Lögberg - 14.09.1950, Side 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 14. SEPTEMBER, 1950
Fimm dauðir
menn
Eftir ANTHONY STONE
/. J. BlLDFELL, þýddi
Eftir einn eða tvo klukkutíma af þessu hug-
arangri, gafst hann upp við að gjöra sér grein
fyrir þessu uppátæki hennar, og hugur hans
snerist aftur að verkefnunum, sem fyrir lágu,
og hann fór enn á ný til Cosmos sýningarhúss-
ins í þeirri von að hitta stúlkuna, sem seldi
skemtiskrárnar og leiddi til sætis.
Þegar að hann kom þangað neRaði um-
sjónarmaðurinn honum um inngöngu, og sýndi
honum yfirlýsingu, þar sem tekið var fram, að
forstjórar myndasýningarinnar tækju sér þann
rétt, að neita hverjum þeim, er þeim sýndist,
um inngöngu í myndasýningarhúsið án frekari
greinargerða.
Sútró gekk út á röðina á gangstéttinni til
þess að líta sér eftir leigubíl. Hann var reiður
örlögunum og sjálfum sér. Honum hafði mis-
tekist, — var að mistakast, og dæmdur til mis-
taka. Hvað gerði það til? Jessica var gift Ol-
land, Það var það eina, sem nokkru skipti.
Af einhverjum ástæðum sneri hann sér við.
Umboðsmaður myndasýningarhússins hafði ver
ið að horfa á bakið á honum, en þegar að Sútró
leit á hann leit umboðsmaðurinn undan og
augu hans hvörfluðu á glugga hinu megin í
götunni, og Sútró leit ósjálfrátt í sömu áttina.
Hann sá gluggatjöldin hinu megin í götunni
hreyfast lítið eitt. Sútró færði sig skyndilega
til hliðar og varð það honum til lífs. Glugginn,
sem hann sá tjöldin hreyfast innin við, flaug
allt í einu opinn og skothríð dundi á blettinn,
þar sem Sútró hafði staðið.
Hann hljóp í skjól á bak við dyrasúlur
myndasýningarhússins. Sothríðin elti hann í
gegnum súlnagöngin fyrir framan myndasýn-
ingarhúsið og kúlurnar hrukku til baka aftur
frá stálbitum og steinveggjum hússins.
Umsjónarmaðurinn hafði fleygt sér niður á
grúfu á gangstéttina og stundi 1 sífellu.
Hvað gengur á! Hvaða ósköp eru þetta!“
Stúlkan, sem aðgöngumiðana seldi, hrópaði og
grét.
Sútró fann til þess, að bilið á milli dauðans
og hans. hefði verið örstutt. Hann hljóp yfir göt
una. Maður var að koma út úr hliðardyrunum
á húsinu, sem skothríðin kom frá. Sútró sá, að
það var einn af mönnunum, sem hjálpaði til
að yfirstíga hann í vöruhúsinu við Batavia-
höfnina. Sútró skipaði honum að stansa, kvaðst
þurfa að hafa tal af honum.
Maðurinn svaraði með því að skjóta á Sútró.
Sútró skaut og á manninn, en hvorugur hitti.
Maðurinn tók til fótanna.
Fólk var nú farið að hrópa og kalla á göt-
unni og pípublástur heyrðist frá lögregluþjón-
um, sem komnir voru á vettvang. Allt var kom-
ið í uppnám og margir menn voru komnir í lið
með Sútró.
Flóttamaðurinn komst inn á aðra götu, sem
var við endann á götunni, sem lá meðfram hús-
inu og tókst að komast inn í strætisvagn, sem
kom eftir henni.
Sútró hljóp á eftir honum og kallaði, en
náði ekki í vagninn, sem maðurinn fór inn í, en
tók næsta vagn sem fór í sömu áttina. Hann
vonaðist eftir að hann mundi ná þeim sem á
undan var. En í millitíðinni sætti hann sig við
að taka sér sæti fremst á efra dekki vagnsins,
sem hann náði í, og þar sem að hann gat haft
auga á vagninum, sem á undan var og flótta-
maðurinn fór inn í.
Það var mikil umferð á götunni og mikill
hraði á báðum strætisvögnunum. Eftir að þeir
höfðu haldið þannig áfram nokkra faðma, vissi
Sútró ekki fyr til, en að flóttamaðurinn kom
ofan á palinn, þar sem umsjónarmaður vagns-
ins stóð, og hljóp af honum ofan á götuna.
Undrun Sútró varð enn meiri þegar að hann
sá, að maðurinn var ráðinn í, að komast inn i
vagninn sem að hann var í.
Sútró fannst að hann skildi þetta tiltæki
mannsins. Það var ekki óhugsandi að lögreglan
hefði tekið sér far með vagni sem á eftir þeim
kom, og ef svo skyldi vera, þá var hættulegt
fyrir hann að vera í vagninum sem þau sáu
hann fara inn í. En í vagninum, sem að Sútró
var í, var hann nokkurn veginn óhultur fyrir
þeim, nema að því er Sútró snerti, en um það
vissi hann auðvita ðekki.
„Þetta var heppni“, sagði Sútró við sjálfan
sig.
Þessir tveir vagnar fóru ekki sömu leiðina
og vegir þeirra skiptust skömmu eftir að flótta-
maðurinn fór út úr fyrri vagninum, og gaf
það flóttamanninum betra tækifæri til að losna
frá lögreglunni, ef að hún væri á hælunum á
honum. En þessi tilbreyting hans hafði gjört
Sútró hægar fyrir með að hafa gætur á hon-
um, þar sem að hann var nú kominn inn í
sama vagninn og Sútró var í.
Sútró færði sig úr fremsta sætinu í það
aftasta þar sem hann gat séð part af pallinum
sem umsjónarmaðurinn eða vagnstjórinn stóð
á. Maðurinn, sem hann var að elta hafði ekki
látið sjá sig og það sýndist líklegt að hann hefði
tekið sér sæti niðri í vagninum, eins og hann
gerði í vagninum, sem hann fór fyrst inn í.
Það voru aðeins tveir eða þrír farþegar á
efra dekki vagnsins og þeir höfðu veitt Sútró
litla eftirtekt. Hann hálfsneri sér í sæti sínu
svo að hann gæti betur séð niður þangað, sem
byssu-berserkurinn kæmi út ef hann færi burt
úr vagninum og hugsaði ekki um neitt annað.
Hann heyrði að einhver kom upp stigann á
milli dekkanna í vagninum, sem var rétt á
bak við hann, hann hélt að það væri vagn-
stjórinn og rétti honum tvö pennies, án þess
að snúa sér við.
Vagninn var á leiðinni til Romford og fór
fram hjá Bow, Stratford og Broadway. Sútró
hélt að flóttamoðurinn mundi ekki halda lengi
áfram í þá átt.
Fótatakið hikaði við hliðina á honum og
maðurinn settist niður í sætið, sem var næst
honum. Það var maðurinn, sem að hann var
að elta. Hann hafði vinstri hendina í treyju- *
vasa sínum, og neðri faldurinn á henni var
brotinn upp, svo að skammbyssan, sem hann
hafði í vasanum, rakst í síðuna á Sútró.
Byssuvargurinn hvæsti lágt út úr munn-
vikinu rétt við eyrað á Sútró: „Ef þú lætur a
þér bæra, þá skýt ég þig þar sem þú ert“.
Sútró leit á manninn og efaðist ekki um að
hann meinti það sem hann sagði. Andlitið var
aflmikið, en andlaust, og dýrsæðið logaði í aug-
um hans. Sútró hafði mætt mörgum leiknum
manndrápurum um daga sína. Hann vissi með
fullri vissu, að þessum manni var full alvara,
og hann vissi líka, að ef hann reyndi að grípa
byssuna eða slá manninn, að kúla þyti óðar
í gegnum sig, og hann vissi og að morðinginn „
mundi þægilega geta komist undan í svip að
minsta kosti. En hvort að lögreglunni mundi
einhverntíma seinna takast að ná honum fyrir
slíkt óvanalega dyrfsku illræði var Sútró ekk-
ert óróaefni, því hann væri þá dauður.
„Þetta er þá endirinn“, hugsaði hann. Hann
þurfti ekki að láta segja sér, að fjandmaður
hans ætlaði sér að halda honum í þessari prí-
sund, þar til þeir kæmu á stað, þar sem honum
væri óhætt að skjóta síðasta skotinu á hann og
og leggja hann að velli. Slíkt var ekki óal-
gengt í Bandaríkjunum. En á Englandi var það
nálega einstætt, en það er eins mögulegt í báð-
um löndunum, en hefnd laganna var vissari á
Englandi. Það var eini mismunurinn.
Engin óttamerki voru sjáanleg á Sútró.
„Væri þér sama, þó að þú pressaðir ekki
verkfærið svona fast í síðuna á mér. Það er
óþægilegt?“
Maðurinn brosti, en það bros var eins og
þegar varir úlfanna draganst frá tönnum þeirra
áður en þeir festa þær í bráð sinni.
„Þú ert ærið geðspakur“, sagði maðurinn
lágt og bætti við, „þér er betra að hafa hægt
um þig vegna þess, ef að þú lætur til þín heyra
þá . . . .“
Hann lauk ekki við setninguna, en gerði
sig skiljanlegan með því að pressa skamm-
byssunni fastara að síðu Sútró. „Þú ert kominn
á ferð með mér“, hélt maðurinn áfram, „og
hefir borið krossmarkið nú um tíma. Nú er
þér betra að kveðja lífið með kossi. En ef þú
breytir alveg eftir boði mínu þá skal ég lengja
lífsstundir þínar lítið eitt. Ef þú breytir út af
því þá er úti um þig“.
„Með þá skemtilegu fyrirætlun í huga, greiði
ég að sjálfsögðu götu þína eins vel og mér er
unt“.
Stigamanninum virtist ekki vera nein
glettni í huga. Hann svaraði:
„Það er vissara fyrir þig að gjöra það“.
Vagnstjórinn kom upp úr stiganum til að
innkalla farbréfin og sessunautur Sútró borg-
aði honum tvö pennie. Þegar vagnstjórinn var
farinn tók stigamaðurinn til máls og sagði við
Sútró: „Þessi vagnleið er einkar hentug fyrir
mig og þig, því að hún tekur okkur nær tak-
markinu“.
Sútró spurði hann að hvar það takmark
væri.
„Þú kemst nú að raun um það“, hreitti stiga-
maðurinn út úr sér og þagnaði svo.
Sútró skildi nú hvernig að það mundi vera
að vera kallaður til aftöku — skildi hugrenn-
ingar þeirra ógæfusömu manna sem síðustu
sporin ganga á milli fangelsisklefans og af-
tökustaðarins. Hann vó hættuna, sem hann var
staddur í, í huga sér og komst að þeirri niður-
stöðu, að hann hefði ekki meira en eitt tæki-
færi út af tuttugu til þess að komast lífs af.
Glæpamaðurinn, sem sat við hliðina á hon-
um, hafði þegar unnið til langrar fangelsis-
vistar fyrir glæpi sína, jafnvel máske til heng-
ingar, ef að umsjónarmaður myndasýningar-
hússins skyldi deyja út af athöfnum launsát-
ursmannanna. Og svo var ekki ólíklegt, að hann
hefði framið aðra glæpi, sem vörðuðu dauða.
En hvað sem um það var, þá var ekki um það
að efast, að maðurinn var æfur og óður. Á
andlit hans var skráður ósveigjanlegur ásetn-
ingur og algjört kæringarleysi um allar afleið-
ingar. Það var auðsjáanlegt, að hanrí mat manns
lífið einskis. Hann mat það ekki meira, en líf
býflugunnar, nema að því leyti, að það var
hættulegra að eyðileggja líf mannanna, en
þeirri hættu'ætlaði hann sér að mæta, þegar
að hana bar að höndum, með hugrekki óþokk-
ans og grimmd dýrsins.
Vagninn hægði heldur á sér sökum umferð-
arinnar og svo var fólk alltaf að koma á hann
og fara af honum. Sútró spurði förunaut sinn
aftur að, hvert þeir væru að fara.
Stigamaðurinn svaraði að hann mundi kom-
ast að því bráðlega. Hann tók aldrei augun af
Sútró. Hann hafði auðsjáanlega ráðið við sig,
að sjá um að Sútró veittist ekki minsta tæki-
færi til að komast undan.
Þegar vagninn, sem þeir voru í, var kominn
fram hjá Bow-brúnni sýndi stigamaðurinn
ferðasnið á sér. „Það sem þú verður að gjöra“,
sagði hann, „er að fara ofan stigann og af vagn-
inum. Ég kem fast á eftir þér. Reyndu ekki til
að komast í burtu, því þú getur það ekki. Ég
held um gikkinn á byssunni. Ef þú reynir
nokkra útúrdúra, þá ertu dauður. Skilurðu
það?“
„Þú hefir tekið tryggð við mig“, sagði Sútró.
Stigamaðurinn rýtti eitthvað og ýtti skamm
byssunni í bakið á Sútró.
Sútró gekk ofan stigann, og hinn maðurinn
fast á eftir honum. Vagninn, sem þeir voru í,
var einn af eldri vögnunum og stiginn ekki
þiljaður af.
Sjálfsagt hefir Sútró séð, að nú var um síð-
asta tækifæri hans að ræða, því að hann stökk
úr stiganum og yfir handrið vagnsins, sem var
að aftan og ofan á veginn sex til átta fet. Vagn-
inn var á all-hraðri ferð, svo að hann veltist um
þegar að hann kom niður.
Byssuvargurinn, sem einnig hafði stokkið
af vagninum nálega undir eins á eftir Sútró og
komið standandi niður, sneri sér við og hljóp
í áttina til Sútró.
Á meðan að Sútró, sem var hálf dasáður
eftir fallið, var að staulast á fætur, skaut hinn
áhann og straukst kúlan við lærið á honum.
Sútró endurgalt skotið með öðru frá sjálfum
sér og slagaði áfram.
Sútró var nú búinn að ná yfirhöndinni í bili.
Fólkið, sem sá til þeirra og heyrði skotin,
dreif að úr öllum áttum. Það hafði séð aðfarir
þeirra og skilið að minsta kosti að nokkru leyti
hvernig að í hlutunum lá. Þetta skildi stiga-
maðurinn líka og tók til fótanna.
Það var strax auðséð, að honum voru vegir
ekki ókunnugir. þar sem að hann var staddur,
því hann tók stefnu beint á gamalt vöruhús,
sem stóð þar skammt frá og þegar að hann kom
að dyrunum á því, fór hann strax inn í það og
hvarf.
Einhvers staðar heyrðist blásið í pípu lög-
reglumanna. Maður, sem hafði meira áræði en
vit, kom í veginn fyrir Sútró og spenti hand-
leggina um herðar honum, og fór að spyrja
hann hvert að hann ætlaði að fara. Sútró beygði
sig áfram og maðurinn steyptist kollhnís fram
af honum. Eftir mínútu eða svo var Sútró kom-
inn inn í húsið, sem maðurinn er hann var
að elta hvarf inn í. Það var stigi fyrir innan
dyrnar sem lá ofan í niðamyrkur. Tvö skot
riðu af rétt eftir að hann kom inn, sem komu
neðan úr myrkrinu. Eitthvað sló hann illilega
á brjóstið svo að hann hrökk til. Hann hélt
áfram. Hurð var opnuð og hann sá í svip mann-
inn, sem hann var að elta, stíga út úr dyrun-
um og út á stíg, sem lá meðfram móleitri lækj-
arsprænu. Sútró þekti lækinn. Hann var af-
rensli frá Winchelsea ánni, sem er lítið þekt,
en á sinn þátt í að hreinsa Hockney-keldurnar.
Sútró veitti manninum enn eftirför, en hann
var nú kominn nokkur skref á undan honum.
Hinu megin við lækinn voru menn við bygg-
ingavinnu. Þeir hættu vinnu og hrópuðu til
þeirra. Byssuvargurinn sneri sér við og skaut.
Sútró heyrði hvininn af kúlunni, en svaraði
ekki í sömu mynt. Við endann á götunni var
girðing, sem að flóttamaðurinn vatt sér yfir
og hvarf.
Hefði Sútró verið hygginn, þá hefði hann
látið hér við sitja og hætt eftirförinni, en hæfi-
leiki hans til að meta hættuna virtist hafa
yfirgefið hann. Fötin, sem að hann var í, voru
rifin og forug eftir byltuna á veginum, og hann
bar tvö sár á sér eftir byssukúlu. Eltingarleik-
ur hans við glæpamanninn, sem reynt hafði að
skjóta hann hvað eftir annað varð honum nokk-
urs konar einvígisákafi. Ásetningur hans, eins
ófrávíkjanlegur eins og dómara, sem ákveðið
hefir að senda mann í gálgann, augun eins log-
andi og grimm eins og augu morðingjans, sem
hann var að elta. Sútró vissi, að ef hann reyndi
að klifa girðinguna á sama hátt og á sama
stað og flóttamaður hans, að þá væri hann að
offra sjálfum sér sem skotmarki fyrir fjand-
mann sinn. Hann komst lífs af yfir girðinguna
fyrir það eitt, að hann var æfður líkamsæfinga-
maður og gat stokkið yfir hana í einu há-
stökki og komið standandi niður hinu megin
þar sem fjandmaður hans beið, og haldið ferð-
inni áfram, án þess að hika.
Flóttamaðurinn hafði beðið albúinn að
skjóta, þegar að hann sá bóla á höfuðið á Sútró
upp fyrir girðinguna. Hann hafði ekki tekið
með í reikninginn að hann mundi stökkva yfir
hana eins og að hann gerði. Hann skaut þegar
að Sútró var kominn alveg að honum, en hitti
hann ekki einhverra hluta vegna.
Sútró sló til hans með hægri hendinni sem
hefði lagt hann að velli og ent viðureign þeirra
um sinn, ef hann hefði hæft hann rétt. En það
var sem sé ekki hnefahöggið sem lenti a hon-
um heldur framhandleggurinn, sem lenti á
andlitinu á flóttamanninum. Hann steyptist um
koll, en hélt öllum sönsum. Hann komst á fæt-
ur aftur og hljóp yfir allstórt svæði, sem þurk-
að hafði verið upp, sem allslags skrani var
hlaðið á — ryðguðu járni og tómum kössum.
Norð-Austur járnbrautarlest fór fram hjá,
þar sem þessi leikur stóð yfir, með fjölda far-
þega, og margir þeirra litu út um vagnglugg-
ana til að sjá viðureignina, því að opið var og
óbyggt þar sem að þeir áttust við. Stigamaður-
inn var farinn að rasa og slaga og var auð-
sjáanlega ekki fær um að halda sókn eða vörn
mikið lengur uppi.
Sútró, þó móður og marinn væri og í blóð-
ugum nærfötum, fann til nýs móðs og nýrrar
lyftingar.
„Ég skal ná honum“, sagði hann við sjálfan
sig.
Á röðinni, sem fjær þeim var á uppþurkaða
blettinum og rétt við lækinn sem var á bak við
flóðgarðinn, stóð hátt og mjótt hús. Framan á
því og á báðum hliðunum var auglýst, að það
væri til leigu fyrir geymsluhús.
Það varð undir eins ljóst, að flóttamaðurinn
var á ferð eftir slóðum, sem að h*nn þekti.
Það er mjög líklegt, að ef Sútró hefði verið
fangi stigamannsins, að þá hefðu þeir farið eft-
ir þessari sömu götu. Eins og að stigamaðurinn
hafði vitað, að dyrnar á búðinni, sem hann
kom fyrst að, eftir að hann fór af strætisvagn-
inum voru opnar og að með því að fara í gegn-
um þær, þá komst hann til Winchelsea árinnar,
jafn viss virtist hann nú um að geta komist inn
í þetta afdankaða og auða vöruhús. Hann fór
rakleitt inn í það. Sútró var um tuttugu faðma
á eftir honum, en flýtti sér að dyrnum og fór
inn líka. Einu sinni enn bjargaði snör hreyfing
eða lukka lífi Sútró. Stigamaðurinn beið eftir
honum þar inni í dimmum neðanjarðargöngum
og undir eins og Sútró kom inn úr dyrunum
reyndi hann tvisvar til að skjóta á hann, en
hann hafði áður eytt öllum skotunum úr byssu
sinni.
„Ég hélt“, sagði Sútró, „að þú hefðir ekki
fleiri skot í byssunni“.
Stigamaðurinn sneri sér við og hljóp að
stiga, sem lá upp í bygginguna.
Það var enn svo mikill flýtir á honum upp
stigann þegar Sútró skaut á fæturna á hon-
um. Fyrsta skotið virtist ekki hafa nein áhrif á
hann, svo Sútró skaut aftur.
Stigamaðurinn stansaði, féll á kné og valt
ofan stigann og staðnæmdist meðvitundarlaus
við fætur Sútró.
Sútró dróg sig lítið eitt til baka upp að
vegg hússins með skammbyssuna í hendinni og
púðurreykinn frá skotunum í nösum sér. Hann
var enn sár frá fallinu á veginum. Sárin tvö,
sem að hann hafði fengið, annað á lærið og
hitt á síðuna, gjörðu honum erfitt með hreyf-
ingar. Maðurinn, sem hann hafði skotið, dróg
þungt andann. Hann var auðsjáanlega meðvit-
undarlaus. Að öðru leyti var steinhljóð í bygg-
ingunni.
Dálítil glæta af aftanskini braust inn uffl
dimman og óhreinan glugga á byggingunni og
féll yfir þveran stigann og á Sútró þar sem að
hann stóð. Rykið, sem að fall stigamannsins
hafði reist, var aftur lægt.
Þessi þögn og athafnaleysi, eftir allt sem
á hafði gengið, hafði einkennileg áhrif á Sútró.
Ekki friðandi eða sefandi áhrif, heldur æsandi
og ógnandi, eins og vindhlé á undan ofsa vindi-
Sútró var ekkert vel við það. Hann hristi sig,
leitaði að vindlingahylki sínu í vasa sínum-
Það var nokkrum erfiðleikum bundið fyrir
hann að ná því úr vestisvasa sínum. Þegar að
hann ætlaði að opna það hikaði hann við. Hann
sá, að við hjörur hylkisins var hylkið dalað
og vissi að farið var eftir kúlu stigamannsins.
Nú skildi hann hvernig að stóð á högginu, sem
að annað skot stigamannsins veitti honum a
brjóstið og síðusárið, sem því var samfara. Þeg-
ar að hann horfði á hylkið varð honum ljóst
hvernig og hversvegna að kúlan hefði breytt
stefnu sinni og líka það, hversu nærgöngul
kúlan hafði verið lífi hans. Hann fann allmikið
til í síðusárinu og fötin límdust ofan í það, og
blóðbletturinn á buxnaskálminni hans var alt-
af að stækka. Hann reyndi að losa skyrtuna
frá síðusári sínu, en það olli honum svo mikils
sársauka að hann hætti við það.
„Ég er kominn í þokkalegt ástand eða
hitt þó heldur“, sagði hann við sjálfan sig-
Hann náði sér í vindling og kveikti í honum,
steig yfir meðvitundarlausa manninn til a^
komast í stigann, sem lá upp á loítið. En þo or
vert að geta þess, að hann aðgætti sár fallna
mannsins áður en hann gerði það, kannaði þaó
eins vel og hann gat og bjó um það. En þvr
miður, verður maður að segja, að Sútró la 1
léttu rúmi hvort að maðurinn lifði eða dó.
Það, sem honum var umhugað um var, að han
væri ófær til athafna.