Lögberg - 04.09.1952, Side 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 4. SEPTEMBER, 1952
7
MINNINGARORÐ:
Svanberg
„En insta hræring hugar míns
hún hverfa skal til upphafs síns
sem báran endurheimt í hafið“
E. B.
Hann var fæddur að Dæli í
Svafaðardal í Eyjafjarðarsýslu
2. febrúar 1880. Foreldrar hans
voru Sigfús Jónsson bónda Sig-
urðssonar á Þverá í Svarfaðar-
dal, en síðar spítahaldara á
Möðrufelli. Kona Sigfúsar en
móðir Svanbergs var Björg Jóns
dóttir bónda á Þverá í Skíðadal.
Stóðu að þeim hjónum báðum
styrkar ættir og dugandi fólk.
Voru foreldrar hans atorkusöm
og lögðu fram óskifta krafta sína
1 lífs baráttunni. Þau fluttu vest
ur um haf 1883, settust að í
Nýja íslandi, dvöldu um hríð í
Hnausabygð, en námu síðar land
í Geysis-bygð og nefndu Blómst
urvelli og bjuggu þar til dauða-
dags.
Þeim varð 13 barna auðið, var
Svanberg meðal yngri barna
þeirra. Hann fóstraðist upp um
hríð í bernsku hjá Sigursteini
bónda Halldórssyni og Sigríði
Jónsdóttir konu hans á Nýja-bæ,
í Hnausabygð. Af systkinum
hans eru nú tvær systur á lífi:
Sumarrós ,búsett í Winnipeg, og
Mrs. Indiana Kristinnson, í Geys
isbygð. Nöfn látinna systkina
hans sem náðu þroska aldri eru:
Jóhann, Jóhannes, Thorey, Odd-
ný, Mrs. Friðfinnur Sigurðsson,
Signý, Mrs. Thorsteinsson, Svan
björg, Mrs. Sigurmundi Sigurðs
son. — Svanberg vann heimili
foreldra sinna og varð þeim
snemma mikil hjálp. Á yngri ár-
um stundaði hann fiskiveiðar á
vetrum á Winnipeg-vatni, og var
fengsæll fiskimaður, en það
einkendi hann í hverju verki
sem hann tók sér fyrir hendur.
Árið 1913 kvæntist hann eftir-
lifandi eiginkonu Áslaugu Ein-
arsdóttir Markússonar, h i n n i
mætustu konu. Börn þeirra eru:
Sigfússon
Jónína — Mrs. Ólafur Gísla-
son, er búa á Blómsturvöllum.
Látin börn Blómsturvallahjón
anna eru:
Viola, d. 1929, tveggja ára.
Guðmundur Magnús, d. 7.
marz, 1930.
Victor Jóhannes, d. 1943, báðir
síðarnefndir á ungþroska aldri,
efnilegir og einkar mannvænleg
ir piltar.
Barnabörnin eru 11 að tölu.
Svanberg andaðist að heimili
sínu þann 14. maí, kl. 9 árdegis.
Hann hafði verið all-lengi lasinn
s.l. vetur, en hafði náð sér að
mestu; en varð veikur á ný, og
andaðist eftir fimm daga rúm-
legu ,sem að ofan er getið.
M e ð Svanbergi b ó n d a á
Blómsturvöllum er styrkur og
einkar íslenzkur maður 1 hugsun
og skapgerð genginn grafarveg.
Hann var uppalinn á land*
náms tímabilinu við mjög-svo-
takmarkaða skólagöngu og lítil
skilyrði til menntunar, en var
maður vel greindur og fróð-
leiksfús; viðlesinn, einkum á
það sem íslenzkt var, og heimili
hans jafnan mjög íslenzkt að
anda og hugsunarhætti; ávalt
lét hann sér umhugað um að
börn þeirra hjóna sem öll eru
vel gefin og mannvænleg, næðu
sem beztri menntun, mun hann
sjálfur sárt saknað hafa þess, er
hann fór á mis við í þeim efnum.
Hann hafði frá barnæsku bor-
ið hita og þunga landnemalífs-
ins, eins og allur fjöldi eldri
kvenna og manna, vor á meðal
hin fyrsta kynslóð uppalin hér
vestra. Hann þekti baráttu þess,
á stóru heimili foreldra sinna,
en síðar í eigin framsókn með
stórann hóp barna til fram-
færslu. Það mun mega fullyrða
að hann átti sigursæla framsókn
í efnalegu tilliti, og bar margt
til þess. Hann var hvorttveggja
í senn, ágætur framkvæmda
maður, duglegur og ósérhlífinn,
hagsýnn og praktiskur í fjár-
málum; kunni vel á efnum að
halda og varð snemma efnalega
sjálfstæður. Hann var studdur
í ævibaráttunni af stiltri og á-
gætri eiginkonu, er var honum
hagkvæmur og frábær sam-
verkamaður, í blíðu og stríðu,
en stærst er mest á reyndi. Og
mikillar gleði nutu þau af
mannvænlegum og vel gefnum
börnum sínum. En dauðinn
lagði oft leið sína á Blómstur-
vallaheimilið. Á tiltölulega fá-
um árum voru 3 börn þeirra,
hvert öðru efnilegra burt köll-
uð; ljúf lítil dóttir í fyrstu
bernsku, en síðar tveir mann-
vænlegir synir, á blóma aldri
ungþroska ára. — Engir, utan
þeir einir, er reynt hafa, fá
slíka eldvígslu að fullu skilið;
enda gekk hún harla nærri for-
eldrunum, ef til vill enn þyngri
sökum þess að hún var borin
með þögulli ró, og átti lítt útrás
í umtali eða tárum á almanna-
færi; var hulin fyrir mönnum,
en leitaði inn; og var því þung-
bærri. Mun trúin á föður for-
sjón Guðs hafa reynst þeim hag-
kvæm hjálp.
Svanberg var mikill tilfinn-
ingarmaður, einn í hópi þeirra
manna, sem gat ekki opinberað
öðrum það er þyngst lá á hjarta,
og þess vegna ekki notið þeirrar
sefjunar, sem að hreinskilin sam
úð annara manna stundum veit-
ir. Að dæmi íslenzkra forn-
manna klæddi hann sig stund-
um kulda hjúp hið ytra, til að
leyna aðra því er sárast að-
þrengdi — en hann gat ekki þol-
að að um væri rætt. Slíkum
mönunm verða hin þungu að-
köst lífsins lítt þolanleg.
1 ýmsum málum sveitarfélgas
síns tók hann virkan þátt, eink-
um þeim er til praktískra fram-
fara stefndu. Um 12 ár var hann
meðstjórnandi Verzlunarfélags
bænda í Árborg. Hann sat í
skólanefnd Geysis-skólahéraðs-
ins um 9 ár. Vegaverkaumsjón
hafði hann með höndum í nærri
tvo tugi ára; þótti hagsýnn í
verkum og verkstjórn og ó-
hræddur að taka til með sam-
verkamönnum sínum.—Jóhann,
eldri bróðir Svanbergs var sam-
verkamaður hans og starfsfélagi
alla búskapartíð hans. Af því að
láts Jóhanns hefir ekki opinber-
lega verið getið, skal hans hér
minnst með fáum orðum. Hann
var fæddur 1865, og var því 15
árum eldri en Svanberg. Kyrr-
látur maður, dyggur og trúr, er
vann með skyldurækni öll sín
verk, og einkum ættfólki sínu
og öllu skylduliði bróður síns, og
hafði verið þeim öllum hugum-
kær samverkamaður. Jóhann
andaðist 21. júní, 1950, þá 85 ára
og var jarðsunginn af séra B. A.
Bjarnasyni, er þá var þjónandi
sóknarprestur umhverfisins.
Eins og að hefir verið vikið,
bar Svanberg á Blómsturvöllum
mörg áberandi einkenni er jafn-
an hafa sérkent íslenzka menn:
fáorður að jafnaði og fastur í
lund, og mun oft hafa háð innri
baráttu, er fáir um vissu. Met
hans á mönnum og málefnum
sjálfstætt, aldrei hefðbundið og
fór ekki almannaleiðir. Hann
var einkar tryggur vinur þeim
er hann festi trygðir við; hjúlp-
fús við þá er bágt áttu og rétti
oft hjálparhönd á kyrrlátan hátt
— án þess að hann gerði sér far
um að auglýsa eða láta á því
bera.y
Gott var að koma á heimili
hjónanna á Blómsturvöllum,
áttu vinir og kunningjar þar
góðar stundir og fyrirgreiðslu
ef þess var þörf.
Útförin fór fram þann 17. maí
frá heimilinu og Geysiskirkju;
börn hins látna, utan dóttir er
í California býr, voru viðstödd
ásamt ástvinaliði og afkomend-
um, frændfólki og fjölmennum
hópi samferðafólks.
Vorgróður og hlýindi voru í
lofti — er minnti á sumarlöndin
eilífu sem að ástvinurinn hafði
verið kallaður til. Sá er línur
þessar ritar mælti kveðjuorð.
S. ÓLAFSSON
Einar Ingiberg — er vinnur í
þjónustu námufélags í Steep
Rock Lake, Ont. kvæntur Ednu
Louise Charboneau.
Clara Rósbjörg — Mrs. Eken-
berg, í Portola, California.
Svanlaug—kennari að mennt-
un, gift Thorsteini Eyjólfssyni,
Riverfon, Manitoba.
Sigfús Björgvin — efnafræð-
ingur, í þjónustu C.I.L. félags-
ins, búsettur í McMasterville,
Quebec, kvæntur Carol Mason.
Sparið peninga!
Sparið meira en
hálf útgjöld
við reykingar!
Vélvefjið vindlinga
yðar með
CIGARETTE
MAKER
5
i
EINU!
NotitS
STANDABD N®A
WETPROOI' *
VINDLINGA
PAPPIR
200 I4c
vindlingar
HEIMSÆKIÐ NÆSTU
TÓBAKSBOÐ
mwMmtaMi
Brezkt blað sakar íslendinga um landhelgisbrot
Segir Suðuresjamenn krefjasi
enn siæri landhelgi og iogveiðar
þegar siundaðar innan nýju
landhelgislínunnar
Seint í síðastliðrium mánuði
birti brezka fiskveiðatímaritið
Fishing News svohljóðandi fyrir
sögn yfir þvera forsíðuna: Dis-
turbing Rumours from Iceland
— eða, lauslega útlagt. Truflandi
sögusagnir frá Islandi.
í forustugrein, sem á eftir fer,
segir ,að brezkir togaraskipstjór
ar flytji þær fréttir heim, að
Suðurnesjamenn séu þegar farn
ir að krefjast enn meiri útfærzlu
landhelginnar og íslendingar
séu þegar farnir að veiða með
botnvörpu. á því svæði, sem
bannað hafi verið skipum allra
þjóða með nýju landhelgisreglu-
gerðinni.
Ritstjórnargrein þessi er á
þessa leið í lauslegri þýðingu:
— Skipstjórar, sem nýlega eru
komnir heim til Hull og Grims-
by skýra svo frá, að þeir hafi
heyrt í útvarpinu íslenzka frá-
sögn af því, að íslenzkir grunn-
miðafiskimenn héldu fast fram
kröfum um að svæðið frá stað,
sem er fjórar mílur frá yztu
skerjum Eldeyjarboða til staðar
fjórar mílur undan Stálbergi,
verði lokað. Og þeir vilja að er-
lendum skipum verði bannað að
veiða á svæði innan línu frá Eld-
eyjarboða til Vestmannaeyja.
Flestir þeir fiskimenn, sem krefj
ast þessarar útfærzlu eiga heima
á strönd Reykjanesskagans.
— Ég hef (segir ritstj. Fishing
News) rannsakað gaumgæfilega
fregnir þessar og hef komizt að
þeirri niðurstöðu, að ekki sé rétt
að hafna þeim sem óraunhæfum
söguburði. Það er svo langt frá
því að ísland hafi komið á sam-
komulagi vdð brezku útgerðina
að líklegra er að innan tíðar
verði brezkum skipum bannað
að veiða á öllum (leturbr. brezka
blaðsins) beztu fiskimiðunum.
Enn segir ritstj. Fishing News
— Til þess að gera málið enn
verra viðfangs, er svo það, að
ýmsir brezkir skipstjórar halda
fast við þá fullyrðingu, að íslend
ingar séu þegar farnir að stunda
togveiðar á því svæði, sem bann-
að er togurum allra þjóða. Mér
þykir ekki fýsilegt að taka þess-
ar fregnir sem góða og gilda
vöru án frekari sannana — af-
leiðingarnar eru of skaðlegar til
þess að hægt sé að staðfesta þær
af frásögn nokkurra skipstjóra
— en jáfnfráleitt er að láta sem
þessar sögusagnir séu ekki til.
Ef brezka ríkisstjórnin getur
sannað, að íslendingar stundi
togveiðar innan hins friðlýsta
svæðis, verður það til þess að
styrkja mjög málstað Breta ef—
og þegar—málið verður lagt fyr-
ir alþjóðadómstólinn í Haag . . .
í lok greinarinnar sendir rit-
stjórinn svo þeim brezkum þing
mönnum kveðju, sem hafa leyft
sér að nefna að íslendingar vinni
að því að vernda fiskistofn sinn,
og spyr hvort þeir herrar haldi,
að fiskurinn syndi með vegabréf
og vísaáritun. „Ef nokkur vara
er í raun og sannleika alþjóðleg,
er þ að uppskera hafsins," segir
hann að lokum.
I grein þessari er þannig á mál
um haldið, að ærin ástæða virð-
ist til þess að af íslands hálfu sé
slíkum skrifum mótmælt. Að-
dróttanir blaðsins eru í senn ó-
geðfelldar, ósannar og ókurteis-
íegar. Og ekki launa brezkir tog-
araskipstjórar laklega margs
konar fyrirgreiðslu, er þeir hafa
notið og njóta hér við land, er
þeir bera slíkar sögur heim og
þylja þær fyrir tortryggna og
hvatvísa ritstjóra.
DAGUR, 16 júlí
Lofsöngur til vorsins
Hér er sól og sunnariblœr,
seiðmagn vorsins blóma.
Lækur hjalar, lindin hlær,
Ijómar himinhvelfing tær.
Dýrðlegt er að hlusta á lífsins hljóma.
Allt sem lifir öðlast þrótt,
œskan rís á fœtur,
byrjar söng, en lilustar hljótt
hlýja og bjarta júnínótt.
Gleðitárum blómagrundin grætur.
Fræ sem áður úti kól
er nú rós á beði.
Alheimsnáðar svífur sól,
frá suðurskauti að norðurpól,
þerrar tár og vekur von og gleði.
Eina hjartans ósk ég á,
— ef ég mætti kjósa:
að mannleg hjörtu mættu slá
meira í takt við lífsins þrá,
í friðaranda vorsins rauðu rósa.
SIGURÐUR J. PÉTURSSON
Það eru góð meðmæli vestra að
vero of íslenzkum ættum
Rabbað við W. M. Benidickson,
fulllrúa Kanada við embæltis-
töku forseta, og föður hans, sem
fór vestur 14 ára gamall
í gær h a f ð i tíðindamaður
blaðsins tal af William Beni-
dickson og föður hans Krist-
jáni Benidickson, en þessir
Vestur-Islendingar e r u n ú
staddir hér á landi. William
M. Benidickson mun yerða
viðstaddur embættistöku Ás-
geirs Ásgeirssonar forseta í
dag, sem fulltrúi Kanada.
William M. Benidickson er
einn af þingmönnum Kanada
þings og má þeð vera okkur ís-
lendingum gleðiefni, að maður
af íslenzkum ættum skuli vera
fulltrúi erlendrar stórþjóðar við
þetta tækifæri.
Fór ungur vestur
Kristján Benidickson er fædd-
ur að Úlfsstöðum í Blönduhlið
í Skagafirði, og var faðir hans
um tíma póstur á milli Akur-
eyrar og Reykjavíkur. Ungur
missti Kristján foreldra sína,
með stuttu millibili og fjórtán
ára gamall fór hann til Vestur
heims og hefir dvalið þar síðan.
Hann er nú sjötíu og fjögurra
ára gamall og hefir ekki komið
hingað þau sextíu ár, sem hann
hefir dvalið vestra.
Saga þrautseigju er dugnaðar
Að fara sem ungur einstæð-
ingsplitur í aðra heimsálfu og
setjast þar að, er afrek, sem öll-
um er ekki hent. Að komast vel
til manns er út af fyrir sig
táknrænt fyrir alla þá íslend-
inga, sem vestur fóru. Saga vest
urfaranna er sagt þrautseigju og
dugnaðar, og er Kristján Beni-
dickson sannur fulltrúi þeirra.
Hafa Islendingar vakið á sér
traust, hvarvetna vestan hafs og
ef þeir eru spurðir, hvaðan þeir
séu, þá er svarið á einn veg: „Ég
er íslendingu r.“ Sýnir það
glöggt, hverjum böndum þeir
eru bundnir þessu landi.
Heimsækja Skagafjörð
„Það er dásamlegt, hve fram-
farirnar hafa verið miklar hér á
landi,“ sagði Kristján, „maður á
bágt með að trúa, hve allt hefir
breytzt.“ Þeir feðgar sögðust
hafa í huga að heimsækja Skaga
fjörð um helgina, en þeir munu
aðeins dvelja í tíu daga hér á
landi.
Hefir komið hér áður
William M. Benidickson kom
hingað á stríðsárunum og dvaldi
þá hér í nokkrar vikur. Árið
1945 var hann kosinn á þing og
endurkosinn árið 1949. Hann er
nú aðstoðarmaður samgöngu-
málaráðherra og hefir aflað sér
mikilla vinsælda.
Nýr sendiherra vænlanlegur
Orðrómur hefir gengið um
það, að nýr sendiherra Kanada
sé væntanlegur og mun hann
verða sendiherra í Noregi og Is-
landi samtímis. Það sem einkum
er eftirtektarvert við þessa út-
nefningu, er að til greina hefir
komið á g æ t u r íslandsvinur,
Watkins að nafni, sem hefir ver-
ið háskólakennari í Manitoba og
kennt þar m. a. dönsku og ís-
lenzku, hefir hann og kennt
mörgum íslendingum, sem dval-
ið hafa vestra við nám.
— TÍMINN 1. ágúst
Wedding Announcements
The following weddipgs have
been conducted by the Rev. H. S.
Sigmar during the month of
Áugust, 1952:
Norman Cosnett of the R. C.
A. F. Station was married in the
Gimli Lutheran Church to Joyce
Gwendolyn Arnold of Gimli on
August 2nd. Mr. P. J. Charles
and Miss Mildred Sigurdson
were attendants. A rgception
followed in the Parish Hall. The
bride’s mother is of Icelandic
parentage.
Ralph Eyjólfur Thompson and
Milly Bertha Hildebrand were
married in the Langruth Luth-
eran Church, August 5th. Wit-
nesses were Stanley Thompson
and Ruth Hildebrand. A recept-
ion followed in the bride’s par-
ental home, northeast of the
town of Langruth.
Saturady August 9th, James
Julien of Montreal and Gerður
Hansína Narfason of Gimli were
wed in an afternoon ceremony
at the Gimli Lutheran Church.
Witnesses were the bride’s
brother and sister, Mr. Óli
Narfason and Miss Sigurlína
Narfason. A reception followed
at the bride’s parental home in
the Minerva district.
Two weddings were con-
ducted on the 16th of August.
The first was an afternoon cere-
mony at the First Lutheran
Church, Winnipeg when Miss
Júlíanna Björnsson of Riverton
was married to Mr. Lawrence
Kirby of Winnipeg. A reception
followed in the St. Regis Hotel.
Harold Bjornson and Audrey
Arbuthnott, witnesses. An even-
ing wedding was conducted in
the Gimli Parsonage when Miss
Mildred Viola Nelson of Winni-
peg and Mr. Jacob Jacobson, Jr.
of Gimli were married. Best-
man was Walter Josephson,
while the bridesmaid was
Marjorie Magnússon. A reception
was given at the home of Mr.
and Mrs. Gísli Benson, following
the ceremony.
Four weddings were per-
formed on August 23rd. At 2:30
p.m. the Gimli Lutheran Church
was scene of a ceremony at
which time Mr. John Thorsteinn
Howardson of Gimli was mar-
ried to Miss Elizabeth Kelner of
Winnipeg B e a c h. Witnesses
were Arvid Jorgenson of Port
Arthur, Ont., and Evelyn Quig-
ley of Winnipeg. A reception
followed in the Parish Hall.
Framhald á bls. 8
OPPORTUNITY CALUS *
In these modern times Business College
Education is not only desirable but almost
imperative.
The demand for Business College Educa-
tion in industry and commerce is steadily
increasing* from year to year.
Commence Your Business
Training Immcdiately!
For Scholarships Consult
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
PHONE 74-3411 695 SARGENT AVE„ WINNIPEG