Lögberg - 02.02.1950, Síða 4

4
WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 2. FEBRÚAR, 1950.
HÖB&erg
GefiB út hvern íimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
696 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA
Utanáskrift ritstjárans:
EDITOR LÖGBERG, 696 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MAN.
PHONE 21 804
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $5.00 um árið—Borgist fyrirfram
The ‘‘Lögberg" is printed and published by The Columbia Press Ltd.
69 5 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada.
Authorized as Second Class Mail, Post Office Depai-tment, Ottawa
Hin nýja fæðingardeild við
almenna sjúkrahúsið
Eins og þegar hefir stuttlega verið vikið að hér í
blaðinu, verður hin nýja og fullkomna fæðingardeild
við Almenna sjúkrahúsið hér*í Winnipeg tekin til af-
nota þann 1. marz næstkomandi; er með þessu stigið
stórt skref í þróunarsögu læknavísindanna í Manitoba,
sem að sjálfsögðu hefir djúp áhrif á velfarnað fylkis-
búa í heild; hér er um að ræða fyrsta stórhýsið af mörg-
um, sem rísa eiga af grunni í sambandi við hið mikla
lækningahverfi, Medical Centre, í þessari borg. Það er
ekki einasta að stórhýsi þetta sé að öllu hið vandað-
Hugsað til áramóta
Erindi flutt í Rotaryklúbb Keflavíkur, 27. des. 1949
Ejtir HELGA S. JÓNSSON, forstjóra í Keflavík
Þessa skarplega rituðu grein
sendi höfundur séra Valdimar
J. Eylands, er lét Lögbergi
hana góðfúslega í té til birt-
ingar. — Ritstj.
Árið, sem við fögnuðum
fyrra er nú senn liðið. Sjaldan
vakna jafn margar spurningar í
hugum okkar, eins og við slík
tímamót, þegar við verðum nauð
ugir viljugir að viðurkenna að
eitthvað er farið og kemur al-
drei aftur, hvort heldur það er
góður vinur, tækifæri eða hinn
miskunnarlausi herra lífsins
tíminn sjálfur. Við erum að af-
marka og telja nákvæmlega
þessi brot úr eilífðinni, sem við
köllum ár og þessi athöfn mann-
anna, eins og hver önnur bar í
sér sinn skapadóm. Við sjáum
asta og hið langfullkomnasta slíkrar tegundar í Can-
ljósar hvað við höfum rækt og
ada, heldur er allur útbúnaður og öll áhöld sniðin eftir
ströngustu nútímakröfum hinnar vísindalegu tækni.
Það liggur í augum uppi hve þessi nýja stofnun verði
kærkomin héraðslæknum, sem tíðum starfa í afskekt-
um sveitum við næsta takmörkuð skilyrði; hve mörg
ný útsýni opnist þeim, til fullkomnunar í sérfræði sinni;
þó stofnun þessi hafi bækistöð sína í Winnipeg, grípur
hún jafnframt djúpt inn í tilveru og velferð allra, sem
þetta fagra og farsæla fylki byggja.
Eftir að hin nýja fæðingardeild tekur til starfa,
veitist svigrúm til margfalt hagkvæmari fræðslu hjúkr-
unarkvenna, en við hefir gengist fram til þessa.
Fjöldi þeirra hjúkrunarkvenna, er nám hafa stund-
að og stunda við Almenna sjúkrahúsið í Winnipeg, hafa
komið þangað úr hinum ýmsu sveitum fylkisins; marg-
ar þeirra hverfa á ný til átthaganna að loknu námi og
inna þar af hendi mikilvægt menningar og mannúðar-
hlutverk, og þær koma þangað betur undirbúnar fyrir
hina veglegu köllun sína.
Á fjórða lofti hins áminsta stórhýsis, er salur mikill,
sem notaður verður til fyrirlestrahalda við kenslu
hjúkrunarkvenna, auk rannsóknarstofu, sem notuð
verður til fræðslu um mataræði sjúklinga, er slíks sér-
staklega þarfnast.
Hin nýja fæðingardeild getur veitt viðtöku 132 sæng-
urkonum og 162 börnum; af þessu leiðir það, að sextíu
sjúkrahvílur, sem nú eru notaðar í þágu sængurkvenna
á Almenna sjúkrahúsinu, verða teknar til afnota fyrir
aðra sjúklinga, og greiðist með því að nokkru úr þeim
þrengslum, sem sjúkrahúsið í undanfarin ár hefir átt
að búa við.
Engum blandast hugur um það, hve víðtæk áhrif
til blessunar þessi glæsilega stofnun muni hafa á fylk-
ið þvert og endilangt, og hve sú þakkarskuld sé mikil,
sem almenningur stendur í við þá menn, er beittu sér
fyrir um framkvæmdir og forustu málsins höfðu með
höndum.
Auðurinn er afl þeirra hluta, sem gera skal segir
hið fornkveðna, og verður slíkt eigi auðveldlega vé-
fengt; annað eins stórhýsi og hér um ræðir, hlaut vit-
anlega að kosta mikið fé; bæði sambands og fylkis-
stjórn lögðu fram ríflegar fjárhæðir til byggingarinnar,
er kostaði $1,250,000. Winnipegborg lagði til lóðina og
ábyrgist jafnframt skuldabréfaútboð sjúkrahússins
fyrir $900,000 upphæð.
Hið nýja stórhýsi, sem helgað er fæðingardeildinni,
er upp á fimm hæðir og um alt hið veglegasta; þar er
svo um hnúta búið, að sængurkonum og börnum þeirra,
borgurum framtíðarinnar, verði trygð öll sú aðhlynning
og alt það öryggi, er hin vísindalega tækni yfirstand-
andi tíðar frekast fær veitt.
Þessarar nýju stofnunar var fyrir löngu þörf; en
eins og Rómaborg var ekki bygð á einum degi, verður
stórt og umfangsmikið lækningahverfi heldur ekki
reist á einum degi; slíkt krefst gerhugsaðrar skipulagn-
ingar og samstiltra átaka.
Það hlýtur að verða íbúum þessarar fallegu og
vingjarnlegu borgar ósegjanlegt fagnaðarefni, hve vel
og giftusamlega hefir tekist til um framkvæmdir hinn-
ar nýju fæðingardeildar sem og raunar fylkisbúum yfir
höfuð, því þetta er viðkvæmt ménningarmál, sem heill
fjöldans varðar.
Sú var tíð, er fólk á bezta aldri varð að deyja drotni
sínum vegna þess að læknisaðgerðir voru ekki fyrir
hendi, og öll sund til heilsubótar þar af leiðandi lokuð;
nú er á þessum vettvangi vegna hinna risavöxnu fram-
fara innan vébanda læknavísindanna, bjartaara miklu
umhorfs og voninni vaxið vængir til flugs í stað von-
leysisins, er heltók alt og alla. —
Nú gefst almenningi kostur á að sýna hollustu sína
í verki við hina nýju fæðingardeild í Winnipeg með
fjárhagslegum stuðningi, því hún á það skilið og þarf
þess með; áætlað er að innanstokksmunir og annar
nauðsynlegur aðbúnaður kosti um $250,000.
Komið til liðs við þetta unga óskabarn og leggið
hönd á plóginn!
vanrækt, hversu lítið, eða mik-
ið öll hin góðu áform, frá árinu
áður hafa mótað líf okkar og
störf. Það er nær því óhugsan-
legt að minnast þess að allt
þetta, sem við vildum gjarnan
hafa gjört til góðs er ógert og
tíminn sem því var ætlaður er
liðinn og kemur aldrei aftur. —
Við horfum nú fram til erfiðra
tíma. — Við tölum og hugsum
um þau vandamál, sem sækja
heim okkar fámennu þjóð. Flest-
um okkar hættir til að gera kröf
ur til þeirra, sem ennþá fást til
að leggja hæfileika sína og starfs
orku fram til lausnar okkar
eigin mála. — Við heimtum að
þeir geri eitthvað, seni við get-
um notað til að næsta ár verði
ekki verra en það sem er farið,
við erum orðin svo vön að gera
kröfur til annara, enda þótt það
séu fyrst og fremst mín og þín
verk, sem marka eftirmæli hins
komandi árs, þegar það er liðið.
Tíminn og lífið eru alltaf sam-
ferða, og hvernig sem við lát-
um fáum við ekkert að gert. Þú
skalt, og þú skalt ekki, var texti
hinna fyrstu boðorða, og hann
hefir fylgt tímanum farm til
þessa árs og fylgir því næsta. —
Okkur er gefið að muna og
sjá fyrir hugskotssjónum okkar
það sem er liðið, en hið ókomna
er okkur hulið, sem betur fer,
þess vegna getum við aðeins
lært og dregið ályktanir fyrir
framtíðina af því sem við höf-
um gert í liðnum tíma, leitast
við, að svara þeim spurningum,
sem líðandi ár leggur fyrir okk-
ur.— og svara þeim undirhyggju
laust — það ætti að vera óhætt
að gera það að minsta kosti í
einrúmi.
Þegar við stöndum nú hart
nær áramótum hljótum við að
svara þessari spurningu, hvort
okkur hefir miðað aftur á bak
ellegar nokkuð á leið. — Þar á
ég við hvort mannkyninu í heild
og okkur sem einstaklingum
hefir tekist að nokkru, að fær-
ast nær því fullkomna marki,
sem mannkyninu að lokum er
ætlað að ná. Utan úr heimi ber-
ast geigvænlegar fregnir. Ráða-
menn stórþjóðanna heyja lát-
lausa, hatramma baráttu um
yfirráð orkunnar, sem er ætl-
uð til að tortíma sjálfstæði og
lífi einstaklinga og þjóða. — Á
þeim vettvangi er hætt að bolla-
leggja hvernig einn maður skuli
drepinn heldur hvernig megi
tortíma og afmá heilar þjóðir á
sem styztum tíma. Svo er beggja
vegna við þessar óformlegu víg-
línur, verið að dæma og drepa,
það sem öðru megin þykir heið-
ur og sómi, er hinu megin dauða-
synd. Líf einstaklingsins verður
eins og holuferðir og krókaleið-
ir músarinnar undan grimmum
ketti, — hann verður að hætta
að meta lífsmark sitt og sann-
færingu, til þess að halda lífi
sínu og sinna. —
Allt sem áður var byggt á
hlýtur að molna burtu, það er
nú orðið lífshættulegt að hafa
skoðun og ákveðið takmark, hitt
eitt getur þénað að fallast á það,
sem sá sterki ætlar og vill, að
vera aðeins lítið hjól í vélinni,
og meiga ekki vita, hvað sú vél
er að smíða, hvort hún er að
byggja upp nýjan heim, eða
hvort hún er að mala guðsneist-
an, — pundið, sem sérhverjum
var falið að ávaxta.
■ Hér heima hefir árið ekki lið-
ið átakalaust, þjóðin hefir verið
ölvuð af valdi peninga og auð-
fenginna gæða, og því lítt kunn-
að sér hóf.
Stjórnmálamennirnir h a f a
vafalaust gert sitt bezta til að
halda þessum blásna belg í rétt-
um skorðum og forðast að hann
springi eða vind'ur leki úr, —
sumir hafa ekki nennt þessu og
sagt sig úr ábyrgðinni, því það
þykir þægilegri aðstaða að
standa utangarðs og hrópa ó-
kvæði til þeirra sem á túninu
eru, og reyna að hreyta úr hlöss-
unum. Þar á ég ekki við stjórn-
málamennina eina saman, held-
ur allan þorra fólks. —
Það viðurkenna nú allir, þeg-
ar þeir eru í sæmilega rétttum
ham, að okkar þjóðarhag er illa
komið, það finna allir eftirköst
hinnar fjárhagslegu ölvunnar,
og það vita allir að þau eftir-
köst, verða að snerta hvern ein-
asta einstakling — en allir virð-
ast þess albúnir, að láta ekki
sinn hlut, heldur að taka hins
hlut. — Fólkið gerir kröfur til
þess að „þeir“ stjórnmálamenn-
irnir — leiki hlutverk Ali Baba
og stefni fingrum sínum á timb-
urmenn þjóðarinnar og láti leka
úr þeim nýtt vín.
Stjórnmálamennirnir e r u
sömu tegundar og við sjálfir —
þegar þeir eru ekki við stýrið,
þá segja þeir fólkinu að sá glæpa
lýður, sem við stjórnvölinn sit-
ur, sé til þess eins að skapa þeim
aumustu meiri eymd og þeim
auðugustu meiri auð. — Það virð
ist svo komið að forráðamenn
þjóðarinnar séu til þess eins að
skipta fólkinu í stríðandi hópa,
sem hægt er að siga í hæla hvers
annars — það er ekki lengur
talað um eða barist um hvað
skuli gera — heldur er hrópað
þetta: — Sjáið þið nú — Heyrið
hvað þeir segja — allt á hausn-
um og allt þeim sjálfum að
kenna. — Allt vitlaust nema
ég — þegar þetta sama „ég“ væri
komið að stýrinu, þá yrði hróp-
ið frá þeim fyrverandi það sama.
Ég-er ekki með þessu að taka
svari eða leggja dóm á neinn
hinna þriggja stjórnmálaflokka
— um kommúnista, er ekki hægt
að tala sem innlendan stjórn-
málaflokk — heldur hitt að
vekja athygli á því hve langt
við erum komin frá því að lifa,
starfa og hugsa sem fólk í sama
landi og af sama bergi brotið —
sem bræður á sömu jörð.
Við höldum því fram til að
blekkja okkur sjálf, að deilan
standi um það hvers kjör skuli
skerða — en hún er ekki um
það — hún er um hitt — það
verður að skerða kjör einhvers
annars en mín.— Það eru allir
sammála um það, að hér á þessu
landi á komandi ári, þurfi að
gera eitthvað, eitthvað mikið —
„þeir“ — þessir háu herrar og
forustumenn verði að stefna sín-
um Ali Baba fingrum í rétta átt
— og að sú rétta átt sé til þín
en ekki mín. — í fáum orðum,
menn vilja almennt láta gera
öðrum það, sem þeir vilja ekki
láta gera sér sjálfum.
Mér skilst að á komandi ári
verði þetta viðhorf ráðandi. Þeg-
ar við óskum hvor öðrum gleði-
legs nýárs, hljóti þessi hugsun
að búa að baki.
Hvernig getur hér orðið gleði-
legt nýtt ár meðan hver einstak-
lingur er uppfullur af haturshug
til náungans, á meðan þjóðin í
heild hugsar sig lengi um, eða
neitar með öllu, að lána spotta
til að draga drukknandi mann
að landi — á meðan þjónustu-
hugsjónin og bróðurþelið er
grafið í urðir eigingirni og ná-
ungahaturs.
Lofið nú nýju ári að færa ykk-
ur nýjan hugsunarhátt — gerist
þjónar og baráttumenn meiri
víðsýni — látið hin alvarlegu
tímamót verða til þess að opna
huga ykkar til þjónustu og skiln-
ings, skilnings á því að við er-
um samborgarar, Samferðamenn,
sem vantar ekkert annað en
meiri kærleika og heiðarlegra
hugarþel til hvers annars.
Án hugarfarsbreytingar verð-
ur sérhver ósk um gleðilegt nýtt
innantómt skvaldur — því
ar,
það er engin stjórn, enginn blaða
skætingur — engin frumvörp á
Alþingi, þess megnug, að gefa
þessari þjóð gleðilegt ár, — það
eru aðeins einstaklingarnir, hug-
arfar þeirra og fórnarlund, sem
megnar að gefa gott og farsælt
ar.
JOHN J. ARKLIE
Optometrist and Optician
(Eyes Examined)
Phone 95 650
MITCHELL COPP LTD.
PORTAGE AT HARGRAVE
VINE PEACH
Easy to Grow—Ripe Fruit in 80 Days
This beautiful
vegetable peach re-
sembles the orange
in color, shape and
size. Grow on vines
like melons. Delici-
ous as pre-
serves a n d
s w e e t
picklek and
look m o s t
t e m p t i n g
w h e n can-
ned. Extremely early and very pro-
lific, covering ground with golden fruit.
(Pkt. lOc) (oz. 25c) Postpaid.
k.
"A VERÐl LANDS
V0RS.
Það er mikilvægt starf, sem
mennirnir hafa, sem eru í herþjón-
ustu Canada. Á því hvílir
verndun friðarins.
Flestir hinna yngri manna í her landsins,
eru útlærðir sérfræðingar, — fullir alvöru
og áhuga fyrir starfi sínu. Þeir verðskulda
virðingu meðborgara sinna.
Það er þörf manna í herinn. Þeir ættu að
sækja um innritun á næstu skrifstofu, eða að
skrifa þeirri deild, er þeir kjósa þjónustu í
til National Defence Headquarters, Ottawa.
Styðið
HERSTARF CANADA
vF