Austri - 08.11.1892, Blaðsíða 1

Kemur út 3 á mánuúi, eöa
36 blöö til nsesta nýárs, O"
kostar bér á landi aöeins 3
kr., erlendis 4 kr, Gjakldagi
31. júlí.
Uppsögn, skrifleg', bund
in viö áramót. Ogild nema
komin sé til ritstjórans fyrir
1. október. Auglýsingar 10
aura línan, eða 60 aura hver
þml. dálks og hálfu dýrara á
fyrstu síöu.
II. Ár.
SEYÐISFIRÐI, 8. NÓV. 1892.
Nh. 30.
ÚTLEJÍDAR FRÉTTIR.
— 0—
Tíorður-lieimsslíautsferð
Rolbert Pearys er nú lokiS, og
liefir hún tekizt fram yfir flestra
vonir og jafnvel ágætlega.
í fyrra fór hínn ameríkanski
sjóli&sforingi, Robert Peary, til
Grænlands, að eins viö fimmta
ínann, til visindalegra rannsókna
og til þess að leitast viö að
ná norður að Pólnum með þvi
að fara yfir um Grænlandsóbyggð-
ir.
Robert Peary og félagar
bans voru í fyrra vetur í M’
Carmick-firbi, og þaðan hófhann
ferð sína síðastliðið vor norbur
á óbyggðir Grænlands, yfir ein-
læga jökulbreiðu. Hann lagði
þann 16. maí af stað frá M’Car-
mick-firði og hafði að eins einn
mann til fylgdar, er heitir Ast-
rup. jpeir fóru í sleða, sem 14
grænlenzkir hundar drógu, þvert
yfir hinn mikla Humbolts-jökul
og komust loks þann 26. júní
norður að 82 gráðu norðlægrar
breiddar. En þaðan neyddist hann
til þess að snúa sér í suðaustur,
og kom þann 4. júlí ofan að
breiðum firði á 81°, 87' norður
breiddar og 34° vesturlengdar og
nefndi Peary íjörðinn „Indepen-
dence-fjörð“ af því hann liefði
komið að honum á stjórnfrelsis-
degi (þjöðhátíðardegi) Noröur-
ameríkumanna, þá er þeir sögðu
Englendingum upp trú og holl-
ustu 1776.
En jökulinn upp af firðinum
nefndi hann „Academy-jökulinn“.
þ>ar voru blóm vaxin og mikið
af skorkvikindum, og allra mesti
sægur af moskusuxum, hérum og
refum.
þ>ann 9. júli sneri Peary apt-
ur suður á við laudveg. í sjö
daga föru þeir félagar yfir ein-
lægar jökulbreiður, fiér um bil
8000 feta háar og föru um 30
enskar mílur á dag þar til þeir
konm aptur framað sjávarströndu.
l>anu 4_ dgúst mætti Peary
skipi Þvb er Sent haíði verið fyr-
ir 3 niamxðum föá bænum St.
John á Nýfundna-landi til þess
að leita að honum. IJafði skip-
ið, er heitir „Kite“, lcomizt alla
leið noiður að M’Carmick-firbi.
|>essi fræga ferð Roberts
i
(
Pearys hefir því heppnazt ágæt-
lega. Hann hefir sannað, að
Grænlandsstrendur ganga lengra
norður en að 79 breiddargráöu,
og eru skriðjöklar þar nyrðra
í öllutn fjörðum. Hann hefir
fundið tiltölulega frjóv lönd
miklu norðar en menn gátu bú-
izt við. Hann hefir og safnað
ýmsu merkilegu í íþjóðfrseðislegu
(ethnologisk) tilliti, mælt hita og
kulda og strauma miklu norðar
en nokkur menntaður maður á
undan honum, tekiö ljósmyndir
af landinu og þjóð þeirri «r þar
býr, safnað blómum, dýrum, klssðn-
aði, sleðum o. m. fl. er þarlend-
ir Eskimóar nota.
Dr. Friðþj óí'ur Nansen
hélt í haust fyrirlestur um hið
fyrirhugaða ferðalag sitt til Norð-
urheimsskautsins í stúdentafélag-
inu í Kristjaniu og sagði, að nú
væri allt búið út hið bezta til
fararianar, bæði skip, matvæli
og allur annar útbúnaður til 5—
6 ára, svo þetta væri ekki svo
mikil glæfraför, sem menn hefðu
ætlað. |>eir munir, sem hefðu
fundiztúr skipinu „Ieanette“ á
austurströnd Grænlands hefðu
borizt þangað með straumum
noröan um Grænland á 3 árum,
og þar sem ab hann gæti von-
andi bæði notað segl og' gufu,
f>á væri be«ta útlit fyrir að hann
kæmist sömu leið ámiklu skemmri
tínaa. Hann vonaði þess, að
Norömenn mundu komast lengra
noröur, en nokkur hvítur maður
lieföi enn þá komizt. — Yar
gjörður hinn bezti rómur að
ræðu hans a-f stúdentum.
Austri hefir góða von
um, að hafa frettritara í
þessari merkilegu norður-
för dr. Friðþjófs Nansens.
þ>etta alit dr. Nansens á
því, að hafið í kring um Norð- |
urpólinn sé autt og íslaust, styrk-
ist mjög við hessa frægu áður
frásögðu norðurför sjöiiða Roberts
Pearys, sem sannar, að nyrztu
strendur Grænlands séu íslausar
og þar sé tiltölulega mikill jurta-
gróði og eigi mjög kalt.
En þetta álit dr. Nansens
.verður enn sennilegra við þær
rannsöknir og uppgötgvanir, er
liinn frægi stjörnuspekingur, pró-
fessor Schiaparelli í Milano
■ hefir gjört.
! Eptir nákvæma og langvinna
rannsókn hefir hann nú sannað,
að það er ekki kaldast við heim-
skautin á plánetunni Mars, held-
ur er þar mestur snjór, ís og
frost, fimm gráður frá Pólunum.
- Reyndar hefir professor Schia-
parelli einkum rannsakað Suður-
heimsskautið á Mars, en það eru
allar líkur til, að líkt hagi þar
til við Noröurheimsskautið.
í>areö það er nú orðið sann-
að af himumfrægustu stjörnufræð-
ingum vorra tíma, að plánetan
Mars sé i mjög mörgu svipuð
vorri jörð, þá eru allar senni-
legar likur til þess að eins hagi
hér til með heimskautin og þar.
J>að hefir lengi verið taiað
um það meðal lærðra manna,
livort ekkí mundi mega gefa
Mars-búum merki héðan frá Jörð-
unni, sem þeir svo sjálfsagt mundu
svara bráölega aptur. því menn
renna grun í, að þeir séu
ekkert skemmra á veg komnir í
öllum menntum og framförum,
heldur en vér Jarðbyggjar, ef
ekki lengra, sem er álit nokk-
urra.
Seint í haust hafa nú stjörnu-
fræöingarnir þótzt taka eptir því,
ab Mars-búar væru aö gefa Jarð-
búum rnerki og reyna ti) að
gjöra sig skiljanlega fyrir þeim.
Og þykir þetta ekki litlum tíð-
indum sæta um allan hinn mennt-
aba heim.
Er nú öllum hinum stóru
sjónpípu m stjörn uspekin gann a
beint á plánetuna Mars, til þess
að skýra þessi merki fyrir sér
og finna upp ráð, til þess aö
svara aptur Mars-báum og þakka
þeim fyrir kveöjuna.
Hafa menn stungið upp á
! ýmsum meðulum og aðferðuin
við þessar vísbendingar, eins og
áður er á vikið hér í Austra, og
sumir gefið stórfé til þessara til-
rauna.
Nú siðast höfum vér séð
í útlendum blöðum þá uppá-
stungu frá hiuum heimsfræga
Edison, að nota skyldi rafur-
magnsljösin í Lundúnaborg til
þess.
|>aÖ er stærst borg í keimi !

og taka götuljós hennar yfir svo
mikið svæði, að ef slökkt væri
á nokkuð stóru svæbi í borginni,
þá gætu menn með þeim rafur-
magnsljósum, er lifði á, myndað
afarstórar mathematiskar figúrur,
sem Mars-búar mundu geta séð
í sjónpípum sínum, sem víst gefa
þeim „jarðuesku“ ekkert ept-
ir. Og er svo ab heyra á hin-
um útlendu blöðum, að þess
mundi skammt að bíða, ab farið
væri að reyna þetta, og má nærri
geta, að menn eru æði forvitnir
í að tá að vita, hvernig þetta
tekst og hverju Mars-búar svara
oklcur Jarðbúum aptur.
Útskript úr gjörðabók sýslu-
nefndar Siiðiirmiilasýslu.
Árið 1892, föstudaginn 16.
sept. hélt sýslunefnd Suðurmúla-
sýslu fund á Egilsstöðum að Völl-
um, voru mættir auk sýslmanns
allir sýslunefndarmennirnir nema
úr Berunes- Fáskrúðsfjaiðar- og
Reyðarfjarðarhreppi. Á Valla-
hreppsmanntalsþingi var kosinn
sýslunefndarmaður Guttormur
Vígfússon á Strönd og í Norð-
fjaröarhreppi endurkosinn Sveinn
Sigfússon á Nesi.
Sýslumaður tilkynnti þessi
bréf amtsins:
dags. 17. maí 1892 um vega-
vinnu á aðalpóstleið í sýsl-
unni,
dags. 7. júní 1802, viðvíkjandi
liluttöku Norðurþingeyjar-
sýslu í búnaðarskólanum á
Eiðum,
dags. 20. júlí 1892, um endur-
skoðun á sýslusjóðsreikning-
um 1891:
Um að leggja 250 kr. til
gufuferju á Lagarfljóti og
um að samþykkja niðnrjöfn-
un sem gjörð var vorið 1892
til sýslusjóðs; —■ Athuga-
semdir við sýsluvegasjóðs-
reikning 1891.
dags. 23. júlí 1892, athugasemd
viðvíkjandi Eiðaskóla.
dags. 26. júlí 1892, er tilkynnir,
að amtsráðið hafi staðfest
reglugjörð fyrir Suðurmúla-
sýslu um refaveiðar o. fl.,
sem verður prentað í B. deild
Stjórnartíðindanna.