Lögberg - 12.04.1956, Page 1

SAVE MONEY!
use
LALLEMAND
quick rising
DRY YEAST
In Yi Lb. Tins
Makes the Finest Bread
Available at Your Favorite
Grocer
■ =
SAVE MONEY!
use
LALLEMAND
quick rising
DRY YEAST
In 'A Lb. Tins
Makes the Finest Bread
Available at Your Favorite
Grocer
68. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 12. APRIL 1956
NÚMER 15
Atkvæðamaður á þingi
Tímaritið #/The Banker" ræðir viðskipti íslend-
inga og fleiri vesturþjóða við austurveldin
Einn af hinum allra mestu
áhrifamönnum Liberalflokks-
ins í fylkisþinginu í Manitoba,
er alveg vafalaust Jack St.
John, þingmaður Winnipeg
Centre kjördæmisins, og víst
er um það, að á yfirstandandi
þingi hefir hann látið mjög til
sín taka varðandi lausn
ýmissa þeirra mikilvægustu
mála, sem efst eru á baugi og
krefjast viturlegrar úrlausn-
ar; þessu til staðfestingar
nægir, að vitnað sé í tvö mál.
Svo sem vitað er, gildir
sambandsstjórnareinokun um
fréttaflutning sjónvarpsins
canadiska, þar sem ein sál og
einn hirðir ráða því hvað
horfa má og hlusta á, og hvað
ekki; þetta fellur mörgum illa
og vilja að stjórnareinokun-
inni verði létt af, og einn
þeirra manna er Jack St.
John; hann flutti tillögu til
þingsálykunar, er í þá átt
gekk, að skora á sambands-
stjórn, að heimila stofnun og
rekstur einkasjónvarpsstöðva
í fylkinu, og var hún samþykt
af svo að segja öllum þing-
heimi; í sama streng tók bæj-
arstjórnin í Winnipeg við ein-
hljóða atkvæðagreiðslu.
Tillög í kosningasjóð
Á fundum þingnefndar
þeirrar, sem sett var á laggir
til að rannsaka verðið, sem
stjórnarvínsalan í Manitoba
greiddi ölgerðarhúsunum fyr-
ir það öl, sem hún keypti af
þeim, hafa komið í ljós -þær
fjárhæðir, er þau á síðustu
sex árum hafa gefið í kosn-
ingasjóð sumra stjórnmála-
flokka í fylkinu; eru Liberal-
ar efstir á blaðinu með
$16,050. Konservatívar $11,500
Social Credit $525. Utan-
flokka $750. Hvorki C.C.F.-
sinnar né Kommúnistar þáðu
kosningafríðindi úr þessari
átt.
Það var leiðtogi C.C.F.-
sinna, er krafðist áminstra
upplýsinga, og hann hefir
jafnframt farið fram á að fá
að vita, hvernig upphæðun-
um hefði verið skipt milli
einstakra frambjóðenda.
Ekki er sjáanlegt, að það
skipti máli hvort það eru öl-
gerðarhús eða önnur við-
skiptafyrirtæki, er leggja
fram fjárhæðir í kosninga-
sjóði hinna ýmissu stjórn-
málaflokka, því þeim er það
óllum vitanlega jafnt í sjálfs-
vald sett; en á hinu bera fram
bjóðendur sjálfir ábyrgð, að
viðtaka þeirra á kosningafé
brjóti að engu leyti í bága við
fyrirmæli kosningalaganna.
Þá hefir málið um Trans
Canada Pipe Line Limited
borið mjög á góma upp á síð-
kastið og dregist meir á lang-
inn en æskilegt þótti. Mr.
Jack St. John hefir barizt
fyrir því með oddi og egg, að
framkvæmdum yrði þannig
hraðað, að byrjað yrði á gas-
leiðslulagningunni frá Al-
berta til Quebec nú í sumar
og ráðstafanir teknar til að
veita slíkri orku til Winnipeg
eins fljótt og framast mætti
auðið verða. /
Með þetta fyrir augum bauð
Mr. Jack St. John til dag-
verðar sambandsþingmönn-
unum Gordon Churchill,
Winpeg South Centre, Ant-
hony Weselak, Springfield,
Fernand Viau, St. Boniface,
Scotty Bryce, Selkirk, og F.
W. Satchwell, forstjóra Win-
nipeg Central Gas Company,
til að fá þá til að beita áhrif-
um sínum við sambandsstjórn
og aðra aðilja að skjótum og
rótttækum framkvæmdum
þessa aðkallandi nauðsynja-
máls, sem frestað hefir verið
að ófyrirsynju mánuðum
saman.
Það myndi styrkja Camp-
bellstjórnina til muna, ef
Jack St. John yrði hið bráð-
asta tekinn inn í ráðuneytið
og Winnipegborg hlyti það að
verða til raunverulegra bú-
bóta.
Dánarfregnir
Á miðvikudaginn í fyrri
viku lézt að heimili sínu hér
í borginni Stefán Halldór
Stefánsson lögregluþjónn, 41
árs að aldri, fæddur í Lundar-
bygð 18. desember 1914,
sonur Guðmundar A. Stefáns-
sonar og konu hans Jóhönnu
Jónsdóttur Sigfússonar; hinn
látni ólst upp með foreldrum
sínum í áminstri bygð til átta
ára aldurs unz hann fluttist
með þeim til Winnipeg, gekk
þar á Daniel Mclntyre skól-
ann og lauk þaðan prófi 1931.
Stefán Halldór var í þjón-
ustu lögregluliðsWinnipeg-
borgar, er hann lézt og hafði
verið það í samfleytt átján ár;
naut hann þar sem annars
staðar trausts og virðingar
samferðamanna sinna, enda
að öllu hinn mesti mannkosta-
maður; hann var í þjónustu
Konunglega canadiska flug-
liðsins frá 1943 til stríðsloka.
Hinn 3. september 1941
kvæntist Stefán Halldór og
gekk að eiga Lillian Emily
Stratton, er lifir mann sinn
ásamt sjö börnum þeirra,
tveim sonum, Stefáni og
Donald, og fimm dætrum,
Jóhönnu, Lillian, Robertu,
Lindu og Susan Mörtu; einnig
lifa hann foreldrar hans og
tvær systur, Mrs. V. A. John-
son og Mrs. Thor Viking.
Útförin var gerð að við-
stöddu miklu fjölmenni frá
Fyrstu lútersku kirkju á
laugardaginn, 7. apríl, undir
forustu Dr. Valdimars J.
Eylands. Mrs. Lincoln John-
son söng einsöng en við hljóð-
færið var Gunnar Erlendsson.
----0----
Hinn 11. marz síðastliðinn
lézt að heimili sínu í Chicago,
Mrs. Laufey Anderson sextug
að aldri; hún var dóttir Há-
varðar Guðmundssonar að
Hayland og fyrstu konu hans.
Laufey giftist Eyjólfi Ander-
son af Seyðisfirði 1923 og
fluttust þau fjórum árum
síðar til Chicago og stóð
heimili þeirra þar jafnan
síðan; auk manns síns lætur
hún eftir sig tvo sonu,
Howard og Norman í Chicago
og 10 bræður og systur: John
í Vancouver, Mrs. O. Magnús-
son, Lundar, Mrs. J. Breið-
fjörð, Baldur, Bjarna, Kitimat,
B.C., Mrs. V. Johnson, Ashern,
Hjálmar, Ashern, Soffíu í
Vancouver, Mrs. W. Reykdal,
Gypsumville, Mrs. G. Free-
man, Siglunes og Mrs. K.
Dory, Ashern.
•---0----
Björgvin Eric (Ben) Jóns-
son, lézt að heimili sínu í Sel-
kirk á laugardaginn var 63
ára að aldri; hann var um
langt skeið hafnarverkfræð-
ingur að Churchill. Hinn
látni lætur eftir sig konu sína
Önnu, þrjá bræður, Alex,
Monte og Eyjólf lækni og eina
systur, Mrs. Lloyd Pollock. —
Útförin var gerð í dag, fimtu-
dag, frá kirkju Selkirksafn-
aðar. Séra Sigurður Ólafsson
jarðsöng.
----0----
Nýlátinn er að heimili sínu
Ste. 14 Corinne Apts. Carl
Guðmundur Nielson. Hann
var fæddur í Vopnafirði 10.
des. 1873. Foreldrar hans voru
Andrés Nielson og Sigurveig
Jónsdóttir kona hans. Carl
kom til Canada árið 1910, og
stundaði smíðavinnu lengst
ævinnar. Konu sína, Valgerði,
misti hann árið 1944. Hann
lætur eftir sig eina dóttur,
Guðvaldínu, Mrs. Anderson,
og son Andrés, bæði búsett í
Winnipeg. Útförin fór fram
frá útfararstofu Bardals á
miðvikudaginn 11. apríl. Dr.
Valdimar J. Eylands jarðsöng.
í grein í tímaritinu „The
Banker“ er nú í þessum
mánuði rætt um viðskipti
ýmissa vesturþjóða við
austurveldin, e i n k u m
Sovétríkin, og m. a. drep-
ið á viðskipti íslendinga
og austurveldanna, og
þau sett í samband við
löndunarbann togaraeig-
eigenda í Bretlandi.
Pólilísk sókn á sviði
efnahafsmála
Austurveldin eru nú orðin,
segir blaðið, næst stærsti
kaupandi óseljanlegra birgða
á heimsmarkaðnum, næst á
eftir landbúnaðarráðuneyti
Bandaríkjanna, sem kaupir
ýmsar afurðir amerískra
bænda svo þúsundum smá-
lesta skiptir og varðveitir í
birgðaskemmum sínum. Mun-
urinn er þó einkum sá, að
austurveldin kaupa vörurnar
án tillits til þess, hver er
framleiðandinn. Bandaríkja-
menn kaupa af sínu heima-
fólki. En þetta er ekki eini
munurinn. Innkaup kommún-
istaríkjanna eru aðeins fyrsti
hlekkur í keðju, segir The
Banker, sem leiðir til fjötra
fremur en farsældar. Innkaup
þessara landa eru liður í sókn
á vettvangi viðskiptamála og
efnahagsmála, sem þó er í
rauninni pólitískt. Blaðið tel-
ur síðan upp kaup á fiski frá
Noregi, landbúnaðarvörum
af Dönum, víni frá Frökkum
og ítölum, tóbaki og hveiti frá
Tyrklandi, gúmmí frá Ceylon,
kjöti frá UrugGay og Argen-
tínu og hveiti og smjöri frá
Canada.
Lítll utanríkisverzlun
Þessi vörukaup duga aðeins
til að fullnægja litlu broti af
þörfinni. Þess vegna er það,
segir tímaritið ,sem þessi lönd
geta, hvenær sem er, og án
verulegra óþæginda fyrir sig,
gersamlega hætt að kaupa
þessar vörur, og þarf þá ekki
að lýsa afleiðingunum fyrir
land, sem er orðið mjög háð
þessum viðskiptum.
Verzlunaraðferðina, segir
tímaritið, minna mjög á að-
ferð dr. Schachts í Þýzkalandi
fyrir stríðið. Seljandinn losn-
ar við umframvörur og getur
flutt inn vörur án þess að
eyða hörðum gjaldeyri. En
þar sem austurveldin búa að
öllu leyti miklu betur en
Þýzkaland Hitlers gerði, og
eru því í sterkari samninga-
aðstöðu, munu þau lönd, sem
háð verða þessum viðskipt-
um, uppgötva, að netið, sem
út er lagt, er miklu sterkara
og veiðnara en nokkurt það
veiðarfæri, sem dr. Schacht
hafði yfir að ráða. Með aust-
urveldunum, sem búa við risa
vaxið og mjög flókið efna-
hagskerfi, er utanríkisverzlun
lítilvægt brot, en fyrir við-
skiptalöndin í vestri er málið
annars eðlis. Þau þurfa e. t. v.
að endurskipuleggja utan-
ríkisverzlun sína með tilliti
til þessara viðskipta, og verða
þannig verulega háð harðasta
samningsaðilanum, sem um
getur á heimsmarkaðinum,
segir The Banker.
Framhald á bls. 4
Fró Minneapolis,
Minnesota
Hin árlega samkoma Heklu
klúbbsins í Minneapolis fer
fram laugardagskvöldið, 21.
apríl, samkvæmt tilkynningu
frá frú Margréti, konu Hjalta
Tómassonar. Er Margrét, dótt-
ir Marinos Thorvaldsonar í.
Winnipeg, forseti íslenzka
kvenfélagsins þar syðra í ár.
Samkoman verður á sama
stað og verið hefir í' nokkur
undanfarin ár — í húsakynn-
um International Institute,
við gatnamót Exchange Street
og Kellogg Boulevard í St.
Paul. Byrjað verður með
kveldverði kl. 6, og hefst
skemmtiskráin kl. 8. íslend-
ingum, sem kynnu að vera í
„tvíbura-borgunum“ þann 21.,
er hjartanlega boðið að taka
þátt í þessari kvöldskemmtun,
af hálfu Heklufélagsins.
Aðalskemmtiskraftar í þetta
skipti verða ung hjón, Bragi
Magnússon kennari og Gail
Guðmundsdóttir, kona hans,
ættuð frá Nýja-íslandi. Eftir
nokkurra ára dvöl á íslandi
eru þau nú búsett í Minne-
apolis, og ætlar Bragi að sýna
kvikmyndir frá íslandi ásamt
ýmsum nýtízku skrautmun-
um úr silfri og leir, sem hann
kom með að heiman í fyrra.
Kona hans, sem vakti eftir-
tekt með málverkasýningum
sínum á Islandi, mun sýna
bæði málverk og vatnslita-
myndir. Verður ýmislegt ann-
að á boðstólum samkomu-
gestum til skemmtunar, og er
búizt við fjölmenni eins og
tíðkast hefir á þessum árlegu
skemmtunum Islendinga í
Minneapolis og St. Paul.