Lögberg - 16.06.1949, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 16. JÚNÍ 1949.
FORRÉTTINDI
Eftir GILBERT PARKER
J. J. Bildfell þýddi. — Ljóðin í þessari sögu eru
þýdd af Dr. Sig. Júl. Jóhannessyni.
Hann reis á fætur og hló kuldalega, og
hafði yfir síðustu línurnar í kvæðinu,
lét það ofan í járnkassann og læsti,
gekk síðan hvatlega út úr skrifstof-
unni og ofan stigann og út þar sem
hestur hans og vagn beið eftir honum.
Hann fór strax upp ( vagninn. Kúsk-
urinn leit til hans og spurði „A Cóte
Dorion?“ Svo þaut hesturinn og menn
irnir út í náttmyrkrið.
VIII. KAPÍTULI
Verð hnossins
Einar, tvær, þrjár, fjórar, fimm, sex
mílur dundi hófatak hestsins á braut-
inni, þungur niður árinnar, ylmurinn
frá Álmtrjánum og Sítrusviðnum, köll
himbrimanna á ánni, kranan í fiski-
bátnum, fiskimaðurinn með færi í
hönd, sem ekki tók augun af vatninu,
sem fyrstu geislar morgun sólarinnar
voru byrjaðir að roða, Málrómur frum
byggjanna,\ sem samhljómaði axhr-
höggunum, er þeir felldu tré í skógin-
um, heimili mannanna, sem fluttu
timburfleka ofan ána hér og þar með-
fram henni, hlaðar eða flekar af
timbri, sem komið höfðu langan veg
eftir ánni lágu kyrrir á vatninu, og
ljós sást blika í gluggum á íveruhús-
unum litlu, sem á þeim stóðu, og frá
þeim barst hið þekta Ijóð manna
þeirra, sem þá iðn stunduðu í glaðvær-
um söng:
„En roulant, rpa boucle ralant,
en ralant ma boucle.“
(En frá þeim stað mig kúskurinn
keyrði fljótt).
Charley hafði ekki einu sinni litið
um öxl sér til baka, er hesturinn bar
hann út í náttmyrkrið. Hann horfði
beint framundan sér í áttina, sem
brautin lá, hann virtist hvorki heyra né
sjá, og vera afskiptalaus af öllu sem
umhverfis hann var. Augnaglerið á
auga hans var eins og tjald til að hylja
það sem á bak við það var — sálu
mannsins, verja gegn hinum óþrjótandi
spurningum, varnargarður hlaðinn upp,
skjaldborg hins óróa anda.
Tilgátur þess, voru án enda. Það var
ekki óhugsandi, að á bak við það lékju
fornaldar myndir, — fornkóngar
Egypta, sem framkvæmt höfðu undra-
verða hluti og sem voru að benda fram
í tímann — frumbyggjar jarðarinnar.
Menn hefðu mátt halda, að Charley
Steele væri úr grjóti gerður, svo var
hann hreyfingarlaus. En ef maður at-
hugaði hann vel, þá hefði mátt sjá óróa
í augum hans, og eins og kæruleysis-
grímu á andlitinu á honum.
Það var eins og andlitssvipurinn
spyrði: „Hvaða þýðingu hefir allt
þetta? Hvað er það, sem er þess virði
að framkvæma? Hve óendanlegt djúp,
af tilgangsleysi!“ Virðist hann segja og
þráði að heyra neikvæða rödd, eins og
þunglyndisblærinn, sem yfir honum
gaf til kynna.
„Að vera dýr, og velta sér í veröld-
inni,“ hugsaði hann — það er eðlilegt;
en menningin er það óeðlilega, og hin
auðvirðilega ásókn sálarinnar inn á
lönd tilgátnanna, með týru dauðra
gruflara fyrir leiðarljós, sem að við höf-
um keypt á markaði siðferðisins. Að
eta, drekka, feta í för annara án þess
að hugsa hið minnsta um, hvað á eftir
fer, að sveima eins og dýrin, og rífast
eins og tígrisdýr------------“.
Það var eins og hann vaknaði af
draumi. „Að berjast eins og tígrisdýr!“
Hann leit upp, og heyrði að einhverjir
af flekamönnunum voru að syngja:
„Og þegar maður, í stríði lífsins
strandar,
á stinnum örmum, bera þeir hann
heim.“
„Að berjast eins og tígrisdýr!“ Eyði-
leggja — þessi óendanlega þrá til að
sópa að sér úr forðabúri heimsins, fyrír
sjálfan sig, og gjöra það án þess að
sýna nokkra vægð, eða hugardeyfð —
það var hið sýnilega fyrirkomulag frum
byggjanna, þegar að framkvæmdir
meintu meira en orð, og yfirráðin
meira en þekking.
Var menningin ekki óhapp eitt,
og trúarbrögðin yfirlætis heimska til
þess, að hylja það, ef ekki af ásettu
ráði, þá viðtekin af þeim fáu og fornu,
sem sáu, að það var óhugsanlegt
fyrir mennina að snúa sér til baka, þeir
yrðu að halda áfram, jafnvel í óráði,
eða mæta algjörri eyðileggingu og heim
urinn með þeim. Hann leit aftur í átt-
ina til viðarflekans þar sem mennirnir
voru að syngja og hann minntist hót-
unarinar: „Að ef hann kæmi aftur til
Vóte Dorion, að þá skyldi hann fá fyrir
ferðina.“ Hann mundi eftir aðvörun-
inni sem hann Rouge Coseline gaf
Joliceur, og illmannlega brosinu, sem
lék um varir hans. Andstæðurnar í hans
eigin huga ruddu sér til rúms allt í einu,
og honum varð ljóst, að líkamleg
hreysti hans og þjálfun, mundi honum
ekki einhlýt þegar í harðbakkana slægi.
Frumhugmyndir gátu reynst haldgáð-
ar á frumbyggja árum heimsins. Eina
vopnið, sem hann átti yfir að ráða voru
vitsmunir hans og þekking, sem menn
ingin hafði gefið honum og fengið hon-
um í hendur. Þessar aðstæður í stað
forntíðar hreysti, og jötna afli.
Þeir voru komnir þar, sem vegurinn
lá yfir keldu, og var byggður á þann
hátt að tré voru lögð þversum og á þau
borið að ofan mold eða stör, og er köll-
uð (Corduroy-road) og þegar hestur-
inn steig út á þetta var eins og tóma-
hljómur undir fótum hans. Það var
kelda á aðra hliðina á veginum, þar
sem eldflugurnar flögruðu fram og
aftur, og í huga Charley Steele kom
erindi, sem hann hafði heyrt í skóla
fyrir löngu síðan:
„Þeir gjörðu gröf, of kalda og raka,
fyrir svo hlýja sál og sanna------“.
þetta þrýsti sér hvað eftir annað ó-
sjálfrátt fram í huga hans.
„Stöðvaðu hestinn. Ég ætla að ganga
það sem eftir er,“ sagði Charley Steele
við Finn Kúsk sinn, svo geng ég til baka
til Marchal veitingahússins. Ég verð
þar klukkan 12, á mínútunni. Fáðu þér
eitthvað að borða og drekka,“ sagði
hann, og rétti honum dollar — „en
mundu eftir að það verður að vera öl,
ekkert sterkara og kindakjöt“, hann
kinkaði kolli og gekk hvatlega í burtu
eftir veginum í tunglsljósinu og út í
keldurnar sem fram undan voru. Finn-
ur leit á eftir honum.
„Ef að hann er þó ekki kúnstugur,
þessi náungi? Einkennilegur en gáður
fyrir sinn hatt, skilur förin eftir sig
hvar sem hann fer. Hann er fyrsta
flokks maður, dálítið óþjáll og seiglings
seigur. Jæja, mér kemur þetta ekki við.
Haltu áfram klár minn“ og hann snéri
við á brautinni, sem hann þó ætlaði að
eiga fullt í fangi með, keyrði til baka
mílu til Marchal veitingahússins, fékk
sér þar öl og kindakjöt, og — dálítið
af brennivíni.
Charley gekk hratt áfram eftir veg-
inum, og glampandi leðurskór hans og
glitrandi göngustafur áttu ekkert skylt
við umhverfið. Honum fannst að hann
væri sérstaklega vel upplagður til sam-
ræðu við Suzan Karlamagnús veitinga
stúlkuna í Cóte Dorion veitingahúsinu,
sem víðkunnug var þar um slóðir, og
enda víðar, því gestir þess báru frægð
arorð þess um hálfa álfuna. Suzan
Karlamagnús — alþýðlega stúlkan,
veitingahússtúlkan úrillra og óheflaðra
timburflutnings manna!
Suzan ótti yfir að ráða vakandi og
ákveðinni dómgreind og innri djúp-
hyggni, sem gróf til mergjar mál hvert.
Hugsun hennar og andleg sjón, var eins
skýr og markviss og augu skotmeistar-
ans, þegar hann vill sem markvissast-
ur vera. En Suzan var ekki samboðin
félagi fyrir Charley Steele. Hvað gerði
það til! Hann hafði í verkahring sínum
gripið inn í líf annara manna, leikið
sömu kúnstirnar og þeir, leikið þær fyr
ir þá meira að segja. En upp frá þessu
var sá leikur á enda. Frá deginum í
dag, var það hans eigin framtíðarleik-
ur sem fyrir honum lá — hans eigið líf,
sem hann ætlaði sér að lifa til daganna
enda. Hann þráði stríð — stríð á milli
lífsstefnu þeirrar, sem hann hafði
fylgt, og hins hversdagslega. Hann
þráði hressingu, jafnvel brennivín, sem
hann þó hafði tekið Finni kúsk sínum
vara fyrir að neyta. Hann var kærulaus
um sjálfan sig — þó ekki blindaður af
kæruleysi, heldur v(svitandi kærulaus
og skeytti engu um hvað hans biði, eða
í hvaða raunir að hann rataði.
„Hvað kæri ég mig um það!“ sagði
hann við sjálfan sig. „Ég skal aldrei
kvarta. Ég skal ekki einu sinni viður-
kenna á degi dómsins, að ég hafi verið
breyskur og valtur á fæti, heldur taka
á móti hlutskipti mínu þegjandi og ótta
laus, ef um nokkra rannsókn verður
að ræða, nokkurntíma, eða nokkurs-
staðar!“
Það kom maður skyndilega fyrir
bugðu á veginum á móti honum. Það
var Rouge Gosselin. Hann stansaði og
vildi tala við Charley. En einhverjir
djöfullegir duttlungar, eða illmannlegt
kesknisyfirlæti greip Charley Steele
tallt í einu, svo að hann starði aðeins
framan í hann, en svaraði honum ekki,
svo Gosselin firtist, fór fram hjá hon-
um og bölvaði í hljóði, í stað þess að
aðvara Charley, eins og hann ætlaði þó
að gjöra.
Gosselin hafði ekki farið langt, áöur
en hann stansaði og skellihló, því undir
niðri var upplag hans hið allra bezta, og
í fullu samræmi við hæð hans, sem
var full sex fet og átta þumlungar, og
þó að hann væri ör í skapi, þá var skap
hans vingjarnlegt. Honum fannst þessi
framkoma Charley Steele svo heimsku
lega ósvífin, að hann fór að hugsa um
hana nánar, sneri við og gekk á eftir
Charley og saggi við sjálfan sig:
„Ég er illa svikinn ef að eitthvað kem
ur ekki fyrir í kvöld, sem er þess vert
að sjá.
Þegar Charley var meira en fimm
hundruð fet í burtu frá hótelinu heyrði
hann bæði hlátur og söng inni í veit-
ingastofunni, sem hann Theophile
Karlamagnús kallaði Cóte Dorion Hót-
el, og var það svo nefnt eftir tanganum
sem lá út í ána. Það var lág bygging
með víðáttumiklu þaki, sem slútti all-
mikið fram. Veggirnir voru þriggja feta
þykkir og stóð byggingin við ána, svo
að bakpartur hennar lá fast að ánni og
stoðir undir baksvölunum, sem náðu
alla leið ofan í ána, en stigi lá frá vatn-
inu og upp á svalirnar. Það var mjög
sjaldan að bátar voru ekki bundnir við
þann stiga. Það var fjölmennt á þessu
hóteli bæði vetur og sumar. Inni var
lágt undir loft og raftarnir sterklegir.
Þar var mikið eldstæði og gólfið í því
allmjög gengið. Gluggarnir voru byggð-
ir út ogstór kross var greyptur inn í
annan vegginn. Allt þetta og hinir mis-
jöfnu og marglitu gestir sem þangað
sóttu, gáfu hótelinu æfintýrabrag. En
það voru til menn sem kölluðu hótelið
„Shebang“-hreysi, sem var eins mikið
slúður um bygginguna og það var móðg
un gegn Suzan Karlamagnús, sem að
hver einasti skógarhöggsmaður og áar
formaður dáði, og það var þess vegna
að þessum mönnum fannst að Charley
Steele misbyði Suzan í orði að þeir
höfðu svarið að jafna um hann, ef hann
kæmi á hótelið aftur. En Charley var
fjarri því að leiðrétta þann misskilning
þeirra á sjálfum sér.
Þegar hann gekk óhikandi inn í veit-
ingasalinn þar sem hálf tylft þeirra var
samankomin og voru að drekka brenni-
vín, þá hafði hann enga tilhneigingu
til að leiðrétta þann misskilning. Hann
tók ofan hattinn og heilsaði Suzan með
handabandi. Hann lét sem hann tæki
ekki eftir neinum öðrum sem þar voru
inni og sagði: „Gjörðu svo vel og láttu
mig fá brennivín!“ „Þú spyrð mig því að
ég drekki?“ bætti hann við þegar að
Suzan setti glas og brennivínsflösku
fyrir framan hann.
Hún þagði ofurlitla stund, en svar-
aði svo alvarlega. „Máske vegna þess.
að þér þykir vínið gott, og máske vegna
þess að það hefir vantað eitthvað í þig
þegar þú fæddist og-------------“.
Hún þagnaði, því að til þeirra kom
einn af mönnunum sem á viðarflekun-
um vann. Hann var í rauðri skyrtu og
með eyrhringi í eyrunum hrottalegur á
svip og bað um glas af brennivíni. Hann
leit illilega til Charley sem leit til hans
með fyrirlitningu, lyfti glasi sínu fleyti-
fullu til Suzan og drakk.
„Ja svei!“ sagði sá í rauðu skyrtunni,
sneri sér við og gekk til félaga sinna.
að leyndi sér svo sem ekki, að hann var
að leita eftir tækifæri til að jafna sakir
við Charley.
„ Máske sökum þess, að þér þykir það
gott, máske sökum þess að eitthvað hef
ir vantað í þig þegar þú fæddist!“
Charley brosti góðlátlega, þegar Suzan
kom aftur þangað sem hann stóð. „Þú
svaraðir spurningunni“, sagði hann og
hittir naglann á höfuðið. „Hvort það er
óvissa sem hefir klofið mannkynið, eða
skipt því. Ef það er aðeins líkamleg
þrá, þá meinar það, að við erum aðeins
materíalistar, og jarðvegurinn sem við
erum sprottnir upp úr líkamlega, er sá
sami sem við nærustum alltaf á og
hverfum aftur til, og að við búum hér
saman um stund, og rotnum svo saman
um alla ókomna tíð. Ef að þessi tilvera
okkar er annað og meira, en þessi eðli-
lega materaliska þrá, þá er hún sönn-
un á ódauðleik, lífsafli sem leitar út fyr-
ir takmörk heimsins og það sem hann
getur veitt, en til sambúðar við eitthvað
honum æðra, eða eitthvað sem er
fyrir utan hina materalisku tilveru. Ég
nýt mín aldrei nema þegar ég er ölvað-
ur. Vínið gjörir mig mannúðlegan. Utan
þess, er ég aðeins Charley Steele! Er
það ekki skrítið að ég skuli vera að tala
um þetta hér inni?“
„Ég veit ekki u mþað“, svaraði Suz-
an, „ef að það er eðlilegt, eins og þú
segir. Mér gefst hvergi tóm til að hugsa
nema hér í þessu vínsöluhúsi, og það
sem þér sýnist kátbroslegt er mér
einfaldur sannleikur“.
„Satt segir þú aftur mín kæra Suzan.
Það er ekkert, sem er óhugsanlegt. Mig
langar aldrei eins mikið til að syngja
sálma og andleg ljóð, eins og þegar ég
hefi verið að drekka. Ég man eftir síð-
ast þegar ég var slompaður, þá söng ég
barnasálminn alla leið heim til mín. —
Installed at a cost of $8,000 for furnishings and equipment, the Barley Improvement Institute
on June 2nd officially opened its new research laboratory in Winnipeg. The Institute, sponsored
by the brewing and malting industries of Canada is headed by T. J. Harrison, one of the country’s
outstanding authorities on quality barley. One of its main works will be to assist plant breeders
in evaluating the quality of new barley hybrids. These will be tested in the new laboratory. The
picture, taken at the opening ceremonies of the laboratory is, left to right, T. J. Harrison, Director
of the institute; Cecil Lamont, President, Northwest Line Elevator Association; H. G. L. Strange,
Director agricultural research branch, Searle Grain Co.; Stanley N. Jones, President, Winnipeg
Grain Exchange; Dr. J. A. Andersón, chief chemist in grain research laboratory of the Board of
Grain Commissioners for Canada; Dr. W. O. S. Meredith, barley chemist in research laboratory of
the Board of Grain Commisioners; and V. M. Bendelow, chemist in the Barley Improvement
Institute’s new laboratory.