Lögberg - 09.03.1950, Page 8

8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 9. MARZ, 1950
„íslenzka moldin hefir beðið
í Þúsund ór að vel væri
með hana farið"
(Frh. af bls. 7)
Eitt viðfangsefni er erfitt, það
er kostnaður við nægilega var-
anlegar byggingar.
En vér þurfum að auka að
mun vísindalegar rannsóknir fyr
ir landbúnaðinum og tilrauna-
stöðvar.
Nú erum vér að eignast hæfa
vísindamenn á þessu sviði; þeim
þarf að fjölga og að þeim þarf að
hlúa. Og koma þarf upp tilrauna
stöðvum svo mörgum, sem þarf
til þess að þær hafi gildi fyrir
bændur í öllum landshlutum.
Áhugi er vakinn fyrir aukinni
ræktun og umbótum og ýmsar
framkvæmdir eru hafnar. Það
sem ég óttast er það eitt, að vér
setjum ekki markið nógu hátt,
að vér fylgjumst ekki'nógu vel
með tímanum. Öðrum þjóðum er
það nú ljóst, að landbúnað verð-
ur að byggja alveg á vísindaleg-
um grundvelli. Það sama hlýt-
ur að eiga við oss íslendinga, ef
tækni nútímans á að koma að
fullu gagni.
Eg vildi óska þess, að unga
íólkið hér á landi mætti koma
auga á það, hve mikið bíður þess
í þessu góða landi, sem hefir
haldið lífinu í íslenzku þjóðinni
í meira en þúsund ár, þrátt fyrir
allar þær hörmungar, sem yfir
hafa dunið á mörgum og löngum
öldum. íslenzka gróðurmoldin
hefir beðið þess í þúsund ár að
vel væri með hana farið. Nú er
kostur á þekkingu vísindanna og
góðri tækni til þess að gera þetta
vel. Betur, eins og brezki vís-
indamaðurinn benti á. Eg hygg,
að margir mundu öfunda yður af
að eiga slíka fósturmold.
í bók fyrir danska bændur rit-
ar danskur háskólakennari, að
CHINA LONG
CUGUMBER
UNEXCELLED
FOR CRISPNESS,
FLAVOR
A remarkable cucumber
that grows up to 2 feet
long and only 2 or 3 ins.
ln dlameter, Smooth. deep
green. few spines. fesh
white, solid, crisp. Nearest
seedless of any variety we
know. Vigorous grower
even under adverse condi-
tions. As China Long pro-
duces few seeds the sup-
ply is short. Order early.
Ptk. lðc; oz. 40c; postpaid.
FREE—Our Big 1950
Seed and Nursery Book—
Bigger than Ever
DOMINION SEED HOUSE
CEODGETOWH.ONT.

Fylkið yður undir
þennan fána og
njótið betri kaupa
Með því að líta fljótlega
yfir hina nýju Eaton's
Vor-Verðskrá, kemur í
ljós að verðgæðafáninn
táknar meiri kjörkaup
en nokkru sinni fyr — og
verðskráin býður við-
skiptavinum E a t o n’s
sjaldgæfan sparnað yfir
vor og næsta sumar. Ein
sönnun þess enn, „að það
borgi sig að verzla hjá
Eaton’s".
'T. EATON
WIMNIPCO CANAOA
EATONS
það sé einn af kostum landbún-
aðarins, að varla sé hægt að tala
um stéttarmun milli launþega og
vinnuveitenda í landbúnaðinum.
Hann segir: „Það hefir verið
mjög mikils virði fyrir innri
þróun þjóðfélagsins að slíkt fé-
lagsmálasamræmi hefir verið
í öðrum aðalatvinnuvegi Dana.“
Hann bendir á það, að danskir
bændur hafi jafnan haft sjálf-
stæða stjórnmálasannfæringu,
að vagga frjálslyndisins hafi ver
ið í sveitum; að sveitamennirnir,
sem stundi þá atvinnu, er í flest-
um ^löndum sé upprunalegur at-
vinnuvegur þjóðarinnar, hafi
haldið uppi ræktinni við menn-
ingararf forfeðranna, og loks, að
sveita fólkið sé yfirleitt þjóð-
ræknara en borgarbúar.
Margt það sama mætti segja
um íslenzka bændur og sveita-
menningu Það ætti að vera frek-
ari örvun til þess að halda uppi
veg og virðingu landbúnaðarins.
Eitt aðalsmerki jarðræktar-
innar á að vera það, að þeir sem
rækta jörðina eru engu síður að
búa í hendur komandi kynslóð
en sjálfum sér. Sá áhugi, sem
góðu heilli er vaknaður fyrir
skógrækt hér á landi ber sama
Maður er nefndur Georg og
hann var dag’egur gestur á
drykkjukrá, þar sem sá þótti
mestur maðurinn er mest gat
drukkið án þess að „detta undir
borðið.“
Eitt kvöld kom Georg ekki og
ekki heldur næsta kvöld Og svo
leið hálfur mánuður að hann
sást ekki. Félagar hans botnuðu
ekkert 1 þessu. En svo skýtur
honum upp, öllum reifuðum og
gangandi á tveimur hækjum.
Þeir þyrptust utan um hann og
spurðu í þaula hvernig á þessu
stæði.
—Hvernig ég meiddi mig?
sagði Georg. Jú, ég skal segja
ykkur það. Þið munið, að þegar
ég fór héðan seinast þá fann ég
ekki á mér. Eg hafði að vísu
drukkið mikið um kvöldið, en
ég hefði ekki bragðað dropa. En
einhvern veginn grunaði mig
það, að Brooklyn dvergarnir
mundu heimsækja mig þá um
kvöldið. Eg fann það á mér. Og
þegar ég var háttaður og hafði
fleygt mér upp í rúmið — jú,
þarna standa þá tveir af þeim
við fótagaflinn.
—Hverjir eru þessir Brooklyn
dvergar? spyr einhver.
—Þekkið þið þá ekki? spyr
Georg. Þetta eru svolítil kríli,
svo sem svona háir (og hann
mælir með hendinni svo sem
spönn) og þeir eru í ljósgulum
skyrtum. Og þarna stóðu nú
tveir þeirra við fótagflinn hjá
mér. Eg lá alveg kyr og lést sofa,
en gaf þeim þó gætur og sá að
þeir kinkuðu fyrst kolli í áttina
til mín og svo hvor til annars og
sögðu: „Þetta er hann. Þetta er
snáðinn“. Þá stökk ég upp úr
rúminu og ætlaði að þrífa þá,
en þeir komust undan, annar inn
í ofninn og hinn út um skráar-
gatið. Jæja, sagði ég við sjálfan
mig, ætli þeir hafi ekki fengið
nóg af þessu? Og svo fór ég aft-
ur upp í rúmið.
Eftir svo sem eina mínútu leit
ég upp aftur, og hvað haldið þið
að ég sjái þá? Þarna á miðju gólf
inu standa þá sjö Brooklyn
dvergar, stinga saman nefjum og
segja: „Þetta er hann. Þetta er
hann.“
Eg rauk þá á fætur eins og eld
ing, en ég misti af þeim. Þeir
flugu í allar áttir, undir hurðina,
yfir hurðina, í gegnum skráar-
gatið og alls staðar.
Þá helt ég nú að ég væri laus
við þá. En rétt þegar ég er bú-
inn að breiða yfir höfuðið, þá
heyri ég eitthvert pískur, og
þegar ég leit upp, þá voru þarna
sextíu dvergar. Eg visi að þeir
aðalsmerkið. Fæstir þeir, sem nú
planta skóg, gera ráð fyrir því,
að þeir fái sjálfir að njóta hag-
nýtra ávaxta af skógræktinni,
heldur þeir, sem á eftir þeim
koma.
Og ég vil bæta þessu við. Eg
þekki ekki neina atvinnugrein,
sem gefur mönnum betri tæki-
færi til samlífs með móðurmóld-
inni og náttúrunni en landbún-
aðinn. Þeir, sem við hann
vinna, eiga þess betri kost en
aðrir að kynnast dásemdum
skaparans. Þeir sjá störfin í
moldinni að sköpun nýs lífs; sjá
grös, jurtir og blóm spretta úr
skauti móðurmoldarinnar eins
og í ævintýri, læra að meta sam-
lífið með blessuðum skepnun-
um: njóta unaðar af fuglum
himinsins og öðrum lífverum.
Þetta hlýtur m.a. að skaþa hjá
hverri heilbrigðri manneskju að-
dáun og lotningu fyrir höfundi
tilverunnar. Hvert getur verið
stjórnandi afl alls þess, nema sá,
sem er uppruni alls lífs heims-
ins? Ef til vill á þetta ekki
minnstan þátt í því, að skapa
sveitamenninguna og gera bænd
urna að þeim máttarstoðum
þjóðfélagsins, sem þeir eru.
Eg óska öllum þeim, sem
heyra mál mitt og öllum íslend-
ingum árnaðar og farsældar á
þessu nýbyrjaða ári, sem er síð-
asta ár fyrra helmings tuttug-
ustu aldarinnar.
Tíminn 3. janúar
ætluðu að gera mér eitthvað, því
að ég sá að þeir litu ýmist á mig
eða hver á annan og sögðu:
„Þetta er hann. Já, það er áreið-
anlegt að þetta er hann.“'
Eg var algáður, eins og ég hef
sagt ykkur, og ég vissi vel hvað
ég átti að gera. Eg stökk á fætur
og réðist á þá, því að hið eina,
sem dugar við Brooklyn dverga
er að ráðast á þá. En þeir komust
allir undan, hver einn og einasti.
Og svo fór ég upp í rúmið aftur
og helt að þessu væri nú lokið.
En hvað haldið þið að þá gerist?
—Það vitum við ekki. Hvað
gerðist?
—Rétt þegar ég hafði breitt
ofan á mig varð mér litið upp og
standa þá ekki þrjátíu og fimm
þúsundir af þessum Brooklyn
dvergum þar á gólfinu. Og nú
voru þeir allir með byssur. Fyrir
liðinn raðaði þeim í fylkingu,
reif svo sverð sitt úr sliðrum,
sveiflaði því yfir mér og hróp-
aði: „Þetta er hann félagar.
Þetta er hann.“
Og svo grenjaði hann: „Verið
við búnir.“
Og svo grenjaði hann aftur:
„Miðið . . .“
Eins og ég hef áður sagt var
ég algáður og vissi vel hvað fram
fór. Eg sá hvað þeir ætluðu sér.
En áður en foringin gæti skipað
þeim að skjóta, hentist ég upp
úr rúminu og út um gluggann.
Hann þagnaði um stund og
skolaði kverkarnar með vænum
teyg af sterkum drykk.
—Eins og þið vitið, þá á ég
heima á þirðju hæð og ég kom
hart niður, eins og þið getið skil-
:ð. En hugsið ykkur hvernig
hefði farið, ef ég hefði verið öl-
vaður og ekki nógu viðbragðs-
fljótur að henda mér út um
gluggann!
☆
Frú Levinsy hafði verið allan
veturinn á baðstaðnum Palm
Beach. En þegar hún kom heim
um vorið lést hún snögglega.
Tveir vinir hjónanna fóru
heim til ekkilsins að hugga hann
og tjá honum samúð sína. Þeim
var vísað inn í stofu og þar sat
hann við opna líkkistuna. Þeir
virtu hina látun fyrir sér og ann
ar þeirra sagði:
—En hvað hún lítur vel út.
Þá sneri ekkillinn sér við og
dæsti:
—Þakka skyldi henni. Heíur
hún kannske ekki verið í Palm
Beach í allan vetur?
AMERÍSKAR KÍMNISÖGUR
Úr borg og bygð
Herbergi með eða án hús-
gagna, fæst til leigu nú þegar
að 639% Langside Street hér 1
borginni.
☆
DÁNARFREGN
Þóra Jónsdóttir Josephson,
kona Hjálmars Josephsonar,
andaðist á sjúkrahúsinu í Foam
Lake, 26. febr s.l. Þóra heit. var
74 ára gömul, óg hafði búið við
tæpa heilsu síðustu árin. Maður
hennar og hún höfðu búið í 36
ár í Leslie-bygðinni. Auk eigin-
manns, skilur hin látna eftir
fjögur börn. Börnin eru: Joseph,
Jón og Kristine, í foreldrahús-
um og Þórhildur (Mrs. Nighten-
gale), að Okla, Sask. Einnig lifa
systur sína, Mrs. Guðrún Hólm
í Árborg, Man. og Jón Jónsson
á Skógum í Vopnafirði.
Útförin fór fram frá Leslie, 1.
marz. — Séra Skúli Sigurgeirs-
son jarðsöng.
☆
Merkur íslendingur andaðist í
Tacoma, Wash. 10. þ. m„ John
G. Johnson, sonur Jóns Jónsson-
ar frá Litlu-Giljá í Þingeyjar-
sýslu. John var giftur Sarah
Marin, þau áttu 4 börn og 10
barnabörn. Ein systir hans mun
vera á lífi 1 Winnipeg. — Heimili
ekkjunnar er, 2602 No. Puget
Sound Ave„ Tacoma, Wash.
☆
Veitið athygli!
Ræðismannsskrifstofa Islands
í Chicago æskir upplýsinga um
Jón Steinar Henderson,
sem mun vera dáinn fyrir nokkr
um éða allmörgum árum.
ÁRNI HELGASON, Consul
3501 Addison Street
Chicago 18, Illinois.
☆
Þær systur Miss Jenny John-
son og Mrs. Laura Burns, eru
nýkomnar heim eftir sex mán-
aða dvöl vestur á Kyrrahafs-
strönd.
☆
Ileimilisiðnaðarfélagið heldur
næsta fund sinn á þriðjudags-
kvöldið þann 14. þ. m. kl. 8, að
heimili Mrs. Albert Wathne, 700
Banning Street.
☆
Á miðvikudaginn í fyrri viku
lézt að heimili sínu í Selkirk,
sæmdarkonan frú Valgerður
Stephanson, ekkja Jóhanns Step
hanssonar fyrrum bónda í
Kandahar; hún var 68 ára að
aldri; útförin fór fram frá lút-
ersku kirkjunni í Selkirk á laug-
ardaginn. Séra Sigurður Ólafs-
son flutti kveðjumál; hún lætur
eftir sig tvö börn, son og dóttur;
einnig eftirgreind systkini: Guð-
mund Backman á Islandi, Skúla
Backman í Winnipeg, Mrs. E.
Helgason í Winnipeg, Mrs. J. A.
Tallman á Gimli og Mrs. R.
Henrikson í Selkirk.
☆
Gefin saman í hjónaband að
prestsheimilinu í Selkirk þann
4. marz, Unnsteinn Bjarnason,
Riverton, Man. og Dorothy Sig-
valdson, sama stað. Við gifting-
una aðstoðuðu Margaret Sig-
valdson, systir brúðarinnar, og
Thorvarður Bjarni Bjarnason,
bróðir brúðgumans. Viðstödd
við giftinguna voru einnig móð-
ir brúðgumans, Mrs. Jóhann
Bjarnason, og Mr. og Mrs. Áre-
líus Sigvaldson, foreldrar brúð-
arinnar, ásamt öðrum vinum. —
Séra Sigurður Ólafsson gifti, í
sjúkdómsforföllum sóknarprests
þeirra.
Bn*. Phone 27 989—Re». Phone 36 151
Rovalzos Flower Shop
Our Speclaltles;
WEDDING CORSAGES
COLONIAL BOUQUETS
FUNERAL DESIGNS
Mlsi K. Christle, Proprletress
Formerly with Roblnson & Co.
253 Notre Dame Ave.
WINNIPEG MANTTOBA
JOHN J. ARKLIE
Optometrirt and Optician
(Eyes Examined)
Phone 95 650
MITCHELL COPP LTD.
PORTAGE AT HARGRAVE
Störnur og athyglisverð
stjörnuhröp á skókhimninum
Eigi er vitað hver fann upp
„hið konunglega tafl“. En skák-
inni skaut upp á Indlandi á 6.
öld e. Kr. og gekk þá undir nafn-
inu „chaluranga", (hið ferfalda),
vegna þess að skákmennirnir
svöruðu til þáverandi liðsafla í
indverskum her: fíla, stríðs-
vagna, riddara og dáta.
Arabar lærðu taflið af setu-
liðsmönnum persneska kalífans
Omars árið 650, og breiddist það
mjög út hjá þeim. Um 100 árum
síðar höfðu Márar flutt skáklist-
ina með sér til Spánar, eins og
margt annað í arabiskri menn-
ingu, en síðan lærðu krossferða-
riddarar úr ýmsum Evrópulönd-
um að tefla skák og kendu frá
sér þegar heim kom. Alfons
klóki Spánarkonungur átti
fræga skákbók, sem hafði verið
samin handa honum sérstaklega
og hafði inni að halda allar skák
reglur. Skákin fluttist frá Istan-
bul til ítalíu og breiddist nú óð-
um um alla Evrópu eftir kross-
ferðirnar.
Þegar veldi múhameðssinna
leið undir lok á Spáni héldu
kristnir menn skákinni við og
voru nú skákreglurnar sam-
ræmdar. Reglur þessar breyttust
nokkuð, t. d. eru reglurnar um
drottningarpeðið frá lokum 15.
aldar.
Á 17. öld tóku ítalir forust-
una í skák. Um þær mundir sáu
Italir umheiminum fyrir stjórn-
málamönnum, húsameisturum,
hljómlistarmönnum og málur-
um. Greco frá Kalabríu var einn
af frægustu skákmönnum þeirra
tíma, og hafa ýmsar skákir hans
geymst.
Á 18. öld voru Frakkar fremst-
ir í skák sem mörgu öðru. Vol-
taire, Rousseau og Napelon voru
allir hrifnir af skák. Tónskáldið
André Danican (eða Philidor),
sem var af frægri tónlistarætt,
sigraði alla keppinauta sína í
París, Potsdam og London.
Hann tók upp á því að tefla
blindskák, eins og Arabar höfðu
gert á sinni tíð og gat unnið
þrjár fjölskákir í einu án þess
að líta á taflborðið.
Frakkar höfðu forustuna til
1840. Nokkrum árum ssíðar varð
Adolf Andersen, skólameistari í
Breslau, frægur fyrir skáksnilli
og telja margir hann mesta skák
mann allra alda. Hann samdi
fjölda af skákþrautum, sem
glímt er við enn í dag, og í skák-
samkeppni, sem háð var í sam-
bandi við heimssýninguna í Lon-
don 1851, vann hann fyrstu verð
laun. Ýmsir halda því þó fram,
að Ameríkumaðurinn frá New
Orleans hafi verið meiri skák-
maður en Andersen.
Fram til 1851 hafði skákin ver-
ið tefld hægt og rólega, en nú
fór hraði iðnaldarinnar að hafa
áhrif á iðkun hennar. Skáksnill-
ingar ferðuðust úr einum stað í
annan. „Tíminn er peningar",
sögðu þeir og nú var farið að
setja tímatakmörk fyrir því hve
lengi menn mættu hugsa leik.
En þó hnignaði taflinu ekki. —
Á árunum 1890—1914 höfðu
Þjóðverjar forustuna, nfl. Em-
anuel Lasker frá Brandenburg,
Mark og dr. Siegfried Tarrasch
frá Breslau. Þótt hann væri Gyð
ingur tókst honum að vekja þjóð
erniseldmóð um skákina.
Lasker missti heimsmeistara-
tignina 1921 í Havana, er hann
tefldi við Capablanca, sem beitti
alveg nýjum stíl í taflinu. En
nú komu Slavar í fremstu röð,
Richard Reti og Nimzovitch.
Næst komu Rússar tveir til sög-
unnar, Boguljev og svo Alekhin,
sem talinn er mesti skáksnilling-
ur síðari tíma. Sigraði hann
Capablanca í heimsmeistara-
keppni og vann sex skákir af
níu.
Síðari heimsstyrjöldin gerði
samkeppni í skák ómögulega um
sinn, og skákmeistarar í líkingu
við þá, sem ferðuðust um Ev-
rópu á 19. öld héldu sig nú aðal-
lega á baðstöðum í Ameríku. En
í heimskeppninni eru Rússar
enn einna sigursælastir. Þannig
vann Michael Botvinik heims-
meistaratignina 1947.
FÁLKINN
MESSUBOÐ
Fyrsta Lúterska Kirkja
Séra Valdimar J. Eylanda.
Heimili 776 Victor Street. Sími
19017. — \
Guðsþjónustur á hverjum
sunnudegi:
Á ensku kl. 11 f. h.
Á íslenzku kl. 7 e. h.
Sunnudagaskóli kl. 12: Í5 e. h.
☆
— Argyle Prestakall —
3. Sunnudagur í föstu.
12. marz.
Baldur kl. 2:30 e. h„ (íslenzk
messa).
Glenboro kl. 7:00 e. h„ (íslenzk
messa).
Allir boðnir og velkomnir.
Séra Eric H. Sigmar
☆
Lúterska kirkjan í Selkirk
Sunnud. 12. marz
3. s.d. í föstu.
Ensk messa kl. 11 árd.
Sunnudagsskóli kl. 12
íslenzk messa kl. 7 síðd.
Allir boðnir og velkomnir.
S. Ólafsson
Weak, Tired, Nervous,
Pepless Men, Women
Get New Vim, Vigor, Vitality
Say goodbye to these weak, always tired
feelings, depression and nervousness due
to weak, thm blood. Get up feeling fresh.
be peppy all day, have plenty of vitality
left over by evening. Take Ostrex. Con-
tains iron, vitamin Bl, calcium, phosphorus
for blood building, body strengthening.
stlmulation. Invlgorates system; Improves
appetite, digestive powers. Costs litUe.
New "get acquainted” size only 60c. Try
Ostrex Tonic Tablets for new, normal pep,
vim, vigor, this very day. At all druggists.
Business College Education
In these modern times Business College
Education is not only desirable but almost
imperative.
The demand for Business College Educa-
tion in industry and commerce is steadily
increasing from year to year.
Commence Your Business Traininglmmediately!
For Scholarships Consult
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
PHONE 21 804 695 SARGENT AVE„ WINNIPEG