Lögberg - 20.10.1949, Blaðsíða 2
LOGBERG, FIMTUDAGT.NN, 20. OKTÓBER, 1949.
ilogberg
GefiÖ út hvern fimtudag aí
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
«». SAROENT AVENUE, WINNXPEQ, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR I ÖGBERG, 695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MAN.
PHONE 21 804
■ Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið—Borgist fyrirfram
The “Lögberg” is printed and published by The Columbia Press Ltd.
, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada.
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
ÍSLENDINGAR í VESTURHEIMI
Grein sú, sem hér fer á eftir, er tekin saman af Pétri Sig-
urðssyni, ritstjóra og kennimanni, sem er heitur ættjarð-
arvinur, er mjög hefir látið til sín taka siðmenningarmál
íslenzku þjóðarinnar síðustu áratugina; greinin er ekki
birt hér fyrir þá sök, að vitnað sé í Lögberg, því slíkt er
. alltítt á íslandi og ánœgjulegt til þess að vita; niðurlagi
greinarinnar er þannig háttað, að óhjákvæmilegt er að
nokkura umhugsun veki hjá okkur Vestur-íslendingum,
og vœri þá vel, ef hinn fagri vitnisburður, sem Pétur rit-
stjóri gefur okkur væri að öllu leyti á gildum rökum
bygður, því þá væri með því sýnt, að baráttan fyrir vernd
menningarerfða okkar í þessari voldugu álfu, hefði ekki
verið unnin fyrir gýg.
Hin drengilegu ummæli Péturs ritstjóra eiga að verða
metin að makleikum, og ættu að verða okkur hvöt til auk-
inna afreka. — Ritstj.
„Á fyrstu blaðsíðu Lögbergs, 31. marz 1949, eru
fjórar frásagnir af íslendingum vestan hafs, sem hafa
á einn eða annan hátt unnið sér frægðarorð. Fyrst er
þar sagt frá hinum dugmikla verkalýðsforingja Frede-
rick H. Fljozdal. Hann er heiðursforseti járnbrautar-
manna í Detroit, Michigan. í tilefni 79 ára afmælis hans
var honum þá fyrir skömmu haldið veglegt samsæti í
Chicago, en þá höfðu þau hjónin einnig nýlega átt 55
ára hjúskaparafmæli. Lögberg birtir úr allsherjarmál-
gagni verkamanna í Ameríku, blaðinu Labor, þennan
vitnisburð þess um Fljozdal:
„Afrek félagsbróður vors Fljozdals, sem forseta
bandalags vors á erfiðu árunum 1922—’40, standa ó-
högguð. Er hann nú nálgast ævikvöldið, nýtur hann ríkr
ar aðdáunar vegna virðulegrar framkomu sinnar, festu
og skilnings á vandamálum vorum“.
Önnur grein á þessari blaðsíðu Lögbergs, heitir:
„Merkur vísindamaður lætur af embætti“. Þar er sagt
frá dr. Thorbergi Thorvaldssyni, sem „veitt hefir for-
ustu um 35 ára skeið efnavísindadeild háskólans í
Saskatoon, Saskatchewan.
Dr. Thorvaldsson lætur nú af emlpetti við háskól-
ann, og í tilefni þess, var þeim hjónum haldið veglegt
samsæti og þar var tilkynnt, að þeim til heiðurs hafi
verið stofnaður sjóður, er heita skal: Thorvaldson
Scholarship Fund, og skal sjóðurinn styrkja vísindaleg-
ar rannsóknir við háskólann. Hann er þegar hálft átt-
unda þúsund dollarar. Fyrrverandi prófessor við efna-
vísindadeildina, dr. B. K. Lamor, sagði: „að sú deild
væri fegursta og varanlegasta minnismerkið, sem unnt
væri að reisa um forustu og vísindalega hæfni dr. Thor-
valdson, enda væri þessi deild nú viðurkennd sem ein
hin allra fullkomnasta slíkrar tegundar í Canada“.
Forseti háskólans, dr. J. S. Thomson, sagði um Thor
valdsson, að „hann væri sérstæður maður. Áhrif hans
hefðu eigi verið einskorðuð við efnavísindadeildina,
heldur hefðu þau náð til allra deilda háskólans“.
Þriðja greinin segir frá stofnun þeirri, er læknirinn
dr. P. T. H. Thorláksson, stofnaði í Winnipeg fyrir
nokkrum árum. Dr. Thorláksson er sonur séra Stein-
gríms Thorlákssonar, sem lengi var prestur í Selkirk,
prúðmenni hið mesta. Frásögn Lögbergs er á þessa
lund:
AHin mikilvæga og sívaxandi lækningastofnun, er
gengur undir nafninu Winnipeg Clinic, og Dr. P. H. T.
Thorláksson stofnaði fyrir nokkrum árum af eigin
rammleik, hefir nú nýverið hlotið löggildingu fylkis-
þingsins í Manitoba. Ðr. Thorláksson er framsýnn hug-
sjónamaður, en það er ekki oft sem hugsjónir og at-
hafnir haldast jafn fagurlega í hendur eins og fram
kemur í ævistarfi þessa sérstæða áhrifamanns.
Að löggildingu áminnstrar stofnunar standa tutt-
ugu merkir læknar með dr. Thorláksson í fararbroddi.
The Winnipeg Clinic hefir þegar getið sér frægðar-
orð um allt þetta mikla meginland og jafnast væntan-
lega á sínum tíma við hina frægu Mayo Brothers Clinic
í Minnesotaríkinu, því að traustur grnudvöllur hefir ver-
ið lagður að framtíð stofnunarinnar og skilyrðum til
þróunar“.
Skaparinn hefir svo til hagað málum tilverunnar,
að mitt á milli gagnseminnar skuli fegurðin standa til
þess að hrífa hjörtu manna. Fjórða frásögnin á þessari
einu blaðsíðu Lögbergs er um fegurðardrottningu
Winnipegborgar. — Myndin sem fylgir frásögninni,
sýnir borgarstjórann afhenda hinni fögru meyju veg-
legan verðlaunagrip. Stúlkan heitir Gloria Gray og virð-
ist standa vel undir skírnarnafni sínu (Gloria=dýrð).
Hún vaw valin úr 24 fegurðardísum og „þótti bera af
þeim öllum að fegurð og glæsimennsku“. Móðir stúlk-
unnar er íslenzk og heitir Guðrún Jónsdóttir, á íslenzku,
en í Ameríku heitir hún auðvitað frú Gray.
Þessar ánægjulegu frásagnir um ágæti íslendinga
í Vesturheimi, er örlítið brot í hinni miklu sögu þeirra,
sem öll er skreytt meira og minna slíkum gullnum þráð-
um, vitnisburði um afrek við nám og störf, um mann-
dóm, glæsimennsku og ágæti. Allt þeim sjálfum til verð-
ugs hróss og þjóðinni þeirra heima fyrir til mikillar
sæmdar. Þar hefir farið fram hin mesta og bezta land-
kynning, sem saga íslenzku þjóðarinnar geymir.
Ef okkur hér heima fyrir tekst að standa jafn vel
vörð um heill þjóðarinnar, eins og íslendingum vestan
hafs hefir tekizt að halda uppi heiðri hennar í því mikla
landi, þá er íslenzka þjóðin gæfunnar barn. P. S.“
Eining, Ágúst — September
r*.. l/b V* •
rjoregg lyðrœoisms
Kjörs'eðillinn hefir réttilega
verið nefndur fjöregg lýðræðis-
ins, og þar af leiðandi er það
ljóst, eða ætti að minsta kosti
að vera ljóst, hve mikils það er
um vert, að honum sé skynsam-
lega beitt; í lýðræðisríkjunum
er það kjósendum í sjálfsvald
sett hverja þeir kjósa til mála-
forustu í þann og þann svipinn,
og með reglubundnu millibili
gefst þeim kostur á að breyta til,
„því alltaf má fá annað skil og
annað föruneyti“. Öðru máli
gegnir um þær þjóðir, sem búa
við einræði og harðstjórn; jafn
vel þó þar kunni að vera gengið
til kosninga svona til mála-
mynda, er það á allra vitorði,
að kjósendur eru til þess knúðir
að kjósa einn flokk, harðstjórn-
ar og einræðisflokkinn.----
Þann 26. þ. m. fara fram kosn-
ingar til bæjarstjórnar og skóla-
ráðs í Winnipeg; úr nógu er að
velja, og er þess að vænta að
kjósendur velji vel og neyti sem
allra almennast kosningaréttar
síns.
Það ár, sem ekki er kosið um
borgarstjóra, eru kosningar tíð-
um slælega sóttar; þetta má
ekki lengur svo til ganga, og
ættu kjósendur að sjá sóma sinn
í því að fjölmenna á kjörstað og
fylkja liði um hina hæfustu
menn til bæjarstjórnar og skóla-
ráðs.
I 2. kjördeild gætir íslenzkra
áhrifa mikið, því þar eru þeir
langfjölmennastir; þar ættu
þeir að veita dyggilega að mál-
um Jack St. John, sem reynst
hefir undanfarin ár einn hinna
ágætustu fulltrúa, sem bæjar-
stjórnina skipa, víðsýnn maður.
og sanngjarn í meðferð opin-
berra mála. James Black hefir
einnig reynst nýtur maður í
bæjarstjórn.
Victor B. Anderson, sem um
langt skeið hefir átt sæti í bæj-
arstjórn við ágætan orðstír, leit-
ar endurkosningar í 2. kjördeild;
hann hefir orðið þjóðflokki okk-
ar til sæmdar, og meira en verð-
skuldar endurkosningu.
Til skólaráðs býður sig fram
á ný séra Philip M. Pétursson,
sem reynst hefir á þeim vett-
vangi röggsamur og ágætur
fulltrúi; mælir allt með því að
hann verði endurkosinn með
miklu afli atkvæða.
Um aukalögin, $1.500,000 láns
heimild til skólaráðs til bygg-
ingar nýjum skólum, og $700,000
lánsheimildina til að kaupa spild
una við Portag^ Avenue þar sem
Wesley College nú stendur sem
lóð undir hið væntanlega ráð-
hús borgarinnar er það að segja,
að sæmd borgarinnar krefst þess
að þau hljóti samþykki gjald-
enda.
Um Daylight Saving, aukalög-
in verða vafalaust skiptar skoð-
anir eins og áður hefir brunnið
við; tvískipting tímans hefir á
ýmsan hátt valdið óþörfum
glundroða.
Stofnað verður
samband náttúru-
lækningafélaga
Á FRAMHALDS aðalfundi
Náttúrulækningafélags íslands
er haldinn var í fyrakvöld, var
ákveðið að fela stjórninni, að
undirbúa stofnun landssam-
bands náttúrulækningafélaga.
Nú eru slík félög starfandi á
Akureyri, Ólafsfirði, Siglufirði,
ísafirði, Sauðárkróki og svo hér
The Swan Manufacturing Co.
Cor. ALKXANDER and ELLEN
Phone 22 641
Halldör M. Swan eigandl
Heimill: 912 Jessle Ave — 4« »58
í Reykjavík. I ráði er að stofna
náttúrulækningafélög bæði í
Hafnarfirði, Vestmannaeyjum
og víðar á landinu.
Stofnþingið mun væntanlega
verða haldið hér í bænum og
fara fram í októbermánuði eða
í byrjun nóvember.
Mbl. 5. okt.
JOHN J. ARKLIE
Optometnwt and Optician
(Eyes Examined)
Phone 95 650
MITCHELL COPP LTD.
PORTAGE AT HARGRAVE
Big Game Hunters!
For Guns, Rifles, Ammunition and all Hunting
Supplies, see or write for our free Sporting
Goods Catalog.
MANITOBA SPQRTING GOODS
293 CARLTON STREET
er
verk
hafið
er
. M /
t iír \ ^ M \
Eins og um svo margt annað á
ævinni, veit maður sjaldnast
hvað bíður fyr en á reynir.
Allir vilja spara án þess að
koma sér niður á aðferðina. Með
því að kaupa Canada Savings
Bonds með frádrætti frá kaupi
yðar, eða hjá banka eða viður-
kendum fésýslumanni verður
þetta tiltölulega auðvelt.
Sparið reglubundið með
Hundruð og þúsundir Canada
manna í öllum stéttum, spara
hluta af tekjum sínum til að
kaupa Canada Savings Bonds.
Þetta sparifé er ávalt til taks ef
vanda ber að höndum, því Can-
ada Savings Bonds má innleysa
ásamt vöxtum á hvaða tíma og
í hvaða banka, sem er.
Canada Savinqs
4. flokkur
Aliir
.^afa
e,tthavð
að
spara
fyrir
NÚ TIL ÚTBOÐs
RE-ELECT
ON OCTOBER 26lh
Jack St. John
FOR YOUR ALDERMAN IN WARD 2
POLICY
1. Development of Neighborhood Children's Playgrounds.
2. Progressive Encouragemeni to Winnipeg Induslries.
3. Ample Supply of Electricity safeguarded by an early settlement of the
prese/it power negotiations with the Provincial Government.
MARK YOUR
BALLOT
ST. JOHN# JACK
910 Banning St.— Druggist
1
SUPPORT ALL C. E. C. CANDIDATES
For Alderman: ST. JOHN and BLACK—For School Truslees: MURPHY, BECK and BROTMAN