Lögberg - 11.11.1948, Qupperneq 2

1
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 11. NÓVEMBER, 1948
Gamalmennaheimilið Betel
og hnignandi fjárhagur þess
i
ÞAÐ HEFIR verið fremur hljótt um Betel þessi síðari ár.
hljóðalaust; líðan fólks þar sæmilega góð, eftir því sem um er
er þar dvelja hefir gengið fram sinn eðlilega veg þegjandi og
Ástæðan mun vera sú að störf heimilisins í þarfir hinna öldruðu
eftir að vænta, og engin stórtíðindi hafa átt sér þar stað.
Ef litið er um öxl til 34 ára
starfsresktur Betel, þá glöggv- nauðsynjamáli fyrir hönd kirkju-
ast það hvílík, áhætta kærleikans félagsins; almennar undirtektir
að stofnun þess var. Lítið fé var I °g f járframlög fólks yfirleitt
þá fyrir hendi, en löngunin mik- langt fram yfir það sem vænta
il hjá leiðtogum Kirkjufélags1 mátti; frábær ósérplægni og
v o r s , og Vestur-íslenzkum al-1 fórnfýsi þeirra er stjórnuðu heim
menningi yfirleitt til að bæta úr, \ ilinu, er hafa hverir eftir aðra
þörfum athvarfsfárra manna og átt sinn mikla þátt í að auka
kvenna úr hópi vors elzta fólks hróður þess og vaka yfir gæfu
með stofnun slíks heimilis; en sú í l*ess- Þetta alt átti sinn stóra
þörf var tekin að gerast ærið þátt 1 því að fleyta heimilinu á
brýn. Fyrstu árin átti heimilið hinum fyrri erviðu árum og
ervitt uppdráttar, fjárhagur þess; ávalt síðan.
þröngur — og óviss. En dásam- j Þegar ellistyrkurinn var lög-
lega rættist fram úr þeim ervið- ; leiddur í Manitoba-fylki tryggð-
lefkunum. Agætir áhugamenn j ist fjárhagur Betel að stórum
beyttu sér frá byrjun fyrir þessu | mun; þá, um margra ára bil var
SAVBS
LIVES
FIRST
3)olnt
Ambttlattrp
MANITOBA OBJECTIVE $45,000
Provincial Campaign Nov. lst-20th
Please make your cheque or money order payable to St. John
Ambulance, and give to your local unit, or mail direct to St.
John House, Aynsley and McMillan Sts., Winnipeg, Manitoba.
THIS SPACE CONTRIBUTED BY
SHEA’S WINNIPEG BREWERY LIMITED
THE DREWRYS LIMITED
48-6W
Listi yfir þá, sem gefið hafa til
Elliheimilisins í Blaine, Wash.
Upp til 29. október 1948 frá 7. febrúar 1946
oftast hóflegt verð á nauðsynjum,
kaupgjald lágt; alt þetta sam-
verkaði -að því að um all-langt
skeið bar heimilið sig sjálft; enda
voru á þeim árum gefnar marg-
ar minninga og dánargjafir, sum'
ar þeirra stórgjafir, er gengu í
viðlagastjóð þess, Brautryðjenda
sjóðinn; fjárhagurinn virtist
tryggur, þrátt fyrir mikinn kostn
að við umbætur á heimilnu og
viðhaldi þess, sem að miklu fé
hefir verið til varið frá ári.
Biðlisti umsækenda til vist-
ar á heimilinu hefir ávalt verið
stór, jafnan valdið stjórnarnefnd
þess megnrar áhyggju. Um nokk-
urt bil hugleiddi nefndin þörf-
ina á því að byggja viðbót við
Betel; en eftir 1939 er síðara
heimsstríðið brast á, treystist
hún e k k i til að leggja
út í það sökum óvissu um bygg-
ingarefni, verkamenn og jafnvel
um stjórnarleyfi til slíkrar bygg-
ingar.
Hitt réði líka nokkru að ein-
mitt á þessum árum hafði hreyf-
ing komist á um byggingu annara
Elliheimila meðal íslendinga hér
Vestanhafs. —
Á næstu árum var þó af nefnd-
inni ráðist í að byggja sérstakt
hús á Betel, fyrir þjónustu og
starfsstúlkur heimilisins, er fram
að þessum tíma áttu dvöl á sjálfu
heimilinu, þá varð auðið að bæta
við, 8 vistmönnum á heimilinu,
síðan hefir tala vistfólksins verið
58, eru það eins margir og unt
er að rúma þar. Hið áminsta þjón
ustu stúlkna hús á Betel kostaði
$10,000.00.
Það mun hafa verið um 1942—
43, eða ef til vill fyr að hreyfing
komst á um nauðsyn á byggingu
Elliheimilis í íslenzku söfnuðun-
um 1 Norður-Dakota byggðun-
um. Þörfin á slíku heimili þar
var orðin all mjög aðkallandi.
Frá því að Betel var stofnað
höfðu aðeins örfáir vistmenn
komist inn á Betel, þaðan eða
úr íslendingabyggðinni í Minne-
sota; olli því lög Canada um inn-
göngu gamalmenna inn í land-
ið. Eigi að síður höfðu Banda-
II
Inntektir
Borgun frá vistfólki .......
Gjafir .....................
Vextir og arður af fé.......
Útborganir
Kaupgjald ..................
Matvara ....................
Eldiviður....................
Mjólk ......................
Rafurmagn...................
III
Árlegur tekjuhalli frá 1945:
V
Vistfólk greiðir nú $25.00 á
mánuði hverjum. Óþarft er að
fjölyrða frekar um jöfnun þess-
ara reikninga. Engrar hjálpar
virðist vera að vænta af hálfu
hlutaðeigandi stjórna, eins og
stendur. Þær ívilnanir eða aukin
ellistyrkur sem Manitoba stjóm-
in hefir boðist til að veita í sum-
um tilfellum, eru bygðar á því
aðeins að hlutaðeigandi sveitar-
stjórnir mæti helmingi kostnað-
arins; slík umtöluð ellistyrks
hækkun nær alls ekki til vist-
fólks á Elliheimilum eins og
Betel er.
VI
Að vísu er enn nokkurt fé í
Betelsjóðnum, nemur það þegar
að þetat er skrifað ,að frátalinni
gjöfinni til Elliheimilisins á
Mountain og láninu til Elliheim-
ríkja íslendingar frá byrjun lagt
gjafir til Betel; Dakota íslending-
ar ekki síður en aðrir. Það var
tildæmis frumherjinn Stefán
Eyjólfsson sem stofnsetti Brautr-
iðjendasjóð Betel með $1,000.00
gjöf. Bandaríkja íslendingurinn
Hjörtur Thordarson, gaf $10,000.-
00 er gerði unnt að byggja viðbót
við Betel, er lokið var 1928. Mætti
þannig lengi upp telja. Þegar
hreyfingin um bygginu Elliheim-
ilis í Dakota komst á gang og
ákveðið var frá byrjun að heim-
ilið þar yrði kirkjufélaginu til-
heyrandi, þá virtist dr. B. J.
Brandson forstöðumanni Betel
Nefndarinnaf, og einnig sam-
nefndarmönnum hans að sann-
gjarnt væri að leggja nokkurt
fé úr Betel-sjóði til hins væntan-
lega heimilis þar. Varð það loks
ályktun nefndauinar að leggja
fram úr Betel-sjóði til hins vænt-
fram úr Betel sjóði $15,000.00 til
heimilisins þar.
Þetta mál var svo af nefnd-
inni tekið fyrir kirfcjuþing, er
samþykti að fela nefndinni mál-
ið; og gaf henni vald til að gera
það sem hún taldi heppilegast í
því.— Kirkuþing samþykti einn-
ig $10,000.00 lán til Elliheimili-
sins í Vancouver, B.C., gegn
fyrsta veðrétti í byggingunni
sem heimilið er starfrækt í, rentu
laust.
Eins og öllum er ljóst náði hin
mikla verðabólga í öllu viðskifta
lífi nýrri svifhæð árið 1045, hefir
sú mikla alda farið stöðugt hækk-
andi síðan, og virðist alt ætla í
sig að gleypa. Hún hefir nú
þegar gengið svo nærri Betel
og fjárhag þess a í fylsta
máta er alvarlegt um að hugsa
og horfir enda til vandræða.
Tekjuhalli fer vaxandi ár frá ári.
Stór hætta er sýnileg um fram-
tíð heimilsins, nema hagkvæm
bjargráð finnist til úrlanusnar —
og það sem fyrst. —
Til skilningsauka vil eg setja
hér samanburð á inntektum og
útgjöldum heimilisins á árunum
1945 til 1948.
1945 1948
$12,981.24 $17,417.40
14,580.63 731.00
1,373.57 1,572.11
1945 1948
$ 5,220.98 $ 9,318.16
3,977.07 6,465.47
681.47 1,697.52
1,237.20 2,769.52
232.04 362.38
lsns í Vancouver, B.C. um $25,-
000.00.
En þetta fé er ekki lengi að
ganga til þurðar, undir þeim
kringumstæðum sem nú eiga sér
stað og reynt hefur verið að lýsa
að nokkiru hér að frarnan.
Fyrir hönd stjórnarnefndar
Betel, legg ég nú þetta mál fyrir
leiðtoga kirkjufélags vors, söfn-
uði þess og Vestur-íslendinga yf-
irleitt, sem á 34 ára starfstíð
Betel hafa með txúfesti og fórn-
fýsi jafnan borið hag þess fyrir
brjósti, og með gjöfum sínum
leitt heimilið fram til þess hróð-
urs og trausts, sem það hefir að
verðugu notið. S. ÓLAFSSON
Heyrðu, Sandy, það segja allir
að Mac litli sé lifandi eftirmynd
föður síns.
Taktu það ekkert nærri þér, ef
hann er normal að öðru lejrti.
Pt. Roberis, Wash.
Hördur Walter Vopnfjord $20.00
J. S. Myrdal .......... 25.00
J. G. Johannson 25.00
Jonas Thorsteinson .... 50.00
Gudrun Gudmundson 50.00
Mr. & Mrs. Thor S.
Goodman 100.00
Mr. & Mrs. Kay Goodman 100.00
J. S. Johnson ......... 50.00
Bertha Brynjolfson 10.00
Mr. & Mrs. Ben
Thordarson 50.00
Mr. & Mrs. J. O. Norman 50.00
Mr. & Mrs. S. S. Bergman... 50.00
Hinrik Eirikson ....... 25.00
Gus og Ingolfur Iwersen 800.00
Lynden, Wash.
Einar Simonarson ......550.00
Mr. & Mrs. Adolph
Valdason ............. 50.00
Florance Van WÍngerden . 25.00
Ralph B. Le Cocq 100.00
Mrs. Lawrence Rood .....50.00
Seallle, Wash.'
Kvennfjelagid Eining ..400.00
Thorun Haflidason....... 25.00
Sig. H. Christianson 500.00
Sigrun Runolfson ....... 25.00
John & Bert Vigfusson 100.00
Sera Kolbeinn Simundson... 50.00
Mr. & Mrs. A. Dimmel 50.00
Dr. H. F. Thorlakson ..500.00
Runi Thorlakson......... 50.00
H. K. Thordarson 100.00
Mrs. H. M. Steele 25.00
Blaine, Wash.
John S. (Jack) Sigurdson 50.00
Oddur Sigurdson ....... 10.00
Gisli Guljonson......... 10.00
S. O. Sigurdson ........110.00
Sarah Johnson ......... 10.00
Tho. Breidford....*...... 5.00
Jonas Jonasson ........300.00
Andrew Danielson 350.00
Ed S. Johnson 20.00
Sigurbjorg Tatson 100.00
Solvi Tompson 25.00
Wm. Thrall 100.00
J. J. T. Lindal 100.00
Kristin A. Grandy 100.00
Onefndur 10.00
H. M. Halldorson 50.00
Kristin Johnson
(Mrs. H. B.) 100.00
Les. Fjel. Jon Trausti 180.00
Dr. & Mrs. Stegemen 100.00
Sigridur Paulson 50.00
Halldor Johnson 5.00
J. J. Straumford 250.00
Anna Lingholt 125.00
Wm. Gislason 100.00
Kristin Finnsdottir 10.00
Hjortur Londal 20.00
Mr. & Mrs. Don
Kruikshank 25.00
Alfred Horgdal 25.00
Petria Saunders,
Mrs. Tom. 10.00
Frank Fosberg 100.00
Jakob Vopnfjord 15.00
Ellis Thomsen 55.00
J. J. Westman 220.00
Stefan Skagfjord 30.00
Hugsvinnur Johnson 50.00
Th. G. Sigurdson 100.00
Halldor Bjornson Minningu
um Binu Bjornson 100.00
Wm. Ogmundson 5.00
Harold Ogmundson 125.00
Franklih Laxdal,
Kristbjorg Helgason 10.00
A. E. Kristjanson 100.00
Gudni Davidson 110.00
Brynjolfur Johnson 20.00
Anna Lingholt 105.00
Franklin Johnson 25.00
Jon S. Laxdal 125.00
Walter og Larus Lindal og
Mrs. M. Shulmer 40.00
Gestur Stepanson 10.00
Arni Simonarson 50.00
S. & B. Oddson 5.00
Jonina Arnason 35.00
J. & A. Stefanson 5.00
H. S. Helgason 50.00
G. Gudbrandson 10.00
A. G. Breidfjord 10.00
Rosie Casper 20.00
J. O. Magnusson 50.00
Anna Anes 50.00
M. J. Benidictson 25.00
Hannes Teitson 3.00
Magnus Baker 125.00
Mrs. Magnuson ......... 10.00
Frs. Holtzheimer ...... 50.00
Gordon Resell ......... 20.00
Kristin Finnsdottir 50.00
Gudb. Karason 25.00
G. Gudmundson ......... 35.00
J. B. Peterson ........ 50.00
Ella Wells ............ 30.00
M. O. Johnson ......... 15.00
E. K. Breidfjord 25.00
Mrs. Johanna Keherer... 11.00
Ingib. Thordarson...... 20.00
Mrs. Mikkal. Smith .... 30.00
Mrs. Chas. Kley ....... 20.00
Gudrun Salomon ........ 30.00
Sig. Arngrimson ....... 25.00
J. P. Hallson ......... 60.00
S. B. Hrutfjord ....... 25.00
Norman Gudmundson...... 10.00
Arman Eirikson ........100.00
O. T. Peterson ........ 50.00
Bellingham, Wash.
Elin Hjaltalin ......... 5.00
Mrs. Stefan Johnson Mim-
mingu Stefan Johnson.. 50.00
Bjorg Gislason ........ 80.00
Siun Holm .............100.00
M. G. Johnson 15.00
Sveinn Westford ........ 5.00
Einar Einarson ........ 39.00
Thuridur Sturlaugson 10.00
H. G. Arnason .........100.00
Jacob Westford 200.00
Ben Eiford 100.00
E. G. Westman 100.00
Stefan Arnason ........ 50.00
Mrs. N. J. Massey...... 10.00
Mr. & Mrs. Carl Westman 25.00
T. B. Asmundson ....... 50.00
Mr. & Mrs. Th. Johnson 25.00
Onefnd Kona ...........100.00
Mr. & Mrs. Jul Samuelson 50.00
Gudrun Byron .......... 10.00
Dan Laxdal............. 20.00
Capt. Magnus Magnusson. 100.00
Les. Fjel. “Kari” ..... 55.00
Olympia. Wash.
Sigrun Simonarson 100.00
Winirop, Wash.
Albert Valdason .......100.00
Los Angeles, Calif.
Gudmundur Thorsteinson 100.00
Pori Orchard, Wash.
Mrs. M. Magnusson ....... 5.00
Poriland. Oregon
The Icelandic Club ..... 10.00
Mrs. J. Lamburne ........ 5.00
Anna Vatnsdal ..........100.00
Evereii. Wash.
Elisabeth Thorarinson .. 25.00
Fred J. Frederickson ....* 50.00
Mrs. Sidney Koffski 100.00
Burlinglon, Wash.
Hans M. Thorarinson .... 25.00
E. & G. Jonasson 10.00
Fargo, N.D.
Gudbjorg Freeman 100.00
Whiie Rock, B.C.
Th. Isdal ................ 5.00
Vinur 10.00
Vancouver, B.C.
Oea Erlindson 10.00
Bremerion, Wash.
Dr. Arthur Johnson 50.00
Ferndale, Wash.
Hildigerdur Thorlakson 50.00
Frida Holmes.............. 5.00
Elhridge. Montana
Gunnar Hjartson .........500.00
San Francisco, Calif.
Dr. K. S. Eymundson 200.00
O. L. Johnson............200.00
Ellis & Henry Stoneson 5,000.00
SAMTALS $22,528.00
Áður auglýst ........ 18,500.00
Aður auglýst frá
Seattle 1,840.00
ALS $42,868.00
Blaine, Wash., Oct. 29, 1948.
Andrew Danielson, skefari.
1945— 1946 .................................... $ 1,002.89
1946— 1947 ..................................... 4,792.32
1947— 1948 ....................................... 4,164.75
SAMTALS $9,959.96
Með fylstu sanngirni má gera þá áæltun að tekjuhalli yfir-
standandi árs verða stórum meiri, en nokkurt undanfarandi ár. —
!V y
Mánaðarlegur kostnaður á hvern vistmann heimilisins frá
1945—
1945—1946 $ 25.91 á mánuði
1945—1946 29.83 “ “ “
1947— 1948 33.50 “ “ “
1948— 1949 (áætlun) ............. 37.50 “ “ “