði um tuttugu ára skeið ver-
ið ritari á skrifstofu landshöfð-
ingjans og síðar vann hann í
stjórnarráðinu. Hann hafði,
eins og Þorkell bróðir hans, fal-
lega og greinilega rithönd og
var þá meira lagt upp úr góðri
rithönd en síðar gerðist, þegar
ritvélarnar voru teknar í notk-
un á skrifstofum. En áður en
varði var starf hans í þágu söng
listarinnar farið að taka upp
starfskrafta hans. Um árslok
1900 tók hann við söngkenslu
í Latínuskólanum af Steingrími
Johnsen og við andlát Jónasar
Helgasonar 1903 tók hann auk
þess við söngkenslu í barnaskól
alnum og kenslu organleikara-
efna og varð jafnframt dóm-
kirkjuorganisti. — Ennfremur
kendi hann fjölda manns að
leika á harmoníum. Öll þessi
störf hafði hann á hendi þar til
hann fór af landi burt til Kana-
da í ársbyrjun 1913
Hann stofnaði karlakórinn
„Kátir piltar“, sem starfaði um
nokkra ára skeið. Kórinn söng
við konungskomuna á ÞingvÖll-
um 1907. Þá æfði Brynjólfur og
stjórnaði konungskantötu Svein
björns Sveinbjörnssonar með
stórum blönduðum kór og þótti
mönnum mikið koma til kantöt-
unnar og söngsins undir hans
stjórn. Á þessum árum var ég
barn að aldri og er því ekki
nægilega kunnugur hinum
mörgu sönguppfærslum undir
hans stjórn, bæði utan kirkj-
unnar og innan, og tek ég þetta
hér fram af því að, að þá er ég
eitt sinn hafði ritað greinarkorn
um Brynjólf og starf hans, þá
sögðu margir við mig á eftir,
sem með honum höfðu starfað,
að miklu hefði ég sleppt og betri
skil þyrfti að gera honum, og
vænti ég að einhver verði xil
(Framh. á bls. 8)
Borgið Lögberg
You Can’t Beat..
“Double -Actlon”
SANITONE
CLEANING
FOR
SUITS
men s 3-pc.
DRESSES
plain 1-pc.
PICKED UP
& DELIVERED I
PHONE 42 361
tC
Uj ái
CIF.ANERS DVCRS • FURRIFRS
Látið ekki undir höfuð leggjast
að nota
CITY HYDRO
RAFLAGNIR
í NÝJA HEIMILIÐ YÐAR
vegna ábyggilegrar og ódýrrar raforku
Simið 848124
CITY HYDRO er yðar eign -- notið það
Innköllunarmenn LÖGBERGS
Amaranth, Man. ............ B. G. Kjartanson
Akra, N. Dak..................
Backoo, N. Dakota.
Árborg, Man ........... K. N. S. Fridfinnson
Árnes, Man.................... M. Einarsson
Baldur, Man.................. O. Anderson
Bellingham, Wash. ......... Árni Símonarson
Blaine, Wash.............. Árni Símonarson
Boston, Mass..........................Palmi Sigurdson
384 Newbury St.
Cavalier, N. Dak..............
Cypress River, Man. ........... O. Anderson
Churchbridge, Sask .....S. S. Christopherson
Edinburg, N. Dak ........... Páll B. Olafson
Elfros, Sask....... Mrs. J. H. Goodmundson
Garðar, N. Dak. ........... Páll B. Olafson
Gerald, Sask. .................. C. Paulson
Geysir, Man. K. N. S. Friðfinnson
Gimli, Man.................... O. N. Kárdal
Glenboro, Man ................ O. Anderson
Hallson, N. Dak.............. Páll B. Olafson
Hnausa, Man.............K. N. S. Fridfinnson
Husavick, Man................. O. N. Kárdal
Langruth, Man. .......... John Valdimarson
Leslie, Sask................... Jón ólafsson
Lundar, Man. .................. Dan. Lindal
Mountain, N. Dak........... Páll B. Olafson
Point Roberts, Wash. ......... S. J. Mýrdal
Riverton, Man. ......... K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash.................. J. J. Middal
6522 Dibble N.W., Seattle, 7, Wash.
Selkirk, Man................Mrs. V. Johnson
Tantallon, Sask. J. Kr. Johnson
Vancouyer, B.C. ..............F. O. Lyngdal
5975 Sherbrooke St., Vancouver, B.C.
Víðir, Man............ K. N. S. Friðfinnson
Westbourne, Man........... Jón Valdimarson
Winnipeg Beach, Man. O. N. Kárdal