Austri - 20.07.1892, Blaðsíða 2

Austri - 20.07.1892, Blaðsíða 2
NR, 19. A U S T R I 72 ^^■agaass^KaawKsœjtcrfoamíaBafca^TMS^aaM^jwaocwggMscaíwaaoanQMaciaiaEirywMarec* húu liggur út á Raufarhöfn, eða póst- urinn yrði einura degi lcngur að fara alla leið til Vopnafjarðar, ef liann færi á Raufarhöfn, en ef hann færi Axarfjarðarheiði. En á móti pessu raá meta fyrst almenningsgagnið, sem vegurinn til Raufarhafnar gjörir fram yfir hinn, annað sparnað á aukapósti frá Skinnastað til Raufarhafnar, og priðja, að pað mætti til með að byggja sæluhús á Axarfjarðarheiði, ef par yrði aðalpóstleið. Onnur breyting sem neðri deildar nefndin hefir gjört frá uppástungu sýslunefndarinnar er sú, að aðalpósturinn gangi út í Sauðanes og páðan að Skeggjastöðum. Sýslu- nefndin hafði stungið upp á pví að aðalpóstleiðin lægi út í þórshöfn og paðan yfir Erekkuheiði, ogsvonáttúr- lega eptir ströndinni að Skeggjastað. Eptir pessum vegi fara allir sem sækja austan af Strönd til pórshafnar, og par að auki liggur vegur pessi að kalla má beinast við fyrir alla pá sem purfa að ferðast á milli |>ingeyjarsýslu og Norðurmúlasýslu. En aptur á móti er pað fyrst og fremst talsverð- ur krókur fyrir póstinn að fara út í Sauðanes, og svo mundu engir nota veginn yfir Sauðaneshálsiun (sem póst- urinn yrði náttúrlega að fara austur), nema pósturinn og peir, sem beinlínis ætluðu í Sauðanes og kæmu að aust- an. |>essi breyting' á póstleiðinni er pví hreint óskiljanleg, pví hún hefir sér ekki annað til ágætis, en bæði að lengja póstleiðina og búa til dýran veg par sem sárfáir hafa hans not aðrir en pósturinn. Nær væri að kosta aukapóst frá þórshöfn út í Sauðanes, eða jafnvel lengra út eptir Langanesi. |>að er nú búið að leita álits sýslu- nefndarinnar í Norðurpingeyjarsýslu um pessa umgetnu pingsályktunartil- lögu neðri deildar alpingis, og var hún j sampykkt af sýslunefndinni án breyt- ! inga, ekki af pví að sýslunefndin væri i allskostar ánægð með breytingar pær | er eg hefi getið um hér að framan, í að gjörðar hafi verið frá áliti henn- ar á fundi 1888, heldur af pvi, aðliún mun hafa komizt á pá skoðun, að ef hún vildi binda sig við pað álit sitt, ‘ mundi engin breyting verða gjörð á aðalpóstleiðinni, og vildi hún pá lield- ur pessa breytingu en að allt sæti við pað gamla, pví pað liefðu óneit- anlega margír not af póstveginum svona lögðum, pó pað yrðu færri en ef hann hefði verið lagður eptir uiipá- stungu sýslunefndarinnar. J>að er annars nokkuð merkilegt að pessi að- nlpóstleiðarbreyting skuli purfa að j ganga á undan, til pess að fá viðun- ' anlega vegi eptir byggðum sveitum. í>að lítur svo út sem aðalspursmálið •sé að fá góða vegi par sem póstarn- ir fara um, nefnilega aðalpóstar. Aukapóstar geta brúkað vonda vegi og brotizt yfir óbrúaðar ár. J>að eru einungis aðalpóstarnir sem eru pess- ar æðri verur að peir mega ekki steita fót sinn við steini. Handapeim parf landsjóðurinn endilega að kosta einn góðan veg, pó mjög fáir aðrir eigi par leið um, en hvorki handa alpýðu manna eptir fjölbyggðum sveitum né handa aukapóstum, sem pó stundum liafa meiri flutning meðferðis en aðal- pósturinn, eins og neðrideilda.rnefnd alpingis segir að eigi sér stað með aukapóstinn frá Grenjaðarstað til Yopnafjarðar. Oneitanlega væri heppi- legra að landsjóðurinn kostaði góðan veg eptir byggðinni, eða par sem byggð- in væri mest kringum allt landið. Auðvitað getur sá vegur ekki orðið eptir beinum línum, eða sá styzti veg- ur sem hægt væri að fá fyrir lang- ferðamenn, enda kæmi liann að bezt- um notuin fyrir aímenning með pví móti að hann lægisem mesteptirbyggð- um héruðum og á sem flest kauptún landsins. J>að er mjög lítið bætt úr flutningspörf pjóðarinnar með sem beinustum og styztum aðalpóstveg- um, pví pað getur aldrei orðið hlut- verk landpósta á íslandi að flyfja annað en bref og smásendingar á milli manna. Og hitt lieldur eigi lík- legt að almenningur noti pá vegi til vöruflutninga að pví er nokkru nem- ur. Sjórinn hlýtur að vera og verða aðalfiutningsbraut íslendinga kringum landið á liin ýmsu kauptúnpess, eins fyrir innlend vöruskipti og útlenda vöru, en pá ríður landsmönnum á að hafa sein greiðasta vegi að hverju kauptúni og sín á milli í liverju hér- aði. Á petta ætti ping og pjóð að leggja meiri áherzlu en á aðalpóst- veginn. |>að purfa brýr á fleiri ár en pær sem aðalpóstur á leið yfir, og ætti landssjóður að brúa pær eptir pví sem hægt er að koma pví við án tillits til pess hvert brýrnar eru á aðalpóstleið eða ekki. Nöfnin fjallvegir, póstvegir, sýslu- vegir og lii eppavegir ættu öllaðrenna saman í eítt orð, v e g. Veg, semland- sjóður, sýslusjóður og lireppavegasjóð- ir kostuðu allir í sameiningu pannig; að sýslumenn innheimtu vegabóta- gjaldið óskipt á manntalspingum ár hvert, eitt dagsverk fyrir hvern verk- færan mann, og landsjóðurinn leggi svo til jafn mikið fé í hverja sýslu á landinu eins og vegabótagjaldið úr allri sýslunni er mikið. Sýslunefndin ákveður hvar mest nauðsyn er á vega- bótunum og sér um framkvæmd á peim. En til pess að nokkur mynd verði á vegabótunum lijá okkur purf- um við að ala upp vegfræðinga. Vér purfum fyrst að fá stöðuga vegfræð- inga frá útlöndum og svo purfum vér að senda 2—4 menn úr hverju sýslu- félagi til að læra vinnu og vegagjörð af pessum mönnum, til pess að fá vegfróða menn í hvert sýslufélag. Vegfræðingar hjá okkur eru eins ó- missandi og búíræðingar. |>egar vér svo værum búnir að fá nóga vegfræð- inga í hvert sýslufélag er auðsætt að engum nema vegfróðum mönnum yrði trúað f'yrir vegabótunum. Eg veit, að margt má finna að pessari uppástungu: svo sem að par sem fólkið er fæst og strjálbyggð- ast er, en vegir eru optast verstir, par verði minnst unnið og minnst fé lagt til vegabótanna. En aptur par sem fjölbyggðast er og vegir eru góð- ir, enda vegabætur komnar töluvert á veg, par sé mest lagt til peirra. En hér vakti fyrir mér jafnréttishugsun, að pví leyti, að peir sem mest leggja til, yrðu líka að bera mest úr býtum. En ef eitthvert byggðarlag kemst svo langt, að pað parf eigi framar aðbæta vegi hjá sér, pá ættu peir hinir sömu að losast við vegabótagjaldið; en land- sjóðsgjaldið helzt samt við til hinna. og borga pví allir nokkuð til vega- bóta, eins peir er lausir eru við vega- bótagjaldsgreiðslu á manntalspingum, pví peir borga í landssjóðinn eins og aðrir. En pað mun seint koma fyrir, pví peir hinir sömu byrja pá á járn- brautum og telefónum pegar annað er e'gi hægt að bæta. Eg fæ eigi betur séð, en pað væri heppilegra fyrir pingið að breyta vega- lögunum í líka stefnu og hér er gjört ráð fyrir, og að pað væri drengilegra að koma með uppástungu í pá átt, heldur en að reyna að teygja aðal- póstleiðina á milli sín eins og hrátt skinn, einungis í peim tilgangi að fá landsjóðsveg. Iívað okkur snertir Norðurping- eyinga, pá fengjum vér ekki í neinu tilliti betri póstgöngur, pó aðalpóst- leiðin yrði lögð hér eptir sveitunum, en vér höfum nú. Enda eru póst- göngur nú orðnar liér svo góðar, hvað landpóstana snertir, að menn munu ekki almennt finna pörf fyrir pærtíð- ari né betri. Norðurpingeyingur. Um alp.kosningar í N.-Múlasýslu. „Hollt er heima hvað;‘. |>að eru nú ekki nema fáar vik- ur pangað til kjósa parf tvo alpingis- menn til næstu 6 ára hér í Norður- Múlasýslu sem annarstaðar á landinu. Á fundi peim sem haldinn var á Eg- ilsstöðum á Völlum 30. júní síðastl. kom pað í ljós, að enn er enginn full- ráðinn í pví að bjóða sig hér fram til pingmennsku. jporv. læknir Kérulf er alráðinn í að hætta pingmennsku, og Jón á Sleðbrjót porði ei að gefa neina vissu um pað að hann byði sig fram vegna heilsulasleika, o, fl. ogsvo kom pað í ljós, að ýmsir hinna leið- andi manna eru honum fráhverfir, og vilja hrinda honum frá kosningu, af pví að hann héldi fram afnámi vist- arskyldunnar. Hverja kjósum vér pá, ef hvorug- ur hinna fyrv. pingm. býður sig fram, eða nær kosningu? Eigum vér að seilast út úr kjördæminu og kjósa einhvern sem vér pekkjum lítt eða ekkert ? Eg sem rita pessar línur hefi pá skoðun að liollara og myndarlegra sé fyrir oss N.Múlasýslubúa að hafa al- pingismenn vora innan héraðs, og væri pví vert fyrir oss að fara að lit- ast um hjá oss, livort ekki séu einhverj- ir í sýslunni sem gjörandi sé að kjósa. Eg vil leyfa mér að benda á nokkra, sem mér sýnist vert að kjósendur veiti athygli, tcl eg par fyrstan séra Ein- ar Jónsson á Kirkjubæ. Hann er eins og allir hér pekkja vel menntaður og áhugamikill framfaramaður, samvizku- samur og góður drengur, og liefir inni- legan áhuga á að láta gott af sér leiða í hverju pví er hann tekst á hendur. Hann mundi verða áhrifa- mikill liðsmaður í peim flokki á ping- inu sem draga vill par saman til sátta og samvinnu. Og pað er sá aðalkost- ui’ sem hver pingm. parf að hafa sem nú verður kosinn á ping. Margir finna pað eflaust að honum, að hann er prest- ur, og muni pví verða stéttdrægur. En pó eg sé einn af peim sem hafa pað álit að prestar haíi fullmikið at- lcvæðaafl á pingi, pá sýnist mér var- hugarvert fyrir kjósendur hér aðhrinda séra Einari, ef hann byði síg fram, fyrir pá sök að hann er prestur, pví pað er mjög hæpið að kjósendur geti fengið pá pingmenn sem sé að peirra skapi allra í öllu. Æskilegt væri að hinn pingmaðurinn væri bóndi, og ættu pví kjóscndur að fara að litast um eptir bónda innan héraðs ef Jón á Sleðbrjót býður sig ekki fram, eða ef kjósendur vilja lirinda honum frá kosningu. Eg leyfi mér að leiða at- hygli kjósenda að nokkrum bændum hér í sýslu, tel eg fyrst Sæbjörn Eg- ilsson á Hrafnkellsstöðum, sem bæði er vel menntaður og hefir mikinn á- huga á pjóðmálum. Baldvin Jóhann- esson hreppstjóra í Stakkahlíð, sem líka mun vera vel að sér, og liefir nokkuð gefið sig við almennum mál- um. Jón Hallgrímsson á Ásbrand- stöðum i\opnafirði. Hann er útskrif- aður af Möðruvallaskólanum, og er hygginn og gætinn maður. Af hin- um eldri bændum munu ýmsir hafa augastað á Halldóri hreppstjóra Magn- ússyni á Sandbrekku, en hann er nú svo hniginn að aldri, og heilsutæpur orðinn, að eg tel víst að liann gefi ei kost á sér. J>að væri æskilogt að einhverjir kjósendur vildu leitast eptir pví við pessa menn er eg hefi hér talið, hvort peir vildu gefa kost á sér, svo kjós- endur hefðu tímann fyrir sér að kynna sér skoðanir peirra. Eg vona að rit- stjóri Austra láti blað sitt flytja lín- ur pessar, og allt annað sem gæti leiðbeint kjósendum, og vakið áhuga peirra. Dalakarl. Áskorilll. (Aðsent), |>egar eg reið af Egilsstaðafund- inum 30. f. m. pá var eg að hugsa um framkomu manna par og alping- ismannaleysi Norðmýlinga, par sem enginn vildi gefa sig fram til ping- mennsku, með pví |>orv. Kérulf er alveg ófáanlegur til pess að fara á ping og Jón Jónsson á Sleðbrjót, taldi öll tormerki á pví að hann færi, enda gat hann ekki sampýðst eindregna skoðun Héraðsmanna á pví að óráð- legt væri að leysa vistarhandið að svo komnu. p>að pótti mér og einkennilegt á fundinum, að pau 2 pingmannaefni, er gáfu kost á sér fyrir Suður-múlasýslu voru báðir andstæðingar peirrar skoð- unar og stefnu í stjórnarskrármálinu, er fundurinn aðhylltist með miklum hluta atkvæða; en pessir menn töldu Jóni á Sleðbrjót pað til foráttu, að hann liélt fram skoðun sinni gagnvart fundinum á vistarbandsleysingunni. Virðist mér hér koma fram nokkuð skringileg mótsögn. jpað var framkoma eins manns á Egilsstaðafundinum, sem eg veitti einkar vel eptirtekt og pótti mjög merkileg, nfl. kaupst. Tryggva Gunn- arssonar, sem mér fannst koma par allt öðruvísi fram en eg bjóst við ept- ir peirri lýsingu á skoðunum lians og áliti á framfara-og áhugamálum pjóð- arinnar, sem nú um langan tíma heíir birzt í nokkrum blöðum vorum, eink- um „p>jóðviljanum“, hvers ritstjórn reyndar virðist að vera herra Tryggva persónulega óvinveitt. En á pessum fundi kom Tryggvi Gunnarsson allt öðruvísi fram en skoð- un lians hefir par verið lýst. J>ví satt að segja fannst mér enginn fund- armanna tala frjálslegar eða viturleg- ar en hann, og hann gaf fundinum í flestum málum mjög góðar bendingar, er miðuðu til pess að skoða málin sem rækilegast, og var auðsén hans

x

Austri

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Austri
https://timarit.is/publication/141

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.