Austri - 20.12.1891, Blaðsíða 2

54
AUSTBl
Nr. 14
ríkanska <laglila5 „NewYork Herald“
segir frá viðtali Vilhjálras keisara við
Viktóriu drottningu öiarau liansísum-
ar á pessa leið: „Á |>ýzkalandi verð-
nr eigi fært að halda paunig áfram
lengur en eitt ár enn. Landið fær
ekki lengur risið undir peim ógn-
ar álögum, sem purfa til landhersins
og flotans. Socialistar vaða raeir og
ineir uppi. Bandamenn vorir. einkum
ítalir. geta ekki lengur borið kostn-
aðinn til hersins. |>ar á rnóti vex
Frakklandi alltaf fiskur um hrygg.
p>að er nauðugur eínn kostur fyrir
þjóðverja að segja Frökkum semfyrst
stríð á hendur, í síðasta lagi að vori
1892“.
p>essu á amma hans, drottning
Víktoria að hafa svarað á pessa leið:
,.p>að er von mín, að íriður haldist á
meðan eg lifi. A pér livílir í pessu
efui voðaleg ábyrgð. J>að pyki mér
fantabragð að hefja nú stríð;' eg er
mjög svo óánægð yfir ræðu pinni“,
Siðnn segir blaðið að drottning hafi
gjört boð eptir Salisbury ráðaneytis-
forseta og beðið hann að koma vitinu
fyrir keisarann, sem hann skoraðist
inidan, pví pað væru allar líkur til
pess að keisarinn raundi varpa hon-
um á hausinn út um hallargluggann,
< f liann fœri að setja ofaní við hann,
Bn Salisbury réð drottningu til að
segja Rússakeisara frá samtalinu og
vingast við Frakka. Á petta féllst ■
drottning, settist niður og slaifaðí
Rússakeisara; og bauð flota Frakka,
er til Rússlands fór. að heimsækja
sig á heimleiðinni i Portsmouth.
En pess ber að gæta, að pað pyk-
ir eigi allt beilagur sannleikur, er
Ameríkublöðin fara með og fullyrða
sem áreiðanlegar fréttir,
Frá öðru samtali segja nú öll
Parísarblöðin, sem blaðamaður einn
Attí við pýzkan hershöfðingja, er var
við hina raiklu hersýning áFrakklandi
i haust, Hershöfðinginn lauk lofs-
orði á liergöngu Frakka og úthald og
pol liermannanna. En lionum leizt
ekki á áhlaup frakkneska fótgöngu-
liðsins, sem ætlazt er til að byrji skot-
hríðina á 1200 metra i'æri,* gangi svo
áfram 500 raeter, nerai svo snöggvast
staðar og hlaupi svo pað bil, sem væri
milli peirra og óvinanna, — pví með
peirri aðferð mundu af 100,000 manns
aðeins 50,000 komast alla leið, hinir
inundu falla á leiðinni fyrir hraðskeyt-
um fjandmannanna, og lilyti svo ógur-
legt mannfall að koina rugli jafnvel 1
á hina vöskustu hermenn.
|>vi næst spurði blaðamaðurinn
hershöfðingjann um álit hans á næsta
striði. Hélt hann að pess yrði nokk-
uð að bíða aðFrökkum og |>jóðverjum
lenti saman i ófriði. Reyndar vildu
yfirmennirnir hafa stríð, en pað hcfði
engin áhrif, pví sú stjórn mundi nú
trauðla til vera, er mundi voga að
leggja útí pvilíka voðalega óvissu; nú
sem stæði værijafnréttisframsóknhinna
*) 1 meter rúm 3 fet.
lægri stétta efst á dagskrá meðal pjóð-
anna og fyrir sitt leyti kvaðst hers-
hölðinginn fremur halda að pjóðirnar
mundu koma sér saman ura að leggja
niður vopnin, en byrja almennt stríð.
J>ýzkaland vill friðinn, um pað getið
pér verið vissir“.
„Frakkland lika“ skaut blaðamað-
uriun inní.
„Já, pað segið pið alltaf, en bæt-
ið jafnan við, að pér ætlið að vinna
aptur Elsas-Lothringen og í pví folst
mótsögn. J>ó veit eg að blöð yðar
eiga hér ekki góðan pátt að máli“.
Nýtt stríð er komið upp í Ame-
ríku. Regluleg krossferð er hafin á
raóti „lífstykkjunum11. Menn bindast
i félagsskap til að útrýma pessumein-
vætti úr mannfélaginu. Hver félagi
skuldbindur sig til að reyna að fá
alla sína frændur og kunningja til að
hætta við pau. Postuii pessara líf-
stykkja-óvina er prestur nokkur af púr-
ítanaflokki, Frasier að nafni, Hann
ferðast borg úr borg og prédikar kröpt-
uglega ámóti lífstykkjunum.
Fyrir nokkru síðan hélt hinn ó-
preytandi guðsmaður prédíkun í hinni
stærstu kirkju sem til er i Ottawa,
og par lýsti hann lífstykkin reglulega
í bann. Kirkjan var troðfull af frúm
og frökenum af öllum stéttum.
Frasier talaði til peirra af pré-
dikunarstólnum pessum orðum :
,.Eg berst á raóti lífstykkjunum,
eins og meim berjast á móti drykkju-
skapnum, ósiðseminni og ágirndinni,
Náttúran hefir gefið yður ágæta lík-
amssköpun; en hvernig. lítíð pér út
pegar pér deyið ? J>ér eruð með af-
skræmdan líkama, af pví pér prjózk-
ist og ekki viljið hœtta við lífstykkin.
Getið pér ímyndað yður að lífstykkin
auki á fegurð yðar? Aldrei, segi eg
yður, aldrei! J>að skemmir og af-
skræmir líkama konunnar. Lítið apt-
ur til fornaldarinnar, og segið mér
hvort að yðar fegurstu systur pekktu
nokkru sinni lífstykki? Steig Venus
Anadyomene í lífstykki upp úr bylgj-
um hafsins? Hin fegursta konaheims-
ins, Helena fagra, ætlið pið að hún
hafi haft lífstykki pegar Paris varð
ástfanginn í henni. Og hin elskulega
Ariadne, hin ástfangna Dido, hin ást-
heita Kleopatra, hin ósíðsama Mes-
salina, hin stolta Semiramis, Aspasia
vinkona Periklesar — hvað vissu all-
ar pessar fögru konur um lífstykki ?
Ekkert, alls ekkert! Og pó lutu peim
hinir voldugustu og ágætustu menn
heimsins.
En pér! hversu afskræmdar eruð
pér ekki af pessari spangabrynju, sem
reyrir líkama yðar saman; barmurinn
prýstist ákaflega fram, svo pér lítið
út eins og nær sundurskorinn jötun-
uxí. Og hvernig lítur svo pessi jöt-
unuxa-vöxtur út? Öll ósköp af saman-
prýstu holdi, og ýmsir líkamspartar
færðir úr réttu lagi, Og hvað er svo
árangurinn ? Jómfrúgula, hjartveiki,
taugaveiklan og allskonar eymd. En
hver ein af yður getur jafnast við
Freyju, ef hún fleygir lífstykkinu og
lofar líkama sínum að vera eins og
Guð hefir skapað hann. f>ess yegna
hrópa eg til yðar: Á eldinn með líf-
stykkin! brennið pau til kaldra kola!
pau eru öll frá djöflinum!“
J>essi ræða liafði pau áhrif, sem
enginn hafði búizt við. Eín kona af
tilheyrendunum sótti eldivið og kveykti
bál fyrir utan kirkjuna, reif lífstykk-
ið utanaf sér og kastaði pví á bálið
og hrópaði um leið: „Guð vill pað!“
Eptirdæmið hreyf fleiri með sér
og brátt flugu lífstykkin einsog skæða-
drífa á bálið úr öllum áttum. Rúm
tvö hundruð konur fórnuðu pannig
lífstykkjum sínum. Loks varð eld-
urinn svo mikill að pað ætlaði að
kvikna i kirkjunni. Aarð pá að kalla
á slökkviliðið til pess að kæfa eld-
inn.
Aitðmemi í Kpmliöfn. Síðasta
niðurjöfnun staðarins sýnir að 33
Kaupmannahafnarbúarliafa 100,000 kr,
1 tekjur á ári og nokkuð par yíir, en
60 manna hefir par milli 50 og 100
púsundir árlega. Eu sé borin saman
skattabókín í ár við pá í fyrra, pá
sézt inikil fækkun á tölu hinna rík-
ustu borgara.
í fyrra höfðu 40 bæjarmenn hundr-
að púsund kr, í árlegar tekjur og
sumir nokkuð par yíir, en í ár aoeius
33, og er sú auðmannafækkun all-
mikil á einu ári í ekki íjölmennari
bæ en Kaupmhöfn, Sumir af pess-
um sjö eru alveg horfnir af skatt-
skránni í ár, en nokkrir hafa sagt
miklu minni tekjur, en í fyrra og
sumir meira en hálfu minni,
Auðuienn í New York. í Kew
York eru yfir púsund auðmenn, er
eiga meira en millión dollara, og pví
er sá maður ekki kallaður nema hjarg-
álna, sem í Paris á millión franka [1
franki er rúml, 70 au.) Flestir pessara
auðmanna eiga miklu meir en eiua
millión dollara [3a/4 inillión kr.] |>að
er alls ekki mjög sjaldgæft, að peir
ríkustu í New York hafi í hreina inn-
tekt á ári hverju 5 mill. dollara (nær
19 mill. kr.) J>eir sem ætla sér að
tolla í tízkunni, eru neyddir til að
eyða peim fádæinum, að Evrópumenn
geta ekki gjört sér liugmynd um.
J>eir taka líka upp á ýmsu, er
hefir ákaflegan kostnað í för með sér
J>annig hefir auðmaður nokkur í borg-
inni Syracus í fylkinu New York byggt
sér hesthús, sem kostar 700,000 doll.
J>að er svo sem auðvitað að pvílíkur
maður getur ekki neitað konu eða
dætrum um al'la mögulega skrautbún-
inga, pó langt gangi úr hófi.
J>egar hinn mikli auðmaður Astor
vill hafa eitthvað meira við miðdegis-
verðinn, pá er borðað af silfurborð-
búnaði, sem kostar 50,000 dollars og
blómskrautið eitt til máltíðarinnar
kostar opt um 2000 dollars. Skraut-
búnað pann frá París er rikiskonur
bera við hátíðleg tækifæri, er ekki
hægt að verðleggja, en pað er alltítt
að eitt hálsmen af demöntum kosti
130,000 dollars og að pær beri langt
yfir millión króna í skrauti er pær
vilja halda sér tíl.
Edison hinn mikli nýgjörfinga-
meistari Amerikumanna, hefir nú fund-
ið upp vél er sýnir mönnum hvernig
sjónleikir fara fram á leikhúsunum;
geta menn séð hverja hreyfing og svip-
breyting pess, er leikur, um leið og
menn heyra orðin, sem töluð eru og
tóna pá, er sungnir eru eða leiknir á
hljóðfæri.
Nýgjörviug penna kallar Edison
„Kinet ograf“; er pað einskonar sani-
setning af hljóðbera (Fonograf) og
Ijósmyndun (h otografi). Hefir Edison
með pessum nýgjörvingirjyfirstigið pau
vandkvæði,?; er voru á pvi að taka
ljósmyndir af mönnum eða hlutum er
hreyfast. Með pessari nýju vél get-
i r hai.n tekið ljósmyndir með á-
kaílega miklum hraða, og sýnt pær apt-
ur með sama hraða án pess að nokk-
ur .bið verði eða gangur leiksins rask-
ist hið minnsta. Kínetografinn getur
svo geymt áltsaman í sér: myndirn-
ar, orðin og tónana. og leikið síðan
sjónleikina og söngvana aptur livar
sem vera skal.
Nú getum vér íslendiugar pá loks-
ins fengið að sjá og heyra sjónar- og
söngleiki[og hljóðfæraslátt, leikið af
bez.tu listamönnum heimsins eins og
aðrar lieimsins pjóðir. Vcr pnrfum
ekki annað en leggja saman — sam-
tökin láta oss jafnan vel — og kaupa
oss einn Kír.etograf á sýningunni í
Chicago að sumri komanda, par sem
hann sjálísagt verður sýndur; senda
hann síðan til Kaupmannahafnar,
Stokkhólins eða Kristianiu til að drekka
par í sig hina i'rægustu söng-ogsjón-
leiki, eða pá til einhverra stórborg-
anna: Parísar, \inarborgar eða St.
Pétursborgar, og senda hann síðan,
til skemtunar fyrir fólkið, hringinn í
kringum landið með hinum tíðgengu
strandferðaskipum!!
J>aö er haldið að næsta pjóðþing
Bandaríkjanna muni veíta fé svo sem
pai'f til pess að fullgjöra sknrðinn
railli Atlantshafs og Kyrrahafsius yfir
mjóddina á Amefíku,
J>jóðverjar ætla og að grafa skip-
gengan skurð fyrir hin stærstu skip
í gegnum Hertogadæmin úr Norður-
sjónuin inn i Austursjóinn.
Seint í nóvember lést hinn mikli
pjóðskörungur á pingi Dana Kristinn
Berg. Hann haíði lengi verið einn
hinn fremsti forvígismaður vinstri
raanna i Danmörku, og missa peir
pví mikið við fráfall hans. Hann lagði
jafnan gott til íslands rnála bæði í
ræðum og ritum-
Einnig er nýdáinn í Kaupmanna-
höfn yfirumsjónarmaður alpýðuskól-
anna í Danmörku Bröchner Lars en
Hann var á stúdentaárum sinum góð-
kunningi margra íslendinga við ha-
I skólann í Kpmh. Var liann maður
vel gefinn, einstakt lipurmenni og vel
látinn af æðri sem la?gri>
J>ann 30. sept. andaðist í Kpmh.
kaupmaður B. A- Steincke. Hann
var gáfumaður og vel menntaður og
lét sér meðan hann var verzlunarst.
einkar annt um framfarir landsins.
Á Rússlamli liafa orðið ó-
spektir útaf hungursueyðinni. Bjarg-
arleysíngjarnir hafa risið upp og far-
ið með ránum, gripdeildum og mann-
drápum víða um hyggðir svo að her-
lið hefir orðið að skakka leikinn; hefir
°g af pví hlotizt töluvert mannfall.
Aðals-marskálkarnir í flestum hér-
uðum Rússlands, hafa látið pað álit
í ljósi við stjórnina, »ð hungursneyð-
in væri að öllum líkindum meira að
kenna rangsleitni og stjóinleysi em-
bættísmanna, heldur enuppskerubresti.