Austri - 12.03.1892, Blaðsíða 2

|>á er ótnlirm. enda ótcljnndi, sá
liagnr. sem nótaí'élögin, landssjóður
landeigendur og almenningur liefði af
aintsgufubátnuin til pess nð geta fsert
sér síldnrlilnupin að góðum notum.
Hvílíkan sknða beið ekki laridssjóður
i linust v,;ð pað að enginn var amts-
gufubátur til nð koma síldíirvoiðalé-
lögunum á lteyðnríjörð.
I fyrra rnk á f'jörncsi yfir 1000
liöfrungn, og á Slétlu nokkur liur.druð,
auk nokkurra stórlivala, svo nærsveit-
irnar gátu hvergi nærri torgnð nllri
peirrí guðs blessan, og varðvíst tölu-
vert ónýtt og mest allt selt nieð gjaf-
verði. A Anastöðuni á Tatnsnesi rak
fyrir nokkrum árum 28 stórliveli í
einu og vnr hvalurinn boðinn niönn-
um fyrir 200 krónur! en oss minnir
að pvílíku tilboði yrði samt linfnað |
sökum samgönguleysis. Hvílik auð-
æfi fara hér ekki til spillis i pessu,
jiar sem allir kveina undnn fátækt-
inni ? Ekki hamlaði liér ísinn, pví
flutningssleif tíránufélagsins á Odd-
eyri var send eptir 1—2 livöluni norð-
ur á Sléttir, en opnir bátar gengu af
Eyjafirði á Tjörnes eptir höfrungun-
u ni.
j>n liafa opt koniið fyrir skipströnd,
er mjög mikils virði liafa verið, en á-
góðinn lenti ínestiir i vasa peirra kaup-
manna er næstir liafa verið vegna pess
að hinir fjarlægari hafa ekki koinizt
á uppboðið vegna vegalengdar og ó-
færðar og svo ekki getað flutt aptur
vöruna heiin til sín.
A Langanesi og Sléttu liefir reka-
viðuriíiii til skannus tima legið í mosa-
vöxnum dyngjum á beztu rekabajun-
um, er betur væri konim í upprepti
í fjárhús upp til sveita; og mabogní-
viði hefir verið kynt undir kaffikatlinum,
sem sannarlega væri hæfilegar komið
í L’hombre spilaborð upp á Yifliu.
Hver getur áætlað pann bagnað,
sem landbúnaðurinn mundi bafa af
pví, að bændur keyptu hcr eða ann-
arsstaðað ódýr kol, til eldsneytis, sem
hægt er að fá bér og nniske víðar á
hverju sumri, og ræktuðu svo betur
túnin sín og brenndu eigi áburðinum ?
Hve mikinn sauðfénað mætti setja
á hestafóðrið, sem sparaðist svo stór-
kostlega við amtsgufubátsferðirnar?
jpannig mætti balda áfram í pað
óendanlega að telja upp pann starfá
er lægi fyrir pessu amtsskipi og sem
pað eða eigendur pess gætu grætt á.
Um leið og amtsbúar hefðu nnkinn
bag af jiví, að geta náð til svo fjölda
margra nauðsynlegra vöruviðskipta og
saraganga, sein eru nú bæði svo örö-
ugar og svo afar kostnaðarsamar í
pessum landsfjórðungi, og pá mundi
með amtsgufubátnum koma stórkost-
leg breyting á öll viðskipti nianna, og
samgöugur og fjórðungsbúar stóruin
auðgast, en fyrirtækið gefa ínikinn á-
góða.
Amtsbátur pessi ætti að vera lirað-
skreiður og sterkt byggður, svo aðbann
liðaðist ekki strax sundur, pó í ís kæmi;
og hann yrði að ganga frá Hjúpavog
(Hornafirði, ef landsstjórnin daufheyr-
ist ekki við niarg ítrekuðum bænum
Austurskaptfellinga, um að fá að vera
í Austuramtinu) og að mimista kosti
norður á þistilfjörð, en helzt einnig á
Kópasker vegna hinna fjölbyggðu sveita
Kelduhverfis, Axarfjarðar og Kúpa-
sveitar. Gufubáturinn yrði að taka I
hér utn bil 100 smálestir (tons), að
kola og vélarúmi meðtöldu. Hefir
verkfræðingurinn N. Hovdenak, er
niörgum ( r bér á landi að góðu kunn-
ur, fyrir fáum árum áætlað, nð pví-
l.kan gufubát mundi mega fá í Noregi
íyrir 50—70,000 kr, sem engan veg-
inn ætti að vera of vaxiðpessum lands-
ijórðungi öllum, ef bænda- og kaup-
innnnastéttin legðist nú á eitt i pessu
málí, sem vonnndi er að verði, pareð
báðar stéttirnar liljóta að hafa stór-
an lingnað af pví, að málið nái fram
nð gangn. Væri pá sem brygði fyrir
vorbjarma betri framtíðar og samkomu-
lags. ef pessnr stéttir landsins gætu
umiið í eindrægni að pcssu velferð-
armálí amtsins.
Fyrir landsjóð væri pað slétt og
rétt g'róðabragð að styrkja með ríf-
leguni fjárframlögum petta fyrirtæki,
pví bann fengi óefað pann styrk marg-
faldlega cndurgoldinn í stórkostlega
auknu ú t fl u t n i n g s g j a 1 d i.
Vér getnm reyndar ekki í pessu
efni gjört oss vissar vonir ’ura nokk-
urt fé til muna úr Héraði, pví pað
inun eiga nóg með að útvega sér gufu-
bátinn í Lagarfijótsós, pó pað fái
landssjóðsstyrkinn, sem vér af heilum
hug unnum pví lýrirtæki. En fari svo
að landstjórnin sjái sér ekki fært að
veita bann að pessu sinni til Óss-báts-
ins sökum ákvæða tj rlaganna, •—pá
fulltreystum vér pví, að Héraðsmenn
vilji unna anitsgufubátnum styrksins, |
pó að peir njóti hans pá oigi einir,
svo prýðilega sem beztu menn þeirra
hafa prédikað á móti allri sérdrægm,
hreppapómik og nesjabugsún. En pó
að Héraðsnrenn legðu lítið fé til amts-
gufubátslns, pá ætti pað engan veg-
inn að vera öilum hinum sveitum amts-
ins ofvaxið að skjúta sanian svo miklu
blutafé sem liunn kostar, par sem
Isafjarðar sý sla einsömul liefir
treyst sér til að kaupa sér gufubát,
og pað prátt í’yrir pað pó parlendlr
kaupir.enn muni l.tt styðja það fyrir-
tæki og sýsla pessi sé niiklu fámenn-
ari og efnaininni, en ullt Austurum-
dæniið, pó aldrei nema Héraðið verði
að dragast írá í þessu tílliti, sem eng-
an veginn er víst, aö svo konmu.
Vér feluin svo velferðarmál petta
umhyggju og forsjá allra iiinna vitr-
ustu og beztu manna í þessuin fjórð-
ungi landsins, og síðan liinum í bönd
farandi sýslufundum, er skipaðir munu
vera beztu mönnum héraðanna, sem
vér vonum til aðbeíni niálinu til bráðra
og happasælia framkvæmda fyrir penna
landsljórðung og búi málið undir alls-
herjarfuiid, er lialdinn verði að sumri.
í’undir skyidu lialdnir í sveitunum á
undan sýslufunduin til álita, og f’ram-
kvæmda í pessu efni. Vonum vér
að fundarstjórar gjöri svo vel og 1 ti
oss fá að vita undirtektir nianna í
máli pessu.
Kaupi J»ið JiiiigtíðiiHliu!
f>að hafa opt að undanförnu heyrzt
kvartanir um að alþingistíðindin væru
ófáanlog, pví útsending peirra frá
Keykjavik væri svo óregluleg, að pau
kæmu ekki fyrr en um seinan og stund-
um aldrei út um landið.
J>að voru ýmsir sem köstuðu pvi
i’rain eptir pingið 1889 að einstakir
pingmenn sem búsettir voru í Reykja-
vík iiefðu gjört sitt til að tefja útbreiðslu
pingtíðindanna af pví að peir bef'u
borið svoddan kinnroða fyrir að láta
pjóðina sjá tillögur slnar í ýmsum
máliim, einkum stjórnarskrármálínu.
JSTú liefir verið bætt úr pessum
örðugleikurii, sem á pví voru að fá
alp.tið. Eptir áskorun frá öllum pm.
Múlasýslna og 1, pni. E)firðingn (ök.
Th.) var sett nefnd á siðasta alp. til
að koma íram með tillögu um útsend-
ing og s' lu alþingistíðindanna, og
sauikværnt till. peirrr.r nefndar eru nú
alpjtið. send á kostnað landsjóðs til
allra útsölumanna bóksalalélagsins.
Verð ]ieirra er eins og f\ rr 3 kr. og
má það lieita gjafverð.
Hver sem vill kynna scr gjörðir
alþingis og tfl'ögur og atkvæði ein-
stakra pingmaiina, getur pví fengið
alp.tíð. keypt beima í Héraði fyrir petta
lága verð.
Kjósendur og aðrir sem láta sig
nokkru skipta almenn mál, ættu nú
að sýna að þeim sé alvara með að
gefa pvi gaffur hvernig lulltrúar pjóð-
arinnar leysa verk sitt af liendi, og
pað.er ekki sizt nauðsynlegt nú, pegar
nýjnr kosningnr fara í liönd.
Austfirðingar! Kaupið pví al-
pingistíðindín og kynnið yður tillögur
og atkvæði þingmanna yðar, svo þér
görið pað sem í yðar valdi stendur, til
pess að „kaupa ekki köttinn i sekkmun“
ef einhverþr peirra kunna að bjóða sig
fram til píngmenrisku apfur.
Af alpingistíðindunum getið pér
sfeð liverjir eru miðlunarnienn í stjórnar-
skráriiiálinu og af hvaða ástæðum peir
cru pað, par getið pjer séð af livnða
ástæðum stjórnarflokkurinn vill ei lofa
yður að kjósa um alla pá presta, sem
um prestaköllin sækja, par getið pér
séð liverjir þeir eru sem standa i vegi
fyrir pví á pingi að þér fóið svo marga
presta scm þér viljið, par getíð pír
séð í liverju bún er falin „Nýja steín-
an“ sem „Ljóðviljiim ungi“ boðar yður,
og par getið þér séð glöggvast pað
sein allra mest er um yert fyrir yður.
livernig pingmenn vilja verja því ié
sem pér borgið í landsjóð; og margt
fleira getið pcr séð par, sem „sumt
er gaman, sumt er parft“ en sem of-
langt yrði bér npp að telja.
Austfirðingur.
iiindiiulisuiálið.
Arið 1892 p. 29. febrúar var fund-
ur lialdinn í skólahúsinu á Fjarðar-
öldu, af meðlimum bindindisfélagsins
í Seyðisfirði og meðlimuin Good-Teropl-
ara stúknanna „Herðnbreið“, „Gefn“
og „Leiðarstjarna“ til pess að ræða
um búsbyggingu til afnotafyrir biudind-
ismenn og Good-Teniplara.
Áður eu fundur var settur, hélt
br. Árni Jóhansson (meðlimur í stúk-
unni „ Herðubreið“) iyrirlestur pess
efnis, að brýna fyrir áheyrendum inn-
byrðis kærleika, samtök og sameiníng
i bindindismálum, og að menn reyndi
af aleíli að vinna saman í bróðurleg-
um kærleika til eflingar bindindis mál-
efninu í lieild sinni. Að fyrirlestrin-
utn nfloknum var kosinn fundarstjóri
Sknpti Jósepsson og sicrifnri Ármann
Bjarnnson. Síðan var fundur settur.
J*á las fundarstjóri upp fundnr-
boð clngs. 16. p. m.
Síðan var húsbyggingin tekin til
umræðu, og urðu n.llangar umræður
uni pað, án pess að samnn gengi. jpá
kom berra Bjarni Siggeirsson með þíc.
tillögn, nð allir bindindismenn, sem á
fundi voru, gengju í Good-Tempfar
i féiögin; on pað vildi nieiri bluti bindind-
j isinaniia ekki, að svo stöddu.
j þii bar fundnrstjóri fram ósk 33. með-
j lima frá vL-Templarstúkunum um að
; ganga í bindindisfélagið. og vildu snniir
af bindindisinönrnim synja þeim inn-
göngu, en pnr lög bindindisfélagsins
ekki bafa nein ákvæði nm að hægt sé'
nð synja möniium iniigönguleyfis. beld-
ur er beinlínis ákveðið í þeim, að bver
félagsmanna skuli gjöra pað som í
hans vnldi stendur til að fá sem flesta.
til að ganga í félngið (bæði konur og
knrln) pá vnr synjun pessi ekki tekin
til greina at' félagsstjórn bindindis-
félagsins, en liinir 33 meðlimir teknir
inn í félagið.
Síðan var borið upp til atkva'ða
livort byggja skyldi eða ekki, og vnr
sampykkt með sneiri bluta atlcvæða að
byggja skyldí,svo fljótt. sem efni félags-
ins leyfðu að byggja bús sern álitist
nægilega stórt til fundarhalda fyrir
öll félögin.eða annarspess sem bindind-
isbreiiingunni væri á cinhvern li’ tt til
eflingar.
þar næst var borin upp tillaga um
að lnisið skvhii byggja á Fjarðaröldu
öðru bvoru megin áarínnnr, par sem
bússtæði pætti bezt valið, og féllu at-
kvæði pnnnig, að 47. grelddu atkvæði
! með pví a3 liúsið yrðí byggt á Fjarðar-
öldu. en móti pví voru greidd 32. at-
kvæði, og skal pess getið. eptir ósk
1 lierra ' veins Júnssonnr á Brimnesi,
nð peir sem greiddu atkv.æði á móti
voru allirpeir sem bjuggu fyrir utan Vest
dalseyri aC undanteknum einum manni.
J>á var borin frain spurning frá
einuni af fundarmönnum uin livorfc
Good-Templarar fengju ékki í bend-
ur tilkall til biiidind;: sjóðsins, og var
pvi svarað þannig:
Hiö iyrirhugaða hús verður bvorki
oign einstakra nianna í félagir.u n&
einstakra deilda, lieldur eign bindind-
isinálefuisins í Seyðisfirði, t) sem all-
ir bindindismenn (livort sem þeir eru
Good-Templarar eða svo kallaðir bind-
indismenn) eiga jafnan rétt tilaðnota
í þarfir bindindismálefnisins eptir nán-
ari ákvörðun bindiudisstjórnarinnar;
og þeim ágóða sem af búseign pess-
ari verður og eins tillögum og öðrum
peninga samskotum sem í bindind-
issjóð renna: skal varið til útbreiðslu
bindindis í Seyðisfirði.
þá var þúð og sérstaklega
álit og áform íundarins — ept-
ir að liúsið værí upp komið — að
styrkja fyrst af öllu bincíindisbræður
vora á Hánefsstaðaeyruni, sem allír
sjá að eiga erfiðast með að sækja fundí
hingað, til að útvega peim húsnæðitil
fundarhalda.
En eí’ ómögulegt reyníst að fánóga
pen.nga til húsbyggingarinnar, verður
sjóðurinn álitinn eignbindimlisfélagsins
] eins og að undanförnu, cg ekki breyft
við bonum.
þá var borin upp tillaga um að
bindindisfél. stofnaði til hlutaveltu, er
haldin yrði á næstkomandi sumri, pá
j | Eignarrétti til hússins mun á
sínum tíma nákvæmar koniið fyrir.
Ritst,