Lögberg - 27.12.1956, Page 1

Season’s Greetings . . .
Jo-Ann
t fisucudy ShoppA
705 Sargenl Ave.
Specializing in all types of
Beauty Culture
Phone SUnset 3-6475
^bsberg:
SECOND SECTION
Season’s Greetings . . .
Jo-Ann
Æccudjj. ShoppQ
705 Sargenl Are.
Specializing in all types of
Beauty Culture
Phone SUnsei 3-6475
T
69. ÁRGANGUR
WINNIPJjJG, FIMMTUDAGINN 27. DESEMBER 1956
NÚMER 52
,Að leito sannleikans og leiðbeina þeim,
er sannleikans leita/'
2343 ár síðan Platon stofnaði
Akademíu sína í Aþenu. sem
er fyrsti háskóli í heimi
ÍpNGIN fullvalda þjóð getur
1 verið án háskóla, enda
hljóta allir hugsandi menn að
viðurkenna þá staðreynd, að
háskólar hafa löngum lagt
fram drýgstan skerf til auk-
innar menningar og fegra
mannlífs. Háskólarnir eru
uppspretta hámenningar
hverrar þjóðar. Árið 387 f. Kr.
stofnsetti ungur menntamað-
ur í Aþenu skóla, sem kallað-
ur var Akademía. Þessi ungi
maður var Platon, lærisveinn
Sókratesar, og akademía hans,
sem átti eftir að starfa margar
ókomnar aldir, er af mörgum
talinn fyrsti háskóli í vest-
rænum heimi.
Segja má með nokkrum
sanni, að allir háskólar að
fornu og nýju, geti rakið upp-
runa sinif til skóla Platons,
þótt hitt sé e. t. v. sannara, að
háskólar, eins og þeir gerast
nú á dögum sæki fyrirmynd
sína skemmra aftur í tímann.
Eigi að síður er ljóst, að há-
skólar eru ekki tízkufyrir-
bæri, eða afsprengi upplýs-
ingastefnu og námskeiða-
mennsku nútímans. Varla
nokkur þjóðfélagsstofun er
svo rík að erfðavenjum og
raunverulegum hugsjóna-
krafti sem góður háskóli.
Markmið háskóla
Þegar dr. Björn M. Olsen,
fyrsti rektor Háskóla íslands,
setti skóla sinn í byrjun hins
fyrsta starfsárs, 1911, hélt
hann stutta en hnitmiðaða
ræðu, þar sem hann gerði
grein fyrir markmiðum há-
Megi hátið Ijósanna vekja hvarvetna
frið og fögnuð! Með þökk fyrir greið
og góð viðskipti.
Arlington Pharmacy
Prescription Specialists
Chrislmas Gifis, Cards, Ribbons and Paper
POST OFFICE
SARGENT and ARLINGTON SUnset 3-5550
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmz
CREATIVE ADVER
skóla almennt og hugsjónum
hins akademíska anda.
Björn M. Olsen sagði, að
markmið háskóla væri eink-
um tvennt:
1. að leita sannleikans í
hverri fræðigrein fyrir sig —
og
2. að leiðbeina þeim, sem
eru í sannleiksleit, hvernig
þeir eigi að leita sannleikans í
hverri grein fyrir sig.
— og hið þriðja markmið.
Þá sagði dr. Björn, að enn
væri hið þriðja markmið, hið
raunhæfa,
að veita mönnum þá
undirbúningsmenntun, sem
er nauðsynleg, til þess að
þeir geti tekizt á hendur
ýms embætti að sýslanir
fyrir þjóðfélagið.
Háskólinn er m. ö. o. vís-
indaleg rannsóknarstofnun og
vísindaleg fræðslustofnun.
Allir háskólar reyna að
feta hina grýttu leið að þess-
um markmiðum. Árangurinn
fer eftir atvikum. Auðugir há-
skólar stórþjóða eiga auð-
veldast með að vera trúir
markmiðum sínum, en fá-
tækir háskólar smáþjóða eiga
jafnan í vök að verjast, þótt
viljinn sé hinn sami.
Tákn sannleiksleiiar
Hinn akademíski andi er
þannig ímynd og tákn þeirrar
sannleiksleitar og þekkingar-
þrár, sem skilur manninn frá
dýrinu, hvort heldur er á öld
Platons, Kóperníkusar eða
Einsteins.
Akademískir fræðimenn
eru fjáraflamenn andans. Þeir
raða í gullkistur þekkingar-
innar, auðga mannsandann,
lyfta mannkyninu upp úr
duftinu. Þeir afla mismunandi
mikils, allt eftir hæfileikum
sínum og aðstæðum, en þeir
eru alltaf að verki og unna
sér ekki hvíldar, af því að
hugsjón þeirra er eilíf. Hefir
þó ekki skort á, að íhaldssöm
öfl hafi gert sitt til þess að
hefta rannsóknarfrelsið og
hneppa þá í fjötra, sem mest
hafa afrekað. Engar dýflissur,
engir rannsóknarréttir hafa
þó megnað að stöðva þróunar-
f'c'c'c'c'ctetctc'ctc'ctcicie'c'cte'c'c'c'ctc*
Megi hátíð ljósanna f
vekja hvarvetna frið §
og fögnuð! Með þökk
fyrir greið og góð
viðskipti.
Prá, litla en ábyggilega
bakaríinn
ALDO'S
BAKERY CO.
613 Sargent Ave., Winnipeg
SPruce 4-4843
feril mannsandans. Þegar
höfðingjar hinnar stöðnuðu
þekkingar pyntuðu Galileo
Galilei til þess að taka aftur
kenningar sínar í stjörnu-
fræði, muldraði hann fyrir
munni sér: „Og samt snýst
hún.“ Og Jóhann Húss lét
brenna sig á báli, af því að
hann var trúr sinni akadem-
ísku köllun um rannsóknar-
frelsi. Og enn á okkar dögum
hafa háskólaborgarar, pró-
fessorar og stúdentar, orðið
að þola pyntingar og dauða, af
því að þeir stóðu trúan vörð
um málstað hins akademíska
anda.
Framhald á bls. 10
Megi hótið Ijósanna vekja hvarvetna
frið og fögnuð! Með þökk fyrir greið
og góð viðskipti.
Spruce 4-3518
SARGENT ELECTRIC
& RADIO CO. LTD.
609 Sargent Avenue WINNIPEG
C. G. ANDERSON — P. W. GOODMAN
It'C'C'CtCtCtS'C'CtCtCICtCtCtCtCtCtCtetCtCtCtCtCtCVtCtCtCtCtCtCtCtCtCtCtC'CtCtCtCtCtCtCICmMra
Við óskum íslendingum f jær
og nær gleðilegra jóla og að
órið komandi verði þeim og
öllum gæfu og gleðiríkt ór.
H
. SIGURDSON & SON |
LIMITED
CONTRACTORS AND BUILDERS
Halldor Sigurdson
526 Arlington Street
SPruce 2-1272
Halldor Melvin Sigurdson
1410 Erin Street
SPruce 2-6860
aS)S)S)S)B)SiS)BiB)SiSiB)S,»)SlS)S!»;S)S)S)S)S;S)S)S)S)SiSl>:S)S)S)SiSlS)9iS)S)SiSlS)S)»Sl»*
Greetings
for the Festive Season!
May Happiness and Prosperity
Be Yours in the Coming Year!
EUILDING
MECHÁNICS
L I M I T E D
636 SARGENT AVENUE
GENERAL CONTRACTORS
PAINTING AND DECORATING CONTRACTORS
SPruce 2-1453
K. W. JOHANNSON, Manager
NI))NMJiWMMMMiiMMDIiii»»>ifrflfinn#iMfillmNiNwMIIW