Lögberg - 16.06.1949, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 16. JÚNÍ 1949.
Laufey Fr. Oberman:
Líf og Dauði
Inngangur.
í konunglegu bókhlöðunni í
Kaupmannahöfn eru „Docu-
ments concerning the life and
character of Emanuel Sweden-
borg, by R. L. Tafel a. m. Ph.
D.“ (Þ. e. Rit um líf og lyndis-
einkunnir Emanuel Swedens-
borg^) og er hér farið eftir
þeim.
Lærður maður nokkur, Perne
ty að nafni, skrifaði á þeim tíma
um Swedenborg:
„Hann mun sannarlega verða
leiðbeinandi fyrir alla þá, sem
eru móttækilegir fyrir endur-
nýjun andans, með þeirri þekk-
ingu og þeim lærdómi sannleik-
ans, sem sjálfum drotnni þókn-
aðist að opinbera fyrir honum,
svo að hann gæti miðlað því
öðrum mönnum. Og þar eð hann
hefir verið verkfæri í höndum
drottins allsherjar, má líta á
hann sem fullkominn engil.
ekki aðeins fyrir Svía, heldur
fyrir alla Evrópu“.
Emanuel Swedenborg kemur
ekki með nýja kenningu, en
hann varpar nýju ljósi á gjör-
valla kenningu Krists, og reynd
ar a gjörvalla heilaga ritningu,
svo að hún verður hverjum at-
hugulum lesara að nýju hug-
næmu viðfangsefni, ný opinber
un, sem hann mun aldrei fram-
ar vilja kasta frá sér.
þegar vitað er, að Kristur
sjálfur leiddi Swedenborg (þótt
þetta þyki óvanalegt og ef til
vill ótrúlegt) og var í daglegu
persónulegu sambandi við hann
frá því Swedenborg var um
fimmtugt og fram að andláti
hans, eða milli 30 og 40 ár, þá
þarf það engan að undra þótt
Swedenborg hafi eitthvað meira
og betra og sannara að segja og
kenna, um eðli, innihald og til-
gang lífsins, en nokkur annar
maður, sem lifað hefir síðan
Kristur sjálfur gekk um meðal
mannanna og kenndi þetta
sama. Enda er Swedenborg við-
urkenndur að vera nútímans
„spámaður og evangelisti“, við-
urkenndur um allan heim sið-
menningar og guðstrúar.
1. Vitið og sannleikurinn er
eilíft.
Þegar menn vildu fara að
stæla við Swedenborg, þá svar-
aði hann aðeins mjög hæversk-
lega:
„Lesið með eftirtekt og án
fyrirfram sannfæringar bækur
mínar. Þær munu svara fyir
°g þá munuð þér skipta um
skoðun og hugmyndir“.
Það hefir engin áhrif á gildi
sannleikans hvort vér mennirn
ir trúum honum eða ekki. „Sann
leikurinn varir eilíflega“, og er
ekki háður neinum manni. En
maðurinn er háður honum svo
mjög, að án sannleiksljóss og
kærleiksyls getur maðurinn
ekki lifað eftir dauða líkamans
sem maður, í þeim rétta skiln-
ingi, heldur verður hann ó-
freskja. Það er „nóttin, sem
kemur, þegar enginn getur unn
i8“ — enginn, sem sú nótt kem-
Ur yfir getur unnið. Því er það
kennt um alla jörð, bæði fyrir
og eftir komu Krists, að menn
gái að því hver um sig hvar
þeir standa, af því að þetta er
svo mjög alvarlegt.
Menn ættu ekki að sleppa tím
anum, tækifærinu, sem hvern
dag getur orðið hið síðasta.
Það, sem maðurinn gerir í lík-
amslífinu gegn lífsins lögmáli,
an þess að vilja iðrast og bæta
yrir það af fúsum vilja, getur
reynst honum svo erfitt á næsta
Stlgi h'fsins, að það verði honum
víti.
Það er hverjum manni með-
a?tt að skilja þetta. En ef hann
i 1 ekki trúa því og svæfir sitt
meðfædda eðli, þá er honum
*skl búinn. Hann vari sig.
” °ttm kemur þá enginn getur
hnið“. Þetta hugtak er af
mannlegu viti sprottið, en eng-
inn veit hve yfirgripsmikið það
er.
2. Dómurinn. Maðurinn hlýtur
að uppskera það, sem hann sáir.
„Það er einkennilegt, eða að
minsta kosti mjög athyglisvert,
að nær allir þeir, sem hafa lesið
kenningar Swedenborgs með
þeim ásetningi að rífa þær nið-
ur, hafa að lokum aðhyllst kenn
ingar hans“.
Það er ekki guð, sem dæmir
manninn til að líða á neinn
hátt. Þvert á móti er vanlíðan
mannsins ætíð minni, en hún
væri ella^vegna áhrifa guðs.
Þegar maðurinn kemur inn á
„land lifenda“ þá er hann alveg
hinn sami maður, með sömu
galla og hann áður var, svo bók
staflega hinn sami, að hann átt-
ar sig oft ekki á því að þetta sé
dauðinn. Og eftir því sem mað-
urinn hafir verið hrokafyllri og
síngjarnari a§ eðlisfari, þeim
mun ver gengur honum og erfið
legar að trúa því, sem englar
guðs segja honum og kenna.
Englar guðs eru góðir menn,
oft áður farnir ástvinir, sem
eiga enga innilegri ósk né un-
un en þá að mega fá þetta tæki
færi til að hjálpa þér og styrkja
trú þína á lífið. En sá maður,
sem alltaf hefir þverskallast,
honum hættir auðvitað mest til
að gera það enn, af því að það
er þá orðið svo rótfast í eðli
hans.
Þannig getur maður sá, sem
notar viljann og frelsið öfugt,
orðið umsnúinn frá guðs mynd.
Hann getur ekki þrifist í því
andrúmslofti, sem þar er, og
ekki lifað með þeim heilögu.
Hans heimkynni er annars eðlis.
Hann er „demon“ (ill vera) og
líf hans verður vanlíðan.
Það getur enginn skilið svo
við þetta jarðneska líf, að hann
hljóti ekki að fá að reyna að
þetta er sannleikur.
sé mjög þýðingarmikið fyrir
hvern og einn að vera trúr sinn
ar þjóðar trú í aðalkjarna. Um
þetta munu Kínverjar sennilega
vera fremstir allra þjóða, með
sína þúsunda ára gömlu trúar-
og siðakenningu, sérstaklega
hvað áhrærir ættræknina og
samheldni ættanna. Þeir trúa
því að vellíðan um óendanlega
framtíð sé undir því komin hvað
fjölskyldan og ættin sé sam-
stillt og einhuga. Það hjálpar
þeim til að lifa í eindrægni og
undirgefni að vilja þeirra elztu,
samkvæmt þessum þúsunda ára
þjóðsið. Ég get vel fellt mgi við
þann skilning, að þessu fylgi
guðs blessun. L. F. O.).
Eðli lífsins.
„Ég segi yCur, aí5 þetta þrennt:
trtl, von og kœrleikur, er varan-
lofít, en af þessu er kærleikurinn
mestur, af því að hann hefir fyrir-
heit fyrir þetta llf og hið kom-
anda“.
3. Sælan.
Allt gott kemur frá upp
sprettu alls lífs, sem er guð kær-
leikans og vizkunnar. Menn
zneðtaka það í lífinu sein ylinn
og ljósið. Allir verða þess að-
njótandi nákvæmlega eftir því
að hve miklu leyti og hve fús-
lega þeir vilja aðhyllast hið
góða. Að lifa í samræmi við eðli
og tilgang lífsins, eftir lífskraft
inum í hverjum manni. Það
er sæla.
Allir þeir, sem eru líkir að
innræti, eru andlega skyldir og
verður ljúft að vera saman. I
því er fólgin vellíðan og unun,
sem þá fer sífellt vaxandi, þeg-
ar lifað er í samræmi við lög og'
eðli lífsins. Allar raunir, böl og
þrautir þessa örstutta jarðlífs
hverfa þá eins og skuggi væri
eða illur draumur, sem að
morgni dags reynist marklaus.
Lífið er þá orðið samúð og sam
ræmi, í samstarfi við vellíðan
allra. „Hið fyrra er farið, sjá,
allt er orðið nýtt“.
(Það er margt í öllum kenni-
kerfum þjóðanna og heimsálf-
anna, ef ekki flest, sem er hið
sama, en aðeins lagað eftir eðli
og þroska hverrar þjóðar. Samt
er engin kenning á jörð vorri
nú, sem kemst í samjöfnuð við
hina kristnu kenningu, af því
að enginn fræðari hefir að sama
skapi framfylgt kenningu sinni
sem Kristur, sem bæði staðfesti
allt, sem hann kenndi, og síðast
lifði þótt hann væri deyddur og
sannaði öllum ódauðleika hins
sanna manns, eins og hann
hafði sjálfur kennt og sagt: „Ég
lifi og þér munuð lifa“. — Það
er enn fremur engin tilviljun
hvar hver maður er borinn og
barnfæddur. Ég trúi því per-
sónulega eftir allt, sem ég hefi
séð og heyrt á trúarsviðum
margsháttar þjóðflokka, að það
Innihald lifsins og eðli þess
er kærleikur. I raun og veru er
sama merking í orðunum líf og
kærleikur, af því að kærleikur-
inn eykur og eflir kraft lífsins
Allt illt er því gagnstætt
sönnu lífi og leiðir til' dauða (ég
á ekki við líkamsdauða).
Til þess að öllum geti liðið
vel, þarf alls staðar að koma
kærleikur inn í mannlífið í með
vitund hvers einstaklings. Það
er tilgangur lífsins að kærleik-
urinn hafi yfirhönd og ríki í
mannfélaginu alls staðar — kær
leikur til allra, hjá öllum.
Þetta er áþreifanlega að lýsa
sér betur og betur hjá menn-
ingarþjóðum heimsins. Þess
vegna er svo mikið starfað að
því, að þj óðirnar vinni saman,
skilji hver aðra og lifi í sambúð
og samstarfi hver við aðra, öll-
um til heilla.
Grundvallaratriði þau, sem
ævinlega hafa orðið þeim mönn
um til andlegrar blessunar, sém
fylgdu þeim og báru virðingu
fyrir þeim, þau eru til orðin
fyrir mannkynið sem leiðarvís
ir, þannig, að þeim er fylgt í
nafni og anda hans, sem samdi
þau, og þá fylgir blessun hans.
Það, að þessum lögum hefir
ekki verið fylgt, er orsök þess,
að allt mannkyn er sjúkt og
margir eru á öfugri braut til
andlegrar vitfirringar, myrkurs
og kulda.
Þetta geta allir skilið, ef þeir
hugsa sig um. „Þú skalt ekki
aðra guði hafa. Þú skalt elska
meðbróður þinn, heiðra foreldra
þína, ala börn þín upp í guðs
ótta* og siðgæðum, ágirnist ekki
annara eignir, bera ekki ljúg-
vitni, deyða ekki mann, dæma
ekki“ o. s. frv.
Hinn, sem ekki vill leita þess
trausts innra með sér, hann fer
á mis við það og jafnframt fer
hann á mis við ánægju og
vellíðan lífsins, meira eða minna
eftir því hvað mótþrói hans er
ákveðinn. Sá maður er neikvæð-
ur.
5. Maðurinn.
„í veröldinni er maðurinn
tvískiptur, en eftir dauðann er
lann eins eðlis, í veröldinni
lefir maðurinn meðvitund um
hvorttveggja, anda og efni, en
eftir dauðann breytist þetta.”
Maðurinn er ekki allur þar
sem hann er séður, og þó er það
aðalatriðið að sjá og þekkja hinn
innra mann. Það ætti allir að
temja sér og nota við þá æfingu
þann leiðarvísi, sem lífið géfur
öllum þeim, er standa á grund-
velli hins sanna lífs.
Það, sem manninum gengur til
þess sem hann segir og gerir,
það sem er driffjöður orða hans
og gerða, það er líf hans. (“Það
sem þér hugsið í hjörtum yðar,
það eruð þér”) Alt líf mannsins
og líðan hans er undir því kom-
ið hvernig hans innri maður er,
hvað hann hugsar.
Góður maður heldur jafnvægi
og hefir frið í sálu sinni, vegna
þess að hann veit að til er einn,
sem þekkir hjörtun og veit alt,
sem þar fer fram. Hann trúir
á frömuð lífsins og uppsprettu
lífmagsins, sem er kærleikurinn
sjálfur. Það er honum nóg traust
í lífi og dauða.
Til þess að þekkja þennan mun
á mönnum, þarf hvert barnið að
þroskast á góðum grundvelli,
alast upp í hreinu andrúmslofti
og þekkja grundvallaratriði þau,
er mannkynið hefir best átt frá
því að það fyrst hóf göngu sína
sem sjáfráð vera á þessari jörð.
“Sköpunarsagan skýrir frá
þeim þroska, einmitt andlegum
vexti manns.”
“Hvaða guðhræddur og góð-
ur maður mundi ekki vilja vita
um forlög lífs síns eftir dauð-
ann? Hin almennu aðalatriði
þess hafa verið afhjúpuð, svo
að hann getur þekt þau ef hann
vill.”
Það er aðallega tvent, sem
veldur því, að maður verður
neikvæður og það er þroskaleysi
eða þroski sá, sem er bygður á
öfugum grundvelli, gegn eðli og
tilgangi lífsins. Um hinn þroska-
lausa eða frumstæða mann verð
ur sagt: „ Fyrirgef þeim, því að
þeir vita ekki hvað þeir gera.”
Hinn, sem af frjálsum vilja og
viti velur hið gagnstæða við lög-
mál lífsins og kærleikans, verður
viðsjárverður maður, hann er
líklegur til að verða illmenni ef
ekki er hægt í tíma að bjarga
honum frá þeim illu öflum sem
ógna með því að heltaka hug
hans og hjarta.
Það er barnaskapur og getur
verið háskalegt “að vilja loka
augunum fyrir því að til eru slík-
ir menn. Seinustu áratugir hafa
fært mönnum fullnógar sannan-
ir fyrir því.
Baráttan, öll barátta milli
þjóða, þjóðflokka og einstakl-
inga, er baráttan milli góðs og
ills, milli þeirra, sem vitandi
vilja hið góða og hinna, sem
vitandi vilja hið illa. ,Auk þess
skipa margir sér óafvitandi í
annan hvorn flokkinn, án þess
og gera sér grein fyrir þessu höf-
uðatriði, sem varðar þó alt líf
mannsins og framhaldslíf hans.
í þessu er alvaran folgin, að
menn velji rétt!
6. Víti.
* Guðs ótti er ótti við að styRpja guð
■«*m er heilaiair. Sumir misskilja þettn.
“Unun þeirra í Víti er í því
fólgin að gera meðbræðrum sín-
um ilt og lasta guð. Og þessi
unun er samkvæmt hjartalagi
þeirra og vilja. Þeim er samt
aftrað og þeim hefnist fyrir að
hafa slíkar tilhneigingar og láta
að þeim.”
Til eru þeir spekingar og lær-
dómsfrömuðir, sem kenna og
se§ja» að eins og Kristur sé full-
trúi kærleikans meðal mannanna
þannig muni og vera fulltrúi
hatursins, hins illa á maðal
þeirra, einhver sem er kominn
svo langt “niður” í myrkur van-
líðunar, að andinn sé “umsnú-
inn” og hans innri maður ó-
freskja. Alt, sem frá honum kem-
ur sé ilt, og ekkert nema ilt geti
frá honum komið. Sá maður sé
þá orðinn djöfull eða satan, og
að aðrir djöflar hafi aldrei verið
til né sé til, en þannig “umsnún-
ir” menn. Þeirra ásigkomulag
er Víti (vansæla) og annað Víti
er heldur ekki til og hefir aldrei
verið til. Áhrif og kraftur slíkra
“demona” sé nú að verða meir á-
berandi af því að endalok þess-
arar menningar sé að nálgast,
að kraftur hins illa magnist í
þeim illu og neikvæðu af því að
dauðateygjurnar” sé byrjaðar,
því að hið illa lýtur í lægra
haldi, hið góða sigrar. „Það er
fullkomnað!“
Þessu þarf mannkynið að
treysta og halda sig að því. Þá
er því borgið.
Enginn væit hve oft hafa kom-
ið upp menningarkerfi (eða stig)
meðal þjóðanna og aftur liðið
undir lok, hvert með sínum ein-
kennum og ágætum og göllum,
svo þetta er hvorki óhugsanlegt
né ómögulegt, hvernig sem það
skeður eða kann að ske.
En að mannkynið líði undir
lok eða hætti að vera til, nær
JOHN J. ARKLIE
Optom*rrt#t and Opticiam
(Eye« Examlned)
Phone 95 650
MITCHELL COPP LTD.
PORTAGI AT HARGRAVE
ekki neinni átt, af því að lífið,
sem hver maður lifir, er óendan-
legt, þar eð eðli þess og kjarni
er líf og að lifa. Framhald
Cars Bought and Sold
SQUARE DEAL
MOTOR SALES
"The Working Man’s Friend”
Ph- ILALA 297 Princbss Stkeet
■ *6404 uaif Block N_ Logan
SEXTUGASTA OG FIMMTA ÁRSÞING
Hins Evangeliska Lút. Kirkjufélags
íslendinga í Vesturheimi.
Verður haldið í Argyle Prestakalli dagana 22. — 25.
júní 1949.
Þingprestur: REV R. MARTEINSSON.D.D.
Starfsskrá:
Miðvikudag 22. júní.
Kl. 8 e. h. Þingsetningarguðþjónusta á íslenzku og
altarisganga í kirkju Frelsissafnaðar að Grund. Sr.
V. J. Eylands, frá Winnipeg, predikar. Samskot í minn
ingarsjóð presta. Eftir kl. 4 verður tekið á móti prest-
um, gestum og fulltrúum í Grund Hall. Kveldverður
reiddur kl. 6.
Fimtudaginn 23. júní í kirkju Fríkirkjusafnaðarins að Brú.
Kl. 9—12. Þingfundur. Kl. 1.30—5.30 þingfundur.
Kveldverður kl. 6. Kl. 8 e. h. Á ensku. Ræðumenn:
Rev. George, F. Harkins, assistant to the President
of ULCA. Rev K. K. Ólafsson president Nothern
Conference Illinois Synod, ULCA. — Einnig söng-
program. Kveðjur.
Föstudaginn 24. júní í kirkju Immanúel-safnaðar Baldur.
Kl. 9—12 þingfundur. 1.30—5.30 þingfundur. Kveld-
verður kl. 6. Kl. 8 e. h. „Youth Rally“ á ensku í kirkju
Frelsissafnaðar, Grund. Ræðumenn: Rev H. S. Sig-
mar of Seattle. Rev A. S. Hanson of Blaine, Mr. Ste-
fan Guttormsson B.A. Minnesota. — Blandaður kór
prestakallsins syngur sérstáka söngva.
Laugardaginn 25. júní í kirkju Glenborosafnaðar, Glenboro.
Kl. 9—12 þingfundur. Kosningar. 1.30—5.30 þingfund-
ur. Kveldverður kl. 6. Kl. 8 Trúmálafundur. Efni:
„Vitnisburðarskylda kristins manns“. Ræðumaður:
Sr. Skúli Sigurgeirsson, Gimli. — Ensk hréyfimynd.
„Evangelism.“. — Þingslit.
Sunnudaginn 26. júní guðþjónustur í prestakallinu.
Kl. 11. Glenboro. (Ensk-íslenzk) vígsla Kirkjuturns
og Electronic Chimes, gjöf Hans heitins Jónssonar.
- Prestar kirkjufélagsins, fulltrúar og gestir sérstak-
lega boðnir.
Kl. 2.30 á Grund íslenzk messa. Kl. 2.30. Baldur ís-
lenzk messa. Kl. 2.30. Brú íslenzk messa.
Allir fundir og samkomur þingsins opnar fyrir þá er koma
vilja.
Sr. Egill H. Fáfnis, forseti
Sr. Bjarni A. Bjarnason, skrifari
“Ef aðeins...”
Viljið þér hugleiða árin,
sem að baki liggja, og
munuð þér þá eigi
segja: „Ef ég hefði að-
eins keypt stjórnarlíf-
eyri til elliáranna?"
Slíkt má að vísu enn
gera og njóta öryggis, er
á seinni hluta ævinnar
líður.
Ódýr stjórnarlífeyrir, greiddur ár
lega, segjum $ 1,200 ævilangt.
Engrar læknisskoðunar krafist.
Lífeyri af þessari tegund getur
enginn löglega klófest. Þér tapið
ekkipeningum yðar jafnve 1 þó
tafir verði um greiðslu.
• Allir frá 5 til 85 ára geta nytfært
sér þessi kostaboð.
Annuities Branch
department of labour
KUMPHREY MITCKEU Mínísfer A. MacNAMARA Depufy M/núfer
C7/7(7c//c?M OICer/7f??en/
A N N U I T I E S
//oe'/We /o/- (Q/c//Ja
________ Moil Ihis Coupon today POSTAGE FREE
Annuit:*** Bronch,
Deportment of Lobour, Ottowo. 5
Ple... .end n,. COMPLETE INPORM ATION ob.ul Cnodion Governmen, A„nui,i„.
NAME..................
(PRINT " CiYÁrLY )....................
ADDRESS
........................................................
..........-........J