Lögberg - 21.04.1949, Blaðsíða 1

PHONE 21374

\te&
^ A Complele
Cleaning
Inslilulion
PHONE 21374
j • :<& A Complele Cleaning Inslilulion
62. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 21. APRÍL, 1949
NÚMER 16
St. Laurent ■forsœtisráðherra
Mrs. St. Laurent
Hinn nýi forsætisráðherra Canada, Rt. Hon. Louis St.
Laurent hefir verið á ferðalagi um vesturlandið undanfarið,
og flutt áhrifamiklar ræður í hinum helztu borgum við fá-
dæma aðsókn og geisihrifningu; hingað til borgar kom hann
í gær sömu erinda; ferð hans vestanlands hefir verið óslitin
sigurför.
ÍSLENZK
FEGURÐARDROTNING
Dagana 28. og 29. apríl mun
Miss Margrét Thors ríkja sem
drottning á hinni árlegu hátíð,
sem haldin er í Winchester, Va.,
á vorin þegar eplatrén blómstra
í Shenandoak dalnum; er þá val-
in fyrir þetta hlutverk hin glæsi-
legasta stúlka, sem völ er á. Yfir
100 stúlkur sóttu um þennan
heiður, hafði einhver sent mynd
Margrétar, án hennar vitundar
og bar hún sigur úr býtum.
Margrét er dóttir frú Ágústu og
Thor Thors, sendiherra íslands
í Bandaríkjunum og Canada, og
fulltrúa íslands á þingum Sam-
einuðu þjóðanna. Hún er 21 árs
að aldri, útskrifuð frá Briar-
cliff Junior College, New York,
og starfar nú sem “Society rit-
stjóri” hjá Hessler Photographic
Studios í Washington.
75 ÁRA AFMÆLI
MINNIPEGBORGAR
í ráði er að eldra fólk, sem
búsett var í Winnipeg fyrir ára-
mótin 1885 og 1886 verði heiðrað
og njóti sérstakra hlunninda í
sambandi við 75 ára afmæli
borgarinnar, sem haldið verður
hátíðlegt 5. til 11. júní Ánægju-
legt væri að sem flestir Islend-
ingar, sem áttu heima í borginni
fyrir þann tíma færðu sér þessa
ráðstöfun í nyt.
Meðal annars verður Old Tim-
ers dans í Auditorium, veizla í
Fort Garry, og margt fleira. Þeir
sem æskja þess að taka þátt í
þessum skemtunum eru^ beðnir
að fylla inn þar að lútandi eyðu-
blöð; þau fást hjá Hudson Bay
Co., og T. Eaton Co., og ennfrem-
ur á skrifstofum í íslenzku blað-
anna ; nákvæmari upplýsingar
þessu máli viðvíkjandi munu
birtast í næstu blöðum.
Frekari upplýsingar viðvíkj-
andi þessum lið hátíðahaldsins
fást hjá:
Heimir Thorgrímsson, 29 649
Ingibjörg Jónsson, 724442
íhaldsmenn vinna á
Við nýlega afstaðnar bæja og
sveitarstjórnakosningar á Eng-
landi og í Wales, unnu íhalds-
^aenn slíka stórsigra, að jafnað-
urmanna'flokkurinn stendur al-
veg á öndinni; íhaldsflokknum
græddust 360 sæti, en tapaði ein-
ungis 13. f London hafði flokkur
jafnaðarmanna ráðið lofum og
lögum um all mörg undanfarin
ar> en nú fóru leikar þannig, að
flokkar íhaldsmanna og jafnað-
armanna fengu hvor um sig 60
sæti í'borgarráðinu; þá var og
emn Liberali kosinn, og má svo
Segja að hann hafi töglin og
hagldirnar í hendi sinni eins og
sakir standa ef um jöfn atkvæði
yrði að ræða af hálfu megin
flokkanna.
FORSETAKJÖR
í»ann 26. júní næstkomandi fer
íram forsetakjör á íslandi að því
er^ Morgunblaðinu í Reykjavík
rá 31. marz s.l. segist frá, en um
P^r mundir rennur út forseta-
úmabil herra Sveins Björnsson-
ar, hvort hann leita endurkosn-
Jngar er enn eigi vitað; því mið-
Ur hefir heilsa þessa spaka og
agæta manns eigi verið sem bezt
UPP á síðkastið.
VERKFALLI LOKIÐ
Á miðvikudaginn í vikunhi
sem leið, lauk verkfalli brauð-
gerðarmanna í þessari borg;
verkfall þetta hafði staðið yfir
í mánaðartíma; samningar tók-
ust skömmu eftir að skrifari
verkamanna sambandsins Can-
adian Congress of Labor, Mr.
Pat Conroy, kom hingað og hóf
viðræður við brauðgerðarfélög-
in fjögur, er hlut áttu að máli og
starfsmenn þeirra, er lagt höfðu
niður vinnu; þótt verkfallsmenn
fengi ekki í öllum atriðum kröf-
um sínum framgengt, vanst
þeim töluvert á; í flestum tilfell-
um var kaup þeirra hækkað um
þrjá dollara á viku, og lágmarks-
kaup bundið við þrjátíu og fimm
dollara á viku; nokkrir fá þó
ekki nema dollars hækkun á
grunnkaupi sínu fyrst um sinn.
Verkamálaráðherra fylkisstjórn-
arinnar, Mr. Greenlay, tilkynti
hina nýju vinnusamninga og lok
verkfallsins.
NLFÍ BERAST GÓÐAR
GJAFIR
Heilsuhælissjóði Náttúrulækn-
ingafélags íslands hafa borist
margar góðar gjafir í tilefni af
10 ára afmæli félagsins.
Alls nema gjafirnar 2700 krón-
um og er stærsta gjöfin frá ó-
nefndri konu. — Áður hafði
sjóðnum borist 5000,00 kr. að
gjöf frá Sigurði Guðmundssyni,
klæðskerameistara. Ennfremur
500.00 krónur frá Unu Vagns-
dóttur, Hafnarfirði.
Vísir 17 marz
Vísitalan lækkar um 1 stig
Vísitala framfærslukostnaðar
í Reykjavík hinn 1. marz s.l.
reynist, samkvæmt útreikningi
kauplagsnefndar, vera 329 stig,
eða einu stigi en í febrúarmán-
uði.
Vísir, 19. marz
DR. C. V. PILCHER
biskup í Ástralíu, frábær vinur
íslenzkra bókmenta, heiðursmeð-
limur þjóðræknisfélags Vestur-
íslendinga, gaf út fyrir nokkr-
um árum, bók, er hann nefndi
“Icelandic Meditations on the
Passion.” Efnið í bókinni er
úrval úr Passíusálmum Hall-
gríms Péturssonar, á enksu þýtt
af Dr. Pilcher. Nokkrir Vestur-
íslendingar eiga bókina, en ekki
mjög margir. Um nokkurt skeið
hafa menn, að ég hygg, hugsað,
að bókin væri ekki fáanleg. Rétt
fyrír skömmu komst ég að því,
að nokkuð er enn til af bókinni
hjá útgefendunum í Toronto. Ég
vildi benda Vestur-íslendingum
á að nota nú tækifærið og kaupa
bókina. Hún er laglega bundin,
kostar einn dollar og fæst hjá
Davíð bóksala Björnson 702 Sar-
gent Avenue, í Winnipeg. Auk
þýðinganna í bókinni er dásam-
lega sögð æfisaga Hallgríms og
enn fremur fagurt ljóð, sem
geymir endurminningar Dr.
Pilchers frá ferð hans til íslands.
Mikið höfum vér Vestur-
íslendingar vanrækt að fræða
börn okkar um fjársjóðuna ís-
lenzku. í þessari bók er tæki-
færi fyrir vestur-íslenzka æsku
að komast í kynni við dýrðlegan
gimstein íslenzku þjóðarinnar.
Það er einnig fullkomin ástæða
til þess að sýna það í verki, að
vér metum dásemdarverk þessa
göfuga vinar.
Finnið Mr. Björnsson eða
skrifið honum.
Rúnólfur Marteinsson.
67 MUNAÐARLEYSINGJ-
AR BYRJA NÝTT LÍF
í gærkveldi fór um Keflavík-
urflugvöll vél á leið vestur um
haf með 67 munaðarlaus börn.
Voru þau frá Eistlandi, Lett-
landi og Lítháen, en höfðu hrak-
izt til Vestur-Þýzkalands undan
veðrum styrjaldarinnar og voru
þar á framfæri Sameinuðu þjóð-
anna. Hafa ýmsar amerískar
fjölskyldur ákveðið að taka þau
að sér og er það félag kaþólskra
manna, mótmælenda og Gyðinga
í Bandaríkjunum, sem milli-
göngu hefir í því. Ætlunin er, að
250 börn verði send í fóstur vest-
an hafs og er þetta fyrsti hópur-
inn.
Vísir, 16 marz
é
DR. STEINÞÓRSSON í
HEIMSÓKN
Síðastlðinn sunnudag kom í
heimsókn hingað frá Reykjavík,
Dr. Eggert Steinþórsson, sem
vinmargur er í þessari bórg frá
þeim tíma, er hann ásamt frú
sinni, Gerði Jónasdóttur og syni
þeirra Óttari, dvaldi hér við
framhaldsnám í læknisfræði;
hann mun dveljast hér í rúman
hálfsmánaðartíma. Dr. Eggert er
hinn hæfasti læknir og drengur
góður, er aflar sér víðtækra
vinsælda hvar, sem leið hans
liggur.
Lögberg býður Dr. Eggert
innilega velkominn til borgar-
innar.
CANADA STOFNAR TIL
STJÓRNMÁLA-
SAMBANDS VIÐ ÍSLAND
Sambandsstjórnin í Ottawa
hefir kunngert, að Hon. E. J.
Garland, sendiherra Canada í
N oregi, hafi verið skipaður fyreti
sendiherra þessa lands á íslandi;
hinn nýi sendiherra átti um
nokkurt skeið sæti á sambands-
þingi sem einn af þingmönnum
Albertafylkis. Mr. Garland er
mikilhæfur maður með langan
og litbrigðaríkan starfsferii að
baki.
GÓÐUR GESTUR
Um þessar mundir er staddur
hér í borginni Hon. J. T. Thor-
son, forseti fjármálaréttarins í
Canada; er hann hingað kominn
i embættiserindum; hann hefir
með glæsilegu æfistarfi aukið
mjög hróður vestur-íslenzka
mannfélagsins og raunar ís-
lenzka þjóðflokksins í heild.
FLYTUR RÆÐU UM
NORÐURLÖND
í dagblaðinu “Grand Forks
Herald” þ. 14. apríl birtist út-
dráttur úr ræðu, sem dr. Rich-
ard Beck, prófessor í norrænum
fræðum við ríkisháskólann í
Norður-Dakota, hafði flutt
kvöldið áður á samkomu þjóð-
ræknisdeildar Norðmanna í
Grand Forks.
Fjallaði ræðan um Norðurlönd
og heimsfriðinn. Lýsti ræðumað-
ur frelsisást Norðurlandabúa,
virðingu þeirra fyrir lögum og
rétti, og friðarást þeirra, og rakti
í megindráttum þátttöku þeirra
í starfi Sameinuðu þjóðanna og
öðrum alþjóðasamtökum. Hann
túlkaði einnig afstöðu Danmerk-
ur, íslands og Noregs til hins ný-
stofnaða Atlantshafsbandalags,
eins og hún hefir komið fram í
samþykktum ríkisstjórna þ^irra
og þinga.
CRAIGIE GEFUR GÓÐA
GJÖF
Sir William Craigie hefir boð-
izt til að gefa Rímnafélaginu
veglega gjöf eða það sem óselt er
af upplagi Skotlandsrímna.
Hann sá sjálfur um útgáfu
þeirra fyrir Clarendon Press í
Oxford árið 1908 og eru þær bezt
út gefnar allra rímna, sem út
hafa komið. Eru þær til dæmis
hafðar til fyrimyndar á útgáfu
dr. Björns K. Þórólfssonar á
Sveinsrímum, sem gefnar verða
út á næstunni á vegum Rímnafé-
lagsins.
Sir William vill ekki að Skot-
landsrímur verði seldar, heldur
fái hver miðlimur Rímnafélags-
ins eintak að gjöf, svo og hver
nýr félagsmaður, meðan upplag-
ið endist.
Vísir, 16. marz
BÁTAR HÆTTA LÍNU-
VEIÐUM VEGNA AFLA-
LEYSIS
Fimtán línubátar í Hafnarfirði
eru nú hættir veiðum vegna
aflatregðu.
Hafa bátarnir róið að undan-
förnu, en eru nú hættir í bili
vegna þess, að mikil loðna er á
miðunum, en undir þeim kring-
umstæðum þýðir lítið að leggja
lóðunum.
Þrír bátar úr Hafnarfirði
stunda þorskveiðar með netum
og hafa þeir aflað sæmilega að
undanförnu. Jafnmargir bátar
stunda trollveiðar og hafa þeir
fengið reitingsafla að undan-
förnu.
Vísir, 16. marz
ÓL. HVANNDAL GEFUR
ÚT 360 ÁRA GAMLA
SÁLMABÓK
Ólafur Hvanndal, prentmynda
gerðarmeistari, hefir ráðizt í það
stórvirki að gefa út endurprent-
un fyrstu sálmabókar, sem
prentuð var hérlendis.
Er bókin alls 500 blaðsíður og
lét Ólafur gera prentmynd af
hverri síðu. Var það mikið verk
og vandasamt, en hefir verið
leyst ágætlega af hendi, enda
Ólafur lagt mikla alúð við að
verk þetta yrði sem vandaðast.
Lætur hann.prenta alls 300 ein-
tök af sálmabókinni og er hún
ætluð söfnum einvörðungu.
Sálmabók þessi var gefin út
að tilhlutan Guðbrands Hóla-
biskups Þorlákssonar árið 1589
og prentuð í prentsmiðjunni að
Hólum. Á Ólafur Hvanndal al-
þjóðar þakkir skilið fyrir verk
þetta.
Vísir, 21. marz
FUNDINN SEKUR
Sam Carr, einn aðal áróðurs-
postuli rússneskra kommúnista í
Canada, er laumaðist burt úr
landi meðan á spæjararannsókn-
inni víðkunnu stóð fyrir þremur
árum, en var handsmaður fyrir
nokkru í New York og fluttur til
Canada eins og þegar hefir verið
skýrt frá, hefir nú að loknu rétt-
arhaldi, verið dæmdur til sex
ára hegningarhússvistar; honum
var einkum og sér í lagi gefið
það að sök, að hann útvegaði
rússneskum spæjara falsað vega-
bréf til að komast suður í Banda-
ríki; þesi ákæra var talin full-
sÖnnuð við réttarhaldið, auk þess
sem fullsannað þótti, að hann
hefði verið einn af forkólfum
hinnar íllræmdu spæjaraklíku.
Aðeins annar maður, Fred
Rose, fyrrum þingmaður
Monreal-Cartier kjördæmisins,
þeirra er viðriðnir voru spæjara-
farganið, fékk jafn strangan
dóm og Carr, eða sex ára fanga-
vist.
Winston Churchill in the
Hunting Field
Mr. Winston Churchill,
74 years of age and Great
Britain’s war-time leader,
went hunting recently with
the Old Surrey and Bur-
stow Hunt, which met at
Chartwell Farm, Wester-
ham, Kent, adjoining Mr.
Churchill’s home.
This picture shows Mr.
Churchill on his way to
join the hunt.
Úr borg og bygð
Síðastliðið laugardagskvöld voru
gefin saman í hjónaband í Fyrstu
lútersku kirkju, þau Mr. Edwin
Harold Isford og Miss Olive
Louise Marshall. Séra Valdimar
J. Eylands gifti. Brúðguminn er
sonur þeirra Mr. og Mrs. Thom-
as Isford en brúðurinn er dóttir
Mr. og Mrs. Thomas C. Marshall.
Brúðkaupsveisla var setin að 300
Main Street.
-f
SUMRI FAGNAÐ
Á sumardaginn fyrsta heldur
hið eldra kvenfélag Selkirk
safnaðar Sumardags Fyrsta
Samkomu. Að þessu sinni verð-
ur afar breytileg skemtiskrá
Frásaga um Islandsför,
Söngleikur, Gleðilegt Sumar
eftir Guðmund skáld Guðmunds-
son; fjórraddaður söngur, stutt
ávarp um fögnuð sumarkomu,
og fl.
Vænzt er góðrar aðsóknar.
-f
Meðlimir stúkunnar Heklu eru
beðnir að veita því athygli að
það verður enginn stúku fundur
þessa viku. Næsti fundur verður
að forfallalausu þann 6. maí n.k.
♦
Hið eldra Kvenfélag Fyrsta lút-
erska safnaðar heldur fund í
samkomusal kirkjunnar á fimtu-
daginn þann 28. þ.m., kl. 2:30
e.h. Á fundi þessum flytur frú
Lilja Eylands erindi um dvöl
sína á Islandi. Látið ekki hjá
líða að sækja fundinn sem allra
bezt. ♦
Hr. Benjamín Einarsson og
frú eru nýlega komin hingað til
borgar úr höfuðstað Islands. 1
för með þeim var ungfrú Lilja
Friðfinns.
♦
Látin er í Chicago Miss Helga
Guðmundsson fimtug að aldri,
góð stúlka og velmetin; hún var
dóttir Hávarðar heitins Guð-
mundssonar, er lengi bjó að
Hayland og miðkonu hans Krist-
rúnar; útför þessarar vinsælu
stúlku fór fram í Chicago á laug-
ardaginn þann 9. þ.m. Hálfsyst-
kini hennar fjögur frá Hayland,
Hjálmar, Sigrún, Svafa og Mál-
fríður, voru við útförina og
komu hingað til borgar að sunn-
an í byrjun fyrri viku.
♦
Bræðrasöfnuður í Riverton
efnir til skemtisamkomu í Com-
munity Hall þar í bænum að
kveldi þess 29. þ.m. kl. 9:00. Þar
skemtir með söng hin ágæta
söngkona frú Rósa Hermannsson
-Vernon ásamt Dorothy dóttur
sinni. Guttormur skáld skemtir
með upplestri. Telja má víst að
samkoman verði fjölsótt, því svo
hefir verið til hennar vandað.
ÍRLAND LÝST
LÝÐVELDI
Siðastliðinn sunnudag var
mikið um dýrðir í Dublin, því þá
var Irland formlega lýst lýð-
veldi; við þetta tækifæri flutti
Costello forsætisráðherra ræðu,
þar sem hann meðal annars
kvaðst sannfærður um, að eftir
sambandsslitin yrði samvinna
við Breta betri en hún hefði áð-
ur verið; hinu nýja lýðveldi var
fagnað með dynjandi fallbyssu-
skotum í heiðursskyni við at-
burðinn.
KREFJAST UPPGJAFAR
Forustu menn kommúnista-
hersveitanna í Kína, hafa nú
formlega krafist þess, að Nation-
alistar gefist skilyrðalaust upp,
slíkri kröfu hefir enn eigi verið
svarað.