Lögberg - 18.06.1953, Qupperneq 3
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 18. JÚNÍ, 1953
3
„Fjársjóður Rommels"
30 miljarðar franka á mararbolni
Um nokkur ár hafa Frakkar
haft brennandi áhuga á því að
reyna að bjarga hinum svo-
nefndu fjársjóðum Rommels,
sem sagt er að liggi á marabotni
í Bonifacio-flóanum á Korsíku.
Hér er um að ræða verðmæti,
sem nema að sögn 30 miljörðunj
franka og er þetta ránsfé og
málafé þýzka hersins, sem var í
Norður-Afríku undir stjórn Ro-
mels. Þegar herinn fór halloka
fyrir bandamönnum, voru þessi
auðæfi send til Korsíku til þess
að reyna að koma þeim undan.—
Og hér kemur svo hin ævintýra-
lega saga um það Jivað varð um
þennan fjársjóð.
Fyrir fjórum árum koi^þýzk-
ur SS-maður öllu í upnám í
Frakklandi. Hann hét P e t e r
Fleig. Hann lýsti yfir því að
hann gæti vísað á 30 miljarða fr.
fjársjóð, sem fólginn væri á
botni Miðparðarhafsins, og kom-
inn frá þýzka hernum í Afríku.
Þessi fjársjóður fékk þá þegar
nafnið „Fjársjóður Rommels.“
Svo trúverðug þótti saga Fleigs,
að í september og október 1948
lét franska stjórnin leita að þess
um fjársjóði. En sú leit bar eng-
an árangur. Þó halda men enn
að saga Fleigs sé sönn. Að vísu
hvarf hann um þær mundir er
leitin hófst, en menn ætla að það
hafi verið vegna þess, að honum
hafi þótt of lítill sá hlutur, sem
franska stjórnin bauð honum og
hafi ætlað sér að hafa meira upp
úr þesu með því að snúa sér til
annara. En fyrir skemmstu skaut
Peter Fleig aftur upp á Korsíku
og það varð til þess að þetta mál
komst aftur á allra varir í Frakk
landi.
Hin ævintýralega saga Peter
Fleigs hefst hinn 16. september
1943 í ítölsku herskipahöfninni
Spezia. Þá höfðu ítalir séð sitt
óvænna í styrjöldinni og beðið
bandamenn um vopnahlé. Fleig
hafði starfað þarna sem kafari,
til þess að ná upp þýzkum kaf-
bátum, sem sökkt hafði verið úti
fyrir höfninni. Fleig leizt nú
ekki á blikuna er Italir gáfust
upp og hugsaði sér að komast á
burtu hið fyrsta. En það fór öðru
vísi. Að kvöldi hins 16. septem-
ber fékk hann skipun um það að
gefa sig fram á ákveðnum stað
og hafa með sér góðan kafara-
búning, því að honum væri ætl-
að að kafa á miklu dýpi. Á hin-
um ákveðna stað beið hans hrað-
bátur, sem flutti hann um nótt-
ina til Bastia á Korsíku, þar sem
þá var skriðdrekahersveit úr
Afríkuhernum þýzka.
Þegar þangað kom var Fleig
fluttur ásamt farangri sínum yfir
í annan minni bát. Þar voru
fjórir liðsforingjar fyrir. Síðan
sigldi báturinn til hafs og sigldi í
fjórar klukkustundir. Þá nam
hann staðar og nú var Fleig
fyrst sagt hvað hann ætti að
gera. Hann átti að kafa þar nið-
ur og leita uppi helli á sjávar-
botni og merkja hann. Fleig kaf-
aði og var lengi að leita á sjávar-
botni, en loks tókst honum að
finna þar helli eða skúta. Var
hann þá dreginn upp, en liðs-
foringjarnir merktu staðinn
vandlega á sjókorti, sem þeir
höfðu.
Báturinn hélt nú aftur til
Bastía. Var komið þangað um
kvöld. Þarna beið þeirra bíll, og
liðsforingjarnir fjórir og Fleig
óku með honum nokkuð út fyrir
borgina. Þar komu þeir að stóru
húsi, þar sem SS-menn heldu
vörð. Þarna gengu þeir inn og
komu inn í herbergi þar sem
tveir menn voru að negla aftur
sex stóra kassa. Fleig komst
skjótt að því, að í þessum köss-
um voru auðaefi — málafé og
ránsfengur þýzka hersins í Af-
ríku. Liðsforingjarnir töluðu um
þetta sín á milli eins og Fleig
væri hvergi nærri, og hann
heyrði á þeim að verðgildi þessa
fjársjóðs mundi nema um 30
miljörðum franka. «
Um miðnætti var kössunum
ekið á flutningabíl niður að höfn
og fluttir um borð í skip. Að
morgni hins 18. september voru
þeir félagar svo komnir á sömu
slóðir og daginn áður, þar sem
Fleig kafaði. Hann var nú látinn
kafa aftur og í heila klukku-
stund var hann að leita að hell-
inum, sem hann fann daginn
áður, en gat hvergi fundið hann.
En hann fann þar annan skúta,
og þegar hann hafði verið dreg-
inn upp, sagði hann að allt væri
í lagi. Og nú varð hann að kafa
hvað eftir annað með kassana og
koma þeim fyrir í þessum skúta.
Þegar því var lokið merkti hann
staðinn með fjórum duflum,
sem mara þar í kafi. Svo var
hann dreginn upp og þessu
verki var lokið.
Nú hófst allmikill ágreiningur
milli liðsforingjanna um það
hvert halda skyldi. Einn vildi
fara til Bastia aftur, en hinir
vildu fara til Spezia. Að lokum
urðu þeir ásáttir um að fara til
ítalíu. Komu þeir þangað að
kvöldi hins 18. september og
voru handteknir um leið og þeir
stigu á land. Voru þeir ákærðir
fyrir það að hafa stolið fjármun-
um afríkanska hersins. Fleig
kom þetta alveg á óvart. En
hann varaðist að segja að hann
vissi nokkuð um það hvar fjár-
sjóðurinn hefði verið fólginn.
Hann sá að eina vonin til að
sleppa úr þessari klípu var sú,
að látast ekki vita neitt. Liðsfor-
ingjarnir sögðu líka að hann
hefði aðeins verið viljalaust
verkfæri í höndum sínum. Liðs-
foringjarnir voru allir skotnir,
og mánuði seinna komst Fleig
aftur til herdeildar sinnar. Hann
særðist í loftárás og þegar stríð-
inu lauk lá hann í sjúkrahúsi og
kom þaðan slyppur og snauður.
•
Annar þáttur þessarar sögu
gerðist svo vorið 1948. Þá hafði
Fleig komist að þeirri niður-
stöðu eftir mikil heilabrot, að
heppilegast væri fyrir sig að
segja frönsku stjórninni frá
þessum auðæfum. Hann var
sjálfur félaus maður og gat því
ekki af eigin ramleik reynt að
bjarga fjársjóðnum, og hann
þorði ekki að trúa neinum fyrir
þessu þar sem hann óttaðist að
þá mundi sér máske verða bolað
algjörlega frá og aðrir sæti að
fengnum. Hann hafði því bezta
trú á frönsku stjórninni.
Honum veittist ekki erfitt að
fá stjórnaherrana til að trúa sér.
Frakkar stóðu þannig að vígi að
þeir gátu prófað sögu hans. í
skjalasafni þýzku herstjórnar-
innar fundu þeir skjöl, þar sem
talað var um að fjármunum
þýzka-Afríkuhersins hefði verið
sökkt í sæ. Frakkar fundu einn-
ig málsskjöl hinna fjögurra liðs-
foringja og dómþin yfir þeim,
þar sem skýrt var frá hvað þeir
hefði til saka unnið. Þess vegna
tóku menn mark á sögu Fleigs
og ákveðið var að verja nokkr-
um milljónum franka til þess að
finna þessa 30 miljarða. En þeir
fundust ekki. Var þá saga Fleigs
uppspuni einn?
Það er hreint ekki víst. Hann
hafði krafizt þess að fá þriðjung
auðæfanna í sinn hlut, en
franska stjórnin vildi ekki greiða
honum nema lítinn hundraðs-
hluta. Og þegar leitin hófst lézt
hann svo ekki muna neitt hvar
kössunum hefði verið sökkt. Auð
vitað hafði hann ekkert upp úr
þessu, en ætlaði nú að komast til
Þýzkalands. Náði hann sér í
nokkra sjónauka og myndavél,
sem hann ætlaði að selja fyrir
ferðakostnaði, en var þá gripinn
og dæmdur í tveggja mánaða
fangelsi. Hann var látinn laus
hinn 7. des. 1948 og leyft að fara
til herbergis síns í Bastia, en var
bannað að yfirgefa borgina.
Samt sem áður hvarf hann þetta
sama kvöld og vissi enginn
hvað af honum hefði orðið.
Nú hefði mátt gera ráð fyrir
því að sögunni um „fjársjóð
Rommels“ væri lokið, En svo var
ekki. Hinn 15. ágúst í sumar
kemur gamall brezkur liðsfor-
ingi, Mr. Pears, á lystiskipi sínu
„Romany Maid“ og fer að leita
að fjársjóðunum. Um sama leyti
skýtur Fleig aftur up í Bastia.
Vildi hann hafa spurnir af því,
hvernig þesi leit gengi, en er
hann fékk að vita á hvaða slóð-
um „Romany Maid“ hafði leit-
að, varð honum hughægra og
hvarf aftur á jafn dularfluuan
hátt og hann var kominn.
•
Margir fjársjóðir aðrir en
„Fjársjóðir Rommels“ hafa horf-
ið með skipum í sjávardjúp. Am-
erískur maður, sem Riesenberg
heitir, hefir lengi fengizt við að
safna skýrslum um skip, sem
farizt hafa með miklu fé. Hefir
hann komizt að þeirri niður-
stöðu, að áttundi hlutinn af öllu
því gulli, sem unnið hefir verið
úr skauti jarðar síðan árið 1500,
liggi á sjávarbotni. í hverju ein-
asta skipi, sem ferst, er meira og
minna fé, því að skip, sem sigla
landa milli hafa til skamms tíma
haft með sér fé til að greiða öll
gjöld. Annar Ameríkumaður, 1
Richardson Glover skipherra, j
sem einu sinni var starfsmaður
ameríska flotamálaráðuneytis-
ins, sagði að á öldinni sem leið
hefði 217,200 skip farizt. Mörg-
um sokknum skipum hefir verið
reynt að bjarga, og í fæstum til-
fellum hefir það verið gert vegna
.skipanna sjálfra, heldur vegna
þeirra fjármuna, sem hafa verið
innan borðs. Það var til dæmis
ekki lítil auður um borð í
spönsku skipunum, sem sigldu
frá Ameríku hlaðin gulli Aztek-
anna, en komu aldrei fram.
Meðfram öllum ströndum liggja
skipsflök og í mörgum þeirra er
stórfé. Þetta hefir f r e i s t a ð
margra manna til þess að reyna
að ná í þetta fé. En það er hæg-
ar sagt en gert, og hvergi nærri
jafn vænlegt til gróða eins og í
fljótu bragði virðist. Rieseberg
hefir til dæmis komist að þeirra
niðurstöðu, að í fæstum tilfell-
uná muni það borga sig að fást
við björgun slíkra fjársjóða, því
að kostnaðurinn við það muni
gleypa allan afraksturinn, þótt
vel gengi.
Dr. P. H. T. Thorlakson
WINNIPEG CLINIC
St. Mary's and Vaughan, Winnipeg
PHONE 92-6441
J. J. Swanson & Co.
LIMITED
308 AVENUE BLDG. WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Út-
vega peningalán og eldsábyrgð,
bifreiðaábyrgð o. s. frv.
Phone 92-7538
SARGENT TAXI
PHONE 20-4845
FOR QUICK. RELIABLE SERVICE
DR. E. JOHNSON
304 Eveline Street
SELKIRK, MAN.
Phones: Office 26 — Res. 230
Office Hours: 2:30 - 8:00 p.m.
Thorvaldson Eggertson
Bastin & Slringer
Barristers and Solicitora
209 BANK OF NOVA SCOTIA BG.
Portage og Garry St.
PHONE 92-8291
CANADIAN FISH
PRODUCERS LTD.
J. H. PAGE, Managing Director
Wholesale Distributors of Fresh and
Frozen Fish
311 CHAMBERS STREET
Offlee: 74-7451 Bes.: 72-3917
Office Phone Res. Phone
92-4762 72-6115
Dr. L. A. Sigurdson
328 MEDICAL ARTS BUILDING
Offlce Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appointment.
A. S. BARDAL LTD.
FUNERAL HOME
843 Sherbrook St.
Selur likkistur og annast um Ot-
farir. Allur fltbflnaCur sá. be*U.
StofnaC 1894 Slmi 74-7474
Phone 74-5257 700 Notre Dame Ave.
Opposite Matemity Pavilion
General Hospltal
Nell's Flower Shop
Weddlng Bouquets, Cut Flowers,
Funeral Designs, Corsages,
Bedding Plants
Nell Johnson Res. Phone 74-6753
Lesið Lögberg
SELKIRK METAL PRODUCTS
Reykháfar, Oruggasta eldsvörn,
og ávalt hereinir. Hitaeiningar-
rör, ný uppfynding. Sparar eldi-
viB, heldur hita frá aö rjúka öt
meS reykum.—Skrifiö, simlC U1
KELLY SVEINSSON
625 WaU Street Wlnnipeg
Just North of Portage Ave.
Slmar: 3-3744 — 3-4431
J. WILFRID SWANSON & CO.
Insurance in aU its branches.
Real Estate - Mortgages - Rentals
210 POWER BUILDING
Telephone 937 181 Re«. 403 480
LET US SERVE YOU
S. O. BJERRING
Canadian Stamp Co. !
RUBBER & METAL STAMPS
NOTARY & CORPORATE SEALS
CELLULOID BUTTONS
324 Smith St. Winnipeg
PHONE 92-4624
Phone 74-7855 ESTIMATES
FREE '
J. M. INGIMUNDSON
Ashphalt Roofs and Insulated
Siding — Repairs
Country Orders Attended To
632 Simcoe St. Winnipeg, Man.
Dr. A. V. JOHNSON
DENTIST
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 92-7932
Home Telephone 42-3216
; Dr. ROBERT BLACK
SérfræÖlngur 1 augna, eyrna, nef
og hálssjúkdómum.
401 MEDICAL ARTS RLDG.
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusími 92-3851
Helmasími 40-3794
Creators of
Distinctive Printing
Columbia Press Ltd.
695 Sargenl Ave., Winnipeg
PHONE 74-3411 I
Arislocrat Stainless
Steel Cookware
For free home demonstrations
without obligation, write phone
or call
302-348 Main Street, Winnipeg
Phone 92-4665
“The King of the Cookware”
Gundry Pymore Ltd.
British Quality Fish Netting
58 VICTORIA ST. WINNIPEG
PHONE 92-8211
Manager T. R. THORVALDSON
Your patronage wHl be appreciated
Minnist
DETEL
í erfðaskrám yðar.
----------------------------j
Phone 92-7025
H. J. H. PALMASON
Chartered Accountant
505 ConfederaUon Life Buildlng
WINNIPEG MANITOBA
Parker, Parker and
Kristjansson
Barristers - Solicitors
Ben C. Parker, Q.C.
B. Stuart Parker, A. F. Kristjanaaon
500 Canadlan Bank of Conuatrct
Chambers
Wlnnlpeg, Man. Phone 92-3501
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dlr.
Keystone Fisheries
Limited
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
60 Louise Street Sími 92-5227
BULLMORE
FUNERAL HOME
Dauphin, Manitoba
Eigandi ARNI EGGERTSON, Jr.
VAN'S ELECTRIC LTD.
636 Sargent Ave.
Authorúed Home Appliance
Dealers
General Electric
McClary Electric
Moffat
Admiral
Phone 3-4890
— LESB. MBL.
Fimmt-íu manns gistu á sveitabæ
— hjónin ein með ótta börn ung
Það bar til 2. þ. m. á skírdag,
að allmargir áætlunarbílar
voru á leið úr Reykjavík
vestur um Snæfellsnes með
fjölda farþega. Ætluðu sum-
ir í Stykkishólm aðrir í
Ólafsvík og víðsvegar um
sveitirnar. Var veður hið
versta, norðaustan rok og
stórhríð. Gekk ferð þeirra
því mjög seint, þar sem illt
var að sjá til að aka og auk
þess voru sumstaðar snjó-
driftir á veginum.
Bifreiðastjórarnir voru þó all-
ír þaulvanir ferðagarpar og
héldu ótrauðir áfram ferðinni
eftir því sem aðstæður leyfðu,
en það er skemmst af að segja,
að undir miðnætti um kvöldið
voru þeir staddir skammt austan
við bæinn Dalsmynni í Eyja-
hreppi og var þá svo komið, að
vélar bílanna neituðu að ganga
lengur, því þær blotnuðu mjög
af snjó, er dreif á þær. Veður-
ofsi var geysilegur og frost
mikið.
Nóg að gera í Dalsmynni
Var nú ekki nema um tvennt
að velja: Annað hvort að halda
til í bílunum um nóttina eða
brjótast heim að bænum í Dals-
mynni og reyna að koma fólkinu
þar í húsaskjól. Var seinni kost-
urinn valinn.
Ekki voru nema nokkur
hundruð metrar heim að bænum,
en þó var það með herkjum, að
fólk komst þessa leið, enda
margt kvenfóik meðal farþeg-
anna.
Þarna var samankomið fólk úr
fjórum bifreiðum, pær 50 tals-
ins. Og hvernig var hægt að
koma því öllu fyrir á einu sveita-
heimili? mun margur spyrja.
Það urðu engin vandræði. I
Dalsmynni eru rúmgóð húsa-
kynni og mikil hjartahlýja hjá
húsbændunum og var allt látið
í té sem hægt var. Var húsfreyj-
an alla nóttina að elda mat og
kaffi til handa gestunum. Fengu
allir mat og flestir eða allir
sváfu nokkuð.
En eins og gefur að skilja var
ferðafólkið uppfennt og kalt, er
það kom inn úr hríðinni. Þurfti
því jafnframt að þurrka föt og
þrífa húsið jöfnum höndum.
Engin þóknun þegin
Undi ferðafólkið þarna í góðu
yfirlæti til hádegis næsta dag,
svo fært var að halda ferðinni
áfram.
Ekki vildu húsbændur taka
þóknun fyrir veittan greiða.
Þarna var að verki þróttmikil
íslenzk gestrisni.
Þetta er svo einstæður atburð-
ur, að hann má ekki falla í
gleymsku. Húsbændur í Dals-
mynni eru Guðmundur Guð-
mundsson frá Kolviðanesi og
Margrét, kona hans. Eiga þau 8
börn, hið elzta 12 ára. Annað
heimilisfólk er þar ekki.
Bifreiðarstjórarnir í ferð þess-
ari voru: Ágúst Ásgrímsson,
Borg, Gísli Kárason og Svan-
laugur Lárusson, Stykkishólmi,
og Hjörtur Gíslason, ölkeldu.
Þess skal getið, sem gert er.
Og þess helzt sem meira er en
hversdagslegt. Það má fullyrða,
að í Dalsmyhni vinna hjónin
jafnan meira en meðalmanns-
verk, en sjaldan þó meira en
þennan sólarhring, er þau hýstu
49 gesti.
—TÍMINN, 26. apríl
Nr. 9 I upplýsingaflokki
Þetta er ein þeirra greina,
sein sérstaklega eru ætlaðar
nýjum Canadamönnum.
Canadísk
þegnréftindi
MeS það fyrir augum afi
öfilast canadlsk* þegnréttindi,
þarf útlendingur, er um slíkt
sækir afi leggja fram yfirlýs-
ingu I hérafisrétti þess um-
daemis, sem hann býr I þess
efnis, afi sá sé ásetningur
sinn afi gerast canadískur
þegn og búa framvegls I
Canada: slíka yfirlýsingu má
leggja fram I rétti nær, sem
vera vill eftir afi hlutafieig-
andi fluttist inn I landiS gegn
því skilyrCi þó, aS hann hafi
fengiC löglegt landvistarleyfi
og sé 18 ára eSa þar yfir.
Hann þarf aC hafa búiS
fimm ár í Canada áSur en
hann fær fullkomin þegnrétt-
indi, þú þess sé ekki krafist.
aS slík búseta hafi veriC
ðslitin allan þann tlma.
AC þessu loknu skal um-
sókn um borgarabréf fengin
I hendur ritara hérafisréttar.
Og þegar umsækjandi mætir
þar, verCur hann aC full-.
nægja þeim kröfum réttar-
ins, aS hann búi yfir nægi-
legri þekkingu I ensku efia
frönsku, nema hann hafi
dvalifi tuttugu ár samfleytt I
Canada og er þá gerS undan-
tekning. Hann verSur aC geta
sýnt og sannaB, aC h|inn sé
heiCvirfiur maCur, hafi sett
sér þaS afi gera Canada afi
framtlarheimili og aS hann
viSurkenni þær skyldur og
þau forréttindi, sem samfara
eru canadlskum þegnrétt-
indum.
Sé umsökn hans viStekin,
verSur hann látinn sverja
drottningunni hollustueiS og
afsala sér meS ritaSri yfir-
lýsingu þegnréttindum annars
lands.
IJppástungur varðandi
framhald þossara greina
verða þegnar með þökkum og
þeim verður komið á fram-
færi hjá Calvert House af rit-
stjóra þessa blaðs.
f næsta mánuði
MNDBCNAÐCR
Cálvert
DISTTtltRS Cm
aMherstburo, ontario
Business and Professional Cards