Sunnanfari - 01.08.1891, Blaðsíða 6

14
hjálpar hjá honum. J>á var Sigríður dáin en
Vigfús hrumur orðinn og sjúkur. Sigmundur
synjaði honum hjálparinnar. Fór sendimaður
Vigfúsar á brott við svo búið og varð honum
þá þetta að orði: »Auminginn hún Sigríður!
Hún átti þó von á svo góðu af honum föður-
bróður sínum«. Sigmundi varð órótt í skapi
við þessi orð. Sofnaði hann seint um nóttina.
En er hann sofnaði, dreymdi hann Sigríði og
og talaði hún við hann og sagði nieðal annars,
að hún ætlaði að sýna honum blómin sín fögru.
Hann brá við og fór til bróður síns. Var hann
þá dáinn. En Sigmundur tók bróðurdóttur sína
heim til sína heim með sér og arfleiddi hana.
Batnaði honum þá þunglyndi það, er jafnan
hafði sótt á hann, síðan hann misti Sigríði. Sig-
riður yngri giptist seinna efnilegum bóndasyni
þar í sveitinni.
Arið 1890 kom út í Reýkjavík lítil frásaga,
er heitir »Bræðurnir í Perludalnum«. Utgefand-
inn nefnir sig Sv. St., en höfundurinn er ekki
nafngreindur. þ>ráðurinn í þeirri sögu er þessi:
Böðvar og Björn hétu bræður tveir, ungir menn
og efnilegir. Báðir feldu þeir ástarhug til sömu
stúlku. Sú hét Sólrún. Varð þetta þeim bræðr-
um til sundurþykkis. þ>ó kvað mest að því
eptir að þau eitt kveld höfðu spilað »vist« og
Sólrún hafði gefið Birni útsaumaða ábreiðu að
skilnaði. Síðan áttust þau Björn og Sólrún og
settu bú á föðurleifð hennar. Gekk fé þeirra
skjótt til þurðar og þau gátu ekki leingur verið
í Perludalnum. Tók þau sér þá mánaðarferð á
hendur og fluttu búferlum upp í Kaldadal og
t>Juggu þar til æfiloka. Böðvar reisti bú á
föðurleifð þeirra bræðra og varð hinn gildasti
bóndi, en ógiptur var hann alla æfi. Hér urn
bil 20 árum eptir að þau Björn fóru úr Perlu-
dalnum, sendi Björn sendimann með bréf til
bróður síns og bað hann hjálpar. En Böðvar
synjaði. Litlu síðar dreymdi hann Sólrúu*u
Talaði hún við hann og sagði meðal annars,
að hún ætlaði að sýna honum blómin sín fögru.
Hann brá við og fór í Kaldadal. þ>á var Björn
dáinn fyrir nokkru, en Sólrún nýdáin. Böðvar
tók Svanhvít bróðurdóttur sína heim með sér
og arfleiddi hana. Batnaði honum þá þung-
lyndi það, er jafnan hafði sótt a hann, síðan
hann misti Sólrúnu. Svanhv giptist seinna efnileg-
um bóndasyni þar í sveitinni.
Hver sem les þetta ágrip af báðum sög-
unum, mun skjótt sjá, að hinn nafnlausi höf-
undur hefir gert sér hægt um hönd og tekið
efnið úr sögu Andersens. Hann hefir að vísu
gert nokkrar smábreytingar. En þær eru allar
þýðingarlausar fyrir rás viðburðanna og mjög
svo smekklausar. í fám orðum að segja hefit
höfundur tínt saman limi úr öllum áttum og
skeytt saman og að lokum sett höfuð, er annar
hafði gert, á hrossháls þessarar ófreskju. Hefði
nú höfundur óafvitandi tekið efnið úr annars
manns riti og skemt það af klaufaskap, þá væri
það vorkunnarmál. En það er ekki því að heilsa.
Hann hefir vísvitandi tekið efnið til láns og ætlað
að reyna að dylja það með þessum smábreyt-
ingum sínum.* 1)
Með fám orðum verð eg að minnast á fjaðr-
irnar, eða búninginn. Skrautfjaðrirnar eru án efa
landslýsingarnar. þ>að verður ekkert haft á móti
fallegum náttúrulýsingum. En þær eru allt annað
en fallegar hjá þessum höfundi. Fyrst og fremst
er það einskis lands náttúra, sem hann lýsir.
Sú náttúra, sem höf. lýsir, er samtíningur úr
öllum áttum. Til þess að lesendurnir fái hug-
mynd um lýsing hans á íslenzkri náttúru, set eg
hér nokkrar málsgreinir úr sögunni.
A bls. 3 segir, að í perludalnum sé ýmsar
hávaxnar trjátegundir, en á sléttum grundum
milli eikanna liljur og rósir. þ>ar blómgast hin
ungu blóm í forsælu trjánna. F'ugla(fylkinga)-
J) f>á af lesendum blaðs þessa, er kynnu að efast um
að þessi skoðun mín sé rökstudd, bið eg að lesa saman þessa
staði i báðum bókunum:
í lestrarbókinni bls. 62. Ekki — reiddust
— - 63. f>að — byltunni.
— - 63. Svona — annan.
64. Hann — aleinn.
— - 65. f>að — öxl.
— - 65 Hvað — Sigrnundi.
— - 65. Sigm. stokkrodnaði — kominn.
I »bræðrunum« bls. 10. Ekki — reiddust.
— - II. f>að — hátiðiskvöldi.
— - II. Svona — annan.
— - 16. Honum — aldrei.
— 17. f>að — hendi
— - 17. Hvað — Böðvari.
— - 17— 18. |>að var líkust — sinnar.
|»essii staðir er allir nálega samldjóða í báðum bókunum
bæði að efni, orðavali og orðasetning. Eg hefi fundið fleiri
slíka staði en þykir of langt að tína þá alla til.
J