Lögberg - 26.01.1956, Blaðsíða 4
4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 26. JANÚAR 1956
Lögberg
GefiC út hvern flmtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGBNT AVENUB, WINNIPEG, MANITOBA
J. T. BECK, Manager
Utan&skrtft ritatjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist fyrirfram
The “Lögberg” is printed and published by The Columbia Press Ltd.
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
PHONE 743 411
j ■ - .. ----------,
Virtur og dáður þjóðhöfðingi
Blaðið Star Weekly flutti nýverið ágæta grein eftir
Joseph Warren um hinn sérstæða og dáða lýðveldisforseta
Austurríkis, Theodor Korner, og fer innihald hennar að
nokkru hér á eftir; má víst telja, að mörgum leiki hugur á
að kynnast persónueinkennum og lífsháttum þessa háaldraða
þjóðhöfðingja, sem enn elur í brjósti þroskaðar æskuhug-
sjónir og laugar anda sinn í uppsprettum þeirrar lífsfegurðar,
sem ljóð og listir fá skapað. Hann gengur venjulegast ber-
höfðaður, og hann ferðast með strætisvögnum, er hann
bregður sér í heimsókn til vina sinna; hann framreiðir
sjálfur sinn eigin morgunverð, en þegar hin endurborna
Vínarópera var opnuð, og borgin varð á ný höfuðborg hljóm-
anna, hylti hinn mikli mannfjöldi einkum tígulegan, hávax-
inn, hvíthærðan mann, sem minti á undarlegt sambland af
Sankti Kláusi, Franz Jósef keisara og Abraham Lincoln.
Theodor Korner var 78 ára að aldri, er hann var kjörinn
til forseta í Austurríki 1951, og þótt nú sé hann nálega 83ja
lætur hann engan bilbug á sér finna, og vinnur myrkranna
á milli að velferðarmálum þjóðar sinnar; hann gefur sig lítt
að fornum hirðvenjum, og það vekur heldur enga smáræðis-
undrun, að forsetinn skuli sjálfur fara í matvörubúðirnar og
koma þaðan með smápinkla, svo sem tvö pund af eplum,
hálfpund af smjöri og þar fram eftir götunum.
Þjóðin hefir lagt forseta sínum til fallegan bústað í
Grinzing, sem er útjaðraþorp frá Vín; roskinn karlmaður
annast um hússtörfin að öðru leyti en því, að forsetinn
sinnir sinni eigin matseld. tveir lögregluþjónar gæta húsdyra
og á forseti lítið saman við þá að sælda því inn fyrir húsdyr
munu þeir naumast koma; forsetabústaðurinn er skreyttur
fögrum nýtízku húsgögnum, en sjálfur býr forsetinn í minsta
herberginu, þar les hann, skrifar og hugsar.
Theodor Korner er víst einn hinna fáu þjóðhöfðingja, sem
fer allra sinna ferða án lífvarðar; hann er mikill göngu-
garpur, og á götum Vínarborgar þekkja hann allir, þenna
teinrétta, hvíthærða, göfuglega mann, sem heil þjóð elskar.
Það er á orði haft hve forsetinn ljómaði af gleði, er síð-
asti hópur erlendra hermanna hvarf af austurrískri grund
eftir 17 ára hersetu og þjóðin hafði öðlast fullveldi sitt á ný.
Theodor Korner hefir verið einhleypur maður alla
sína ævi.
Forsetinn vandist snemma hermensku; faðir hans gekk
ungur í herþjónustu og hækkaði brátt í tign; synir hans
tveir, þeir Theodor og Richard, fetuðu báðir í fótspor föður
síns og gerðust herforingjar; félögum Theodors þótti hann í
háttsemi sinni harla ólíkur jafnöldrum sínum, því þegar þeir
voru að íþróttum, urðu þeir þess varir, að hann sótti fyrir-
lestra um hagfræðileg efni og hlýddi á hljómleika; hann
sannfærðist um, að hann ætti heima í hópi alþýðunnar, og árið
1924 gekk hann í jafnaðarmannaflokkinn og varð með því
fyrsti yfirhershöfðingi þjóðar sinnar, er slíkt spor hafði
stigið; er hann veitti viðtöku forsetaembættinu sagði hann
sig úr flokknum, þótt skoðanir hans eins og áður fyr hölluðust
á sveif lítilmagans.
Rétt um þær mundir, er fyrra heimsstríðinu lauk, mæltu
æðstu hernaðaryfirvöld Austurríkis með því, að Theodor
Korner yrði sæmdur Maria Theresa orðunni fyrri afreksverk
sín á vígvelli, en slíkt átti að hafa í för með sér ríflegan
lífeyri og barónstign; hlutaðeigandi skyldi persónulega sækja
um þessi fríðindi og gera grein fyrir tilkalli sínu til þeirra;
þetta taldi Theodor Korner til afarkosta, er hann gæti ekki
undir neinum kringumstæðum gengið að, og fór hann því á
mis við hvorttveggja.
Forsetinn er venjulegast kominn á skrifstofu sína
klukkan átta að morgni og kemur ekki heim fyr en klukkan
tíu að kveldi; hann tekur daglega á móti mörgum gestum og
á skrifstofu hans eru allir velkomnir og þarf ekki annara
útúrdúra við, en að dyravörður nefni nafn þeirra.
Þegar Rauðliðar settust að í Vínarborg 1945 fóru flokks-
bræður núverandi forseta Austurríkis fram á það, að hann
MINNINGARORÐ:
Mrs. Anna Guðrún Anderson
Einn eftir annan kveðja
eldri Islendingarnir, menn og
konur, þessar bygðir þar sem
þeir hafa lifað og.starfað og
gert svo ótal margt auðveld-
ara fyrir eftirkomendurna.
Þau fáu orð, sem hér verða
birt, eru helguð minningu
Mrs. Jóhannes Anderson, sem
lézt að heimili sínu, skammt
vestur af Mountain 7. janúar.
Þó að hún verði ekki talin
með landnámskonum þessara
bygða — í ströngustu merk-
ingu þess orðs, þá kom hún
samt sem áður nógu snemma
til að taka þátt í og kynnast
frumbyggjalífinu.
Anna Guðrún var fædd að
Hólum í Hjaltadal í Skaga-
fiarðarsýslu, 20. marz 1877.
Foreldrar hennar voru þau
hjónin Jóhann Sigurðsson og
Karítas Sveinsdóttir, var hún
ein af átta börnum þeirra
hjóna. Systkini hennar voru:
Friðfinnur, Sigurður, Friðrik,
Sveinn, Bjarni, Herdís og
Lilja (Mrs. Thomas Freeman).
Tvö af þessum bömum, —
Sveinn og Lilja, — komu til
Ameríku. Sveinn flutti
snemma á árum til Canada;
heyrði ég talað um hann sem
annálaðan dugnaðarmann. Öll
eru þessi systkini dáin.
Gullbrúðkaupsafmæli áttu
þau hjónin Jóhannes og Anna
á heimili sínu „Þingvalla
Farm“ (en svo heitir bújörð
þeirra) 8. júlí 1951. 1 ágætri
grein, sem tengdasonur þeirra
Hjalti Thorfinnsson skrifaði
og birt v^r í Lögbergi 2. ágúst
^1951, segir svo:
„Ættingjar, vinir og fjöl-
skylda Mr. og Mrs. Jóhannes
Anderson komu saman á
heimili þeirra „Þingvalla
Farm“, nærri Mountain, N.D.,
sunnudaginn 8. júlí s.l. til að
heiðra þau hjónin á 50 ára
giftingarafmæli þeirra, yfir
tvö hundruð gestir komu þar
saman. Margir af þeim voru
komnir langt að, sumir frá
Wynyard-bygðinni og aðrir
frá California . . . .“
Það varð hlutskipti Önnu
s^lugu, eins og svo margra
annara á þeim erfiðu árum, að
fara í vist, sem svo var kallað,
og það jafnvel á barnsaldri.
Mun fyrsta vistin hennar hafa
verið hjá foreldrum höfundar
þessara lína; hversu mörg ár
hún dvaldi hjá foreldrum
mínum, er mér ekki kunnugt.
Aldamótaárið kom hún til
Ameríku, og giftist ári síðar
eftirlifandi manni sínum Jó-
hannesi Anderson. Stofnuðu
þau heimili skammt frá
Mountain og hafa búið þar
síðan, nú um mörg ár með
aðstoð sonar síns, Josephs,
sem hefir verið þeim góður
sonur.
Margt falleg og ástúðlegt
mætti skrifa um þessa góðu
konu. Nafn hennar var ekki á
fremstu síðu dagblaðanna,
eigi að síður er lífssaga henn-
ar og ævistarf gott og fagurt,
og til eftirbreytni.
Eitt með öðru, sem prýddi
hana, var hvað hún var ó-
venjulega dagfarsprúð, mild
og réttlát í dómum sínum í
garð samferðafólksins. Ró-
semi huga hennar og sálar í
svo miklu samræmi að fágætt
er.
Heimili hennar, manns og
barna, var hennar helgireitur,
því helgaði hún líf sitt og
krafta ;þar var hennar arin-
eldur, sem hún sá um að ekki
fölnaði; þar var hún hvort
tveggja í senn vöku- og hjúkr-
unarkona, þegar þess þurfti
með. Hún var ein af þessum
elskulegu konum, og mæðr-
um, sem alt vilja leggja í
sölurnar fyrir börn sín. Hún
átti í ríkum mæli hugtakið,
sem svo oft fer talað um: hinn
fórnandi kærleika. — Ég sé
hana í huganum, þegar barna-
hópurinn er enn á bernsku-
skeiði — að eftir langan og
líklega stundum þreytandi
vinnudag, en svo þegar kyrð
og ró kvöldsins er komin og
svefntími fyrir litlu börnin —
að þá hafi hún mælt fram vers
og bænir — og svo þegar
svefninn var að taka þau í
faðm sinn — þá hefir hún
raulað þetta undurfallega
vögguljóð:
Sofðu, sofðu litla barnið blíða,
bjartir englar vaki þér
við hlið.
Móðurhöndin milda, milda
þýða,
mjúkt þér vaggi inn í
himinsfrið.
Hún lifði það líka að sjá
börnin þeirra, eftir að þau
komu út í lífið, bera því fagurt
vitni, að þau voru alin upp á
góðu og kristilegu heimili.
Trú hennar á guðlega for-
sjón var sönn og einlæg, og
hún kunni mikið af sálmum
og bænum. Sérstakar mætur
hfaði hún á sálmaskáldinu
séra Hallgrími Péturssyni;
mun hún hafa kunnað suma
sálma hans utanbókar.
Jóhannes og Anna eignuð-
ust 8 börn; 4 af þeim lifa og
eru þau: Jóhanna Guðrún
(Mrs. Hjalti B. Thorfinson),
Whopetown, N.D.; Lilja (Mrs.
gerðist borgarstjóri, en það lá í augum uppi, að slíkt yrði,
eða gæti orðið ærnum vanda bundið; hann vildi ekki skerast
úr leik og varð brátt einn allra vinsælasti borgarstjórinn, sem
„borg listanna“ nokkru sinni hafði eignast; og það var ástin á
föðurlandinu, sem gerði það að verkum, að Theodor Korner
lét til leiðast að bjóða sig fram til forsetaembættis, því fátt
var honum fjær skapi en það, að sækjast eftir mann-
virðingum.
Stefán Melsted), Edinburg,
N.D.; Edvin Friðfinnur, giftur
og býr í Willistone, N.D.; og
Joseph, heima. Dáin eru:
Ágústína María (Mrs. Edward
Scheving), Anna Sigurbjörg
(Mrs. Gunnar Davíðsson); tvö
dóu á barnsaldri. Öll hafa
börn þeirra hjóna notið
mentunar meira en alment
gerist, enda bráðmyndarleg
og vel gefin.
Jarðarför Önnu sálugu fór
fram að Mountain 11. janúar,
að mörgu fólki viðstöddu; öll
börnin hennar og barnabörn,
sem komið gátu vegna fjar-
lægðar, voru þar til þess að
kveðja hana með ást og virð-
ingu og þakklæti, — það
vantaði aðeins hinn aldraða
eiginmann hennar, sem heils-
an leyfði ekki að fylgja henni
í kirkjuna og svo síðustu
sporin út í grafreitinn. Nú
dvelur hann í skjóli góðra
barna sinna við hugljúfar
minningar og ástúðlega sam-
búð um nærfelt 55 ára skeið.
Séra Ólafur Skúlason flutti á
íslenzkri tungu undurfögur og
hugnæm kveðjuorð; og sálma-
söngurinn með undirspili
Mrs. Esther Olgeirson átti
sinn hlut í því að gera þessa
útfararathöfn virðulega.
Dagurinn 11. janúar var
einn af þessum fágætu blíð-
viðrisdögum um þetta leyti
árs, — það var eins og hann
vildi einnig vera í samræmi
við líf og starf þessarar góðu
konu. þar sem rósemi huga og
sálar voru svo sterkir þættir
í lífi hennar öll æviárin.
Blessuð sé minning þín.
A. M. A.
"Betel"$180,000.00
Building
Campaign Fund
---—180
—160
—140
—120
—100
—80
—60
Make your donalions to the
"Betel" Campaign Fund,
123 Princess Street,
Winnipeg 2.